De Roede van Tielt Jaargang 1971

de drank en aan een te familiaire omgang met zijn parochianen.

De deken hield niet op hem te waarschuwen en stelde aan de bisschop voor hem persoonlijk de toegang tot de herbergen te ontzeggen op straf van boete. De pastoor bezocht weliswaar vooral de drankgelegenheden die dicht bij de kerk gelegen wa­ ren, maar de deken heeft dit niet als een verzachtende om­ standigheid willen aannemen... Ook verscheen de pastoor eens zwaar beschonken bij de visiterende bisschop. Zo waren er in die eerste decennia nóg enkele rasechte drinkebroers, vrien­ den — of zo U wilt slaven — van Bacchus. In cijfers uitge­ drukt: van 1616 tot 1650 waren er in het decanaat Tielt 12 van de 68 pastoors (1 7 % ) die zich geregeld bedronken. In de tweede helft der eeuw was drankmisbruik uitzonderlijk.

Tekortkomingen in de verplichting tot celibaat waren in de eerste decennia niet uitzonderlijk, hoewel minder talrijk dan de gevallen van verslaafdheid aan de drank. Het blijft in som­ mige gevallen moeilijk uit te maken of het ging om kwaad­ sprekerij, overgevoeligheid of overdreven kritiek van de goe­ gemeente dan wel om een werkelijke zwakheid van de pastoor.

Een paar voorbeelden. De rastoor van Knesselare werd in 1626 door sommigen verdacht de vader te zijn van een onwettig kind. Deken De Mol stelde onmiddellijk een onderzoek in en bezocht de moeder terwijl ze nog in het kraambed lag. De vol­ ledige bekentenis van de vrouw liet de pastoor vrij uitgaan.

Deken De Mol zelf kwam ook onder verdenking. De Moeder­ overste van het Hospitaal te Tielt verklaarde onder handteke­ ning door de deken aangezocht te zijn «tot oncuysheid» (ad rem veneream). Nader onderzoek doet evenwel vermoeden dat dit een valse beschuldiging is geweest. De deken werd ook verdacht van de zwangerschap van zijn huishoudster, des te meer daar hij haar tot aan de bevalling in zijn huis liet ver­ blijven. De bisschoppen achtten het samenwonen van een priester met een huishoudster gevaarlijk — het liefst hadden ze dat verboden — maar het leek hun onmogelijk tegen zo’n eeuwenoude gewoonte in te gaan.

Bisschop Triest schonk bij zijn bezoeken aan de parochies in 1650 bijzondere aandacht aan de leeftijd en het uiterlijk van de huishoudsters. Die konden maar het best niet jong en niet mooi zijn, want dat zou bij sommige parochianen argwaan wek­ 8