ΠΥΡΦΟΡΟΣ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΑΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ελπίδα Πανοπούλου Φωτεινή Παπαδοπούλου Χριστίνα Φάλκου ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Κατερίνα Αντωνιάδη Μαρία Δοκίου Φρειδερίκη Ευαγγελοπούλου Αγγελική Ηλιάδη Αθηνά Καγκαρά Οδυσσέας Καζατζόγλου Δανάη Καρλή Μελίνα Καψάλη Μυρτώ Λελίδη Νεφέλη Λελίδη Εβίτα Παγώνα Ελπίδα Πανοπούλου Ελισάβετ Πελεκάση Σοφία Χατζηευθυμιάδη ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Νίκος Αλέφαντος Γεωργία Σιψή
#2
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πέντε μέρες: αυτές που θα μέινουν αξέχαστες
4
Το όνομά του είναι Gömböc, Gömböc 1837
6
Τρεις δεκαετίες μετά, η μάχη ενάντια στο ΑΙDS δεν έχει τελειώσει
8
Τι γίνεται τελικά με τον πλανήτη μας; Trafficking
12
Μην κάνεις το δύσκολο….δυσκολότερο
16
Τα Χριστούγεννα…. Αλλιώς
18
Η συμβολική γλώσσα
20
Χρεώνεται η ανθρωπιά;
22
Κική Δημουλά «Σημείο Αναγνωρίσεως» «Όλα τα συμπόσια κάποτε τελειώνουν» Αφιέρωμα στον Banksy
23
Interview αλερτ!
28
Λογοτεχνικές προτάσεις Κινηματογραφικές προτάσεις
30
14
25 27
32
ΠΥΡΦΟΡΟΣ Μηνιαία έκδοση των μαθητών του Πρότυπου ΓΕΛ Βαρβακείου Σχολής Ιστοσελίδα: www.varvakeio-lykeio.gr/index.php/pyrforos E-mail: pyrforosvarv@gmail.com Ιssuu: www.issuu.com/pyrforos
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#3
ΤΑ Ν Ε Α Τ Ο Υ Σ Χ Ο Λ Ε Ι Ο Υ
Πέντε μέρες: αυτές που θα μέινουν αξέχαστες Δ Α Ν Ά Η Κ Α ΡΛ Ή , Γ 2
Κυριακή ξημερώματα, εκείνη την ώρα που αν και έχει αρχίσει μια καινούργια μέρα είναι ακόμα τόσο σκοτεινά που ξεχνάς την πραγματική ημερομηνία, είχε φτάσει επιτέλους η μέρα που θα ξεκινούσε η πενταήμερη εκδρομή μας. Αυτός ο “θεσμός” που με ανυπομονησία περιμέναμε καθώς διαχρονικά υπόσχεται να προσφέρει τις πιο ιδιαίτερες αναμνήσεις των σχολικων μας χρόνων. Για εμάς, τους απόφοιτους του 20’ ο προορισμος μας ήταν τα Ιωάννινα στην Ήπειρο. Ένας μοναδικός προορισμός όπου μόλις βρεθείς εκεί συνειδητοποιείς πόσο διαφορετική είναι η ιστορική αυτή πόλη σε σχέση με τα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας, είτε στην ενδοχώρα, είτε στα άπειρα νησιά μας. Η στάση μας στο γεφύρι της Άρτας ίσα που μας έδωσε μια γεύση του σκηνικού που αντικρίσαμε στα Ιωάννινα και τα περιφερειακά μέρη που επισκεφτήκαμε, καθώς δεν κάναμε ένα απλό ταξίδι στην περιοχή, αλλά κυρίως ένα ταξίδι στο χρόνο, αφού το στίγμα που έχει αφήσει η ιστορική περίοδος της Τουρκοκρατίας σε εντάσσει σε ένα μεσαιωνικό σκηνικό. Συνεπώς, σκοπεύω να αφηγηθώ περιγραφικά την εκδρομή μας, για να μεταδώσω με τη μέγιστη ακρίβεια αυτή την αίσθηση, καθώς οτιδήποτε άλλο θα αδικούσε την εμπειρία μας. Αρχικά, η περατζάδα στη λίμνη Παμβώτιδα - η πρώτη μας εικόνα από
#4
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
τα Ιωάννινα, όταν φτάσαμε νωρίς το απόγευμα - όπου συναντήσαμε ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα γαλήνης. Τα μουντά χρώματα του νερού και των βουνών τριγύρω έρχονταν σε απόλυτη αντίθεση με τα θερμά χρώματα του ήλιου που δύει, φόντο του τζαμιού και των φθινοπωρινών φύλλων στα δέντρα δίπλα από τη λίμνη που καμαρωτά κρύβουν τα χαμηλά σπίτια της πόλης θυμίζοντας ίσως πίστους φρουρούς. Τη νύχτα στους κεντρικούς δρόμους της πόλης οι χριστουγεννιάτικοι στολισμοί θερμαίνανε την χειμερινή ατμόσφαιρα, η οποία μας επέβαλε ένα ποτήρι ρακό-
μελο το ένα βράδυ ή μια κούπα σοκολάτα το άλλο, καθώς και μια μάζωξη σε ρεμπετάδικο το τελευταίο βράδυ. Προσωπικά, η εικόνα που μου εντυπώθηκε πιο έντονα στη μνήμη είναι το στοιβάρο τοίχος που στέκεται αιώνες και οριοθετεί την παλιά πόλη, την ακρόπολη και το Ιτζ Καλέ, το οποίο σώζεται ολόκληρο. Βλέποντάς το απέξω μπορείς αμέσως να διακρίνεις ότι πλέον προστατεύει μόνο μυστικά του χρόνου, πόσο μάλλον το νιώθεις, αφού περιηγηθείς εντός των τειχών. Το γεγονός όμως ότι ο τόπος που επισκεφτήκαμε χαρακτηρίζεται έντονα από την ιστορία του δεν
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ήταν μόνο αισθητό στα Ιωάννινα και το νησάκι, όπου είδαμε ακριβώς το σημείο που δολοφονήθηκε ο Αλι Πασά ( ναι,μέχρι και τα σημάδια από τις σφαίρες που διαπέρασαν το ξύλινο πάτωμα και τον τραυματισαν), αλλά και στα περίχωρα. Στην επίσκεψη στο Μέτσοβο γευτήκαμε από τα πιο ζουμερά κρέατα και θαυμάσαμε την ποικιλία από σύγχρονα και κλασικά εκθέματα στην πινακοθήκη Αβέρωφ, ενώ αντίστοιχα στα Ζαγοροχώρια εκτονωθήκαμε με μια μαζική κραυγή στο φαράγγι του Βίκου, γιατί πολύ απλά θέλαμε να ακούσουμε τον αντίλαλο. Φυσικά, δεν έλειψε το πέρασμα από τον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης με τα επιβλητικά βουνα της Ηπείρου να υψώνονται γύρω γύρω, η αρκετά εξαντλητική διαδρομή μέσα στο σπήλαιο Πέραμα και τέλος το Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας Παύλου Βρέλλη, γνωστό ως μουσειο κέρινων ομοιωμάτων πανελλαδικά, το οποίο αποτελεί χαρακτηριστική απόδειξη του τι μπορεί να δημιουργήσει ο άνθρωπος με τη φαντασία, το πάθος και την αποκλειστική αφιέρωση σε κατι που πραγματικά τον εμπνέει. Τώρα ,θέλω να φανταστείτε όλα τα παραπάνω με μια μικρή δόση, ή μάλλον μια τεράστια δόση ομίχλης, η οποία έδωσε έναν τόνο μυστηρίου στο τοπίο, μας απόκοψε από το άγχος και τις υποχρεώσεις που μας περίμεναν πίσω στην Αθήνα και μας αποπροσανατόλισε, με αποτέλεσμα να «χαθούμε» σε αυτή. Άλλωστε, ό,τι έγινε στα Ιωάννινα θα παραμείνει στα Ιωάννινα και πίσω επιστρέψαμε με μια πολύτιμη ανάμνηση. Μια ανάμνηση που στην αλήθεια είναι ένα συναίσθημα ... ότι βρισκόμασταν όλοι μαζί φίλοι και νέοι φίλοι -γιατί δεθήκαμε ακόμα περισσότερο- σε μια ακόμη ευκαιρία να χαράξουμε μια εμπειρία ή αναδρομή στην οποία θα προκαλεί ένα πλατύ χαμόγελο ζωγραφισμένο από το συναίσθημα της ικανοποίησης. ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#5
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Το όνομά του είναι Gömböc, Gömböc 1837 ΜΥΡΤΏ ΛΕΛΊΔΗ,
Το Gömböc 1837 ήρθε στην Αθήνα στις 11 Δεκεμβρίου 2019, στη Βιβλιοθήκη της Σχολής Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Το δώρισε η Πρεσβεία της Ουγγαρίας στο Τμήμα Μαθηματικών και εκτίθεται στην Αίθουσα Εκθέσεων μαζί με άλλα γεωμετρικά στερεά. Τι είναι το Gömböc; Είναι ένα νέο στερεό σώμα που εφευρέθηκε το 2006. Στη λεζάντα του εκθέματος, που μοιάζει με φουτουριστικό γλυπτό, διαβάζουμε: «Είναι το πρώτο γνωστό ομογενές στε-
#6
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ρεό που έχει μόνο δύο σημεία ισορροπίας (ένα ευσταθές και ένα ασταθές). Η πρώτη εικασία για την ύπαρξή του έγινε το 1995 από τον Vladimir Igorevich Arnold, έναν από τους σημαντικότερους μαθηματικούς του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα. Δέκα χρόνια αργότερα, δύο Ούγγροι μηχανικοί, οι Gábor Domokos και Péter Várkonyi, έδωσαν μια κατασκευαστική απόδειξη της εικασίας και πέτυχαν να κατασκευάσουν αυτό το στερεό. Από τότε το Gömböc έχει γίνει διεθνώς γνωστό και έχει εμφανιστεί στους New
York Times, το Spiegel, το BBC και άλλα μεγάλα διεθνή μέσα επικοινωνίας. Το στερεό είναι πολύ ευαίσθητο. Ένα Gömböc ύψους 90 χιλιοστών έχει κατασκευαστικό σφάλμα μικρότερο του 0,01 χιλιοστού. Έχει κατασκευαστεί μια σειρά από ανεξάρτητα αριθμημένα κομμάτια, καθένα από τα οποία έχει χαραγμένο τον αριθμό του, μεταξύ του 1 και του τρέχοντος έτους. Κάθε κομμάτι παράγεται μόνο μία φορά, όχι με αύξουσα σειρά των αριθμών, αλλά κατά περίπτωση». Κάθε Gömböc (gömb σημαίνει «σφαίρα» στα ουγγρικά) κατασκευάζεται με ανεξάρτητα ειδικά εργαλεία ακριβείας, τα οποία μετά καταστρέφονται. Δικαιωματικά το Gömböc 001 δωρήθηκε από τους εφευρέτες στον Καθηγητή Arnold, ο οποίος το δώρισε με τη σειρά του στο Ινστιτούτο Steklov της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, όπου και βρίσκεται σε μόνιμη έκθεση. Αριθμημένα κομμάτια βρίσκονται σε αντίστοιχες εκθέσεις πολλών πανεπιστημίων.
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
Το κομμάτι του ΕΚΠΑ φέρει τον αριθμό 1837, έτος ίδρυσης του Πανεπιστημίου. Το μεγαλύτερο Gömböc, ύψους 4,5 μέτρων, βρίσκεται στη συνοικία Corvin της Βουδαπέστης. Ορίζεται, λοιπόν, ως ένα τρισδιάστατο, ομογενές κυρτό αντικείμενο με δύο σημεία ισορροπίας, ένα ευσταθές και ένα ασταθές. Πρόκειται για το μόνο τεχνητό σώμα στον κόσμο που μπορεί να επανέρχεται στην αρχική του θέση μόνο του. Δεν έχει σημασία πώς τοποθετείται πάνω σε μια επίπεδη επιφάνεια, θα είναι πάντα όρθιο. Το χαρακτηρίζουμε ως μονο-μονοστατικό αντικείμενο. Αποτελείται από μία σφαιρική βάση, η οποία περιβάλλεται από σχεδόν επίπεδες πλευρές και μια καμπύλη κορυφή. Η μεγάλη του σημασία έγκειται στο ότι στη γεωμετρία αποτελεί το βασικό σώμα, από το οποίο μπορεί να προβλεφθεί οποιοδήποτε άλλο τρισδιάστατο αντικείμενο, ενώ το αντίστροφο δεν ισχύει, επειδή έχει τον ελάχιστο αριθμό σημείων ισορροπίας. Επομένως, το Gömböc είναι το αντίστοιχο των βλαστοκυττάρων, τα οποία μπορούν να
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
παράγουν οποιοδήποτε κύτταρο ενός οργανισμού, ενώ δεν συμβαίνει το αντίστροφο. Μπορούμε να το βρούμε στη φύση; Βεβαίως και ναι. Είναι το καβούκι της αστερόεσσας χελώνας (Geochelone stellata) που συναντάμε στη Μαδαγασκάρη και στην Ινδία. Χάρις στο ιδιαίτερο σχήμα του καβουκιού της, η χελώνα αυτή μπορεί εύκολα να επανέρχεται με την κοιλιά προς τα κάτω σε περίπτωση που αναποδογυρίσει. Αυτό δείχνει ότι ανήκει σε προηγμένο στάδιο εξέλιξης, που τη βοηθά να επιβιώσει. Με το Gömböc μπορούμε επίσης να αρχίσουμε να μελετάμε καλύτερα την εξέλιξη σχημάτων στη φύση. Το 2017 πέρασε από το ηλιακό μας σύστημα ο αστεροειδής Ομούαμούα και μάλιστα με την ταχύτερη τροχιά που έχει ως τώρα παρατηρηθεί. Το σχήμα αυτού του «βράχου» μελετήθηκε με βάση τις μερικές διαφορικές εξισώσεις που περιγράφουν το Gömböc. Μπορεί ένα Gömböc να δράσει… μέσα στο στομάχι μας; Μια ομάδα ερευνητών από το MIT και το Harvard το 2019 πρότεινε μια κάψουλα,
εμπνευσμένη από αυτό το στερεό, που ελευθερώνει ινσουλίνη στο στομάχι και έτσι μπορεί να αντικαταστήσει τις ενέσεις για τους διαβητικούς. Το μυστικό αυτής της κάψουλας είναι ότι έχει την ικανότητα να βρίσκει μια μοναδική όρθια θέση στο στομάχι, όπως το Gömböc. Η αλλόκοτη ομορφιά αυτού του σφαιροειδούς γοητεύει ακόμα και καλλιτέχνες. Ο Dan Richards στο πρόσφατο μυθιστόρημά του Climbing Days (2016) παρομοιάζει ένα τοπίο με «τους θόλους και τους πυλώνες ενός Gömböc». Ο εννοιολογικός καλλιτέχνης Ryan Gander πειραματίστηκε με αυτό το νέο στερεό και έκανε έκθεση με επτά μεγάλα Gömböc, που σταδιακά καλύπτονταν από ηφαιστειακή στάχτη, για να εκφράσει την πίστη του στην ικανότητα όλων των όντων, έμψυχων ή άψυχων, να στέκονται όρθια, να ορθοποδίζουν ή θα λέγαμε, να «γκεμπετσίζουν»! Μάλλον αναδύεται κάτι ηρωικό από τις κινήσεις του Gömböc: σαν τον άνθρωπο, όσο και να χάνει την ισορροπία του και να ταλαντεύεται μπρος πίσω, τελικά θα βρει την ευστάθειά του.
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#7
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Τρεις δεκαετίες μετά, η μάχη ενάντια στο ΑΙDS δεν έχει τελειώσει Κ ΑΤ Ε Ρ Ι ΝΑ Α Ν Τ Ω Ν Ι Α Δ Η ,
Όταν πρωτοεμφανίστηκε στις Δυτικές κοινωνίες, ο ιός ΗIV ήταν κάτι το άγνωστο. Με τους επιστήμονες να αδυνατούν να αιτιολογήσουν τους ολοένα και συχνότερους θανάτους κατά τα άλλα υγιών νέων ανθρώπων, η παραπληροφόρηση και η ομοφοβία βρίσκονταν σε έξαρση. Το AIDS ονομάστηκε «ομοφυλοφιλική πανώλη», υπονοώντας πως μεταδιδόταν αποκλειστικά μεταξύ ομοφυλόφιλων ανδρών. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 6 μηνών το 1982, απέκτησε επιστημονική ονομασία
#8
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
«gayrelatedimmunedeficiency». Συνολικά, έφυγαν από τη ζωή 35 εκατομμύρια άτομα εξαιτίας της καταστροφικής αυτής ασθένειας. Λαμβάνοντας υπόψη τη μείωση που σημειώθηκε στα περιστατικά, εύκολα θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως η επιδημία AIDS πλησιάζει στη δύση της. Ακόμη, η πρόοδος της προληπτικής και κατασταλτικής ιατρικής που έφερε στο φως νέα τεστ και φάρμακα όπως τα PrEP και «U = U», έχει ωθήσει κάποιους να πιστεύουν ότι το έργο των ακτιβιστών του AIDS πραγματοποιείται με επιτυχία. Αλλά θα ήταν λάθος.
Γιατί είναι απαράδεκτο να θεωρούμε πως μια ασθένεια έχει καταπολεμηθεί ή δεν απαιτεί τόση ενασχόληση, βασισμένοι στην πρόσφατη- και πιθανότατα εφήμερη- συρρίκνωση της παρουσίασής της στη Βόρεια Αμερική και Ευρώπη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του κινδύνου που ελλοχεύει στην άγνοια για το AIDS αποτελεί η ίδια η χώρα μας. Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (HCDCP) ,η πλειονότητα των μολύνσεων από τον ιό HIV στην Ελλάδα είναι μεταξύ ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και άλλων ανδρών
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες. Μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2017, αυτή η κατηγορία αντιπροσώπευε το 45,9% όλων των νέων μολύνσεων, ενώ το 17,9% δεν είχε ταξινομηθεί σε συγκεκριμένη κατηγορία μετάδοσης, μολονότι είναι πιθανό ότι η πλειονότητα αυτών είναι μεταξύ ετεροσεξουαλικών ανδρών. Οι ασθενείς αγγίζουν τoυς 16.500 σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή του ΚΕΕΛΠΝΟ. Οι αριθμοί δείχνουν πως τα καταγεγραμμένα περιστατικά είναι λιγότερα από εκείνα που σημειώθηκαν το 2016. Εντούτοις, αυτά δεν είναι καλά νέα, καθώς παράλληλα με τη μείωση των ασθενών υπάρχει έλλειψη στα αντιδραστήρια που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της διάγνωσης του HIV. Το πιο θλιβερό είναι ότι η αιτία της έλλειψης αυτής δεν είναι οικονομική, αλλά γραφειοκρατική, καθώς οι προσφορές για την προμήθεια των απαιτούμενων ουσιών καθυστερούν απεριόριστα. Μέχρι σήμερα, οι εργασίες για την πρόληψη του HIV και την υγεία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην Ελλάδα ήταν περιορισμένες. Η έρευνα για τον ιό HIV επικεντρώθηκε στην επιδημιολογία και τη θεραπεία τηςνόσου, με ελάχιστη προσοχή στους οδηγούς της μόλυνσης από τον ιό HIV στους άνδρες της σεξουαλικής μειονότητας. Αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα είναι η αντικατάσταση της επικρατούσας πολιτικής και πολιτιστικής ορθοδοξίας αναφορικά με το ΑΙDS από επιστημονικά στοιχεία
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#9
και η διακοπή του στιγματισμού των ασθενών. Πολλά πράγματα μπορούν να βοηθήσουν: αυτό περιλαμβάνει τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση τόσο για ετερόφυλα όσο και για ομόφυλα ζευγάρια που ξεκινά από νεαρή ηλικία και την εκπαίδευση των επαγγελματιών του τομέα της υγείας για να εργαστούν με συμπόνια και κατανόηση με τους LGBT ανθρώπους. Παράλληλα, η άσκηση πίεσης απέναντι στην ηγεμονικότητα του αρρενωπού προτύπου στην Ελλάδα θα μειώσει το στιγματισμό των ευπαθών ομάδων. Στην Ελλάδα, περισσότερο από άλλες χώρες, μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού έχει υιοθετήσει λανθασμένες αντιλήψεις για το ΑIDS. Αν και τα περισσότερα ορατά σημάδια του αντίκτυπου του HIV στο σώμα έχουν πια ξεθωριάσει, το λιγότερο ορατό στίγμα, ο φόβος και η άγνοια σχετικά με τον ιό HIV, τροφοδοτούν το σκοταδισμό που διέπει την ασθένεια. Η ποινικοποίηση του HIV επικρατεί εν έτει 2019 με τους υποστηρικτές της να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μη έγκυρες και παρωχημένες πληροφορίες σχετικά με τη μετάδοση του ιού και την επιβολή κυρώσεων σε ανθρώπους που ζουν με HIV, οι οποίοι θεωρούνται φορείς κινδύνου. Η αποποινικοποίηση λοιπόν του AIDS είναι κρίσιμη ως επιταγή δημόσιας υγείας. Πράγματι, η ποινικοποίηση του HIV παράλληλα με εκείνη της χρήσης ναρκωτικών και της σεξουαλικής εργασίας περιθωριοποιεί ακόμη περισσότερο τους φορείς της LGBTQI κοινότητας. Κάθε φορά που το AIDS έχει κερ-
#10
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡΒΑ
ΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
δίσει, το στίγμα, η ντροπή, η δυσπιστία, οι διακρίσεις και η απάθεια ήταν στο πλευρό του. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως που το AIDS έχει καταπολεμηθεί, η επιτυχία οφείλεται στην εμπιστοσύνη, στο ανοιχτό πνεύμα, στο διάλογο μεταξύ ατόμων και κοινοτήτων, στην οικογενειακή υποστήριξη, στην ανθρώπινη αλληλεγγύη και επιμονή για την εύρεση νέων δρόμων και λύσεων. Η επιδημία του φόβου, του στιγματισμού και των διακρίσεων έχει υπονομεύσει την ικανότητα των ατόμων και των κοινωνιών να προστατεύονται και να παρέχουν στήριξη και διαβεβαίωση σε όσους έχουν πληγεί από τον ιό. Αυτό φυσικά αποτελεί τροχοπέδη για την εξάλειψη της επιδημίας. Προκαλούνται επιπλοκές αναφορικά με τις αποφάσεις σχετικά με τη δοκιμή, τη γνωστοποίηση της κατάστασης και την πρόληψη και το ζήτημα, όπως αμέτρητα ακανθώδη θέματα σεξουαλικού περιεχομένου, κρύβεται κάτω από το χαλί. Η αντιμετώπιση που δέχονται τα άτομα που πάσχουν από AIDS στην Ελλάδα αλλά και ανά τον κόσμο δεν αρμόζει στη σύγχρονη κοινωνία. Είναι λοιπόν στο χέρι της νέας γενιάς, που περισσότερο από όλους χρησιμοποιεί τα μέσα επικοινωνίας έχοντας τη δυνατότητα να διασταυρώνει πληροφορίες, να εξαλείψει το στίγμα του HIV, ανοίγοντας το δρόμο για την ουσιαστική καταπολέμησή του και διευκολύνοντας τη ζωή των μεγαλύτερων σε ηλικία φορέων της νόσου. ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#11
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Τι γινεται τελικά με τον πλανήτη μας; Σκεπτόμενη το θέμα του άρθρου μου για αυτόν τον μήνα, ανέτρεξα σε μια ηλεκτρονική εφημερίδα και ξεκίνησα να διαβάζω τα πρώτα κύρια θέματα τα οποία γράφτηκαν τους τελευταίους δύο μήνες. Εξεπλάγην, όταν συνειδητοποίησα ότι, εάν όχι όλα, τα περισσότερα, είχαν άμεση συσχέτιση με την καταστροφή του πλανήτη μας. Και γνωρίζω ότι ίσως γίνομαι κουραστική μίας και τους τελευταίους μήνες βομβαρδιζόμαστε από συνεχείς προειδοποιήσεις τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό ακόμα το μέγεθος της καταστροφής. Με αφορμή τα παραπάνω, αλλά και το γεγονός ότι η Αυστραλία εδώ και πέντε μήνες βρίσκεται ολόκληρη σε μια πύρινη λαίλαπα, θα παραθέσω, αρκετά σύντομα, κάποιες από τις πιο πρόσφατες διαπιστώσεις ότι η γη βρίσκεται σε κίνδυνο και τώρα μας χρειάζεται όσο ποτέ αλλότε! Αρχικά, ξεκινώντας από την Αυστραλία - τον επίγειο αυτόν παράδεισο υπολογίζεται ότι έχουν χαθεί πάνω από 48 εκατομμύρια στρέμματα γης, 480 εκατομμύρια ζώα και 25 τουλάχιστον άνθρωποι, ενώ στην ατμόσφαιρα έχουν εκλυθεί αυτό το διάστημα 350 εκατομμύριοι τόνοι διοξειδίου του άνθρακα. Η κατάσταση επιδεινώνεται με τις μετρήσεις της
#12
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
θερμοκρασίας τον μήνα Δεκέμβριο, οι οποίες καταρρίπτουν κάθε προηγούμενο ρεκόρ με την εθνική μέση θερμοκρασία να φτάνει τους 41,9° C. Επιπλέον, παρατηρείται ότι η Γροιλανδία έχει χάσει 3,8 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου από το 1992, με αποτέλεσμα τα επίπεδα της θάλασσας να έχουν αυξηθεί κατά 1 περίπου εκατοστό και να απειλούνται παράκτιες περιοχές και νησία προς αφανισμό. Χαρακτηριστικά οι Μαλδίβες, η Μαδαγασκάρη, οι Σεϋχέλλες, η Βενετία, το Άμστερνταμ, η Ρίγα, το Λονδίνο, τα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, το Μαϊάμι, η Νέα Υόρκη και η Νέα Ορλεάνη θα είναι μόνο μερικά από τα μέρη που θα πληγούν άμεσα από την αύξηση των επιπέδων της θάλασσας. Το καμπανάκι του κινδύνου χτυπάει και για τα ποσοστά οξυγόνου στις θάλασσες, τα οποία διαρκώς μειώνονται. Η μόλυνση των υδάτων με απόβλητα από ιχθυοτροφεία ή λιπάσματα από την γεωργία, ειδικά στις παράκτιες περιοχές, αυξάνει αριθμητικά τα άλγη (φύκια ή άλλα φυτά που αναπτύσσονται σε αποικίες σε υδάτινο περιβάλλον), τα οποία καταναλώνουν οξυγόνο. Τα ψάρια ,και ειδικά ο τόνος και ο καρχαρίας, συγκριτικά με τα μαλάκια, χρειάζονται περισσότερο οξυγόνο για την επιβίωσή τους• αγαθό που τείνει να χαθεί. Η διάβρωση του εδάφους αποτελεί επίσης ένα ιδιαίτερα σημαντι-
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛΓΕΛ ΒΑΡΒΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΒΑΡ
ΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
κό πρόβλημα τα τελευταία χρόνια. Όσο εξωφρενικό κι αν ακούγεται, το έδαφος είναι εξίσου σημαντικό με τον αέρα που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε. Το έδαφος απορροφά τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, ανακυκλώνει πολύτιμα θρεπτικά συστατικά και οργανικά απόβλητα ενώ συγκρατεί και φιλτράρει το νερό ρυθμίζοντας την κατανομή του στην επιφάνεια της Γης. Σύμφωνα βέβαια με έρευνες του ΟΗΕ,το 33% των εδαφών του πλανήτη έχουν ήδη υποβαθμιστεί ,λόγω διάβρωσης, γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στην κτηνοτροφία αλλά και στην γεωργία. Τρομαχτικό, αλλά παράλληλα αξιόλογης αναφοράς, είναι το κυνήγι δελφινιών και φαλαινών που διεξήχθε στην Ιαπωνία για άλλη μια χρονιά, παρόλη την παρανομία της συγκεκριμένης πράξης και την διεθνή κατακραυγή. Σκοπός είναι η πώληση των αθώων αυτών ζωών σε ζωολογικούς κήπους αλλά και η ζήτηση για το κρέας τους ,παρόλο που έχει αποδειχθεί ότι είναι αρκετά επιβλαβές για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού περιέχει πολύ υψηλά ποσοστά ψευδάργυρου. Έτσι, μιλώντας με αριθμούς, κατά μέσο όροκάθε σεζόν 1.700 ζώα σκοτώνονται. Τέλος, σημαντική καθίσταται και η διαπίστωση ότι από το 1753 μέχρι σήμερα εξαφανίστηκαν 571 είδη φυτών, έναντι 217 ειδών
πουλιών, ζώων και θηλαστικών. Τίποτα από τα προαναφερθέντα βέβαια δεν γράφτηκε για να σας «τρομάξει», αλλά κυρίως για να σας εφιστήσει την προσοχή σε θέματα που μερικές φορές δεν τους δίνουμε την προσοχή που τους αρμόζει. Η μάχη ακόμα δεν έχει χαθεί! Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για την ανάπτυξη ενός τεχνητού φύλλου που θα βοηθήσει στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, μιας και αντί να παράγει γλυκόζη και οξυγόνο, θα παράγει μεθανόλη και οξυγόνο. Παράλληλα, η Νέα Ζηλανδία από το 2019 τάχθηκε με το σωστό στρατόπεδο στην μάχη κατά των κλιματικών αλλαγών υιοθετώντας νόμο που προβλέπει σε μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ως το 2050 με πρωταρχικό μέτρο την μείωση των εκπομπών μεθανίου από τα ζώα. Ευχάριστο είναι και το γεγονός ότι είναι η τρίτη φορά μέσα στα τελευταία 40 χρόνια που η υψηλή θερμοκρασία του αέρα κατά τα έτη 2018-2019 έχει οδηγήσει σε σμίκρυνση της τρύπας του όζοντος κατά 10 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Είναι σημαντικό βέβαια να κατανοήσουμε ότι αυτό που βλέπουμε, οφείλεται στις υψηλότερες στρατοσφαιρικές θερμοκρασίες. Δεν είναι σημάδι ότι το ατμοσφαιρικό όζον ξαφνικά μπήκε σε πορεία ταχείας ανάκαμψης. Θα χρειαστούν πολλές αλλαγές εάν επιδιώκουμε κάτι ανάλογο!
Φ Ρ Ε Ι Δ Ε Ρ Ί Κ Η Ε ΥΑ Γ Γ Ε Λ Ο Π Ο ΎΛ Ο Υ, A 1
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#13
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
TRAFFICKING ΕΒΙΤΑ ΠΑΓΩΝΑ, Α4
Το φαινόμενο του ανθρώπινου εμπορίου δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε γρήγορα ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες εξαιτίας των πολέμων, της ανεργίας και της οικονομικής κρίσης. Επιπλέον, τα πιθανά θύματα του εγκλήματος έχουν αυξηθεί λόγω των τεράστιων κυμάτων μετανάστευσης τα τελευταία χρόνια. Το έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων είναι διεθνώς αναγνωρίσιμο με το όνομα «trafficking» και αποτελεί σημαντική και βάναυση μορφή καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το trafficking, δηλαδή η παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, μοιάζει με μία σύγχρονη μορφή δουλείας. Ουσιαστικά, είναι η μετακίνηση προσώπων εντός ή εκτός της χώρας διαμονής τους από άτομα που αποσκοπούν στην εκμετάλλευσή τους. Οι σκοποί ποικίλλουν και για αυτό υφίστανται διάφορες μορφές εκμετάλλευσης. Μερικές από αυτές είναι η σεξουαλική και εργασιακή εκμετάλλευση, το εμπόριο οργάνων και η εμπορία ανηλίκων.
#14
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
Αρχίζοντας με τη σεξουαλική εκμετάλλευση εννοούμε την εμπορία και διακίνηση ανθρώπων που αποσκοπεί στον εξαναγκασμό τους σε πράξεις σεξουαλικού χαρακτήρα. Από την άλλη η εργασιακή εκμετάλλευση είναι η εργασία που αποσπάται μέσω απειλών ή βίας από την πλευρά του θύτη. Πιο σπάνια αλλά εξίσου σημαντική μορφή εκμετάλλευσης είναι και το εμπόριο οργάνων. Το εμπόριο οργάνων ουσιαστικά είναι η απόσπαση οργάνων από έναν άνθρωπο με σκοπό την εμπορία τους. Τα θύματα σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν και ανήλικοι, για τους οποίους υπάρχει ειδική κατηγορία, στην οποία συμπεριλαμβάνονται η σεξουαλική και εργασιακή εκμετάλλευση, καθώς και η στρατολόγησή τους. Η πλειοψηφία των θυμάτων του «αόρατου» αυτού εγκλήματος είναι γυναίκες και παιδιά. Σε σχετική έκθεση που δημοσιοποιήθηκε προσφάτως από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών επισημαίνεται ότι η συνηθέστερη μορφή εκμετάλλευσης
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛΓΕΛ ΒΑΡΒΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΒΑΡ
ΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
είναι η σεξουαλική, ενώ αρκετά συχνά παρουσιάζονται περιπτώσεις καταναγκαστικής εργασίας. Αυτή τη στιγμή σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχουν 27.000.000 σύγχρονοι δούλοι, από τους οποίους τα 5.500.000 είναι παιδιά και μόλις το 1-2% καταφέρνουν να αποδράσουν από τους θύτες. Όσον αφορά στην ελληνική κοινότητα, σύμφωνα με καταγραφές της αστυνομίας κατά την περίοδο 2014-2018 σημειώθηκαν 142 περιστατικά ανθρώπινης εμπορίας. Τα πιο πολλά κρούσματα εμπορίας έχουν καταγραφεί στην Ασία και στην Ευρώπη. Επίσης εντυπωσιακά είναι τα κέρδη του οργανωμένου εγκλήματος της παράνομης εμπορίας και διακίνησης ατόμων τα οποία αγγίζουν τα 135 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Συνεπώς, αποτελεί μία από τις πιο κερδοφόρες εγκληματικές βιομηχανίες που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία εκατομμύρια ανθρώπων παγκοσμίως. Φυσικά, η εξάλειψη ενός τέτοιου διεθνούς εγκληματικού φαινομένου δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Παρά τη δυσκολία μεγάλη προσπάθεια καταβάλλεται από οργανώσεις που έχουν αυτό τον σκοπό, όπως η Α21 η οποία έχει γραφεία και στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη. Λειτουργούν με σκοπό την κατάργηση της δουλείας και προσφέρουν φροντίδα στα θύματα, ενώ παράλληλα βοηθούν στην ευαισθητοποίηση του κοινού, αλλά και στην ταυτοποίηση των θυμάτων. Μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 1109 ο καθένας έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει ανώνυμες ή μη καταγγελίες. Γενικά, στο ζήτημα της ανθρώπινης εμπορίας χρειάζεται να δοθεί περισσότερη σημασία, καθώς αποτελεί ένα από τα χειρότερα οργανωμένα εγκλήματα τα οποία όχι μόνο απειλούν την υγεία και την ασφάλεια των θυμάτων, αλλά θίγουν την αξιοπρέπειά τους και σημαδεύουν τη ζωή τους. Το πιο σημαντικό είναι ότι η εκμετάλλευση είναι σχεδόν «κρυμμένη» και πρέπει σταδιακά όλο και περισσότερα περιστατικά να γίνονται φανερά. ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#15
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Μην κάνεις το δύσκολο….δυσκολότερο Η Λ ΙΆ Δ Η Α Γ Γ Ε Λ Ι Κ Ή , A 1
Μπορεί να βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα αλλά οι πράξεις μερικών ανθρώπων καθημερινά αποδεικνύουν κάτι τελείως διαφορετικό. Όχι μόνο δεν βρισκόμαστε στον αιώνα της τεχνολογίας και της ανάπτυξης, αλλά βαδίζουμε όλο και πιο κοντά στον Μεσαίωνα… Το θέμα της μητρότητας ήταν ανέκαθεν ένα θέμα που απασχολούσε τη κοινωνία, άλλα αυτό που συνέβη τις προάλλες στο μετρό ήταν κάτι παραπάνω από απαράδεκτο. Στις 13 Ιανουαρίου εμφανίστηκε στις περισσότερες στάσεις του μετρό μία αφίσα για τα «αγέννητα παιδιά», η οποία μας γυρίζει κατευθείαν σε άλλες εποχές. Ο φορέας που είναι υπεύθυνος για την αφίσα είναι το κίνημα "υπέρ της ζωής" το οποίο τοποθετείται ανοιχτά κατά των αμβλώσεων με άρθρα και δημοσιεύσεις. Ωστόσο άλλη μια πτυχή της κατάστασης που οφείλω να θίξω είναι το γεγονός ότι πάνω στην αφίσα το προβαλλόμενο μήνυμα αναφέρει συγκεκριμένα: "Ήξερες ότι από την 18η ημέρα κτυπά η καρδιά του; Από την 42η μέρα ανιχνεύονται εγκεφαλικά κύματα; Από την 8η εβδομάδα όλα τα όργανά του έχουν δημιουργηθεί; Από την 10η εβδομάδα νοιώθει πόνο. Διάλεξε τη ζωή". Σύμφωνα με ισχυρισμούς επιστημόνων αυτά που αναγράφονται στην αφίσα αποτελούν συλλογή παραποιήσεων των πραγματικών επιστημονικών δεδομένων, καθώς παραδείγματος χάρη στα έμβρυα η καρδιά αρχίζει να χτυπάει στις 22-23 ημέρες, και όχι την 18η, ενώ η ροή αίματος ξεκινάει την 4η εβδομάδα. Επίσης, Σύμφωνα με ανασκόπηση μελετών η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA το 2005 βλέπουμε πως πρέπει να συντρέχουν ορισμένοι παράγοντες για την ανάπτυξη της αίσθησης πόνου από το έμβρυο. Επομένως, ο ισχυρισμός πως την 10η εβδομάδα το έμβρυο μπορεί να αισθανθεί πόνο είναι επιστημονικά αβάσιμος. Σας ρωτάω, λοιπόν…. Είναι δυνατόν; Είμαι σίγουρη ότι κάποιοι από εσάς θα μου απαντήσετε ότι ζούμε σε μία κοινωνία στην οποία όλη μπορούν να εκφράσουν ελεύθερα την γνώμη τους και η συγκεκριμένη κα-
#16
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
μπάνια ήθελε να ενημερώσει τις γυναίκες για τις αμβλώσεις και την ζωή του εμβρύου. Από την άλλη πλευρά όμως είμαι της άποψης ότι προτού δημοσιεύσουν την αφίσα θα έπρεπε να συλλογιστούν και να σκεφτούν το γεγονός ότι η άμβλωση είναι μία πολύ δύσκολη και επώδυνη απόφαση. Παίρνω το θάρρος να ρωτήσω όλους εσάς που είστε υπέρ: «Τι θα γινόταν ένα η κόρη σας έμενε έγκυος στα 16 της χρόνια;» Μην μου πείτε ότι θα της λέγατε να κρατήσει και να μεγαλώσει το παιδί χωρίς την θέληση της… «Ή τι θα γινόταν εάν κακοποιούσαν σεξουαλικά την γυναίκα σας και έμενε έγκυος;» Θα την αναγκάζετε να κρατήσει ένα παιδί που έχει έρθει στην ζωή μέσα από το μίσος και τον πόνο; Θα την υποχρεώνατε να
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
βλέπει αυτό το παιδί κάθε μέρα ώστε να της θυμίζει πόσο άδικος και άσχημος είναι αυτός ο κόσμος; Πριν πείτε οτιδήποτε….σκεφτείτε, διότι πρέπει πάντα να θυμάστε ότι η ζωή δεν είναι ρόδινη σαν ένα παραμύθι. Η ζωή είναι δύσκολη και καθημερινά οφείλουμε να παίρνουμε δύσκολες αποφάσεις που καθορίζουν είτε εμάς είτε τους γύρω μας. Μην κάνετε το δύσκολο, δυσκολότερο…. Η κάθε γυναίκα ξεχωριστά θα αποφασίσει ένα θέλει να κρατήσει και να μεγαλώσει το παιδί μέσα της. Δεν μπορείς εσύ, ούτε οποιοδήποτε κίνημα να της πει τι θα κάνει και τι θα αποφασίσει. Είναι δικό της σώμα, άρα και δική της επιλογή. Στην τελική το να είσαι γονέας πρόκειται για μια μεγάλη και δύσκολη ευθύνη για την οποία δεν είναι όλοι γεννημένοι να ανταπεξέλθουν. Πίστεψε με όταν λέω ότι για να πετύχεις σε αυτόν τον ρόλο χρειάζεται πολύ θέληση, επιμονή και υπομονή. Εάν αυτά τα στοιχεία λείπουν τότε το παιδί υπάρχει περίπτωση να μην ανατραφεί ομαλά και να αντιμετωπίσει ψυχολογικά προβλήματα στο μέλλον. Είμαι της άποψης ότι καλύτερα να μη γεννηθεί καθόλου παρά να γεννηθεί σε έναν κόσμο που είναι ανεπιθύμητο ακόμα και από τους ίδιους του τους γονείς.
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#17
«Τα Χριστούγεννα ... Αλλιώς» Η Λ ΙΆ Δ Η Α Γ Γ Ε Λ Ι Κ Ή , A 1
Τα Χριστούγεν μια γιορτή στ οικογένειες, πα ζευγάρια σμίγο στά από το στ δέντρο και το τζάκι. Είναι αδι τητα μια γιορτ ρασης και ξεκ μια αφορμή για από την καθημε
Είναι όμως μό ή κρύβεται κ φορετικό πί αυτή την
#18
Εδώ και τουλάχ δεκαετία έχει δια ότι τα έσοδα τ ζιών έχουν αυξ 50% τις ημέρες τών. Αυτό οφε ρίως στην γιορτ σφαιρα των ημε και στον ελκυστ με τον οποίο τ και οι βιτρίνες ε σμένα. Στις μέρε παρατηρηθεί επ βόλτα στα μαγα «shopping» είνα ψυχαγωγίας. στον ιδιωτικό νεται ένα δώρο ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
ννα είναι την οποία αρέες και ουν μπροτολισμένο αναμμένο ιαμφισβήτή καλοπέκούρασης, α διάλειμμα ερινότητα.
όνο αυτό… κάτι διαίσω από γιορτή;
χιστον μια ιαπιστωθεί των μαγαξηθεί κατά ς των εορείλεται κυτινή ατμόερών αλλά τικό τρόπο τα μαγαζιά είναι στολιες μας έχει πίσης ότι η αζιά και το αι ένα μέσο Επιπλέον, τομέα δίο ή αλλιώς
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ο 13ος μισθός τον οποίο πολλοί άνθρωποι αποφασίζουν να τον ξοδέψουν αγοράζοντας πράγματα για να ικανοποιήσουν όχι τις βιοτικές τους ανάγκες, αλλά τις ψεύτικες. Όλο το σύστημα όμως, ακόμα και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ενθαρρύνουν τον απλό πολίτη να αγοράσει πράγματα που στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται. Κάθε χρόνο αμέτρητα στολίδια περιμένουν στα ράφια και στις βιτρίνες των καταστημάτων να τα αγοράσουν οι άνθρωποι, ακόμα και αν η αποθήκη τους είναι γεμάτη από τα περσινά.«Επιβάλλεται» από την κοινωνία να πάρουν καινούρια για να είναι πιο «in» στα Χριστούγεννα. Μια άλλη καθιερωμένη συνήθεια που οδηγεί τους ανθρώπους σε μη απαραίτητα έξοδα είναι η ανταλλαγή δώρων ή αλλιώς «secret Santa». Μπορούν άραγε οι άνθρωποι να εκφράσουν τα συναισθήματα τους μέσω των αγορών; Μπορεί να συγκριθεί
η αγάπη με χρήματα; Οι πιο καλοί γονείς του κόσμου είναι αυτοί που θα αγοράσουν στα παιδιά τους τα πιο καινούργια κινητά; Ή μήπως τα δώρα των Χριστουγέννων είναι ένα μέσο που έχει επιβληθεί από τον θεσμό της διαφήμισης και οι άνθρωποι σαν άβουλα όντα καταντούν θύματα της; Το κρίσιμο θέμα είναι όμως, το κατά πόσο έχουμε ουσιαστικά ανάγκη τα υλικά αγαθά που ψωνίζουμε. Γινόμαστε όντως πιο ευτυχισμένοι μέσα από τον υπερκαταναλωτισμό; Ή απλά γεμίζουμε την πλήξη μας και κρύβουμε την θλίψη μας πίσω από το «shopping therapy»;
Στην πραγματικότητα, όμως, είμαστε ό,τι αγοράζουμε. Το τι ψωνίζουμε, ορίζει το τι είμαστε, τι θέλουμε να είμαστε ή τι θέλουμε να δείχνουμε πως είμαστε. Έχουν να κάνουν απολύτως με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, από το πως περιμένουμε ότι θα μας δουν οι άλλοι ή από τις προσδοκίες που έχουμε. Η κατανάλωση δί-
νει μια ψεύτικη αίσθηση ελευθερίας και χαράς και ειδικά σε περιόδους όπως τα Χριστούγεννα, που όλα είναι στημένα έτσι ώστε να σε ενθαρρύνουν να ψωνίσεις. Μέσα στην αφθονία της αγοράς, όμως, ό,τι και να αγοράσεις, δεν μπορεί να υποκαταστήσει το αίσθημα της θέλησης. Θα μπορούσαμε, άρα να παρομοιάσουμε την υπερκαταναλωτική μανία με ένα είδος ναρκωτικού; Ας μην ξεχνάμε όμως ότι το μήνυμα των Χριστουγέννων με το πέρασμα του χρόνου έχει πια χαθεί. Πλέον, ο Άγιος Βασίλης δεν έρχεται από την Καισαρεία …αλλά από τον Βόρειο Πόλο φορώντας κόκκινη στολή και πίνοντας γνωστή μάρκα αναψυκτικού. Η αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους μας έχει γίνει εμπορεύσιμο αγαθό, το οποίο προωθείται μόνο για αυτές τις γιορτινές μέρες. Μιας αλληλεγγύης που παίρνει τη μορφή της μαζικής φιλανθρωπίας με ημερομηνία λήξης το τέλος των εορτών. Άρα στην τελική μιλάμε για τα Χριστούγεννα, την γέννηση του Χριστού, ή κάτι άλλο….;
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#19
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Α Θ Η Ν Ά Κ Α Γ Κ Ά ΡΑ , Α 2
Η συμβολική γλώσσα είναι η οικουμενική γλώσσα. Μια γλώσσα που χρησιμοποιούν όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο, όταν βρίσκονται σε περιόδους κρίσης. Εάν είχατε μεγαλώσει φυσικά-όχι κανονικά, γιατί κανονικά σημαίνει τρομερά αφύσικα-, δε θα χρειαζόταν να διαβάσετε αυτό το άρθρο. Γιατί αν είχατε μεγαλώσει φυσικά, θα ξέρατε τι θα έπρεπε και τι θα χρειαζόταν να κάνετε.
Μεταξύ σοβαρού και αστείου, οι μόνοι ειλικρινείς άνθρωποι που έχουν μείνει σε αυτόν τον πλανήτη είναι οι ψυχωτικοί, τα μικρά παιδιά και οι ασθενείς που πεθαίνουν. Και αν χρησιμοποιήσετε αυτά τα τρία είδη ανθρώπων- και εννοώ να τους «χρησιμοποιήσετε» με τη θετική έννοια του όρου- εάν μπορείτε να μάθετε να τους ακούτε πραγματικά, αυτοί θα σας μάθουν αυτό που αποκαλούμε συμβολική γλώσσα.
#20
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
Οι άνθρωποι που πονάνε, που είναι σε κατάσταση σοκ, που έχουν μείνει απολιθωμένοι από την παραλυσία, που έχουν σαρωθεί από τραγωδίες που δεν χωράνε στην αντίληψή τους και που νιώθουν ότι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν και να τις αντιμετωπίσουν, όλοι αυτοί οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την συμβολική γλώσσα. Τα παιδιά που πεθαίνουν και έρχονται αντιμέτωπα με τον επικείμενο θάνατό τους, γνωρίζουν τη γλώσσα αυτή, παρόλο που κανείς δεν τους την έχει διδάξει. Δεν υπάρχει κανείς που να πεθαίνειείτε είναι πέντε είτε είναι ενενήντα πέντε χρονών- και να μη γνωρίζει ότι πεθαίνει. Και το ερώτημα που τίθεται δεν είναι: Να του πω ότι πεθαίνει; Το ερώτημα είναι: Μπορώ να τον ακούσω; (Και προφανώς το κωμικοτραγικό της υπόθεσης είναι πως σε ταινίες ή βιβλία συναντάται συνήθως το ακριβώς αντίθετο)
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡΒΑ
Ο ασθενής, για παράδειγμα, μπορεί να σας πει «Δε θα είμαι κοντά σου στα γενέθλιά σου τον Ιούλιο». Θα ήταν καλό να το ακούσετε αυτό χωρίς να υποκύψετε στην ανάγκη σας να πείτε «Έλα τώρα, μη λες τέτοια. Να δεις που θα γίνεις καλά», επειδή αυτό διακόπτει την επικοινωνία που έχετε με τον ασθενή και του δίνει να καταλάβει ότι δεν είσαστε έτοιμοι να ακούσετε. Έτσι κυριολεκτικά του βουλώνετε το στόμα. Αν όμως δεν έχετε κανένα πρόβλημα με τον θάνατο και την επιθανάτια πορεία, εάν μπορείτε να αναγνωρίσετε πως αυτός ο άνθρωπος είναι κοντά στον θάνατο, τότε θα τον αγγίξετε και θα του πείτε «Μπορώ εγώ να κάνω κάτι για σένα;» Μεγάλο ενδιαφέρον έχει και η αναφορά που κάνει η ψυχίατρος Elisabeth KublerRoss αναφέροντας μία από τις εμπειρίες της: «Είχα ακούσει για μια γυναίκα που επισκεπτόταν την ηλικιωμένη γιαγιά της. Η ηλικιωμένη γυναίκα κάποια στιγμή έβγαλε το δαχτυλίδι που φορούσε στο
ΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
χέρι της και το έδωσε στη νεαρή εγγονή, χωρίς να πει κουβέντα. Αυτή είναι η συμβολική, η μη λεκτική Γλώσσα. Απλά, έβγαλε το δαχτυλίδι και το πέρασε στο δάχτυλο της εγγονής της. Και η εγγονή της εκείνη την ώρα δεν της είπε, «Ω, γιαγιά μην το κάνεις αυτό. Είναι το αγαπημένο σου δαχτυλίδι Θέλω να το έχεις εσύ». Της είπε: «Θέλεις πραγματικά να το κρατήσω εγώ;». Και η γιαγιά κούνησε καταφατικά το κεφάλι. Μετά η εγγονή είπε: «Γιατί δεν...», αλλά έκοψε στη μέση τη φράση που ήθελε να της πει: « Γιατί δεν περιμένεις να μου το δώσεις τα Χριστούγεννα;», επειδή αμέσως κατάλαβε ότι η γιαγιά γνώριζε πως δεν θα ήταν μαζί τους τότε. Και η γιαγιά ήταν πολύ ευτυχισμένη που είχε το προνόμιο να της δώσει το δαχτυλίδι. Ηλικιωμένη γυναίκα πέθανε δύο μέρες πριν τα Χριστούγεννα.» Αυτή είναι η συμβολική γλώσσα, η οικουμενική γλώσσα.
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#21
Χρεώνεται η ανθρωπιά; Ο Δ Υ Σ Σ Έ Α Σ Κ Α Ζ Α Ν Τ Ζ Ό ΓΛ Ο Υ, Α 2
Τόσα χρόνια έχουν περάσει από τη δημιουργία του κόσμου, κι εμείς ακόμη θέλουμε να είμαστε οι καλύτεροι.
Ας δώσουμε αγάπη σε ανθρώπους που την αξίζουν. Σε ανθρώπους που η ζωή ήταν μόνο σκοτάδι.
Πολλοί είναι οι πλούσιοι, μα είναι τόσοι και οι φτωχοί. Άραγε θα γίνουμε όλοι πλούσιοι ή θα καταλήξουμε φτωχοί;
Αυτοί οι άνθρωποι από μικροί φοβούνται. Έχουνε μάθει να κρύβονται, αλλά εμείς κλαίμε γιατί χάσαμε.
Ποιος ορίζει τον πλούτο και ποιος την φτώχεια; Είναι όλα προκαθορισμένα ή το μέλλον μας μια λευκή σελίδα;
Χάσαμε σε παιχνίδι. χάσαμε στην αγάπη. Έτσι χάνουμε γενικά. Τι συμβαίνει στον κόσμο;
Γιατί υπάρχει αδικία στον κόσμο; Από που ήρθε; Ποιος την προκάλεσε; Υπάρχει σωτηρία;
Η ανθρωπότητα έχασε την ανθρωπιά. Ακριβώς όπως ο άνθρωπος την ελπίδα.
Ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγή. Αν αρχίσουμε νοιαζόμαστε, να φροντίζουμε, να αγαπάμε, τότε τα πράγματα δε θα ’ναι έτσι. Τόσες γιορτές για την αγάπη, αλλά εμείς είμαστε εγωιστές. Οργή και φασαρία μας κυριεύει, σκεπτόμενοι μόνο τον εαυτό μας. Είμαστε εγωιστές. Ενώ ξέρουμε στη θεωρία να αγαπάμε, στην πράξη είμαστε αρχάριοι. Γιατί; Δε νομίζω κάποιος να το κάνει επίτηδες. Γιατί να αγοράζουμε δώρα, όταν οι άλλοι πεινάνε;
#22
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛΓΕΛ ΒΑΡΒΑ ΠΡΟΤΥΠΟ ΒΑΡ
Κική Δημουλά «Σημείο Αναγνωρίσεως» Σημείο Αναγνωρίσεως, άγαλμα γυναίκας με δεμένα χέρια. Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα, εγώ σε προσφωνώ γυναίκα κατευθείαν. Στολίζεις κάποιο πάρκο. Από μακριά εξαπατάς. Θαρρεί κανείς πώς έχεις ελαφρά ανακαθήσει να θυμηθείς ένα ωραίο όνειρο πού είδες, πώς παίρνεις φόρα να το ζήσεις. Από κοντά ξεκαθαρίζει το όνειρο: δεμένα είναι πισθάγκωνα τα χέρια σου μ’ ένα σκοινί μαρμάρινο κι η στάση σου είναι η θέλησή σου κάτι να σε βοηθήσει να ξεφύγεις την αγωνία του αιχμάλωτου. Έτσι σε παραγγείλανε στο γλύπτη: αιχμάλωτη. Δεν μπορείς ούτε μια βροχή να ζυγίσεις στο χέρι σου, ούτε μια ελαφριά μαργαρίτα. Δεμένα είναι τα χέρια σου. Και δεν είν’ το μάρμαρο μόνο ο Άργος. Αν κάτι πήγαινε ν’ αλλάξει στην πορεία των μαρμάρων, αν άρχιζαν τ’ αγάλματα αγώνες για ελευθερίες και ισότητες, όπως οι δούλοι, οι νεκροί και το αίσθημά μας, εσύ θα πορευόσουνα μες στην κοσμογονία των μαρμάρων με δεμένα πάλι τα χέρια, αιχμάλωτη. Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα, εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως. Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε στο μάρμαρο ο γλύπτης κι υπόσχονται οι γοφοί σου ευγονία αγαλμάτων, καλή σοδειά ακινησίας. Για τα δεμένα χέρια σου, πού έχεις όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω, σε λέω γυναίκα.
ΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
Μ Ε Λ Ι Ν Α Κ ΑΨΑ Λ Η , Α 2
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#23
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Όλα τα συμπόσια κάποτε τελειώνουν» ΝΕΦΈΛΗ ΛΕΛΊΔΗ,
Α4
Αυτή την κινέζικη παροιμία θα είχε μάλλον στο μυαλό της η βραβευμένη σκηνοθέτρια Μαριάνα Οικονόμου, για να γυρίσει ένα ευρηματικό και επίκαιρο ντοκιμαντέρ με τον αινιγματικό τίτλο «Όταν ο Βάγκνερ συνάντησε τις ντομάτες». Σ’ ένα μικρό χωριό της Καρδίτσας, δύο ξαδέλφια και πέντε γυναίκες αποφασίζουν να «αναστήσουν» παλιούς σπόρους ντομάτας και να διεισδύσουν στην παγκόσμια αγορά με τη βιολογική καλλιέργειά τους. Με λίγη βοήθεια από τη μουσική του Βάγκνερ που παίζουν στα χωράφια και τις ιστορίες που διηγούνται, για να πάρουν κουράγιο, αλλά και με χιούμορ προσπαθούν να επιβιώσουν σε δύσκολους καιρούς. H ταινία θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη διεκδίκηση του Βραβείου Ξενόγλωσσης Ταινίας κατά την 92η Διοργάνωση των βραβείων Όσκαρ, τον Φεβρουάριο του 2020. Η ταινία θίγει το φλέγον ζήτημα της διάσωσης και διάδοσης παλιών ποικιλιών και σπόρων. Με την καλλιέργεια των παραγωγικότερων σπόρων της πράσινης επανάστασης, οι παραδοσιακές ποικιλίες παραμερίστηκαν και πολλές εξαφανίστηκαν. Υπολογίζεται ότι τον 20ο αιώνα εξαφανίστηκε το 75% των ποικιλιών παγκοσμίως. Γιατί χρειάζονται οι παραδοσιακές ποικιλίες κι ας μην είναι τόσο παραγωγικές; Διότι αποτελούν πολύτιμη γενετική βάση που πρέπει να διατηρηθεί για το μέλλον της
#24
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ανθρωπότητας. Με την αποθήκευσή τους μπορούν να αντιμετωπιστούν δύο μεγάλες απειλές: μια βραχυπρόθεσμη – η διατάραξη της παγκόσμιας γεωργίας από την κλιματική αλλαγή – και μια μακροπρόθεσμημια παγκόσμια καταστροφή από έναν πυρηνικό πόλεμο ή από μια πτώση αστεροειδούς, η οποία μπορεί να μας αναγκάσει να ξαναχτίσουμε τον πολιτισμό από το μηδέν, ξεκινώντας από τον ακρογωνιαίο λίθο του: τη γεωργία. Αυτό επισημαίνει ο ανθρωπολόγος Tom Standage στο βιβλίο του «Η ιστορία του κόσμου σε 6 πιάτα». Οι εκτεταμένες ξηρασίες, οι ελλείψεις τροφίμων, οι πολεμικές συρράξεις για την πρόσβαση σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις και πηγές νερού και κυρίως η αύξηση του πληθυσμού της Γης που θα φτάσει στα 9,7 δισεκατομμύρια θα επιφέρουν μεγάλες αλλαγές στην αγροτική παραγωγή. Είναι σαφές ότι θα χρειαστούν σπόροι με νέα χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό έχουν ιδρυθεί Τράπεζες σπόρων που στην ουσία είναι τράπεζες γενετικού υλικού. Υπάρχουν περίπου 1400 τέτοιες τράπεζες παγκοσμίως , αλλά οι περισσότερες είναι εκτεθειμένες σε διάφορους κινδύνους δηλαδή σε πολέμους ή φυσικές καταστροφές, ενώ άλλες δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς. Η αρχαιότερη Τράπεζα σπόρων βρίσκεται στην Αγία Πετρούπολη όπου το 1894 ο βοτανολόγος και γενετιστής Vavilov
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#25
#26
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
άρχισε να συλλέγει σπόρους από όλον τον κόσμο με σκοπό να εξαλείψει την πείνα που μάστιζε τη Ρωσία και πολλές χώρες στα τέλη του 19ου αιώνα. Η τράπεζα φυλάσσει περισσότερες από 300.000 ποικιλίες σπόρων, από τις οποίες το 80% είναι μοναδικές. Η σημαντικότερη και ασφαλέστερη Τράπεζα βρίσκεται σε ένα απομονωμένο νησί του αρκτικού κύκλου, 1200 χιλιόμετρα από τον Βόρειο Πόλο. Σε ένα τσιμεντένιο κτήριο με αντανακλαστικό ατσάλι, καθρέφτες και πρίσματα που ξεπροβάλει σε μια χιονισμένη βουνοπλαγιά ξεκινά μια σήραγγα που εκτείνεται 125 μέτρα μέσα στον βράχο. Πίσω από ένα δεύτερο ζευγάρι πόρτες και δυο αεροφράκτες υπάρχουν τρεις θάλαμοι μήκους 27 μέτρων, ύψους 6 μέτρων και πλάτους 10 μέτρων. Αυτοί οι θάλαμοι φυλάσσουν τον μεγαλύτερο θησαυρό της ανθρωπότητας: δισεκατομμύρια σπόρους. Η Τράπεζα Σβάλμπαρντ είναι έτσι κατασκευασμένη ώστε να ελαχιστοποιηθούν τόσο οι ανθρωπογενείς όσο και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Το κλίμα και το υψόμετρο διατηρούν τους σπόρους μονίμως σε θερμοκρασία -18 βαθμών Κελσίου, ενώ τα εξειδικευμένα συστήματα ασφαλείας αλλά και οι …πολικές αρκούδες της περιοχής αποθαρρύνουν κάθε επίδοξο εισβολέα. Παρόλα αυτά παραμένει ένα αμφιλεγόμενο εγχείρημα, επειδή η χρηματοδότηση γίνεται άμεσα ή έμμεσα και από αδίστακτους πολυεθνικούς κολοσσούς, όπως η Syngenta ή η Monsanto που προωθούν μεταλλαγμένα
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
προϊόντα και την εκτεταμένη χρήση χημικών προϊόντων στη γεωργία. Γιατί άραγε επιτρέπεται σε αυτές τις πολυεθνικές που συνεχίζουν να ενισχύουν τη μονοκαλλιέργεια και τους βιομηχανικούς σπόρους, να στηρίζουν οικονομικά και άρα να συμμετέχουν ενεργά σε αυτό το εγχείρημα που εξασφαλίζει τα υλικά του μέλλοντός μας; Πάντως παρά τον φουτουριστικό σχεδιασμό και τον τεχνολογικό εξοπλισμό αυτών των αποθετηρίων γενετικού υλικού και παρά την εντύπωση που δίνουν ότι έχουν βγει από ταινίες επιστημονικής φαντασίας, η διαδικασία αυτή θυμίζει την Κιβωτό του Νώε και μας πάει πίσω στις σιταποθήκες της Νεολιθικής εποχής, πριν από 10.000 χρόνια, όταν ο άνθρωπος ανακάλυψε ότι τα σιτηρά μπορούν να εξημερωθούν και να αποθηκευθούν. Τελικά, αυτές οι σποροθήκες μοιάζουν με τις βιβλιοθήκες: ο άνθρωπος φυλάσσει εκεί γνώσεις ή υλικά τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος για να αντιμετωπίσει και να σχεδιάσει ικανοποιητικά το μέλλον. Για να γίνει όμως αυτό, όπως οι βιβλιοθήκες έτσι και οι σποροθήκες θα πρέπει να είναι προσβάσιμες σε όλους και όχι σε προνομιούχες ομάδες ή σε κύκλους πολιτικής ή οικονομικής εξουσίας. Σημασία έχει να μη διασφαλίζουμε μόνο μια κατεψυγμένη βιοποικιλότητα, αλλά μια ζωντανή, επιτρέποντας στους αγρότες να ανταλλάσσουν ελεύθερα τους σπόρους τους και να τους ξανασπέρνουν, ώστε να μην τελειώσουν κάποτε όλα τα συμπόσια. ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#27
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Αφιέρωμα στον Banksy Μ Ε Λ Ι Ν Α Κ ΑΨΑ Λ Η , Α 2
Ο Banksy είναι streetartist, του οποίου τα έργα, αν όχι πάντα, τις περισσότερες φορές θίγουν ζητήματα με πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο. Έχει σατυρικό χαρακτήρα και χρησιμοποιεί την τεχνική στένσιλ σε τοίχους, δρόμους και γέφυρες, για αυτό και το ξεχωριστό του στιλ είναι πλέον σχεδόν παγκοσμίως αναγνωρίσιμο. Όπως αναφέρει μάλιστα ο ίδιος, ακολούθησε την τεχνική του stencilling, ενώ κρυβόταν από την αστυνομία κάτω από ένα απορριμματοφόρο, όταν παρατήρησε το σειριακό αριθμό του που είχε γραφτεί με αυτή την τεχνική και συνειδητοποίησε από πόσο χρόνο τον γλυτώνει στην προσπάθειά του να δημιουργήσει γρήγορα τα έργα του χωρίς να τον αντιληφθούν. Η ταυτότητά του παραμένει άγνωστη, αλλά εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι γεννήθηκε το 1974 στο Bristol της Αγγλίας και τα έργα του βρίσκονται πλέον σε ολόκληρο τον πλανήτη, από τη Νέα
#28
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
Υόρκη ως την Παλαιστίνη. Εργάζεται κυρίως νύχτα, για να μη γίνει αντιληπτός, αυτό ωστόσο όχι μόνο δεν αποτελεί γι’ αυτόν πρόβλημα, αλλά, απ’ ό,τι φαίνεται, είναι κάτι που προτιμά: «Οι άνθρωποι που σηκώνονται νωρίς το πρωί προκαλούν πόλεμο, θάνατο και πείνα» έχει πει μάλιστα ο ίδιος, ενώ το σχόλιό του σχετικά με το ότι παραβιάζει νόμους είναι εξίσου κυνικό. «Τα μεγαλύτερα εγκλήματα στον κόσμο δεν έχουν διαπραχθεί από ανθρώπους που παραβιάζουν τους κανόνες, αλλά από ανθρώπους που τους ακολουθούν. Είναι εκείνοι που ακολουθούν εντολές, που ρίχνουν βόμβες και κατασφάζουν ολόκληρα χωριά». Ο Banksy «ξαναχτύπησε» μέσα στις γιορτές με δύο νέες χριστουγεννιάτικες τοιχογραφίες:
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
Το σκηνικό παραπέμπει στο έλκηθρο του Άγιου Βασίλη με αναφορά στους ανθρώπους που δοκιμάζονται περισσότερο από όλους, ειδικά μέσα στην «καρδιά» του βρετανικού χειμώνα. «Ο Θεός να ευλογεί το Μπέρμιγχαμ», Birmingham, Αγγλία.
«Scar of Bethlehem» που απεικονίζει την Παναγία, τον Ιωσήφ και τον Ιησού στη φάτνη της Βηθλεέμ με ένα διαφορετικό τρόπο, Σε ξενοδοχείο της Βηθλεέμ.
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#29
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΠΕΛΕΚΑΣΗ, Α4
«Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια», Harper Lee Μετάφραση: Βικτώρια Τράπαλη Εκδόσεις: BELL Η υπόθεση του βιβλίου διαδραματίζεται στον Αμερικανικό Νότο, στην πολιτεία της Αλαμπάμα την δεκαετία του ’30. Μέσα από τα μάτια της μικρής Σκάουτ και του αδελφού της Τζεμ, η συγγραφέας παρουσιάζει με έναν πιο ανάλαφρο και χιουμοριστικό τρόπο, την παράλογη στάση των ενηλίκων απέναντι στις κοινωνικές και φυλετικές διακρίσεις της εποχής. Τη ναρκωμένη συνείδηση των κατοίκων της περιοχής, θα συνταράξει το πάθος και το σθένος ενός ανθρώπου, κοινωνικά επιφανούς, που όμως πάει κόντρα στα δεδομένα της πόλης του και αγωνίζεται για τη δικαιοσύνη.
#30
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
«1984», George Orwell Μετάφραση: Νίνα Μπάρτη Εκδόσεις: Κάκτος Το βιβλίο γράφτηκε το 1948 και περιγράφει το 1984, όπως το φαντάστηκε ο συγγραφέας. Έχει χαρακτηριστεί ως ένα «προφητικό μανιφέστο» που περιγράφει ένα δυστοπικό μέλλον, όπου το ολοκληρωτικό καθεστώς του «Μεγάλου Αδελφού», παρακολουθεί συνέχεια τους πάντες και τα πάντα. Η κοινωνία που περιγράφει ο Orwell κυβερνάται από το "Κόμμα". Ο Γουίνστον Σμιθ είναι ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου. Είναι μέλος του «Κόμματος», καθώς είναι δημόσιος υπάλληλος. Ζει στην απόλυτη μοναξιά, γεμάτος φόβο και μίσος για τον «Μεγάλο Αδελφό». Γνωρίζει φυσικά βαθιά μέσα του ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι ουσιαστικό, για να αλλάξουν τα πράγματα, δεν μπορεί όμως και να συμφιλιωθεί με την υπάρχουσα κατάσταση. Ξέρει πως δεν πρέπει να εμπιστευτεί κανέναν και αναγκάζεται να καταπιέζει συνεχώς τα συναισθήματά του και τις σκέψεις του, αφού το αντίθετο μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή του.
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
«Ο Αλχημιστής», Paulo Coelho Μετάφραση: Μαρία-Φερέιρα Χιδίρογλου Εκδόσεις: Λιβάνης Ο Σαντιάγο, ένας νεαρός Ισπανός βοσκός, αποφασίζει ν' αναζητήσει τη μοίρα του. Θα οδηγηθεί τελικά στη Σαχάρα και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του θα γνωρίσει σοφούς βασιλιάδες και αλχημιστές. Καθοδηγούμενος από τα σημάδια της μοίρας, συναντά μυστηριώδεις ανθρώπους και αντιμετωπίζει παράξενες καταστάσεις. Μέσα από αυτές τις περιπέτειες θα θέσει τα θεμελιώδη ερωτήματα της ύπαρξης, τα οποία θα τον κάνουν να αλλάξει για πάντα. Όμως, θα ανακαλύψει πως, όταν κανείς καταφέρνει να είναι συγκεντρωμένος στο παρόν, τότε μόνο είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος.
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
«Οι φτωχοί», Φίοντορ Ντοστογιέφσκι Μετάφραση: ΣΤΑΥΡΟΣ ΖΗΖΗΛΑΣ Εκδόσεις:ΝΙΚΑΣ Στο μυθιστόρημα πρωταγωνιστεί ένας πολύ φτωχός κατώτερος υπάλληλος, ο Ντεβούσκιν, καταφρονεμένος, καταπιεσμένος, που κάποιες φορές μεθάει. Δεν του λείπουν όμως και τα αισθήματα, και η συμπόνια. Σύντροφός του είναι μια ορφανή, φτωχή, κάτοικος του απέναντι σπιτιού από το δικό του. Βρίσκεται σε κατάσταση εξάρτησης από μια ασυνείδητη γυναίκα η οποία βιοπορίζεται από σκοτεινές δουλείες που δεν προσδιορίζονται πιο συγκεκριμένα. Εκείνη κατατυραννάει και εκμεταλλεύεται το κορίτσι επικαλούμενη προηγούμενες ευεργεσίες: την είχε προμηθεύσει σε έναν πλούσιο έμπορο. Ο Ντέβουσκιν είναι ερωτευμένος με την Βάρια, την ορφανή φτωχή σύντροφό του, ανταλλάσσουν γράμματα, όμως ο Ντέβουσκιν δεν προχωρά σε κάτι περισσότερο. Η Βάρια, για να μπορέσει να ξεφύγει από τις αφόρητες συνθήκες της ζωής της αποφασίζει να παντρευτεί τον πρώην αποπλανητή της. Ο Ντέβουσκιν προσπαθεί να την αποτρέψει, αλλά τελικά της γράφει ένα γράμμα σε μια τελευταία απέλπιδα προσπάθεια. ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#31
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε Λ Π Ι Δ Α Π Α Ν Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ, Β 3
Schindler’s List (1993) Το φιλμ είναι βασισμένο στην πραγματική ιστορία του Όσκαρ Σίντλερ, ενός Γερμανού βιομηχάνου από τη Μοραβία, ο οποίος, κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, προσεταιριζόμενος τους Ναζί αγόρασε, στην Πολωνία, ένα εργοστάσιο για την παραγωγή εφοδίων του στρατού. Στο εργοστάσιο εργάζονταν μόνο Εβραίοι καθώς αποτελούσαν φθηνά εργατικά χέρια. Αν και η αρχική επιδίωξη του Σίντλερ ήταν να αποκτήσει χρήματα από το εργοστάσιο, στην πορεία, έσωσε την ζωή περίπου 1.300 Εβραίων, παρουσιάζοντας τους ως απαραίτητους για το Γ’ Ράιχ ειδικευμένους εργάτες.
I Am Sam (2001) Η ταινία είναι η συναρπαστική ιστορία του Σαμ Ντόουσον, ενός διανοητικά καθυστερημένου πατέρα, ο οποίος μεγαλώνει την κόρη του Λούσι με τη βοήθεια μιας παρέας φίλων του, που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Το πρόβλημα αρχίζει όταν κάποιος κοινωνικός λειτουργός αποφασίζει πως δεν είναι καλό για τη 7χρονη Λούσι να μείνει μαζί του αφού μεγαλώνοντας θα γίνει πιο έξυπνη απ’ αυτόν και η σχέση τους θα βάζει σε κίνδυνο την ανάπτυξή της. Ο Σαμ θα ξεκινήσει έναν δικαστικό αγώνα για να προσπαθήσει να κερδίσει την επιμέλεια της κόρης του.
#32
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ
Prisoners (2013) Μια υπέροχα σχεδιασμένη βραδιά για το δείπνο των Ευχαριστιών μεταξύ δυο οικογενειών μετατρέπεται σε εφιάλτη. Ο Κέλερ Ντόβερ αντιμετωπίζει τον χειρότερο εφιάλτη του κάθε γονιού. Η 6χρονη κόρη του και η φίλη της αγνοούνται και καθώς τα λεπτά μετατρέπονται σε ώρες, επέρχεται ο πανικός. Το μοναδικό στοιχείο είναι ένα ερειπωμένο RV, παρκαρισμένο μπροστά στον σπίτι του. Ο επικεφαλής της έρευνας, ντετέκτιβ Λόκι, συλλαμβάνει τον οδηγό, αλλά η έλλειψη στοιχείων οδηγεί στην απελευθέρωση του. Χωρίς να βλέπει φως από αλλού, ο Κέλερ αποφασίζει να πάρει το θέμα πάνω του. Μπροστά του, όμως, θα τεθεί ένα δυνατό ερώτημα: πότε ξεπερνάς τα όρια της επιδίωξης δικαιοσύνης και πότε φτάνεις στην παρανομία;
Unbroken (2015) Ένα επικό δράμα για τη ζωή του Ολυμπιονίκη και ήρωα πολέμου Louis «Louie» Zamperini (Jack O’Connell) ο οποίος, μαζί με άλλους δύο από το πλήρωμα του αεροσκάφους επέζησαν πάνω σε μία σχεδία για 47 ημέρες μετά από ένα αεροπορικό ατύχημα κατά τη διάρκεια το Β’ Παγκοσμίου Πολέμου — μέχρι να πέσουν στα χέρια του Ιαπωνικού Ναυτικού και να σταλούν ως αιχμάλωτοι πολέμου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
ΡΒΑΚΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
#33
#34
ΠΥΡΦΟΡΟΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΕΛ ΒΑΡ