een opera van rick van veldhuizen (muziek) en saar ponsioen (libretto)
over
rick van veldhuizen · elizaveta agrafenina · itzel trejo medécigo · bastiaan woltjer · haraldur þrastarson · ernestine stoop
over concept saar ponsioen·rick van veldhuizen·niels nuijten muziek gecomponeerd, gearrangeerd en geprogrammeerd door rick van veldhuizen libretto saar ponsioen
passagier schipper zee tenortrombone bastrombone harp
rick van veldhuizen elizaveta agrafenina itzel trejo medécigo bastiaan woltjer haraldur þrastarson ernestine stoop
Rick van Veldhuizen © 2016/2018 All rights of the producer and the owner of the works reproduced reserved. Unauthorized reproduction, hiring, lending, public performance and broadcasting of this recording strictly prohibited. Licensed by STEMRA. Made in the EU.
n o t I o n (for non-dutch speakers) a panicked passenger, an ominous boatman, a repentant sea. the passenger is reluctantly transported from the realm of the living into the realm of the dead. when the boatman ignores his unwilling complaints, he turns to the sea who sympathizes yet can’t help him. left to his own devices as the two forces of nature collide, he tries to find a way to get out and swim back to life.
the opera dates from late 2015 and early 2016. the songs following it were made - in more primitive versions around the same time. they shares the same emotional core, as well as some thematic and musical dna, which is why i included them, albeit in new, updated and re-recorded versions produced in march and april of 2018.
first of all endless thankyous to the original team : Saar Ponsioen, Niels Nuijten, Stephen Liebman & to those who brought our work to life: Erik Desimpelaere, Niels de Gooijer, Elizaveta Agrafenina, Itzel Trejo Medécigo, Adam Hanna, Haraldur Þrastarsson, Majsa Koperberg and Hanna Baudouin * many thanks to the staff & coordinators of the Dutch National Opera & Ballet and the Opera Forward Festival 2016 especially: - - Anthony Heidweiller (voor de kans & het vertrouwen), Stijn Belder, Silke de Vos, Pierre Audi and to Peter Sellars for giving us the final boost of confidence we needed during the most chaotic dress rehearsal * i want to thank the Young Art Fund Amsterdam for giving me the means to move forward with this recording to thank Bastiaan Woltjer to step in and gracefully fill in the tenor trombone part and Ernestine Stoop for trusting in the music as well as having a great recording session with great playing & lots of laughs and the many tinfoil jokes during the three times we've worked together so far * i extend my love to Elizaveta Agrafenina, for displaying an incredible willingness to explore unknown territories, and her being an endless motivation and inspiration (and constant source of the most hilarious wisecracks - i hope this recording won't get you blacklisted yet again ;-) ) to me during the writing, rehearsing and performing process and Erik Desimpelaere, without whose direction the original production might have been a disaster & who generously assisted recording the vocals. i have enjoyed working with you a lot on all three projects we've done together and Jorrit Tamminga, for helping to create a flexible way to perform the electronics live * my deepest love goes out to Jörgen and Menno - - who saved me in this hectic, emotional and weird time in my life to Marco and Alexia and Iris - - my family forever to Tijmen van Tol for encouragement to Mathilde Wantenaar for going through the same shit simultaneously and triumphing to Joël Bons and Willem Jeths for guidance
1_oppervlak 2_zee [proloog] 3_jaar
[patter
song]
4_koers [dialoog] 5_taak [arietta] 6_tijd [metaloog] 7_gelaat [arietta] 8_prikkel [antiloog] 9_dragers [trio] 10_janus [analoog] 11_zwemmer [arietta] 12_springer [trio] 13_drenkeling [arietta] 14_keren [epiloog] 15_oppervlak2 16_villains (bonus track)
1 _ o p p e r v l a k [we zien een stil wateroppervlak bij ondergaande zon. aan de oever staat een eenzame jongeman. hij kijkt naar zijn voeten. de schipper van een aangemeerde boot lonkt hem & duwt hem hardhandig aan boord.]
2 _ z e e [de zee, een androgyne kracht wier gewaad de wereld zou kunnen omhullen, begint te deinen. de schipper gooit de trossen los en de boot vertrekt in westelijke richting. de passagier is zichtbaar niet op zijn gemak.]
passagier de zon oude vakantieliefdes dringen zich op door een geur van regen op warm asfalt daar is weer dat gevoel van verliefd zijn dat op een doodnormale dag alle doodnormale dingen doet vergeten - - vergeten - -
3 _ j a a r [ p a t t e r s o n g ]
de vergankelijkheid van de herfst die komt & kleurt & claimt die komt & kleurt & claimt de enige te zijn die weemoedige snaren mag raken komt & kleurt - - komt om te raken - - raken... -
schipper je bent - je bent - -
passagier tot op de eindeloos donkere winterse ochtenden eindeloze ochtenden - de winter - -
schipper je bent - je bent een ro--
de lente vermoeide levenden kruipen uit hun bleke dode lijven ze willen weer vooruit - vooruit - naar onbeschreven bladzijden
schipper je bent een romanticus en ik voer je weg van de kust
4 _ k o e r s [ d i a l o o g ]
passagier - - de kust - -
schipper waar jij ooit in alle rust je eerste lief hebt gekust passagier de kust lijkt uit mij te verdwijnen zie de vormen vervagen tot vervlogen tijden
[de passagier ontnuchtert en kijkt terug naar de oever] passagier w a a r g a a n w e h e e n ? schipper laat mij nu de koers bepalen wacht - laat het los waar gaan we heen? staak je tirade durf ik wil - in de eeuwigheid te verdwalen wacht! jouw woorden zijn de mijne niet ik spreek vanuit een diep verlangen
[hij kijkt over de reling van het schip naar de zee, die dreigend tegen het achtersteven aanklotst. hij deinst terug.] passagier we moeten terug.
5 _ t a a k [ a r i e t t a ] schipper deze treurzang ken ik maar als het ijzer van mijn boot ben ik zo onvermurwbaar als de dood
passagier [tegen schipper] toe geef me nog wat tijd om óm te kijken nu mijn wereld in de mist verglijdt & de zee van al haar gedaanten slechts dat ene gezicht toont
6 _ t i j d [ m e t a l o o g ]
[de zee roert zich, en toont zijn gezicht]
7 _ g e l a a t [ a r i e t t a ]
8 _ p r i k k e l [ a n t i l o o g ] passagier niets - niets - niets prikkelt mij meer dan een vale zwarte zee het water dat kan doven maar minstens zo fel kan zijn als vuur haar diepten donkerder dan de zwaarte van zwart
zee van al mijn gedaanten toon ik dat ene gezicht dat niemand wil zien geen glooiende golf geen glinstering niet de inspiratie voor een vastgelopen vreemdeling
passagier maar soms voelt ze zo ongeloofwaardig kalm zijn verzet maar vergeefse vluchtpogingen komen op mijn bodem terecht passagier
9 _ ik wil leven... ik wil leven!
ik wil leven.
[ t r i o ]
ik wil leven!!
ik wil leven.... ik wil leven!!! we moeten terug
hoe kan ik leven met een graf zo groot zo groot en onterecht dat zich in het diepst van mijn wezen in mijn wezen heeft vastgehecht?
zee ik voel mee met de mens die zich tegen vonnis
schipper hoe kan de zee die zulke genadeloze golven voortbrengt zo gevoelig zijn voor de gevolgen? die onvoorstelbare onvoorspelbaarheid! ik geloof niet in een zee met zelfverwijt
d r a g e r s
ik geloof haar niet!
[de schipper kijkt boos naar de zee, die wilder wordt. gekwetst platst de zee wat water aan boord. zowel schipper als zee letten niet meer op de passagier.]
1 0 _ j a n u s [ a n a l o o g ]
zee jij jij weet niet hoe het is om controle te verliezen
schipper ik leun op jouw humeur
jij hebt niet die noodlottige karaktertrek waarmee ik van de mooiste dag een lelijke maak
jouw ongeduldige en onverwachtse buien
die dagelijkse dodendans
[inmiddels is de passagier naar het achtersteven gelopen. zelfverzekerd begint hij zich uit te kleden en maakt zich klaar om terug te zwemmen.]
1 1 _ z w e m m e r
passagier al moet ik zwemmen ik kan niet wachten op de zee of de boot het water blijft mij voortbewegen de zin van mijn leven is nog niet afgeschreven ik moet terug al moet ik zwemmen
[om de passagier op andere ideeën te brengen zweept de zee dreigend hoge golven op.] zee mijn enige middel - -
[ a r i e t t a ]
1 2 _ s p r i n g e r passagier
voor al die keren dat ik iets niet waardeerde mijn duizend angsten niet kon niet kon trotseren
schipper voel je dat? hoe de zee niet met zichzelf in zee gaat
zee
- - om jou te weerhouden
geef je over
[ t r i o ]
aan wat onvoorkoombaar is blijf op de boot!
hou je vast! zie hoe zij zich met grijze golven slaatt
laat het leven geleidelijk uit je glijden hou je vast!
voor al die keren!
ik wil geen dodenmasker aan je slijten hou je vast! blijf op de boot!
voor al die keren!! stop!! blijf op de boot!! blijf op de boot!! de - stop!!!
hou je vast!! hou je vast!! hou je vast!!!
[ondanks de waarschuwingen van schipper en zee springt de passagier het wilde water in. het springtij verzwelgt hem vrijwel onmiddellijk. verdrinkend zweeft hij in het water.]
1 3 _ d r e n k e l i n g [ a r i e t t a ]
passagier voor al die keren dat ik niet goed genoeg keek of niet leek te weten waar ik moest kijken voor al die keren
[hij verdrinkt.] [de schipper pakt zijn kleren op en gooit ze de zee in terwijl de boot terug vaart naar het beginpunt. hij klaagt:]
1 4 _ k e r e n [ e p i l o o g ]
1 5 _ o p p e r v l a k 2
schipper wat is dat toch met mijn boot? voor zo weinigen een opluchting. maar hoe maak ik de anderen wijs dat ik neem en niet geef? dat niemand de dood overleeft?
1 6 _ v i l l a i n s written & composed by rick van veldhuizen
[bonus track]
& what costume shall he wear? not much / no less 'cause it's his physical expression his chest in armour arse is bare dressed up to undress & be a slave to his obsession
i l p e r d s a c o n s c i e n c e i l p e r d s a t ê t e
& the dancing will be lewd & sweaty as it should once they get the beats running
& once he's in the mood he knows it'll be good when he gets a big one in
rick van veldhuizen saar ponsioen niels nuijten muziek, concept libretto, concept concept
rick van veldhuizen elizaveta agrafenina itzel trejo medécigo passagier schipper zee
bastiaan woltjer haraldur þrastarson ernestine stoop tenortrombone bastrombone harp
'over' conceived by saar ponsioen, rick van veldhuizen and niels nuijten commissioned by Opera Forward Festival 2016 De Nationale Opera & Ballet, Amsterdam composed by rick van veldhuizen libretto by saar ponsioen originally directed by stephen liebman 'passagier' rick van veldhuizen 'schipper' elizaveta agrafenina 'zee' itzel trejo medécigo
arranged, produced and programmed by rick van veldhuizen originally conducted by erik desimpelaere vocal recording supervision erik desimpelaere recording engineering rick van veldhuizen mixing rick van veldhuizen mastering stefan betke "villains" (2015) written and performed by rick van veldhuizen rework 2018 artwork and design by rick van veldhuizen .
tenor trombone bastiaan woltjer bass trombone haraldur þrastarson harp ernestine stoop