Jaarverslag 2019 by Popfabryk

inhoudelijk jaarverslag 2019

Inhoud

1. Inleiding 1.1 Productiehuis voor Friese popcultuur

pagina

1 3 1.2 Fries, maar met de blik naar buiten 4 2. Artistieke uitgangspunten 6 3. Ondernemersschap 8 4. Producties 9 4.1 Coaching- en professionaliseringstraject 9 4.1.1 Excite 9 4.1.2 Hit the North 10 4.1.3 Stage Europe Network 13 4.1.4 Tandem vervolg 13 4.2 Laboratorium voor talentvolle makers 14 4.3 Interdisciplinaire producties 14 4.3.1 Food for Thought 14 4.3.2 Ravijn 16 4.3.3 Somnium 16 4.3.4 Up North 17 4.4 Genre verbindende producties 18 4.4.1 De Domela Passie 18 4.4.2 Klanklânskippen 19 4.4.3 KOMPOST 20 5. Promotie en zichtbaarheid 21 6. Organisatie 22 6.1 Personeel 22 6.2 Huisvesting 22 6.3 Mvo 22 7. Financiën 24

Colofon

Fotografie Vormgeving pagina 1

Denise Janssens, Jantina Talsma, Marc Quere, Maurice Hamming, Mitch de Pon, Rick Slagter Xanne Wijkamp Rolina Nell

1. Inleiding

In dit jaarverslag kijken we terug op een productief jaar waarin Popfabryk intensief Friese makers in de popcultuur heeft ondersteund bij het realiseren van producties en het verder ontwikkelen van hun talent. Met Fryslân als vertrekpunt, werken we steeds intensiever samen in Noordelijk en Europees verband ten behoeve van de kansen en ontwikkelmogelijkheden voor Friese makers en acts.

In 2019 heeft Popfabryk als penvoerder van Up North en samenwerkingspartner in Hit the North het initiatief genomen voor het Platform Popcultuur Noord-Nederland; een breed Noordelijk samenwerkingsverband in de popcultuur. Het Platform Popcultuur Noord-Nederland werkt eind 2019 samen met We the North aan een aanvraag voor ontwikkelinstelling binnen de Basisinfrastructuur (BIS), waarbij Popfabryk als penvoerder optreedt. We kijken met grote tevredenheid terug op de in 2019 gerealiseerde Friese Up North producties In de Vitrine en Phantom Incentives die onder andere gepresenteerd zijn bij het festival Simmerdeis in de prachtige Sluisfabriek in Drachten. Uit de jaarlijkse samenwerking met Explore the North is de productie Ravijn van de band Hilbrandt tot stand gekomen en in première gegaan bij het festival. In het kader van het Domela Nieuwenhuis jaar hebben we in samenwerking met Excelsior

Recordings, Museum Heerenveen en Keunstwurk de al veelgeprezen De Domela Passie van Meindert Talma geproduceerd. In samenwerking met het hedendaags dansfestival Zelyonka, is de producte Somnium afgelopen zomer afgereisd en meermaals opgevoerd in Oekraïne. Meer Europese optredens waren er via ons netwerk EXCITE, waarbij de Friese acts Seewolf en JSSY speelplekken kregen bij onze Europese festival partners. In het Noordelijk talentontwikkelingstraject Hit the North hebben afgelopen jaar de Friese acts Woe Blind Birds, YVI en Lester Blackfield via ons geparticipeerd en stappen gezet richting een professionele carrière. Van FEAN; de samenwerking tussen het Friese Piiptsjilling en drie Belgische muzikanten, komt begin 2020 een nieuwe release uit bij het Franse label Laaps. Verder is er afgelopen jaar exclusief opgetreden bij festival Cultura Nova in Heerlen en De Perifeer in Deventer. Met het vervolg op Food for Thought in Hannover zijn Friese en Duitse muzikanten en koks weer samengebracht in een uitwisseling rond eten en muziek. Uit de samenwerking tussen Paard en Popradar uit Den Haag en Neushoorn, Friesland Pop en Popfabryk is de residence deZOO ontwikkeld, waarbij wij als projectleider optreden en er gewerkt is aan de tweede editie die in 2020 plaatsvindt. Tot slot zijn via het TalentLab weer een aantal jonge Friese makers in de gelegenheid gesteld hun ideeën te verwezenlijken. In 2019 heeft Popfabryk twee nieuwe Friese initiatieven geïnitieerd: KOMPOST (komposities voor koptelefoons) en de Friese Vinyl Club. Verder hebben we actief bijgedragen aan ST>RT; de nieuwe seizoensopening van het popculturele veld in Neushoorn en de opzet van de Friese Lente (week van de Friese popcultuur) die in maart 2020 gaat plaatsvinden. popfabryk (excite - jssy)

pagina 2

Ook in 2019 heeft Popfabryk met haar activiteiten duidelijk invulling gegeven aan de verbreding en verdieping van de popcultuur, waarbij de interactie tussen verschillende kunstdisciplines vorm heeft gekregen. Hierbij meer aandacht schenkend en stappen nemend op het vlak van duurzaamheid en de Fair Practice Code. In dit jaarverslag worden alle Popfabryk activiteiten van 2019 beschreven met als basis het beleidsplan 2017 - 2020 en de daarin gestelde artistieke uitgangspunten en de operationele doelen. Popfabryk ontwikkelt talent op het terrein van popcultuur. Wij realiseren vernieuwende professionele producties in Fryslân en bereiken daarmee een breed en nieuw publiek, in Fryslân, in Nederland en daarbuiten 1.1 Productiehuis voor Friese popcultuur Popfabryk is het productiehuis voor Friese popcultuur. Sinds 2009 ondersteunen we met succes talentvolle Friese makers in hun artistieke en professionele ontwikkeling. Verrijking, verdieping en vernieuwing van de popcultuur zijn hierbij belangrijke uitgangspunten, evenals de interactie tussen popmuziek en andere kunstdisciplines. We gebruiken een brede definitie van popcultuur die alle kunstvormen raakt. Popcultuur is discipline overschrijdend en verbindend, van muziek, poëzie, vormgeving, fotografie, film, multimedia, design, mode, theater en de opzettelijke vermenging en onderlinge confrontatie van deze kunstvormen. Steeds meer makers zoeken de samenwerking en interactie met andere disciplines vanuit hun eigen artistieke achtergrond, de klassieke discipline indelingen zijn hier steeds pagina 3

minder op van toepassing. Dit vraagt om andere beoordelingscriteria, speelt met de verwachting van het publiek en vindt niet vanzelfsprekend plaats op een poppodium of in een theaterzaal. Popfabryk ondersteunt Friese makers en gaat hierbij uit van maatwerk. We zetten hierbij onze expertise en netwerken in, trekken specifieke expertise aan en staan zo al jaren garant voor kwalitatieve producties in al haar verschijningsvormen. Popfabryk heeft een sterke regionale inbedding in Fryslân en daarmee haar eigen culturele realiteit, dat zijn weerslag heeft in het artistieke beleid. De landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten en waarden vormen hierbij een inspiratiebron. De Friese taal, cultuur en/of landschap spelen dan ook een belangrijke rol in de producties (o.a. De Domela Passie, Skeylja, Klanklânskippen, FEAN, Broken Brass Ensemble en Yakumo Orchestra). Popfabryk heeft haar basis in Leeuwarden, een stad die zich aan het profileren is als popstad. Ze sluit naadloos aan bij deze ambitie en vormt een belangrijke schakel in de keten van talentontwikkeling en professionalisering. Popfabryk is een netwerkorganisatie en vormt een cruciale schakel binnen de keten van de noordelijke popcultuur. Ze werkt samen met en sluit aan op podia, opleidingen, festivals, organisaties, initiatieven, startups en ondernemers in het Friese en noordelijke culturele veld. Producties worden ontwikkeld in samenwerking met verschillende partners waaronder zowel non-profit als marktpartijen. We onderscheiden ons door de ontwikkeling en professionalisering van de talentvolle maker als startpunt te hanteren.

Friese samenwerkingspartners in het afgelopen jaar bij diverse producties waren met name: Explore the North, Simmerdeis, Tsjinlûd, Media Art Friesland, Cowboy Killers, Keunstwurk, Heksenhamer, Snoet & Smoel, Deep Grooves, Minerva Academie voor Popcultuur, Podium Asteriks, Neushoorn, Westerkerk, Noordelijk Film Festival, Nordic Wave, Welcome to The Village, Into the Great Wide Open, Bevrijdingsfestival Friesland, Museum Heerenveen, Slow Food Youth Network Fryslân, FryslânDOK en Friesland Pop. Verder maakt Popfabryk onderdeel uit van het Fries Popnet, dat afgelopen jaar tevens het nieuwe event Friese Lente heeft geïnitieerd. In 2019 zijn we toegetreden tot het Directeurenoverleg Leeuwarder Culturele Instellingen (DOLCI). Voorbeelden van gerealiseerde producties in de afgelopen jaren zijn: De Domela Passie, Ravijn, In de Vitrine, Phantom Incentives, Issue Wrestling, Food for Thought, deZOO, Soort van Hetzelfde/ Transmission, WINDOWLICKER, FEAN, Je denkt dat het komt, Somnium, LJERKE, Hjir, Yakumo Orchestra, Space Invaders, Klanklânskippen, Broken Brass Ensemble, Skeylja, Frisian Writers Week, Ykaro, De Dingen Die Vallen, Sound = Vision, Mash my bits up, Seeljocht, OpKomst, Explore the North, Eins Zwei Drie Fjouwer!, Freesonica en Excite. 1.2. Fries maar met de blik naar buiten Popfabryk richt de blik naar buiten en zoekt actief de samenwerking op regionaal, nationaal, Europees en internationaal niveau. Uitgangspunt hierbij is het creëren van mogelijkheden voor talentvolle makers en daarmee bijdragen aan een dynamisch Fries cultuurklimaat waarin die makers kunnen gedijen.

Afgelopen jaar is de samenwerking op noordelijke schaal verder geïntensiveerd in het productieplatform Up North voor jonge noordelijke makers in de urbanen popcultuur en het ontwikkelingstraject voor opkomende acts Hit the North. Het samenwerkingsverband We the North heeft hierin een stimulerende rol gespeeld. Met deze toegenomen noordelijke focus is de ambitie van ons als productiehuis voor noordelijke popcultuur, weliswaar in een andere vorm, toch weer actueel. Eind 2019 hebben we het initiatief genomen voor het overkoepelende Platform Popcultuur Noord-Nederland; een breed noordelijk samenwerkingsverband in de popcultuur. Het Platform Popcultuur Noord-Nederland werkt aan een aanvraag voor de Basisinfrastructuur (BIS), waarbij Popfabryk als penvoerder optreedt. Noordelijke samenwerkingspartners in het afgelopen jaar bij diverse producties waren met name: Stichting Meindert Talma, POPgroningen, K&C Drenthe, Garage TDI, Urban House Groningen, Noorderzon en Eurosonic Noorderslag, Popfabryk maakt onderdeel uit van de landelijke infrastructuur van productiehuizen voor popcultuur. Deze productiehuizen zijn: Paradiso Melkweg Productiehuis (West-Nederland), De Nieuwe Oost (Oost-Nederland), De Coöperatie (MiddenNederland) en Popfabryk (Noord-Nederland). In het Landelijk Overleg Productiehuizen krijgt de onderlinge samenwerking vorm, wordt ervaring en expertise uitgewisseld en informatie gedeeld. Via het Landelijk Overleg Productiehuizen zijn we indirect verbonden met POP.nl en de Popcoalitie. Het Landelijk Overleg Productiehuizen is in 2019 drie keer bij elkaar gekomen. pagina 4

Popfabryk is partner in het Europese netwerk Excite: Exchange of International Talent in Europe. Dit Europese uitwisselingsprogramma bestaat sinds 2009. Excite biedt speelplekken, ervaring, kennis en netwerken voor aanstormende Friese acts in Europa en voor aanstormende Europese acts in Fryslân. Doel van het project is talentontwikkeling en professionalisering van Friese acts binnen een Europese context. Excite is afgelopen twee jaar mede gefinancierd door het Europese subsidieprogramma Creative Europe. Popfabryk coördineert momenteel nog het Stage Europe Network als onderdeel van de overdracht van dit netwerk naar Friesland Pop. Stage Europe Network richt zich op een jongere groep muzikanten, waarbij de nadruk ligt op samenwerking tussen jongeren uit verschillende Europese landen en de eerste muzikale stappen in Europa. Friesland Pop opereert nu al in dit netwerk en zal vanaf 2021 de coördinatie hiervan overnemen. Popfabryk blijft langs de zijlijn betrokken als het gaat om de artistieke ontwikkeling van talentvolle muzikanten met een professionele ambitie. Om de reikwijdte van producties verder te vergroten en talentvolle makers kansen te bieden, is ook in 2019 de samenwerking met landelijke en Europese partijen gezocht, zoals Excelsior Recordings (Amsterdam), Westerpop (Delft), Popradar (Den Haag), Popunie (Rotterdam) en met Zelyonka in Oekraïne. Samenwerking is voor ons niet alleen belangrijk in het realiseren van producties, maar ook in het opbouwen en uitwisselen van expertise. Deze expertise en netwerken kunnen weer ingezet worden voor de ontwikkeling van talentvolle makers. pagina 5

popfabryk & zelyonka (somnium - geert van der velde)

2. Artistieke uitgangspunten

Nieuwe producties van Popfabryk worden vanuit twee uitgangspunten geïnitieerd. Er wordt gewerkt aan autonome creatieve ideeën van talenten, en aan eigen producties waarvoor creatieve Friese makers worden gescout. Bij alle producties wordt gelet op innovatie, presentatie, kwaliteit en publieksbereik. Verder is er oog voor de mate waarin de producties en ondersteuningstrajecten bijdragen aan het ondernemerschap van de makers en ze helpt bij het verwerven van economische zelfstandigheid.

Popfabryk opereert binnen de culturele context van Fryslân, dat zie je terug in het artistiek beleid. Het Noorden staat symbool voor rust, ruimte, vrijheid, ontdekkingskracht, avontuur en de poëtische leegte van het landschap. Het is een gebied met een bijzondere geschiedenis met interessante verhalen.

zijn;

• overeenkomen met het artistieke profiel en/of ambitie van de maker(s);

• aansluiten bij de uitvoeringsvaardigheden van de makers; • zeggingskracht heeft en het beoogde publiek weet te beroeren, te prikkelen of te verrassen.

Deze begrippen zijn niet alleen onderhevig aan maatschappelijke en culturele veranderingen, maar krijgen pas betekenis binnen een van tevoren bepaalde context. Popfabryk opereert hierbij binnen de context van de Friese en noordelijke popcultuur. In deze beleidsperiode heeft Popfabryk bij de realisatie van producties ingezet op samenwerkingsverbanden. Zo is afgelopen jaar met Explore the North de productie Ravijn van Hilbrandt tot stand gekomen. Met Eurosonic Noorderslag wordt Hit the North gerealiseerd en met Urban House Groningen en Garage TDI vormen we de productiekern van Up North. De Domela Passie van Meindert Talma is geproduceerd in samenwerking met Excelsior Recordings, Museum Heerenveen en Keunstwurk.

Voor het mede vormgeven van het artistiek beleid wordt er gewerkt met wisselende ‘Artistieke Commissies’ die bij ideeën voor producties vanuit artistiek oogpunt kijkt naar de mate waarin deze: • eigenzinnig en authentiek zijn; • een innovatieve waarde hebben; • verbonden zijn met de regio; • de grenzen van de popcultuur onderzoekt; • discipline en/of genre overschrijdend en/of onderzoekend popfabryk & up north (in de vitrine - esther de jong)

pagina 6

pagina 7

popfabryk & excelsior recordings (de domela passie - meindert talma)

3. Ondernemerschap

De financiering van kunst- en cultuur staat al geruime tijd onder druk. Dit heeft gevolgen gehad voor de bandbreedte van het aanbod en de arbeidsmarktsituatie van veel werkende in de cultuursector. Ook in de muziekindustrie worden minder risico’s genomen en wordt nauwelijks geïnvesteerd in talentontwikkeling. Bij podia staat de exploitatie onder druk en daarmee de programmering van opkomend talent en risicovolle programmering.

ken en strategieën ontwikkelen voor waneer een dergelijk risico optreedt. Bij ideeën voor nieuwe producties wordt dan ook een kosten-batenanalyse gemaakt. Hoewel artistieke uitgangspunten van groot belang zijn, wordt een productie niet gestart voordat er vertrouwen is in de return-on-investment, dit kan zowel financieel, promotioneel als artistiek zijn. Popfabryk kijkt met het oog op ondernemerschap naar de mate waarin de productie: • mogelijkheden biedt tot (aanvullende) financiering door fondsen; • mogelijkheden biedt voor het betrekken van sponsors; • in staat is tot het genereren van publieksgelden; • toezeggingen kan krijgen van presentatieplekken voor

De mogelijkheden in de markt zijn afgenomen, maar met de steun van de gemeente Leeuwarden en de Provincie Fryslân heeft Popfabryk zich echter weten te ontwikkelen tot een weliswaar relatief klein, maar daadkrachtig en slagvaardig productiehuis voor Friese Popcultuur. Het budget wordt daarbij kosteneffectief ingezet met een zo hoog mogelijk rendement. Bij de beoordeling van ideeën voor nieuwe producties, zowel groot als klein, staat de balans tussen de aard van de productie, de daarmee samenhangende kosten en de mogelijkheden om daarvoor voldoende middelen te genereren (bij het publiek en bij andere partijen) centraal. Het nemen van risico’s om invulling te geven aan de eigen ambities is hierbij onderdeel van het ondernemerschap. Popfabryk, mede gefinancierd door publieke gelden, moet deze risico’s vanuit haar functie beperpopfabryk & up north (phantom incentives - woe blind birds)

pagina 8

afname;

• bij gebleken succes doorgezet kan worden; • bij tegenvallende externe financiering toch in aangepaste vorm gerealiseerd kan worden;

• bijdraagt aan het ondernemerschap van de makers en ze

helpt bij het verwerven van economische zelfstandigheid;

• door de makers wordt gedragen (inzet van eigen tijd, geld, middelen, netwerken etc.).

Het ondernemerschap is niet alleen een belangrijk onderdeel van de eigen producties, maar is tevens aandachtspunt bij de ondersteuningstrajecten. Popfabryk kiest bij de uitvoering van producties bewust voor het aantrekken van startups en jonge professionals. Popfabryk biedt ze een podium, interactie met andere professionals, ontwikkelingsmogelijkheden, netwerk, portfolio-opbouw en betaalde opdrachten.

4. Producties

De producties vormen de kern van de bedrijfsvoering. De organisatie is daarom zo ingericht dat het flexibel en projectmatig kan opereren, met een minimum aan overheadkosten. Het belangrijkste doel van de producties is talentontwikkeling. Door het inhoudelijk, productioneel en financieel ondersteunen van makers levert Popfabryk een bijdrage aan de (door)ontwikkeling en professionalisering van talenten en het binden van talenten aan Fryslân.

Ook is er in de bedrijfsvoering aandacht voor terugkoppeling en informatie richting makers en ZZP-ers over onder andere facturering, rechtsvormen en BTW. We voeren de dialoog over de Fair Practice Code op instellingsniveau, maar stimuleren tegelijkertijd de makers en acts te onderhandelen over een eerlijke beloning. Popfabryk draagt dan ook niet alleen bij aan de ontwikkeling van creatief talent in Fryslân maar levert ook een bijdrage in de ontwikkeling van de creatieve industrie.

4.1. Coaching- en professionaliseringstrajecten Het coaching- en professionaliseringstraject Freesonica is geïntegreerd in Hit the North; het noordelijke traject voor jaarlijks drie Friese, drie Groningse en drie Drentse acts waarin we vanaf 2018 participeren. Popfabryk maakt deel uit van Europese netwerken, waarvan het eerder genoemde Excite de belangrijkste is. We bieden hiermee speelplekken, ervaring, kennis en netwerken voor aanstormende Friese acts.

Bij gebrek aan een Fries boekingsbureau voor (interdisciplinaire) acts hebben we in 2019 Theo van der Veer ondersteund bij het opzetten van Veer Agency. Veer Agency is ingezet op de verkoop van de productie Somnium en De Domela Passie. Voor De Domela Passie heeft onder andere het Fonds Podiumkunsten in 2019 een bijdrage toegekend.

4.1.1. Excite Excite: Exchange of International Talent in Europe, is het Europese uitwisselingsprogramma dat bestaat sinds 2009. Excite wil de uitwisseling stimuleren van nieuw Europees talent op festivals en podia. Elke partner selecteert een act en verplicht zich om een speelplek te garanderen in eigen land. Op deze

pagina 9

manier krijgt Fries talent de mogelijkheid om op te treden in diverse Europese landen. Vice versa kan het Friese publiek kennis maken met acts uit Noord-Europa. Excite leverde al veel internationale ervaringen op voor Friese acts in de afgelopen tien jaar. In de periode 2018 - 2019 werd Excite twee jaar financieel ondersteund door de Europese Unie vanuit het programma Creative Europe. De deelnemende partners in het Excite netwerk zijn: • Go North in Schotland – www.gonorthfestival.co.uk • Music:LX in Luxemburg – www.musiclx.lu • KulturUngdom in Zweden – www.kulturungdom.se • SØRF in Noorwegen – www.sorf.no • Poppunt in België – www.poppunt.be • Popfabryk in Nederland – www.popfabryk.nl • Ora in Denemarken – www.ora.dk • RockCity in Duitsland – www.rockcity.de • TAMK in Finland – www.lostinmusic.fi In het kader van Excite is in 2019 een songwriters-camp georganiseerd door onze Zweedse partner Kultur Ungdom in Gothenburg. Hier hebben Friese artiest Redmer Kamsma (JSSY) en expert Ton van der Werf (Endewerf) aan deelgenomen vanuit Popfabryk. Samen met andere Europese artiesten en experts namen zij vijf dagen deel aan een programma dat bestond uit workshops, coaching, optredens en netwerkmomenten. Redmer Kamsma nam daarnaast ook een akoestische live-sessie op tijdens het songwriting-camp. Afgelopen jaar speelden Seewolf op Lost in Music, Finland en JSSY op Sonic City, België en Monkey Week in Spanje. Omdat het Freeze Festival in 2019 niet meer bestond, werkten we af-

gelopen jaar samen met Explore the North als nieuw partnerfestival. In 2019 speelde Ükku (FI) op dit festival en Blurry Future (DE) op Welcome to The Village. In 2019 heeft er een Excite overleg plaatsgevonden in Kopenhagen en tweemaal in Brussel. Friese bands die de afgelopen jaren deel hebben genomen aan Excite zijn Daily Bread (2009), Greyline (2010), BlackboxRed (2011), Pioneers of Love (2012), MAASK (2013), The Future’s Dust (2014), Sväva en Yuko Yuko (2015), Bastard Sugar en Stuart Mavis (2016), Abdomen en FUNC (2017), CIEL en Cosmute en The Homesick (2018). 4.1.2. Hit the North De inzet van Popfabryk om Freesonica en Hit the North integraal op te zetten en uit te rollen over Friesland, Groningen en Drenthe is gerealiseerd en Freesonica is met ingang van 2018 samengaan met Hit the North. Popfabryk vervangt daarmee Friesland Pop in dit samenwerkingsverband, dat verder bestaat uit POPgroningen, K&C Drenthe, Into the Great Wide Open, de drie provinciale Bevrijdingsfestivals en Eurosonic Noorderslag. Gedurende één jaar krijgen negen acts kennis, faciliteiten en netwerk aangereikt om een substantiële sprong voorwaarts te maken naar een professionele carrière in de muziek. Hit the North is noodzakelijk, omdat gebleken is dat bij noordelijke artiesten zowel de kennis van de industrie als artistieke ontwikkeling verbeterd moet worden om zich goed te kunnen positioneren in het landelijke en internationale veld, en om op lange termijn succesvol en onderscheidend te kunnen zijn. Er wordt toegewerkt naar optredens op festival Into the Great pagina 10

Wide Open en showcasefestival en conferentie Eurosonic Noorderslag, waarmee de acts een nieuw, groot en relevant publiek bereiken. Het individuele coaching- en professionaliseringstraject wordt in overleg met de act opgesteld. Het traject is maatwerk en sluit nauw aan bij de ontwikkelingsvraag van de deelnemende muzikanten. Iedere act krijgt op basis van de ontwikkelingsvraag een coach, die samen met de act werkt aan de volgende stap in de ontwikkeling. De professionals die in 2019 betrokken waren zijn: Danny van Tiggele, Ico Balt, Anna Oosterling, Ivo Severijns, Geert van der Velde en Ton van der Werf. De act krijgt een werkbudget, waarin de act ook zelf mee-investeert. Het werkbudget wordt in overleg met de coach ingezet. Te denken valt aan studio-opnames, residenties, marketing, enz. Het individuele coaching- en professionaliseringstraject wordt nauw afgestemd op het programma van de werksessies (bootcamps).

nemende acts een significante stap gemaakt hebben in hun ontwikkeling. Ze hebben een professioneel niveau van netwerken en promotie maken ontwikkeld, en de kwaliteit van hun optredens en hun repertoire is gestegen. In veel gevallen zal het aantal optredens zijn toegenomen. De acts zijn in staat om zelfstandig verder te bouwen aan hun professionele carriĂ¨re in de muziekindustrie. Zo opereren Esther de Jong en YVI inmiddels op landelijke schaal en werk Esther de Jong met Excelsior Recordings aan haar EP.

De vier bootcamps duren drie dagen waarin intensief gewerkt wordt aan de volgende aandachtspunten, die per bootcamp wat betreft intensiteit wisselen: artistiek profiel en ontwikkeling, zakelijke ontwikkeling, aandacht voor promotie en presentatie, netwerken en gezondheid. De bootcamps vonden plaats in Neushoorn, rond festival Into The Great Wide Open, bij Plataan en tijdens Eurosonic Noorderslag. Verder is er door de Hit the North acts gespeeld op de drie provinciale Bevrijdingsfestivals en was er een kleine showcase bij Explore the North in de Stadskas. Na elke editie verwachten we dat de jaarlijks negen deelpagina 11

popfabryk & hit the north (woe blind birds)

De drie Friese acts die op voordracht van het Friese popveld en namens Popfabryk in 2019 hebben deelgenomen aan Hit the North waren YVI, Woe Blind Birds en de winnaar van de Kleine Prijs van Friesland Lester Blackfield. De winnaar van de door Friesland Pop georganiseerde Kleine Prijs van Friesland, stroomt in principe altijd door naar Hit the North. YVI is een formatie rond de singer-songwriter and multi-instrumentalist Diederick Brandsma uit Sneek. De groep schrijft verhalende, melancholische, maar troostende songs over onzekerheid, twijfel en verdriet. Brandsma’s stem en liedjes doen denken aan Damien Rice en Glen Hansard, terwijl in de band-arrangementen de invloeden te horen zijn van Bon Iver en Elbow. Woe Blind Birds is het muzikale geesteskind van Jochem Knoef, Pablo Vidales, Abel de Grefte en Olaf Visser. Via acts als The Future’s Dust, Cloud Mind en Onna Limb vonden ze elkaar in hun studio in Leeuwarden. Hun post-rock kenmerkt zich door een mix van gitaren, drums, synths en atmosferische maar doordringende vocalen. Invloeden lopen uiteen van Radiohead tot Sigur Rós, The Flaming Lips en Bon Iver. Ontstaan uit de negen tot vijf machine neemt Lester Blackfield uit Harlingen je mee in hun ontsnappingspoging. Van de realiteit naar de droom en van structuur naar chaos, zo razen we de nacht in. Weten we de sleur te doorbreken of conformeren we ons weer aan de machine? Verwacht puntige dance-rock met cynische teksten à la De Staat of Gorillaz. Iedere jaar tijdens Eurosonic Noorderslag presenteren we de nieuwe en afsluitende Hit the North lichting voor een (inter) popfabryk & respublicafest (transmission - yvi)

pagina 12

nationaal publiek in House of the North; (in 2020 wordt dit NOORD) dé plek voor de Noord-Nederlandse popcultuur tijdens ESNS.

2021 de coördinatie hiervan geheel overnemen. Popfabryk blijft langs de zijlijn betrokken als het gaat om de artistieke ontwikkeling van Friese acts met een professionele ambitie.

Friese acts die afgelopen jaren hebben geparticipeerd in Hit the North/ Freesonica zijn onder andere: Esther de Jong, Pendants, Abdomen, Tolls, Bastard Sugar, Sväva, Flying Trashcans, The Future’s Dust, Maask, Daily Bread, A Silent Express, Pioneers of Love en Monstertux. Meerdere van deze acts stonden in de finale van de Grote Prijs van Nederland en op Eurosonic Noorderslag.

In 2019 is er een showcase en uitwisseling gerealiseerd met alle partners uit het netwerk rond Westerpop in Delft, waar de Friese act Lester Blackfield in participeerde. Het netwerk heeft daar besloten haar focus te verleggen naar residence projecten in alle deelnemende partnerlanden, volgens een estafette model. Verder is het netwerk uitgebreid met een Popfabryk partner uit Oekraïne.

De Hit the North act Woe Blind Birds uit de editie van 2019 is genomineerd voor Excite in 2020 en krijgt daarmee kans zich verder te ontwikkelen richting Europa.

4.1.4. Tandem vervolg Tandem Fryslân is ontwikkeld rond LF2018. Tandem Fryslân vergemakkelijkt de uitwisseling van ervaringen binnen de context van Europa. Het programma stimuleert het zoeken naar innovatieve oplossingen, door het bouwen van langdurige samenwerkingsverbanden tussen culturele actoren werkend in Fryslân en andere regio’s in Europa. Popfabryk is in dit kader een partnerschap aangegaan met RespublicaFEST uit de Oekraïne. Deze samenwerking heeft, naast de in 2018 gerealiseerde productie Transmission, de documentaire Soort van Hetzelfde opgeleverd over de samenwerking tussen YVI en Sasha Boole (UA), die in 2019 te zien was op het Noordelijk Filmfestival en bij FryslânDOK op NPO2.

4.1.3. Stage Europe Network (SEN) Stage Europe Network is een samenwerkingsverband van acht organisaties uit Nederland, Noorwegen, Duitsland, IJsland, Polen, Estland, Frankrijk en Oekraïne die in 2019 is toegetreden. In 2016 heeft Popfabryk een koppeling tot stand gebracht tussen de Rotterdamse partner in Stage Europe Network en Friesland Pop. In 2017 is Friesland Pop de Nederlandse leading partner geworden in dit netwerk, dat zich richt op talentontwikkeling van jonge acts. We hebben ondersteuning geboden bij de overdracht en bij een subsidieaanvraag. Door een personeelswisseling bij Friesland Pop springt Popfabryk eind 2018 bij zodat de opgebouwde expertise niet verloren gaat en de continuïteit in het netwerk gewaarborgd blijft. Popfabryk coördineert het netwerk momenteel als onderdeel van de overdracht naar Friesland Pop. Friesland Pop zal vanaf pagina 13

Uit de contacten is tevens een samenwerking ontstaan met het hedendaags dansfestival Zelyonka in Oekraïne, waar de productie Somnium afgelopen zomer meermaals is opgevoerd. Tevens is via deze weg Music Export Ukraine toegetreden tot Stage Europe Network en hebben we Asteriks in contact ge-

bracht en geholpen bij een EU aanvraag vanuit Oekraïne in het kader van de open call co-operation of Small Music Venues. 4.2. Laboratorium voor Friese makers binnen de popcultuur Naast een productiehuis dat eigen producties ontwikkelt, is Popfabryk ook een incubator die kennis, ervaring en netwerk deelt met nieuwe makers die op zoek zijn naar een lossere vorm van samenwerking. Popfabryk geeft advies over projectmanagement, de mogelijkheden tot financiering en stelt haar netwerk beschikbaar. Regelmatig wordt hierbij ook een kleine financiële bijdrage beschikbaar gesteld als cofinanciering voor de realisatie van dergelijke projecten. Met het beschikbaar stellen van kleine budgetten wordt een steun in de rug geboden voor innovatieve ideeën. Voor Popfabryk is dit laboratorium voor nieuwe Friese makers tevens een belangrijke mogelijkheid om nieuwe talenten te scouten. De samenwerkingspartners zijn hierbij zo divers als de ideeën van de creatieve talenten en zorgt hierdoor vaak ook voor nieuwe, soms onverwachte, samenwerkingspartners.

vorm uitbrengen gekoppeld aan een expositie in Leeuwarden. Tijdens de Friese Lente is de presentatie van het magazine, gekoppeld aan een expositie in Sidewalk Gallery. Jochem Knoef, Mark Buitenwerf & Marinthe de Hek Europaplein Een muzikant, beeldmaker en schrijver brachten een week samen door op het Europaplein voor een multidisciplinaire residentie over Europa. Het Europaplein als metafoor voor een uiteenvallend Europa? Op zondagochtend 24 november presenteerden ze hun resultaten tijdens het ontbijt in het Eurohotel als programmaonderdeel van Explore the North.

Talentvolle nieuwe makers op het gebied van de popcultuur kunnen hun ideeën en plannen voorleggen aan Popfabryk. Op basis van het plan en de vraag bepaalt Popfabryk, binnen de mogelijkheden die ze heeft, in welke vorm er ondersteuning kan plaatsvinden. In 2019 zijn de volgende makers/ initiatieven ondersteund: Bouwe Brouwer - Them Skies of Blue Fotograaf Bouwe Brouwers heeft in 2019 een fotoserie gemaakt van de bezoekers bij festival Into The Great Wide Open en wil dit samen met Chemistry Publishing in magazinepopfabryk & cowboy killers & the saint (indruk)

pagina 14

Lester Blackfield & Kasper van Dijk, Woe Blind Birds & Jelle van Gosliga en YVI & Edward Kobus - indruk indruk is een uniek t-shirt project, waarbij acts gekoppeld zijn aan vormgevers. Op basis van de muziek van de act is de vormgever aan de slag gegaan met het ontwerp voor het t-shirt. Het t-shirt is, in een gelimiteerde oplage, met de hand gezeefdrukt. De t-shirts zijn van duurzaam materiaal en te koop bij The SainT. Het initiatief wordt in 2020 voortgezet door Friesland Pop. Zeefdrukcollectief Cowboy Killers heeft het project gefaciliteerd. PEACH & JSSY - deZOO De popsectoren in Den Haag en Leeuwarden willen de banden aanhalen, kennis en ervaring delen en de mobiliteit van muzikanten tussen beide steden vergroten. Tijdens een korte brainstormsessie tussen vertegenwoordigers van een aantal instellingen uit beide steden, waaronder Neushoorn en het Paard, ontstond het idee voor een residence. In 2018 heeft de eerste residence plaatsgevonden met Esther de Jong (Leeuwarden) en de Haagse singer songwriter Pyke. Afgelopen jaar hebben we de voorbereidingen getroffen voor de tweede editie van deZOO met de Haagse band PEACH en JSSY uit Fryslân. Deze editie van deZOO vindt plaats in Leeuwarden tijdens de komende Friese Lente. De residence komt tot stand in nauwe samenwerking met: Paard, Neushoorn, Friesland Pop, Popradar den Haag en de Popfabryk. Hilbrandt - Friese Vinyl Club De Friese Vinyl Club zet goede Friese acts op de plaat en geeft ze zo een fikse steun in de rug. De Friese Vinyl Club is een pagina 15

initiatief van Popfabryk, Neushoorn, Snoet en Smoel, Deep Grooves en Friesland Pop. Er worden per jaar vier Friese acts uitgenodigd voor de Friese Vinyl Club. In 2019 is Hilbrandt geselecteerd voor de eerste editie van de Friese Vinyl Club. De plaat wordt begin 2020 geperst en tijdens de Friese Lente gereleased. 4.3. Interdisciplinaire producties Steeds meer makers zoeken de samenwerking en interactie met andere disciplines vanuit hun eigen artistieke achtergrond. Popfabryk wil deze creatieve talenten een platform bieden om te excelleren, door ze uit te dagen hun grenzen te verkennen en aan te sporen tot vernieuwing. Het produceren van nieuwe, aan popcultuur gerelateerde, kunstuitingen staat dan ook centraal. Met Up North gaven we afgelopen jaar met name jonge makers, de mogelijkheid te experimenteren in dit laboratorium voor interdisciplinaire producties in de popcultuur. Verder realiseerden we in 2019 het tweede deel van Food for Thought in Hannover, waarbij Friese en Duitse muzikanten en koks weer zijn samengebracht in een uitwisseling rond eten en muziek. De interdisciplinaire productie Somnium is afgelopen jaar diverse keren opgevoerd en heeft in Oekraïne gespeeld. 4.3.1. Food for Thought Food for Thought betekent letterlijk ‘voedsel tot nadenken’ en verwijst tevens naar de gelijknamige singel van de band UB40 uit 1980. Daarmee was het de perfecte titel voor een bijzonder Duits-Nederlands project met de ingrediënten ‘eten’ en ‘muziek’ en een vragende houding als vertrekpunt. Met het project hebben we de verbindingen gelegd tussen voedsel en muziek binnen een Duits-Nederlandse context. We brachten in 2018 jonge muzikanten en koks samen gedurende een week in

Leeuwarden en begin 2019 in Hannover. Deelnemende muzikanten waren onder andere Tolls en Delore uit Leeuwarden en Neotropic en Hagelslag uit Hannover. Het project vond in Hannover plaats van 19 tot 24 februari. Popfabryk en MusikZentrum Hannover hebben als doel het bevorderen van de actieve cultuurparticipatie en talentontwikkeling voor, door en met jonge makers op het gebied van popcultuur en produceerden gezamenlijk Food for Thought. Hierbij is intensief samengewerkt met Neushoorn, Slow Food Youth Network Fryslân en met Friesland Pop. 4.3.2. Ravijn De band Hilbrandt maakte in coproductie met Explore the North en Popfabryk een razende, futuristische kerkdienst voor de motorracer die stil bleef staan. De groep neemt jou mee het Ravijn in, om daar de stem te horen, je helm af te zetten, te transformeren en, uiteindelijk, stil te staan. In een wereld die alleen maar harder wil is ergens het Ravijn. In de dienst onderga je door middel van beukende synthrock en snerpende autotune de beproevingen die de motorracer ook moest ondergaan. Zonder offer geen verlossing. De productie is in première gegaan bij Explore the North op zaterdag 23 november en trekt in 2020 als zendeling voor het Ravijn het land in, met als doel zoveel mogelijk mensen te bereiken voor hun dienst. Laat je verlossen, sta stil en zet je helm af. Hilbrandt was één van de acht makers die een plan indienden voor de open call 2018 van Popfabryk en Explore the North.

In 2020 gaan we de doorontwikkeling van Ravijn verder ondersteunen en Hilbrandt helpen bij het verder uitzetten van de show in het popcircuit. 4.3.3. Somnium Somnium is een audiovisuele voorstelling van The Black Atlantic - het muzikaal pseudoniem van zanger en muzikant Geert van der Velde - die je meevoert in een zorgvuldig geënsceneerde droomwereld. Het is een wereld met onvoorspelbare en ondoorgrondelijke elementen geïnspireerd door de verhalen van de Japanse auteur Murakami, en geënt op stijlmiddelen en ideeën uit het sciencefiction genre. Waar eindigt de werkelijkheid en begint de droom? Somnium beweegt zich in dit schemergebied tussen droom en werkelijkheid. Het is een ambitieuze totaalervaring van speciaal gecomponeerde live muziek, geluidscollages, veldopnames, lichtprojecties en dans. Somnium is in de voorgaande jaren opgevoerd bij Noorderzon in Groningen, Explore the North en LUNA in Leeuwarden en Schouwburg De Lawei in Drachten. In 2019 was Somnium te zien bij WORM in Rotterdam en festival Simmerdeis in Drachten. Als spin-off van onze participatie in Tandem Fryslan is er een samenwerking ontstaan met het hedendaagse dansfestival Zelyonka in Kiev (UA). Op uitnodiging van ZELYONKA heeft Somnium zes keer gespeeld in Kiev en twee keer in Dnipro. Voor de spelers en organisatie was dit zowel een fantastische als productioneel uitdagende ervaring. Ondanks de vele positieve reacties bleek Somnium moeilijk weg te zetten, de voorstelling is te weinig pop en ook weer pagina 16

net te weinig kunst, maar wel een mooie afwijkende cross-disciplinaire show. Daarnaast blijkt de afmeting van de inflatable, die twaalf bij twaalf meter aan vloeroppervlak nodig heeft, voor veel podia in het popcircuit niet plaatsbaar. De voorstelling is eind 2019, na drieĂŤndertig gerealiseerde shows uit roulatie gegaan.

4.3.4. Up North Up North is een interdisciplinair laboratorium waarin jonge noordelijke cultuurmakers in de urbanen popcultuur kunnen experimenteren en hun talenten kunnen ontwikkelen. Up North combineert expertise, netwerken, draagvlak en disciplines in een samenwerkingsverband bestaande uit Popfabryk, Urban House Groningen, Garage TDI, Friesland Pop, POPGroningen, Kunst & Cultuur Drenthe en Keunstwurk. Gezamenlijk zetten we de schouders onder duurzame talentontwikkeling voor jonge opkomende talentvolle cultuurmakers in de urbanen popcultuur. We realiseren in gezamenlijkheid een interdisciplinair laboratorium waarin jonge cultuurmakers kunnen experimenteren en hun talenten verder kunnen ontwikkelen. Vanuit het interdisciplinair laboratorium worden er, gedurende de projectperiode september 2018 tot januari 2020, negen kleinschalige producties gerealiseerd. De producties worden respectievelijk geĂŻnitieerd en geproduceerd door Popfabryk, Urban House Groningen en Garage TDI. Hierbij neemt iedere producent drie producties voor zijn rekening en treden de twee anderen op als coproducent zodat kennis en ervaring in het maakproces gedeeld worden. De drie producenten leggen in de producties verschillende accenten overeenkomstig het eigen profiel. De jonge cultuurmakers kunnen hierbij kiezen bij welke producent ze aan de slag willen. In de laboratorium setting dagen we de jonge cultuurmakers uit de samenwerking te zoeken met cultuurmakers uit andere disciplines en het experiment aan te gaan. Per productie wordt er samen met de jonge cultuurmakers

pagina 17

popfabryk & explore the north (ravijn - hilbrandt)

bekeken wat er nodig is om tot een goede ontwikkeling en productie te komen. Per productie wordt er extra expertise ingehuurd, deze kan zowel van meer praktische aard (productieondersteuning, techniek, management etc.) als artistiek inhoudelijke zijn (choreograaf, theatermaker, regisseur, componist etc.). Hierbij kiezen we bewust ook voor jonge opkomende talenten aan het begin van hun professionele carrière, waarbij we met Up North ook bijdragen aan de talentontwikkeling van deze groep noordelijke makers. Popfabryk ondersteunt in het kader van Up North de Friese makers Esther de Jong & Evelien van Arkel, de band Woe Blind Birds, Bente Hout & Jonathan Sipkema en Jamila Faber. In 2019 is de productie In de Vitrine van Esther de Jong & Evelien van Arkel in première gegaan en gespeeld in Leeuwarden, bij Simmerdeis in Drachten en op Noorderzon in Groningen. Woe Blind Birds heeft in 2019 met de voorstelling Incentives gespeeld op Simmerdeis, Explore the North en bij Fair Saturday. Jamila Faber heeft een try-out gedaan bij Winterzinnen in Groningen. Als samenwerkingsverband ondersteunen we alle producties die in Up North verband tot stand komen. De samenwerking in Fryslân met Simmerdeis en de Sluisfabriek in Drachten biedt ons een geweldig platform om al deze Up North producties te tonen. Dit geldt ook voor de samenwerking met Explore the North in de Westerkerk afgelopen november. 4.4. Genre verbindende producties Popfabryk onderscheidt binnen de producties ideeën van makers die niet zozeer een interdisciplinaire invalshoek hebben, maar die zich richten op het verbinden van genres waardoor

iets nieuws ontstaat. De producties Yakumo Orchestra en het Broken Brass Ensemble zijn hiervan goede voorbeelden. 4.4.1. De Domela Passie Op 18 november 2019 was het een eeuw geleden dat Domela Nieuwenhuis is overleden. Aanleiding voor Meindert Talma om de bijzondere productie De Domela Passie te maken. Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) was grondlegger van het socialisme en anarchisme in Nederland. Na een korte periode als Luthers predikant, werd hij actief in de vrijdenkersbeweging, die het zelfstandig denken stimuleerde en zich meer en meer ontwikkelde tot atheïstische beweging. Van 1888-1891 was Domela het eerste en enige socialistische lid van de Tweede Kamer. Daarna trok hij de conclusie dat de parlementaire democratie niet geschikt is voor het verwezenlijken van de socialistische idealen. Aan het eind van de negentiende eeuw bekeerde hij zich tot het anarchisme. Niet alleen met Jezus werd hij vergeleken, ook met de Bijbelse figuur Job. Domela’s leven was één grote aaneenschakeling van tegenslagen. Als knaap van tien verloor hij zijn moeder. Drie van zijn kinderen stierven op jonge leeftijd en drie Johanna’s, zijn echtgenotes, stierven in het kraambed. Domela leed zwaar onder die privé-tegenslagen; een en ander versterkte zijn neiging om zichzelf als martelaar te zien. Zijn smart was ongetwijfeld oprecht en diep, maar versterkte tegelijk ook de messianistische legendevorming. Die messianistische legendevorming vond vooral plaats in Friesland waar Domela voor de veenarbeiders gold als ‘ús ferlosser’. In 1888 werd hij door de Friezen gekozen als eerste socialist in de Tweede Kamer. pagina 18

Als geboren en getogen Fries in het dorp Surhuisterveen, kende Meindert de verhalen over Domela die een held was in het zeer armoedige Surhuisterveensterheide en omgeving met zijn vele heidebewoners en plaggehutten. Al op de middelbare school schreef hij De heidedorpen in de noordelijke Wouden van Friesland; een scriptie over zijn armoedige roots. Zijn gitarist Jan Pier Brands (Gorredijk) en bassiste Janke Brands (Beetsterzwaag) zijn ook zeer bekend met het Domela-verhaal. Beide zijn opgegroeid in de gemeente Opsterland, waar Domela heel vaak kwam voor toespraken en demonstraties. Op 18 november 2019 was het een eeuw geleden dat Domela Nieuwenhuis is overleden. Aanleiding voor Meindert om in samenwerking met Popfabryk, Museum Heerenveen, Keunstwurk en Excelsior Recordings, een bijzondere productie te maken. De Domela Passie van Meindert Talma ging in première op 23 november bij Explore the North en speelt nog tot en met november 2020 op diverse podia in het land. De Domela Passie is door de pers lovend ontvangen en heeft veel aandacht gekregen in zowel lokale, regionale als landelijke media. 4.4.2. Klanklânskippen Klanklânskippen is een multidisciplinaire broedplaats, een podium voor experiment, met het Friese landschap als inspiratiebron. Een platform voor onderzoekende makers, waarbij de typerende muziekstroom, die vaak als modern-klassiek, neo-classical of post-ambient wordt omschreven en balanceert op de spannende grens van de avant-garde en klassieke muziek, uitgangspunt vormen. pagina 19

Improviserend worden disciplines bij elkaar en tot een nooit eerder bestaan gebracht. Er wordt gestreefd naar verstilling, versobering en eenvoud, een tegengeluid met intensiteit, bezinning en concentratie. Iedere productie is een avontuur, zowel voor de makers als voor het publiek. Producties geïnitieerd vanuit het platform komen tot stand in samenwerking met diverse lokale, nationale en internationale partners, waarbij de basis wordt gevormd door de Friese makers rond Tsjinlûd, The Alvaret Ensemble en Piiptsjilling. Het borduurt voort op eerdere producties als Seeljocht (2011), Skeylja (2012), Japan (2015) en LJERKE (2016). In 2018 hebben de makers rond Piiptsjilling een internationale editie gerealiseerd als artist-in-residence onder de titel FEAN. Piiptsjilling bestaat uit Mariska Baars, Jan Kleefstra, Romke Kleefstra en Rutger Zuydervelt. Dit collectief bestaat inmiddels meer dan tien jaar en heeft meerdere nationale en internationale releases op haar naam staan. Voor de artist-in-residence zijn drie Belgische muzikanten uitgenodigd. Joachim Badenhorst een Belgisch jazzklarinettist en -saxofonist, bekend om zijn improvisaties. De Franse, maar in België wonende Sylvain Chauveau maakt minimale composities voor akoestische instrumenten, elektronica en zang. De muziek van Annelies Monseré was aanvankelijk gebaseerd op piano en meestal instrumentale. Met het ontdekken van haar stem, werd zang een zwaartepunt. Muzikaal, experimenteerde ze met verschillende instrumenten zoals een cello, gitaar, xylofoon en melodica. In april 2018 kwamen de makers samen in de Thomastsjerke in Ketlik, waarbij zowel een artistieke als thema gerelateerde

uitwisseling plaatsvond resulterend in een opnamesessie. Het opgenomen materiaal is uitgebracht bij Moving Furniture Records en gereleased bij Explore the North in Leeuwarden. Dit album is inmiddels in fysieke vorm uitverkocht. FryslânDOK heeft het project op de voet gevolgd en materiaal hiervan gebruikt voor het tweeluik VEEN over het veenweide-

gebied, die op 9 maart 2019 is uitgezonden op NPO2. In 2019 heeft FEAN exclusief opgetreden bij festival Cultura Nova in Heerlen en De Perifeer in Deventer, waarna het Franse label Laaps interesse toonde voor een heruitgave van het album. Er bleek echter nog voldoende hoogwaardig onuitgebracht materiaal voorhanden om een geheel nieuw album te produceren. In 2020 staat de release gepland met een optreden bij het Oranjewoud festival. De productie van FEAN is in handen van Jan Kleefstra van de Stichting Tsjinlûd, die hierbij Popfabryk heeft gevraagd de productie te ondersteunen en te faciliteren. 4.4.3. KOMPOST Met KOMPOST (komposities voor koptelefoons) willen we de Friese (elektronische) experimentele muziek scene voeden, stimuleren, ondersteunen en zichtbaarder maken en bijdragen aan het versterken van het artistieke klimaat in Friesland. Vier keer per jaar wordt er een Friese componist/ muzikant uitgenodigd voor een residence op locatie van vijf dagen. In die vijf dagen werkt de componist/ muzikant aan een compositie van minimaal twintig minuten. De compositie wordt aan het eind van de residence live gepresenteerd op locatie middels draadloze koptelefoons. Na de live presentatie wordt de compositie digitaal uitgebracht. De eerste residence heeft plaatsgevonden tijdens Media Art Friesland in november 2019, met als werkperiode maandag 25 t/m vrijdag 29 november. De Friese componist en muzikant Corné de Wolf heeft invulling geven aan deze eerste editie. In 2020 wordt de compositie digitaal uitgebracht.

popfabryk & tsjinlûd (fean)

pagina 20

5.0. Promotie en zichtbaarheid

Popfabryk is in eerste instantie een producerende organisatie en niet direct een programmerende of presenterende instelling. De producties, zowel groot als klein, en de acts die participeren in Hit the North en Excite worden veelal geprogrammeerd op podia en festivals zowel in FryslĂ˘n, Nederland als Europa. De act of productie staat hierbij centraal. Het publieksbereik van Popfabryk producties en participerende acts is groot, mede door de podia en festivals waar deze te zien en te horen zijn, terwijl het publiek veelal onbekend is met Popfabryk. Voor ons is de bekendheid onder het grote publiek overigens niet de eerste prioriteit, maar ligt de focus op de bekendheid onder de Friese makers en op de zichtbaarheid voor samenwerkingspartners, financiers en sponsoren.

Popfabryk is actief op Twitter en Facebook. De website (www. popfabryk.nl) is actueel. Met het in werking treden van de wet Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) hebben we het adressenbestand van de nieuwsbrief opgeschoond en een exclusiever karakter gegeven. Deze exclusieve nieuwsbrief, met speciale aanbiedingen is in 2019 vier keer verschenen. Perscontacten en samenwerkingsverbanden zijn verder aangehaald en bij ondersteuningstrajecten en producties was Popfabryk goed zichtbaar. Samenwerkingspartners hebben ons meegenomen in hun publiciteitsuitingen zoals Eurosonic Noorderslag, Explore the North, Media Art Friesland, Simmerdeis en Excite.

Ter indicatie hebben we een inschatting gemaakt van het indirecte publieksbereik met de optredens van de Hit the North acts, optredens binnen het Excite netwerk, de Up North producties en de producties De Domela Passie, Somnium, FEAN, Food for Thought, de documentaire Soort van Hetzelfde en presentaties via het TalentLab. Onze inschatting is dat in 2019 zeker weer zoâ&#x20AC;&#x2122;n 65.000 mensen een Popfabryk productie bezocht hebben, hierbij de online activiteiten niet meegerekend. pagina 21

popfabryk & up north (phantom incentives - woe blind birds)

6.0. Organisatie

De statutaire naam van de stichting is Fries Productiehuis Popcultuur, de verkorte handelsnaam is Popfabryk. Aan het hoofd staat het stichtingsbestuur, dat afgelopen jaar de volgende samenstelling kende: Albert van der Kooij (voorzitter), Sjouke Nauta (secretaris) en Rigt Oostenbrug (algemeen bestuurslid). Abelius Reitsma heeft in 2018 het bestuur verlaten en in 2019 is Silvie Drees toegetreden als penningmeester.

6.1. Personeel Het bestuur heeft de dagelijkse werkzaamheden gedelegeerd aan Paul Giesen, die sinds november 2014 zakelijk leider van de stichting is. De zakelijk leider legt verantwoording af aan het bestuur op het gebied van het inhoudelijk en het financiĂŤle beleid. De Code Cultural Governance dient hierbij als uitgangspunt. Voor de administratie en boekhouding krijgt de zakelijk leider ondersteuning van administratief medewerkster Desire Hindriks. Het vaste medewerkersbestand, werkzaam voor de stichting is 0,72 fte. De medewerkers van Popfabryk zijn gedetacheerd vanuit Friesland Pop. Popfabryk hoeft hierdoor geen eigen personeelsadministratie te voeren. Daarnaast worden er per project projectleiders op freelance basis betrokken. In 2019 waren dit de volgende personen: Bente Hout Excite Jan Kleefstra FEAN

Laurens Dijkstra Somnium - productie en techniek Theo van der Veer Somnium / De Domela Passie - boekingen Evelyn Andoh Up North - Woe Blind Birds // Phan tom Incentives Amarins Jansma Up North - Esther de Jong & Evelien van Arkel // In de Vitrine Bente Hout Up North - Jamila Faber // Focus Jochem Knoef KOMPOST Meindert Talma De Domela Passie In 2019 heeft Popfabryk weer een stage mogelijkheid geboden. Vanuit NHL Stenden richting Leisure Management heeft de Indiase uitwisselings-studente Harwinder Kaur stage gelopen. Popfabryk draagt hiermee bij aan de overdracht van kennis en ervaring op toekomstige entrepreneurs in de culturele sector. Daarnaast bieden stagiaires Popfabryk actuele kennis en inzichten uit de praktijk en een link met het onderwijs en draagt het bij aan de diversiteit en inclusie van de organisatie. 6.1. Huisvesting Popfabryk heeft geen eigen kantoorruimte maar maakte afgelopen jaar gebruik van een flexplek bij Friesland Pop. Popfabryk is een projectorganisatie en heeft geen werkplaats met eigen faciliteiten. Per productie wordt daarom bekeken wat er nodig is om tot een eindproduct te komen. 6.2. Maatschappelijk verantwoord ondernemen We zien de noodzaak en voordelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). Dit betekent dat Popfabryk meer rekening is gaan houden met de effecten, hoe pagina 22

gering soms ook, van de bedrijfsvoering op mens, milieu en maatschappij. Popfabryk heeft in de bedrijfsvoering de volgende uitgangspunten in acht genomen: • Lokaal waar mogelijk: benodigde diensten en producten worden zoveel mogelijk betrokken bij lokale aanbieders. • Duurzaam: producten met duurzame eigenschappen hebben de voorkeur boven wegwerp en/of milieubelastende producten. • Mens- en diervriendelijk: activiteiten en keuze van producten houden rekening met de gevolgen voor mens en dier. In de praktijk heeft dit geleid tot wisselende keuzes, afhankelijk van de verschillende belangen. Zo is de bankrekening overgegaan naar de Triodos bank en worden kantoorartikelen groen ingekocht. Verblijfskosten kunnen vanaf begin 2020 alleen worden gedeclareerd als het gaat om gebruik van duurzame, biologische / vegetarische producten, voor zover mogelijk.

kader ook tot het inzicht dat we zaken als coaching, faciliteiten en organisatie rond de maker in ontwikkeling als een vorm van vergoeding in natura aan de betreffende maker kunnen zien. Momenteel ontwikkelt ook POPnl een richtlijn voor de Fair Practice Code in de popsector in relatie tot talentontwikkeling. Bij een gelijkblijvende financiering van Popfabryk, zal met inachtneming van de Fair Practice Code, het aantal producties dalen. Producties als FEAN, De Domela Passie, Ravijn, Issue Wrestling, Food for Thought en Transmission, hebben een duidelijke maatschappelijke relevantie.

De Fair Practice Code is uitgangspunt en we ijveren in samenwerkingsverbanden voor het zoveel mogelijk toepassen daarvan. In 2019 hebben we meer aandacht besteed aan goede honorering van freelancers en artiesten. We hanteren de door SENA geadviseerde dagprijs van € 250,- voor de uitvoerende werkzaamheden van professionele muzikanten/ makers. Daar waar het gaat om de talentontwikkeling van makers met een professionele ambitie en de optredens die in deze context plaatsvinden hanteren we andere bedragen. Uitgangspunt is dan een onkostenvergoeding van minimaal € 50,- per maker en/of € 250,- per act. Tijdens de door het Fonds Podiumkunsten gefaciliteerde Fair Pay Sessie in Zwolle, kwamen we in dit pagina 23

popfabryk & simmerdeis (somnium)

4. Financiën

De Popfabryk, het Friese Productiehuis voor Popcultuur, heeft een sterke regionale inbedding in Fryslân en daarmee haar eigen culturele realiteit. Dit vormt enerzijds de kracht van de Popfabryk, maar maakt het anderzijds soms lastig de aansluiting op landelijk niveau te bewerkstelligen. Subsidieregelingen zijn niet altijd toegankelijk voor Popfabryk producties in verband met de financieringsstructuur of een beperking in de kwantiteit van aanvragen binnen een kalenderjaar. De Popfabryk kiest er daarom in toenemende mate voor om makers te ondersteunen bij aanvragen die via een rechtsvorm van de maker zelf lopen. Dit deel van de cofinanciering bij producties raakt hiermee uit beeld in het financieel jaarverslag van Popfabryk. Deze keuze draagt echter bij aan het ondernemerschap van de makers en legt een grotere verantwoordelijkheid voor het financieel slagen van de productie bij de maker zelf. Naast gages en de ondersteuning van de Provincie Fryslân en de Gemeente Leeuwarden, heeft Popfabryk in 2019 voor haar producties een bijdrage ontvangen van Creative Europe, Fonds Cultuurparticipatie, Fonds Podiumkunsten, Fonds 21, BNG Cultuurfonds, Gemeente Heerenveen en Prins Bernhard Cultuurfonds. Het financieel jaarverslag wordt op verzoek toegezonden. popfabryk & welcome to the village (excite - blurry future)

pagina 24

pagina 25

Postbus 2585 8901 AB Leeuwarden info@popfabryk.nl www.popfabryk.nl