KRYSTIAN KEMPA
6 czynników budujących nawyk treningowy FUNDACJA RAZEM ROZRUSZAMY ŚWIAT
WALKA Z WIATRAKAMI Zgłębiając zagadnienie retencji klientów w branży fitness od kilku ostatnich lat, coraz bardziej dochodzę do przekonania, że większość zabiegów mających na celu zwiększenie i utrzymanie liczby członków klubów fitness, jakie stosuje duża część naszej branży jest bardzo krótkotrwała. Na pewno wielu z Was usiłując zwiększyć liczbę członków swojej placówki, ma poczucie tak zwanego "grabienia wody", co skończy pracę, to za chwilę sytuacja wraca do stanu wyjściowego. Mocno walczymy o klienta i z mozołem wyszarpujemy go z objęć strefy komfortu, do której on i tak w większości przypadków wraca po jakimś czasie.
Kluczem do naszego sukcesu, czyli zatrzymania klienta na bardzo długo w klubie, jest bez wątpienia wyrobienie w nim nawyku, nawyku treningowego. Osoby, u których wykształcił się taki nawyk, nie trzeba specjalnie motywować do odwiedzania klubu, nie trzeba kusić ich specjalnymi promocjami, nie trzeba zasypywać upominkami. To na ogół osoby świadome tego, po co przychodzą na trening i przyjdą, nawet jeśli w danym momencie im się nie będzie specjalnie chciało. Brzmi idealistycznie, ale dzięki odpowiedniemu podejściu do klientów i edukacji w tym kierunku, uda nam się znawykowować naszych ich, dzięki czemu zarówno Wy, przedsiębiorcy działający w naszej branży, jak i nasi klienci skorzystają.
Korzyści przedsiębiorców są oczywiste. Za wzrostem frekwencji pojawiania się w klubie oraz wydłużeniem żywotności członkostw, idą wzrosty dochodów, a co dla klientów? Regularna aktywność fizyczna może uniemożliwić rozwój i działanie wielu chorób w różnych aspektach: - Cukrzyca i zapobieganie otyłości poprzez kontrolę masy ciała, - choroby układ sercowo-naczyniowego czyli nadciśnienie i choroba niedokrwienna serca, - rak, - choroby płuc, - psychologiczne zaburzenia: lęki i depresja - zaburzenie mięśniowo-szkieletowe: ból pleców czy choroba zwyrodnieniowa stawów.
Popatrzcie tylko na tą wyliczankę uważnie, niech dojdzie do Was jak potężną broń trzymacie w swoich rękach - Wy, pracujący w sektorze fitness, własciciele i zarządzający klubami, siłowniam, studiami treningowymi, butikami. Oraz Wy - trenerzy i instruktorzy. Popatrzcie ile bólu i nieszczęścia można uniknąć gdyby udało się przekonać osoby nie praktykujące aktywności fizycznej do regularnego ruszania się.
Wiemy już od bardzo dawna i udowodniły to wielokrotnie badania, że w zachowaniu ludzkim istnieje niewytłumaczalne zjawisko objawiające się jako luka pomiędzy konkretnym zachowaniem czyli jakimś działaniem, a intencją do tego działania, chęciami do jego wykonania. Często pomimo dużych chęci, nie dochodzi do działania czyli do jakiegoś konkretnego zachowania, w naszym przypadku na przykład treningu. Zgodnie z hipotezą luki między zachowaniem a intencją, posiadanie wysokiego zamiaru realizacji określonego zachowania, nie jest wystarczającym warunkiem wstępnym, prowadzacym do wykonania tego zachowania. Odkrywcze to nie jest, ale prawdziwe w 100%.
II tutaj przychodzi nam z pomocą nawyk, który jest jednym z elementów, mogących znacznie zmniejszyć tę lukę. Trudno jest stłumić nawyk w sytuacji, gdy intencja wywołuje konflikt, jeśli chodzi o kontynuowanie określonego zachowania. Oznacza to, że jeśli nawyk jest uformowany, jego siła działa mocniej niż zamiar działania, przez co łatwiej generuje zachowanie. Teorie tą wspierają badania dotyczące nawyku i aktywności fizycznej. Według Rebara, Elavsky'ego, Mahera, Doerksena i Conroy'a, którzy badają aktywność fizyczną i nawyk, siła przyzwyczajenia ma pozytywny wpływ na aktywność fizyczną, nawet gdy ludzie mają słabszą intencję niż zwykle. Na przykład, nie chce im się iść na trening, wtedy nawyk popycha ich do tego.
Natomiast zgodnie z innym badaniem, przeprowadzonym przez Sheerana w 2002 roku odsetek intencji zachowań prozdrowotnych, które prowadzą bezpośrednio do działania czyli jakiejś akcji, wynosi zaledwie 47%, czyli mimo szczerych intencji odnośnie rozpoczęcia treningów, zaledwie 47% z nich kończy się jakąś akcją. No tak, szczerymi chęciami piekło jest wybrukowane.
DLATEGO JEŚLI CHCEMY DOPROWADZIĆ DO DZIAŁANIA WAŻNĄ ROLĘ ODGRYWA KILKA RÓŻNYCH CZYNNIKÓW, CZĘSTO BLOKUJĄCYCH SAMĄ AKCJĘ.
PIERWSZYM CZYNNIKIEM JEST PLANOWANIE DZIAŁAŃ. NA TĄ KWESTIĘ ZACZĘTO BACZNIE ZWRACAĆ UWAGĘ PO SFORMUŁOWANIU PRZEZ PANA RALFA SCHWARZERA, PROFESORA PSYCHOLOGII NA FREE UNIVERSITY OF BERLIN, TEORII HEALTH ACTION PROCESS APPROACH, W SKRÓCIE (HAPA), KTÓRA MA UŁATWIĆ ZROZUMIENIE ZJAWISKA LUKI POMIEDZY INTENCJĄ A DZIAŁANIEM.
PLANOWANIE DZIAŁAŃ PLANOWANIE DZIAŁAŃ OZNACZA KONKRETNE PLANOWANIE CZASU, MIEJSCA I SPOSOBU ZACHOWANIA. WAŻNOŚĆ PLANOWANIA POTWIERDZILI RÓWNIEŻ, WEBB I SHEERAN (2006) POWIEDZIELI ONI, ŻE PLANOWANIE SPOSOBÓW NA PRZEZWYCIĘŻENIE PRZESZKADZAJĄCYCH CZYNNIKÓW, KTÓRE CZŁOWIEK NAPOTYKA PODCZAS PROCESU OSIĄGANIA INTENCJI I OSIĄGANIA CELU, TO WAŻNA STRATEGIA, KTÓRA ŁĄCZY LUKĘ POMIĘDZY INTENCJĄ A ZACHOWANIEM.
DRUGIM BARDZO WAŻNYM CZYNNIKIEM WEDŁUG SNIEHOTTA, SCHOLZ I SCHWARZER, I ICH BADANIA Z 2006 ROKU JEST, PLAN RADZENIA SOBIE ZE STRESEM.
PLAN RADZENIA SOBIE ZE STRESEM ODGRYWA ON ROLĘ W ZWIĘKSZANIU WYDAJNOŚCI TRENINGOWEJ. PODCZAS GDY NEGATYWNY EFEKT PSYCHOLOGICZNY POWODUJE ZABURZENIA ZACHOWANIA W TRAKCIE PRÓBY WYROBIENIA DŁUGOTRWAŁYCH ZMIAN ZACHOWANIA, POZYTYWNY EFEKT WZMACNIA ZAANGAŻOWANIE W WYSIŁEK NA RZECZ ZMIAN. INNYMI SŁOWY, GDY OSOBA DOŚWIADCZA POZYTYWNYCH EMOCJI, WZRASTA ZADOWOLENIE Z TRENINGU, A TO PROWADZI DO KONTYNUACJI ZACHOWAŃ, CZYLI KOLEJNYCH TRENINGÓW.
PO DWÓCH CZYNNIKACH BLOKUJĄCYCH WYRABIANIE NAWYKU, CZAS NA CZTERY POZOSTAŁE MAJĄCE NA CELU JEGO ZBUDOWANIE.
NAGRODY Nawyki kształtują się poprzez wzmacnianie zachowania dzięki nagrodom. Nagrody dzielimy na nagrody zewnętrzne czyli na przykład finansowe lub rzeczowe wynagradzanie za dane zachowanie i nagrody wewnętrzne czyli radość i satysfakcję z wykonania jakiegoś zadania. Zapewnienie zewnętrznych nagród za każde wykonane zachowanie, jak na przykład wynagrodzenie rzeczowe przerywa proces formowania się nawyku (Lally & Gardner, 2013). Im zewnętrzne zyski silniejsze, tym wewnętrzna motywacja słabnie. Oznacza to, że wykonywanie zachowań kierowanych motywacją zewnętrzną (nagrodą fizyczną/ materialną) a nie wewnętrzną kreuje problem.
Jednym ze sposobów doświadczania nagrody wewnętrznej jest osobiste zadowolenie z zachowania. Na przykład, trudno by było powrócić do treningu fizycznego, jeśli okazał by się on zbyt trudny, a osoba trenująca, nie znajdowała w nim radości i miała złe doświadczenia. Jednak poczucie satysfakcji lub spełnienia, podczas uprawiania aktywności fizycznej, popchnie uczestnika do kolejnych treningów, aby ponownie poczuć to uczucie. Wielu uczestników poddaje się na początku lub w połowie drogi, ponieważ trudno jest doświadczyć zmian fizycznych w krótkim czasie, ale można oczekiwać wytrwałości w treningach doświadczając pętli kołowej, gdy dobrze uformują się w nim odczucia wywoływane przez nagrody wewnętrzne.
KONSEKWENCJA Według Kaushal i Rhodes (2015). konsekwencja jest najpotężniejszym elementem tworzenia nawyków i odnosi się do konsekwentnej realizacji działania. Ponadto, nawyk formowany jest poprzez ciągłe i powtarzalne zachowanie pewnego wzorca. Odpowiadanie na ten sam wzorzec poprzez różne zachowania może zmniejszyć szansę na wywołanie nawyku, a to dlatego, że mentalna korelacja wzorzec-odpowiedź może zostać osłabiona przez odpowiedź inną niż wzorzec (Wood & Neal, 2007). Dlatego ważne jest, aby wybrać nowy wzorzec niezwiązany z wzorcem, który jest już powiązany z innym zachowaniem (Lally & Gardner, 2013). Nawyk zostaje rozpoznany przez zachowania, takie jak zaplanowane działanie (Grove i Zillich, 2003) i powtarzające się działania w stabilnych kontekstach (Ouellette i Wood, 1998).
ZŁOŻONOŚĆ BEHAWIORALNA Według badań Wooda, Quinna i Kashy'ego (2002), gdy zachowanie powtarza się w stabilnym środowisku, myśli związane z zachowaniem (czynnik często zaburzający wyrabianie nawyku) nie pojawiły się zbyt często, odwrotnie niż wykonywanie zachowania w złożonej sytuacji. Oznacza to, że zachowania niezłożone (te najprostsze) są łatwiejsze do przyzwyczajenia, ponieważ proces przetwarzania informacji jest prostszy niż w przypadku zachowania skomplikowanego.
Przeprowadzanie prostych czynności jest bardzo ważne w praktykowaniu zachowania. Dzieje się tak dlatego, że trudno jest zacząć działać, gdy zachowanie jest trudne. Na przykład, gdy dana osoba czuje, że trudno jest wykonać zadane działanie, same myśli o tym działaniu ograniczają jego egzekucję, a nawet uniemożliwiają rozpoczęcie pracy. Dlatego konieczne jest rozpoczęcie od czegoś wykonalnego i łatwo dostępnego nawet wtedy, gdy stawia się duży cel. Nie ma znaczenia, czy klient jeste osobą o silnej woli czy nie jest to jego mocna strona, dla każdego z nas trudno jest utrzymać nowe zachowanie. Warto zacząć od czegoś, co pozwoli zacząć działać, ponieważ siła woli wzrasta, gdy zachowanie staje się znajome. Innymi słowy, jest to pewność, którą można kontrolować.
ZAPALNIKI ŚRODOWISKOWE Według badania przeprowadzonego w 2007 roku przez Rodos'a, Courney'a, Blanchard'a i Plotnikoff'a, na tworzenie nawyków wpływa znalezienie właściwego zapalnika, który może wywołać konkretne zachowanie. Na przykład mieszkanie w pobliżu klubu fitness lub siłowni, będzie właśnie działało jako zapalnik i pomoże w rozpoczęciu akcji czyli rozpoczęciu treningów. Tworzenie się nawyku nabiera tempa, gdy taki zapalnik często wpływa na wzrok, słuch, dotyk, zapach i smak, ponieważ indukują one zachowanie w sytuacji kształtowania nawyków.
Zapalnik ma funkcję stymulowania pożądania przed zachowaniem. Na przykład, dla osoby, której celem jest utrata wagi, umieszczenie jej obrazu z ładnym ciałem, gdzieś gdzie może często na nie patrzeć i wyobrażać sobie siebie jak będzie mogła wyglądać po osiągnięciu celu, czyli pobudzi się przez obraz, to tylko jeden ze sposobów wykorzystania zapalnika. Dotyczy to nie tylko wizualnej wskazówki, ale także na przykład wskazówki emocjonalnej. Takim emocjonalnym zapalnikiem może być ściśle określony czas w jakim konkretna osoba spożywa kolację i robi to konsekwentnie. Po jakimś czasie organizm będzie domagał się tego posiłku o przyzwyczajonej godzinie. Tak samo można wykorzystać to w kwestii treningów fizycznych.
OD TEORII DO PRAKTYKI Przekucie powyższych informacji na grunt klubowy, to duży krok naprzód w kierunku pomocy klientom, a co za tym idzie zwiększenia Waszych dochodów. Zachęcam do kontaktu, a pomogę Wam wdrożyć w życie powyższe zasady. Krystian Kempa 663777024 razemrozruszamyswiat@gmail.com Źródło: Factors for Habit Formation of Physical Activity; Yoongu Lee. Yong-Jin Yoon, Sibak Sung