The farmhouse where André de Jong and his wife live and work has an unusual wide view over the fields of North Friesland. The high trees, which sheltered it for years, were badly damaged in the heavy storms of 2013. I listen to André talking about the winds ravaging the garden, uprooting the trees, smashing them down and against the house. “It’s a miracle that we came out unscathed,” he says. “Fortunately, there is hardly any damage to the house itself, but the trees . . . ” He is visibly upset and has difficulty finding words to express what the loss means to him. “To me, they were more than just trees. Rising like a cathedral around the house, they’ve sheltered us for years. Now, the house is left bare and unprotected in the open fields.” André de Jong and Beppie Gielkens settled in Friesland, in the village of Broeksterwoude, in 1979. Like many other artists, they were fleeing the city with its hectic life to find rural peace. “There were circumstances which made it difficult for me to focus on my work. In Friesland, I found the calm I needed—away from the city, the people, and close to nature. “ And yet, de Jong finds his chief inspiration not so much in the sparse Frisian landscape, with its ditch-crossed polders and high clouds, but in places further north, such as Norway and Iceland. His trips to Iceland made a deep impression on him and continue to motivate his work to this day. “These primordial landscapes have become a deep part of me. It’s a land still open to the free play of elements where you feel the enormous creative forces of nature facing you at all times. It’s hard not to lose one’s head while just taking a walk. I first worked out the impressions I’d gathered there in my sketches and only later in larger drawings or assemblages. I needed time to come to grips with what I saw and find the right forms.”
De boerenbehuizing waarin André de Jong en zijn vrouw wonen en werken, kijkt wat onwennig uit over de open weidevelden van Noord-Friesland. De hoge bomen die het jarenlang beschutten, moesten het ontgelden tijdens de zware najaarsstorm van 2013. André de Jong vertelt mij hoe de orkaan de tuin optilde, de bomen ontwortelde en deze neersloeg naast en tegen het huis. “Het is een wonder dat wij er zo goed zijn afgekomen”, zegt hij. “Het huis had gelukkig nauwelijks schade, maar die bomen…” Hij is zichtbaar ontdaan als hij erover spreekt en heeft moeite woorden te vinden die het verlies kunnen uitdrukken. “Ze waren meer voor mij dan alleen bomen. Ze omsloten het huis als een kathedraal en boden ons al die jaren bescherming. Nu ligt ons huis open en bloot in het veld.” André de Jong en Beppie Gielkens vestigden zich in 1979 in het Friese Broeksterwoude. Zoals veel kunstenaars, ontvluchten zij de hectiek van de grote stad voor het ongerepte platteland. “Er waren allerlei omstandigheden die het moeilijk maakten om me op mijn werk te concentreren. In Friesland kreeg ik de rust die ik nodig had; weg van de stad, weg van de mensen en dichtbij de natuur.” Toch vond De Jong zijn grote thema’s niet in dat lege landschap met zijn van sloten doorsneden polders en hoge wolkenluchten, maar in nog noordelijker streken, in Noorwegen en IJsland. Vooral zijn reizen naar IJsland maakten een diepe indruk op hem en bepalen tot op de dag van vandaag de motieven in zijn werk. “Dat oerlandschap heeft zich diep in mijn ziel verankerd. Het is een gebied waar de elementen nog vrij spel hebben en je de enorme scheppingskrachten van de natuur elk moment voelt. Het is moeilijk om je niet helemaal te verliezen als je daar rondloopt. De indrukken die ik daar opdeed, verwerkte ik eerst in schetsen en pas veel later in