SKG-IKOB: een sterke formule!
Colofon Dit is een uitgave van SKG-IKOB, Houten, Wageningen Eindredactie:
Ligthart Communicatie, Capelle aan den IJssel
Teksten:
SKG-IKOB, Houten, Wageningen Ligthart Communicatie, Capelle aan den IJssel
Foto omslag:
Thea van den Heuvel / DAPh
Vormgeving en drukwerk:
Stdesign Concept + Creatie, Monster
juni 2014
SKG-IKOB: een sterke formule!
Inhoudsopgave Voorwoord
SKG-IKOB: een sterke formule!
6
1
SKG-IKOB in vogelvlucht
8
2
Directie SKG-IKOB Bastiaan Benz en Olaf van Panhuys: “We kunnen nu alles!”
18
3
De rijke historie van SKG-IKOB
22
4
Voorzitter RvC SKG-IKOB Jack de Leeuw: Strategie van een CI wordt steeds belangrijker!
26
5
Carel de Reus, voorzitter Stichting IKOB: Het nieuwe ondernemen is de vinger aan de pols houden
30
6
Albert Zegelaar, voorzitter Stichting SKG: Herziening nationaal kwaliteitsbeheersingssysteem noodzakelijk!
32
Inhoudsopgave - 5
7
Unit gebouwschil: Ontwikkeling nieuwe beoordelingsrichtlijnen sluit aan bij markt
34
8
Unit constructie: SKG-IKOB wederom Notified body
36
9
Unit uitvoering: Anticiperen op markt levert nieuwe beoordelingsrichtlijnen op
40
10
Unit gebouwde omgeving: Privaat bouwtoezicht hot item
44
11
Unit laboratorium: Synergie fusie leidt tot uitbreiding aanbod
48
12
Unit systeemcertificatie: MVO steeds belangrijker
50
13
Wie werken er bij SKG-IKOB?
52
14
Wie doet wat?
58
15
Bijlagen
62
SKG-IKOB: een sterke formule!
Voor u ligt een publicatie, die u misschien
We horen voorzichtig positieve economische ontwik-
doet denken aan de vorige jaarverslagen van
kelingen om ons heen. De crisis in de bouw is nog
IKOB-BKB. Maar die vergelijking gaat maar
niet voorbij, maar het dieptepunt lijkt nu wel bereikt.
ten dele op. Deze publicatie houdt een beetje
Juist nu moeten we op zoek naar nieuwe markten
het midden tussen een jaarverslag en een
en innoverende producten en processen. Door de
brochure. Voor de klanten van IKOB-BKB een
fusie hebben we als SKG-IKOB een belangrijke troef
herkenning, voor de klanten en relaties van SKG
in handen gekregen. De fusie stelt ons in staat, door
zal dit nieuw zijn.
verbreding en verdieping van kennis, verbetering
Natuurlijk hebben we voor u op een rij gezet
van innovatiekracht en efficiency, om zowel onze
wat we allemaal voor mooie dingen hebben
bestaande als nieuwe klanten en branches op het
gedaan, maar we willen vooral ook laten
hoogste niveau te blijven bedienen.
weten waar we nu mee bezig zijn en hoe we
Met de fusie achter de rug, zijn we hard aan het
naar de toekomst kijken.
werk met de implementatiefase. Onze mensen
SKG-IKOB: een sterke formule! - 7
Olaf van Panhuys
Bastiaan Benz
moeten aan elkaar wennen en op elkaar ingespeeld
In deze publicatie vindt u een nieuw organisatieschema
raken. Bedrijfsprocessen moeten worden gehar-
en maakt u kennis met onze zes nieuw gevormde
moniseerd en we zijn op zoek naar een nieuwe
units: gebouwschil, constructie, uitvoering, gebouwde
locatie centraal in het land. We werken aan een
omgeving, laboratorium en systeemcertificatie.
nieuwe, gezamenlijke uitstraling, onderscheidend van anderen, maar op een dusdanige manier dat we
Certificeringsland is en blijft een dynamisch
herkenbaar blijven voor onze achterban.
werkveld. Maatschappelijk verantwoord werken wordt steeds belangrijker, op steeds meer vlakken
In de structuur van beide organisaties is ook het een
worden er beoordelingsrichtlijnen ontwikkeld, en we
en ander veranderd. We zijn van bestuursmodel naar
zoeken steeds meer samenwerking met de onder-
een toezichtmodel gegaan. Dat vergt van alle partijen
wijswereld in het belang van de ontwikkeling van
zoeken naar een nieuwe balans. U leest dat terug
innovaties. Wij proberen als directie daar proactief en
in deze uitgave in het interview met Jack de Leeuw,
dienstverlenend op te anticiperen. En dat gaat ons
voorzitter van de Raad van Commissarissen. Verder
lukken. U gaat nog veel van ons horen.
komen Carel de Reus, voorzitter bestuur Stichting IKOB en Albert Zegelaar, voorzitter bestuur SKG, aan het
Bastiaan Benz & Olaf van Panhuys
woord over hun toekomstverwachting voor SKG-IKOB.
Directie SKG-IKOB
SKG-IKOB in vogelvlucht
1
2013 was het jaar van de fusie en SKG-IKOB
Bouwtechnische diensten
stond in de startblokken om enthousiast met
Sinds begin 2012 heeft IKOB-BKB flink ingezet op
elkaar aan de slag te gaan.
procescertificatie van bouwtechnische diensten.
Met de fusie is er door synergie een breder en
Dat heeft geresulteerd in de BRL 5023 ‘Trillings-
beter aanbod voor klanten, versterking van de
metingen’, die begin 2013 bindend is verklaard en in
eigen organisatie en toename van de innova-
2014 volgen er meer BRL-en.
tiekracht bereikt. De fusie paste in een trend van verbreding en schaalvergroting binnen
BRL 5023 Trillingsmetingen
de certificatiebranche. De nieuwe organisatie
Het meten van trillingen kan een belangrijke
onderscheidt zich daarin door zich te focussen
bijdrage leveren aan het voorkomen van schade aan
op de bouw- en vastgoedbranche.
gebouwen en hinder voor personen in de omgeving
Zowel bij het oude IKOB-BKB als bij SKG
van bouw- en sloopactiviteiten. Met de inwerking-
speelden en spelen er veel ontwikkelingen.
treding van Bouwbesluit 2012 stelt de overheid eisen
SKG-IKOB in vogelvlucht - 9
aan trillingshinder. BRL 5023 voldoet dan ook aan de
muren een onderzoeks- en beoordelingsmethodiek
eisen die Bouwbesluit 2012 stelt aan deze metingen.
ontwikkeld. Op basis van die methodiek heeft IKOB-BKB een beoordelingsrichtlijn gepubliceerd
BRL 5028 Monitoring van bouwputten
voor bureaus die deze onderzoeken uitvoeren. De
In het directe verlengde van de beoordelingsrichtlijn
beoordelingsrichtlijn zal in het voorjaar van 2014
voor trillingsmetingen wordt gewerkt aan een BRL
worden vastgesteld.
voor het meten van deformatie, geluidniveaus en grondwaterstanden in de omgeving van bouw- en
BRL 5025 Funderingsherstel
sloopwerkzaamheden. Naar verwachting zal deze
Mede dankzij de inzet van het Kennis Centrum
beoordelingsrichtlijn aan het begin van de zomer van
Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) is de
2014 definitief worden vastgesteld.
funderingsproblematiek in 2013 goed op de agenda gezet. In samenwerking met een groot aantal
BRL 5024 Bouwkundige vooropnamen
partijen is een BRL ontwikkeld. Met deze BRL
Begin 2014 zijn de eerste bedrijven gecertificeerd voor
wordt het gehele werkterrein van funderingsherstel
bouwkundige vooropnamen. Deze breed gesteunde
geborgd en ontstaat een goede waarborg voor een
regeling is van groot belang voor schadevaststelling
verantwoorde aanpak van funderingsproblemen.
als gevolg van bouwactiviteiten. Een goede registratie van de vooraf aanwezige gebreken is onmisbaar bij de beoordeling van eventuele schade achteraf. BRL 2109 Spouwmuuronderzoek In de afgelopen jaren is er regelmatig in de pers aandacht geweest voor het risico van instortende buitenspouwbladen. SBR-CURnet heeft voor de beoordeling van de veiligheid van dergelijke spouw-
Duurzaamheid en MVO
bedrijven, die al enige ervaring hebben met MVO, maar ook voor bedrijven die willen starten met MVO.
Zonne-energie
Bedrijven hoeven geen angst te hebben voor nog
Op initiatief uit de branche heeft IKOB-BKB in
meer administratieve lasten doordat Bouwen aan
samenwerking met SKG twee nieuwe beoordelings-
MVO naadloos aansluit bij al bestaande standaarden
richtlijnen ontwikkeld voor zonne-energiesystemen.
zoals VCA of ISO 14001. Met MVO kan een organi-
BRL 9931 heeft betrekking op de productcertificatie
satie in de bouwsector zich aantoonbaar onder-
van componenten van zonne-energiesystemen en
scheiden van anderen.
BRL 9933 richt zich op de montage van zonne-energiesystemen op en aan gebouwen. Beide BRL’en hebben zowel zonnewarmte (collectoren) als zonne-
Overige nieuwe BRL’en
stroom (PV) en gecombineerde systemen in hun toepassingsgebied. Beide BRL-en zullen in de eerste
BRL 1801 Betonmortel
helft van 2014 worden vastgesteld.
Op verzoek van de sector biedt IKOB-BKB nu ook certificatie van betonmortel. Inmiddels is hiervoor het eerste
MVO
productcertificaat afgegeven. Beoordelingsrichtlijn
SKG-IKOB heeft het initiatief genomen een
1801 is van toepassing op productcertificatie van
standaard te ontwikkelen voor Maatschappelijk
betonmortel in constructief en niet-constructief beton.
Verantwoord Ondernemen (MVO). De standaard, Bouwen aan MVO, is specifiek voor de bouwsector
BRL 9334 Straatwerk
en is afgestemd op relevante MVO onderwerpen
De totstandkoming van deze nieuwe beoordelings-
van het duurzaam gebruik van bouwmaterialen,
richtlijn voor straatwerk is bijzonder. De Vereniging
veiligheid op de bouwplaats, energiezuinige
Modern Straatwerk (VMS) heeft zelf het initiatief
woningen tot duurzaam wonen.
genomen om een beoordelingsrichtlijn voor goed
Bouwen aan MVO is niet alleen geschikt voor
straatwerk te laten ontwikkelen en is vervolgens met
SKG-IKOB in vogelvlucht - 11
de beoordelingsrichtlijn naar IKOB-BKB gekomen.
montage behoefte aan een beproeving on-site om
Begin van de zomer 2014 zullen de eerste certifi-
vast te stellen dat het geleverde product voldoet
caten worden uitgereikt.
aan de gestelde veiligheidseisen. Door de ontwikkeling van BRL 4107 kan het ontwerp van een
BRL 4108 en BRL 4109 Hekwerken en poorten
balustrade beoordeeld en vastgelegd worden in een
Samen met de Nederlandse Hekwerk Industrie heeft SKG
SKG-KOMO attest. Hiermee kan een leverancier
twee nieuwe beoordelingsrichtlijnen ontwikkeld voor de
aantonen dat het ontwerp van het product geschikt
kwaliteitsborging van de productie en de montage van
is om een veilige balustrade te produceren.
hekwerksystemen en poorten. Met deze certificatieregeling worden de producten beoordeeld op aspecten zoals veiligheid, duurzaamheid en bruikbaarheid.
Wet- en regelgeving
BRL 0105 Daklichten en lichtstraten
Bouwbesluit 2012
SKG is al jarenlang actief op het beproeven van
In het jaarverslag over 2012 meldde IKOB-BKB nog
daklichten, lichtkoepels en lichtstraten op eigen-
druk bezig te zijn met de aanpassing van de beoor-
schappen zoals waterdichtheid, luchtdichtheid,
delingsrichtlijnen aan het nieuwe Bouwbesluit 2012.
doorvalveiligheid en inbraakwerendheid. De jaren-
Inmiddels is dat project afgerond en voldoen alle
lange ervaring heeft er toe geleid dat er naast de
BRL’en weer aan de meest actuele wetgeving.
mogelijkheid voor het beproeven, deze producten ook gecertificeerd kunnen worden conform de BRL 0105.
CE-Markering Met de invoering van de Construction Products
BRL 4107 Balustraden
Regulation (CPR) per 1 juli 2013 heeft Europa de
SKG is eveneens actief op het beproeven van
noodzaak voor kwaliteit in de bouw verankerd in
balustraden en doorvalbeveiligingen in fabrieken
de wetgeving en het vrije handelsverkeer geborgd.
en op bouwplaatsen. Bij veel projecten is er na
SKG-IKOB ziet dit als een goede stap voorwaarts.
Met CE-markering verklaart de producent van een
industrie en de certificerende instelling kan dan tot
bouwproduct zĂŠlf wat de essentiĂŤle eigenschappen
verrassende resultaten leiden.
van zijn product zijn, bepaald volgens de desbetref-
SKG-IKOB heeft meegewerkt aan het promotie-
fende Europese geharmoniseerde norm.
onderzoek naar kalkzandsteen in de hoogbouw en het
Daarmee is nadrukkelijk niet gezegd dat een
onderzoek financieel ondersteund. Het onderzoek is
product met CE-markering ook aan de Nederlandse
uitgevoerd door Lex van der Meer aan de Technische
wet- en regelgeving voldoet of aan de private
Universiteit Eindhoven en inmiddels afgerond.
eisen die de bouwsector en haar afnemers aan de
Het onderzoek richtte zich op het kwantificeren
materialen stellen.
van voorspanverliezen door krimp en kruip en het
De invoering van CE-markering en de verhouding
analyseren van het constructieve gedrag van een
tot KOMO-certificaten en -attesten heeft in de
nagespannen stabiliteitswand van kalkzandsteen.
markt nogal wat stof doen opwaaien. Met name de complexiteit en de interpretatieruimte van de CPR-wetteksten en definitiekwesties waren daar
Energieprestatie
debet aan. Elders leest u hier meer over. Energielabel Samenwerking onderwijs (promotieonderzoek)
Het energielabel houdt de gemoederen nog altijd flink
De samenwerking tussen bedrijfsleven en de onder-
bezig. Het wetsvoorstel uit 2012, met onder meer
wijswereld is van belang voor productontwikkeling
de sanctionering op het ontbreken van het verplichte
en innovatie. Met gedegen onderzoek is het mogelijk
energielabel, werd niet aangenomen. Het voorstel voor
meer te halen uit materialen, constructies en hun
sanctionering kwam er op neer dat als het energielabel
toepassing. Voor innovatieve producten is een goede
er niet was, dat dan de akte bij de notaris niet zou
onderbouwing van de eigenschappen bepalend voor
kunnen passeren. Dat betekent dat de verkoop van
de kansen van het product op de markt.
een woning dan niet door zou kunnen gaan.
De bundeling van kennis van de universiteit, de
De verplichting blijft echter. Het ministerie heeft een
SKG-IKOB in vogelvlucht - 13
eenvoudige methode voor de labeling van woningen in
Nieuwe collega’s
het vooruitzicht gesteld, maar biedt daarnaast ruimte
In 2013 hebben wij Jos van Schijndel en Patrick Bart
voor een beter onderbouwd energieprestatiecertificaat.
als nieuwe medewerkers bij SKG-IKOB verwelkomd.
Intussen wordt het energielabel voor nieuwe utiliteits-
Drie collega’s gingen met pensioen: Corrie Jonkvorst,
gebouwen wel van kracht per 1 juli 2014. SKG-IKOB
Frans van den Toorn en Frans Reintjes.
volgt de ontwikkelingen en houdt u op de hoogte.
Luchtdichtheidsmeting Er zijn de afgelopen jaren meetmethoden ontwikkeld die inzicht in de energieprestaties van een gebouw geven. SKG-IKOB biedt de mogelijkheid om de luchtdichtheid van uw gebouw te meten met de ‘blowerdoor’-test. Het energieverlies door een matige luchtdichtheid wordt vaak onderschat. Een ‘lek’ gebouw betekent veel warmteverlies en dus hoge energiekosten. Bovendien kan bij luchtlekkage ongewenste condensatie ontstaan. Met een blowerdoortest wordt winddruk op het gebouw nagebootst, waarbij de hoeveelheid binnendringende lucht wordt gemeten. Met gerichte acties kunt u de luchtdichtheid en dus de energieprestatie van uw gebouw verbeteren. De metingen worden uitgevoerd volgens NEN 2686 en EN 13829.
Cijfers IKOB-BKB in 2013 Aantal inspecties procescertificatie
4193
Aantal audits en bedrijfsbezoeken
1247
Aantal opschortingen en schorsingen
7 resp. 4
Aantal actuele certificaten
1201
Aantal afgegeven certificaten
157
Aantal beoordelingsrichtlijnen
83 (waarvan KOMO: 60)
Cijfers SKG in 2013 Aantal inspecties procescertificatie
53
Aantal audits en bedrijfsbezoeken
1453
Aantal opschortingen en schorsingen
2 resp. 0
Aantal actuele certificaten
2063
Aantal afgegeven certificaten
147
Aantal beoordelingsrichtlijnen
30 (waarvan KOMO: 13)
SKG-IKOB in vogelvlucht - 15
Organigram SKG-IKOB Certificatie BV Directie Planning
Secretariaat
Kwaliteitszorg
FinanciĂŤle administratie / P&O
Marketing / Innovatie Certificatie managers
Constructie
Gebouwschil
Uitvoering
Gebouwde omgeving
Systeem Certificatie
CoĂśrdinatoren / Projectleiders Auditor / Keurmeester / Inspecteur / Laborant
Laboratorium
Directie SKG-IKOB Bastiaan Benz en Olaf van Panhuys:
2
“We kunnen nu alles!”
Met de fusie van IKOB-BKB en SKG is er
IKOB-BKB komt voort uit de bouwmaterialen-
een nieuwe, krachtige certificatie-instelling
industrie (IKOB) en het vroegere Bouwcentrum (BKB).
ontstaan: SKG-IKOB Certificatie BV. Olaf van
IKOB-BKB kan bogen op ruim 60 jaar ervaring als
Panhuys en Bastiaan Benz vormen samen de
onderzoeks- en certificatie-instelling, met speciali-
directie van de nieuwe organisatie.
satie bouwmaterialen en bouwprocessen en met SKW Certificatie (volks)huisvesting. IKOB-BKB biedt
SKG is ruim 35 jaar geleden als certificatie- en keurings-
een compleet dienstenpakket aan op het gebied van
instituut op initiatief van de industrie opgericht.
kwaliteitszorg voor de gehele bouwkolom.
Sindsdien heeft SKG zich ontwikkeld tot dé partner, die de prestaties en de veiligheid van industriële producten voor de gebouwschil duurzaam borgt.
Sinds de fusie Olaf van Panhuys geeft aan dat de fusie van SKG en IKOB-BKB nieuwe mogelijkheden biedt in het ontwik-
Directie SKG-IKOB - 19
kelen van diensten aan de gehele bouwkolom. “Beide bedrijven waren toonaangevend op het eigen vakgebied en nu onze krachten zijn gebundeld, kunnen we deze expertise inzetten in de gehele bouw. We kunnen klanten nog beter en efficiënter bedienen.” Hij vervolgt: “In de korte tijd sinds de daadwerkelijke fusie hebben we al op verschillende gebieden synergie-effecten bereikt die ook daadwerkelijk voor onze klanten positieve gevolgen hebben.” Bastiaan Benz haakt hierop in: “Het fusieproces gaat soepeler dan verwacht. Wat mij opvalt is dat mensen elkaar opzoeken, er wordt veel samengewerkt. Het verloopt als een natuurlijk proces en dat heb ik wel eens anders meegemaakt.” Olaf vervolgt: “Wat eigenlijk nog het meeste tegenviel is alle administratieve rompslomp. Een van de voorzitters waarschuwde al dat het maar goed is, dat je nog niet weet wat er allemaal op je af komt op het moment dat je de fusie tekent: verzekeringen regelen, Kamer van Koophandel actualiseren, banken die nieuwe handtekeningen willen hebben. Het zijn allemaal zaken die geen toegevoegde waarde hebben maar die wel geregeld moeten worden.”
Over de nieuwe formele structuur zeggen beide
aan de winkel. We moeten onszelf straks als één
directeuren dat het zich nog moet uitkristalliseren.
organisatie gaan presenteren. Een organisatie die
“We moeten met zijn allen op zoek naar een nieuwe
totaalconcepten gaat ontwikkelen op het gebied van
balans en dat heeft even tijd nodig.”
certificatie en beproeving van de gehele gebouwschil en de gebouwde omgeving.“ Het zoeken naar een
Gezamenlijke huisvesting
geschikt pand is in volle gang. Bastiaan: “Voor de nieuwe locatie hebben we te maken met bijvoor-
Over de fasering van het fusieproces zegt Bastiaan:
beeld specifieke eisen met betrekking tot het
“We zijn bezig met het samenvoegen en harmoni-
laboratorium. Daarnaast willen we centraal in het
seren van de verschillende bedrijfsonderdelen. Met
land en in de buurt van een snelweg zitten.”
betrekking tot een heleboel zaken hebben we praktisch hetzelfde werkproces. Inmiddels zijn de financiële administratie, het laboratorium en de unit
Het fusieproces
systeemcertificatie geïntegreerd. Met bijvoorbeeld
Bastiaan geeft aan dat de fusie zelf is geslaagd,
kwaliteitssystemen en IT zijn we bezig. Dat moet je
het is efficiënt gegaan. “Vanaf het ‘go’ moment in
goed en beheerst doen. Daar nemen we dit jaar de
december 2012 is het zeer voorspoedig verlopen. De
tijd voor. Op dit moment werken er, inclusief zuster-
eerste drie maanden van 2013 hebben we gebruikt
bedrijf Keurhuis Nederland BV, ruim 50 medewerkers
voor de inventarisatie: wat moeten we regelen? De
op twee locaties. Logisch gevolg van de fusie is dat
daaropvolgende maanden hebben we alles uit-
we straks ook fysiek in één pand zitten. Vanaf medio
gewerkt en konden juristen en notarissen aan de
2015 hebben we de intentie een gezamenlijke
slag. In juli van hetzelfde jaar was de fusie een feit.
huisvesting centraal in Nederland te betrekken.”
In een paar maanden tijd is gewoon alles gedaan.”
Olaf voegt hier nog aan toe: “Natuurlijk is gezamen-
Olaf voegt toe: “Echt extreem snel, ik denk dat je
lijke huisvesting een logisch gevolg van de fusie.
daar normaal een jaar over gedaan had. Bastiaan
Maar voor het zover is, is er nog genoeg werk
en ik zitten op dezelfde lijn en zijn complementair
Directie SKG-IKOB - 21
aan elkaar, dat scheelt heel veel. Als je allebei een
koffiedik kijken, want er spelen veel ontwikkelingen
eigen agenda hebt, dan wordt het knokken.”
die niet los van elkaar te zien zijn. Er gaan drastische veranderingen komen, maar niemand weet nog
Totaalpakket
precies waar het naartoe gaat. Onze kracht ligt in het feit dat we constant dicht bij
SKG-IKOB zet steeds meer in op maatschappelijke
de sector blijven, voortdurend in gesprek zijn met de
thema’s. Bastiaan legt uit: “Er zullen veel meer
branches over de ontwikkelingen. Dat hebben we
innovatieve regelingen komen, dat kan bijvoorbeeld
de afgelopen jaren ook bewezen. We zitten er kort
duurzame energie zijn, windturbines, zonnepanelen,
op, maar doen niet mee met alle speculaties en alle
maar dit kan ook wat abstracter zijn, bijvoorbeeld
cowboyverhalen. Pas op het moment dat er meer
MVO. Deze thema’s hebben onze volle aandacht en
duidelijkheid en zekerheid is, informeren we de sector.”
daarnaast focussen we ook op de verbreding van
Olaf vult aan: “Daarna denken we met de sector mee
bestaande segmenten.”
om te kijken hoe je op de ontwikkelingen moet antici-
Olaf gaat hier op verder: “We kunnen nu een
peren, wat betekenen bepaalde ontwikkelingen.” Als
totaalpakket aanbieden van productcertificaat van
voorbeeld noemt Olaf de CE-markering: “Dat betekent
het kozijn tot en met de hele gebouwomhulling
meer behoefte aan Initiële Type Testen (ITT) en meer
inclusief management, systeemcertificatie, labora-
behoefte aan controles van de Interne Kwaliteits
torium, en als Notified Testing Body mogen we ook
Bewaking (IKB). Daar maken we dan samen met de
voor CE-markering testen uitvoeren: in feite kunnen
klant maatwerk voor.” Bastiaan sluit af: ”Daar zijn we
we alles voor de bouw en vastgoed!”
heel actief in en we zijn nu zo groot, dat we kunnen innoveren, maar tegelijkertijd ook nog zo klein dat de
Toekomst Bastiaan vertelt over de toekomst van certificeringsland: ”Op dit moment is het een beetje
lijnen met de klant kort blijven. Dat is echt een van onze sterke punten!”
De rijke historie van SKG-IKOB
3
BKB
In 1982 werden de eerste KOMO/BKS-kwaliteits-
Bouwcentrum richtte tijdens de energiecrisis midden
verklaringen afgegeven.
zeventiger jaren het Bureau Kwaliteitsbewaking Spouwmuurvullingen (BKS) op. De overheid stimu-
Daarnaast kende Bouwcentrum het Bureau Attesten.
leerde woning- en gebouwbezitters om hun onroerend
Dit bureau voerde in opdracht van KOMO werkzaam-
goed middels subsidie op spouwmuurisolatie beter te
heden uit op het gebied van attesten en attesten-met
isoleren, om zodoende energie te besparen.
productcertificaat. EĂŠn van de eerste productcertifi-
BKS had de taak om het proces van isoleren te
catieregelingen was die voor woonwagens.
controleren. De uitvoerende isolatiebedrijven stonden
In 1985 zijn BKS en Bureau Attesten samengevoegd.
dan ook onder permanente kwaliteitsbewaking.
Bouwcentrum besloot om zich meer te gaan richten
Begin tachtiger jaren is de stichting KOMO bij de
op certificeren en attesteren.
toenmalige erkenningsregeling spouwmuurisolatie
Om certificering en advies duidelijker te scheiden
betrokken om een kwaliteitslabel toe te voegen.
werd eind jaren tachtig in joint-venture met
De rijke historie van SKG-IKOB - 23
TNO Bouw een aparte BV opgericht, BV Kwaliteits-
productcertificatie in combinatie met attestering en
verklaringen Bouw (BKB). Enkele jaren na de
systeemcertificatie, had BKB zich toegelegd op proces-
oprichting heeft TNO zich teruggetrokken uit BKB.
certificatie met eenzelfde combinatie. Om de fusie te
Gelijktijdig met de (tijdelijke) opheffing van de
bezegelen is in 2004 besloten om per 1 januari 2005
Stichting KOMO in 1993 werden alle certificatie-
te verhuizen naar ĂŠĂŠn locatie in Houten.
instellingen die KOMO-kwaliteitsverklaringen afgaven, geaccrediteerd door de toenmalige Raad voor de Certificatie.
IKOB In 1960 is de Stichting Kalkzandsteen Laboratorium
Na de verhuizing van Bouwcentrum en de overname
(SKL) opgericht. Dit laboratorium was gevestigd
van enig aandeelhouder Bouwcentrum door PRC
in Hillegom. In verband met uitbreiding van de
bleef BKB als zelfstandig bedrijf in Rotterdam achter.
keuringswerkzaamheden met research, zowel op
Begin 2000 ontwikkelde zich tussen IKOB en BKB
materiaaltechnisch als op bouwtechnisch gebied,
een hechtere samenwerking, die in 2003 resulteerde
heeft dit in 1966 geleid tot de oprichting van de
in een fusie: IKOB-BKB. De werkgebieden waarin de
Stichting Research Centrum Kalkzandsteenindustrie
beide certificerende instellingen opereerden waren
(RCK), gevestigd in Barneveld.
complementair. Daar waar IKOB haar focus had op
Stichting RCK hield zich bezig met research en
onderzoek voor de kalkzandsteenindustrie, maar
SKG
voerde daarnaast ook onderzoekopdrachten uit voor
Op 22 november 1977 is de Stichting Kwaliteits-
andere instanties en bedrijven in de bouw.
centrum Gevelelementen (SKG) opgericht met als
De vraag naar kwaliteitsproducten door de consument,
doel ‘het bevorderen van de optimale kwaliteit van
maar eveneens de toenemende zorg voor kwaliteit
gevelelementen in de meest uitgebreide zin van het
in de ondernemingen heeft ertoe geleid dat in 1978
woord’. Zowel de naam als het doel van de stichting
de Stichting Keuringsinstituut Bouwmaterialen (KIB)
wordt in de toekomst nog gewijzigd. Vanaf de
is opgericht o.a. met het doel kwaliteitsverklaringen
oprichting timmerde SKG aan de weg met haar
voor bouwmaterialen af te geven.
testen, keuringen en certificatie
Het beleid van KIB was erop gericht positief bij
waarbij het SKG-huisje met sterren
te dragen en mee te werken aan de nationale en
op hang- en sluitwerk een begrip
internationale ontwikkelingen ten aanzien van
was. Aangezien de stichting nog
de kwaliteitszorg in de bouw. Dit is mede door
geen eigen medewerkers had werden de testen
toenaderingen van andere sectoren uit de bouw-
en keuringen in het begin uitbesteed. De stichting
materialen aanleiding geweest om contact te zoeken
had hierdoor een vliegende start en was een van
met Stichting KOMO om na te gaan of een samen-
de eerste Certificerende Instellingen (CI) die erkend
werkingsverband mogelijk zou zijn.
werd door de Raad voor Certificatie (tegenwoordig
Daarvoor was echter een verdere verzelfstandiging van
RvA). Tot op de dag van vandaag heeft SKG het
KIB noodzakelijk en vervolgens is op 2 augustus 1983
accreditatienummer C003.
de Stichting ‘Instituut voor Keuring en Onderzoek van Bouwmaterialen’ (IKOB) opgericht. De overeenkomst
Vanaf 1991 ging SKG ook zelfstandig de
met KOMO is getekend op 15 mei 1984.
keuringen uitvoeren en werden de SKG-certificaten langzamerhand vervangen door SKG-KOMOcertificaten. Het kantoor en laboratorium werden gevestigd in De Meern. Aansluitend werden accre-
De rijke historie van SKG-IKOB - 25
ditaties verworven voor Managementsysteem-
deskundige bureaus met een certificaat afgegeven
certificaties zoals ISO 9001 en VCA.
door het geaccrediteerde SKW.
In 2005 is SKG naar Wageningen verhuisd en werd de
De fusie tussen NWR en NCIV leidde er toe dat
naam gewijzigd in Stichting Kwaliteit Gevelbouw en
SKW onderdeel werd van de Woningraad groep
werd de missie van SKG verbreed tot ‘Het deskundig
waarin alle dienstverlenende onderdelen van de
en onafhankelijk certificeren, keuren en testen
voormalige koepelorganisaties waren opgenomen.
van industriële producten voor de gebouwschil en
De belangenbehartiging van de corporatiesector
diensten voor de industrie’. In 2008 was ook de accre-
werd de taak van Aedes.
ditatie van haar laboratoriumactiviteiten een feit.
Na de ontvlechting van de Woningraad groep medio 2000 is SKW, op een korte periode als onderdeel
SKW
van de Van Voorden – de Groot groep (VG:g groep) na, zelfstandig doorgegaan tot de overname van
SKW Certificatie is op 16 november 1992 opgericht als
de aandelen door IKOB-BKB op 11 november 2010.
Stichting Kosten Kwaliteitszorg Woningbouw door de
SKW richt zich vanuit haar oorsprong op certificaten
Nationale Woningraad (NWR), de toenmalige koepel-
die met name van belang zijn voor de eindgebruiker
organisaties van woningcorporaties, en het Nederlands
of daarmee in relatie staan zoals bijvoorbeeld de
Christelijk Instituut voor Volkshuisvesting (NCIV), nu
ontwikkeling, het beheer en de exploitatie van
samengegaan met Aedes. Het was de eerste stap naar
vastgoed. Vanuit het verleden heeft SKW nauwe
de decentralisatie van de volkshuisvesting. De Rijks-
contacten met de corporatiesector, organisaties van
overheid wilde niet langer de verhouding tussen kosten
woonconsumenten en overheden.
en kwaliteit van ieder individueel woningbouwplan beoordelen en hierover een beschikking verlenen. De corporatiesector speelde hierop in, door van de corporaties te verlangen dat ieder bouwplan nu getoetst werd door gecertificeerde bouwkosten-
Voorzitter Raad van Commissarissen SKG-IKOB Jack de Leeuw:
4
Strategie van een certificerende instelling wordt steeds belangrijker!
“Ondernemerschap, plezier en enthousiasme
“Op dit moment hebben we twee stichtingen SKG
in het werk en oog voor nieuwe ontwikke-
en IKOB-BKB, die aandeelhouder zijn en een BV met
lingen: dat zijn essentiële factoren om het met
een Raad van Commissarissen als toezichthouder.
SKG-IKOB te gaan redden in de toekomst!”,
De directeuren van SKG en IKOB-BKB, Olaf van
aldus Jack de Leeuw.
Panhuys en Bastiaan Benz, hebben op deze wijze de mogelijkheid snel en adequaat te handelen, zolang
Sinds de fusie van IKOB-BKB en SKG tot SKG-IKOB
ze zich maar kunnen verantwoorden. Ze hoeven
heeft Jack de Leeuw zijn rol als voorzitter van het
niet voor ieder wissewasje de RvC te raadplegen.
bestuur van IKOB-BKB verruild voor die van voorzitter
Bestuurders en commissarissen kunnen een organi-
van de Raad van Commissarissen (RvC) van SKG-IKOB.
satie niet runnen, dat moeten directeuren doen en
De functies van de voorzitters van de besturen van
daar zijn ze prima toe in staat.”
SKG en IKOB-BKB worden respectievelijk vervuld door Albert Zegelaar en Carel de Reus.
Voorzitter Raad van Commissarissen SKG-IKOB - 27
Fusie Jack de Leeuw geeft aan het fusieproces snel en soepel verliep mede dankzij de klik tussen beide directeuren. Er was nooit echt een verschil van inzicht. “Een fusieproces gedijt het beste bij consensus, bij de gezamenlijke wil om dingen te bereiken. Ik ben heel positief over hoe het nu loopt en is georganiseerd. Uiteindelijk was er maar één vraagpunt, want de bestuurlijke structuur van beide clubs verschilde. Bij SKG vormden de drie brancheorganisaties het bestuur, terwijl bij IKOB-BKB al sprake was van een veel verdere verbreding, een groot en breed gevormd bestuur en een dagelijks bestuur. Aandachtspunt voor SKG was dus dat het branchebelang voldoende zou worden gedekt. De RvC bestaat nu uit een onafhankelijk voorzitter en drie commissarissen uit de afzonderlijke organisaties. De directie heeft meegekregen te zorgen voor een goede verstandhouding met alle branches en daar service level agreements mee af te sluiten. Op deze wijze kan inhoudelijk beter worden ingespeeld op de behoeften van de branches.”
Marktomstandigheden
Huisvesting
Jack vertelt verder dat ook onder deze lastige
IKOB-BKB en SKG werken nog vanuit twee vesti-
marktomstandigheden, nieuwe markten ontwikkeld
gingen. Daar is op dit moment bewust voor
moeten worden. “De positie is door de fusie
gekozen. De volgende stap is het realiseren van
versterkt en dat is nodig, want er gebeurt op dit
gezamenlijke huisvesting in 2015.
moment erg veel in certificeringsland. Heel veel
In de twee organisaties heersen weliswaar eigen
bedrijven en organisaties hebben het zwaar in deze
culturen, maar de mensen zijn stuk voor stuk profes-
tijden, dus SKG-IKOB ook. Ik wil hier dan ook een
sionals. Er wordt al veel kennis uitgewisseld, mensen
compliment geven. Een fusie brengt veel extra
werken regelmatig afwisselend op de verschil-
kosten met zich mee en ik constateer dat ondanks
lende vestigingen. “De directeuren zijn gericht op
de extra kosten die zijn gemaakt, dat er gezien de
zakendoen, op mensen laten bijdragen in de groei
marktomstandigheden afgelopen jaar een mooi
van de onderneming en daar wordt op gestuurd.”
resultaat is bereikt.“
Voorzitter Raad van Commissarissen SKG-IKOB - 29
Toekomst
Op dit moment zijn het roerige tijden. Er gebeurt
Zoals het de afgelopen tien jaar was, de vanzelf-
veel rondom de private kwaliteittoetsing en de
sprekendheid dat men je bedrijf weet te vinden, is
CE-markering. Jack vervolgt: “De politiek is hier
voorbij. Er komen steeds meer full-service certifi-
druk mee en we moeten afwachten welke kant het
cerende instellingen en dat betekent dat je van alle
opgaat. Wat SKG-IKOB doet is alert blijven en daar
markten thuis moet zijn. “De eerste jaren dat ik bij
waar het kan, meepraten. We moeten de kansen
IKOB-BKB zat hadden we het nooit over concurrentie,
pakken die het nieuwe stelsel straks biedt. Maar of
die was er wel, maar het speelde geen grote rol. Nu is
het nu rechtsom of linksom gaat: kwaliteitsborging
die concurrentie wel van belang. Dat betekent dat je
blijft altijd noodzakelijk ofwel via de traditionele
je veel meer naar buiten moet profileren, om te laten
ofwel via andere modellen. Het is en zal altijd een
zien wie je bent en waar je voor staat, om bekendheid
spel tussen overheid en bedrijfsleven blijven!”
te genereren en je product te verkopen. De strategie van een certificerende instelling wordt steeds belangrijker: op welke terreinen wil ik nu opereren, welke terreinen zijn in de toekomst belangrijk, alles is in beweging, welke kant moeten we nu op?”
Carel de Reus, voorzitter Stichting IKOB:
5
Het nieuwe ondernemen is de vinger aan de pols houden
De maatschappij is volop in beweging. Veran-
op een creatieve en innovatie manier op inspelen.
deringen gaan snel en zijn steeds moeilijker
Het mooie van het nieuwe bedrijf SKG-IKOB is dat
voorspelbaar. Wet- en regelgeving verschuiven
alle ingrediënten aanwezig zijn om daadwerkelijk
deels naar ‘Europa’ en deels naar gemeenten of
een nieuwe en vooraanstaande rol te vervullen
worden overgelaten aan de markt. De bouwsector
in certificeringsland. De schaal van het bedrijf is
ontkomt niet aan deze trend. De CE-markering en
groot genoeg om alle benodigde kennis in huis te
de private kwaliteitsborging in het bouwtoezicht
hebben, maar is voldoende lean en mean om, in de
zijn exponenten van de geconstateerde maat-
nieuwe werkelijkheid, flexibel te kunnen inspelen
schappelijke ontwikkelingen.
op de wensen van de klant met een scherpe prijs-
Natuurlijk is daar van alles over te zeggen, maar
kwaliteitsverhouding.
bestrijden zal een gevecht tegen windmolens worden. Het nieuwe ondernemen is de vinger aan
Het is goed te zien dat de directie van SKG-IKOB de
de pols houden bij de nieuwe werkelijkheid en er
ontwikkelingen binnen de bouwsector goed op het
Carel de Reus, voorzitter Stichting IKOB - 31
netvlies heeft en daar met veel ambitie op inspeelt. De komende periode zal al het mogelijke vergen van de onderneming en haar medewerkers. Niet alleen heeft men te maken met een veranderende omgeving, maar ook moeten de gevolgen van de economische crisis, die in de bouwsector hard heeft toegeslagen, nog bedwongen worden. SKG-IKOB kan een solide basis leggen om elke zich voordoende uitdaging te lijf te kunnen gaan. Dat is nu precies wat gebeurd is met de fusie tussen SKG en IKOB-BKB. Als ik een voorspelling zou moeten doen, dan is het de voorspelling dat SKG-IKOB haar nieuwe rol met passie zal vervullen en over 5 jaar nog steeds haar vooraanstaande rol in certificeringsland zal vervullen, hoe dat land er ook zal uitzien.
Albert Zegelaar, voorzitter Stichting SKG:
6
Herziening nationaal kwaliteitsbeheersingssysteem noodzakelijk!
De ontwikkelingen op het gebied van CE-markering
aansluiting op het bouwproces en de nationale
en private kwaliteitstoetsing zijn niet los van elkaar
bouwregelgeving totaal niet aanwezig is. De
te zien. De producenten van bouwproducten
terechte angst is dat dit zal leiden tot een achter-
worden geconfronteerd met een verplichting van
uitgang van de integrale bouwkwaliteit.
CE-markering en daarbij behorende prestatieverklaringen (DOP’s.)
Er was en is nationaal een gedegen solide erkende
Nut en noodzaak van deze door Europa opgelegde
kwaliteitsverklaring die perfect aansluit op de Neder-
fabrikant-eigen kwaliteitsverklaringen is lastig uit te
landse bouwregelgeving. Door de introductie van de
leggen aan de producenten die hiervoor in deze barre
CE markering is er verwarring alom. Wat mag er wel
economische tijden extra investeringen moeten doen.
en wat mag er niet gemeld worden in een private
Tegelijkertijd moeten producenten concurreren
kwaliteitsverklaring? De waarde van CE-markering
tegen kwalitatief mindere producten slechts
wordt overschat, de gevolgen voor de bestaande
voorzien van een CE-markering, waarbij de
kwaliteitsverklaringen worden onderschat.
Albert Zegelaar, voorzitter Stichting SKG - 33
Een herziening van het nationale kwaliteitsbeheersingssysteem is noodzakelijk om te voorkomen dat de kwaliteit in de bouw in Nederland afkalft. Gelukkig is de overheid zich hier inmiddels ook van bewust. Reden te meer om het private stelsel van kwaliteitsbeheersing meer en beter te positioneren, efficiĂŤnter en effectiever te maken en uit te breiden over het hele bouwproces. Dus ook onderhoud en exploitatie zouden hier een rol in moeten krijgen. Hier liggen kansen voor SKG-IKOB! Met expertise op het gebied van kwaliteitsborging en certificering in de bouwschil en in de bouwconstructie kan SKG-IKOB in de toekomst op basis van het one-stop-shop principe haar diensten verlenen aan een groot aantal bouwpartners. Opdrachtgevers, ingenieurs- en architectenbureaus, aannemerij en toeleverende industrie, kortom de hele keten in de bouw, kunnen zich rijk rekenen met een dergelijk lean en mean certificatie instituut voor de bouw.
Harm van Dartel Certificatiemanager
Unit gebouwschil:
7
Ontwikkeling nieuwe beoordelingsrichtlijnen sluit aan bij markt
Binnen de unit gebouwschil houden we ons
Nieuwe BRL’en
bezig met het deskundig en onafhankelijk
In 2013 werden de eerste SKG-KOMO attesten voor
certificeren, keuren en testen van industriële
de BRL 0105 voor de attestering en certificering van
producten voor de gebouwschil en diensten
daklichten en lichtstraten uitgereikt. VELUX Nederland
voor de industrie.
BV was het allereerste bedrijf dat het attest ontving.
De unit gebouwschil beschikt over een goed
Samen met SKG namen zij destijds het initiatief om de
team met een grote deskundigheid. Het is een
beoordelingsrichtlijn te ontwikkelen.
actieve afdeling, waar de afgelopen jaren veel
De aanleiding was dat afnemers behoefte hebben
gerealiseerd is. We ontwikkelden verschillende
aan zekerheid over de kwaliteit van geleverde
BRL’en, reikten SKG-KOMO attesten en certi-
producten en voor daklichten en lichtstraten was
ficaten uit in nieuwe vakgebieden en werden
dat nog niet geregeld. De branchevereniging NRK
wederom aangewezen als Notified Body voor
Daklicht was ook bij het proces betrokken.
het afgeven van CE-certificaten.
Ook werden de eerste SKG-KOMO attesten voor de
Unit gebouwschil - 35
BRL 4107 voor de attestering en certificering van
Notified Body
balustrades uitgereikt. Sinds 2012 is SKG door de
Door de invoering van de Europese Verordening
Raad voor Accreditatie (RvA) geaccrediteerd voor het
Bouwproducten (CPR) per 1 juli 2013 zal SKG-IKOB
attesteren en certificeren van balustrade-systemen.
onder toezicht komen te staan van de RvA bij alle
Dat betekent dat we beschikken over de juiste
activiteiten met betrekking tot CE-markering. De RvA
competenties, werkmethoden en faciliteiten om
heeft het onderzoek gestart om SKG-IKOB te accre-
deze certificatie-regeling te mogen uitvoeren.
diteren en te notificeren als Notified Body op diverse
Daarnaast ontwikkelden we samen met de Neder-
productnormen. Het werkterrein van SKG-IKOB als
landse Hekwerk Industrie (NHI) de BRL’en voor de
Notified Body zal gedurende dit traject aanzienlijk
certificering van hekwerken en poorten, namelijk de
uitgebreid worden.
BRL 4108 en de BRL 4109. Deze producten worden
SKG-IKOB is al aangewezen als Notified Body op EN
onder andere getoetst op het gebied van bruik-
1090-1 voor het certificeren van staal- en aluminium
baarheid, duurzaamheid en veiligheid.
constructiebedrijven. Binnen de organisatie is een certificatie-schema opgezet en de eerste bedrijven
Kwaliteitslabel zonneenergiesystemen BRL 9931 voor de certificering van componenten van
worden inmiddels ge-audit. Dit zal er toe leiden dat in 2014 de eerste certificaten uitgereikt zullen worden.
zonne-energiesystemen (panelen, omvormers, beves-
Verwachtingen voor 2014
tigingssystemen) is in de laatste fase van ontwik-
In het komende jaar zal de verbreding van de
keling. Nog voordat de BRL definitief geaccepteerd
unit voortgezet worden in de ontwikkeling van
is door Stichting KOMO en SBK, hebben wij de de
certificatie-schema’s op thema’s zoals luchtdicht
eerste aanvragen voor certificatie al ontvangen. De
bouwen en het gebruik van nieuwe materialen in de
markt heeft dus sterk behoefte aan een betrouwbaar
gevelsector zoals composieten.
kwaliteitslabel voor zonne-energiesystemen.
Unit constructie:
8
Ton van Beek Certificatiemanager
SKG-IKOB wederom Notified Body
Het jaar 2013 stond in het teken van de
In het kader van de energiebesparing blijven isolatie-
renovatie, energie en innovatie. Daarnaast
materialen in het middelpunt van de belangstelling. In
speelde de CE-markering een belangrijke rol.
november 2013 werd een serie nieuwe normen van kracht voor de isolatiematerialen PUR en PIR, zoals de
Met de introductie van de uitvoeringsrichtlijn voor het
NEN-EN 14318. De isolatiewaarden van een breed scala
aanbrengen van renovatiespouwankers (URL 40.01)
van materialen worden beproefd in ons laboratorium.
werd een belangrijke stap gezet op het gebied van de renovatie van bestaande spouwmuren. De regeling
Innovatie is voor vele bedrijven een must om zich
maakte een vliegende start met de eerste 11 certifi-
te ontwikkelen. Die noodzaak lezen wij af aan de
caten op 27 juni 2013. Deze URL stelt ook eisen aan
hoeveelheid materialen en bouwsystemen die bij
de renovatiespouwankers en verschillende ankers zijn
ons getest worden. In het kader van het IPC-project
uitvoerig in ons laboratorium getest. De eerste goed-
‘Tegels op gevels’ test IKOB-BKB in het laboratorium
gekeurde ankers worden nu gebruikt in de praktijk.
de duurzaamheid van isolatiemateriaal met erop
Unit constructie - 37
gelijmde tegels. Het doel is om de juiste criteria te
FAQ
vinden voor deze systemen. Hiervoor zijn diverse
Voor onze klanten betekent de CE-markering
combinaties van isolatie, lijm en tegels onderworpen
dat zij de prestatieverklaringen (ook wel Decla-
aan een verouderingsproef met onze veroude-
ration of Performance DoP) voor hun producten
ringskast ‘Trudy‘. In de loop van 2014 zullen de
op orde moeten hebben. Een prestatieverklaring
resultaten bekend zijn.
is een verklaring van de producent waar in staat waar hun producten aan voldoen. Een nieuwe
CE-markering
ontwikkeling roept altijd veel vragen op. Om deze vragen te beantwoorden, hebben we een rubriek
Sinds 1 juli 2013 moeten alle bouwproducten, die
met Frequently Asked Questions (FAQ) opgesteld
onder een geharmoniseerde productnorm vallen
voor KOMO en hebben we presentaties over het
op grond van de Construction Product Regulation
onderwerp gehouden. (Zie voorbeelden van vragen
(CPR), CE-markering dragen. De CPR vervangt de
op de volgende pagina in het kader.)
Construction Products Directive (CPD). In tegenstelling tot de CPD is de CPR een Europese wet die directe werking heeft in de lidstaten.
CE-markering en KOMO
Door de overheid wordt hierop gehandhaafd.
De laatste vraag uit het kader laat zien dat de
Voor SKG-IKOB betekende dit dat de status als
CE-markering ook invloed heeft op KOMO-
aangemelde instantie (Notified Body) veranderde.
kwaliteitsverklaringen en -beoordelingsrichtlijnen.
Deze status moest opnieuw verworven worden
Altijd als er wetgeving verandert, zal SKG-IKOB de
en SKG-IKOB moest hiertoe ook zijn geaccredi-
desbetreffende BRL’en en kwaliteitsverklaringen
teerd. Inmiddels is de Raad voor Accreditatie het
aanpassen. Hierbij vormt de CE-markering een goede
onderzoek gestart om ons blijvend te accrediteren
wettelijke basis en kan KOMO extra vertrouwen
en te notificeren als Notified Body (NoBo).
inbouwen daar waar dat nodig is. De toegevoegde waarde van KOMO-kwaliteitsverklaringen ligt in
de controle op andere belangrijke eigenschappen
laboratoria kunnen we overeenkomstig de geharmo-
en vooral de toepassingsmogelijkheden van de
niseerde normen de eigenschappen bepalen, die u
producten binnen de Nederlandse bouwregelgeving.
op uw prestatieverklaring moet vermelden.
Wij verwachten de komende tijd nog veel vragen
Kortom: we zijn toekomstgericht bezig en kijken
over de CE-markering. We gaan verder met het
graag samen met u hoe we uw bedrijf laten voldoen
aanpassen van beoordelingsrichtlijnen. In onze
aan de Europese wetgeving.
Een kleine greep uit de FAQ met bijbehorende antwoorden:
Welke eigenschappen moeten er in de prestatieverklaring opgenomen worden? Minimaal ĂŠĂŠn essentiĂŤle eigenschap moet worden opgenomen, welke dat is mag de producent zelf bepalen. Mag ik waterdichtheid ook opnemen in de prestatieverklaring? Als waterdichtheid geen essentieel kenmerk is, mag deze niet opgenomen worden in de prestatieverklaring.
Unit constructie - 39
Wat zijn de essentiële kenmerken?
Kan ik mijn KOMO certificaat gebruiken als
Essentiële kenmerken zijn eigenschappen, die
prestatieverklaring?
belangrijk zijn in het kader van de fundamentele
Nee, met de prestatieverklaring verklaart u zelf hoe
eisen voor bouwwerken, zoals mechanische
uw product presteert. Met de KOMO kwaliteitsver-
weerstand en brandveiligheid, en die als zodanig zijn
klaring laat u zien dat uw product is beoordeeld door
aangemerkt in de desbetreffende geharmoniseerde
een externe onafhankelijke partij. Daarmee geeft u
(product)norm. Wat de geharmoniseerde normen
aan dat het product extern gecontroleerd is.
zijn, kan worden gevonden in de module ‘Werken met CE-markering’ op www.rijksoverheid.nl.
AndrĂŠ Stam Certificatiemanager
Unit uitvoering:
9
Anticiperen op markt levert nieuwe beoordelingsrichtlijnen op
De unit uitvoering heeft mede door haar
BRL Funderingsherstel
actieve houding en het anticiperen op de
De beoordelingsrichtlijn BRL 5025 Funderingsherstel
behoefte van de markt een aantal nieuwe
is de jongste loot aan de stam van het College van
Beoordelingsrichtlijnen ontwikkeld. Het
Deskundigen Bouwtechnische Diensten. De beoorde-
gaat om de BRL 5025 Funderingsherstel,
lingsrichtlijn is op 18 oktober 2013 vastgesteld door
de BRL 5024 Bouwkundige vooropname
het college en niet veel later ter kritiek gepubliceerd.
en gezamenlijk met de Vereniging Modern
In de voorjaarsvergadering van het CvD zal de beoor-
Straatwerk (VMS) de BRL 9334 Straatwerk.
delingsrichtlijn worden vastgesteld ter aanvaarding
Speciaal voor de BRL Straatwerk is een nieuw
door KOMO en SBK.
College van Deskundigen geĂŻnstalleerd. Ook in de toekomst blijft de unit de ontwikkelingen in
Het proces van funderingsherstel is relatief complex.
de markt met veel aandacht volgen.
Het begint met een funderingsonderzoek en loopt via het constructief ontwerp naar uitvoering.
Unit uitvoering - 41
Daarnaast spelen de procesbegeleidingsbureaus een
door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en
belangrijke rol in de ondersteuning van de opdracht-
Koninkrijksrelaties (BZK), waar de bouw onder valt.
gevers bij zaken als haalbaarheidsonderzoek,
IKOB-BKB verwacht veel nieuwe certificaathouders te
aannemersselectie, financiering en subsidie,
mogen begroeten.
vergunningen e.d. De beoordelingsrichtlijn beoogt het gehele proces onder ĂŠĂŠn regeling te brengen. Onderzoek, beoordeling en advies, Ontwerp en
BRL 5024 Bouwkundige Vooropname
engineering, Procesbegeleiding en Uitvoering. In
De Beoordelingsrichtlijn Bouwkundige Vooropname
de opzet van de beoordelingsrichtlijn is dat terug te
is in 2013 aanvaard door KOMO en SBK. Begin
zien. Naast een algemeen deel is voor elk van de vier
2014 zijn de eerste twee certificaten voor deze tak
scopes een bijzonder deel ontwikkeld, dat per scope
van sport uitgereikt. Inmiddels hebben zich meer
de nadere eisen geeft. Een certificaat kan dus alleen
partijen gemeld, die zich voor deze BRL zouden
worden afgegeven als zowel aan de eisen in het
willen laten certificeren.
algemene deel als aan de eisen in het desbetreffende
BRL 5024 Bouwkundige Vooropname voorziet in
bijzondere deel wordt voldaan.
eisen aan opnamen in de directe omgeving van
De beoordelingsrichtlijn is tot stand gekomen in
bijvoorbeeld bouw- of sloopactiviteiten. Het doel is
nauwe samenwerking met een breed samengestelde
het in tekst en beeld vastleggen van de situatie voor
technische begeleidingscommissie, waarin ruim
aanvang van de werkzaamheden. Aan de hand van
dertig personen zitting hadden. Voor de beoorde-
de rapportage kan achteraf in geval van vermeende
lingsrichtlijn lijkt dan ook op voorhand een breed
schade worden vastgesteld of het een nieuwe
draagvlak aanwezig. Van belang daarbij is dat in
schade betreft dan wel dat de schade al voor de
de begeleidingscommissie ook toezichthouders en
werkzaamheden aanwezig was.
financiers deelnemen en dat de ontwikkeling van de
Als er sprake is van schade kunnen de belangen groot
beoordelingsrichtlijn ook financieel is ondersteund
zijn en dat onderstreept het nut van een kwalitatief
Daarom wordt de BRL onderscheiden in vier scopes:
goede opname vooraf. Met name verzekeringsmaat-
De beoordelingsrichtlijn is ontwikkeld op initiatief en
schappijen van bouwondernemingen hechten hier
in opdracht van de Vereniging Modern Straatwerk
waarde aan. Zij waren dan ook goed vertegen-
(VMS), een ketenorganisatie die zich inzet voor de
woordigd in de technische begeleidingscommissie.
kwaliteit van straatwerk. Het toepassingsgebied is gedefinieerd als aanbrengen
College van Deskundigen Openbare Ruimte / BRL 9334 Straatwerk
van maaiveldinrichting in de vorm van elementenverharding inclusief de (onder)fundering en de aansluiting aan, al of niet door derden te leveren en/ of te plaatsen inrichtingselementen, zoals verkeers-
Op 17 december 2013 heeft IKOB-BKB een nieuw
borden, putringen, lantaarnpalen en straatmeubilair.
College van Deskundigen ge誰nstalleerd met de naam
Met de introductie van deze beoordelingsrichtlijn
CvD Openbare Ruimte.
verwachten VMS en IKOB-BKB een belangrijke stap
Bas Jan van Bochove, oud Tweede Kamerlid, is bereid
te zetten in de verbetering van de kwaliteit van
gevonden als onafhankelijk voorzitter van dit college
straatwerk en het imago van de branche.
op te treden. Het CvD Openbare Ruimte is verder samengesteld uit vertegenwoordigers van betrokken branches. Met de naamgeving van dit college anticipeert IKOB-BKB op een ontwikkeling van meer beoordelingsrichtlijnen in dit vakgebied. Het CvD heeft direct na de installatie de beoordelingsrichtlijn 9334 Straatwerk vastgesteld. De beoordelingsrichtlijn is begin 2014 ter kritiek gepubliceerd. In het voorjaar van 2014 zullen de eerste certificaten worden uitgereikt.
Unit uitvoering - 43
Unit gebouwde omgeving:
10
Willem Englebert Certificatiemanager
Privaat bouwtoezicht een hot item
hard gewerkt aan het maximaliseren van de
Privatisering Bouwplantoetsing
efficiency met de andere units van IKOB-BKB.
Op landelijk niveau zijn door het Rijk ‘kwartier-
Door de integratie is een grote stap gemaakt
makers’ benoemd die de private kwaliteitsborging
naar optimale dienstverlening in het kader van
van het Bouwbesluit moeten gaan voorbereiden. De
de one-stop-shop gedachte.
kwartiermakers moeten hiervoor criteria ontwikkelen.
De unit houdt zich verder bezig met de
Uitgangspunt is dat er sprake moet zijn van een Level
ontwikkelingen op het gebied van de gecerti-
Playing Field. Het Rijk gaat er van uit dat per 1 januari
ficeerde bouwplantoetsing, EPA/EPBD, de VvE
2015 het private stelsel in de wet is verankerd.
Vanuit de unit gebouwde omgeving is er
branche en huisvesting arbeidsmigranten.
Unit gebouwde omgeving - 45
BRL 5019
EPA/EPBD
De accreditatieprocedure voor de beoordelings-
Het certificaat EPA/EPBD is nog niet in rustiger
richtlijn voor het KOMO-managementsysteemcerti-
vaarwater. Op het moment van publicatie is nog
ficaat Bouwplantoetsingen aan het Bouwbesluit (BRL
onduidelijk of er een lightlabel komt en hoe dit door
5019) is positief afgerond en SKW en IKOB-BKB zijn
de Europese Unie wordt beoordeeld.
geaccrediteerd voor deze regeling. Hiermee is de
SKW is gestart met de voorbereidingen voor de
BRL 5019 het eerste private kwaliteitssysteem voor
nieuwe delen 05 en 06 van BRL 9500 voor nieuw-
bouwplantoetsing waarvan de kwaliteit objectief is
bouwwoningen en utiliteitsgebouwen. Er zijn certifi-
geborgd én dat voldoet aan de hoogste certificatie-
caathouders geïnteresseerd in deze deelcertificaten.
standaard, die in Nederland gehanteerd wordt.
Gecertificeerd Toezicht op de Bouw
VvE Branche De certificaten in deze branche ontwikkelen zich gestaag. In 2014 zijn er vijf nieuwe beheer-
In aansluiting op de BRL 5019 is de beoordelings-
kantoren gecertificeerd. In totaal zijn er nu zo’n
richtlijn voor het managementsysteemcertificaat
30-tal vestigingen gecertificeerd. Van alle VvE’s die
voor Toezicht op de Bouw (BRL 5006) bindend
een beheerder inhuren is nu ongeveer 30 procent
verklaard. De accreditatieprocedure start zodra
in beheer bij een gecertificeerd beheerder. De
de ervaringen met de eerste onderzoeken bekend
vraag om kwaliteit neemt vanuit de appartements-
zijn. Door de samenvoeging van beide colleges
eigenaren toe. SKW werkt bij deze certificaten nauw
van deskundigen wordt een optimale afstemming
samen met branche-organisaties als VvE Belang en
tussen beide certificaten geborgd.
Vastgoed Management Nederland (VastgoedNL). Eind 2013 heeft SKW Certificatie opdracht gekregen van de Stichting Persoonscertificering VvE Beheerders (PCVB) om een beoordelings-
Persoonscertificatie sluit aan op de beide andere
Huisvesting Arbeidsmigranten
certificaten: het Productcertificaat voor Beheerders
In de loop van 2013 is SKW benaderd door een
van VvE (BRL 5016,) dat gericht is op de beheer-
aantal organisaties of men bereid was om huis-
kantoren, en het Procescertificaat voor VvE’s (BRL
vestingslocaties te gaan keuren voor het keurmerk
5013). Het persoonscertificaat doet een uitspraak
van de Stichting Normering Flexwonen (SNF).
over de kennis en kunde op het vakgebied van het
Omdat SKW in het verlengde hiervan met het
VVE Beheer. Het toetst niet of een gecertificeerde
Procescertificaat voor het Verhuren van Onzelf-
persoon ook in de praktijk naar behoren een VvE
standige Woonruimte al op de markt van niet
beheert. Dit is geborgd door de certificatie van het
zelfstandige woonruimte opereert, is een licentie-
beheerkantoor waarbij jaarlijks aan de hand van
overeenkomst aangegaan met de stichting SNF. Eind
een steekproef daadwerkelijk wordt nagegaan hoe
2013 zijn de eerste pilots geweest. Begin 2014 zijn
en of de VvE goed wordt beheerd. Immers een
de eerste certificatieonderzoeken uitgevoerd.
goed beheerder kan in een organisatie werkzaam
Het SNF keurmerk en het SKW-procescertificaat
zijn die niet borgt dat VvE’s goed beheerd worden.
sluiten op elkaar aan. Het keurmerk is exclusief
richtlijn voor een Persoonscertificaat op te stellen.
gericht op verhuur voor korte perioden waarbij met Het VvE certificaat vult de lacune in het geval dat
tijdelijke huurcontracten wordt gewerkt. Het proces-
een beheerkantoor wel goed beheert en de juiste
certificaat sluit deze verhuur niet uit maar kijkt in
voorstellen voor bijv. reserveringen voor onderhoud
principe naar verhuur over langere termijn.
voorstelt, maar dat de VvE anders beslist, waardoor een VvE op termijn in financiële problemen kan komen en het onderhoud niet kan worden uitgevoerd. Bij een gecertificeerde VvE is dit niet het geval. Hierdoor hebben appartementseigenaren een aan/ verkoopargument in handen.
Unit gebouwde omgeving - 47
Unit laboratorium:
11
Joop van Diggelen Technisch manager
Jeroen Boersma (per 1-9-14 Technisch manager)
Synergie fusie leidt tot uitbreiding aanbod
De fusie van SKG en IKOB-BKB biedt meer
Accreditatie
mogelijkheden dan op het gebied van certi-
Van oudsher heeft SKG veel internationale klanten.
ficatie alleen. Beide organisaties beschikten
Om de onderzoeksrapporten ook in het buitenland
al over een eigen laboratorium. Omdat het
geaccepteerd te krijgen, was accreditatie van SKG
laboratorium van SKG al door de Raad voor
een must voor de klanten. Het belang van accre-
Accreditatie geaccrediteerd was, biedt de
ditatie neemt, mede door de Verordening Bouw-
fusie nieuwe kansen voor het laboratorium
producten (CPR), alleen maar toe: om beproevingen
van IKOB-BKB in Houten. Deze synergie leidt
in het kader van de CE-markering te mogen
tot een flinke uitbreiding van het aanbod voor
uitvoeren, moet een laboratorium worden erkend
klanten van beide fusiepartners.
als Notified (Testing) Body. Om die erkenning te verwerven, is accreditatie een voorwaarde.
Unit laboratorium - 49
Laboratoria worden beoordeeld op basis van
aanpak opgesteld dat inmiddels voor een belangrijk
NEN-EN-ISO \ IEC 17025. De accreditatie bestaat uit
deel is gerealiseerd. De procedures uit het labora-
een algemene erkenning (onder andere op onafhan-
toriumhandboek van IKOB-BKB zijn begin 2014 in
kelijkheid, onpartijdigheid en deskundigheid) en
het kwaliteitssysteem van SKG-IKOB ge誰ntegreerd.
een specifieke erkenning. De specifieke erkenning
Er heeft een inventarisatie plaatsgevonden van
wordt toegekend op de beproevingen, die dan ook
beproevingen waarvoor accreditatie wordt verlangd
op het accreditatiecertificaat worden vermeld. SKG
en de aanvraag bij de Raad van Accreditatie (RvA)
is bijvoorbeeld geaccrediteerd voor wind- en water-
loopt. Inmiddels heeft de RvA de eerste beproe-
dichtheidsbeproevingen voor ramen en deuren.
vingen ook al bijgewoond.
CE-markering
Onderzoek
Als uitvloeisel van de nieuwe verordening bouw-
Beide laboratoria zijn toonaangevend op het gebied
producten worden er nadere eisen gesteld aan
van isolatiematerialen en isolatiesystemen. Daarnaast
testhuizen en certificatie-instellingen die Notified
verrichten de laboratoria ook veel onderzoek op
Body willen zijn.
cement en mortel.
Binnen het werkveld van zowel SKG als IKOB-BKB worden veel beproevingen uitgevoerd, die een relatie hebben met CE-markering en die straks dus alleen
Wisseling manager
nog maar mogen worden uitgevoerd als SKG-IKOB
In september 2014 zal Joop van Diggelen vanwege
daarvoor is geaccrediteerd.
het bereiken van zijn pensioen afscheid nemen als technisch manager van het laboratorium in de
Daarom is ervoor gekozen beide laboratoria onder
wetenschap dat het laboratorium van SKG-IKOB
de bestaande accreditatie van SKG te brengen. Voor
klaar is voor de toekomst. Jeroen Boersma zal
de daarvoor noodzakelijke acties is een plan van
hem opvolgen.
Unit systeemcertificatie:
12
Remco Kruit Certificatiemanager
MVO steeds belangrijker
Onder de unit systeemcertificatie vallen
mate behoefte aan een invulling van dit begrip,
de regelingen VCA, ISO 9001, ISO 14001,
ook in de vorm van certificaten en erkenningen.
Groenkeur, OHSAS 18001, Bouwgarant en de erkenningsregeling ‘Bouwen aan MVO’. De laatstgenoemde regeling is aanleiding
Efficiency door verbreding
geweest om ’maatschappelijke’ regelingen
De unit systeemcertificatie binnen SKG-IKOB heeft in
zoveel mogelijk bij systeemcertificatie onder
2013 hard gewerkt aan het samengaan van de opera-
te brengen. Dat is een belangrijk besluit
tionele activiteiten van SKG en IKOB-BKB. Ondanks
omdat SKG-IKOB hiermee ook benadrukt dat
dat systeemcertificatie volgens een redelijk eenduidig
maatschappelijk verantwoord ondernemen en
stramien verloopt, ongeacht om welke certificatie-
onderwerpen zoals duurzaamheid en milieu
instelling het gaat, bleek er nog een aantal detail-
een steeds belangrijker aandachtsgebied zijn.
verschillen te zijn. Intussen kunnen we vaststellen dat
Klanten en branches hebben in toenemende
het samengaan goed is gelukt en dat de unit systeem-
Unit systeemcertificatie - 51
certificatie van SKG-IKOB klaar is voor de toekomst.
MVO
Het is duidelijk dat de fusie ook voor systeemcerti-
De nieuwe erkenningsregeling ‘Bouwen aan MVO’
ficatie een goede stap is geweest. Door volume-
is een belangrijke stap voor SKG-IKOB. Het is een
vergroting maar vooral verbreding van ons
laagdrempelige regeling waar zowel bedrijven in de
gemeenschappelijk werkterrein zijn we in staat
bouw als de toeleverende industrie van die bouw
klanten beter en efficiënter te bedienen.
op basis van eigen ambities kunnen kiezen op welke MVO-thema’s zij verder willen ‘groeien’. Met
Toename vraag certificatie
deze erkenning kunnen bedrijven transparanter communiceren over wat zij doen op het gebied
In de tweede helft van 2013 is de vraag naar certifi-
van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De
catie van milieumanagementsystemen (ISO 14001)
verwachting is dat ‘Bouwen aan MVO’ de komende
bij SKG-IKOB toegenomen. ISO 14001 is een certi-
jaren een goede positie in de duurzaamheids-
ficatieregeling die aansluit op ISO 9001 en door
initiatieven zal gaan krijgen.
certificaathouders en hun opdrachtgevers als een belangrijke toegevoegde waarde wordt gezien. De belangstelling voor VCA-certificatie is onverminderd groot. Ondanks de slechte economische tijden in de bouwsector blijft de meerderheid van gecertificeerde bedrijven de meerwaarde van VCA zien. Sinds 2013 is Remco Kruit (certificatiemanager SKG-IKOB) namens de Vereniging Overleg Certificatie-instellingen (VOC) lid van het Centraal College van Deskundigen VCA. Dit is belangrijk voor SKG-IKOB omdat hierdoor ook de minder grote certificerende instellingen een stem hebben.
13
Wie werken er bij SKG-IKOB?
Bas Arends Assistent projectleider
Peter Assink Auditor
Willem Bakker Projectleider
Patrick Bart Projectleider
Wie werken er bij SKG-IKOB? - 53
Bastiaan Benz Directeur
Ton van Beek Certificatiemanager constructie
Adnan Bekteševic´ Projectleider
Olaf van Panhuys Directeur
Bieswa Biekhram Assistent attesteerder
Jeroen Boersma Assistent technisch manager
Jeffrey Bogaard Auditor / Projectleider
Zoïtsa Bosma Hoofd administratie
Matthijs Daatselaar Projectleider
Harm van Dartel Certificatiemanager gebouwschil
Eugène Donné Laborant
Gerda Dusschooten Officemanager
Jeroen van der Eeze Business developer
Christel van Emmerik Assistent projectleider
Henny van Gelder Senior keurmeester
René de Graaff Senior keurmeester
Sandra de Hoogen-van Straaten Secretarieel medewerker
Wie werken er bij SKG-IKOB? - 55
Joop van Diggelen Technisch manager
Martin van Dijk Technisch coördinator
Ingrid Endenburg-Mulder Staffunctionaris
Leen Iseger Projectleider
Natascha Kamping Directiesecretaresse
Vincent van der Donk Projectleider
Gijs Donkersteeg Keurmeester
Willem Englebert Certificatiemanager gebouwde omgeving
Dominique Ewald Medewerker financiële administratie
Erik Kampman Projectleider
Martin Kloppenberg Sectorcoördinator
Eva Knist-van der Linden Officemanager Keurhuis Nederland
Frits Koldenhof Assistent sectorcoรถrdinator
Susanne Reitsema Secretarieel medewerker
Chantal Roelofsen Secretaresse
Charles Wallert Sectorcoรถrdinator
Eelco Warmerdam Planner
Chris de Koning Senior inspecteur
Albert Kruider Senior inspecteur
Ellis Roos-van Middelaar Hoofd laboratorium
Stef Weenink Projectleider
Marjolijn Weiffenbach Secretarieel medewerker
Wie werken er bij SKG-IKOB? - 57
Remco Kruit Certificatiemanager systeemcertificatie
Sander Luiten Commercieel manager
Ard van de Meeberg Auditor / Projectleider
Marcel Peters Assistent sectorcoördinator
Pieter Scheerman Keurmeester
Jos van Schijndel Projectleider
Guido Soontiëns Sectorcoördinator
André Stam Certificatiemanager uitvoering
Kees de Wolf Senior keurmeester
Rachel Wouterse-Kok Kwaliteitsmanager
Joost van de Wetering Laborant
Wie doet wat?
14
Algemene Woning Keuring (AWK)
Peter Assink
Aluminium en staalconstructies
Guido SoontiĂŤns
Anti flippervoorzieningen
Charles Wallert
Anti manipulatieplaten
Charles Wallert
Arbomanagement (OHSAS 18001)
Remco Kruit
Armaturen (slagvast en vandaalbestendig)
Charles Wallert
Baanvormige dakbedekkingen
Matthijs Daatselaar
Balkonbeglazing
Martin Kloppenberg
Balustraden
Martin Kloppenberg
Barrièrevoorzieningen voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Beglazing (inbraak- en letselwerend)
Charles Wallert
Beheerders van Vereniging van Eigenaars
Jeffrey Bogaard
Beslag voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Betonmortel
Jos van Schijndel
Betonreparatie
Erik Kampman
Bindmiddelen
Jos van Schijndel
Bitumen
Matthijs Daatselaar
Wie doet wat? - 59
Bouwgarant
Remco Kruit / Christel van Emmerik
Bouwplantoetsingen aan het Bouwbesluit
Willem Englebert
Bouwsystemen
Matthijs Daatselaar
Brandattesten
Martin Kloppenberg
Brievenbusbeveiligingen
Charles Wallert
Buitengevelisolatie (proces)
Ferdinand Luigjes
Buitengevelisolatiesystemen (attest)
Adnan Bekteševic´
Cellenbeton
Stef Weenink
Cement
Ton van Beek / Ellis van Middelaar
Cementgebonden houtspaanplaat
Stef Weenink
Cilinders voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Computersloten
Charles Wallert
Dak-, wand- en plafondluiken
Martin Kloppenberg
Dakdekken
Leen Iseger
Deurklinken en knoppen
Charles Wallert
EDR-Software
Willem Englebert
Elektrische openstandhouders voor draaideuren
Charles Wallert
Fietsenbergingen
Charles Wallert
Gipskartonplaat
Stef Weenink
Granulaten
Jos van Schijndel
Groenkeur
Remco Kruit
Hang- en sluitwerk voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Hangsloten
Charles Wallert
Hekwerksystemen en poorten
Charles Wallert
Inbraakwerendheidsattesten
Bieswa Biekhram
Isolatiesystemen
Adnan Bekteševic´
Kalkzandsteen
Stef Weenink
Keramiek
Stef Weenink
Keurmerk Leegstand
Jeffrey Bogaard
Keurmerk ZZP’ers
Willem Englebert
Kierstandhouders
Charles Wallert
Klimaatcorporatie
Willem Englebert
KOMO-Afbouw
Ferdinand Luigjes
Korrelvormige materialen
Bas Arends / Ton van Beek
Kwaliteitssysteemcertificatie (ISO 9001)
Remco Kruit / Christel van Emmerik
Lichtkoepels
Martin Kloppenberg
Lichtstraten
Martin Kloppenberg
Lijm voor de bevestiging van gevelbeplatingen
Martin Kloppenberg
Lijmen voor tegels
Stef Weenink
Mechanisch bediende sloten, grendels en sluitplaten
Charles Wallert
Meten van trillingen
André Stam / Bas Arends
Metselen, lijmen en voegen
Ferdinand Luigjes
Metselwerkwapening
Matthijs Daatselaar
Milieu (ISO 14001)
Remco Kruit / Christel van Emmerik
Montage van hekwerksystemen en poorten
Charles Wallert
Montage van kunststof gevelelementen
Guido Soontiëns
Montage van zonnepanelen
Leen Iseger
Mortels voor metselwerk
Stef Weenink
MVO
Remco Kruit
Naadbeveiligingen voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Na-isolatie (attesten)
Adnan Bekteševic´
Na-isolatie (procescertificaat)
Vincent van der Donk
NL-EPBD
Ard van de Meeberg / Christel van Emmerik
Onderzoek
Erik Kampman
Panelen (inbraakwerend)
Charles Wallert
Plaatmateriaal
Matthijs Daatselaar
PolitieKeurmerk Veilig Wonen
Willem Englebert
PPI-erkenning
Erik Kampman
PVC-hout-kunstof-composiet profielen
Guido Soontiëns
Ramen, deuren en gevelelementen (kunststof)
Guido Soontiëns
Ramen, deuren en gevelelementen (metaal)
Martin Kloppenberg
Wie doet wat? - 61
Recyclinggranulaten
Stef Weenink
Schakelkasten
Charles Wallert
Scharnieren voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
SGAT-ekenning
Matthijs Daatselaar
(Sleutel-)kluizen
Charles Wallert
Sloten voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Sluitingen voor nooduitgangen
Charles Wallert
Spiegels (slagvast en vandaalbestendig)
Charles Wallert
Steenmeel
Bas Arends / Ton van Beek
Straatwerk
Ard van de Meeberg
Structureel verlijmde beglazing
Martin Kloppenberg
Stenen en blokken
Ton van Beek
Systeemattesten
Matthijs Daatselaar
Thermische isolatieplaten
Matthijs Daatselaar
TIS-erkenning
Matthijs Daatselaar
Toezicht op de Bouw
Willem Englebert
VCA-certificatie
Remco Kruit / Christel van Emmerik
Ventilatieroosters
Martin Kloppenberg
Vereniging van Eigenaars en Onderhoud Safe
Jeffrey Bogaard
Vergrendelingen voor dak- en gevelelementen
Charles Wallert
Verhuren van onzelfstandige woonruimte
Willem Englebert
Vlamdetectoren
Charles Wallert
Vliesgevels
Martin Kloppenberg
Vluchtdeuren
Martin Kloppenberg / Guido SoontiĂŤns
Vulstoffen voor asfalt
Matthijs Daatselaar
Wandconstructies en binnenspouwbladen
Matthijs Daatselaar
Woonkeur NB + BB
Willem Bakker
Woonwagens
Matthijs Daatselaar
Zink
Leen Iseger
Zonne-energiesystemen
Harm van Dartel
Zonnewoning
Willem Englebert
Zonweringen
Marcel Peters
Bijlagen
15
Bestuur Stichting IKOB C.E.C. de Reus, voorzitter
Ongebonden lid
M.P.D. Peerdeman, penningmeester
VNK
F.J.M. Jans
NCV
J.J.F. van de Kant
NOA
G.P.M. Kirkels
NEVUL
W. Reedijk
Ongebonden lid
A.H.J. Wagener
VKO
T. Zanen
AFNL
Bijlagen - 63
Bestuur Stichting SKG A.J. Zegelaar, voorzitter
VKG
G.J.J. Lieverse, penningmeester
VMRG
A.J. Koole, secretaris
VHS
Raad van Commissarissen SKG-IKOB Holding BV J. de Leeuw, onafhankelijk voorzitter
SBRCURnet
C.E.C. de Reus, vice-voorzitter
IKOB-BKB / Ongebonden lid
A.J. Zegelaar, vice-voorzitter
SKG / VKG
A.J. Koole
SKG / VHS
G.J.J. Lieverse
SKG / VMRG
M.P.D. Peerdeman
IKOB-BKB / VNK
W. Reedijk
IKOB-BKB / Ongebonden lid
Bestuur en directie SKG-IKOB Certificatie BV en SKG-IKOB Holding BV B. Benz
SKG-IKOB
O.T.H. van Panhuys
SKG-IKOB
Colleges van Deskundigen IKOB-BKB College van Deskundigen Stapelbouw F.J.M. Scheublin, onafhankelijk voorzitter A. van Beek, secretaris
IKOB-BKB
F. de Bever
VLK
G. Bouwman
NEMO
R. van Boxtel
VKL
B.J.G. Jansen
NCV
J. Jensma
BFBN
S. Kemper
VNV
H. Klein Poelhuis
AVM
F.M.E. Luigjes
IKOB-BKB
R. Mulder
KNB
M.H.M. Nieuwenhuys
VNK
G.M.J. Nieuwenhuijzen
GeNie Consult en Partners
K. van de Velde
Remix Droge Mortel
R. van Veldhoven
Steinzeug-Keramo
S.M.M. Weenink
IKOB-BKB
G.A. Westenbroek
KNB
J.H. van Wijck
TCKI
Bijlagen - 65
College van Deskundigen Tegelwerken J.H. van Wijck, voorzitter
TCKI
A. van Beek, secretaris
IKOB-BKB
F. de Bever
VLK
T. Borrenbergs
BOVATIN
B. van Buuren
Woningborg Groep
M.W. Daatselaar
IKOB-BKB
A. Harkema
HIBIN
A. Mooiman
KNB
T. Zanen
BOVATIN
College van Deskundigen Dak- en Gevelbekleding G.M.J. Nieuwenhuijzen, voorzitter
GeNie Consult en Partners
A. van Beek, secretaris
IKOB-BKB
Mw. Dappers-Bogaerts
Bogaerts van Nuland
J. Goorhuis
Folieproducenten
P. de Graaf
NBvT
J. Hamminga
HHD
L. Iseger
IKOB-BKB
N. Kamp
Eternit
J.L.H. Kouwenberg
HHD
J.C. van Leeuwen
BFBN
D. van Moorsel
Prodak
A.P.J. Peters
KNB
M. Schreuder
NedZink
B. van der Vegte
KIWA
S.M.M. Weenink
IKOB-BKB
G.J.M. Westgeest
Zinkmeesters
J.H. van Wijck
TCKI
College van Deskundigen Na-isolatie J.J. Wentink, onafhankelijk voorzitter A. Bekteševic, ´ secretaris
IKOB-BKB
P. Andela
NVPU
J.C. van Es
VENIN
J. Grobet
MWA
F.H.R. Koster
VENIN
M. Lamers
Stybenex
R. Loenen
VENIN
W.J. Renger
Theca Isolatie Nederland
A. Stam
IKOB-BKB
G.A. Westenbroek
KNB
College van Deskundigen Buitengevelisolatie en Gepleisterde gevels J.J. Wentink, onafhankelijk voorzitter A. Bekteševic, ´ secretaris
IKOB-BKB
R. van Boxtel
NOA
H. Brocken
Deskundige
E. Groendijk
PGB
H.E. Las
NII
F.M.E. Luigjes
IKOB-BKB
W.J. Renger
Theco Isolatie Nederland
A. Stam
IKOB-BKB
B. ter Woerds
Stichting Garantiefonds Gevelsystemen
Bijlagen - 67
College van Deskundigen Bouwsystemen F.J.M. Scheublin, onafhankelijk voorzitter A. van Beek, secretaris
IKOB-BKB
B. van Buuren
Woningborg Groep
M.W. Daatselaar
IKOB-BKB
B.J.G. Jansen
NCV
G.M.J. Nieuwenhuijzen
GeNie Consult en Partners
M.H.M. Nieuwenhuys
VNK
W. Toonder
NBVG
G.A. Westenbroek
KNB
College van Deskundigen Vulstoffen voor Asfalt M.H.M. Coppens, onafhankelijk voorzitter A. van Beek, secretaris
IKOB-BKB
J.P.C.M. van der Aa
Rijkswaterstaat Noord-Brabant
J.B.M. Hudales
CementBouw Mineralen BV
M.W. Daatselaar
IKOB-BKB
C. van der Plas
Ankerpoort NV
H.R. Roos
VBW Asfalt
College van Deskundigen Bouwtechnische Diensten C.M.I. Richter, onafhankelijk voorzitter P.H.J. Ligthart, secretaris
IKOB-BKB
H. de Bruin
BTFund
J.G. van Leeuwen
COBc / Gemeente Almere
S. van Monsjou
Van Monsjou & Partners
H. Netzel
Crux BV
C. Ostendorf
DPA Cauberg-Huygen
A. Stam
IKOB-BKB
C. Veels
Nivre
T. Winters
Verbond van Verzekeraars
H. Zandberg
ProRail
College van Deskundigen Openbare Ruimte B.J. van Bochove, onafhankelijk voorzitter P.H.J. Ligthart, secretaris
IKOB-BKB
R.J. van den Berg
CROW
F. J.M. Clemens
VMS
J.A. Dooremalen
Gemeente Rotterdam
H.C.J. Legger
Gemeente Purmerend
A. Martinus
VMS
A. Stam
IKOB-BKB
J. Teuns
ROC West-Brabant
H. Tuenter
Tuenter
G.A. Westenbroek
KNB
J. van der Wurf
BFBN/Best
Bijlagen - 69
College van Deskundigen Technical Inspection Services (TIS) J.J. Wentink, onafhankelijk voorzitter W.C.M. Englebert, secretaris
IKOB-BKB
M.W. Daatselaar
IKOB-BKB
Mw. B. Donders
RGD
W.M. ’t Hart
Bouwend Nederland/Ballast Nedam Engineering
P.P.J.J. van der Hoorn
ProRail
W. Hoppenbrouwers
Branche vereniging TIS, SECONED
R.P.H. Kröner
Bouwend Nederland/BAM PPP
P.H.J. Ligthart, adviseur
Ligthart Advies
J.W.C. Rooijakkers
Branche vereniging TIS, BouwQ
F. Schipper
Allianz/Verbond van verzekeraars
S. Wiendels
RWS
Colleges van Deskundigen SKG College van Deskundigen Kunststof gevelelementen Th. van der Molen Kuipers, onafhankelijk voorzitter A.N.H. van der Drift, 1e secretaris
KIWA
G.P.M. SoontiĂŤns, 2e secretaris
SKG
H. Bielsma
Ongebonden lid
H.A.J. van Dartel
SKG
E. de Groot
VKG
H.M. Nieman
NL Ingenieurs
H.W. Sprick
VKG
J. van der Ploeg
VKG
N. van der Waal
KIWA
G.A.M. Zwanenburg
Woningborggroep
College van Deskundigen Veilige en Inbraakwerende producten P.J.W. van Leerdam, onafhankelijk voorzitter J. Ch. Wallert, secretaris
SKG
J. Boumans
ABHS
J. Cals
VvV
H.A.J. van Dartel
SKG
A. Jaspers
NPI
F.M. van de Kant
SKH
E. Koenhorst
VHS
Bijlagen - 71
J. Koopman
VHS
J. Kupers
NL ingenieurs
P. van Leeuwen
GBO/SVB
H.J.J. Iesberts
NSSG
C. van der Nat
CCV
C.J.W. Riemers
ABHS
College van deskundigen Sector Metalen gevelelementen J.Th. Rutgers, onafhankelijk voorzitter M. Kloppenberg, secretaris
SKG
A. Bakker
VMRG
H.A.J. van Dartel
SKG
C. Dirks
BNA
J. Eijgelaar
ROZ
J.T. Koudijs
NL ingenieurs
W.J. van Manen
VAS
E. Mikrut
VMRG
J. Oldekamp
VMRG
J. van der Roest
VAS
J.H. van der Veen
VISEM
Colleges van Deskundigen SKW Certificatie College van Deskundigen AWK (Algemeen Woningkeur) C.M.I. Richter, onafhankelijk voorzitter W.C.M. Englebert, secretaris
SKW Certificatie
P.J. Assink, plv. secretaris
SKW Certificatie
W. Burgler
Expex bv
H.C.M. van Egmond
Geregeld
P.J. Fraanje
NVTB
E. Jung
COMOG
A. Pierik
USHI, Kenniscentrum Bouwen
R. de Reuver
Nova College, Unit Techniek
College van Deskundigen VvE Branche H. Adriani, onafhankelijk voorzitter W.C.M. Englebert, secretaris
SKW Certificatie
J. Bogaard, plv. secretaris
SKW Certificatie
B.M.H. Bos
Vastgoed Belang
R. Brinkhuijsen
VvE Beheer BV
C.A.P. Domenie
FICIM BV
E.J. Kleingeld
VNG/Gemeente Rotterdam
K. Oomen
VvE Belang
Mw. C.M. Philippa
Triant/Aedes
S.L. Wayenberg
Vereniging Eigen Huis
Mw. M. Wijburg-van Ingen
VvE Kennis & Advies
Bijlagen - 73
College van Deskundigen Woonkeur H.J. Visscher, voorzitter
TU Delft
W.C.M. Englebert, secretaris
SKW Certificatie
W. Bakker, plv. secretaris
SKW Certificatie
J.M. Hofman
Neprom
W. Jagersma
CG-Raad
B. Mulder
Stichting VACpunt Wonen
B.C.M. van Rooij
Bouwend Nederland
E. Schellekens
Schellekens Advies
Mw. A.M. Waterborg
ANBO
Mw. S. van Waveren- van Voorst
CSO
L. Weismann
VNG, gemeente Utrecht
M. Wijk
OKA Advies
Mw. M. Wijnties
Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg
College van Deskundigen Verhuren Onzelfstandige Woningen Mw. H.T. Bolsman-Ruiter, voorzitter
Huurbeleid & Meer
W.C.M. Englebert, secretaris
SKW Certificatie
W.M. van Beuzekom
VNG
B.H.M. Bos
Vastgoed Belang
V. Buitenhuis
Kences
Mw. M. Kaufman
LSVB
R. de Maaijer
SSHU
College van Deskundigen Energiecertificaten C.M.I. Richter, onafhankelijk voorzitter A. van de Bree
Ecofys
L. Brouwer
Senter Novem
W.C.M. Englebert
SKW Certificatie
P. Hameetman
BAM Vastgoed
A. Harting
Gemeente Utrecht DSO/M&D
H. Valk
Adviesbureau Nieman
J. van Wijgerden
Volksbelang Raamsdonkveer
Gezamenlijk College van Deskundigen Bouwplantoetsing Bouwbesluit en Toezicht op de bouw C.M.I. Richter, onafhankelijk voorzitter W.C.M. Englebert, secretaris
SKW Certificatie
C.R.M. von den Benken
SKW Certificatie
P.J.M.W. Clerx
Bouwend Nederland
F.G.J.M. Dams
Kiwa
L.R.G. van Doornum E. Jansen
Oculus
A.D.G. Kanters
INBO
A.M.A. Konings
Vereniging BTW Nederland
J. Kroon
SWK
H.M. Nieman
Nieman Raadgevende Ingenieurs
J. Niemantsverdriet
Witteveen & Bos
R.H.M. Nouwen
NEN
Bijlagen - 75
H. de Ru
Alphaplan
A. Scheer
VROM-DGW-BO
E. Schot
Woningborg
H.J. Visscher
TU Delft
H.H. van Zeeland
Bureau van Zeeland
Vestigingsadressen:
Ringveste 1
Ringveste 1
Nieuwe Kanaal 9 F
3992 DD Houten
3992 DD Houten
6709 PA Wageningen
T +31 (0)30 635 80 60
T +31 (0)30 634 00 99
T +31 (0)317 421 720
info@ikobbkb.nl
skw@skw-certificatie.nl
info@skg.nl
www.ikobbkb.nl
www.skw-certificatie.nl
www.skg.nl