50
słodycze i przekąski
kulturalnych, edukacyjnych, rekreacyjnych w zakresie ochrony zdrowia itp. Podejmowanie takich działań związanych z procesem zaspokajania różnorodnych potrzeb konsumpcyjnych jest rezultatem łatwiejszego dotarcia i większej dostępności gospodarstw domowych do sprzętu spełniającego ich oczekiwania we wskazanym zakresie. Praca zawodowa kobiet przyczyniła się pośrednio do rozwoju makrotrendu zwanego leniwą (wygodną) konsumpcją. Polega on na zainteresowaniu produktami ułatwiającymi wygodę życia. Zaowocowało to niespotykanym dotychczas wzrostem popytu na produkty charakteryzujące się wysokim stopniem przygotowania do spożycia (np. słodka chwila, gorący kubek, zupki chińskie itp.), korzystaniem z półproduktów, zamawianiem jedzenia i jadaniem poza domem oraz korzystaniem z profesjonalnych usług
Polscy konsumenci wybierają słodycze kierując się głównie smakiem, jakością, marką i miejscem konsumpcji
firm cateringowych (w przypadku uroczystości rodzinnych, komunii, świąt religijnych itp.). Wszystkie te zachowania konsumenckie współczesnych gospodarstw domowych przyczyniły się do dynamicznego rozwoju serwicyzacji konsumpcji. Jak już zostało powiedziane, istotnymi stymulantami zmian dokonujących się w obszarze (wielkości i strukturze) konsumpcji i zachowaniach konsumentów na rynku są czynniki tkwiące w szeroko pojętym otoczeniu. Wiodące znaczenie ma tu dokonujący
się na przestrzeni ostatnich 20 lat rozwój technologiczny, zmiany społeczno-demograficzne i gospodarcze w ujęciu poszczególnych krajów, regionów, a także w przestrzeni globalnej. Na ten kierunek zmian wskazuje wielu badaczy, grupując je w megatrendy [Naisbitt 1982]. Kierunki wspomnianych zmian są przeważnie ujmowane w trzy grupy: • otoczenie rynkowe konsumentów i warunki, jakie ono stwarza dla zaspokojenia potrzeb konsumentów, • sposoby zaspokajania potrzeb, zwyczaje zakupowe, zachowania nabywcze i konsumpcyjne konsumentów, • struktura potrzeb nabywców, ich postawy i styl życia [Olejniczuk-Merta, Garbarski 2017]. Podstawę prowadzenia badań zachowań konsumentów i śledzenia kierunku ich zmian stanowi przyjęcie ich globalnego charakteru [Datamonitor 2004]. Badania wykonywane w tym zakresie zostały podzielone na dwie grupy. Pierwszą z nich stanowią zachowania i trendy behawioralne występujące na rynku i w gospodarstwach domowych. Zostały tu uwzględnione następujące elementy: • dbałość o zdrowie, • wygoda, • komfort, • zmysłowość, • indywidualizm, • potrzeba nawiązywania kontaktów. Druga grupa obejmuje zmiany wynikające z etapów życia konsumentów, osiąganych dochodów, podejścia do wieku i płci. Szczególne znaczenie w kształtowaniu zachowań współczesnych konsumentów ma nowe podejście do dbałości o zdrowie i wykreowanie na jego podstawie stylu życia, ujmowanego jako wellness. Wchodzą tu w grę różnorodne elementy mające bezpośredni i pośredni wpływ na zdrowie fizyczne
i psychiczne konsumenta. Na szczególną uwagę zasługuje tu wymienienie następujących: • troska o nabywanie tzw. bezpiecznych produktów (żywnościowych i nieżywnościowych), • nabywanie produktów lokalnych, • stosowanie tzw. diet dodatnich, • konsumpcja produktów zapewniających odczucie sytości, • nabywanie produktów light, wprowadzanie diety zrównoważonej, • wspieranie się autorytetami w zakresie ochrony zdrowia i zdrowego stylu życia, • podejmowanie działań redukujących stres, • dbałość o wygląd zewnętrzny, • dbałość o zdrowe otoczenie, • samodzielne leczenie i zapobieganie chorobom [Kusińska, Olejniczuk-Merta2009].
Główne segmenty nabywców słodyczy Jak na tle prowadzonych rozważań plasuje się postrzeganie słodyczy jako produktów prozdrowotnych? Spróbujmy odpowiedzieć na to pytanie. Zacznę od tego, iż preferencje konsumentów słodyczy na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia, w znaczącym stopniu ewoluowały i nadal podlegają temu procesowi. Co jest tego przejawem? Poszukiwanie produktów o niskiej zawartości cukru lub jego naturalnych zamienników. Ostatnio spopularyzowane zostały zamienniki cukru w postaci polioli, intensywnych substancji słodzących (tj. sukraloza, stevia), substancje wnoszące słodycz (aromaty, słodkie błonniki rozpuszczalne). Wreszcie przejawem dbałości o zdrowie jest wzrost zapotrzebowania na zdrowe przekąski. Wyłonienie tego trendu konsumenckiego ma silny związek z aktywnością fizyczną. Stanowi on podstawę rozwoju kategorii produktów, w skład której wchodzą: zdrowsze
AGROindustry
2/2019