συστήματος». Η γενικότερη κρίση αντιπροσώπευσης, της
και τους τρόπους οργάνωσής της στον κοινωνικό χώρο.
οποίας ηχηρά συμπτώματα βρίσκουμε συνεχώς μπροστά
Δεν υπάρχει λόγος να διαφωνήσει κανείς, ότι η φασιστική
μας από το 2008 και μετά, καθώς και η κρίση του ίδιου
ρητορεία και πράξη αποτελούν μορφές βαρβαρότητας.
του κρατικού μηχανισμού – κατά βάση στο κομμάτι των
Εκεί που μπορεί κανείς να έχει βάσιμες αμφιβολίες
κοινωνικών παροχών/υπηρεσιών αφού στο κομμάτι της
και
καταστολής μόνο κρίση δεν παρατηρείται – θεωρούνται από
υποκειμενικότητας από όλους εκείνους που γοητεύονται ή
πολλούς ως γόνιμο έδαφος για την ανάδυση της φασιστικής
και συμμετέχουν στη φασιστική αναδίπλωση. Με πιο απλά
δράσης. Οι περιπολίες των αγοριών με τα μαύρα μπλουζάκια
λόγια, ο ψηφοφόρος της Χρυσής Αυγής ή ο χουλιγκανόφρων
και οι εικόνες με τον καλό φουσκωτό που συνοδεύει
πιτσιρικάς που κυνηγάει σκουρόχρωμους μετανάστες στην
τη γιαγιάκα στο ΑΤΜ για να πάρει τη σύνταξή της ή το
πλατεία Αττικής ή η φωνασκούσα κυρία που περιφέρεται
μοίρασμα τροφίμων σε έλληνες φτωχούς προβάλλονται ως
με την κυτταρίτιδα και τα λοιπά προβλήματά της από
αποδείξεις της υποκατάστασης του κοινωνικού κράτους από
τον Άγιο Παντελεήμονα μέχρι την πλατεία Αμερικής
αυτόκλητους προστάτες των χειμαζόμενων ελλήνων.
διεκδικώντας αποκλειστικά για αυτήν και τους όμαιμους
επιφυλάξεις
είναι
η
έμμεση
αποστέρηση
της
συμπατριώτες της τον δημόσιο χώρο δεν είναι απλώς και Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του (άλλου) πιάνεται
μόνον αμόρφωτοι βάρβαροι που έχουν παρασυρθεί. Ούτε θα επανέλθουν απαραιτήτως στον ορθό δρόμο αν μολυνθεί
Είναι τόσο ιστορικά γνωστό και προβλέψιμο ότι όντως
το αίμα του εγκεφάλου τους με τις αρχές του Διαφωτισμού,
ο πνιγμένος από τα μαλλιά του (άλλου) πιάνεται που η
τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή τη
επαναλαμβανόμενη επίκλησή του μάλλον δεν προσθέτει
μεθοδολογία του διαλεκτικού υλισμού.
τίποτα στην κατανόηση και αντιμετώπιση του φαινομένου.
Η ίδια η ανάπτυξη του νεοφασισμού στις πόλεις της
Πολλώ δε μάλλον το ενισχύει, αφού (ανα)παράγει τον
Ελλάδας και κυρίως στις γειτονιές της Αθήνας είναι
ψευδεπίγραφο αντι-ελιτισμό των φασιστών απέναντι στους
τουλάχιστον ενδεικτική, αν όχι διδακτική, ως προς την
«πεφωτισμένους διανοούμενους της παρακμής» που με
παραδειγματική ενδυνάμωση μέσω της δράσης, και
τόσο έντεχνο τρόπο τον μετατρέπουν δια της έμμεσης
μάλιστα της γειωμένης χωρικά δράσης. Πολύ πριν ακόμα
μετωνυμίας σε
κερδίσουν ορατότητα σε εθνικό επίπεδο, ομάδες της Χρυσής
αντισυστημικότητα, το γνωστό «όλοι
εναντίον μας και εμείς εναντίον όλων».
Αυγής είχαν παρεισφρήσει σε γειτονιές και σε επιτροπές
Η αβίαστη και κυρίως απόλυτη – με την έννοια της
κατοίκων προκειμένου να «καλύψουν τα κενά που αφήνει
ερμηνευτικής επάρκειας – σύνδεση της κρίσης με τη στροφή
το κράτος» σε ό,τι αφορά ζητήματα ασφάλειας και τάξης.
μερίδας του πληθυσμού προς το φασισμό, ενέχει ωστόσο
Η «ανακατάληψη των πόλεων», για να χρησιμοποιήσουμε
μια σειρά από προβλήματα. Πρώτα από όλα, η κρίση δεν
ένα από τα κεντρικά προεκλογικά συνθήματα του νυν
γεννάει απαραίτητα φασισμό, ή έστω, η κρίση δεν γεννάει
πρωθυπουργού, είναι μια επιχείρηση, στην οποία έχουν
μόνο φασισμό. Για του λόγου το αληθές, μια πρόχειρη και
επιδοθεί τα στελέχη και τα μέλη της Χρυσής Αυγής
επιφανειακή αναδρομή στις μορφές αντίστασης αλλά και
συστηματικά και με αξιοζήλευτη υπομονή και επιμονή,
αλληλεγγύης που έχουν αναδυθεί στα χρόνια της κρίσης
τουλάχιστον τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
είναι αρκετή. Δεύτερον, η αναγωγή των φασιστικών
Ο αναθερμανθείς προβληματισμός που έχει προκύψει γύρω
συμμοριών στο «μακρύ χέρι του συστήματος» που ως νέα
από το ερώτημα «πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το
Freikorps λειτουργούν για να τρομοκρατήσουν το λαό
φασισμό;» με τον έναν ή τον άλλον τρόπο παραβλέπει
και συνεπώς να τον πειθαρχήσουν πέρα από μηχανιστική
δυο πραγματικότητες. Πρώτον, η Χρυσή Αυγή κατόρθωσε
υποτιμά δυο παράγοντες που συνήθως διαφεύγουν της
να γειωθεί (χωρο)κοινωνικά πολύ πριν νομιμοποιηθεί
αντιφασιστικής ρητορείας: τη φασιστική υποκειμενικότητα
ιδεολογικά είτε μέσω μερίδας των ΜΜΕ είτε χάρη στις
18