10 JAAR
VO O RWO O RD
Welkom bij Prins Heerlijk, dat waren mijn eerste woorden bij de opening van ons lunchrestaurant in de Nieuwlandstraat. Met een groepje van negen jongeren startten we begin september 2008. 10 jaar geleden alweer. Leren en werken in de horeca, omdat we vonden dat jongeren die het niet redden in het reguliere onderwijs en op de reguliere arbeidsmarkt, een kans moesten krijgen om mee te doen. Trots op jezelf kunnen zijn, op wat je geleerd hebt, op het werk dat je doet. Op de mooie gerechten die je in de lunchroom kunt serveren. Trots op je baan bij een ander horecabedrijf. Zo begon het. Later ook trotse jongeren in de detailhandel en in de zorg en dienstverlening. Een echte prins kwam langs en ook zijn vrouw, inmiddels koningin, verblijdde ons met een bezoek. Trotse jongeren, tevreden gasten, bewoners van zorgcentra die blij worden van een extra handje ter ondersteuning. Nu we 10 jaar verder zijn, kunnen we terugkijken op een mooie periode van ontwikkeling van jongeren, van een geweldig team van begeleiders en van een groeiende organisatie.
Zo e k a lle
Toen we begonnen aan dit avontuur, hadden we vooral voor ogen om iets moois en passends te maken voor onze jongeren. Echt werken, echt leren, midden in de maatschappij. Blijkbaar was er behoefte bij hen en bij hun ouders en verzorgers om te kunnen groeien, om zich te kunnen ontwikkelen. Om mee te kunnen doen en bij te dragen aan de maatschappij. Om dit voor elkaar te krijgen, hebben we in die 10 jaar veel steun en medewerking gehad om die kansen voor ‘onze’ jongeren te creëren. Opleidingsinstellingen, werkgevers, UWV, gemeenten en heel veel anderen die ons vanaf het begin hebben geholpen. Met dit magazine willen we iedereen die bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van onze jongeren en aan Prins Heerlijk bedanken voor de afgelopen 10 jaar. En we willen in beeld brengen wat je kunt bereiken als je gemotiveerd bent en doorzettingsvermogen hebt. Je droom waarmaken, eruit halen wat erin zit.
Ella Buijze
bakfietsen!
De bakfiets is het belangrijkste vervoermiddel binnen Prins Heerlijk. Met de bakfiets rijden onze jongeren met allerlei spullen van de ene vestiging naar de andere. Milieuvriendelijk, veilig, snel en ook nog leuk. In dit magazine zijn een heleboel getekende bakfietsen verstopt. Kun jij ze allemaal vinden?
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 1
Inhoud
De Rooi Pannen en Prins Heerlijk, een klik vanaf het eerste begin 28-29
Leerlingen van het eerste uur over 10 jaar Prins Heerlijk
Het begeleidingsteam 30-31 Wonen in de Paterstraat 32-33 Soms lukt een plaatsing niet
34
Dit zeggen onze gasten 35 Kroonprins opent Eetwinkel 36-39
Geen onvoldoendes voor Janiek
4-7 Duizendpoot Thomas Winter Koek & Advocaat
8-9 9
Prins Heerlijk over 10 jaar
10-11
Bonheur Horeca Groep: iedereen doet mee
12-13
Smeren & serveren
14
Prins Heerlijk Recept
16
Nieuwe uitdaging voor Robert Jan Tuijl
17
Mijlpalen
18-19
Helpende 1 en 2, zeer aanvullend
22-23
Wens om met kinderen te werken, komt uit
24-25
Werk hebben, geeft betekenis
25
25-26 2 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Directie Prins Heerlijk, Gief en Ella bestieren twee geweldige families
42-43
74-77
Prins Heerlijk Recept
44
Collega’s snel enthousiast
45
Quiz - test jouw kennis!
46-47
Stapje voor stapje uit negatieve spiraal
48
Gijs Goewie staat nooit stil
49
De samenwerking met het Summa College
50-51
Vrienden voor het leven
52-53
Samen genieten van de dieren in Giersbergen
54
Prins Heerlijk Recept
55
Koningin bezoekt de zorgopleiding 58-59 Zo’n gemotiveerde kracht wíl je toch!
60
UWV denkt creatief mee
72-73
Daar moet op gedronken worden
78-79
Begeleid wonen in een monument
80-81
Van dwarse puber tot gastvrouw
82
Groeien op je eigen manier 83
Quiz - beantwoord de vragen
61
Mijn leven loopt op rolletjes 84
Prins Heerlijk en Hutten zitten hetzelfde in elkaar
62
Woordzoeker 85
Klop. Klop. Roomservice!
63
100% Moergestel
In gesprek met de begeleiders van Prins Heerlijk Column van Ralf Bodelier
64-67
Overzicht werkgevers
86-87 88
68
Deur open bij Jeroen Bosch Ziekenhuis 69 PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 3
2008 1 Op de Mytylschool hielp Lisanne graag in de keuken. Koffie rondbrengen en de lunch klaarmaken. Erg leuk vond ze dat! Vandaar dat Lisanne voor Prins Heerlijk koos. Haar droom toen? “In een echte horecazaak werken. En gasten verwennen op een gezellig terras.”
Lisanne Mac Gillavry 2 Het was wel even wennen. Een lunchcafé in de drukke binnenstad. Waar gasten informeren naar ‘het broodje van de dag’. Dat is toch anders dan de juf een tosti brengen. Maar het beviel Lisanne uitstekend. “En er was altijd een leermeester vlakbij. Dus zoveel kon er niet misgaan.”
De theorie-lessen waren pittig. Heel pittig. “Ik dacht vaak dat het me nooit zou lukken. Maar Chris heeft me er doorheen gesleept. Echt!” Lisanne haalde het diploma mbo-1 Horecaassistent. Daarna had ze de smaak te pakken. Mbo-2 Gastvrouw: dat werd het nieuwe doel!
5
10 jaar
Er kwam een stageplek met meer structuur Lisanne ging aan de slag als ontbijt medewerker bij het IBIS Hotel. En binnen een half jaar werd ze uitgeroepen tot ‘werkneemster van de maand’. “Ik was zo trots op wat ik had bereikt. Ik ben het zelfs op mijn oude school gaan vertellen.”
bij prins Heerlijk le Chris Heu
3
Pim van de r Pant
4 Lisanne ging op stage. Bij een horecazaak met een gezellig terras. Daar ontdekte ze dat ze terrasjes toch liever in haar vrije tijd bezoekt. “Door mijn beperking heb ik net wat meer tijd nodig om dingen te overzien en te begrijpen. Dat is lastig als je op een druk terras werkt.”
6 Het ontbijtbuffet bleek de ideale werkplek voor Lisanne. De taken zijn overzichtelijk. En Lisanne heeft geen last van een ochtendhumeur. Ze is altijd op tijd op haar werk. Met een stralende glimlach. En met een welgemeend ‘Goedemorgen’ voor de gasten. Of zelfs een ‘Good morning!’
De e e r st e l e e r l ing e n In september 2008 opende Prins Heerlijk Lunchcafé de deuren. Twee weken lang hadden de ervaren leermeesters Abgar en Chris geoefend met hun negen kersverse leerlingen. Nu waren ze klaar om echte gasten te ontvangen. Pim en Lisanne hoorden bij die groep allereerste leerlingen. Waarom kwamen zij destijds naar Prins Heerlijk? En hoe is het hen de afgelopen 10 jaar vergaan? De eerste leerlingen en Chris voor de lunchroom.
Lisanne M
ac Gillavry
4 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
7 Lisanne zette nog een grote stap: ze ging begeleid zelfstandig wonen.Voortaan vertrok ze vanuit Oisterwijk naar het IBIS Hotel. Met haar eigen auto. Want Lisanne had haar rijbewijs al een poosje op zak. En inmiddels was ze ook geslaagd voor het diploma mbo-2 Gastvrouw!
8 Lisanne verhuisde van het IBIS Hotel naar het Mercure Hotel, midden in het centrum van Tilburg. Als ontbijtmedewerker natuurlijk! Het buffet klaarzetten, afruimen, schoonmaken; Lisanne doet het allemaal met plezier. “Het mensen naar de zin maken, is echt mijn ding. En dat wil ik graag érg goed doen!”
10
9 Meestal werkt Lisanne samen met Leonie, haar begeleider bij het Mercure Hotel. Elke ochtend schrijven zij samen op welke taken Lisanne die dag heeft. ‘We zien wel hoe het vandaag loopt’ werkt niet voor Lisanne. “Ik heb duidelijkheid nodig. Anders word ik onzeker en dan gaat het mis.”
Toekomstplannen? Lisanne wil gewoon nog héél lang bij het Mercure Hotel blijven werken. “Mét begeleiding van Jan, mijn jobcoach van Prins Heerlijk. Als er iets is, kunnen Leonie of ik hem altijd bellen. Dat geeft me een veilig gevoel!”
2018
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 5
Volgens Abgar heb ik mijn lesboek versleten, waardoor ik een nieuwe nodig had. Tijdens zijn geboorte kreeg Pim te weinig zuurstof, wat zijn hersenen beschadigde. Lezen is moeilijk voor hem, net als veel nieuwe informatie onthouden. Dat maakt studeren lastig. En erg vermoeiend. Maar Pim is een doorzetter. Die eerste jaren bij Prins Heerlijk moest hij er regelmatig aan herinnerd worden op tijd rust te nemen.
3
Pim van der Pant
Ook de praktijk bood uitdagingen. Pim heeft een tremor in zijn hand, wat een bestelling opschrijven lastig maakt. En hij moest leren om bij té veel drukte even een rustige taak op zich nemen, zoals de afwas. Pims eerste lange stage was bij Hotel de Postelse Hoeve, waar hij hielp bij het klaarzetten van de vergaderruimtes en de koffiekopjes.
5
2008 1
2
Op de Mytylschool liep Pim stage in een kantine. Daar ontdekte hij dat hij in de horeca wilde werken. Maar kon dat wel met zijn beperking? Gelukkig kwam Ella Buijze op school praten over haar plannen voor Prins Heerlijk. “Ik mocht Ella een rondleiding geven. Daardoor was ik de eerste jongere die ze over haar project vertelde. En ik wilde graag meedoen!”
Pim genoot van de gezellige drukte in het lunchcafé. Maar de wekelijkse lesdag was zwaar. “Ik had nog nooit een opleiding op dat niveau gevolgd. Of een examen gedaan.” Pim beet zich vast in de lesstof. Een gele stift markeerde de hoofdzaken. En door ook thuis stug door te leren, haalde hij al in september 2009 zijn diploma mbo Horeca-assistent niveau 1. ‘Fantastisch,’ zei iedereen. ‘Nu even rustig aan!’
6 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
4
Weer terug in het lunchcafé had Pim veel contact met de gasten. Hij hoopte dat dat bij zijn volgende stage ook een van de taken zou zijn. En jawel, in maart 2013 mocht Pim via La Cloche aan de slag in het Textielcafé bij het TextielMuseum. “Daar hadden ze zelfs een speciale kassa waarop ik de bestellingen kon aanslaan.”
6 Waar Pim ook stage liep, altijd kwam hij één dag per week naar de leslocatie van Prins Heerlijk. Daar studeerde hij fanatiek voor zijn volgende diploma. “Volgens Abgar (horecamanager van Prins Heerlijk, red.) heb ik mijn lesboek versleten, waardoor ik een nieuw boek nodig had.” En met effect. Want in 2013 haalde Pim het diploma mbo Gastheer niveau 2.
7
8
Pim houdt van een uitdaging. Hij kiest een doel en werkt daar stap voor stap naar toe. Dat hij daar meer tijd voor nodig heeft dan een ander is niet erg. Pim heeft geduld. En nog meer doorzettingsvermogen. Niet alleen in de horeca! “Ik heb een evenwichtsprobleem. Als kind ben ik met mijn vader gaan fietsen. En via Abgar ben ik later elke zaterdag met een groep gaan wielrennen.”
In 2016 stopte La Cloche bij het TextielMuseum en kwam Pim terug naar het lunchcafé. “Lekker lachen met Dennis in de keuken.” Voortaan ging Pim ook alleen fietsen. (Zijn vaste rondje Tilburg-Rijsbergen is 60 km!) Een nieuwe route is lastig. Net als een wegomlegging. Maar gelukkig zijn ook daar hulpmiddelen voor, zoals een routeplanner.
10
9 Begin 2017 ging Pim aan het werk bij Prise d’Eau Golf. Zijn eerste werkdag viel op een donderdag. Dat werd al snel zijn lievelingsdag, vanwege de ‘herenochtend’: een wekelijkse bijeenkomst met vaste gasten en veel gezelligheid. Bijkomend voordeel: tijdens de herenochtend hoeft Pim niet af te rekenen. Iedereen betaalt met consumptiebonnen, en dat is wel zo makkelijk!
Tijd voor een nieuwe uitdaging: binnenkort gaat Pim begeleid zelfstandig wonen. “Ik ben nu aan het trainen om zelf te koken. En om te reizen met het openbaar vervoer.” Hij werkt elke dag met plezier bij Prise d’Eau. Daar zijn ze blij met hem. Pim heeft ALTIJD een goed humeur. En zijn innemende glimlach verhoogt de sfeer zowel in het team als in de zaak. Vandaar dat Pims contract in 2018 is verlengd!
2018
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 7
ONZE JONGEREN
Duizendpoot Thomas Winter (21) stapte over van de horeca naar de zorg bij Prins Heerlijk. ‘Ik kan mijn creativiteit kwijt bij mensen met dementie.’
Hij werkte in de horeca van Prins Heerlijk in Villa de Vier Jaargetijden, in Factorium, de bibliotheek en in het winkeltje van Het Laar. “Daarna startte ik als zorgvrijwilliger in Het Laar. Ik merkte dat ik in de zorg meer passie voel dan in de horeca.” Ook nu weer staat deze flexibele, energieke duizendpoot op allerlei plekken. “Op Laarakker breng ik bewoners van a naar b. In Laarhoven breng ik bewoners met dementie eten en doe activiteiten met ze. Zo leuk hoe ik me blijf ontwikkelen via Prins Heerlijk. Ik leer eigenlijk mezelf ontdekken.” Toen hij klein was, snapte Thomas niet waarom hij naar bijzonder basisonderwijs moest. “Door de begeleiding bij Prins Heerlijk begrijp ik pas waarom leren voor mij lastig is. Mijn hoofd is helemaal vol door een soort interne adhd. Ik word makkelijk afgeleid. Bij Prins Heerlijk krijg ik mboonderwijs dat bij mijn denken aansluit. Maar ik doe het wel zelf. Prins Heerlijk geeft je alleen een zetje.” Thomas werkt het liefst op de gesloten afdeling voor mensen met dementie. “Ik ben creatief en deze mensen zijn soms onberekenbaar. Dat geeft me uitdaging, ik houd niet van routinewerk.” Hij heeft er ook talent voor. “We leerden dat je iemand met dementie die huilt met rust mag laten. Maar bij Laarhoven huilde een vrouw door herinneringen en ik ging toch naar haar toe. In haar appartement stond een doosje familiefoto’s en ik bekeek die samen met haar. Ze knapte er van op.” Thomas vindt de ruimte binnen regels in de Prins Heerlijkmethode prettig. “Natuurlijk mag je niet zomaar wat doen. Maar we mogen wel onze eigen manieren ontdekken om contact te maken. Je eigen talent krijgt ruimte.”
8 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
‘ D o o r Pr i ns
ontdek ik
He erlij k wie i k be n ’
KOEKEN EN ADVOCAAT Naam: Liang Montulet Leeftijd: 22 jaar Werkt bij: de Prins Heerlijk winkel in Het Laar Verkoopt: vooral broodjes, vleesbeleg en koeken. Maar ook afwasmiddel en advocaat. Geniet van: gezellig kletsen met de klanten. De bewoners kent ze bij naam. Hun kinderen en kleinkinderen van gezicht. Baalt als: ze ‘s morgens met de trein uit Eindhoven komt en de OV fietsen bij station Tilburg ‘op’ zijn. Vindt het lastig: om pauze te nemen als ze alleen in de winkel staat. Specialiteit volgens haar jobcoach: zelfstandigheid & verantwoordelijkheid Dol op: woudlopersbroodje met krabsalade. En natuurlijk op haar vriend. Bezig met: een baan zoeken in de buurt van Eindhoven. Tip voor haar opvolger: “Niet schrikken als de klanten even aan je moeten wennen. Dat was bij mij ook. Maar het komt vanzelf goed.” PS. Liang heeft inmiddels een werkplek gevonden bij ‘Bij Puur’ in Veldhoven.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 9
P rins He e rlijk over
10 JAAR ontplooiing
van
jongeren
met
waarmee
we 10 jaar geleden met Prins Heerlijk gestart zijn. Als sociale ondernemers hebben we voor deze jongeren georganiseerd wat nodig was om volwaardig in de horeca, de detailhandel en in de zorg aan de slag te kunnen gaan. 10 jaar later is die missie niet gewijzigd. Wat wel totaal veranderd is, is de maatschappelijke context waarin jongeren van Prins Heerlijk en hun begeleiders hun plek moeten zoeken.
Participatiesamenleving,
decentralisatie,
zelfredzaamheid en vooral forse bezuinigingen; stuk voor stuk hebben ze grote gevolgen gehad voor de jongeren, werkgevers en voor Prins Heerlijk. Hoe ziet dit eruit als we weer 10 jaar verder zijn?
H oe begon h e t?
Waar het gaat om persoonlijke ontwikkeling, begeleid wonen en dagbesteding was in 2008 het Zorgkantoor verantwoordelijk in het kader van de AWBZ. Ook hier bracht Prins Heerlijk een vernieuwing, door te investeren in vakvaardigheden van de jongeren en bovendien in rekenen, taal en maatschappelijke kennis. Deze vorm van participatie en ontplooiing kreeg de naam ‘Ontwikkelingsgerichte dagbesteding’. Specifieke individuele leerprogramma’s die jongeren de kans gaven om trots op zichzelf en op hun werk te kunnen zijn. Soms op een werkplek binnen Prins Heerlijk, maar ook vaak bij een reguliere organisatie.
Werken
art
icipa
t
ie
10 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Bij de start van Prins Heerlijk lag de verantwoordelijkheid voor de financiering van de ondersteuning van trajecten naar betaald werk bij het UWV. Jonggehandicapten (Wajong) werden ondersteund om aan de slag te gaan bij reguliere werkgevers.
Leren
Wonen O
&
In 2008, bij de start van Prins Heerlijk in Tilburg, wilden we jongeren met ambitie om in de horeca te werken, de kans bieden om zich te ontwikkelen. Door hen een opleiding en begeleiding op maat te bieden in combinatie met een passende werkplek zijn we hiermee aan de slag gegaan. Wanneer we na 10 jaar de balans opmaken, is dat heel goed gelukt. We maakten per individu een ontwikkelingsprogramma en boden intensieve begeleiding op werkplekken in een omgeving die heel dicht op de ‘gewone’ horeca zit. Daardoor lukte het veel jongeren om zich te ontwikkelen tot een waardevolle medewerker in de horeca. Vaak in een betaalde baan, maar ook in veel gevallen op een mooie onbetaalde werkplek. ‘Eruit halen wat erin zit’, dat is in wezen ons uitgangspunt voor elke jongere. We begonnen in de horeca, maar al snel kwamen daar soortgelijke trajecten in de detailhandel en in de zorg bij. Ook op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en wonen was er een groep jongeren die verder wilde. Hiervoor bedachten we ontwikkelingsgericht wonen. Populair vertaald: jongeren omstandigheden bieden waardoor ze zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen en zoveel mogelijk zelf verantwoordelijk kunnen zijn voor het vormgeven van hun leven.
De leerwerktrajecten van Prins Heerlijk zijn vernieuwend omdat een opleiding en werk gecombineerd worden op een manier die past bij de mogelijkheden en ambitie van de jongere. In het door Prins Heerlijk, samen met De Rooi Pannen en het Koning Willem 1 College ontwikkelde ‘Speciaal MBO in Bedrijf’ kunnen jongeren een regulier diploma halen en een baan bij een regulier bedrijf bereiken. De resultaten van deze aanpak zijn niet alleen voor de jongeren, maar ook maatschappelijk erg positief. Veel jongeren lukt het om een betaalde werkplek te krijgen waar ze voor lange tijd aan de slag kunnen.
g
en
leerproblemen, dat was de doelstelling
nt pl o oi
in
Participatie
P
Gief van Schijndel
S p eci a a l MBO i n Bedri jf en Ont w i kkeli ng sg eri c ht e da g b est edi ng
Persoonlijke ontwikkeling
Pr ins H e e rl i j k i n d e p a r t ic ip ati e s am e n l e v i n g In 2012 trad het kabinet Rutte II aan. Onder de vlag van de ‘participatiesamenleving’ werd een enorm pakket van bezuinigingen op het gebied van zorg, participatie en onderwijs ingevoerd. Per 1 januari 2015 kreeg dit zijn beslag. Op dat moment werden veel taken overgedragen van UWV en Zorgkantoren naar gemeenten. Die decentralisatie die we keurig transitie zijn gaan noemen, ging gepaard met forse kortingen op de beschikbare financiële middelen. In het onderwijs werd ‘Passend onderwijs’ ingevoerd, wat inhoudt dat leerlingen met leerproblemen binnen reguliere scholen opgevangen worden. Met als gevolg dat ze vaak niet langer de ondersteuning krijgen die nodig is. Voor jongeren met een functiebeperking had dit grote gevolgen. Voor begeleiding naar werk en dagbesteding was een grote groep aangewezen op ‘hun’ gemeente. Ook voor opleiding en individuele begeleiding moesten zij naar de gemeentelijke ‘keukentafel’ om een beroep te kunnen doen op de nieuwe voorzieningen: de Participatiewet (voor werk en inkomen) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (voor begeleiding en dagbesteding). Ondanks de goede resultaten die de begeleiding van Prins Heerlijk heeft laten zien, moeten ouders, jongeren en wij zelf erg veel inspanning leveren om de noodzakelijke ondersteuning te regelen. Administratieve lasten voor werkgevers, jongeren en voor ons als organisatie zijn in de afgelopen jaren geëxplodeerd. Een enorme golf van aanbestedingsprocessen, keukentafelgesprekken en verantwoordingen is over ons heen gekomen. En dat alles 50 keer, omdat we voor jongeren uit 50 Brabantse gemeenten werken en elke gemeente haar eigen beleid en werkprocessen kent. Toch hebben we in de laatste jaren veel gemeentelijke opdrachtgevers kunnen overtuigen van de positieve effecten van onze aanpak. Juist de combinatie van begeleiding, opleiding en ondersteuning in de persoonlijke ontwikkeling zorgt ervoor dat jongeren vooruit komen in het leven. Hierdoor kunnen ze zelfvertrouwen opbouwen, waardoor ze op langere termijn juist minder behoefte hebben aan ondersteuning. Deze aanpak gaat over de verschillende beleidsterreinen heen. Het gaat niet om werk óf zorg óf opleiding, maar om werk én zorg én opleiding. Voor gemeenten een uitdaging om hieraan vorm te geven.
Pr ins H e e rl i j k o v e r 10 j aar Dat de participatiesamenleving van Rutte II niet gebracht heeft wat ervan verwacht werd, wordt steeds duidelijker. Het aantal mensen met een functiebeperking dat aan het werk komt, loopt ver achter bij de doelstellingen. Gemeenten lopen bij de ondersteuningsvragen tegen de randen van hun budget aan. Mantelzorgers raken overbelast. Tegelijkertijd
groeit bij veel beleidsmakers, politici en ondernemers het besef dat investeren in opleiding en ontwikkeling van jongeren met leerproblemen echt effectief is. Opleiding (écht passend onderwijs), ontwikkeling en begeleiding op maat zijn daarbij belangrijke elementen. Initiatieven als Prins Heerlijk laten zien dat het versterken van de trots en zelfstandigheid van mensen prima samen gaat met het verhogen van participatie en het verlagen van maatschappelijke kosten. Wat we daarvoor keihard nodig hebben, is een duurzame en betrouwbare ondersteuning van deze doelgroep én van de werkgevers die ruimte bieden aan deze mensen. Als dit besef verder doordringt bij de beleidsbepalers op de verschillende niveaus, zal Prins Heerlijk over 10 jaar niet meer bijzonder zijn. Dan is er in elke branche en in heel het land een netwerk van organisaties die mensen met een functiebeperking én werkgevers ondersteunen. Organisaties die zorg en werk op maat combineren waardoor iedereen de kans krijgt om ‘eruit te halen wat erin zit’. Dat is en blijft het wezenlijke uitgangspunt.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 11
Die goede sfeer draagt ertoe bij dat de jongeren vol trots aan hun ouders en andere familieleden hun werkplek willen laten zien.
Bonheur Horeca Groep was in 2008 het eerste bedrijf waar jongeren van Prins Heerlijk aan de slag gingen. Op dit moment is gemiddeld 10 tot 15 procent van de ruim honderd medewerkers een jongere met een leerprobleem of beperking. ‘Iedereen doet mee’ is dus niet zomaar een kernwaarde van deze Tilburgse horecaonderneming. “Het is onze belofte aan de stad en aan de samenleving.”
12 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Ton Gimbrère & Tim Wijdemans Bonheur Horeca Groep
Bij on s d o e t
WERKGEVERS
ie d er een m e e Aan het woord zijn Tim Wijdemans en Ton Gimbrère. Tim nam vorig jaar september het directiestokje van Ton over. Die had het bedrijf in 15 jaar stevig op de kaart gezet. Bonheur Horeca Groep, genoemd naar de bakermat Auberge du Bonheur, behoort tot de Top 100 van grootste horecabedrijven in Nederland. Onder de negen locaties zijn bekende namen als het Willem II Stadion, Prise d’Eau, Villa de Vier Jaargetijden, de Facultyclub en Grotto. Echt samenwerken Toen Tim in 2008 zijn opwachting maakte bij Bonheur Horeca Groep, was dat zo’n beetje tegelijk met de eerste jongere van Prins Heerlijk. “We waren toevallig op elkaars pad gekomen”, blikt Ton terug. “Prins Heerlijk zocht werkplekken voor zijn jongeren, wij waren naarstig op zoek naar mensen in een tijd waarin we moeilijk aan personeel konden komen.” Ton wil het niet mooier maken dan het is. “Als horecabedrijf zoek je naar de juiste balans tussen sociaal ondernemerschap en wat economisch verantwoord is voor je onderneming.” Om er meteen aan toe te voegen: “Maar Prins Heerlijk heeft toen ons ook de ogen geopend.
Als horecabedrijf zoek je naar de juiste balans tussen sociaal ondernemerschap en wat economisch verantwoord is voor je onderneming. Bij Bonheur Horeca Groep zijn ook jongeren uit andere trajecten en regelingen aan het werk. Maar Prins Heerlijk maakt het verschil vanwege onder andere hun kleinschaligheid. Ze leveren hun jongeren maatwerk, geven ze extra vaardigheden mee en zorgen voor een prima begeleiding. Met Prins Heerlijk werken is echt samenwerken.”
Trots tot in Marokko Tim vertelt het verhaal van een jongere van Marokkaanse afkomst die via Prins Heerlijk heel lang bij de Auberge in de keuken heeft gewerkt. “Die was via de beproefde meester/ gezel aanpak gekoppeld aan onze kok Kevin Blaakenburg (neef van de bekende chef Ralph, red.) en was zo trots dat hij Kevin uitnodigde bij zijn grootouders in Marokko. ‘Kijk, dit is nu de man die mij het vak heeft geleerd.’ In het Willem II stadion heeft een van de jongeren van Prins Heerlijk het tot zelfstandig werkend geschopt. Die heeft uiteraard een vaste aanstelling en hij is niet de enige.” De jongeren werken bij Bonheur Horeca Groep behalve in de keuken ook in de housekeeping en bediening. “De horeca vraagt nog iets extra’s van ze”, legt Ton uit. “Je hebt altijd gasten die best veeleisend zijn. Wanneer er iets misgaat in de bediening, maken we nooit excuses maar geven we uitleg.” Iedereen gelooft erin De jongeren van Prins Heerlijk zijn populair bij Bonheur Horeca Groep. “Onze medewerkers vragen ons wel eens ‘wanneer komt er weer een jongere bij?’ Dat hadden we in het begin alleen maar kunnen dromen. Want draagvlak op de werkvloer is uiteraard enorm belangrijk. Sociaal ondernemerschap moet geen hobby van de directeur zijn, iedereen moet erin geloven. Met deze jongeren erbij zie je ook een heel andere dynamiek onder de medewerkers ontstaan. Het bekende haantjesgedrag is er niet meer bij, waardoor de werkomgeving nog meer veiligheid biedt. Onze teams springen de jongeren ook bij als het nodig is.” Die goede sfeer draagt ertoe bij dat de jongeren vol trots aan hun ouders en andere familieleden hun werkplek willen laten zien. “Ze komen op de koffie of vieren hier hun verjaardag. Dat faciliteren we graag, temeer omdat we op die manier de familie kunnen laten kennismaken met onze begeleiders.” Ton en Tim vinden het een geweldige prestatie wat Prins Heerlijk in tien jaar tijd heeft neergezet. “We wensen hen voor de komende tien jaar toe dat deze aanpak doorgroeit naar een toekomstbestendig model. Aan Bonheur Horeca Groep zal het niet liggen. De bestaande samenwerking blijft verzekerd.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 13
n e n e r e m S n e r e v Ser
ONZE JONGEREN
NAAM: Carolina Hermanussen LEEFTIJD: 21 jaar WERKT BIJ: Smeer ‘m (broodjeszaak & catering) in de Spoorzone in Tilburg. SERVEERT: lekkere lunchgerechten en bijzondere koffies. SMEERT VOOR ZICHZELF GRAAG: een broodje Preparé Speciaal, met filet americain, truffelmayonaise, kapper-appels & rode ui. GENIET VAN: de gezellige sfeer en samenwerking in het team, zelfs als ze ‘moeten rennen’ tijdens de drukke lunch. SPECIALITEIT (VOLGENS COLLEGA’S): maakt de beste cappuccino, en haar stralende lach zorgt dat elke gast zich welkom voelt. HOUDT NIET VAN: schoolbanken en hoofdrekenen. LEERT: het beste in de praktijk. En is dan een enorme doorzetter. WORDT BLIJ VAN: de fijne achtergrondmuziek. TROTS OP: haar jaarcontract bij Smeer ‘m. VAN PLAN OM: daar een vast contract van te maken.
14 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Zoek de
10
verschillen
PUZZEL
in ons leslokaal van de zorg.
Voor de antwoorden, zie pagina 92
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 15
RECEPT
w u a j l e b a k n e k k a Geb t
nten Ingredië
sonen voor 4 per
elgor r a p t e m len e o t s n e d en pad
l filet met ve kabeljauw ks u st 4 • p/stuk) (150 gram ok, geperst tjes knoflo • 2 teen perd e ui, gesnip esneden • 1 klein stoelen, g ram padden g 0 0 5 • kookroom • 1 liter ort ram parelg • 400 g ) lgens etiket (gekookt vo lijfolie • 4 dl o en zout • peper
ur
Garnitu •
ips
groentech
Werkwijze • • • • • • • • • •
Zet een bakpan (met anti-aanbaklaag) op het vuur Breng de kabeljauw op smaak met peper en zout Doe 2 dl. olijfolie in de pan en bak de kabeljauw op de huid Zet nog een bakpan (met anti-aanbaklaag) op het vuur en verwarm de overige 2 dl. olijfolie Bak de bospaddenstoelen op heet vuur goed aan Voeg de ui en knoflook toe en laat deze kort meebakken Voeg de kookroom toe aan de paddenstoelen en laat deze zachtjes koken Voeg nu paddenstoelen aan de parelgort toe en breng alles voorzichtig aan de kook Breng op smaak met peper en zout Draai op het laatste moment de kabeljauw om zodat het vel mooi krokant blijft
16 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Serveren • • •
Verdeel paddenstoel/parelgort over 4 diepe borden (niet te veel, wat over is apart op tafel) Leg de kabeljauw op de paddenstoelen/parelgort Decoreer het gerecht met de groentechips
NIEUWE UITDAGING
ONZE JONGEREN
Begon ooit: bij Leescafé de Kleine Prins in de bibliotheek.
Mocht daarna: de cursisten en bezoekers van het Factorium bedienen.
Kreeg: per 1 mei 2018 een nieuwe uitdaging bij het restaurant van De Duynsberg, dat sinds die dag gerund wordt door Prins Heerlijk.
Voelt zich: al goed thuis op zijn nieuwe werkplek. Het restaurant is nog volop in verandering, maar de leermeesters en collega’s zijn oude bekenden.
Zorgt ook: dat de maaltijden van de cateraar warm op tafel komen. Zowel in het restaurant als in de vele service-appartementen.
Specialiteit: Een praatje maken met de gasten. Luistert vol aandacht naar hun levensverhalen. En maakt hen graag (en gemakkelijk) aan het lachen.
Naam: Leeftijd: Werkt bij :
Heeft moeite met: getallen en afrekenen. Gelukkig wordt er vaak betaald met bonnen.
Serveert: zelfgebakken koekjes bij de koffie, frisdrank en snacks, jenever met bitterballen.
Robert Jan Tuijl 25 jaar Restaurant Prins Heerlijk in Servicecentrum De Duynsberg
Loopt: heel veel! Van het restaurant naar het terras. Van het bruin café naar de leestafel. Van het winkeltje naar de keuken.
Is benieuwd: hoe al die plekken er uit zullen zien wanneer de ‘Prins Heerlijk Make-Over’ straks klaar is.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 17
Mijlpalen
HIGHLIGHTS
Opening tweede locatie, leescafé De Kleine Prins in de bibliotheek van Tilburg.
Start met de opleiding in de zorg en dienstverlening. In Servicecentrum Het Laar krijgt Prins Heerlijk een eigen leslocatie voor deze opleiding.
Eerste baan bij toprestaurant Auberge du Bonheur. Start eigen opleidingscentrum / leslokalen.
2008
2009
2010
2011
2012
Eerste mbo-diploma’s worden behaald. Gekozen voor het Groeiprogramma van het Oranje Fonds. Derde locatie, de Eetwinkel aan het Stadhuisplein wordt geopend door Prins WillemAlexander. Tevens feliciteert zijne koninklijke hoogheid een nieuwe groep jongeren met hun diploma.
Prins Heerlijk gaat samenwerken met het Koning Willem 1 College in Den Bosch. Het aantal leerlingen dat een mbo-diploma haalt, blijft jaarlijks groeien. Prins Heerlijk ontwikkelt haar eigen lesmateriaal.
Start Prins Heerlijk in de horeca met 9 jongeren in het lunchcafé aan de Nieuwlandstraat in Tilburg. Gemeente Tilburg kiest Prins Heerlijk tot MVO koploper. Prins Heerlijk gaat samenwerken met scholengemeenschap MBO De Rooi Pannen.
18 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
2013
Het aantal werkbedrijven waarmee wordt samengewerkt, groei zowel in de horeca als in de zorg. De werkbedrijven zitten bovendien in heel Brabant.
Opening vierde locatie, Villa de Vier Jaargetijden, toen in samenwerking met La Cloche catering. Tegenwoordig met Bonheur Horeca Groep.
2014
k j i l r e e H Prins
Prins Heerlijk ontvangt het kwaliteitscertificaat ISO 9001: 2008. Start met begeleid wonen in een eigen woning van Prins Heerlijk.
2015
2016
Koningin Máxima bezoekt Prins Heerlijk in de zorg en feliciteert jongeren bij de diploma-uitreiking mbo Zorghulp.
2017
Restaurant De Koning in Waalwijk wordt geopend. Deze locatie is tevens een leslocatie voor de opleiding in de horeca en detailhandel.
Het begeleid wonen bij Prins Heerlijk wordt uitgebreid met een aantal zelfstandige appartementen aan de Luchthavenlaan.
2018
De opleiding in de zorg en dienstverlening breidt uit met een nieuwe leslocatie in Eindhoven. Prins Heerlijk gaat samenwerken met het MBO Summa College in Eindhoven. Opening nieuwe locatie restaurant en winkel in De Duynsberg.
Viering 5-jarig bestaan met o.a. een receptenboek.
Prins Heerlijk opent een winkel in Het Laar.
r a a j 10
Prins Heerlijk vestigt zich in Factorium Podiumkunsten.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 19
Lunchcafé Prins Heerlijk
In één van de mooiste en oudste winkelstraten van Tilburg vind je Prins Heerlijk Lunchcafé: een sfeervolle zaak waar je vorstelijk kunt eten en drinken. Onze leerling-medewerkers zorgen voor een vriendelijke ontvangst. Prins Heerlijk Lunchcafé biedt alles voor een hapje of drankje, een klassiek ontbijt of een stevig middagmaal. Van smakelijke soepen, rijkelijk belegde broodjes en gevarieerde salades tot warme gerechten en zoete lekkernijen. Alles is vers en bij voorkeur uit de streek. 20 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
PRINS HEERLIJK LOCATIE
NIEUWLANDSTRAAT 16 TILBURG PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 21 T 013 - 542 16 18
Helpen d en 1 e n 2: zeer aanv u l l e nd
WERKGEVERS
Het Laar in Tilburg: een van de eerste werkgevers in de zorg die aanhaakte bij het Prins Heerlijk-concept. Deze woonzorgorganisatie biedt ook vol enthousiasme ruimte voor de leslocatie. Bestuurder Ingrid van Huijkelom: ‘Er verandert iets in mensenlevens van Prins Heerlijk-jongeren. En we vullen elkaar aan.’
In 2012 hoorde Ingrid (56) een toespraak van Prins Heerlijkdirecteur Ella Buijze. Zij vertelde over het horecaconcept van Prins Heerlijk. Ingrid: “Ik werd geraakt. Dat jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk gingen en een mbo-diploma konden halen. Via een andere route. Dat moet toch ook in de zorg mogelijk zijn, dacht ik meteen.” Ella Buijze keek zelf al even richting zorg en de twee vonden elkaar. “Ik vroeg collega’s in de regio of ze wilden samenwerken met Prins Heerlijk. Maar niet elke zorgorganisatie vond Helpenden niveau 1 en 2 in hun organisatie passen. Het Laar zag deze groep juist als kansrijk. Een aanvulling in je team,” aldus de bestuurder. Twee andere zorgaanbieders wilden wel meteen meedoen: Huize Padua, van De Wever, en Zandley, van Schakelring. Een tekort aan zorgverleners was niet Ingrids hoofdreden voor samenwerking met Prins Heerlijk. “Iedere jongere verdient het om te kunnen werken en te mogen leren. Onderwijs biedt iemand toekomst. De vernieuwingen in het mbo, met veel theorie, werken niet voor iedere jongere. Maar dat zegt niet dat ze niet goed kunnen zijn in een beroep.” De praktijkopleiding van Prins Heerlijk streek vervolgens ook neer in Het Laar. Ingrid wilde bij de allereerste sollicitatiegesprekken met Prins Heerlijk-jongeren zijn. “Ik was geroerd door de verhalen die ik hoorde. Ik zag leuke jonge mensen met kwaliteiten. Maar die hun passie voor zorg niet kwijt konden. Omdat ze niet meekonden in het reguliere mbo. Die noodgedwongen als schoonmaker werkten.” Eén solliciterend meisje zal Ingrid niet snel vergeten. “Zij zei dat ze het spannend vond, om met een directeur te praten. Ik zei dat de gesprekken ook voor mij spannend waren. ‘U doet ‘t heel goed’, reageerde ze spontaan.”
22 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Máxima Koning Willem I College Den Bosch haakte als pionier aan in de leer-werktrajecten. En in 2014 stonden in Het Laar de glunderende eerste Prins Heerlijk-afgestudeerden. Ingrid: “Als grote verrassing kwam koningin Máxima de diploma’s uitreiken! Prachtig, vonden de afgestudeerden dat. En dan hun ouders: zó trots. Dat deed mij veel. Je ziet dat er iets is
gebeurd in mensenlevens. De jongeren worden onafhankelijk, gaan hun eigen brood verdienen.” De Tilburgse vindt de persoonsgerichte aanpak in het Prins Heerlijk opleidingstraject het mooist. “Sommige jongeren moeten gewoon heel vaak acties herhalen om te leren. Leren door vaak te doen, dat zie je niet veel in het reguliere mbo.” En de aanvulling in het team is er inderdaad. De bestuurder ziet dat sommige werknemers van Prins Heerlijk dichterbij bewoners durven komen dan andere medewerkers. “Dan zie je een jongere in contact naast een oudere zitten: in stilte. Dat durft niet iedereen en ouderen reageren positief op dit persoonlijke contact.” Ingrid ziet hoe anderen in het team daarvan leren. “Andersom leren de Prins Heerlijk-jongeren weer bij over zorginhoudelijke, bijvoorbeeld meer technische taken.” De bestuurder weet niet eens altijd welke medewerkers van Prins Heerlijk komen. “Ik zie gewoon een sterk dreamteam. De ene keer is er iemand nodig die een verhaaltje vertelt aan een bewoner, voor afleiding. De andere keer iemand voor een complexe verpleegkundige actie. De ene medewerker kan dit, de ander dat.” Ingrid van Huijkelom
Iedere jongere verdient het om te kunnen werken en te mogen leren. Onderwijs biedt iemand toekomst.
Schwung De jongeren van ROC en Prins Heerlijk geven vanuit het opleidingscentrum ook nog eens schwung aan het verzorgings- en verpleeghuis. “Wekelijks lopen hier 75 tot 80 gemotiveerde jongeren rond. Ze studeren in de zitjes, tussen de ouderen in het restaurant. Ze worden opgehaald door vrienden met scooters en muziek. Die jonge energie doet onze oudere bewoners goed”, aldus Ingrid. In Het Laar werken jongeren van Prins Heerlijk ook in de bediening, evenals in de keuken en ’t Prins Heerlijk-winkeltje. “Ouderen in hun laatste levensfase hebben immers ook recht op lekkere, verse producten. Die kunnen ze nu dichtbij kopen.” Inmiddels heersen er personeelstekorten in de zorg en zijn wél alle zorginstellingen aangehaakt bij de praktijkopleiding van Prins Heerlijk. Ingrid: “Jammer dat mijn collega’s niet meteen in de kracht van helpenden niveau 1 en 2 geloofden. Ze bieden de zo gewenste ‘warme zorg’.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 23
Wens om met kids te werken, komt uit Ze heeft moeite met taal opnemen. Daardoor wordt ze onderschat. Sientje Meulens (20) voelt zich bij Prins Heerlijk goed gehoord.
24 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Ze stond lang op de wachtlijst voor een traject bij Prins Heerlijk. Dus deed Sientje alvast een andere opleiding. Op haar 19e haalde ze haar diploma mbo Facilitair niveau 2. “Maar daarmee zou ik conciërge worden; dat was niet mijn wens.” Met kinderen werken wel. “Ik pas graag op mijn neefjes en nichtje, kinderen zijn leuk!” Sientjes school wees de weg naar Prins Heerlijk. “Via hun traject, met stageplaats, zou mijn wens kunnen uitkomen. Mbo heeft namelijk alleen een opleiding kinderopvang op niveau 3. Via Prins Heerlijk studeer ik voor een diploma Zorg en welzijn niveau 2. Maar ik kan daarbij wél een jaar stage lopen bij een kindercrèche.” Dat doet ze vol plezier. “Ik sta bij twee groepen. Ik dek de tafel, help bij knutselen. Ik mag steeds meer, ik haal kinderen uit bed, geef ze de fles.” Een stagebegeleider kijkt mee. Ook krijgt Sientje opdrachten in de kindercrèche. “Dan moet ik boodschappen bestellen of opletten op de veiligheid van kinderen. Ik zorg bijvoorbeeld dat er geen speelgoed op de grond ligt. Volgens mij wil de directeur me niet kwijt”, lacht Sientje. Na deze werkervaringsplaats moet de Tilburgse ook nog een jaar met ouderen werken voor haar diploma. “Dat is nu eenmaal de regel. Maar daarna hoop ik werk te krijgen in een kindercrèche.”
WERK HEBBEN, GEEFT BETEKENIS Kindercrèche Zuid in Tilburg is dankbaar voor de twee stagiaires vanuit Prins Heerlijk. Directeur Danny Mikesz: ‘Neem Sientje: ze is trouw, stelt diepgaande vragen en helpt goed.’
Directeur Danny (43) komt oorspronkelijk uit de hulpverlening en het onderwijs. Ze twijfelde dan ook geen moment toen Prins Heerlijk bij haar aanklopte voor samenwerking. “Iedereen verdient zijn aandeel in de maatschappij. En Prins Heerlijk had nu eenmaal leerlingen die in de kinderopvang wilden werken. We wilden het proberen.” Bij sollicitatiegesprekken was Danny meteen duidelijk: eerst helpt een medewerker niveau 2 met de gewone dingen. Zoals fruithapjes maken, de was doen, bedden opmaken. “Als dat goed gaat, ondersteunen de Prins Heerlijk-stagiaires de pedagogisch medewerkers met activiteiten.” Danny wil niet meer terug. “De Prins Heerlijk-leerlingen lopen hier een jaar stage. Om zo uit te groeien tot professioneel medewerker. Eerst moet je even extra investeren. Maar nu zijn Rowena en Sientje onmisbaar.” De Helmondse ervaart de samenwerking met Prins Heerlijk ook als prettig. “We kunnen prima overleggen, de stagebegeleiding is goed, het leerproces wordt bewaakt.” De directeur vindt het mooi om de Prins Heerlijk-medewerkers te zien groeien. “Eerst keken ze de kat uit de boom. Maar nu zijn ze gewoon onderdeel van themabijeenkomsten en teamuitjes. Ze voelen zich thuis en ervaren betekenis.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 25
ONZE JONGEREN
Hier haal ik gee n en ke le o n v o l d o e n d e ! Janiek van Amstel met een bewoonster van Sint Jozefzorg
26 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Haar zelfvertrouwen liep een deuk op. Het ROC geloofde niet dat ze kon verder leren. Janiek van Amstel (20): “Ik zat er helemaal doorheen.”
Doolhof vind de weg naar het Prins Heerlijk appeltaartje!
Ze is deze vrijdag druk met verslagen schrijven in opleidingslocatie Het Laar in Tilburg. Op andere dagen krijgt ze rekenen en taal en opdrachten rondom dementie. “Als je iets wilt, dan kan je het! Mijn vorige school geloofde niet dat ik verder kon leren. Maar hier haal ik geen enkele onvoldoende, niets..” Ze ontdekte haar passie voor de zorg tijdens een stage in een restaurant van een verzorgingshuis. “Ik vond vooral het contact met de bewoners leuk en interessant.” Sinds 1 juni 2018 heeft ze via Prins Heerlijk een arbeidsovereenkomst bij Sint Jozefzorg voor 27 uur. ”Op een afdeling kleinschalig wonen, met acht bewoners met dementie. Ik heb het super naar mijn zin.” Janiek gaat twee dagen per week naar school. De kleinere klas in het opleidingscentrum van Prins Heerlijk helpt haar. Omdat ze op eigen tempo mag leren, zonder druk. “Er is gewoon veel meer aandacht per leerling.” Langzaamaan heelt de innerlijke schade die een vroegere leraar aanrichtte. “Toen die zei dat ik niet kon leren, wist ik niet meer wat ik moest. Ik zat er helemaal doorheen.” Gelukkig ontdekte ze Prins Heerlijk via internet. “Weet je, als ik ben geslaagd voor mijn diploma niveau 2, gaat mijn moeder mijn oude leraar opbellen.” Janiek kijkt blij.
Het Prins Heerlijk appeltaartje is in 2012 geintroduceerd. Er zijn sinds de introductie al duizenden appeltaartjes gemaakt door onze jongeren. Ze worden Niet alleen in onze eigen locaties verkocht, maar ook bij diverse samenwerkingspartners in de horeca!
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 27
SAMENWERKING
De Rooi Pannen en Prins Heerlijk:
een klik vanaf het eerste begin ‘Zo echt kan leren zijn’ is de slogan waarvan De Rooi Pannen zich bedient. Soms zijn slogans vooral holle woorden. Niet bij de Rooi Pannen. Daar is alles echt. Tot en met de inzet voor leerlingen die een extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Dat zie je terug aan de warme band met Prins Heerlijk. ‘Zo echt kan betrokkenheid zijn’ zou als slogan ook niet misstaan.
“We zeiden meteen ja, toen Ella Buijze bij ons de vraag op tafel legde of we met ons beroepsonderwijs iets konden betekenen voor jongeren met een leerprobleem of beperking.” Jan van Alphen blikt terug op de start van Prins Heerlijk en de samenwerking van het eerste uur met De Rooi Pannen. “Onze samenwerkingsovereenkomst besloeg niet meer dan twee A4’tjes. Geen dikke boekwerken of reglementen, gewoon doen.” Jan was destijds directeur van de horecaopleiding in Tilburg. Enkele jaren geleden maakte hij de overstap naar het college van bestuur van De Rooi Pannen en volgde Hanneke Majoor hem op. Ooit was ze zelf een van de studenten, toen ze er de Middelbare Hotelschool deed. Haar hart is altijd blijven kloppen voor De Rooi Pannen, vooral voor de studenten.
Van meet af aan een klik Bij De Rooi Pannen gaan ze voor inzet en kwaliteit. “Daar zijn we heel duidelijk in”, aldus Hanneke en Jan. “Ook bij onze horecaopleidingen. Je carrière begint op de dag dat je hier je opleiding begint, zeggen wij altijd. We hechten veel belang aan de normen en waarden die onlosmakelijk met het horeca-vak verbonden zijn. Discipline, uiterlijke verzorging, houding. Het hoort er allemaal bij. Vanaf dag één adem je hier horeca.” Die benadering blijkt een goede keuze te zijn.
28 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
De studenten komen goed terecht, gaan in heel Nederland en zelfs wereldwijd aan de slag. En ze komen nog graag eens terug. Bijvoorbeeld als gastdocent of bij de populaire businessclub van De Rooi Pannen. “Ze zijn trots op ‘hun school’.” Geen wonder dat het van meet af aan klikte tussen Prins Heerlijk en De Rooi Pannen. Jonge mensen trots maken op het vak dat ze leren en uitoefenen was en is het gemeenschappelijke doel. “Plus de intentie om leren en werken binnen het bereik te brengen van jongeren voor wie dit helaas nog minder vanzelfsprekend is. We zijn samen in het gat van Speciaal middelbaar beroepsonderwijs gesprongen.”
De cirkel is rond
Alles echt
Leerlingen van Prins Heerlijk die lessen volgen bij De Rooi Pannen en daar vervolgens aan het werk gaan. Hanneke Majoor die ooit als student bij De Rooi Pannen begon en er later stagiaire en docent werd. De cirkel is nogal eens rond, als je naar deze gebeurtenissen kijkt. En wat de denken van Chris Heule? Hij was tien jaar geleden nog docent bij De Rooi Pannen. Werd zo enthousiast over de aanpak van Prins Heerlijk dat hij daar als docent aan de slag ging. En keert elk jaar nog terug op het oude nest tijdens de open dag van zijn voormalige werkgever.
Er was nóg een ambitie die De Rooi Pannen en Prins Heerlijk vanaf het eerste moment deelden: alles moet echt zijn. Hanneke en Jan: “Dus niet een of ander certificaat aan het einde van de opleiding met onze naam erop. Gewoon de landelijke diploma’s voor niveau 1 en niveau 2. De jongeren van Prins Heerlijk staan bij ons ingeschreven en de docenten van Prins Heerlijk werken nauw samen met die van De Rooi Pannen. Prins Heerlijk verzorgt met hun docenten de horecatheorielessen, de collega’s van De Rooi Pannen geven reken- en taallessen. Tegelijk -en dat is de meerwaarde van deze aanpak- kunnen de leerlingen praktijkervaring opdoen. Bij een van de eigen vestigingen van Prins Heerlijk of bij de horecapartners waarmee we samenwerken. Leren en praktijkervaring opdoen, zoals in het reguliere beroepsonderwijs. En dan op een manier die deze jongeren past en extra stimuleert. Door ze wat meer tijd te gunnen en in kleine groepjes te werken. Verder met aangepast lesmateriaal en niet te vergeten de begeleiding in de persoon van een jobcoach. Samen zorgen we voor maatwerk, kwaliteit in onderwijs en werk en voor borging van die kwaliteit.” Toen De Rooi Pannen en Prins Heerlijk in 2008 startten met hun samenwerking, waren er 8 leerlingen. Inmiddels is dat aantal vertienvoudigd. “We brengen samen jongeren naar een diploma en naar werk. Prins Heerlijk was destijds de enige in Nederland met een opzet die ook nu nog vrij uniek is. Temeer omdat het niet gaat om geld te verdienen. We spelen geen café of restaurantje. Wat ons betreft houden we de samenwerking duurzaam in stand. De betrokkenheid van Prins Heerlijk is goud waard en wij vinden het onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om hieraan ons steentje bij te dragen.”
Abraham gezien In 2017 heeft De Rooi Pannen Abraham gezien. Al meer dan 50 jaar timmert de van oorsprong Tilburgse onderwijsinstelling aan de weg. Ook met vestigingen in Breda en Eindhoven. Het totaal aantal studenten bedraagt bijna 7.700. Ruim de helft hiervan studeert in Tilburg. Daar zijn de opleidingen Horeca en Toerisme & Vrije tijd het drukst bevolkt. Met deze opleidingen is De Rooi Pannen koploper in Nederland.
Jan van Alphen & Hanneke Majoor
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 29
Bege l e id ings t e a m Prin s He e r l i j k
30 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
BEGELEIDERS
Prins Heerlijk heeft een enthousiast en professioneel team van begeleiders voor de jongeren. Leermeesters, docenten, trajectbegeleiders/jobcoaches, woonbegeleiders en persoonlijk begeleiders, gedragsdeskundigen, intakemedewerkers en ondersteunende medewerkers. Allemaal met één doel: de jongeren de kans geven om het beste uit zichzelf te halen.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 31
ONZE JONGEREN
v.l.n.r. Woonbegeleidster Daniëlle, Laura, Raoul en Nicole
WON E N IN DE P A TER S T R AAT Elke woensdag wordt er een huisvergadering gehouden in de Paterstraat. Na het avondeten bespreken de zes jongeren die er wonen de sfeer in huis. Dat doen ze samen met hun woonbegeleider vanuit Prins Heerlijk. Waar gaat het dan zoal over? 32 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Irritaties Als je met zes jongeren één huiskamer met keuken, twee badkamers en drie wc’s deelt, heb je wel eens last van elkaar. Dat kan niet anders. ‘Haren in de afvoerputjes’ blijkt irritatie
BEGELEID WONEN BIJ PRINS HEERLIJK
nummer 1 te zijn. Het is natuurlijk geen misdaad, maar wel
Prins Heerlijk heeft een aantal woningen waar
vies. En bovendien simpel te voorkomen. Gelukkig kunnen de jongeren samen ook grappen maken over zulke irritaties.
jongeren begeleid kunnen (leren) wonen. Ze
Daarom heeft huisgenoot Laura Pulles dit motto voor de
huren een kamer of appartement en krijgen
groep bedacht: ‘Als we doen wat moet gebeuren, hoeven we niet zo te zeuren.’
begeleiding op maat: zelf doen wat je zelf kunt, ondersteund worden waar dat nodig
Taakverdeling
is. Het gaat om jongeren die al een leerwerk-
De jongeren van de Paterstraat werken allemaal in de zorg of
traject volgen bij Prins Heerlijk en ook graag
horeca. Dat betekent onregelmatige diensten. In de keuken hangt een planbord waarop iedereen zijn werktijden en
willen leren zelfstandig(er) te wonen.
taken noteert. ‘s Avonds wordt er gezamenlijk gegeten. Wie kookt, doet ook de boodschappen. En de kosten worden eerlijk verdeeld. Een speciale app berekent wie nog moet betalen en wie geld terugkrijgt. Handig!
Gezelligheid Volgens de zes huisgenoten is het meestal gezellig in de Paterstraat. Daarom is de vergadering vaak snel afgelopen en kunnen ze samen nog een spelletje doen of tv kijken. Raoul Smits woont nu twee maanden in de Paterstraat en is daarmee ‘de nieuwkomer’. Hij vindt dat hij heel snel werd opgenomen door de groep. Maar volgens de anderen kwam dat ook wel door zijn eigen houding. Hij was opgewekt en informeerde met interesse naar ieders werkdag. En toen Daniël Poort een keer bang was dat hij zich zou verslapen, was Raoul meteen bereid voor wekker te spelen. Zulke dingen zijn altijd goed voor de sfeer!
Begrip & Respect Onderling begrip en respect is nodig als je samen een huis deelt. Iedereen is anders. En je hebt elkaar niet uitgekozen. Zo is de een op zoek naar aanspraak en gezelligheid, terwijl de ander juist graag op zijn eigen kamer is. Binnenkort verhuizen twee jongeren naar een nieuw woonproject. Dan komen er dus nieuwe huisgenoten. En moeten ze de goede sfeer toch vast zien te houden. “Dat lukt vast wel. Iedereen mag zijn wie hij is,” vinden Daniël, Laura en Raoul. “Als je maar rekening houdt met elkaar.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 33
WERKGEVERS
Hester & Jan van den Berg
‘Soms luk t een pla a ts ing niet’
Bij Herbergier Vlijmen wonen 19 ouderen met dementie. Er zijn 25 werknemers. Onder hen ook al jaren een paar medewerkers die via Prins Heerlijk in dienst kwamen. In Herbergier Vlijmen zijn geen rangen en standen. Zorgondernemer Jan van den Berg (60): “Iedere schakel in ons team is even belangrijk voor de levenskwaliteit van onze bewoners. We willen hen dagelijks een zo goed mogelijk leven bieden. Met veel positieve prikkels. Een van de beste medewerkers is Myriam die drie jaar geleden via Prins Heerlijk binnenkwam.” Een van de beste medewerkers? “Ja zeker. Ze rondde haar opleiding hier af en wij wilden haar graag in dienst houden. Zij doet werkelijk alles wat bij haar diploma Helpende niveau 2 hoort, heel goed. Met veel gevoel en liefde voor de bewoners.” Er werkt nog een hele goede medewerker die via Prins Heerlijk binnenkwam. Weer een andere jongere van Prins Heerlijk stroomde na twee jaar door naar een andere baan. Jan: “Op jonge leeftijd ervaring opdoen op meerdere werkplekken is nuttig. En we kunnen ook niet alle leerlingen in dienst houden.”
34 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Helaas lukt niet elke plaatsing. Jan: ”Iemand kan soms het werk en de omgang met onze bewoners niet goed aan, ondanks intensieve begeleiding. Samen met Prins Heerlijk proberen we echt uit deze jongere te halen wat er in zit. Als dat niet genoeg is, is dat voor iedereen een teleurstelling. Maar dan moeten we daar wel naar handelen. Wij hebben immers heel kwetsbare bewoners.” Stoppen met een medewerker gebeurt altijd heel zorgvuldig. In overleg tussen de jobcoach van Prins Heerlijk, de werkbegeleider van Herbergier Vlijmen, de medewerker en de werkgever. Jan: “Juist in die moeilijke trajecten leer je elkaar goed kennen. Dan blijkt onze samenwerking ook prima bij tegenslag. Gelukkig komt het ook zelden voor.”
Dit zeggen onze gasten “TIEN JAAR PRINS HEERLIJK…PROFICIAT EN……OP NAAR DE VOLGENDE TIEN”
“Ik vind het winkeltje handig voor snelle boodschappen, zoals koffie. De verkopers zijn altijd heel behulpzaam. Net als de Prins-Heerlijk-mensen in de zorg. Ze zijn dienend.”
Joke en Fons van de Hout
“Blijft altijd een heerlijke plek om terug te komen.” Oud leerling
”Tja, ik heb voor het eerst kennis gemaakt met Prins Heerlijk tijdens jullie catering in verband met de opening van de VVV in de Nieuwlandstraat in 2010. Ik was daar toen werkzaam en stond er van versteld hoe jullie alles voor elkaar hadden. Daarna ben ik gewoon maar klant en fan van jullie gebleven. Met eerste paasdag genoten met mijn gezin van de Paasbrunch, of een high tea bij de Villa en zomaar in de Nieuwlandstraat met de Dwalerij of de Katterug of de bibliotheek. Ik ben content met jullie prachtig bedrijf, jullie geweldige producten, prettige bediening. Tja, je mag mij rekenen tot fan van Prins Heerlijk.” Hermine Lockefeer
”Ik ben in hetzelfde jaar als Máxima verhuisd naar Nederland, voor mijn werk en woon nu vlakbij de Villa. Wekelijks kom ik een cafeïnevrije cappuccino met een glaasje water drinken op het terras bij Villa de Vier Jaargetijden. Buenos Aires is een stad met heel veel cafeetjes, en koffie drinken betekent daar een moment nemen voor jezelf en je gedachten even los laten. De Villa is daar een perfecte locatie voor; met het geluid van het water van de fontein, de rust in de straat en de sfeer van de tuin.” Myriam Suarez-Sosa
“Wij komen altijd voor de gezelligheid, sfeer en vriendelijkheid. Iedereen is altijd heel gastvrij en daarom komen wij ook altijd terug.” Familie Rijnen
“JE KUNT HIER GEWOON JEZELF ZIJN.” Marie
‘We komen hier nu tien jaar regelmatig. Nooit klachten, nooit een haar in de soep. De chefkok is een meester in improviseren op bijzondere wensen.’
“Als regelmatige gast zie ik leerlingen groeien. Dat is een grote prestatie; een pluim voor iedereen.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 35
Kro on pr in s opent d e E e tw i nk e l 36 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
HIGHLIGHTS
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 37
Donderdag 27 januari 2011 beloofde sowieso al een feestelijke dag te worden voor Prins Heerlijk. In de ochtend was er een kleinschalige diploma-uitreiking in het Lunchcafé. En ‘s middags werd de nieuwe Eetwinkel geopend. Tot grote verrassing van de leerlingen (en de hele Tilburgse binnenstad) bleek er echter ook koninklijk bezoek op het programma te staan.
38 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
In 2008 opende Lunchcafé Prins Heerlijk in de Nieuwlandstraat de deuren. Al snel volgde Leescafé de Kleine Prins in de Openbare Bibliotheek. Maar er waren ook jongeren die in de detailhandel beter tot hun recht kwamen. Vandaar dat Prins Heerlijk de kaaszaak van Fons van den Hout aan het Stadhuisplein overnam. Na een grondige verbouwing kwam Eetwinkel Prins Heerlijk tot stand. Een ruim pand vol zalige zoetigheden, verse broodjes, bijzondere kazen en heerlijk delicatessen. Duidelijk een zaak om HEEL feestelijk te openen.
MANNEN MET OORTJES Zowel voor de diploma-uitreiking als voor de opening van de Eetwinkel waren veel gasten uitgenodigd. Zelfs de burgemeester kwam. En Omroep Brabant zou filmopnames maken. Logisch dus dat alles tip top in orde moest zijn. Maar de leerlingen vonden het nogal overdreven dat ‘mannen met oortjes’ het Lunchcafé en de Eetwinkel van onder tot boven bekeken. En zelfs de gastenlijst wilden inzien. Pas toen de diploma’s uitgereikt waren, werd duidelijk waar al die extra drukte voor nodig was. Niemand minder dan kroonprins Willem-Alexander stapte het Lunchcafé binnen voor een onverwacht werkbezoek! ENTHOUSIASTE PRINS Kroonprins Willem-Alexander feliciteerde de geslaagde leerlingen hartelijk. En zodra zij een beetje van de verrassing waren bekomen, gaven zij hem een rondleiding door het Lunchcafé. “Ik ben erg blij dat ik het project een keer mag bezoeken”, vertelde kroonprins Willem-Alexander tegen de pers. “Ik heb er veel over gehoord. Het is een van onze groeiprogramma’s van het Oranje Fonds, waarbij ze geholpen worden uit te breiden en te groeien.” De prins sprak ook uitgebreid met de directie van Prins Heerlijk. “Natuurlijk hebben de leerlingen extra aandacht nodig”, zei hij daarna voor de camera. “Maar als je ze eenmaal opgeleid hebt, heb je fantastische medewerkers in de horeca.”
GOED GEVULD TASJE Vanuit het Lunchcafé vertrok het hele gezelschap naar de Prins Heerlijk Eetwinkel. De stoet trok natuurlijk de aandacht van het winkelende publiek. Veel mensen liepen ook mee naar het Stadhuisplein. Voor de deur van de Eetwinkel was een oranje lint gespannen. Prins Willem-Alexander knipte het lint samen met toenmalig burgemeester Noordanus vaardig door. Daarmee was de nieuwe zaak officieel geopend. Eenmaal binnen nam de kroonprins ruim de tijd voor de leerlingen. Hij wilde alles horen over het nieuwe opleidingsbedrijf en hoe het was om daar te kunnen werken en leren. Ook sprak de aanstaande koning op zijn gemak met een aantal medewerkers, leveranciers en ouders. Wat waren hun ervaringen, zorgen en wensen? En toen de prins uiteindelijk aankondigde weer te moeten vertrekken, kreeg hij natuurlijk nog een tasje mee. Een tasje vol Prins Heerlijke delicatessen, vers uit de nieuwe Eetwinkel!
Prins Heerlijk krijgt steun en advies van het Oranje Fonds. Het Oranje Fonds is opgericht in 2002, als huwelijkscadeau voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima. Het Fonds ondersteunt sociale projecten door heel Nederland. De koning en koningin zijn zeer betrokken bij die projecten. En soms komen zij er zelfs op werkbezoek.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 39
Prins Heerlijk De Duynsberg
Op je gemak een krantje of tijdschrift lezen, en daarbij genieten van een kopje koffie, versgebakken taart, een heerlijk broodje of een kopje soep? Of samen genieten van een borrel met bitterballen bij een potje biljart? Dat kan in het café-restaurant van Prins Heerlijk in De Duynsberg. Ook voor je dagelijkse boodschappen ben je bij ons aan het juiste adres. Onze leerlingmedewerkers staan dagelijks voor je klaar en helpen je graag!
40 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
PRINS HEERLIJK LOCATIE
INDIGOLAAN 100 TILBURG PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 41 T 06 15 22 10 89
Gief en E l l a be sti e r e n tw ee gewe l d i ge f am i l i e s ‘Het is ons een beetje overkomen’ Het zal je maar gebeuren. Dat je na 10 jaar zo’n 300 jongeren gelukkig maakt door ze een kans te geven op een mooie werkplek en een diploma. Omdat je handelt vanuit het perspectief van de ouders en dus dezelfde verantwoordelijkheid voelt. “Vaak voelt het alsof het je eigen kinderen zijn.” Het zal je maar gebeuren. Dat er na 10 jaar bijna 85 medewerkers bij jouw organisatie aan de slag zijn die zich meer dan thuis voelen. Met dit familiegevoel op twee fronten kun je niet anders dan blij zijn. Dat zijn Gief van Schijndel en Ella Buijze. Maar ook: “Het is ons een beetje overkomen.”
42 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Ella en Gief met hun pleegzoon Dowie
Ella zet zich al haar hele leven in voor mensen die moeilijk kunnen meekomen in de samenleving en op de arbeidsmarkt. Met projecten waarin altijd kleinschaligheid en duurzaamheid de rode draad vormen. “Net als bij Prins Heerlijk. Wij willen onze jongeren een veilige omgeving en continuïteit bieden.” Gief werkte aanvankelijk in het onderwijs en werd later controller bij de gemeente Tilburg. “Ik hield er toen al niet van om zaken vanachter mijn bureau te regelen. Interactie en openstaan voor wat mensen beweegt is altijd mijn ding gebleven.” WERELDREIS DOOR TILBURG De weg naar Prins Heerlijk begon met een wereldreis door Tilburg. “Dat was, toen onze pleegzoon Dowie bij ons kwam wonen. We hadden al een fantastische dochter, Lisa, maar er was nog plek in ons gezin. We ontdekten de wereld van jongeren die moeilijk kunnen leren, laat staan een vakdiploma halen en aan een baan komen. We maakten kennis met het speciaal onderwijs en ontdekten het hiaat als het om beroepsonderwijs gaat.” De knoop werd doorgehakt, toen Dowie op een terras in Zeeland zei ‘dit wil ik ook’. “We werden daar geholpen door jongeren die net als hij een vak wilden leren.”
“Van ’t een komt ’t ander”, leggen Gief en Ella de stormachtige groei uit. Met het begeleid wonen, de laatste loot aan de Prins Heerlijk-stam, lijkt het plaatje compleet: jongeren die leren en werken en daarnaast hun eigen potje koken, hun administratie doen, vrije tijd invullen. Maar het kan nog completer. “Het zou mooi zijn, wanneer er in de groensector of in de logistiek, zeker in deze regio, initiatieven zouden komen als de onze.”
PURE RIJKDOM Gief en Ella vinden hun werk pure rijkdom. “Voor de jongeren”, benadrukken ze. “Elke diplomauitreiking is één groot feest. De hele familie erbij, iedereen is trots. Vooral de jongeren. Dat is het mooiste dat je ze kunt geven. ‘Ik ga naar mijn werk’, hoor je ze zeggen. Ze hoeven geen Prins Heerlijk etiket. Dat zeggen we ook tegen de bedrijven waar ze werken. Onze jongeren moeten net als iedereen zorgen ‘Hoe gaan we straks voor tevreden gasten, klanten en cliënten. de lunchroom ‘Gewoon goeie horeca draaien’, om een voorbeeld te noemen. Ze mogen ook fouten noemen?’, vroegen maken. Om het vervolgens weer beter te doen. En nog trotser te worden.” Gief en Ella zich
Bedacht
in de auto
hardop af. Ze zaten met het
TAFEL 10 ALS CURSUSPLEK Ella wist wat ze wilde. “Hoezo heb je geen recht op een opleiding en een baan wanneer je een leerprobleem hebt?” In 2008 opende de Prins Heerlijk lunchroom in de Tilburgse binnenstad zijn deuren. Ella had alles zelf bedacht en geregeld. “En ik kwam op tijd de juiste mensen tegen, je moet ook geluk hebben.” De Rooi Pannen was opleidingspartner van het eerste uur. De cursusplek was tafel 10 in de lunchroom. En de gasten wisten de weg naar die leuke plek in de Nieuwlandstraat al gauw te vinden.
gezin in de auto, op weg naar huis na een vakantie. Het moet een naam zijn die vrolijk klinkt en trots en gastvrijheid uitstraalt. Een naam waarvan je zegt ‘daar wil ik bij
WE WILLEN VERSCHIL MAKEN Prins Heerlijk is een professionele organisatie geworden. “We vragen veel van onze medewerkers, maar ze zijn stuk voor stuk gedreven. We hebben wel iets van een familiebedrijf. En we hebben veel te danken aan al onze partners. Zij hebben ons het vertrouwen gegeven. We doen graag het nodige terug in de vorm van workshops en cursussen. Zoals over de beperkingen van onze jongeren of over de complexe regelgeving.” Gief en Ella kennen ‘hun’ jongeren nog steeds, maar zitten minder dichtbij. “Dat kan ook. Iedereen bij Prins Heerlijk is ervan doordrongen dat we er altijd zijn voor onze jongeren. Dat is ieders drijfveer.”
VAN ’T EEN KOMT ‘T ANDER horen’. Vijf jaar later werd Gief naast levenspartner Of er nog wensen zijn voor de komende 10 ook de directiepartner van Ella. Dochter Lisa “Prins Heerlijk”, jaar. “Dat er in Nederland een nieuwe vorm liep ook al stage bij Prins Heerlijk en werkte klonk het in koor. van sociale werkvoorziening ontstaat die mee aan de ontwikkeling van de opleiding in aansluit bij wat mensen kunnen en willen. de zorg. Prins Heerlijk runde inmiddels naast Er is de laatste jaren te veel afgebroken. En de lunchroom een leescafé in de bibliotheek wat betreft Prins Heerlijk: dat we jongeren en een eetwinkel. De jongeren meldden zich gelukkig en trots blijven maken. Dat de spontaan: ‘ik wil bij jullie komen werken’. schwung erin blijft die ons werk, onze relaties en onze Horecabedrijven boden de jongeren een stage- of werkplek. organisatie kenmerkt. We gaan een keer met pensioen. We Weer later sloot de zorgsector aan. De Wever, Schakelring willen dan niet slechts het stokje overdragen maar ook het en Het Laar bleken ook in sociaal ondernemerschap gedachtengoed stevig geborgd weten.” vooroplopers. Het Koning Willem I College in Den Bosch en Summa in Eindhoven werden de nieuwe opleidingspartners.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 43
RECEPT
p e o s n mpoe
o p a g Ve iënten
Ingred
perd n, gesnip eperst • 2 uie oflook, g neden ntjes kn e te kjes ges 4 • en, in stu n e o p m spo • 2 fle bouillon r groente te li 3 • room ter kook • 1/2 li sojasaus • 1 dl olijfolie • 2 dl ut er en zo • pep
tuur
Garni • •
sneden
s ge ringetje bosui, in e aîch crème fr
Werkwijze • • • • • • •
Verwarm de olijfolie in een grote soeppan op het vuur Fruit de ui en knoflook aan op laag vuur Voeg de pompoen toe en fruit deze 10 minuten mee aan Groentebouillon, kookroom en sojasaus toevoegen Soep aan de kook brengen en 20 minuten zachtjes laten doorkoken Soep pureren met de staafmixer Breng op smaak met met peper en zout
Serveren • • •
Verdeel de bosui ringetjes in de soepkoppen Schep de hete pompoensoep in de koppen En schep een lepeltje crème fraîche op de soep
44 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
WERKGEVERS
Collega ’s s nel enthousiast! Regiomanager Marion van Beurden (56) bij Schakelring geniet van de specifieke capaciteiten van de Prins Heerlijk jongeren. ‘Onze medewerkers waren snel enthousiast!’
De regiomanager vertelt een symbolische ervaring met een Prins Heerlijk-medewerkster. “Ik stapte laatst binnen in woonzorgcentrum Sint Janshof in Vlijmen en wat rook het heerlijk naar cakejes in de oven. Een jongere van Prins Heerlijk was daar druk mee bezig. Ze organiseerde helemaal zelf een high tea voor de bewoners. Ze vond dat gewoonweg belangrijk voor hen. Heerlijk toch, en dat ondanks alle drukte met pillen en zorgverlening.”
Marion van Beurden
Volgens Marion hebben sommige jongeren met leerproblemen een sterke competentie: ze hebben het kinddeel in zichzelf beter bewaard. “Ze voelen daardoor bewoners, bijvoorbeeld met dementie, goed aan.” De regiomanager vindt dat de meeste Prins Heerlijk-leerlingen niet oordelen. “Ze vinden niet snel iets raar.“ Schakelring was een van de eerste in de zorg die wilde samenwerken met Prins Heerlijk. Marion: “Ik moest de andere medewerkers wel even meenemen. De zorg wordt steeds zwaarder, dus waarom dan voor niveau 1 en 2 opleiden?” Maar het andere personeel werd snel enthousiast. “We zijn namelijk echt een mensgerichte organisatie.” Het helpt ook dat er financiële regelingen zijn, waardoor de loonkosten voor de werkgever lager zijn. Daardoor zijn er meer mensen en dus handen op de afdeling, bovenop de bestaande formatie. De Udenhoutse vervolgt: “Sommige Prins Heerlijkmedewerkers raken we ook weer kwijt: ze studeren elders verder tot niveau 3. Of ze gaan binnen Prins Heerlijk in de horeca werken of dichterbij huis.” Marion vindt het mooi dat Prins Heerlijk in tien jaar groot is geworden. “Hun verhaal is breed bekend, het hoeft eigenlijk al niet meer uitgelegd te worden.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 45
QUIZ Test jouw kennis van de horeca & van de zorg! Zou jij slagen?
1
Hoe wordt het afruimen van de tafel genoemd? A Poleren B Debarrasseren C Transporteren D Mastiek maken
Je wilt o p de me nukaart witvis p een ger laatsen. echt va W elke vis n in aanm komt hie erking? rvoor A Ga rnaal B Ta rbot C To nijn D Za lm
3
5
niek tech e d t van hee kjes o l Hoe b bij je t? waar snijd m c 5x5 leren Cise A nne Julie B oise Brun C ise hino C D
46 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
2
4
it?
rt is d
e soo Welk ! n e Melo MMM eloen aterm W oen A gmel n i n o H B eloen aliam G en C rmelo e k i u S D
Slagroom!! Wie is er niet dol op? Maar hoeveel vet bevat slagroom eigenlijk? A 10% B 3,5% C 35% D 65%
6
? Wat is ratatouille leuke Disneyfilm) le (behalve een he spaghettislierten A Een heleboel recht van B Een Frans ge en gestoofde groent elk aakt van geitenm C Yoghurt gem n allerlei fruitsoorte D Een mix van
7
Een vrij williger leest de meneer krant vo Klok. D or bij oor zijn niet me z iekte ka er goed n hij zien. Bij welk e ouder d omsziek A Dia te hoor betes t dit? B Ge wrichts aandoe C Pa ning rkinson D De mentie
9
aarte zorgzw e ‘d t e em oelen w Wat bed oe’? ingshuis neemt t verzorg n e e in n die Iederee an de , slaten v n wordt e lo t m e o h n t e e opg waar m eft het z e h A uatie icht oude sit even overgew n a v die geg t s g r la o t z f e e e d B h p tegen zwaar o t k ij k C rden nodig. gaat wo eel hulp v jk li e eft tam D he
11
Welke uitspraak over schoonmaakmiddelen is juist? A Azijn en soda zijn natuurlijke schoonmaakmiddelen B Synthetische schoonmaak middelen zijn erg milieuvriendelijk. C Groene zeep is een synthetisch schoonmaakmiddel. D Een verfoplosser is een natuurlijk schoonmaakmiddel.
De antwoorden vind je op pagina 92
8
Wat is een papegaai? (behalve een vogel die je vrolijk napraat) A Een wandelstok voor ouderen B En handgreep boven het bed om jezelf omhoog te trekken C Een antislip matje voor in de douche D Een drinkbeker met tuit tegen het knoeien
Wat is e en goed reinigin voor he gsmidd t gezich el t ? A Wa semulsie B Na chtcrèm e C To nic D Re mover o p alcoh olbasis
10
12
juist? Welk antwoord is Een pedicure, er woord voor kapp A is een ander rzorger B is een voetve e kunstnagels C is iemand di aanbrengt doet. e handverzorging D is iemand di
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 47
STAPJE VOOR STAPJE UIT NEGATIEVE SPIRAAL ONZE JONGEREN
Een mbo-opleiding doen op niveau 2 en tegelijk aan jezelf kunnen werken. Willem van Bilsen (21) greep die kans en voelt zich dankzij de Prins Heerlijk-aanpak beter in zijn vel. ‘Ze boden me een werkplek die aansluit bij mijn persoonlijkheid.’
Hij was een man van ‘twaalf ambachten, dertien ongelukken’. Was zoekende en onzeker. “Onlangs volgde ik een opleiding Zorg en Welzijn niveau 3, maar ik hield het niet vol. Het niveau kan ik aan, maar ik vond de klas te druk. Te veel prikkels voor iemand met ADD.” Zijn moeder herinnerde zich een tv-uitzending, waarbij Máxima diploma’s uitreikte aan de eerste Prins Heerlijkafgestudeerden in Tilburg. Willem waagde ook de sprong en ‘landde’ eveneens bij Prins Heerlijk. En daar kreeg hij al snel meer lucht. “Kleine dingen die in de Prins Heerlijk-opleiding in Eindhoven nèt iets anders gaan, kunnen zwaar tellen. Het is voor mij bijvoorbeeld zó prettig dat alles al klaar staat in het leslokaal. De laptops, boeken, schriften, pennen. Zo heb je geen stress vooraf en dus is er ruimte in je hoofd voor de studie.” Willem heeft twaalf medeleerlingen in de klas. “Dus het is veel rustiger dan in een gewone mbo-klas. Ik hield ruimte over om aan mezelf werken.” Met succes. Willem kreeg al snel meer innerlijke rust. “De keuze voor de zorg past écht bij me. Eerder was ik zoekende. Via Product design niveau 4 en Sport Indoor en Outdoor kwam ik uit in de zorg. En nu klopt het.” Hij kreeg een werkplek bij Vitalis Engelsbergen. Vitalis is een grote WoonZorg Groep, met 22 locaties in Eindhoven en biedt wijkzorg, revalidatie, intensieve zorg en
48 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
residenties. Willem werkt op een rustige afdeling met zeven mensen met dementie. “Deze werkplek sluit precies aan bij mijn persoonlijkheid.” Hij maakt de bewoners wakker, helpt met wassen, aankleden en de tilliften en hij breng bewoners naar het toilet of activiteiten. In de woonkamer verzorgt de Eindhovenaar met liefde drankjes en eten en maakt hij een praatje. “Hoogtepunt vind ik het contact met een dove bewoner hier. Hij heeft op een Arubaanse school gewerkt. Ik zocht uit waar en toonde hem filmpjes van daar. Hij was zo dankbaar.”
Negatieve spiraal Vitalis geeft Willem goede begeleiding en zijn zelfvertrouwen neemt toe. “Begeleiders laten me zelf nadenken; het werk gaat steeds beter.” De Eindhovenaar voelt de laatste tijd dat hij stap voor stap uit een negatieve spiraal komt. “Door mijn positieve werkervaringen en door de Prins Heerlijkaanpak. Ik denk een beetje negatief over mezelf, ben een beetje down en perfectionistisch.” Onlangs nog opende zijn begeleider van Prins Heerlijk hem de ogen. “Ik ontdekte dat ik complimenten niet hoor. Mijn begeleider was nogal verbaasd dat ik niets kon opnoemen wat goed gaat.” En het effect van deze eye-opener is groot. Willem: “Als je ook trots op je zelf mag zijn, word je rustiger in je hoofd. Je krijgt daar energie van en je werk gaat vervolgens júist beter.”
Naam: Gijs Goewie Leeftijd: 23 jaar
Nooit stil staan
Werkt bij: Restaurant Zorgcentrum de Heikant
Stond: vier jaar in de voorbereidingskeuken van La Cloche. Haalde: in die tijd de diploma’s mbo Horeca-assistent niveau 1 én mbo Kok niveau 2.
Specialiteit: Hakken, snijden, roeren. En als dat klaar is, ziet hij altijd wel iets om te poetsen. ‘Want een keuken hoort schoon te zijn!’
Kookt nu: al ruim een jaar in de keuken van Zorgcentrum de Heikant.
Trots op: zijn nichtje Lola van 1 jaar (en als je haar foto ziet, snap je waarom).
Werd daar: na drie weken al ‘onze Gijs’ genoemd.
Gaat: begeleid zelfstandig wonen in het nieuwe woonproject van Prins Heerlijk.
Begint: officieel ‘s morgens om half 8, maar is er altijd om 7 uur. Zorgt dat: de bewoners nu lekker vers gesneden groente op hun bord krijgen. Voordat Gijs kwam, werd alles gesneden aangeleverd.
Krijgt daar: een eigen appartement, met een eigen keukenblok. Zoekt nog: een plek om zijn racefiets te stallen. Zijn skateboard kan gelukkig overal staan!
Kan niet: stilstaan.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 49
SAMENWERKING Hilde Meijs, directeur Summa Zorg, docent Martijn van der Linden en teamleider Ans Boelens
50 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
‘IK HEB HIER IN ÉÉN JAAR MEER GELEERD DAN IN VIJF JAAR PRAKTIJKONDERWIJS’ De samenwerking met Prins Heerlijk is nog redelijk jong, maar bij het Eindhovense Summa College zijn ze nu al razend enthousiast. “Onze visie en die van Prins Heerlijk sluiten naadloos op elkaar aan. We gaan uit van wat mensen willen en kunnen, van hun waarde. We doen dat creatief en met een groot verantwoordelijkheidsgevoel voor de samenleving.”
Aan het woord zijn Hilde Meijs, directeur Summa Zorg, teamleider Ans Boelens en docent Martijn van der Linden. Het gesprek vindt plaats kort na de diploma-uitreiking aan de eerste Prins Heerlijk-studenten. ‘Ik heb hier in één jaar meer geleerd dan in vijf jaar praktijkonderwijs’, hoorde Martijn van een van de Prins Heerlijk-studenten. “Dat is natuurlijk geweldig. Ik vond het net als de jongeren in het begin best spannend. Maar als je ziet welke stappen ze zetten. De motivatie spat er van af. Ook de onderlinge sfeer is prima. Je ziet dat ze zich veilig voelen.” Ouderensoos als leeromgeving Martijn is van de creatieve aanpak. Hij liet zijn studenten een eigen magazine samenstellen. Voor elk van hen een vrije schrijfopdracht. “Super hoe ze dat oppakten.” Creativiteit staat bij het Summa College sowieso hoog in het vaandel. “We zoeken bewust het experiment op”, aldus Hilde en Ans. “We kijken daarbij vooral naar hoe de samenleving verandert en spelen daar op in.” De plek waar de studenten van Prins Heerlijk hun lessen volgen, is van die benadering het levende
bewijs: ouderensociëteit Andromeda, een ontmoetingsplek voor ouderen in de Sterrenwijk. “De studenten zitten daar middenin de praktijk. Ze praten met ouderen, doen een spel, schenken koffie en thee en aan het einde van de dag wordt er schoongemaakt. De ouderen genieten er ook van, het mes snijdt dus aan twee kanten. Wij vragen ouderen niet ‘hoe kunnen wij u helpen?’ maar zeggen ‘wilt u ons helpen onze studenten op te leiden?’. Bij jong en oud gaan we uit van hun eigen kracht en waarde.”
Verder kijken De samenwerking tussen het Summa College en Prins Heerlijk betekent voor jongeren uit de regio Eindhoven dat ze nu in hun eigen omgeving een opleiding kunnen volgen. Diverse zorginstellingen in Eindhoven en omgeving bieden inmiddels de nodige werkplekken. Hilde, Ans en Martijn: “Samen bieden we jongeren het perspectief dat ze anders niet zouden krijgen. Op weg naar een opleiding en naar werk; kleinschalig, veilig en duurzaam. Misschien kunnen we de samenwerking nog wel breder trekken en een betere structuur ontwikkelen voor de financiering. We zijn samen met Prins Heerlijk aan het bekijken of we van deze aanpak speciaal mbo kunnen maken. Het ministerie en de onderwijsinspectie hebben aangegeven mee te willen denken. Je moet altijd verder blijven kijken.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 51
ONZE JONGEREN
En dan merk je dat je wel kan groeien, dat je meer kan dan je dacht.
Vrienden voor het leven 52 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Naomi van Wijnen (21) uit Wijk en Aalburg maakte veel vrienden bij Prins Heerlijk. ‘Het schept een band dat je allemaal dacht niet veel te kunnen.’
Ze wijst naar de poster op het raam van een Prins Heerlijk-kantoor: ‘Ik heb dat nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’, prijkt erop. “Ja, zo werkt dat hier. De meesten van ons komen onzeker binnen bij Prins Heerlijk. We hadden van binnen het gevoel dat we niet verder zouden komen in de maatschappij. Maar je trajectbegeleider en eventueel ambulante begeleider van Prins Heerlijk stimuleren je. En dan merk je dat je wél kan groeien, dat je meer kan dan je dacht.” Op 4 juli jongstleden kreeg Naomi haar diploma mbo Helpende Zorg en Welzijn niveau 2. “Trots dat mijn ouders waren bij mijn diploma-uitreiking! We hebben het thuis ook echt gevierd.” En zo gaat dat bij de meeste Prins Heerlijk-jongeren. Naomi: “We hebben onze groei gemeen, dus hier maak je echte vrienden. In de klas zijn we gemotiveerd, maar we hebben ook echt lol tussendoor.” Ook leren de studenten dat ze op het werk niet hoeven schromen, niet onzeker hoeven zijn. “We leerden dat je ook vragen mag durven stellen op de werkvloer. Ik werk bij het kleinschalige Thomashuis Andel. Daar wonen mensen met een verstandelijke beperking. Ik heb zorgtaken voor negen bewoners. Je leert van je begeleiders, maar ook van de cliënten.” In juli heeft Naomi daar een vast contract van 32 uur in de wacht gesleept. Dus ze werkt ook in weekeindes. Stralend besluit Naomi: “Maar bij een weekeinde vrij, spreek ik meteen af met mijn Prins Heerlijk-vriendinnen. Lekker naar de film of we hebben gezellige vriendinnenpraat. Vrienden voor het leven!”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 53
WERKGEVERS
Samen genieten van de dieren in zorgboerderij Giersbergen: Prins Heerlijkmedewerkster Claudia de Krieger, een oudere en zorgmanager Hellen Junggeburth-van Rooij.
Jongeren van Prins Heerlijk passen prima bij onze doelgroep Bij Zorgboerderij Giersbergen in Drunen komen dagelijks 25 cliënten met dementie en er werken drie medewerkers van Prins Heerlijk. Zorgmanager Hellen Junggeburth-van Rooij: ‘Ik help hen ook bij hun persoonlijke groei.’
Misschien weet iemand alleen nog haar meisjesachternaam? Dan gebruiken we die. Of misschien wil een oud-leraar weer ‘meester Jan’ genoemd worden. Dat doet Claudia dan ook.” Giersbergen ging in 2016 als eerste zorgboerderij in zee met Prins Heerlijk. “Een team medewerkers functioneert het beste als het divers is. En ik kom uit de zorg en zie hun leerlingen als onze tweede doelgroep. Hier zien ze wat ze wel en niet kunnen. We willen Prins Heerlijk helpen het hoogst haalbare uit de medewerkers te halen en hun toekomst bieden op een veilige plek.” Haar stagebegeleiding gaat best ver. “We brengen jongeren van Prins Heerlijk ook normen en waarden bij. Wij leren hen omgaan met bijkomende problemen, zoals het combineren van werk en privé.”
Zorgboerderij Giersbergen verzorgt dagbesteding voor mensen met dementie. Er is zoveel mogelijk activering of reactivering van cliënten. Hellen (47): “Lekker veel buiten. Cliënten helpen zaaien in de moestuin. Of doppen tuinbonen, plukken pruimen. Medewerkers van Prins Heerlijk laten bewoners ook zoveel mogelijk zelf doen.” Claudia de Krieger (20) is één van hen: “Ja, dat klopt. Ik laat cliënten zelf koffie inschenken. Ik vraag hulp bij de was ophangen. Of de mensen helpen me bij het konijnenhok schoonmaken.” hellen: “De leerlingen van Prins Heerlijk moeten zoveel mogelijk mee in onze visie: de Böhm-zorgmethode. Wij vragen onze cliënten met dementie zo vroeg mogelijk om hun belevingsverhaal. En stappen dan in hun leefwereld. Zo weet je bijvoorbeeld hoe een cliënt wil worden aangesproken.
54 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Een team medewerkers functioneert het beste als het divers is. En het mes snijdt aan twee kanten. “Ik ben erg tevreden over de leerling-medewerkers van Prins Heerlijk. De extra mankracht is fijn voor de hoger opgeleide medewerkers: ondersteuning in het huishouden, met uitserveren en met boodschappen. Dat Prins Heerlijk contractueel alles regelt, is ook alleen maar fijn. ”
RECEPT
Ingrediënten • • • • • •
n e z o b m a r Vegan f t r a a t e l b m cru
220 gram bloem + 50 gram bloem 3 theelepels bakpoeder snufje zout 150 milliliter sinaasappelsap 100 milliliter zonnebloemolie 150 gram suiker + 50 gram suiker
• • • • • •
1 eetlepel vanille-essence 220 gram frambozen, uit de diepvries 90 gram havermout 1 theelepel kaneel 4 eetlepels zonnebloemolie 2 eetlepels water
Garnituur •
verse frambozen en ander rood fruit
Werkwijze • • • • • • • • • • •
Verwarm de oven voor op 160° C. Vet de springvorm in en bekleed deze met bakpapier Meng in een kom 220 gram bloem, bakpoeder en het zout Meng in een andere kom het sinaasappelsap, 100 milliliter zonnebloemolie, 150 gram suiker en de vanille-essence Doe dit mengsel bij het droge mengsel en mix dit goed Giet dit beslag in de springvorm Verdeel de frambozen over het beslag en laat de randen een beetje vrij Meng in een kom de havermout, suiker, bloem, kaneel, zonnebloemolie en water tot een kruimelig deeg Strooi het deeg over de frambozen en druk deze voorzichtig aan Bak de taart 45 minuten op 160° C. in de oven Laat de taart afkoelen
Serveertip • •
Decoreer de taart met frambozen en/of andere bosvruchten Serveer apart een frambozensaus
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 55
Prins Heerlijk Eetwinkel
56 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
PRINS HEERLIJK LOCATIE
Het water loopt je in de mond in Prins Heerlijk Eetwinkel! Je kunt er voor thuis een keus maken uit allerlei huisgemaakte zoetigheden en taart, verse broodsoorten, zachte en pittige kaassoorten, worst, noten, olijven en andere delicatessen. Belegde broodjes of een verse quiche meenemen kan ook. Maar je kunt in deze gastvrije winkel onder de Katterug ook een geurig kopje koffie, een verrassende smoothie of wat anders drinken. Al dan niet met een vorstelijk belegd broodje, een frisse maaltijdsalade of een stukje huisgemaakte taart! Prins Heerlijk Eetwinkel verzorgt ook catering voor groepen, bijvoorbeeld op het werk.
STADHUISPLEIN 325 TILBURG PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 57 T 013 - 544 01 60
HIGHLIGHTS
In 2011 bracht kroonprins WillemAlexander onverwacht een bezoek aan Prins Heerlijk. Daar feliciteerde hij twee net geslaagde horecaleerlingen en opende de nieuwe Eetwinkel door een oranje lint door te knippen. Drie jaar later verscheen koningin Máxima plotseling tijdens een andere feestelijk gelegenheid van Prins Heerlijk.
Koningin bezoekt
de zorgopleiding
58 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Had zij enthousiaste verhalen van haar echtgenoot gehoord en wilde ze daarom zelf ook eens een kijkje nemen?
DIPLOMA Begin 2014 waren de eerste dertien studenten van de nieuwe zorgopleiding geslaagd voor hun mbo-diploma of overgangsbewijs. Op dinsdag 18 maart kwamen die leerlingen - samen met familie en vrienden - naar Het Laar om hun diploma in ontvangst te nemen. Wethouder Erik de Ridder van de gemeente Tilburg was bij de uitreiking aanwezig. Dat gaf de feestelijke gebeurtenis een extra officieel tintje. Tot ieders verrassing kondigde Ella Buijze echter opeens aan dat ook koningin Máxima de geslaagden wilde feliciteren! INTERESSE Koningin Máxima complimenteerde de jongeren met hun diploma en sprak uitgebreid met hen over hun opleiding en toekomstplannen. Ook vroeg ze ouders en opleiders naar hun ervaringen. Voor koningin Máxima was dit een uitstekende gelegenheid om alles te weten te komen over de nieuwe zorgopleiding van Prins Heerlijk. Ongetwijfeld kwam haar interesse voort uit het eerdere bezoek van haar echtgenoot. Maar de bijeenkomst over Social Innovation, waar zij die ochtend geweest was, speelde vast ook een rol. FOTOGRAFEN “Dat maak je eigenlijk nooit mee dat ineens de koningin voor je neus staat”, zei een verraste leerling voor de camera van Omroep Brabant. Want koningin Máxima was niet in haar eentje naar Het Laar gekomen. Zij werd gevolgd door een flinke stoet fotografen, journalisten en een heuse cameraploeg. Al die belangstelling maakte het poseren voor een gezamenlijke diplomafoto tot een wel heel bijzonder moment. Niet alleen vrienden en familie pakten hun toestel, ook professionele fotografen stonden te dringen.
SOCIAL INNOVATION AWARD De Tilburgse Universiteit omschrijft Social innovation als: ‘Hedendaagse initiatieven van mensen en organisaties gericht op innovatieve oplossingen voor maatschappelijke problemen.’ Het zijn dus nieuwe ideeën om problemen op te lossen in o.a. het onderwijs, de zorg en op de arbeidsmarkt . In 2011 won Prins Heerlijk de jaarlijkse Social Innovation Award voor hun vernieuwende horeca-opleiding ‘Speciaal MBO in Bedrijf’. Die prijs zorgde er waarschijnlijk voor dat de koningin extra nieuwsgierig was naar de pas gestarte zorgopleiding.
NIEUWE WINKEL Dowie van Ingen, een van de geslaagden, mocht de koningin rondleiden. Hij liet haar de verschillende werkplekken van de leerlingen in de zorg zien. En natuurlijk het speciale leslokaal dat Prins Heerlijk ruim een jaar eerder in Het Laar had ingericht. Daarna werd ook de gloednieuwe winkel van Prins Heerlijk in het Servicecentrum bezocht. Door de komst van die winkel kunnen bewoners eenvoudig zelfstandig brood, beleg, delicatessen en huishoudmiddelen kopen. En leerlingen van de detailhandel-opleiding hebben in de winkel een uitstekende leer- en werkplek. Daar maken ze altijd tijd voor een praatje met bezoekers. Of dat nu bewoners van Het Laar zijn of de koningin van Nederland. FIJN STOFJE Aangekomen op het centrale binnenplein informeerde koningin Máxima bij leerlingen achter de bar ook nog even belangstellend naar de horeca-opleiding van Prins Heerlijk. Vervolgens nam ze de tijd om kennis te maken met diverse vrijwilligers en bewoners, die dat zeer waardeerden. “Dat is een fijn stofje”, merkte een dame op, die intussen belangstellend aan haar rok voelde. Begeleid door bewakers en een stoet fotografen nam koningin Máxima daarna weer afscheid van Het Laar en van Prins Heerlijk. “Echt vorstelijk zo, de diploma-uitreiking!”, vatte een trots familielid het geheel samen.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 59
WERKGEVERS
Zo’n gemotiveerde
k r ach t w í l j e to c h! Etienne Wetzer, locatiemanager bij Valkenhof, weet nog goed de overdracht van zijn voorganger. ‘We zouden met Thed van Prins Heerlijk niet verder kunnen. Maar moet je nu zien!’
Thed Portegiers (23) van Prins Heerlijk maakt deze zonovergoten vrijdagmiddag een praatje op het terras met bewoners. Als een vis in het water. Dat is gewoonweg genieten voor locatiemanager Etienne Wetzer (62) en verzorgende Josina Verberk (45). Een indrukwekkend interview over Theds avontuur. Thed zorgt graag voor oudere mensen. Hij woont in Valkenswaard en vond een stage in Tilburg te ver. Zijn ouders trokken de stoute schoenen aan. Ze klopten zelf aan bij Valkenhof in Valkenswaard voor een stage, in samenspraak met Prins Heerlijk. Thed: “Drie jaar geleden begon ik hier. Maar ik raakte achter, zei mijn mentor. Er was nog geen vertrouwen in mij.” Toen reikte verzorgende Josina hem de hand. “Collega’s lieten Thed zelf de weg uitzoeken. Dat lukte niet, zag ik. Ik heb zelf een zoon met autisme en ik wilde Thed gaan begeleiden.” Eerder zag ze dat niet zitten, omdat haar werk dan zou gaan lijken op haar thuissituatie. “Maar Thed wilde zo graag, hij wilde er totaal voor gaan. Dat vond ik inspirerend.” Allereerst liet Josina de tijdsdruk op Theds taken los. Daarna maakte ze stappenkaartjes voor de algemene dagelijkse handelingen. Thed: “Die kaartjes stopte ik in mijn broekzak.” En als Thed na een vakantie een handeling is vergeten, bijvoorbeeld steunkousen aandoen, wordt Prins Heerlijk ingeseind. Het vergetene wordt dan snel geoefend in de les. Valkenhof is een grote zorginstelling in Valkenswaard en omgeving. Tot het aanbod behoren verpleging, thuiszorg,
60 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Josina Verberk (links voor), Etienne Wetzer (rechts voor) en Thed Portegiers (rechtsachter) maken een praatje met bewoners van Taxandria.
huishoudelijke zorg, dagopvang, revalidatie en (eerstelijns) therapie. Thed kreeg een werkplek in zorgcentrum Taxandria, een psychogeriatrisch verpleeghuis. Hij richt zich op zeventien bewoners met een zwaardere vorm van dementie. Zijn manager Etienne Wetzer begon in april 2017 bij Taxandria. “Ik zag een enorm gemotiveerde jongen en ik vond dat hij alle kansen verdiende.” Er kwamen functioneringsgesprekken en Thed kreeg een vast contract voor 16 uur. Etienne: “Personeel kreeg uitleg. Dat ze van Thed niet hun hoge tempo moesten verwachten en dat structuur, tijd en rust belangrijk zijn. Inmiddels wordt Thed als zeer waardevol gezien en Josina begeleidt hem alleen nog op afstand.” Thed kijkt naar Josina: “Ik heb veel aan jou te danken.” Josina is geraakt door zijn compliment. Zij heeft Thed ook geleerd emoties van bewoners te lezen. Josina: “We moesten dat wel even heel veel herhalen. Maar nou voer je echte gesprekken met bewoners en signaleer je zelf als een bewoner zich niet goed voelt.” Etienne Wetzer: “Je ziet hoe bepalend een stage en de soort begeleiding voor iemands loopbaan zijn. Als ik naar mijn voorganger had geluisterd, zat Thed misschien nu thuis!”
QUIZ
PUZZEL
Vul de antwoorden bij de juiste nummers in en lees vervolgens de oplossing in de blauwe balk van boven naar beneden.
1 Waar zaten Ella en Gief toen zij de naam ‘Prins Heerlijk’ bedachten?
5
2 Sportieve hobby van Pim van de Pant.
6
Onderwijsinstelling waarmee Prins Heerlijk vanaf het eerste begin samenwerkt.
9 Ander woord voor 10-jarig bestaan.
3
4
In welk dorp werkt Hanneke van Esch?
8
7 Welke Prins Heerlijk zaak werd geopend door WillemAlexander?
10
Waar stond Abgar te schuilen voor de regen in 2008?
Wie leerde Naomi van Wijnen kennen bij Prins Heerlijk?
11 Maak de zin van Alejandro af: ‘Juist als je me correct citeert, zien lezers dat Prins Heerlijk leerlingen heeft met allerlei ……..’
12 Het nieuwe woonproject van Prins Heerlijk is gevestigd in ‘Denim’. Hoe werd dit monument vroeger genoemd?
Het antwoord vind je op pagina 92
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 61
WERKGEVERS
Prin s H e e rl i j k e n H u tte n
z i t t en hetzelf de i n e l k a a r De wegen van Prins Heerlijk en Hutten kruisten elkaar toen Rabobank Tilburg en omstreken voor het restaurant van zijn ontmoetingscentrum op zoek was naar een exploitant. Je moest laten zien dat je als bedrijf serieuze aandacht hebt voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Voor Hutten geen probleem. “Participerend werken, zoals we het officieel noemen, is een van onze kernwaarden”, aldus Mark Boogert. “In het geval van de Rabobank zou Prins Heerlijk de stageplekken invullen. Sindsdien zijn we vaste partners en zijn op heel veel plekken waar wij de catering verzorgen, jongeren van Prins Heerlijk aan de slag.” Mark is regiomanager Hutten Business Catering en heeft 24 locaties en 100 ‘samenwerkers’ onder zijn hoede. Het is niet de enige term waarmee Hutten zijn visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen onder woorden én in de praktijk brengt. “We geloven behalve in gezonde voeding ook in vitaliteit en duurzaamheid. Net als Prins Heerlijk doet. Mensen voor wie een opleiding of een baan niet vanzelfsprekend is, een kans bieden. We zijn natuurlijk totaal verschillende organisaties maar zitten qua mentaliteit hetzelfde in elkaar.”
Match Ook de jongeren van Prins Heerlijk zijn bij Hutten samenwerkers. Mark: “Ze werken samen met hun collega’s om te laten zien dat we voor onze klanten het beste in huis hebben. We zijn ons bewust van hun achtergrond, maar we voelen ons daarmee geen hulpverleners. Ik vind het erg belangrijk dat er een goede match is. De juiste leerling op de juiste plek. Je koppelt opleiding en praktijkervaring aan elkaar. En je kijkt naar wat de opdrachtgever wil. Bij de Rabobank betekent dat iets meer nadruk op representatie. Ook wat dat betreft hebben Prins Heerlijk en Hutten een prima match.”
62 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Mark Boogert
Hutten wil nog meer mensen in dienst nemen die bijvoorbeeld vanwege leerproblemen moeilijk aan een baan kunnen komen: 10% van alle samenwerkers in 2020. Mark zit in zijn regio nu al op 17%. “Ik werk hier samen met verschillende initiatieven en organisaties. Maar zoals Prins Heerlijk vind je ze niet gauw. Het zijn betrokken en bevlogen mensen én harde werkers. Zo hebben we bij de start van onze samenwerking heel wat moeten uitzoeken, omdat de catering-cao een hele andere is dan de horeca-cao. Tijdens het overleg met mijn locatie-verantwoordelijken laat ik Prins Heerlijk hun verhaal vertellen. Zo zijn we samen maximaal betrokken.”
ONZE JONGEREN
NAAM: Longloe Zhang LEEFTIJD: 21 jaar WERKT BIJ: NH Hotel Waalwijk
Klop. Klop. Roomservice!
KOOS VOOR DE HORECA: omdat ze op het Praktijkonderwijs graag in de keuken werkte. HOUDT NIET VAN: grote schoolklassen. STUDEERT: elke maandag in het leslokaal bij restaurant De Koning in Waalwijk. Werkt daar haar lesstof door, met hulp van docent Michiel. GENIET VAN: tussendoor gezellig kletsen met de zes andere leerlingen. HOOPT: het diploma mbo Fastservice medewerker niveau 2 te halen. WERKT NU: in een hotel met 120 kamers, 2 restaurants en 7 vergaderruimtes. MOEST IN HET BEGIN: flink zoeken als gasten roomservice bestelden. Gelukkig klopte ze met haar trolley nooit bij de verkeerde kamer aan. IS DOL OP: de pancakes en het roerei van het ontbijtbuffet. LEERT NU: achter de bar welke glazen bij welke drankjes horen. KAN AL: improviseren als buitenlandse gasten geen Engels spreken. IS VOLGENS HAAR JOBCOACH: “Altijd vriendelijk, beleefd en bescheiden.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 63
BEGELEIDERS
“Het is heel tof om een rol te hebben in het proces dat jongeren vertrouwen geeft en laat groeien.”
Pr in s He e r l i j k h e e f t z ic h zel f u itg e v o nd e n ‘He t vo e l t hi e r n i e t al s we rke n’ Chris Heule
Wat is er mooier dan zelf bedenken en ontdekken hoe je jongeren met een leerprobleem helpt het beste uit zichzelf te halen? Of hoe je werkgevers zo ver krijgt dat ze met die jongeren in zee gaan. Wat is er mooier dan zelf uitvinden hoe je jongeren bij hun opleiding en in hun werk het beste kunt begeleiden? En dat je zelf het antwoord geeft op de vraag ‘hoe kunnen we onze jongeren nog beter helpen op weg naar een zelfstandig bestaan?’. Voor de antwoorden op deze vragen moet je bij de medewerkers van het eerste uur zijn. Zij hebben mee gebouwd aan wat Prins Heerlijk nu is.
64 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Het is 2008. Abgar van Rijswijk staat in de Nieuwlandstraat in Tilburg te schuilen voor de regen. Een klein afdakje boven een deur, waarachter druk getimmer klinkt. Er wordt de laatste hand gelegd aan de lunchroom van Prins Heerlijk. Hij raakt in gesprek. Werken met jongeren? Dat lijkt hem wel wat. Horeca-ervaring? Geen probleem. Abgar was op dat moment nog manager catering bij Bonheur Horeca Groep. Dat duurde niet lang meer. Inmiddels is hij teamleider Horeca bij Prins Heerlijk. Ook Chris Heule was medewerker van het eerste uur en leidt nu het team Onderwijs. Hij verruilde destijds zijn baan bij De Rooi Pannen voor die van chefkok bij dezelfde lunchroom. Chris in de keuken, Abgar in de bediening en samen de eerste jongeren begeleiden. “We deden het op gevoel. Het werken met jongeren was ons al vertrouwd. Verder was -en is- onze passie om jongeren te helpen ons kompas.”
“Van een praatje en een bakkie met de jongeren op hun werkplek zijn we gegroeid naar professionele trajectbegeleiding.”
is dat we de leerdoelen ook ophalen bij onze leermeesters en leerlingen. Hun ervaringen zijn zeker zo belangrijk als de theorieboeken.”
‘Jullie zoeken mij’ Nog een pionier: de huidige teamleider Zorg Dick Sier. Hij was verpleegkundige, toen hij op een rustig moment tijdens de nachtdienst een vacature van Prins Heerlijk tegenkwam. ‘Jullie zoeken mij’, was het eerste wat hij dacht. Dick had ook een docentenopleiding gevolgd: “Ik wilde mijn enthousiasme voor de zorg graag overbrengen op jongeren.” Hij kon aan de bak. Prins Heerlijk sloeg zijn vleugels uit naar de zorg. Er waren al goede contacten met zorginstellingen en het onderwijs, maar de maatwerkopleiding voor de jongeren was er nog niet. “Wat er al lag op het gebied van horecaonderwijs, bood prima aanknopingspunten.” Dick herinnert zich het nog: “We hebben toen in drie maanden een werkboek en takenboek samengesteld. ’s Avonds laat waren we de ringmappen nog aan het vullen. En toen was het moment daar, lesgeven.” Dick Sier
Pionieren en kwartier maken Het verhaal van pionieren en kwartier maken loopt als een rode draad door de ontwikkeling van Prins Heerlijk. Net als de intensieve samenwerking van de kwartiermakers met Prins Heerlijk-grondlegster Ella Buijze. Toen Abgar en Chris bij Prins Heerlijk aan de slag gingen, moest er nog veel worden gebouwd. Chris kwam uit het horecaonderwijs, maar daarmee heb je nog geen maatwerktraject voor de jongeren die bij Prins Heerlijk de kans kregen om hun diploma te halen. Abgar kende de horecasector, maar dat betekende voor de leerlingen van Prins Heerlijk nog geen garantie op een stageplek of baan. Beiden slaagden in hun missie. ‘Heb je nog meer van deze jongeren?’, kreeg Abgar van de horeca te horen. Net zo tevreden is men over het onderwijs. Temeer omdat er elementen in zitten die ondernemers zelf hebben aangedragen. Maar ook het zorgen voor passende werkplekken en lesmethoden voor jongeren die wat meer begeleiding nodig hebben. Chris: “De kracht van al ons onderwijs
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 65
Judith Bolkestein
Tineke Verhees
Vertrouwen geven en krijgen Vooral de eerste jaren kende Prins Heerlijk een explosieve groei. Het moment brak aan dat de begeleiding van jongeren ‘er niet meer bij werd gedaan’. De trajectbegeleiders maakten hun opwachting. “Onze jongeren vinden de term jobcoach veel stoerder”, aldus Tineke Verhees. Zij is teamleider Trajectbegeleiding horeca en detailhandel. Ook Tineke leerde Prins Heerlijk kennen bij de lunchroom. “Ik kwam daar nogal eens en keek altijd goed om me heen. ‘Best iets voor mij, dat werken met jongeren’ dacht ik dan.” En ook Tineke heeft in het begin veel steun gehad van Abgar en Chris: “zij waren mijn leermeesters. Trajectbegeleiding vereist dat je heel veel investeert in jongeren en dat je vertrouwen moet geven om het te krijgen. Werken aan de ontwikkeling van jonge mensen is sowieso mijn drive. Dat zat al in mijn docentenopleiding
Veel bekijks
“Onze organisatie groeit niet om te groeien, maar om nog meer jongeren trots en blij te maken.” maatschappijleer. De individuele benadering maakt het extra. Vooral omdat je bij Prins Heerlijk alle ruimte krijgt om daar invulling aan te geven.”
In alles gemotiveerd In 2014 startte Prins Heerlijk met begeleid wonen. Judith Bolkestein trad aan en is nu vervangend teameider Woonbegeleiding. “Ik kwam uit de jeugdzorg. Bij Prins Heerlijk kreeg ik de kans om met jongeren aan de slag te gaan die in alles gemotiveerd zijn. Leren, werken en ook een eigen plek hebben. Jongeren die zelfstandig aan het worden zijn, moeten niet thuis te horen krijgen hoe laat ze binnen moeten zijn.” Ook Judith roemt de ruimte die zij en haar teamgenoten hebben gekregen om zelf te bouwen aan hun rol. “We maken gebruik van de expertise en ervaringen van anderen en voegen daar onze eigen inzichten aan toe.” In de 4 woningen van Prins Heerlijk wonen bijna 30 jongeren. “We zijn in vier jaar al flink gegroeid. Ik hoop dat we ook in andere regio’s dan Tilburg begeleid wonen kunnen gaan aanbieden.” Wat ze het leukst vindt aan haar werk? “Dat het niet voelt als werken.”
“We zijn altijd de informele en familiaire organisatie gebleven die we waren. Vasthouden dus.” 66 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
“Prins Heerlijk heeft zichzelf uitgevonden”, aldus de teamleiders. “We hebben zelf ons huis mogen bouwen. En het kamer voor kamer ingericht.” Dat bouwwerk trekt veel bekijks. “De werkgevers in de zorg gingen destijds al bij de lunchroom kijken hoe wij in de horeca onderwijs en praktijk aan elkaar hadden gekoppeld. Zowel in de horeca als de zorg zijn ze blij met de vaardigheden die wij onze jongeren bijbrengen en die je in het reguliere onderwijs niet altijd tegenkomt. Zoals omgangskunde in onze zorgopleiding.” Het huis is volgens het vijftal nog altijd niet af. “We moeten er met Prins Heerlijk hard aan trekken om onze jongeren aan het werk te krijgen en te houden. Het zou mooi zijn, wanneer bedrijven en organisaties nog meer investeren in onze jongeren en daartoe door de overheid ook worden aangemoedigd. Weet je wat het allermooiste is? Wanneer onze jongeren niet meer bijzonder gevonden worden.”
“Het mooiste van dit werk? Al die duizenden geluksmomentjes die ik om me heen zie.”
Abgar van Rijswijk
Tien jaar geleden stond Abgar hier ook. Het restaurant was in aanbouw. Even schuilen voor de regen. Niet lang daarna was hij kwartiermaker bij Prins Heerlijk. Abgar komt nog vaak en graag op de plek waar het allemaal begon, aan de Nieuwlandstraat. Op de foto gaan, is niet zijn grootste hobby. Maar met de steun van zijn dochter lukt het hem wel. Zij was er tien jaar geleden ook bij. Zelfs de regen is weer terug. Hoewel…
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 67
COLUMN
g n i r e d n a r Ve n e k n e d s in on Ralf Bodelier Ralf Bodelier is journalist en leidt World’s Best News Nederland.
Prins Heerlijk bestaat tien jaar. En dat is reden om feest te vieren. En niet alleen bij Prins Heerlijk. Hoewel initiatiefneemster Ella Buijze en haar man Gief van Schijndel zich lieten inspireren door bestaande projecten, zijn ze vandaag zelf een bron van inspiratie voor tal van organisaties. De gedachte dat we ‘jonge mensen met leerproblemen of een functiebeperking’ niet weg moeten duwen naar de rand van de samenleving, maar moeten opleiden voor de arbeidsmarkt, werd de afgelopen tien jaar leidend in Nederland. Ook deze verandering in ons denken moet worden gevierd. Voor Prins Heerlijk zijn de jongeren die zij opleiden gewone mensen, zij het mét een probleem of beperking. Nadrukkelijk zijn het géén problematische of beperkte mensen. Het is een kleine, taalkundige subtiliteit, maar daaronder schuilt een wereld van verschil. Niemand wil beperkte mensen in zijn bedrijf hebben, geen enkele
68 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
school staat open voor problematische jongeren. Dat is anders bij jongeren met een probleem of beperking. Problemen zijn er om op lossen en met beperkingen valt te leven. In de afgelopen decennia gingen we niet alleen op zoek naar de mogelijkheden van deze jonge mensen, we raakten er ook van overtuigd dat in onze samenleving niemand meer mag worden uitgesloten. Enkele generaties geleden werden de kinderen van Prins Heerlijk nog weggelachen en de toegang tot onderwijs en arbeidsmarkt ontzegd. Vandaag steken we volop geld, kennis en energie in het tegenovergestelde. In het ontdekken van kansen, het bestrijden van discriminatie en het begeleiden tot die arbeidsmarkt. Het is een omslag in ons denken en voelen waar Prins Heerlijk volop aan heeft bijgedragen. En daarom viert vandaag niet alleen Prins Heerlijk feest. Dat doet iedereen die deze vooruitgang in menselijkheid een warm hart toedraagt.
Deur open bij
Bosch
Jeroen
WERKGEVERS
Ziekenhuis
Voormalig opleidingsadviseur bij De Wever, Nicole de Haas (49), werkte mee aan de vormgeving van Prins Heerlijk in de Zorg. Ze zette ook de deur open bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
“Ik zag mogelijkheden bij de doelgroep van Prins Heerlijk. Ik zag kansen voor het leren en ontwikkelen binnen instellingen van de ouderenzorg.” In samenwerking met Het Laar (Tilburg), en De Schakelring (Waalwijk, Kaatsheuvel, Loon op Zand, Drunen) werd Prins Heerlijk in de Zorg opgestart. Nicole: ”We werkten met veel bevlogenheid samen. Onder leiding van projectleider Dick Sier konden we in de zorg mooie kansen creëren voor de jongeren van Prins Heerlijk.” In 2016 ging Nicole als bedrijfsopleider werken in Jeroen Bosch Ziekenhuis. Daar stimuleerde ze ook de samenwerking met Prins Heerlijk. Het was nog even zoeken waar. Revalidatiecentrum Tolbrug werd ‘the place to be’. Twee studenten mbo Helpende Zorg en Welzijn niveau 2 gingen er van start.
voor, maken een praatje. Ze geven net de extra aandacht waar anderen geen tijd voor hebben.” Later helpen de studenten ook bij de verzorging aan en om het bed van patiënten. Ze halen mensen uit bed, dekken het bed op. Zo wordt aan de opleidingseisen van het Koning Willem I-college voldaan.
In het ziekenhuis zijn op dit moment nog geen andere zorgmogelijkheden voor niveau 2-studenten van Prins Heerlijk. Nicole: “Voor andere afdelingen is samenwerking nog niet gelukt. Maar je moet klein beginnen.
Straks komt er een stukje over Tim op intranet van Jeroen Bosch Ziekenhuis. Dan lezen andere afdelingen erover. Wie weet of andere unithoofden of managers dan volgen”, glimlacht ze.
Nicole: “De eerste stagiair heeft onlangs zijn stage met succes afgerond en zijn diploma gehaald. Mede dankzij de goede begeleiding vanuit de werkbegeleiders van kliniek Tolbrug.” Deze jongere, Tim Aardenburg, heeft nu een reguliere baan als voedingsassistent bij Jeroen Bosch Ziekenhuis op de afdeling Orthopedie.
Nicole: “De Prins Heerlijk-jongeren starten in de huiskamer van het revalidatiecentrum. Ze regelen dat er tijdig maaltijden en activiteiten zijn. Brengen mensen naar therapie, lezen de krant
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 69
Prins Heerlijk
Factorium 70 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Podiumkunsten
PRINS HEERLIJK LOCATIE Even bijkomen na de muziekles of het dansen? Wachten tot de voorstelling begint? Prins Heerlijk verzorgt de horeca in Factorium Podiumkunsten. Bij ons kun je koninklijk eten en drinken. Bij Prins Heerlijk Factorium bakken wij elke dag nieuwe taarten en koekjes. Vraag onze leerling-medewerkers dus gerust wat er net uit de oven komt. Zij helpen je graag! Wij werken met verse ingrediënten en gebruiken zoveel mogelijk streekproducten.
KONINGSPLEIN 11A TILBURG PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE T 06 - 13 96 60 |6971
SAMENWERKING
UWV
DENKT CREATIEF MEE MET PRINS HEERLIJK
‘We zijn echte samenwerkingspartners’
Bij het UWV Werkbedrijf in Tilburg zijn ze lyrisch over Prins Heerlijk. En niet zonder reden. “Vanaf de eerste kennismaking hebben we meegedacht en meebewogen om voor elkaar te krijgen wat Prins Heerlijk voor jongeren met een leerprobleem wil bereiken. Je hoort vaak dat er bij het UWV heel veel niet kan. Maar er kan ook heel veel wél als je samen optrekt.” Aan het woord zijn arbeidsdeskundige Martin van Deursen en contractdeskundige Jan Lavrijsen van het UWV. Prins Heerlijk noemt ze wel eens ‘onze oliemannetjes’. Ze glimlachen bij het horen van die typering. “Het UWV is altijd op zoek naar passende oplossingen.“
Links arbeidsdeskundige Martin van Deursen en rechts contractdeskundige Jan Lavrijsen
72 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Prins Heerlijk had ‘inclusiviteit’ al in de genen toen het woord nog moest worden uitgevonden. Martin en Jan hebben er inderdaad mede voor gezorgd dat het Prins Heerlijk-model als een geoliede machine kan functioneren. Zelf hebben ze het over een verdienmodel dat het UWV en Prins Heerlijk samen hebben ontwikkeld. “Initiatiefneemster Ella Buijze van Prins Heerlijk had een missie toen ze destijds contact met ons zocht. Dat was nog nooit vertoond. Een opleidingsprogramma onder auspiciën van het reguliere beroepsonderwijs. Een diploma in licentie, dus identiek aan wat je na je beroepsopleiding krijgt. Plus een baan. Prins Heerlijk fungeerde daarmee als breekijzer naar werkgevers. Daar wilden we inderdaad heel serieus naar kijken. Zien hoe we dit ingepast konden krijgen binnen de bestaande kaders en regels. Die zijn er nu eenmaal. Maar ook daarbinnen kun je creatief zijn en samen naar maatwerk zoeken, waarmee beide partijen uit de voeten kunnen.”
Vrije ruimte Martin en Jan bestempelden Prins Heerlijk aanvankelijk als experiment. “Dat gaf ons de mogelijkheid om gebruik te maken van de vrije ruimte die we destijds bij het UWV kenden. Kiezen voor de reguliere aanbesteding zou hebben betekend dat we gebonden waren aan de bestaande budgetten voor re-integratie. En de trajecten van Prins Heerlijk met hun jongeren zijn nu eenmaal duurder dan het gemiddelde UWVtraject. Met die vrije ruimte kreeg Prins Heerlijk de kans die ze verdienden. Behalve zij waren ook wij toen al onze tijd ver vooruit. Tegelijk bleven we binnen onze kaders en -ook erg belangrijk- hadden we oog voor het resultaat.” En dat mag er zijn. Martin en Jan maken de balans op. “Tot en met 2015 hebben we voor 137 jongeren hun traject uit die vrije ruimte kunnen laten bekostigen. Van die 137 heeft 63,5% een betaalde baan. Dat is bijzonder hoog in vergelijking met andere re-integratiebedrijven met dezelfde doelgroep. Een re-integratiebedrijf komt gemiddeld tot hooguit de helft.” Sinds 2016 is de experimentenruimte afgeschaft en valt ook Prins Heerlijk onder een nieuw inkoopkader. “Maar ook daarbinnen krijgen ze nog precies dezelfde behandeling als daarvoor.”
Wajong naar gemeenten De jongeren van Prins Heerlijk vallen onder de oude Wajong 2010-regeling. “Die is bedoeld voor jongeren die op hun 18e als gevolg van een beperking niet het minimumloon kunnen verdienen”, is de officiële uitleg van Martin en Jan. “Tot 2014 was het UWV verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling. Met de komst van de Participatiewet is die uitvoering overgegaan naar de gemeenten. Dat betekent dat Prins Heerlijk nu dus daar de financiële ruimte voor hun jongerentrajecten moet bevechten. Elke gemeente maakt zijn eigen afweging. En het is natuurlijk de vraag of gemeenten bereid zijn om hetzelfde te doen als wij hebben gedaan.” De nieuwe rol voor de gemeenten betekent dat het Wajongbestand bij het UWV langzaam afneemt. “In aantallen hebben we nu beduidend minder aanmeldingen voor Prins Heerlijk”, leggen Martin en Jan uit. “Om de doodeenvoudige reden dat we geen nieuwe instroom meer hebben van Wajongeren die kunnen werken. Maar verder blijft onze inzet onveranderd groot. We zijn echte samenwerkingspartners en nemen ook onze collega’s in andere UWV-vestigingen in Brabant op sleeptouw. Voor hen is Prins Heerlijk soms nieuw. Wanneer ze ons bellen met vragen, laten we weten dat Prins Heerlijk zich ook tien jaar later nog steeds onderscheidt van soortgelijke initiatieven. Dat zie je terug in hun extra plussen met het onderwijs, in hun sterke positie binnen de belangrijke netwerken en vooral in de manier waarop ze jongeren trots en gelukkig maken. Prins Heerlijk had ‘inclusiviteit’ al in de genen toen het woord nog moest worden uitgevonden.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 73
Eric Frericks en Dave de Witt
74 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Vi l l a de Vi e r Ja a r g eti jde n
In
is h e t a l t i j d zome r
Nog nooit in Villa de Vier Jaargetijden in Tilburg geweest? Eigenlijk een gemiste kans. Maar geen nood. Je kunt het hele jaar terecht in dit prachtige pand aan de Noordstraat. Zelfs in hartje winter is het op deze plek nog volop zomer. Dat zit ‘m vooral in de toewijding waarmee iedereen er zijn werk doet. Het gebouw is een parel, het eten is er heerlijk, je kunt er ‘op stand’ vergaderen, een geweldige plek voor een feest of bruiloft. Maar het meest hartverwarmend zijn de mensen die je ontvangen, er voor je koken en je bedienen.
De zonnige gezichten in dit verhaal zijn van Dave de Witt en Eric Frericks. Dave is chef-kok bij Villa de Vier Jaargetijden. Behalve in de keuken heeft hij ook de supervisie over het onderhoud van het uit 1873 daterende pand. Zijn komst in 2014 betekende tevens zijn hernieuwde kennismaking met Bonheur Horeca Groep dat ‘de Villa’ exploiteert en veel van de taken heeft toevertrouwd aan Prins Heerlijk.
ELKE DAG IS HIER EEN UITDAGING. IK BEN SUPERTROTS OP MIJN WERK. Dave werkte ooit bij het cateringbedrijf van Bonheur Horeca Groep. Eric Frericks was een van de jongeren van Prins Heerlijk die hij er begeleidde. “Het was toen al mijn wens om ooit nog in een soortgelijke functie aan de slag te gaan”, aldus Dave. Dat hij een jaar later ook Eric weer tegenkwam, was een extra verrassing. Eric werkt sinds drie jaar bij de Villa en heeft er een vaste baan. Hij voelt zich in zijn huidige job als een vis in het water. “Elke dag is hier een uitdaging. Ik ben supertrots op mijn werk. Bovendien ben ik als mens zo enorm gegroeid.”
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 75
GESCHENK VOOR STAD EN SAMENLEVING Villa de Vier Jaargetijden zou je een geschenk aan de stad kunnen noemen van de vermogende textielfamilie Pollet. Dat Bonheur Horeca Groep en Prins Heerlijk nu samen de voormalige fabrikantenvilla uitbaten, zou je een cadeau voor de samenleving mogen noemen. Dave en Eric geven een korte rondleiding en vertellen enthousiast. “In wat ooit de eetkamer van de familie Pollet was, zit nu onze brasserie. Daar kun je heerlijk lunchen, dineren of genieten van een vorstelijke hightea. We zijn het eerste fairtrade restaurant in Tilburg. Voor diverse gerechten gebruiken we biologische producten. Ook in ons ‘Samen eten en delen’ menu. Je geniet dan samen van onze lekkerste gerechten.” We hadden sfeervolle het terras aan de voorzijde even overgeslagen, net als het kantoortje waar alle boekingen en reserveringen worden opgenomen. Het kan druk zijn in de Villa.
WE ZIJN HET EERSTE FAIRTRADE RESTAURANT IN TILBURG. VOOR DIVERSE GERECHTEN GEBRUIKEN WE BIOLOGISCHE PRODUCTEN.
76 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
“Niet alleen in de brasserie. We zijn erg in trek als locatie voor een trouwerij of een ander mooi feest.” Nog even stilstaan bij het gastenboek. Vol met complimenten. Eric bladert er trots doorheen. We komen langs een deftige herenkamer die dienst doet als vergaderplek. Boven zijn nog meer vergaderruimten en bevinden zich ook de leslokalen van Prins Heerlijk. We storen de jongeren niet die in kleine groepjes hun leerstof doornemen. Beneden eerst naar de feestzaal, aangrenzend de serre en dan de prachtige tuin in. Wow! Wat een idyllische plek, en dat midden in de binnenstad.
DE KOK AAN TAFEL Genoeg gezien. Naar de keuken. We worden toegelachen door enkele jongeren van Prins Heerlijk die er aan het werk zijn. Dave: “Hier gebeurt het. Hier bereiden we de lunches en diners, de hapjes voor de feesten, het bruiloftsdiner.” Eric kan de gerechten dromen. Zijn domein reikt verder dan de keuken. “Ik ben graag ‘voor’ te vinden. Bij het uitserveren aan onze gasten vertel ik wat er op hun borden ligt. In het begin had ik nog een briefje nodig, maar dat is verleden tijd.” Eric merkt dat de gasten zijn aanwezigheid erg op prijs stellen. “De kok aan tafel, zo hoort het. Dat zou elk restaurant moeten doen.”
OM NOOIT TE VERGETEN Dave is blij dat hij de leermeester mag zijn van al die jongeren van Prins Heerlijk die dagelijks in Villa de Vier Jaargetijden in de weer zijn. “Je ziet ze groeien. In het begin een beetje stil. Zo van laat mij m’n ding maar doen. Later gaan ze open, net als een bloem, en krijgen ze meer zelfvertrouwen. Prachtig om van dat traject deel te mogen uitmaken. De uitreikingen van de diploma’s zijn stuk voor stuk een hoogtepunt.” Eric kreeg het zijne in 2014 uit handen van (toen nog kroonprins) Willem-Alexander. “Dat moment in onze lunchroom vergeet ik nooit meer. Ik was zo trots. Niet alleen op mezelf, op ons allemaal. Dit hebben we toch maar mooi met elkaar bereikt.”
VAAK WAS IK ’S AVONDS NA MIJN WERK BIJ DE VILLA NOG IN DE WEER MET MIJN FACEBOOK-PAGINA. NU HEBBEN WE EEN TEAM VAN PROFESSIONELE BEHEERDERS Eric weet overigens veel meer voor elkaar te boksen. Op zijn blouse prijkt een logo met de letters CKGGP. Ze staan voor ‘chefkoks-koks-gastheren-gastvrouwen-patissiers’, de naam van het door Eric bedachte platform op Facebook. Een uit de hand gelopen weddenschap: ’wie krijgt de meeste vrienden?’ Eric dus. De teller staat op ruim 31.000. Onder hen niet de minste professionals uit de branche. Eric: “Vaak was ik ’s avonds na mijn werk bij de Villa nog in de weer met mijn Facebook-pagina. Nu hebben we een team van professionele beheerders. We hebben al bij heel wat mooie gelegenheden onze successtory mogen vertellen.” Dave en Eric zijn echte ambassadeurs van Villa de Vier Jaargetijden. Ze willen nog iets kwijt. “Mensen denken wel eens: zeker chique boel daar en erg duur. Dat komt door het statige aanzien van het pand. Maar als ze binnen zijn en met ons en onze collega’s kennismaken, zullen ze ontdekken dat alles hier heel informeel is. En natuurlijk lekker én betaalbaar.” Dave en Eric vergeten nog iets. Bij Villa de Vier Jaargetijden is het altijd zomer. Dus, zelfs wanneer het wintert, mis die kans niet.
bij gebruik van een 3-of 4-gangenmenu • geldig tot 31 augustus 2019 • prijs: 3-gangen € 29,50 4-gangen € 32,50 Noordstraat 36 Tilburg T: 013 303 00 59 info@villadevierjaargetijden.nl PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 77
D aa r mo et o p g e d r o n k e n
78 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
w o rden
WERKGEVERS
‘Dit smaakt naar meer’, moet broeder Isaac gedacht hebben na zijn ervaringen met de eerste stagiaire van Prins Heerlijk bij het proeflokaal van La Trappe. De prior van wat officieel de Abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven heet, was in zijn nopjes. “Vooral jongeren die het lastiger hebben op de arbeidsmarkt bieden wij graag een kans. Sinds we ruim vijf jaar geleden zijn gaan samenwerken met Prins Heerlijk, zijn er altijd jongeren hier aan de slag.” Het proeflokaal La Trappe is een van de werkplekken. Bezoekers maken daar kennis met de door de trappistenbroeders gebrouwen bieren. Niels Paridaans -zelf geen broeder- heeft er de leiding. “Het proeflokaal is uitgegroeid tot een enorm populaire pleisterplaats. Mensen komen hier voor een bierproeverij in combinatie met rondleiding door de brouwerij of ze strijken neer na een fietstocht in de buurt.” Eten bij La Trappe kan ook. Grote kans dat je in het proeflokaal wordt geholpen door Alfah Diallo (21). Hij begon er tijdens zijn niveau 1 opleiding bij Prins Heerlijk als stagiaire en heeft inmiddels een arbeidscontract. “Ik heb het hier prima naar mijn zin”, zegt hij met een brede glimlach. “Zolang ik het maar druk heb.” En het kan druk zijn bij het proeflokaal. Niels: “Alfah kan daar inderdaad goed mee omgaan. Beter gezegd, hij is er een kei in. Hij pikt de structuur die we hem meegeven, goed op.” Alfah is geen uitgesproken bierdrinker, maar heeft zich niettemin ontpopt tot een La Trappe kenner. ”Je moet bezoekers immers uitleg kunnen geven over de verschillende smaken.” Zijn eigen favoriet? “La Trappe Dubbel.” Alfah werd destijds getipt over het bestaan van Prins Heerlijk door een leraar van De Bodde waar hij speciaal onderwijs volgde. Niet lang daarna maakte hij zijn eerste proefuren bij de lunchroom in Tilburg, Tijdens zijn opleiding werkte hij ook bij Villa de Vier Jaargetijden. “Totdat mijn begeleider Paul Smeets ‘een leuk plekje’ voor mij wist.” Dat plekje werd het proeflokaal La Trappe. Alfah voelt zich er op z’n plaats. Ook de gasten lopen met hem weg. “Laatst kreeg ik nog een compliment.” Niels: “Alfah wint graag vertrouwen, dus die complimenten zijn belangrijk.” Broeder Isaac heeft er nog een: “Alfah werkt als een butler, een heer met stijl.” Daar moet op gedronken worden.
v.l.n.r. Niels Paridaans, broeder Isaac en Alfah Diallo
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 79
Begeleid wonen in een monument
Bianca Lodewikus (20 jaar) en Jason van Tiggelen (23 jaar) zijn sinds kort buren. Beiden kregen onlangs de sleutel van een splinternieuw appartement. Eerst moest er natuurlijk geklust worden. Maar nu wonen zij naast elkaar in een uniek gebouw. Met begeleiding van Prins Heerlijk.
DENIM In 1950 werd begonnen met de bouw van bejaardenpension Sint Jozefzorg, met gezellige ‘hofjes’ en uitzicht op het Leypark. Inmiddels is dat opvallende gebouw een Rijksmonument. Het is vakkundig opgeknapt en gemoderniseerd en kreeg de naam ‘Denim’. Een naam die past bij textielstad Tilburg. En bij de jonge mensen die er nu gaan wonen. Denim bestaat uit ruim vijftig mooie appartementen, waarvan er dertien gehuurd worden door Prins Heerlijk.
EIGEN PLEK Bianca en Jason woonden voorheen ook al in een huis van Prins Heerlijk. Daar hadden ze echter alleen een eigen slaapkamer; de andere ruimtes waren gemeenschappelijk. Ze waren dus toe aan een volgende stap, met meer zelfstandigheid. Jason is blij met de rust van een eigen appartement. “Geen
80 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
troep van anderen opruimen als ik thuiskom. Alleen nog mijn eigen zooi.” Hij heeft een planbord gekocht om alle huishoudelijke taken in te plannen en zijn nieuwe woning netjes te houden. Gezien zijn werk als gastheer in de horeca zou dat moeten lukken! Ook Bianca verlangde vooral naar een eigen plek. Iets echt helemaal van haarzelf. En met wat meer privacy. Dat is ook wel prettig als haar vriend op bezoek komt. “Bij de loting kreeg ik een van de twee grotere appartementen. Met een aparte keuken.” Dat is natuurlijk boffen. Zeker voor een gediplomeerde kok!
NIET ALLEEN De appartementen van Prins Heerlijk liggen allemaal in dezelfde vleugel van het monument. Daar wonen twaalf jongeren. Het dertiende appartement wordt gebruikt als ontmoetingsruimte en als werkplek voor de woonbegeleiders.
Jason van Tiggelen en Bianca Lodewikus
De jongeren maken ook kennis met de huurders van de andere ‘hofjes’. Want in Denim moet iedereen zijn steentje bijdragen aan het onderhoud van de grote tuin. Sinds september 2018 wonen Bianca en Jason in hun eigen appartement. Met bekende buren. En begeleiding waar ze altijd een beroep op kunnen doen. Hun wens is in vervulling gegaan!
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 81
ONZE JONGEREN
IS DOL OP: cappuccino met mooie figuurtjes. En op haar speciale koffiesokken.
Van dwars e pu be r tot gastv r ouw
WEET ALLES VAN: koffiebonen uit Panama (en vertelt daar graag over).
NAAM: Kirstin Bressers LEEFTIJD: 21 jaar WERKT BIJ: Bagels & Beans in Tilburg
HEEFT: de sleutel van de zaak om te openen of sluiten. REIST: anderhalf uur met bus en trein om op haar werk te komen.
TROTS OP: diploma mbo Gastvrouw niveau 2. En dat ze die kennis nu mag overdragen.
WAS: een dwarse schreeuwlelijk toen ze bij Prins Heerlijk kwam. NU: stuurt ze de weekendkrachten bij Bagels & Beans aan. En draagt de verantwoordelijkheid voor de schoonmaak. KAN NIET GOED: stilzitten en ontspannen.
GELEERD OM: feedback niet als kritiek te zien.
82 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
WIL: beter leren omgaan met weekendkrachten die de grens opzoeken.
Groeien
o p j e e i ge n mani e r Iedereen in zijn of haar eigen tempo, op het eigen niveau, dat is het uitgangspunt bij Ontwikkelingsgerichte Dagbesteding. Gemotiveerde jongeren met ernstige leerproblemen werken via getuigschriften van Prins Heerlijk stapsgewijs toe naar de verklaring ‘Horeca hulpkracht’.
Ook jongeren met een verstandelijke beperking, NAH of autisme kunnen leren en werken in de horeca of detailhandel. Voor hen heeft Prins Heerlijk het traject ‘Ontwikkelingsgerichte Dagbesteding’ opgezet. Het programma is gericht op het vergroten van de zelfstandigheid, het versterken van het sociaal-emotioneel functioneren, en het behouden en uitbreiden van op school verworven vaardigheden. Elke jongere krijgt een theoriemap, met speciaal ontwikkeld lesmateriaal. Centrale thema’s daarin zijn schoon en veilig werken, gastvrijheid, communicatie en samenwerking. Daarnaast heeft elke deelnemer een eigen portfolio en werkmap. Praktische vaardigheden, zoals telefoneren, klokkijken, rekenen (ook met geld), bediening en helpen in de keuken worden in kleine stapjes uitgelegd, met begeleiding uitgevoerd en zelfstandig geoefend.
De individuele invulling van het programma komt altijd tot stand in samenspraak met de jongere en zijn of haar ouders/ verzorgers. Ontwikkelingsgerichte Dagbesteding vindt plaats bij:
Leescafé De Kleine Prins (tot november 2018)
Prins Heerlijk Factorium Podiumkunsten
de Eetwinkel van Prins Heerlijk
Restaurant Prins Heerlijk De Duynsberg
en een aantal vaste externe leer-werkplekken.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 83
ONZE JONGEREN
Mijn leven loopt op rolletjes! Eigenlijk wilde ze gaan werken in de commerciële sector. Sanne Tijssen (23): ‘Maar via Prins Heerlijk ‘rolde’ ik door naar een zorgboerderij: een wow-gevoel!’
Ze zit deze woensdagmiddag in de schoolbanken in Het Laar voor nascholing, maar vooruit, ze mag best even uit het leslokaal wegglippen voor een kort interview.
Hoe haar pad zich ontrolde? Haar decaan van De Rooi Pannen adviseerde haar destijds: “Je kunt beter niet verder studeren richting Handel niveau 2, dat wordt te moeilijk”. En Sanne kwam in contact met Prins Heerlijk. “Eigenlijk was het niet vreemd dat ik in de zorg zou gaan werken, in plaats van in een winkel. Ik heb dat geërfd. Mijn vader is directeur bij een zorginstelling, mijn moeder apothekersassistente.” Sanne liep eerst stage in een verzorgingshuis. “En ja, dat gaf meer voldoening dan mijn vorige commerciële studierichting. Maar toch had ik nog geen echt ‘wow’-gevoel.” Dat kreeg Sanne wel toen ze een plek kreeg bij een zorgboerderij met twintig gasten met dementie. “Ik heb het daar zó goed naar mijn zin, meteen al. Je krijgt warmte van de gasten, of noem het liefde. Ik voel me in een warm bad daar.” Met inmiddels een mbo-diploma Zorghulp niveau 1 op zak, maakt ze koffie, poetst ze vooral, doet spelletjes met de gasten. “Mijn contract is nu al voor de derde keer verlengd.” En zo rolt Sanne verder door van het een in het ander. “Mijn vriend en ik hebben samen een eigen huis kunnen kopen. Mijn leven loopt op rolletjes.”
Gauw schuift Sanne weer enthousiast in de schoolbanken voor de maandelijkse terugkomdag. Afgestudeerden van Prins Heerlijk krijgen elke maand nascholing van 10 tot 14.30 uur.
84 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Win een fot os h
b i j Vi l l a d e Vi e r J aarg etijden
De winnaar krijgt een fotoshoot aangeboden door Raldo Neven. Raldo is een professionele fotograaf, die (vrijwel) alle foto’s in dit magazine heeft gemaakt. Win jij de prijs? Dan kom je samen met je gezin, je vriendinnetje, je hond of je mooiste jurk naar de Villa. Daar zet Raldo jou op de foto. Naast de fontein. In de feestzaal. Of bij een van de beelden in de tuin. Dat kan allemaal. Als je wint…
Zoek de woorden die hiernaast staan in de puzzel hieronder en streep ze door. Er blijven 12 letters over. Zet die letters achter elkaar. (Lees van links naar rechts. En van boven naar onder.) Mail dit woord samen met je naam en telefoonummer naar: 10jaar@prinsheerlijk.nl Doe dat wel vóór 07-01-2019. Op die dag wordt uit de goede inzenders een prijswinnaar getrokken. Tip: Ben je geen puzzelaar? Vraag dan je oma of buurman om hulp. En stuur zelf het goede woord in!
W O O N B
E
V
L
E
S
I
D
I
N G B G
A M E
N W E
R
K
I
N G
E
E
U
I
N D
I
V
I
D U
E
E
L
K O K
T
R O P
L
E
I
D
I
N G G
L
E
R
E
N U
K H
L
P
E
N D
Z
T
I
E
S
G
E
L
E
E
I
A D H V
L
A
S
I
E
A O
F
G
P W T N T
P
E
K
R
A
S
L
R G G
S
C
L
T
L
T
H
E M IJ
R
E
S
R
K
A
E
E
I
C H
J
R
R
F
O E O M T M E
L
O
L
N B
I
E
P
E
D O
L
N R
E
T
R O A
M E
E W B
E
R
R
E
I
R
B H
E O
U O N K
T
A
D M W L
R
R
S
S
N R
E
J
O B
C O A
S
T
V
R O U W E
L
V
T
S
I
S
T
E
N T
C
I
I
S
N O G
I
E
F
T N C
T
E
N T
E
IJ
Z
G
W E
S
IJ
G A
E
S W N A
R
T
E
K
E
H O R
E
R O D
R D
I
X
E
S
A M E
E
A
E
C
A D O C
E
T
A
I
L
H A N D
N
S
T
V
E
R
L
E
N
G
E
A
E
L
N G
I
N G
t
PUZZEL
MENTOR TILBURG TRAJECT KOK ZORG ONDERWIJS GASTHEER HELPENDE WERK BAAN ELLA GIEF DETAILHANDEL SAMENWERKING GETUIGSCHRIFT PRINS LEREN STAGE TROTS LES MBO VAK EXAMEN HORECA DOCENT WELZIJN HEERLIJK DIPLOMA JOBCOACH LEERLING OPLEIDING GASTVROUW ASSISTENT LEERMEESTER INDIVIDUEEL FASTSERVICE WOONBEGELEIDING DIENSTVERLENING VERKOOPMEDEWERKER
E PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 85
ONZE JONGEREN
NAAM: Hanneke van Esch LEEFTIJD: 28 jaar WERKT BIJ: bij Wout in Moergestel
10 0 % Mo e rg e s t e l
86 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Is: geboren en getogen in Moergestel, waar ze nu begeleid zelfstandig woont.
Trots op: haar diploma mbo Horeca Assistent niveau 1.
Stond: 3 jaar lang in het lunchcafé van het Textielmuseum in Tilburg.
Ging: in het voorjaar van 2016 aan de slag bij bij Wout in Moergestel.
Bedient daar: alle vaste gasten en de vele toeristen. Maar staat ook graag in de afwas, waar ze rustig haar eigen gang kan gaan.
Zorgt voor: verse bloemen, netjes gevouwen wasgoed, een fris gepoetste pepermuntpot en nog veel meer klusjes.
Vindt het: soms lastig om te stoppen met kletsen en weer aan de slag te gaan.
Voelt zich: verdrietig als Wout dan moppert.
Kan gelukkig: altijd snel weer uitbundig met hem lachen.
Kent: Wout al sinds ze bij zijn zusje in de klas zat.
Mocht: met de burgemeester de kermis openen, in de Breakdance vlakbij het terras.
Hoopt: nog lang met volle dienbladen rond te lopen bij bij Wout.
PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE | 87
COLOFON
Uitgave Prins Heerlijk Hoofdredactie Hans van de Ven (Mercuur communicatie) Teksten Hans van de Ven Carla van Kollenburg Andrea van Dael Gief van Schijndel Fotografie Raldo Neven (Nevenfotografie) Vormgeving Chantal Niessen Drukwerk 2e (her)druk Media Company Tilburg December 2020
ANTWOORDEN Zoek de 10 verschillen: • Hoorn telefoon • Pan op tafel gewisseld met theepot • Klok op een ander tijdstip • LP Julio Iglesias gewisseld met John Denver • Andere eetkamerstoel links voor • Een andere pagina van de krant op tafel • De 4 bekers rechts op de buffetkast staan in een andere volgorde • Gieter op radio gewisseld met strijkijzer • Andere relaxstoel • Bloemenvaas op tafel gewisseld met plantenpot Quiz, test jouw kennis van de horeca & van de zorg: 1B, 2C, 3B, 4C, 5C, 6B, 7A, 8B, 9D, 10C, 11A, 12B Quiz pagina 65: ontwikkeling Aantal bakfietsen: 24
Hier w e r k e n o o k
Prins Heerlijk leerlingen
HORECA & DETAILHANDEL Bagels & Beans Bonheur Horeca Groep (BHG): Auberge du Bonheur BHG: Esplanade BHG: Faculty Club BHG: Grotto, BHG: Prise d’eau BHG: Willem 2 stadion Biesenhof Bij Wout Brasserie Bij Puur Brasserie Tivoli D’n Ouwe Brandtoren Crematorium Tilburg De Commanderie De Efteling De Heeren Janssen De Kluis De Leyhoeve De Proeverij De Rode Lelie De Rooi Pannen De Roovertsche Leij De Wever locatie de Heikant De Wever locatie Satijnhof Den Hemel Dierenspeciaalzaak Discus Eetcafé Het Stadhuys Emté Veen Expert Frigo Breda Golfclub Midden-Brabant Grandcafé De Zwaan Hema Best Hema Tilburg Hutten locatie Alphabet Hutten locatie CZ Hutten locatie De Ruwenberg Hutten locatie Mater Misericordi Hutten locatie productiekeuken Hutten locatie Provinciehuis Noord-Brabant Hutten locatie Rabobank Oisterwijk Hutten locatie Rabobank Tilburg Hutten locatie Regina Coeli Hutten locatie Stadskantoor Jack’s Foodbar Kloosterwinkel Koningshoeven La Place Den Bosch Mercure Hotel NH Hotel Waalwijk Nieuw Kota Radja
88 | PRINS HEERLIJK JUBILEUMMAGAZINE
Ons Koningsoord Over de Tong Pannenkoekenhuis ‘de Clown’ Philharmonie / Wijnstra Catering Plein 13 Proeflokaal La Trappe Restaurant SED Restaurant Welp Restaurant Grill-ig Resto 013 Ribs Factory Servicecentrum Het Laar Sfeerlijk Smaakrijk Smeer ‘m Sogno Catering Spa Puur Stichting Schakelring: Zonnehof Stichting Schakelring: Zandley T Kwadraat ’t Oude Raadhuis Te Koop in Tilburg Tiliander Tricorp Tuincafé de Witte Zwaan Tuinhuis Culinair Woonexpress Waalwijk Zidewinde
ZORG & DIENSTVERLENING Actiefzorg Basisschool Noorderlicht Boeijend Huys: Boeijend Huys Boeijend Huys: Witte Huys BrabantZorg: Wilberthof Dagbesteding De Buitenhof De Riethorst Stromenland De SteenUijl De Wever: Padua – Reyshoeve – Satijnhof – De Bijsterstede – Den Herdgang – Koningsvoorde – Johannes Zwijssen Hapertse Kluis Herbergier Vlijmen Het Laar (tevens leslocatie) Humanitas DMH Jeroen Bosch Ziekenhuis Joris zorg: Sint Joris Joris zorg: Vestakker KC Dondersteentjes KC Het Tovernest KC Reeshoeve
KC Schout KdV Bolliewollie Kinderdagverblijf Dolfijn Kinderdagverblijf Groei Kinderdagverblijf Kobalt Kindercrèche: Noord Kindercrèche: Zuid Kindercrèche: Reeshof Kinderopvang Panta Rhei Kluppluz Ons Thuis Dongen Pinjarra Kinderopvang Raffy woonzorgcentrum RSZK – Merefelt Servicebureau Kinderopvang Severinus Sint Annaklooster Siza SSZ Liefkenshoek St. Jozefoord Sterre kinderopvang Willemijntje Stichting De Leystroom Stichting Maasduinen: Venloene – Antoniushof – Vita Stichting Schakelring: Zonnehof – Zandley – St. Janshof Surplus zorg: Vredenbergh Surplus zorg: Slotjesveste Thebe: Erasplaats – Guldenakker – Don Sarto – Kloosterpad – Park Stanislaus – De Vloet – Elisabeth Thomashuis Andel Thomashuis Goirle Tolbrug Specialistische Revalidatie Valkenhof: Leenderhof – Taxandria – Vlasgaard Vitalis Woonzorg groep: Engelsbergen – Fakkellaan – Berckelhof – Wissehaege Vivent: Berlerode – Listerborg Volckaert: Dongenpark Woonlandschap de Leyhoeve Zorgboerderij de Hagelaar Zorgboerderij de Wederloop Zorgboerderij de Witte Hoeve Zorgboerderij Giersbergen Zorgboerderij Heidewaard Zorgboerderij Molenvelden Zorghoeve de Port Zorghoeve Mariaburg