Hulpverleners vraagt ze mee te lopen op de weg van de ander, zorg dat je er voor de ander bent en neem de tijd. Marry Mos, spreekster namens Groen links, noemt onderwijs een sleutel naar een zelfstandig bestaan. Veel mensen met psychische problemen kunnen hun opleiding niet afmaken Zij vindt het belangrijk dat mensen onderwijs kunnen oppakken, als onderdeel van het eigen herstelproces. Dit vraagt van scholen om snel en adequaat te reageren als studenten uitvallen vanwege psychische problemen. Sommige scholen doen dat, maar vaak is het afhankelijk van de individuele leraar of die hier oog voor heeft. Studenten die vanwege lichamelijke problemen in het ziekenhuis belanden kunnen op allerlei manieren worden ondersteund om hun opleiding of school af te maken. Het volgen van onderwijs voor studenten die vanwege psychische problemen tijdelijk uitvallen is veel minder vanzelfsprekend. De band wordt snel losgesneden. Hierdoor wordt het een stuk moeilijker om weer terug te gaan naar school en de draad weer op te pakken. Belangrijk is dat zowel scholen als behandelaren hier oog voor hebben, voor het voorkomen van definitieve uitval, en het zo laag mogelijk maken van de drempel om de opleiding in een later stadium opnieuw op te pakken. De Wet Gelijke Behandeling zegt dat het MBO, HBO en WO geboden zijn om redelijke aanpassingen te doen voor mensen met een beperking om onderwijs te kunnen volgen. Tom van Wel, psycholoog/onderzoeker, noemt het aanbod van de GGZ, voor studenten die een beroep moeten doen op de GGZ, een halffabrikaat. Hij schets dat het aanbod vanuit de GGZ veelal pillen en praten is terwijl de vraag vanuit de cliﾃｫnt het blijven participeren is. Begeleid leren richt zich op het participatiedoel van de cliﾃｫnt. Naast het halffabrikaat zal er vanaf dag 1 aandacht moeten zijn voor het partcipatiedoel. Lies Korevaar, de laatste spreker, vertelt dat ernstige psychiatrische aandoeningen zich vaak openbaren rondom het 18e levensjaar. Jong volwassenen hebben een risico om psychische problemen te krijgen, de leeftijd waarin gestudeerd wordt. Mensen onderbreken hierdoor vaak hun opleiding. Uit onderzoek ( zie pdf bijlage)blijkt dat studenten met een psychische stoornis de meeste hinder bij het studeren ondervinden. Het onderzoek vond plaats van 2009-2011. In 2009 starten 26 eerstejaars studenten: 9 met psychische beperkingen, 9 met fysieke beperkingen en 8 met dyslexie. In 2011 volgen nog 15 studenten een opleiding: 2 met psychische beperking, 7 met een fysieke beperking en 6 met dyslexie. De uitval van studenten met een psychische beperking is hoog dit komt mede door het grillige verloop van de meeste psychische stoornissen. Daarnaast weten studenten met (psychische) beperkingen vaak niet welke ondersteuning of hulp er is en/of weten niet dat ze ervoor in aanmerking komen. Betere voorlichting over mogelijke ondersteuning en aanwezige voorzieningen is essentieel. Vanaf 1 januari 2011 worden hogescholen en universiteiten ook beoordeeld op hun toegankelijkheid en studeerbaarheid voor studenten met een functiebeperking. http://www.begeleidleren.nl/php/brochures.php http://www.begeleidleren.nl/ Onderzoeksverslag: Studeren met een functiebeperking aan de Hanzehogeschool Groningen
VERWIJZERTJES SAMENWERKING Lentis Linis UMCG Universitair Centrum Psychiatrie Rob Giel Onderzoekcentrum
KENNISCENTRA www.kenniscentrumphrenos.nl
CLIﾃ起TEN, PATIﾃ起TEN EN NAASTBETROKKENEN Ypsilon Anoiksis labyrint/in perspectief Tien sleutelfactoren voor herstel Stichting Recovery Nederland Meer weten over psychosen en schizofrenie? Kinderen van ouders met psychiatrische problemen Stichting Nieuw Nabuurschap Maatjesproject van Humanitas
ALGEMENE INFO Netwerk Vroege Psychose Pandora
ONDERZOEK EN WETENSCHAP medscape Richtlijn schizofrenie Nieuwste boek van Mike Slade, 100 ways to recovery. Gratis down te loaden op: www.rethink.org/100ways
ZORGPROGRAMMA PSYCHOTISCHE STOORNISSEN Klik hier voor het rapport
www.phamous.nl
2