Dwumiesięcznik Kraków dla Mieszkańców nr 3(23)

DWUMIESIĘCZNIK NR

03

(23)

MAJ 2021

T E M AT N U M E R U :

04

Pożar w archiwum: nowe fakty

02

Pali się

09

Wspierajmy i aktywizujmy Seniorów

03

KdM w akcji

10

Zieleń zamiast betonu

06

Moda na płoty

11

Zrób to sam

08

Rekordzista

12

Krzyżówka I S S N : 2 6 5 7 - 4 9 7 7. E G Z E M P L A R Z B E Z P Ł AT N Y

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

03

(23)

Pali się W

książce Ernesta Hemingwaya

„Słońce też wschodzi” jest taka

scena, w której dwóch face-

Kraków – Nowa Huta wszczęła śledztwo. Ist-

tów siedzi w knajpie i jeden pyta drugie-

nieje podejrzenie, że przyczyną pożaru mogło

Stopniowo, a potem gwałtownie – od-

na które zwrócono uwagę jest to, że pożar

go: Jak to się stało, że zbankrutowałeś?

powiada ten drugi. Nie tylko tamta pojedyncza, „gwałtowna” tragedia została

poprzedzona jakimś „stopniowo”.

6 lutego, w sobotę wieczorem, w krakow-

być celowe podpalenie. Jedną z okoliczności,

wybuchł równocześnie w dwóch halach.

Już dzisiaj wiadomo jednak, że kilka poważnych okoliczności utrudniało gaszenie pożaru,

układając wydarzenia w sekwencję „stopnio-

skim archiwum miejskim na Czyżynach

wo, a potem gwałtownie”: przy budowie użyto

którzy właśnie jedzą spokojnie kolację

żakom dostanie się do budynku. W regałach

ted z Evertonem, przerywa odpoczynek,

cej, niż pierwotnie zakładał projekt, i, też wbrew

Płonie 20 kilometrów dokumentów. Kilo-

dynkach zastosowano dużo mniej skuteczne

wybucha pożar. Kilkudziesięciu strażaków,

albo czekają na mecz Manchesteru Uniżeby ruszyć do akcji.

metrów! Wyobraź to sobie – gdziekolwiek

czytasz te słowa, poprowadź w myślach

wodoszczelnego betonu, co utrudniło strabyło o 4 tysiące metrów bieżących półek wię-

projektowi, sięgały one aż do sufitu. Hydranty

wokół budynku były za mało wydajne, a w bu-

„rozwiązania zastępcze”.

w dowolnym kierunku trasę o tej długości

Jakie jeszcze „pożary” grożą Krakowowi

A każdy krok na tej trasie to dziesiątki urzęd-

zji? Na co jeszcze ktoś dzisiaj lub wczoraj

i wyobraź sobie dokąd ona by doprowadziła.

niczych dokumentów i decyzji. Nie będziemy mieli jak do nich wrócić, nie będziemy mogli

- Jak to się stało, że zbankrutowałeś?

- Stopniowo, a potem gwałtownie.

Jak doszło do tragedii? Dzisiaj tego nie wiemy.

Trzy dni po pożarze Prokuratura Rejonowa

niczego sprawdzić. Pożaru nie uda się opa-

z powodu dzisiaj podejmowanych decymachnął ręką – a za parę lat może stać się przyczyną tragedii?

nować – archiwa spłoną doszczętnie. Urząd nie zrobił kopii elektronicznych.

Lider stowarzyszenia Kraków dla Mieszkańców

2

Kraków dla Mieszkańców w akcji:

Tropem krakowskich murali Pandemia koronawirusa także nas w dużym stopniu uwięziła w domach – musieliśmy mocno ograniczyć akcje prowadzone w terenie. Jednym z pomysłów na działanie w Internecie było stworzenie mapy krakowskich murali, co udało się Adriannie Siudy, wiceliderce naszego stowarzyszenia. O mapie pisaliśmy już w poprzednim numerze, a dziś prezentujemy kolejne trzy odkrycia Adrianny. Ich dokładną lokalizację, ale też mnóstwo innych dzieł sztuki z krakowskich ulic możecie zobaczyć na www.muralekrakow.pl. Nadal zachęcamy też do dołączenia do grupy facebook.com/groups/muralekrakow – tam można zobaczyć sporo krakowskich murali, a także dodać zdjęcia tych, które sami znaleźliście w mieście.

Kominy są dość nietypowym, ale o dziwo – całkiem często zdobionym przez ulicznych artystów miejscem.

Ten znajduje się na jednym z budynków przy ul. Świętokrzyskiej. Autora niestety nie udało nam się ustalić.

Tak, to naprawdę mural! A na nim Reggie Watts, amerykański komik, aktor i muzyk. Można go zobaczyć przy wjeździe do dawnego hotelu Forum .

Autorem jest Pieksa.

Muminki, które wzbudzają uśmiech nie tylko na twarzach najmłodszych, zobaczyć można w rejonie ul. Słomianej 8.

Autor nieznany.

3

Pożar archiwum: nowe fakty Pożar supernowoczesnego, oddanego do użytku w 2018 roku archiwum miejskiego w Krakowie wybuchł w dwóch z trzech hal w sobotni wieczór, 6 lutego. Akcja strażaków trwała blisko tydzień. Podczas niej zalane (23)

zostało sąsiednie miejskie centrum monitoringu. Trwa

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

03

prokuratorskie śledztwo w tej sprawie. Prowadzone jest pod kątem „umyślnego sprowadzenia” zdarzenia, zagrażającego mieniu wielkich rozmiarów.

I

nformacje dotyczące pożaru i samego archiwum już w pierwszych dniach były niejasne.

Podstawowe wątpliwości budził fakt, że ogień pojawił się niezależnie w dwóch halach. Początkowo nie było wiadomo, jakie dokładnie dokumenty były tam przechowywane. Od władz miasta płynęły sprzeczne komunikaty – Jacek Majchrowski twierdził, że część została zdigitalizowana, czyli zeskanowana i zapisana na nośnikach elektronicznych.

Wkrótce potem jego rzeczniczka przyznała, że ani jeden dokument nie został zachowany w takiej formie, bo „urząd nie ma takiego obowiązku”. Sporo światła na kwestię pożaru rzuciło dziennikarskie śledztwo red. Dawida Serafina z portalu Onet.pl.

Opisujemy tutaj najważniejsze wątki.

Archiwum powstało w Czyżynach, przy ul. Na Załęczu 2. Jak się okazuje, ten teren został zalany podczas powodzi w 2010 roku. To obszar zagrożony tzw. wodą stuletnią. Zgodnie z zaleceniami ekspertów archiwa nie powinny być lokalizowane w takich miejscach. Co więcej, jak nieoficjalnie udało się dowiedzieć dziennikarzowi, podczas budowy urzędnicy sugerowali wykorzystanie takich materiałów, które skutecznie zatrzymają wodę. Urząd przyznał, że wykorzystano beton wodoszczelny i podniesiono fundamenty. To wszystko prawdopodobnie przeszkodziło strażakom w dostaniu się do środka – musieli wycinać ogromne otwory w ścianach budynku, żeby gasić pożar wewnątrz.

2018: urządzanie archiwum

2016: budowa archiwum

W 2018 roku Zarząd Inwestycji Miejskich rozpisał Jak się okazało, znajdujące się w pobliżu archiwum przetarg na kupno regałów do archiwum miejskiehydranty nie miały minimalnej wydajności, jaką go. Wytyczne istotnie różniły się od pierwotnego określają przepisy przeciwpożarowe. Czyli, po pro- projektu. Zgodnie z tym ostatnim regały powinny stu, w przypadku pożaru strażacy nie mieliby dostę- być nie wyższe niż 225 cm i ustawiane tak, żeby pu do wystarczającej ilości wody potrzebnej do ga- pomiędzy nimi pozostawić przestrzeń. Urzędnicy szenia. Dlatego projektanci budynku zawnioskowali zdecydowali jednak inaczej. Regały sięgały prawie do Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnej pod sufit, ustawione zostały znacznie gęściej i miały o pozwolenie na tzw. rozwiązania zastępcze – a ten być zrobione z litej blachy. W efekcie powstało tzw. się zgodził. W efekcie w budynku zainstalowano „magazynowanie zwarte”. W trakcie przetargu jedna „urządzenia gaśnicze aerozolowe”. z firm zgłosiła swoje zastrzeżenia do tych wymo4

W trakcie przetargu jedna z firm zgłosiła swoje zastrzeżenia do tych wymogów. W swoim zapytaniu argumentowała m.in., że zamontowana w halach instalacja przeciwpożarowa gaszenia gazem jest wysoce nieskuteczna przy gaszeniu gów. W swoim zapytaniu argumentowała m.in., że zamontowana w halach instalacja przeciwpożarowa gaszenia gazem jest wysoce nieskuteczna przy gaszeniu pożaru archiwów wyposażonych w standardowe tzw. „magazynowanie zwarte”. Konstrukcja regałów wykonana z pełnej blachy (półek górnych, ścian bocznych, frontów i pleców regałów) powoduje po zsunięciu regałów powstanie jednolitej szczelnej „bryły” regałów. Skutkuje to opóźnieniem w wykryciu ew. pożaru, a następnie utrudnia wypełnianie przestrzeni między regałami i w ich środku gazem. Firma zawnioskowała o zmianę wytycznych dotyczących regałów. Urzędnicy odmówili.

pożaru archiwów wyposażonych w standardowe tzw. „magazynowanie zwarte”. Firma zawnioskowała o zmianę wytycznych dotyczących regałów.

Urzędnicy odmówili. trycznej w obiekcie. Red. Serafinowi nie udało się ustalić, kto o tym zdecydował i kto tę wymianę wykonał. Warto w tym kontekście pamiętać, że jedną z rozważanych przez prokuraturę przyczyn pożaru jest zwarcie instalacji elektrycznej.

W archiwum miejskim w Krakowie przechowywano 20 kilometrów akt. Z szacunków wynika, że to od 150 do 200 milionów dokumentów. Jak się niedawno okazało, jednym z nich było pozwolenie na budowę na działce na Klinach dla dewelopera, który dopiero co tę działkę ogrodził – prawdopodobnie nielegalnie. Więcej o tej sprawie piszemy w artykule „Moda na płoty”.

Zgodnie z projektem budowlanym w archiwum przewidziano około 19 tys. metrów bieżących półek. Tymczasem zamontowano ich w sumie 23,4 tys.

– czyli o prawie ¼ więcej. Kolejnym odstępstwem od pierwotnego projektu był sposób przesuwania regałów. Zgodnie z nim miały one być przesuwane ręcznie. Finalnie jednak zdecydowano się na napęd elektryczny, co wymagało wymiany instalacji elek-

Renata Ropska

5

Moda na płoty W Krakowie mieliśmy już do czynienia z różnymi deweloperskimi modami. Było budowanie bloków tak blisko, że z okna do okna można było podać sąsiadowi sól. Były bloki bez miejsc parkingowych. Były osiedla bez dojazdu.

Wśród tych wymienionych i innych mód teraz pojawiła się nowa: moda na ogradzanie działek, na których planuje (23)

się inwestycję. Sęk w tym, że od lipca 2020 roku stawianie

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

03

płotów w naszym mieście jest co do zasady nielegalne.

O

pierwszych płotach donieśli nam mieszkańcy okolic Słonej Wody, sporego terenu zielonego za nowym Szpitalem Uniwersyteckim w Prokocimu. Od lat walczymy o to, żeby powstał tam duży, półdziki park. Nagle na naszego Facebooka zaczęły przychodzić zdjęcia: najpierw poukładanych w stosy elementów budowlanych, a później kolejnych odcinków wysokiego, betonowego ogrodzenia.

Natychmiast zareagowaliśmy – napisaliśmy do Wydziału Architektury Urzędu Miasta i do Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego. Okazało się, że inwestor cztery razy składał wniosek o pozwolenie na budowę płotu i urzędnicy cztery razy mu odmówili. W tej chwili trwa postępowanie PINB w tej sprawie. Wygląda na to, że deweloper wystraszył się pomysłu na park i teren ogrodził, mimo braku wymaganych zgód. Ale o tym, że w tym miejscu planuje budowę ogromnego osiedla, od dawna wiadomo. Lokalne media dotarły do projektów inwestora i opublikowały je już w ubiegłym roku. Na rysunkach jest około 30 bloków. Deweloper nie ma pozwolenia na ich budowę.

strzennego” zakłada w tej części miasta park krajobrazowy, a w „Kierunkach rozwoju i zarządzania terenami zieleni miasta Krakowa na lata 2017-2030” przewiduje się ochronę łąk na Klinach właśnie poprzez ustanowienie użytku ekologicznego. Przebiega tam też korytarz przewietrzania miasta. Dlaczego Jacek Majchrowski dotąd nie wdrożył zaleceń własnych urzędników? Nie wiadomo. Deweloper zadziałał szybciej. Wkrótce po tym, jak powołano komisję ws. użytku, łąki na Klinach otoczyło blaszane ogrodzenie. Co prawda w tym przypadku jest pozwolenie na budowę – ale to nie wystarcza, żeby legalnie stawiać płoty.

Obowiązująca od lipca ubiegłego roku tzw. Uchwała krajobrazowa, której zadaniem było przede wszystkim uporządkowanie reklam w mieście, wprowadziła także zakaz stawiania płotów. Te, które były przed uchwałą, mogą zostać – ale nie można budować nowych ogrodzeń. Jedynym organem, który może zainterweniować w przypadku nielegalnego grodzenia, jest PINB. Niedawno wpłynęło do niego kolejne zgłoszenie – tym razem w sprawie deweloperskiego płotu w Czyżynach, ustawionego na dawnym pasie startowym.

Z pierwszego dewelopera przykład wziął kolejny.

Tym razem bodźcem było powołanie w lutym komisji specjalnej w radzie miasta, która analizuje utworzenie użytku ekologicznego na Klinach. To rejon zabudowywany od kilkunastu lat, ostatnio szczególnie intensywnie. Jednocześnie z wielu oficjalnych miejskich dokumentów wynika, że łąki na Klinach powinny być chronione przed zabudową. „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze-

Temat będziemy kontynuować w kolejnych numerach. Przypominamy, że nasze Pogotowie Obywatelskie przyjmuje zgłoszenia w takich i podobnych sprawach pod numerem telefonu 516 381 647 lub za pośrednictwem Facebooka – FB.com/KRKdlaMieszkancow.

Agata Szopińska

6

fot. Adrianna Siudy

7

Rekordzista Jest rok 2002. Portal „Nasza klasa” powstanie dopiero za cztery lata, polska wersja Facebooka pojawi się za sześć lat, Instagram — za osiem.

Iga Świątek ma roczek, Kamil Stoch chodzi do gimnazjum. Rodzice tych, którzy w 2021 (23)

roku będą mieli prawa wyborcze, błąkają się

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

03

po supermarketach, ściągając z półek pampersy i śpioszki. Nieliczne telefony komórkowe mają antenki. Dzieci nie wiedzą, co to smartfon.

W Stanach rządzi George Bush.

W

tedy właśnie w Krakowie zaczyna rządzić Jacek Majchrowski. I rządzi do dzisiaj. W ten sposób staje się najdłużej piastującym urząd prezydentem spośród włodarzy największych miast w Polsce, pozostawiając w tyle nawet najwytrwalszych: prezydent Rzeszowa, Tadeusz Ferenc, sam zrezygnuje z urzędu po 18 latach, prezydent Katowic, Piotr Uszok, po 16 latach nie zdecyduje się na kolejny start w wyborach, podobnie jak Rafał Dutkiewicz z Wrocławia. Zmienią się prezydenci Zielonej Góry i Jeleniej Góry, prezydenci Lublina, Olsztyna i Szczecina. Ale Majchrowski trwa, niewzruszony jak Smog Wawelski. Sorry, Smok.

Gdyby prezydent Majchrowski postanowił jednak wystartować w dwudziestym drugim roku zasiadania na stanowisku, pozostaje jeszcze dość proste wyjście – wybrać kogoś innego. W najnowszym sondażu, opublikowanym przez Gazetę Krakowską w grudniu ubiegłego roku Majchrowski… nie wszedł nawet do drugiej tury. Może potraktuje to jako silną sugestię ze strony mieszkańców.

Adrianna Siudy

To trwanie wydaje się teraz najbardziej uderzającą cechą jego piątej kadencji. Trudno się oprzeć wrażeniu, że Jacek Majchrowski poszedł jakąś trzecią, nietypową drogą – wystartował, został prezydentem, ale zachowuje się, jakby nim nie został. Ostatnio, po licznych nieobecnościach na posiedzeniach Rady Miasta – na przykład w sprawie opłat za śmieci czy podwyżki biletów MPK – zyskał sobie przydomek „prezydenta-widmo”.

8

ARTYKUŁ PARTNERSKI

Nie straszmy, ale wspierajmy i aktywizujmy Seniorów Coraz wyraźniej widać, że kolejna fala pandemii niesie ze sobą narastający stres, lęk, panikę, co w połączeniu z brakiem aktywności fizycznej i społecznej ma katastrofalne skutki dla zdrowia seniorów. Dlatego w ramach naszej kampanii „Solidarni z Seniorami – Razem Damy Radę” apelujemy do mediów, samorządów i wszystkich obywateli: Nie straszmy, ale wspierajmy i aktywizujmy Seniorów!

L

ęk, panika, izolacja, bezruch fizyczny i apatia psychiczna stają się dla seniorów groźniejsze niż sam wirus” – apelują eksperci „Głosu Seniora”, w tym m.in. dr Krzysztof Czarnobilski, geriatra i dyrektor Szpitala MSWiA w Krakowie oraz dr Małgorzata Ostrowska, psychogeriatra.

Coraz realniej dotyka nas inna epidemia – epidemia chorób psychicznych oraz somatycznych, spowodowanych utrudnionym dostępem do opieki lekarskiej. Rośnie liczba nerwic, depresji, a także „przechodzonych” udarów czy zawałów, które mogą zakończyć się tragicznie. Dlatego też w trosce o zdrowie i samopoczucie Seniorów apelujemy do wszystkich, w tym także samych Seniorów:

• Wspierajmy Seniorów, odrywając ich od tematyki wirusa i pozytywnie nastawiając do życia.

• Cyfryzujmy Seniorów – szczególnie teraz!

W czasie pandemicznej izolacji Internet to okno na świat. Uczmy Seniorów, jak umiejętnie i bezpiecznie z niego korzystać.

• Stop manipulacji, nie daj się oszukać! Ostrzegajmy Seniorów przed oszustwami, szczególnie nasilonymi w okresie pandemii.

• Aktywizujmy Seniorów psychicznie i fizycznie poprzez: • rozmowę przez telefon, skype, zoom i inne komunikatory;

• Nie straszmy Seniorów, bombardując ich negatywnymi informacjami.

• zachętę do spacerów z psem, prac działkowych czy też udziału w aktywizacyjno-edukacyjnych inicjatywach oraz konkursach, np. Stylowi Seniorzy, Zwierzak Lekiem na Samotność, Senior Moto-Retro, Senior Działkowiec, Miłość po 60tce czy Przekaż nam swój przepis.

• COVID-19 to nie jedyna choroba – Drodzy Seniorzy, nie bagatelizujcie swoich problemów zdrowotnych i konsultujcie je z lekarzami.

Stowarzyszenie MANKO to prężna i kreatywna organizacja pozarządowa, która skutecznie i z zaangażowaniem prowadzi kampanie społeczne, wielokrotnie nagradzane międzynarodowymi wyróżnieniami. Obecnie skupiamy się na działalności proseniorskiej. Realizujemy także dwa duże projekty: Ogólnopolska Karta Seniora oraz Gmina Przyjazna Seniorom.

Organizujemy szkolenia i warsztaty dla osób 60+ z różnych części kraju i Europy. Wydajemy Ogólnopolski Magazyn „Głos Seniora” oraz „Europejski Głos Seniora”. Do naszych proseniorskich inicjatyw należą m.in. Ogólnopolskie Senioralia w Krakowie oraz Dni Zdrowia Seniora, które organizujemy w wielu miastach partnerskich w Polsce. Edukujemy Seniorów poprzez kampanie społeczne, np. „Stop manipulacji! nie daj się oszukać”.

9

Zieleń zamiast betonu czy beton zamiast zieleni?

Tematy betonowania Krakowa i wycinanie drzew należą do najczęstszych spraw, z jakimi mieszkańcy zwracają się do Pogotowia Obywatelskiego – czyli prawników „Krakowa dla Mieszkańców”, udzielających (23)

bezpłatnie porad. Tym większe było nasze zdziwienie,

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

03

kiedy po raz pierwszy usłyszeliśmy z ust Jacka Majchrowskiego, że oba te problemy w Krakowie nie istnieją. Jego zdaniem zostały wymyślone. Przez nas.

T

ę opinię prezydent Krakowa powtórzył już kil- denta, że to właśnie dla mieszkańców problemem kakrotnie. Nie wiemy, kiedy po raz pierwszy, jest, że widok na zieleń zastępuje im szara ściana ale na pewno o „pseudoproblemie” wypo- nowego budynku, że do najbliższego parku muszą wiedział się w filmiku, opublikowanym na miejskich się wybrać tramwajem, że na nowych osiedlach sąstronach internetowych w lutym. A dokładnie powie- siedzi mogą sobie sól podać z okna do okna. Napidział tak: „Od dłuższego czasu mamy problem, czy saliśmy petycję. pseudoproblem, z kwestią zieleni. Zawsze się mówi, jak Kraków niszczy zieleń i jak tu jest potrzebna zie- Piszemy w niej m.in. tak: „Panie Prezydencie, roleń. (…) Od paru lat jest sytuacja bardzo wyraźna. zumiemy, że znikającej zieleni i pojawiających się Jest pewien problem, który stworzyła, nie miesz- w jej miejsce nowych bloków i biurowców nie wikańcy Krakowa, ale firma, która dać z każdego okna w Krakowie. została wynajęta dla prowadzenia Szczęście mieszkania w domach (...) na nowych działań związanych z wyborami i otoczeniu drzew mają jednak prezydenckimi przez jednego tylko nieliczni. Większość z nas osiedlach sąsiedzi z kandydatów. Dwa elementarne widzi z własnych okien szarość problemy: brak zieleni rzekomy murów, których rośnie coraz więmogą sobie sól i betonowanie miasta.” Na koniec cej. Uprzejmie prosimy, niech podać z okna prezydent zaapelował do mieszwybierze się Pan na wycieczkę kańców, żeby „Nie używać tych po naszym mieście, swoim miedo okna. argumentów, bo jest to argument ście. Niech Pan odwiedzi Ruczaj – nieprawdziwy, że jest brak zieleni”. pierwsze na świecie eksperymentalne osiedle bez zieleni. Niech Jak łatwo się domyślić, Jacek Majchrowski, choć się Pan przespaceruje po Czyżynach. Niech Pan nie wprost, o wymyślenie problemów betonowania zobaczy, jak szybko rosną nowe osiedla na Klinach.” miasta i braku zieleni oskarża nieistniejącą firmę, która rzekomo pracuje dla Łukasza Gibały i Kra- Petycję do Jacka Majchrowskiego, w której domagakowa dla Mieszkańców. A tymczasem my o nich my się dostrzeżenia problemu betonowania Krakowa dowiedzieliśmy się po raz pierwszy od Was, miesz- po to, żeby ten proces powstrzymać, można podpisać kańców. Postanowiliśmy więc przekonać prezy- na stronie www.petycjeonline.com/doscbetonu.

Renata Ropska

10

Zrób to sam: makramowy kwietnik Katarzyna Sobol, autorka bloga KlinikaDIY.pl

MATERAŁY: • sznurek lub bawełna

3

6 sznurków złożonych na pół daje nam 12 sznurków, które dzielimy na 3 części po 4

sztuki. Teraz przechodzimy do węzłów płaskich. Mamy więc dwa sznurki środkowe

(rdzeń ), wokół których zewnętrznymi sznurkami robimy węzeł. Zaznaczone na zdjęciu różowe, to rdzeń, czyli stałe sznurki. Niebieski i pomarańczowy będą je obwiązywały.

T-shirt (bawełniane koszulki pocięte

na równe paski), • kółko do zawieszenia

– może być to np. drewniane kółko

z karnisza lub metalowe na klucze,

• nożyczki.

Byłoby fantastycznie mieć własny ogród pełen świeżych warzyw,

drzew i kwiatów. Tyle w temacie marzeń, bo większość z nas

5

Kolejny etap to przymiarka pod wymiar doniczki.

ma w najlepszym przypadku balkon. Jedni mikro, typu „stopka”,

inni w kwadracie, tak na cztery stopy � Szczęśliwcy mają całkiem pokaźne tarasy czy loggie. I jak by nie mierzyć, własny balkon

daje nam możliwość stworzenia własnej, zielonej strefy relaksu.

Jeśli nie macie wystarczająco dużo miejsca na ustawienie donic, zachęcam do powieszenia ich w makramowych kwietnikach.

Makrama to technika wyplatania sznurków, która od lat cieszy się niegasnącym powodzeniem. Może wyglądać na skomplikowaną,

ale zapewniam, że bez większych zdolności manualnych i przy

6

odrobinie chęci stworzycie własne, niepowtarzalne kwietniki.

I łączymy kolejne, w dwie pary sznurków

stosując węzły płaskie jak wcześniej.

A może nawet nie skończy się na kwietnikach.

1 2

Z bawełny / sznurka przygotowujemy 6 równych kawałków ( 6 sznurków po 3,40 m – kwietnik będzie miał ok. 1,30 m )

Złożone na pół, przewlekamy przez kółko, które będzie uchwytem i związujemy w supeł lub przeplatamy sznurki przez powstałe

oczko. Najwygodniej jest zawiesić sznurki przed wyplataniem.

4

Zaciskamy i analogicznie wiążemy

na pozostałych grupach sznurków.

7

Na koniec łączymy wszystkie sznurki w jeden

supeł i makramowy kwietnik gotowy �.

Krzyżówka

1

2

3

4

litery na niebieskich polach, czytane kolejno,

10

11

w poziomie.

17

Autorem krzyżówki

19

18 20

21

dziękujemy za tak

22 23

bezcenny wkład kwartalnika!

24

25 29

26

27

30

32

31

03

(23)

28

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

14

16

jest Pan Edward Pięta,

w ten numer naszego

8

12

13 15

– serdecznie

7

9

Hasło krzyżówki tworzą

któremu – jak zwykle

6

5

33

35

34 POZIOMO

25. dopada, gdy nie pada

6. na nurku i na piwku

31. owad darmozjad

10. nadstawia głowę za Lindę

33. kajak Eskimosa i Indianina

1. starszy od dinozaura

9. miły dla kobyły

12. dba o przyrodę

13. dawniej złość na kogoś

6. równina Indianina

28. pada na poligonach

7. składnik guacamole

32. w sekretariacie na parapecie

11. korekta po korekcie

34. dodaje smaku ziemniakom i pierogom

8. dworski dziejopisarz

14. mądrzejszy od nieuka 16. kumpel z porodówki

19. zakładana do aparatu dziadka

15. dynda przy siodłach

35. język obcy dla studenta

21. skrzynią jest wielką za szoferką

18. w zestawie Małego Ślusarza

PIONOWO

23. żółta lub pocztowa

17. Włochy dla Włocha

20. mieszkaniec Syberii, dawniej Tunguz

22. na zimę i na zupę

23. Północna lub Południowa w USA 24. od dzwonka do dzwonka

1. lalka na scenie

2. pasożyt ludzki i dziki owies

3. chroni ściany przed opadami

4. australijska papuga

5. kojarzony z biletem i apetytem

22. kapłon lub eunuch

26. pół człowiek, pół kozioł 27. kocha w kadrach 29. żona bez kropki

30. czasem pod masztem

Dołącz do nas! www.KrakowDlaMieszkancow.com

Wydawca: Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

www.instagram.com/KrakowDlaMieszkancow

Redaktor naczelna: Renata Ropska

FB.com/KRKdlaMieszkancow

Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

Redakcja: ul. Kazimierza Wielkiego 60, 30-074 Kraków

Projekt kwartalnika, skład i ilustracje: www.stereoplan.pl

Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 60

Druk: Agata Pindel-Witek AW

zapraszamy w dni robocze od 9.00 do 17.00

biuro@krakowdlamieszkancow.com, tel. +48 516 381 647

Nie chcesz przegapić kolejnych numerów naszego kwartalnika? Wyślij maila o treści „KWARTALNIK” na adres prenumerata@krakowdlamieszkancow.com – dostaniesz je od nas w wersji elektronicznej.

Ten kwartalnik został wydrukowany na ekologicznym i certyfikowanym papierze. Drewno wykorzystane do jego produkcji pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.