tussenstop
Doorkruis het spanningsveld
DE DEELNEMER ‘Mondiaal burgerschap stimuleren. Het kan niet zonder de strijd aan te gaan met heersende ideeën over ontwikkelingssamenwerking. Die ideeën zijn in grote mate achterhaald. In het verdiepingstraject hebben we hierover discussies gevoerd. Waarom houden zoveel mensen toch vast aan de opvatting dat het Noorden rijk en sterk is, en het Zuiden arm en zielig? Waarom denkt men dat wij westerlingen ontwikkelingslanden er wel even bovenop kunnen helpen? Door deze veronderstellingen verwacht het publiek erg veel van westerse ontwikkelingssamenwerking. Te veel. Er is nauwelijks oog voor nuances, voor complexiteit. Mensen zien vooral dat problemen als armoede niet makkelijk opgelost worden. En dus raken ze teleurgesteld. Vanuit die emotie plakken ze negatieve labels op de ontwikkelingssector, zoals “bodemloze put”, “subsidieslurper” en “strijkstok”.’
Vanessa Nigten nam deel aan het Verdiepingstraject Mondiaal Burgerschap (2011-2012). Eerder werkte zij bij branchevereniging Partos. Daar besteedde zij onder andere aandacht aan de (re)framing van ontwikkelingskwesties, bijvoorbeeld via een 'issue management Boost Day'. Tegenwoordig is Vanessa Nigten adviseur Public Affairs bij NCDO.
‘Wij moeten dit tij keren. Tot die conclusie kwamen we in de trainingssessies. Ten eerste omdat onze organisaties zelf verantwoordelijk zijn voor de onrealistische beeldvorming. We hebben ons laten verleiden tot simplificatie van ontwikkelingsproblemen. Zo hoopten we mensen sneller tot steun over te halen. Ten tweede: wij weten als geen ander hoe het wél zit. We kennen de nuance. Die moeten we nu beter overbrengen. Hoe? Door onze informatie via aansprekende personen het publieke debat in te krijgen. Daarbij is het belangrijk een nieuw label te hebben voor ontwikkelingssamenwerking. “Gedeeld belang” zou een goede zijn. Ontwikkelingssamenwerking is ook voor mensen híer goed. En zou daarom bijvoorbeeld prima onder “binnenlandse” ministeries als Defensie, Sociale Zaken, Economische Zaken, Landbouw of Innovatie kunnen vallen. Veel oplossingen hebben immers economische, agriculturele en innovatieve kanten.’
Zeker grote bedrijven onderzoeken systematisch de wensen onder hun doelgroep. Op die wensen passen zij vervolgens hun producten aan. Blijvend succes is tegenwoordig bijna onmogelijk zonder zo’n insteek – zeker op competitieve markten. Diezelfde doelgroepgerichte aanpak zou wellicht goed zijn voor maatschappelijke (ontwikkelings)organisaties. Of zelfs noodzakelijk. Ook hier is het immers een kwestie van vechten om dezelfde euro. Alleen: is het voor deze organisaties wel even makkelijk om zo’n aanpak te hanteren? En is het echt wel wenselijk? Want anders dan het bedrijfsleven stellen de ngo's in kwestie zichzelf ook tot taak om de wensen van doelgroepen te veranderen. Om hen waar nodig over te halen tot een andere manier van denken en doen – één die betrokkenheid met de wereld uitdrukt. Waar ligt de grens tussen ‘uitgaan van de wensen van de doelgroep’ en ‘het veranderen van die wensen’? En waar is de uitweg uit dat spanningsveld? Ook over dit soort vragen gaan deelnemers tijdens het traject in discussie.
Wat zijn goede voorbeelden en valkuilen van reframing? Moeten ontwikkelingsorganisaties één algemene boodschap uitdragen? Zo ja: hoe krijg je alle verschillende organisaties zover? Hoe doe je recht aan de complexe werkelijkheid en houd je je verhaal toch begrijpelijk? Moet het nieuwe frame vooral inspelen op emotie, of op ratio? Hoe kunnen organisaties het beste media inzetten?
Verbreed je horizon Meer weten over reframing en de wereldbeelden achter ontwikkelingssamenwerking? Neem contact op voor de data van het eerstkomende Verdiepingstraject Mondiaal Burgerschap. En bekijk vooral ook onderstaande links: Stop de derde wereld! (Video) Ontdek de code tegen simplificatie! (Code of Conduct DEEEP) Leer meer over framing! (Tekst)
… DOOR DE WERELD VAN MONDIAAL BURGERSCHAP
5