Ocak 1990
EKİM
3
Türk-İş 15. Genel Kurulu Türk-İş 15.Genel Kurulu, yönünden hızlı gelişimi ülkede Türkiye işçi sınıfı tarihinde kapitalist ilişkilerin yaygınlaşıp, önem li olayların yaşandığı sınıf çelişkilerinin önceki yıllara 1989'un son günlerinde top göre keskinleşmiş olması düzen landı. Genel Kurulun havası, se n d ik a c ılığ ın ın y ap ısın ı, delegelerin tavırları, politika sınırlarını zorluyor. 1979'da 39 cıların ve partilerin tutumları, bin Türk-İş üyesi direniş yap 1986'dan sonra hareketlenen, mışken, 1989 baharında Türkiye 1989'da yasaları çiğneyerek so işçi eylemleriyle çalkalanmıştı. kağa dökülmüş olan sınıfın İşte bu hızlı değişim, yılların canlılığını yansıtıyordu. Bahar Türk-İş patronlarını delegeler rüzgarları ve dipten gelen dalga, den korkar hale getirdi. İlk kez uzun yıllar CIA güdümündeki bu Kongrede sendika ağalan Amerikancı sendikacılığın tem delegelere her istediklerini silcisi Türk-İş'i şimdeye dek gö yaptıramaz hale geldi. rülmemiş değişimlere zorluyor Evren-Özal takımıyla ve du. kapitalistlerle elele işçi sınıfının 29 sendikaya bağlı 420 dele ezilmesinde rol oynamış, daha genin katıldığı Kongre, Tür bir önceki kongresinde iktidarın kiye'nin 1 milyon 780 bin üyeli sözcüsünü alkışlamış Türken büyük konfederasyonunun İş'de, bu kez delegeler hükümet kongresi olması; politik gün adına konuşan devlet bakanını demde işçi eylemlerinin önemli yuhalayarak konuşturm adı. bir yer tuttuğu bir ortamda ’’Hükümet istifa!” sloganlarıyla yapılıyor olması; sonuçlarının kapı dışarı ettiler. Ama aynı sınıfın eylemliliğine ve politik delegeler Demirel'in demago gelişmelere şu ya da bu ölçüde jilerini, İnönü ve Ecevit'in iki etki bulunabilm esi olanağı yüzlü nutuklarını alkışladı. bakımından önemliydi. ANAP, Kongre süresince devam eden DYP, SHP, DSP genel başkan bu ve benzeri çelişkili tutumlar lar, bakanlar düzeyinde tam tek delegelerin çoğunluğunun hala mil kongredeydi. Hükümet çok sınıf bilincinden uzak olduğunu sayıda sivil polisi Kongre salo gösteriyordu. Bu çelişki nede nuna sokarak delegeleri korkut niyledir ki, Şevket Yılmaz mak, etkilemek istiyordu. Ya takımı Kongre oyunlarını, kulis bancı ülkelerden çok sayıda dalaverelerini oynayabildi. sendikacı, gözlemci Kongre ko Genel Kurul'da 1 Mayıs, nuğuydu. Türk-İş'in sendika 141.-142. ve 163. maddeler ağaları tabandan esen rüz konusunda olumlu kararlar garların etkisiyle, sermaye ikti alındı. Fakat işçi sınıfının güç ve darı ve 12 Eylül generalleriyle eylem birliğinin sendikal alanda yıllardır sürdürdükleri işbirliği somutlanmasına yolaçacak olan, çizgisine ters açıklamalar yap bağımsız sendikaların Türk-İş'e mak zorunda kalıyorlardı. üye olabilmelerini sağlayacak 10 yıl arayla işçi sınıfı eytüzük değişikliği engellendi. lemlerinin sayısal ve istemler Böylece Otomobil-İş, Laspet-
kim-İş gibi Türk-İş'in eylemle rine katılmış, güç vermiş ve kamuoyuna Türk-İş'le birleşe ceklerini açıklamış olan önemli bağımsız sendikalar Genel Ku rul k a ra rıy la T ü rk -İş 'te n dıştalandı. Toplam üye sayıları 263 bin dolayında olan bağımsız sendikalarla Türk-İş arasına tüzük aracılığıyla yapay bir mesafe kondu. Türk-İş Genel Kurulu, sosyal-demokrasinin işçi sınıfının bağımsız gelişmesi yönündeki adımlarını önlemek için giriştiği hain çabaların bir yenisini ya şadı. Genel Kurul öncesinde SHP ile DYP'nin İzmir'de Türkİş'i görüştükleri, Baykal-Demirel anlaşmasıyla Şevket Yılmaz b aşk an lığ ın d a SHP-DYP ağırlıklı bir Türk-İş 'e evet denil diği, basma yansıdı. Genel Kurul öncesinde, Türk-İş içindeki sosyal-demokrat sendikacıların, büyük iddia ve tantanalarla açıkladıkları ilke metinlerinde güzel laflar ötesin de bir şey yoktu. Yıpranmış Şevket Yılmaz takımı gidici görülüyordu. Sosyal-demokratlar, bir düzen ku rumu olarak Türk-İş yönetimi nin yıkılması tehlikesi karşı sında Şevket Yılmazlarla birleş tiler. Böylece kamuoyunda, işçi sınıfı tabanında her türlü inanılırlığını yitirmiş, teşhir ol muş, gidici gözüyle bakılan bir yönetim Türk-İş başında kal mayı başardı. K.Cemal