opinie
garage naar boven. Dat resulteert in een zo ruim mogelijke stramienmaat en dus optimale flexibiliteit. Maar flexibiliteit zit ook in zaken als de con tractvorming. De markt vraagt hierin om maximale flexibiliteit, maar als ontwikkelaar kan je dat met het oog op de wensen van toekomstige beleg gers niet op alle vlakken realiseren.’ Klant centraal Bij het ontwikkelen van projecten in steden heeft bij mab altijd één ding voorop gestaan, vertelt Françoise Dechesne: ‘Wij bedenken concepten, heel vaak in steden waar we niet zelf
Zien we Oostpoort Amsterdam volgend jaar weer terug in de NRW Special?
Het functioneren van binnensteden is nu ‘the name of the game’
wonen, waar we niet werken, waar we niet langdurig blijven. We zijn een tijdelijke gast. Wij moeten ons dus realiseren dat we uitgenodigd zijn om iets te maken in een context van iemand anders. Daar gaan we uiter mate zorgvuldig mee om, te meer omdat we een product maken dat in lengte van jaren daar blijft staan. Die zorgvuldigheid in wat we maken is bij ons altijd top of mind geweest.’ Het centraal stellen van de klant komt ook tot uiting in het contact met
de retailer: ‘ssm Retailplatform is ook al bijna veertig jaar geleden door ons opgericht en stond destijds al voor de verschuiving van aanbodgestuurd naar vraaggestuurd ontwikkelen. Wij bouwen die mooie centra natuurlijk als instrument voor retailers om geld mee te verdienen. Vanzelfsprekend stel je de retailer dan centraal, want die gaat daar straks jarenlang zijn winkel exploiteren. Ook voor betrok kenheid van de belegger hebben wij altijd ruimte gehad. In de loop der jaren kwam deze steeds vroeger aan boord en dat had een gunstig effect op het proces. In feite zijn we in de loop der jaren meer en meer in co-creation met onze klanten op onze projecten gaan studeren en vormen.’ Van binnen naar buiten Is het in deze tijd nog wel denkbaar een naar binnen gekeerd project te kunnen maken? Françoise Deche sne: ‘Nee, zeer zeker niet. De con nectie met de bestaande structuur is gewoon veel te belangrijk geworden. Dat neemt niet weg dat een overdekt winkelcentrum een goede toege voegde waarde in de binnenstad kan hebben. De Barones in Breda is een prima combinatie met die open ste delijke structuur, zeker als je dat ook op de weersomstandigheden betrekt. Dat geldt ook voor Zaailand: bij slecht weer is het wel fijn om even binnen te lopen. Die combinatie maakt dat ste den goed functioneren.’ Wel of geen winkelcentrum Nadat mab in 2013 de nrw Jaarprijs had gewonnen met Raaks Haarlem, was er in de wandelgangen ook wat bevreemding te horen over het feit dat veel mensen dit niet echt een winkel centruminzending vonden. ‘Het is niet voor niets dat nrw begin dit jaar aan de betekenis van haar naam heeft gesleuteld. De organisatie stamt natuurlijk uit een tijd dat het vooral over planmatig ontwikkelde winkelcentra ging. Tegenwoordig zijn het veel binnenstedelijke heront wikkelingen. Het functioneren van binnensteden is nu ‘the name of the game’. Dat draait om het grote geheel van functiemenging, wat je goed bij Raaks ziet. Het gaat dan om wonen, winkelen, verblijf, cultuur, publieke functies en parkeren. Raaks is de resultante van de menging van al die
dingen. Maar ik zeg niet dat nu alleen nog maar dit soort binnenstedelijke ontwikkelingen de nrw Jaarprijs kun nen winnen. Er worden nog steeds vanuit nieuwbouw of herontwikkeling prima wijkcentra gebouwd die hoge ogen scoren. Overkapel als winnaar van een paar jaar geleden is daar een mooi voorbeeld van.’ Een project staat wat Françoise Dechesne betreft niet altijd op zich zelf: ‘Vaak zie je dat een ontwikke ling ook anderen op gang brengt, dat er nieuwe structuren ontstaan en dat er weer geïnvesteerd wordt in naast gelegen panden. Het draagt bij aan een nieuwe positionering van stad of gebied en gaat dus verder dan een een malige economische impuls. Wat die spin-off is en kan zijn, daar zal in de komende tijd ook meer aandacht voor komen.’ Wat heeft NRW betekend? Françoise Dechesne heeft geruime tijd deelgenomen aan het bestuur van nrw en is bij de jaarvergadering van januari dit jaar afgetreden. Een aantal jaren is zij als jurylid van de Jaarprijs verbonden aan nrw. ‘Dat heeft mij als ontwikkelaar veel nieuwe inzich ten gebracht. Je ziet dan hoe breed en vanuit hoeveel verschillende discipli nes er naar ontwikkelingen gekeken wordt. Als je het hebt over ‘lessons learned’ dan is dat wel tijdens die jurybezoeken geweest.’ MAB Development stopt zoals bekend eind 2015. Op 26 maart opende Fran çoise Dechesne en haar collega’s nog het woon-winkelproject Oostpoort aan de Linnaeusstraat in Amsterdam Oost, waar mab namens de ontwikkel combinatie ocp verantwoordelijk was voor het commerciële programma. Een laatste inzending voor de volgen de nrw Jaarprijs? ‘Zeker weten. Het is in elk geval een project waarin alles wat wij in de loop der jaren geleerd hebben samen komt. We hebben verder nog in voor bereiding het project Achter de Lange Stallen in Breda. De gehele uitvoering daar van zal geschieden door onze partner, maar mocht het na realisa tie ingezonden worden voor de nrw Jaarprijs van 2018, dan weet ik zeker dat men de geest en aanpak van mab Development ontegenzeggelijk nog zal herkennen.’ ← scn nrw special 2014 21