extraversie hoeveel zelfvertrouwen iemand heeft en de mate waarin hij dominantie inzet om ‘de eigen grenzen’ te beschermen.
| Professionele factoren (‘factoren in relatie tot de organisatie’) gebrek aan energiebronnen de afwezigheid van sociale steun van collega’s gebrek aan feedback het uitblijven van regelmogelijkheden de zes wanverhoudingen tussen persoon en werk (Maslach) zie één van de volgende pagina’s. werk- en tijdsdruk emotionele belasting en rolproblemen emotionele belasting ontstaat als er ‘een aangrijpende situatie’ voorkomt. Agressieve klanten (fysiek geweld), dreigende leerlingen (verbale intimidatie) en woedende patiënten (confrontatie met menselijke nood) zijn daarvan een voorbeeld. De impact hiervan wordt onder andere door de duur, intensiteit en frequentie bepaald. Niet opmerkelijk dus dat politieagenten, gevangenbewaarders en ambulancebroeders vaak burnoutklachten hebben.
Wat opvalt, is dat objectieve belastingsindicatoren als werkuren veel minder van belang zijn. Emotionele belasting die voortvloeit uit bijvoorbeeld contact met patiënten of leerlingen weegt zwaarder. Uit empirische bevindingen blijkt echter dat werkgerelateerde stressoren zwaarder wegen dan cliëntgerichte. In begrijpelijk Nederlands: werkdruk en mismanagement drukt zwaarder op een politieagent dan de omgang met agressieve delinquenten.
De Amerikaanse psycholoog Maslach, waarnaar eerder onder het kopje ‘geschiedenis’ werd verwezen, legt de nadruk sterk op de factoren in relatie tot de organisatie. In één van haar boeken 12 H3 heeft ze het over ‘de zes wanverhoudingen tussen persoon en werk’. Een overzicht van de wanverhoudingen met voorbeelden.
18 | P a g i n a