Symfozine 89

sep → nov 2020

© Wouter Maeckelberghe

Stilte tussen hemel en aarde INTRO

Virtuoos zonder podium INTERVIE W

04

PROJ EC T IN DE KIJ KER

14

18

20

Stilstaan en vooruitkijken HIT-AND -RUN

Jong & oud

08

Van Vaughan Williams tot Arvo Pärt ONDER DE LOEP

Ludwig van Beethoven

02

INTERVIEW

Het najaar in vraag & antwoord ORKEST BACK ON THE ROAD

22

n°89

Stilte tussen 02

INTRO

hemel

en

aarde

← Kristiina Poska © Kaupo Kikkas

03

INTRO

Mijn eerste seizoen als chef-dirigent van Symfonieorkest Vlaanderen werd afgesloten in stilte: de concertzalen sloten hun deuren en ons voorjaarsprogramma kon niet doorgaan. Eeuwige optimist die ik ben, zie ik dit niet enkel negatief. Stilte of rust is namelijk een wezenlijk deel van muziek: zij ontstaat eruit en eindigt ermee. De stilte voor de eerste toon bevat het volledige potentieel van wat zal volgen: het karakter, de boodschap of de richting. Wij bevinden ons nu op zo’n punt — een fermate zo je wil — en het is aan ons om te beslissen wat er volgen zal. Blijven we dezelfde koers varen of slaan we een nieuwe richting in?

Stilte is ook nauw verbonden met intoming. Kijk maar naar de grote componisten: vaak leren ze in een latere fase in hun ontwikkeling de stilte meer waarderen. Ze willen ruimte en zuurstof geven aan hun eigenlijke boodschap en net in de stilte klinkt de essentie het helderst door.

Dirigent Daniel Barenboim zei ooit prachtig: in het leven kan je altijd leren van muziek en omgekeerd. Zo is dit ook voor ons een tijd van intoming: we worden geconfronteerd met allerlei beperkingen, maar krijgen tegelijk net de kans om uit te zoeken wat er echt toe doet. Wat hebben we nodig om door te kunnen gaan?

De culturele sector heeft het momenteel zwaar te verduren.

Zijn wij systeemrelevant? Is kunst noodzakelijk? Voor mij is dit hetzelfde als vragen of we überhaupt voedsel nodig hebben om te overleven. Een vraag die meer steek houdt, is hoe we een gezond en waardevol bestaan kunnen leiden. Daarvoor is het nodig om onze basisvoeding — zoals muziek — voldoende licht, water en liefde te geven, om haar te laten rijpen en te koesteren zodat ze kan groeien en ons kan voeden.

Als orkest doen we dit door met zorg en toewijding juist die muziek te spelen die voor ons absoluut onmisbaar is. Muziek die ons met haar noodzakelijkheid, haar schoonheid en haar boodschap tot diep in onze ziel ontroert. Kortom, muziek die ons in staat stelt om gezond en aandachtig in het leven te staan.

Waar de nood het hoogst is, is de redding nabij. En inderdaad, er bestaat een componist van wie het repertoire ons van de absolute basisvoedingsmiddelen voorziet. Een componist die ons in iedere situatie de weg wijst, die ons helpt om belangrijke vragen te stellen en van wie de muziek ons voedt, heelt en transformeert: Ludwig van Beethoven.

Voor mij is het dan ook geen toeval dat uitgerekend in dit Beethoven-jaar de muziek is verstomd. Duidelijker dan ooit tevoren zien we wat we niet kunnen missen in ons leven. Zonder Beethoven kunnen we niet. Juist daarom hebben wij voor onze projecten in de zomer en de herfst — na de lange stilte — gekozen voor Beethoven.

Voor ons is hij een essentiële voedingsbron, waaruit we kunnen blijven putten om al onze prachtige ideeën voor u te verwezenlijken. Ook in de volgende seizoenen zal u hem blijven tegenkomen, altijd in het gezelschap van andere getalenteerde componisten.

Wij zijn ongelooflijk blij u weer in onze concertzalen te verwelkomen, vooral in ons onlangs gerenoveerde Muziekcentrum De Bijloke.

We spelen in een ietwat gereduceerde bezetting, maar met een haarscherpe boodschap en met onze focus op het absoluut essentiële: het voedsel dat u en ons helpt om door te gaan, gezond te blijven en de uitdagingen van deze bijzondere tijd het hoofd te bieden. .

Kristiina Poska, chef-dirigent Symfonieorkest Vlaanderen

Ludwig

04

beginnen met PROJECT IN DE KIJKER

en eindigen

van Beethoven (n)iets iets

05

PROJECT IN DE KIJKER

met alles →

Romanticus, avant-gardist, beeldenstormer… Ludwig van Beethoven (1770–1827) was het allemaal. Een gevierde pianist en een uitzonderlijke componist. De 250 jaar geleden in het Duitse Bonn geboren maestro bewandelde met zijn muziek nieuwe paden. Vanaf dit seizoen zet Symfonieorkest Vlaanderen de meester uitgebreid in de kijker. Een kennis­ making in hinkstapsprongen.

06

PROJECT IN DE KIJKER

Vrienden, applaudisseer!

Beethoven — een verre Belg, zijn ouders woonden even in Mechelen — gold in zijn geboortestad Bonn als een muzikaal wonderkind. In 1792 sloeg hij zijn vleugels uit richting Wenen. Zijn idool Mozart was ongeveer een jaar eerder overleden.

Hij ging dus maar in de leer bij Haydn, hoewel beiden elkaar niet lagen. Al op zijn 26ste kreeg hij te maken met aanhoudende fluittonen, de eerste symptomen van een aandoening die uiteindelijk zou leiden tot volledige doofheid. Hij kon steeds minder naar muziek luisteren, laat staan spelen en voerde gesprekken via schrift. Wanhopig overwoog hij even zelfmoord, maar hij bleef componeren. Hij schreef werk voor Goethe (Egmont) en Napoleon (Symfonie nr. 3), hoewel hij de naam van die laatste weer van het titelblad schrapte toen die zichzelf tot keizer kroonde. Beethoven was al helemaal doof toen hij zijn Negende componeerde.

Na afloop van de première moest een muzikante hem naar het publiek omdraaien zodat hij het applaus kon zíén. Hoewel hij aanzetten tot een Tiende maakte, haalde

een longontsteking hem in. Op zijn sterfbed in 1827 sprak hij de gevleugelde woorden: “Vrienden, applaudisseer, de vertoning is voorbij!”

Virtuoos pianist Beethoven maakte in zijn beginjaren vooral naam als klaviervirtuoos. Tussen 1795 en 1822 schreef hij niet minder dan 32 pianosonates. Hij tastte de grenzen af van de pianotypes waarvoor hij schreef of waarop hij speelde: ingetogen, luid, zangerig én gearticuleerd. Een onmogelijke spreidstand. Die continue vernieuwings­ drang typeerde Beethoven helemaal.

Internationale instrumentenbouwers schakelden hem graag in als influencer avant la lettre. Zowel Erard als Broadwood boden instrumenten aan waarvan hij ambassadeur zou worden.

Met zeven concerto’s — vijf voor piano, één voor viool en één voor pianotrio — leverde Beethoven een beperkte bijdrage tot het genre. Vormelijk voegde hij weinig toe aan de aloude traditie. Het nieuwerwetse zat in de dialoog — het ‘opgepoetste’ muzikale raamwerk — tussen solist en orkest. Hoe

meer aandacht hij besteedde aan de virtuo­ siteit van de solopartij, hoe meer gewicht hij ook het orkest gaf. Telkens weer wist hij ook de architectonische spanning op te voeren, onder andere door ongewone verbanden tussen de toonaarden te leggen.

Van ambachtsman tot kunstenaar Tot 1803 was componeren voor Beethoven een nevenactiviteit, maar zijn toenemende doofheid noopte tot verande­ ­ring. Een symbolisch moment kwam er op 5 april 1803, een voor Beethoven hectische dag in het Theater an der Wien.

Voor het eerst voerde een componist uitsluitend werk van zichzelf uit. Het ging om de Symfonie nr. 2, het Pianoconcerto nr. 3 en het oratorium Christus am Ölberge.

Die avond transformeerde het statuut van Beethoven van ambachtsman tot kunstenaar.

1803 was met het voltooien van de Symfonie nr. 3 ‘Eroïca’ én de aanzet tot de opera Fidelio ook compositorisch een topjaar. De jaren daarna ging Beethoven vooral met het strijkkwartet onbetreden

paden op. Zijn Razumovsky-kwartetten zijn exemplarisch. Met langgerekte bewegingen, een rijke stoffering aan klankkleuren en thematisch materiaal, én een stuwende dynamiek, koos hij resoluut voor een symfonische opzet. In de zomer van 1824 startte hij zijn laatste vijf strijkkwartetten, zijn opus ultimum. Het dramatische zwaarte­­­­punt — traditioneel gesitueerd in het openingsdeel — verschoof naar het einde. De klankkleur en thematische contrasten zijn adembenemend. Beethoven als avant-gardist.

Negen symfonieën Vanaf het seizoen 2020–21 zal Symfonieorkest Vlaanderen de symfonieën van Beethoven een belangrijke plaats geven.

De muzikale ruimte tussen de Eerste en de Negende is gigantisch. De Eerste zou een late Mozart kunnen zijn en de Negende klinkt alsof Brahms achter de deur staat te wachten. Uit de moeilijkheidsgraad van de symfonieën blijkt dat Beethoven

over fantastische musici heeft kunnen beschikken. Er werd amper gerepeteerd.

Een complete symfonie werd één keer doorgespeeld en klaar. Zo ging dat in de achttiende en begin negentiende eeuw.

De orkesten in Beethovens tijd waren minder gestandaardiseerd dan vandaag.

Naargelang de academie of vereniging of stad waar gespeeld werd, wijzigde de bezetting. Ook werd er veel flexibeler omgesprongen met de opstelling van het orkest. Symfonieorkest Vlaanderen kiest voor de zogenaamde 'Weense opstelling', met de eerste violen links, de tweede violen rechts, de cello's en altviolen in het midden en de contrabassen centraal achter de blazers.

Onder de hand van chef-dirigenten Beethoven is een graag geziene gast bij Symfonieorkest Vlaanderen. De opeen­ volgende chef-dirigenten brachten én brengen de gelaagdheid van zijn werk op hun eigen manier tot leven. Etienne Siebens

PROJECT IN DE KIJKER

Concert PoskadirigeertBeethoven7 programma Heino Eller (1887–1970) Homeland tune uit Five Pieces for String Orchestra, Arvo Pärt (°1935) Fratres, Ludwig van Beethoven (1770–1827) Symfonie nr. 7, op. 92 met chef-dirigent Kristiina Poska en violist Emmanuel Tjeknavorian Concert Beethoven1 & Finzi programma Gerald Finzi (1901–1956) Klarinetconcerto, Ludwig van Beethoven (1770–1827) Symfonie nr. 1 met chef-dirigent Kristiina Poska en klarinettiste Annelien Van Wauwe zie ook kalender → p24

bereidde zijn Beethovenpremières voor alsof het om werk van nog levende compo­ nisten ging: “Ik heb ervaren hoe nauwgezet componisten als Kurtág, Reich en Andriessen omgingen met de uitvoering van hun werk.

Ik heb altijd geprobeerd om Beethovens partituur te zien als een werk waarvan de inkt nog nat was.” Jan Latham-Koenig heeft het over vrijheid bij de benadering van de Beethoven-symfonieën: “Ik ga voor een vrije omgang met gepaste overgangen en met ritmes die een improvisatorisch genie als Beethoven vraagt.” Seikyo Kim associeert Beethoven met intensiteit. “Als dirigent kan je nooit achterover leunen. De verbindingen, de timing, de intonatie, de articulatie… het vraagt allemaal veel aandacht.” David Angus apprecieert dan weer de humor in Beethovens werk: “Achter elke hoek kunnen harmonische, ritmische en melodische verrassingen schuil gaan. Het ontlokt me keer op keer een glimlach.” Uitkijken welke accenten Kristiina Poska zal leggen in het seizoen 2020–21!

Johan Van Acker

07

Van spelbord 08

virtuoos Korneel Alsteens Geboorte van Spelle →

zonder

tot keukenschort: Menig melomaan had zich het orgelpunt van seizoen 2019–20 wel anders voorgesteld. Omdat het coronavirus de concertzalen op slot deed gaan, verdwenen de muzikale lente en festivalzomer integraal van de kalender. Gelukkig toonden onze musici zich ook zonder podium virtuoos en wisten ze de lockdown creatief te overbruggen! Deze vijf verhalen werden opgetekend eind mei, net na de versoepeling van de maatregelen maar nog zonder zicht op een orkestreünie…

— Sofie Taes

podium

→

09

Korneel Alsteens eerste hobo Zonder het spurten van het ene podium naar het andere kwam er tijd vrij voor twee andere passies: koken en fotografie.

Ik stond altijd al graag achter het fornuis, maar met twee à drie concerten per week kreeg ik daartoe niet vaak de kans. Nu had ik plots zeven avonden om creatief te zijn in de keuken! Ik heb een behoorlijke collectie kookboeken waaruit ik verleidelijke gerechten sprokkel — ik denk trouwens dat ik nog drie jaar lockdown nodig heb om alles te maken wat op mijn wensenlijstje staat (lacht).

Het is boeiend om dingen te bereiden waar doorgaans geen tijd voor is: potjes die uren moeten pruttelen, zuurdesembrood dat meerdere dagen en voortdurende aandacht vraagt, gerechten waarvan de ingrediënten enig speurwerk vergen … Het resultaat van mijn culinaire experimenten probeer ik aantrekkelijk in beeld te brengen voor mijn fotodagboek op Facebook. Of er meer in zit dan een hobby? Dat hoeft niet voor mij. Ik ben een orkestmuzikant in hart en nieren, en van zodra ik terug tussen mijn fantastische collega’s mag zetelen, hang ik de schort met plezier aan de haak.

↗ Korneel Alsteens Rhabarberkuchen mit Baiser uit ons kot

10 ↗ Korneel Alsteens links: Midden-oosters mezzebuffet rechts: Arroz Marinera (uit Sergio Herman Ibiza)

Koenraad Hofman aanvoerder contrabas Toen de concertkalender plots blank kwam te staan, kreeg ik de kans om in te gaan op een vraag van woonzorgcentrum De Overbron in Neder-Over-Heembeek, waar mijn moeder al een tijdje verblijft. Door de quarantaine was de werkdruk er gevoelig gestegen terwijl de capaciteit net terugliep: besmette zorgverstrekkers waren tijdelijk uit de running en het water stond hun collega’s aan de lippen. Ik vond dat ik mee in de bres moest springen. Samen met een fantastische verzorger mocht ik dagelijks het ontbijt bedelen op de kamers. De energie die ik kreeg van het team en van de bewoners, die innig gelukkig waren met alles wat even verstrooiing bracht, was immens. Nu ik in het voetspoor van de zorgverstrekkers heb gelopen, besef ik nog meer hoezeer zij het verschil maken, zeven dagen op zeven. Eigenlijk raad ik iedereen aan om dit eens te doen. Want wat hebben zorgbehoevenden het vaak lastig. En wat hebben wij, musici, een heerlijke job: oog in oog staan met een publiek, spelen met gelijkgestemden, repeteren tot elk detail juist zit… Dat zal ik voortaan nog intenser koesteren.

Tom Lee pauken Ik ben een liefhebber van bordspellen en was al een tijdje aan het nadenken over een eigen spelconcept dat tegelijk strategisch en een beetje gek zou zijn. Het leek me logisch om te vertrekken van de wereld die ik het beste ken: die van de muziek. Door het wegvallen van concerten, repetities en reizen [Tom woont in Londen en pendelt regelmatig naar België] kon ik tijdens de lockdown het een en ander op papier zetten. ‘Roadies’, zoals het spel zal heten, draait om het leven van een popmuzikant en de dingen die je nodig hebt om het als band te maken. Je krijgt een week om je voor te bereiden op een concert waarin je skills behoorlijk op de proef worden gesteld, bijvoorbeeld omdat het publiek je bekogelt met tomaten! Wie het concert succesvol doorkomt, bouwt ‘star potential’ op. De grootste belofte wint, tenzij de groep als geheel heeft gefaald… Het is een titanenwerk om alle details in kaart te brengen, met zóveel scenario’s om uit te werken. Ik sta alvast te trappelen om aan de testfase te beginnen en zal mijn collega-percussionist Jonathan Beyers — nog een spelletjesfanaat — zeker vragen me daarbij te helpen. Het einde van de crisistijd en de heropstart van het orkestleven: dat is mijn deadline om een prototype klaar te hebben. Spannend!

Peter Hellemond eerste viool

Joyce Kuipers cello

Toen de muziekacademies van Anderlecht en Asse — waar ik fulltime lesgeef — voor enkele maanden de deuren sloten, zijn we overgeschakeld op online-lessen. De virtuele omgeving blijkt zo zijn voor- en nadelen te hebben … Zo is de klank soms een probleem omdat microfoontjes niet alle frequenties oppikken: de helft verdwijnt in het niets! Jonge spelertjes pikken aanwijzingen inzake vingerzettingen en basistechnieken ook minder makkelijk op. Met de wat ouderen kan ik op een andere manier werken en is er meer ruimte om het over de ontstaanscontext van een werk of de stijl van een componist te hebben. Omdat we nu niet op een examenprogramma hoeven te focussen, krijgen leerlingen ook de kans om zelf repertoire voor te stellen. Dat vinden ze bijzonder leuk, zo blijkt, want op algemeen verzoek ben ik in de paas­vakantie gewoon doorgegaan met lesgeven. Ook de opnamen die ze van zichzelf maken, zijn een plus. Misschien houden we die gewoonte in de toekomst wel aan! Maar ik zal toch blij zijn om weer in de klas aan de slag te kunnen. En ook de concertzalen mogen wat mij betreft morgen weer open, zeker voor dit eerste seizoen met onze kersverse chef Kristiina Poska.

Mijn corona-avontuur begon toen vanuit het orkest werd gevraagd om een Facebook-filmpje te maken in het kader van ‘A New World’, een programma dat we door de pandemie niet live konden spelen. Mijn vriend is componist en we hebben onze eigen studio. Zo kwamen we op de idee om verschillende cellopartijen in te spelen en de opnamen over elkaar heen te leggen. De respons was enorm: meer dan 14.000 views! Na die eerste video zaten we in de flow. Onze muzieksmaak? Nogal eclectisch (lacht).

We kozen stukken die ons persoonlijk aanspreken en toelaten om de cello op zijn mooist te laten horen. Dat kan Bach of Schubert zijn, maar evengoed Star Wars of een lied van Mortelmans.

De corona-filmpjes brachten onze droom om samen een cd op te nemen binnen handbereik. De video’s hielpen me bovendien om in vorm te blijven: een camera en microfoon zitten je dicht op de huid en dus moet je er 100% staan, net als tijdens een concert.

Dat neemt niet weg dat ik ongeduldig uitkijk naar het weerzien met mijn orkestcollega’s. Ik word nu al een beetje week als ik daaraan denk: het wordt ongetwijfeld een van onze meest emotionele podiummomenten ooit.

INTERVIEW

Joyce Kuipers Star Wars Episode Cello, 2020 Youtube: The Corona Songbook ↘

11

LouiseFarrenc september

Beethoven 1 & Finzi november

12

2020

2020

2020

MozartinPraag PROGRAMMA

januari

Eroïca maart / april

2021 2021

Tsjaikovski4 juni

2021

Poska dirigeert Beethoven7

Gekrijs!

Ontdek het nieuwe concertseizoen op www.symfonieorkest.be

oktober

6+

2020 / 2021

december / januari

13

SEIZOEN 2020–21

Hannes Minnaar speeltSaint-Saëns februari

2021

TheCelestialCity mei

2021

Jong& oud Jean Luc Sibiet © Tom de Visscher →

14

ABONNEES IN DE KIJKER

Norah-Marie Billiet © Tom de Visscher zie ommezijde

Klassieke muziek is tijdloos. Enfin, een beetje toch.

Tijdlozer dan de mens, dat alleszins. Ook in ons publiek heeft de ene al wat meer lentes op de teller staan dan de andere. Zo gaapt er tussen Jean Luc Sibiet en Norah-Marie Billiet een stevige 58 jaar. Dat zijn 33 Belgische regeringen, een verloop van 200 biljoen liter water onder de Schelde­bruggen en 30.000 keer de Ringcyclus na elkaar (plaspauzes inbegrepen). En toch zijn beide verknocht aan Symfonieorkest Vlaanderen. Zeg nog eens dat muziek niet verbindt.

— Régis Dragonetti

Jean Luc Sibiet (amper 70) Hoe ben je met klassieke muziek in contact gekomen?

J E AN LUC SI BI ET — Via een schoolvoorstelling van West Side Story.

De muziek van Leonard Bernstein had me meteen te pakken en is altijd blijven hangen. Een jaar of tien later, toen ik in Brussel werkte, kreeg ik van mijn baas op een dag een concertticket cadeau. Ik heb toen de legendarische trompettist Maurice André aan het werk gehoord in het Paleis van Schone Kunsten. Sindsdien ben ik een verstokt concertganger.

Bespeel je zelf een instrument?

Helaas niet. Het is een van mijn grote frustraties. Ik zou waar­schijnlijk voor de viool kiezen. Een draagbaar instrument lijkt me handig. Je kan het altijd meenemen en zodoende op verschillende plaatsen musiceren.

we ontvangen ten huize Jan Latham-Koenig, de toenmalige dirigent.

Prachtige herinneringen.

Waar kijk je naar tijdens een concert?

Als er een is, volg ik uiteraard in de eerste plaats de solist.

Ook de interactie tussen dirigent en orkest vind ik iets fascinerends om te zien. Mijn vrouw en ik hebben die over de jaren heen zien evolueren.

Ten goede, mag ik zeggen.

J E AN LUC —

Heb je een voorkeur qua œuvre?

De keuze van de stukken bevalt me doorgaans heel erg. Ik sta zeker open voor minder voor de hand liggende muziek. Voor mij hoeft het niet altijd Beethoven, Brahms en Mozart te zijn. Dat heden­ daagse Belgische componisten bijvoorbeeld goed vertegenwoordigd zijn, juich ik ten zeerste toe. Op die manier heb ik al heel wat ontdek­ kingen gedaan, iets wat zich ook in mijn cd-verzameling weerspiegelt.

J E AN LUC —

J E AN LUC —

Welk concert van het SOV is je het best bijgebleven?

Erg aangrijpend vond ik de creatie van The Sack of Louvain op de Grote Markt van Leuven (2014). Piet Swerts schreef het stuk ter herdenking van 100 jaar Groote Oorlog. Een tweede hoogtepunt was ongetwijfeld onze Londenreis met het Davidsfonds (2019). Het orkest speelde er in Cadogan Hall, waar wij de repetitie mochten bijwonen.

Piet Swerts was toen trouwens onze muzikale reisgids. Ook werden

J E AN LUC —

JEAN LUC —

Wat vind je van het SOV-publiek?

Er zijn veel mensen van mijn leeftijd. Toch zie je op sommige concerten veel jongeren. Het zal erop aankomen de jeugd de hand te blijven reiken, al lijkt het me dat daar veel aan gewerkt wordt. Het is een stevige uitdaging, maar de interesse lijkt me groeiend.

Hoe ben je met klassieke muziek in contact gekomen?

N O R AH - MAR I E BI LLI ET — Via mijn ouders. Mijn mama speelt viool en dwarsfluit. Mijn papa is hoornist. Ook op school hou ik me ermee bezig. Samen met mijn broer en vier vriendinnen heb ik een soort clubje gevormd. We delen er allerlei weetjes over componisten. Wie zoal? Vooral de klassiekers: Mozart, Bach, Brahms … Mijn vriendin is bijvoorbeeld zeer geïnspireerd door Beethoven. Ze is zelf namelijk een beetje doof en heeft net als hem soms last van haar rug. We noemen het weleens de ‘Beethovenvloek’. Je begrijpt: we zijn niet per se trendmensen.

Bespeel je zelf een instrument?

N O R AH - MAR I E — Ja, ik speel cornet. Dat is een minder bekende koper­ blazer, iets tussen de bugel en de trompet in, zeg maar. Mijn eerste instrument kreeg ik al in de tweede kleuterklas, van de goede Sint, weet je wel. Ondertussen ben ik aan mijn derde exemplaar toe. Ik zou later trouwens graag ook in een orkest spelen, maar de cornet behoort helaas niet tot het normale symfonische instrumentarium. Ik speel wel in een jeugdorkest en ga soms op muziekkamp.

Welk concert van het SOV is je het best bijgebleven?

N O R AH - MAR I E — Onnozelaars, een voorstelling met de mannen van Die Verdammte Spielerei (2019). Ik heb flink wat afgelachen en er waren allerlei toffe dingen te doen. Origami tijdens het voor­­programma bijvoorbeeld. Ook ‘Club Surround’ (2019) vond ik simpelweg fantastisch. We mochten toen tussen de muzikanten plaatsnemen.

Ik zat uiteraard naast de trompetten. Dat ze aan de buitenkant zaten, vond ik wel een beetje zielig. Nu ja, het ging er natuurlijk wel behoorlijk luid aan toe.

Waar kijk je naar tijdens een concert?

NORAH-MARIE — Ik kijk vaak naar de bewegingen van de dirigent, en wat die teweeg brengen. Als iemand niest of de zaal verlaat tijdens het concert ben ik wel snel afgeleid, al kan ik andere keren volkomen geconcentreerd naar de trompetten kijken. Afgaand op hun vinger­ zetting kan ik soms zien welke noten ze spelen. Vandaar dat ik graag vooraan zit.

Heb je een voorkeur qua œuvre?

NOR AH - MAR I E — Mijn persoonlijke lieveling is Mozart. En als ik dan toch mag kiezen, doe dan maar meteen zijn vijfentwintigste symfonie.

Ik denk wel dat het een erg moeilijk werk is, maar Symfonieorkest Vlaanderen moet dat zeker aankunnen.

Wat vind je van het SOV-publiek?

NORAH-MARIE — Je ziet natuurlijk veel grijs (zilver, nvdr) in de zaal, maar als ik goed rondkijk, merk ik tegelijkertijd ook heel wat jongeren tussen het publiek. Sommigen ken ik uit de muziekschool. Degenen die komen omdat het moet, zitten er soms met een verveeld gezicht.

Mijn generatie is erg op popmuziek gericht, zie je. Toch is er ook onder de jeugd nog interesse. Ikzelf en mijn vrienden zijn daar het bewijs van.

Norah-Marie Billiet (reeds 13)

EXPERIMENT/BEELDENDE KUNST/THEATER/JAZZ/ACTU KLASSIEKE MUZIEK/POËZIE/ DESIGN/FOTOGRAFIE/DANS/ OUDE MUZIEK/LITERATUUR/ OPERA/ARCHITECTUUR/A FILOSOFIE/FILMMUZIEK/I GESCHIEDENIS/ERFGOED/GRA HEDENDAAGSE MUZIEK/FESTI POLITIEK/ECONOMIE/WORLD PERFORMANCE/SOCIOLOGIE/ CHANSONS/ SOUNDSCAPE

17 Klara_sponsor_ad_207x152.indd 1

6/03/18 07:30

Symfonieorkest Vlaanderen in De Bijloke

SEIZOEN 2020-2021

Ontdek het volledige seizoen 20 | 21 op www.debijloke.be

Symfonieorkest Vlaanderen met Emmanuel Tjeknavorian | Revue Blanche Anne Gastinel | Hannes Minnaar Kristiina Poska | Severin von Eckardstein | ...

We kijken ernaar uit om je terug te zien!

Info & tickets: +32 70 22 12 12 concertgebouw.be In&Uit: ‘t Zand 34, Brugge

Info & tickets via 09 323 61 00 of www.debijloke.be

© Aline Héau

Tickets kopen voor alle voorstellingen van september en oktober kan vanaf 31 augustus op concertgebouw.be.

Symfonische Rederij Vlaanderen Zie, ginds ligt het stoomschip Musica! In kolonne haasten we ons over de kaaien langs de Thames.

De koukleumen onder ons hebben hun faux fur* al aan. Het wordt immers een behoorlijk frisse reis met temperaturen die bijwijlen tot arctische diepten zullen duiken. Eenmaal we onze kajuit hebben gevonden, verzamelen we op het dek, klaar voor de afvaart. Het vertreksignaal weerklinkt. Zakdoeken worden bovengehaald. Het afscheidsorkest zet in.

18

* Spreek uit alsof je net tegen de vuist van een dokwerker bent gelopen en uit verwarring de weg naar Dover vraagt.

London → Tallinn

S.S. Musica Volgende afvaart: september 2020 Aankomst: juni 2021 PoskadirigeertBeethoven7 programma Heino Eller (1887–1970) Homeland tune uit Five Pieces for String Orchestra, Arvo Pärt (°1935) Fratres, Ludwig van Beethoven (1770–1827) Symfonie nr. 7, op. 92 met chef-dirigent Kristiina Poska en violist Emmanuel Tjeknavorian zie ook kalender → p24

door Régis Dragonetti

TheCelestialCity(13 → 17 mei) programma Einojuhani Rautavaara (1928–2016) Concerto voor vogels & orkest ~ ‘Cantus Arcticus’, Annelies Van Parys (°1975) ~ Creatie, Ralph Vaughan Williams (1872–1958) Symfonie nr. 5 ~‘Symphony of the Celestial City’ met chef-dirigent Kristiina Poska en ensemble Revue Blanche

LONDEN

DOVER

Tsjaikovski4 (3 → 6 juni) programma Tim Mulleman (°1993) ~ Creatie, Nikolai Medtner (1880–1951) Pianoconcerto nr. 3, op. 60 ~ ‘Ballade’, Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840–1893) Symfonie nr.4, op.36 met dirigent Risto Joost en pianist Severin von Eckardstein

1 Afvaart te Londen: Vaughan Williams

2 Oulu: Einojuhani Rautavaara

Vijfde Symfonie ‘The Celestial City’

Cantus Arcticus of Concerto voor Vogels en Orkest

De Vijfde Symfonie van Vaughan Williams is geen easy listening. De melodieën welven nochtans weelderig en de harmonieën schitteren als de laatste zon op de zee. In tegenstelling tot klassieke en roman­ tische symfonieën krijg je echter zelden het gevoel dat deze muziek het resultaat is van een of andere strijd, noch die tussen gevoelens, noch die tussen contrasterende muzikale ideeën. Het lijkt wel alsof dit klankenspel er altijd al is geweest en de componist het enkel hoorbaar heeft gemaakt. Met de Londense première in 1943 mag het daarom geen wonder heten, dat sommige toehoorders in het werk een Celestial City hoorden, een hemels oord waar geen raketten reikten.

Of het nu precies dat beeld was dat Williams onder het schrijven voor ogen stond, doet er niet echt toe. Het effect is er een van transcen­ dentie, een eeuwige architectuur van avondrood.

En zo zoet als deze symfonie wegdeemstert, zo ook verdwijnt Londen al gauw uit het zicht. Op algemene aanvraag varen we eerst richting Dover, hoewel het strikt gezien niet op de weg ligt. Vreemd. Na een korte blik op de krijtrotsen zetten we evenwel zonder verder getalm koers naar het noorden. We slalommen tussen de wadden, voorbij de Elbemonding, en ronden het Deense Jutland. Na wat capriolen in het Kattegat belanden we vervolgens in de Oostzee, waarna we via de Botnische golf opklimmen tot net onder de poolcirkel. De temperatuur is ondertussen stevig onder het vriespunt gezakt.

‘Iceberg, right ahead!’ Of neen, het is de arctische universiteit van Oulu. Einojuhani Rautavaara schreef zijn Concerto voor Vogels en Orkest voor het afstudeerfeest aldaar. IJzige arabesken, (t)rillingen en op bevroren veengrond gerijpte klankconstellaties zetten de toon.

De ware sterren van elk deel zijn weliswaar de vogels, die omwille van praktische overwegingen middels een bandopname vertegen­ woordigd zijn. De amateur-ornithologen onder ons herkennen het hoog getoeter van kraanvogels en de imitatieve zang van de leeuwerik.

Die laatste zingt voor de gelegenheid weliswaar een toontje lager, twee octaven zelfs. Het slotwoord is voor trekkende zwanen. In het mild aleatorische derde deel vormt hun trompetterend vluchtgeschal de basis van de muzikale textuur.

Met klapperende tanden begeven we ons opnieuw naar iets warmere breedtegraden. We varen een goed stuk van de Finse kustlijn af en tegen de avond werpt de zon onze schaduw recht voor ons uit.

Het gaat dus naar het oosten op. ‘Denk aan de herfst en aan Tjaikovski’ schreef Rautavaara aan het begin van zijn Cantus Arcticus. Als we het toen niet deden, dan nu alleszins. Oogverblindend doemen voor ons de gouden koepels van Sint-Petersburg op.

OULU

Beluister de 4 muziekfragmenten via symfonieorkest.be. Of scan de QR codes en begin meteen met luisteren.

Veel lees-, luister- en ontdekkingsplezier!

ONDER DE LOEP

TALLINN

SINT-PETERSBURG

3 Sint-Petersburg: Pjotr Iljitsj Tsjaikovski

Vierde Symfonie

Het is in deze stad dat de Vierde Symfonie van Tsjaikovski in première ging. In de bittere toon van de bijhorende tekst klinkt de teleurstelling van zijn even recente als rampzalige huwelijk door. “Het leven is een ononderbroken afwisseling van harde werkelijkheden en vluchtige dromen van geluk. Een veilige haven bestaat niet… We drijven op de zee tot die ons verzwelgt en in zijn diepte sluit. Dat is ruwweg het programma van de eerste beweging.” Als cruisepassagiers gaat deze opmerking ons niet in de koude kleren zitten. Op een positievere noot: het bekende fatummotief van dat bewuste openingsdeel verwijst onmiskenbaar naar Beethovens Vijfde. Daarmee komen we toch enigszins tegemoet aan zijn grotendeels gefnuikte jubeljaar.

Het laatste deel van onze vaart bestaat uit slechts een korte trip door de Finse golf. Op nog geen driehonderd kilometer ligt immers de Estse hoofdstad Tallinn, de thuishaven van zowel chef-dirigent Kristiina Poska als componist Arvo Pärt.

1

2

3

4

4 Tallinn: Arvo Pärt

Fratres

Fratres is geschreven in Pärts zogenaamde tintinnabulistijl.

Eenvoudige drieklanken, toonladders en een sterke relatie tussen harmonie en melodie zijn de belangrijkste bouwstenen. Van het werk bestaan verschillende versies en arrangementen. Even divers zijn overigens de interpretaties van de titel. Verwijst die naar de broeders van een klooster of gaat het eerder om gelijkgestemde zielen? Beide wellicht. Het mystieke karakter van de compositie doet inderdaad religieus aan. Anderzijds zocht Pärt in die turbulente twintigste eeuw naar houvast, onder meer in menselijke broederschap. Benjamin Britten, Eduard Tubin of de violist Andres Mustonen, allen mochten ze rekenen op zijn bewondering. Na alle golven die we samen hebben doorkliefd, eindigt onze cruise dan ook met een universeel, we zouden bijna zeggen, oceanisch orgelpunt. Ga heen in vrede.

19

Symfonieorkest Vlaanderen weer 20

Najaar 2020 in vraag & antwoord Hoe ziet ons programma eruit?

We hadden een prachtig muzikaal parcours voor u uitgestippeld. Hier houden we zoveel mogelijk aan vast, op enkele wijzigingen ten gevolge van de sociale afstandsmaat­regelen op het podium na. Per avond spelen we twee concerten van telkens 60 minuten zonder pauze.

LouiseFarrenc

1 → 13 september Robert Schumann (1810–1856) Celloconcerto, op. 129, Louise Farrenc (1804–1875) Symfonie nr. 3, op. 36 met chef-dirigent Kristiina Poska en cellist Johannes Moser

PoskadirigeertBeethoven7 *

6 → 17 oktober Heino Eller (1887–1970) Homeland tune uit Five Pieces for String Orchestra, Arvo Pärt (°1935) Fratres, Ludwig van Beethoven (1770–1827) Symfonie nr. 7, op. 92 met chef-dirigent Kristiina Poska en violist Emmanuel Tjeknavorian

** In Eindhoven, Roeselare en Heist-opden-berg spelen we ook Ludwig van Beethoven (1770–1827) Romance nr. 2 voor viool en orkest, op. 50

Beethoven1 & Finzi **

15 → 22 november Gerald Finzi (1901–1956) Klarinetconcerto, Ludwig van Beethoven (1770–1827) Symfonie nr. 1, met chef-dirigent Kristiina Poska en klarinettiste Annelien Van Wauwe ** In Charleroi spelen we ook Erkki-Sven Tüür (°1959) Insula Deserta

Wanneer start de ticketverkoop voor het najaar 2020?

Voor de concerten in oktober en november bieden we uitsluitend losse tickets aan.

Abonnees van seizoen 2019–20 krijgen de kans om als eerste én aan abonnements­ tarief een ticket te kopen. Vanaf maandag 17 augustus kunnen abonnees tickets kopen.

Vanaf dinsdag 1 september stellen we de verkoop open voor iedereen.

↖ Annelien Van Wauwe © Christian Ruvolo & Emmanuel Tjeknavorian © Uwe Arens

Wanneer start de abonnementenverkoop?

In het najaar — exacte datum volgt zo snel mogelijk — starten we de verkoop van abonnementen voor de producties vanaf januari tot juni 2021. Abonnees van seizoen 2019–20 kunnen dan hun vaste plaats hernieuwen. Voor de concerten in oktober en november kunnen abonnees een los ticket aan abonnementstarief kopen.

Wanneer start de ticketverkoop voor het voorjaar 2021?

In het najaar — exacte datum volgt zo snel mogelijk — starten we de losse ticket­ verkoop voor de producties vanaf januari tot juni 2021.

Hoe gebeurt de zaalindeling?

De zaalcapaciteit wordt beperkt om de sociale afstandsregel te respecteren. Het aantal beschikbare tickets hangt af van de capaciteit en organisatie van de verschillende concertzalen. Daarom kan de zaal­­indeling per concertlocatie verschillen.

Na de lange stilte keren we binnenkort terug naar de concertzalen. Weliswaar voor een beperkt publiek en met een licht gewijzigd programma, maar vooral met tonnen energie en inspiratie. Onze prioriteit: u een veilige én kwalitatieve concertervaring bieden.

Daarom staan we voortdurend in dialoog met onze partners en overheden om de noodzakelijke veiligheids­maatregelen te treffen. Hieronder lichten we deze maatregelen toe in vraag en antwoord.

ophet podium!

21

ORKEST BACK ON THE ROAD

deSingel Antwerpen Capaciteit? 200 ongenummerde plaatsen in drie rangen.

Bubbels? De zaal is ingedeeld in 100 bubbels van twee. U kan tickets per één of per twee bestellen.

Tip: om de al beperkte zaal­capaciteit ten volle te benutten, moedigen we u warm aan om per twee tickets te bestellen.

Concertgebouw Brugge Capaciteit? 200 genummerde plaatsen in drie rangen.

Bubbels? De zaal is ingedeeld in bubbels van één en twee. Komt u met een grotere bubbel? Stuur een e-mail naar tickets@ symfonieorkest.be of bel ons op 09 292 75 57.

Wij zorgen ervoor dat u naast elkaar kan zitten.

Voor de andere concertzalen neemt u best contact op met de locaties in kwestie.

Waarom kiezen we voor een gefaseerde verkoop?

De epidemiegolf is gaan liggen en er is opnieuw perspectief mogelijk. We zijn optimistisch en hebben fantastische plannen klaar. Toch staan we met beide

voeten in de realiteit en willen we mogelijke onzeker­heden in oktober en november opvangen met een verkoop in fases.

Wanneer kan ik mijn tegoedbon gebruiken?

De concerten in Antwerpen, Brussel en Brugge die afgelast werden ten gevolge van COVID-19 kon u onder meer laten omzetten in een tegoed­bon. Deze bon is geldig tot en met juni 2021.

Tip: wij raden u aan om deze tegoedbon in één keer te gebruiken bij het hernieuwen van uw abonnement dit najaar. Al kan u deze bon ook in verschillende keren verzilveren bij de aankoop van meerdere losse tickets. Daarvoor neemt u vanaf 17 augustus (abonnees) of 1 september (niet-abonnees) telefonisch contact op met onze ticketingmedewerkers.

Hoe kan ik het verplaatste concert van Louise Farrenc bijwonen?

Het concert van Louise Farrenc op 7 mei in Concertgebouw Brugge werd verplaatst naar 1 september en het concert op 10 mei in deSingel Antwerpen naar 13 september.

Alle ticketkopers kregen de kans om hun ticket om te boeken naar de alternatieve

datum. Midden juli stuurden we deze tickets op.

Wat als ik tickets koop en het concert wordt geannuleerd?

We gaan ervan uit dat we in het najaar zonder problemen voor u kunnen spelen.

Mochten we omwille van het Coronavirus toch concerten moeten annuleren, dan brengen we u hiervan persoonlijk op de hoogte. De waarde van uw ticket bent u in geen geval kwijt en kan u steeds omzetten in een tegoedbon.

Hoe blijf ik op de hoogte van de laatste informatie?

Wij volgen de federale richtlijnen op de voet en passen ons aan de geldende veiligheids­ normen aan. Het meest recente programma vindt u steeds in onze concertkalender.

Wanneer een situatie wijzigt, brengen we ons publiek op de hoogte via onze elektronische nieuwsbrief, onze website en onze Facebook-pagina.

Toch nog vragen?

Blijf er niet mee zitten maar geef ons een seintje via info@symfonieorkest.be.

We helpen u graag verder!

Stilstaan

Stephanie Dierckxsens is een vertrouwd gezicht van Symfonieorkest Vlaanderen. Vijftien jaar geleden begon ze als medewerker communicatie en ticketing, nu neemt ze al enkele jaren lang de artistieke planning voor haar rekening. Een job die haar op het lijf is geschreven! Samen met haar collega’s werkt Stephanie hard aan nieuwe plannen om Symfonieorkest Vlaanderen coronaproof te maken. Vol goede moed blikt ze vooruit — en dat lukt des te beter omdat ze weet met hoeveel goesting de muzikanten er weer willen invliegen.

en

— Lien Vanreusel

vooruit kijken

Je bent verantwoordelijk voor de artistieke coördinatie van Symfonieorkest Vlaanderen.

Wat houdt dat precies in?

STEPHAN IE — Samen met intendant Frederik Styns en chef-dirigent Kristiina Poska maak ik artistieke keuzes en stel ik de programmatie van het orkest samen: welke stukken zullen we spelen, welke dirigenten en solisten nodigen we uit… Ook het financiële aspect, het contact met de zalen en de planning van repetities en concerten neem ik voor mijn reke­ning. Het betreft met andere woorden alles wat voorafgaat aan het werk van Marijke Cleys, mijn collega van productie. Zij vertaalt onze plannen concreet naar de muzikanten.

Kent het publiek je goed?

Ja, en dat komt vooral omdat ik lange tijd de communicatie en ticketverkoop verzorgde.

Zelfs nu nog vragen trouwe abonnees me op de concerten hoe het met mij en mijn kinderen gaat. Er zijn zelfs abonnees die steevast hun hernieuwing van het abonnement naar mij sturen, al is dat allang mijn taak niet meer. Ook na al die jaren geeft dat familiale aspect van het orkest me een warm gevoel.

← Stephanie Dierckxsens © Tom De Visscher

Heeft thuiswerken ook voordelen?

— Hoewel de combinatie telewerk en kinderen pittig was, was al die tijd samen als gezin natuurlijk een meerwaarde.

Wellicht zullen we later terugblikken op een mooie periode waarin we dichter naar elkaar toe gegroeid zijn. Er was immers elke dag tijd om samen dingen te ontdekken — en eigenlijk ook wel een beetje om te genieten van de ‘coronavakantie’. Zo leerde Jack intussen goed fietsen en konden we heerlijke fietstochten naar de Blaarmeersen maken. Mijn man ervaarde deze dagelijkse tijd samen misschien wel nog sterker, want normaal gezien liggen de kindjes in bed wanneer hij thuiskomst uit Brussel.

STEPHANIE

Ook op het nieuwe seizoen heeft de corona-uitbraak een grote impact.

Hoe gaan jullie hiermee om?

STEPHAN IE — Het was een hele klus om ons nieuwe seizoen aan te passen aan de

Je hebt Symfonieorkest Vlaanderen al veel zien veranderen?

— Zeker. Het orkest kreeg in de loop der jaren een duidelijke richting en is er artistiek sterk op vooruitgegaan.

Ik werkte al samen met vier chef-dirigenten, die elk hun stempel drukten op het orkest.

Elke nieuwe chef-dirigent opent weer nieuwe deuren. Maar ook op organisatorisch en zakelijk vlak is het orkest enorm gegroeid, en er is gewerkt aan het imago van het orkest.

STE PH A N I E

Waar komt je liefde voor muziek vandaan?

— Toen ik een jaar of vijf was, vroeg ik mijn ouders of ik piano mocht spelen. Ze dachten dat het een bevlieging was, tot de pianozuster van school mijn moeder opbelde omdat ik haar dagelijks om les kwam vragen. Eigenlijk had ze geen plaats meer voor nieuwe leerlingen, tenzij ik om half acht ‘s ochtends wilde komen. Zo begon het. Ik ben mijn hele schooltijd privéles blijven volgen, later ging ik ook naar de muziekacademie. Aan de universiteit speelde ik samen met drie andere studenten en een amateurorkest STE PH A N I E

het Concerto voor vier piano’s van Bach, heel fijn. Ik heb er even aan gedacht om verder te gaan in de muziek, maar koos uiteindelijk voor Romaanse talen.

Toch is de muziek ook in mijn literatuur­ thesis geslopen. En uiteindelijk kwam ik bij Symfonieorkest Vlaanderen terecht.

Muziek is dus een constante in mijn leven.

In maart viel het orkest even stil.

Hoe organiseerde jij je in deze periode?

— Bij de uitbraak van COVID-19 besloten mijn man en ik meteen om de zorg voor onze kinderen Jack (5) en Leonie (7) te verdelen. Het was onze strategie om afwisselend te werken: wanneer de ene aan het werk was, dook de andere in de ouderrol. Indien nodig werkten we verder na de kantooruren, als de kinderen sliepen. Het vergde een hele aanpassing, maar we maakten er samen het beste van! We vonden het belangrijk dat er steeds iemand beschik­ baar was voor de kinderen. Organiseerde ik toch eens een vergadering op het moment dat ik bij de kinderen was, dan liep het gegarandeerd mis.

STEPHANIE

23

HIT-AND-RUN

veiligheidsmaatregelen. Ondertussen is de puzzel gelegd en zijn we tevreden met het resultaat. We brengen Louise Farrenc toch naar de zalen en konden ons programma grotendeels behouden. Enkel het pianoconcerto van Tsjaikovski is helaas niet mogelijk met anderhalve meter afstand op het podium. Gelukkig hebben we al een waardig alternatief klaar: de eerste symfonie van Beethoven en het klarinetconcerto van Finzi. Ook het publiek zit op veilige afstand van elkaar, waardoor de capaciteit van de zalen niet volledig benut kan worden. Dit lossen we op door telkens twee concerten van 60 minuten te spelen.

Ondanks de vele vragen en de ernst van de situatie voel ik vooral dat ze er erg naar uitkijken om weer samen op het podium muziek te maken. Er gingen vier maanden zonder concerten voorbij. Dat is veel voor een orkest. Daarom planden we in juli en augustus twee repetitieweken, die we telkens afsluiten met een concert. Zonder toeschouwers maar wel voor camera.

Zo kunnen we het resultaat nadien digitaal delen met ons publiek.

Als afsluiter nog één persoonlijk vraagje: wie heb je het meest gemist tijdens de lockdown?

— Ik was heel blij om weer samen te zijn met mijn familie en vrienden.

Ik geniet ervan om mensen uit te nodigen, de tafel vol lekkere gerechten te zetten en die te delen bij een glas wijn. Dan komt ook de sommelieropleiding van pas die ik enkele jaren geleden volgde…

STEPHANIE

Krijgen jullie de muzikanten gemakkelijk mee in de plannen?

STEPHAN I E — De muzikanten hebben de voorbije jaren hard gewerkt en zien nu een mooi seizoensprogramma met veel buitenlandse reizen in het gedrang komen.

kalendersep→ nov2020 DeBlazers van Symfonieorkest Vlaanderen WO 19.08 20:00 BIJLOKESITE GENT IN KADER VAN BIJLOKE WONDERLAND ZA 22.08 20:00 KURSAAL OOSTENDE

met assistent-dirigent Martijn Dendievel ZO 06.09. 15:00, 16,00 & 19:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE

Beethoven6 inpocketsize

met Jef Neve, Hanne Roos en Andy Dhondt ZO 30.08 06:48 BIJLOKESITE GENT IN KADER VAN BIJLOKE WONDERLAND

LouiseFarrenc

VR 25.09 18:30 & 20:45 SINT-STEFANUSKERK GENT IN KADER VAN GENT FESTIVAL VAN VLAANDEREN

met chef-dirigent Kristiina Poska en cellist Johannes Moser DI 01.09 17:00 & 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE

DI 06.10 20:15 MUZIEKGEBOUW EINDHOVEN PRIVÉCONCERT

met chef-dirigent Kristiina Poska en klarinettiste Annelien Van Wauwe ZO 15.11 12:00 & 15:00 DESINGEL ANTWERPEN

DO 19.11 20:00 PALAIS DES BEAUX-ARTS CHARLEROI VR 20.11 17:00 & 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE GENT ZO 22.11 11:00 & 13:00 HET CONCERTGEBOUW AMSTERDAM

NL

Poskadirigeert Beethoven7

met chef-dirigent Kristiina Poska en violist Emmanuel Tjeknavorian

DO 03.09 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE

Beethoven1 & Finzi

DI 17.11 17:00 & 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE

met solisten van Symfonieorkest Vlaanderen

Zonsopgang metJefNeve

24

Porgy& Bess

NL

DO 08.10 17:00 & 20:00 CONCERTGEBOUW BRUGGE

VR 04.09 17:00 & 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE

VR 09.10 17:00 & 20:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE GENT

ZA 05.09 15:00, 16:00 & 19:00 MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE

ZA 10.10 20:00 CC DE SPIL ROESELARE

ZO 13.09 12:00 & 15:00 DESINGEL ANTWERPEN

ZO 11.10 12:00 & 15:00 DESINGEL ANTWERPEN ZA 17.10 20:00 CC ZWANEBERG HEIST-OP-DEN-BERG

info & tickets

www.symfonieorkest.be tickets@symfonieorkest.be +32 9 292 75 57 ma—vr 10:00—13:00 Start ticketverkoop →losse

tickets najaar voor abonnees van seizoen 2019—20: vanaf maandag 17 augustus →losse

tickets najaar voor iedereen: vanaf dinsdag 1 september →hernieuwen

& verkoop abonnementen (concerten vanaf januari): najaar (exacte datum volgt)

In&Uit (concerten Brugge) ’t Zand 34, 8000 Brugge Openingsuren balie: ma—vr 10:00—17:00, zon- & feestdagen 10:00—14:00 070 22 12 12 (ma—vr 14:00—17:00•€0,30/min) Muziekcentrum De Bijloke Gent www.bijoke.be, 09 323 61 00 Gent Festival van Vlaanderen www.gentfestival.be, 09 243 94 94 CC De Spil Roeselare www.despil.be, 051 265 700 Kursaal Oostende www.kursaaloostende.be, 090 040 850 (max €0,50/min) CC Zwaneberg Heist-op-den-Berg www.zwaneberg.be, 015 250 770 Palais des Beaux-Arts Charleroi www.pba.be, 071 31 12 12 Het Concertgebouw Amsterdam www.concertgebouw.nl, 0031 20 671 83 45 Muziekgebouw Eindhoven www.muziekgebouweindhoven.nl, 0031 40 244 20 20

Symfonieorkest Vlaanderen Bijlokekaai 8 bus 8, 9000 Gent +32 9 292 75 57, info@symfonieorkest.be www.symfonieorkest.be reknr. BE06 7330 1321 0622 BIC KREDBEBB Werkten mee aan deze uitgave coördinatie: Josie Vranken grafisch ontwerp: Lieven Haneca & Johny Van de Vyver foto’s: Wouter Maeckelberghe, Tom De Visscher druk: Graphius nv Programma’s onder voorbehoud van wijzigingen V.U. Frederik Styns, Bijlokekaai 8 bus 8, 9000 Gent Symfonieorkest Vlaanderen wordt gesteund door

Symfonieorkest Vlaanderen is in residentie in