RÖPORTAJ
ciddi inisiyatifler alıyor. Ulusal genişbant dağıtımının, dünya çapında gayri safi milli hasılada yüzde 0.5’ten yüzde 4’e kadar katkısının bulunduğu tahmin ediliyor. Zira genişbant yatırımına harcanan her dolar, topluma 10 kat daha çok gelir sağlıyor. Ağ modernizasyonuna gelince, bu çok ilginç ve önemli bir soru. Telekomünikasyondaki gelişme öylesine hızlı ki dünya çapındaki birçok gelişmiş ve deneyimli operatör “Veri Tsunamisi” olarak adlandırdığım şeye hazırlıksız yakalandı. Ağı çalışır halde tutabilmek ve bütünlüğü koruyabilmek için müthiş gayretler sarf etmeleri gerekti. Örneğin İngiltere’deki bir operatör ağını canlı tutabilmek için 100 milyon dolar harcadı. Ama akıllı telefonların piyasaya girmesiyle veri trafiğinde büyük bir artış yaşandı ve operatör yetersiz performanstan ötürü abonelerinden özür dilemek zorunda kaldı. Performans yetersiz kalmıştı, çünkü akıllı telefonlar abonelerin ağı daha çok kullanması ve ağda daha çok kalmasına neden oldu. Bu bölgede bu tür senaryolardan kaçınmak için, birçok operatörün muazzam veri trafiğine yanıt verecek biçimde konumlandığına inanıyorum. Gerçekten de bölgesel operatörlerden bazıları halihazırda çok yüksek bir veri trafiği gelişimi kaydediyor. Ama eski ağları modernize etmek için daha çok çalışmak gerekiyor. Çekirdek ağ, sabit ve mobil erişim ve tüm IP aktarım ağları gibi yeni teknolojileri sunabilmek için bu şart. Bu operasyonel masrafları düşürecek, performansı zenginleştirecek ve böylece son kullanıcılara kaliteli deneyim sunabilmemizi sağlayacak. Ağları eski ekipmanlardan oluşan operatörlere tavsiyem, satıcılarla yakın bir ilişki içinde olmaları, ağ analizleri gerçekleştirmeleri, ağları modernize etmek için uzun vadeli stratejiler oluşturmaları ve “Veri Tsunamisi” olarak adlandırılan şeye kendilerini hazırlamaları. Olayların akışına kendini kaptırmak yerine, olayları kontrol etmek daha iyidir. TELEKOM DÜNYASI: Telekomünikasyondaki evrim, özellikle de radyo erişimi aracılığıyla son kullanıcıya emsalsiz bir hareket imkanı sağlanması hakkındaki görüşleriniz neler? HUSSAIN: Telekomünikasyon alanındaki gelişmeler ve evrimin hızı olağanüstü. Son yirmi yılda radyo erişimi ağı hareketliliğe yeni bir anlam kattı ve bu hayatlarımızı birçok bakımından etkiledi. Analog hücresel sistemden günümüzün 3G teknolojisine ve LTE (Long Term Evolution) teknolojisinin sunulmasına kadar, hareket halindeki insanlara Internet aracılığıyla yüksek kalitede ses, görüntü ve grafik sunuluyor. Kimi 2G cep telefonlarından 200 kata kadar daha hızlı olan veri hızları, büyük dosyaların hemen hemen anında aktarılmasına olanak tanıyor ve elektronik posta kartları ve mobil video görüşmeleri gibi yeni uygulamalar yaygınlaşıyor. Bu yeni e-yaşam stili, 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın ilk kısmında yaşanan sanayi devriminden ve 20. yüzyılın ikinci yarısındaki dijital evrimden kat be kat daha devrimci.
88
TELEKOMDÜNYASI2010AĞUSTOS
to 4% in national GDPs around the world, and for every $ spent on broadband investment, the society would get 10 times the return. About the network modernization, this is very interesting and important question. The development in telecommunication has been so fast that many matured and experienced operators I world have been caught unprepared for what I call “Data Tsunami”! They ended up taking evasive actions to keep network operational and save their integrity. For example, one operator in UK had to spend in access of 100m USD just to keep their network alive and apologized to their subscribers for poor performance after experiencing huge rise in data traffic generated by the launch of smart phones, which made subscribers use more and stay more on net. To avoid such scenarios in this region, I believe that most of the operators are well positioned to take care of such a huge flux of data traffic. In fact, some of the regional operators are already registering very high data traffic growth. But still a lot more work is required to modernize legacy networks by introducing new available technologies in the areas such as core network, fixed and mobile access and all IP transport networks. This will bring down operational costs; enhance performance while offering quality experience to end users. I will strongly recommend that operators whose networks consist of legacy equipment should work closely with vendors and conduct network analysis, establish long-term strategies to modernize networks and prepare themselves for the so called “Data Tsunami”. It is better to be in control of the events rather than being controlled by the events. TELEKOM DÜNYASI: What are your views regarding the evolution in telecommunication especially through radio access providing unprecedented mobility to end users? HUSSAIN: If you see development in the field of telecommunication and speed of evolution, it has been phenomenal. Radio access network in the last two decades has given mobility a new meaning, which has impacted our lives from many aspects. Starting from analog cellular system to today’s 3G and arrival of LTE (Long Term Evolution) has brought the Internet, with high quality audio, video and graphics to people on the move. Data rates up to 200 times those of some 2G mobile phones have enabled large files to be transmitted almost instantaneously and new applications like electronic postcards and mobile video conferencing has become a commonplace. This new e-lifestyle is many folds more revolutionary than what world saw in the industrial revolution of the 19th and early part of the 20th centuries, and the digital evolution in second half of 20th century.