Zdrowie To właśnie dlatego najwięcej przypadków zapalenia migdałków obserwuje się u dzieci, które przebywając ze sobą w grupie, łatwo się zarażają. Częstsze występowanie tej choroby u najmłodszych związane jest też z ich obniżoną odpornością. Objawy zapalenia migdałków pojawiają się zwykle po 2-5 dniach od kontaktu z czynnikiem chorobotwórczym.
Zapalenie migdałków i przewlekłe zapalenie migdałków – różnice Raz zdiagnozowane zapalenie migdałków ma tendencję do nawrotów. Kiedy jego objawy utrzymują się dłużej niż 3 miesiące, mówimy o przewlekłym zapaleniu migdałków. Do powracających stanów zapalnych migdałków przyczynia się ich specyficzna budowa. W ich tkance występują podłużne szczeliny, tzw. krypty. Często dochodzi do zaczopowania krypt resztkami pokarmowymi, złuszczonym nabłonkiem, komórkami bakterii, limfocytami. Tworzący się w ten sposób czop retencyjny stanowi doskonałe środowisko do rozwoju chorobotwórczych mikroorganizmów. Co więcej, każde kolejne zapalenie tylko pogarsza sytuację, ponieważ zalegająca w migdałkach wydzielina zaczyna powodować powstawanie mikroropni. Zakażenie penetruje w głąb tkanki, a wywołujące je patogeny przedostają się do krwioobiegu. Stamtąd mogą wędrować do wielu narządów, w tym nerek, serca, stawów powodując w nich odczyn zapalny.
Objawy Ostre zapalenie migdałków nazywamy inaczej anginą. Zwykle przebiega ona z zapaleniem okolicznej śluzówki gardła. Pierwszym objawem zapalenia migdałków jest silny ból gardła promieniujący do uszu, który szczególnie daje się we znaki podczas przełykania. Bólowi towarzyszy zwykle osłabienie, uczucie rozbicia, ból głowy, wysoka gorączka (powyżej 38 stopni) i dreszcze. Migdałki są powiększone i zaczerwienione (to tzw. angina czerwona) lub występuje na nich żółto-białawy nalot (angina biała). U chorego można zaobserwować ponadto powiększenie węzłów chłonnych. Nieco trudniejsze w rozpoznaniu jest przewlekłe zapalenie migdałków. Wówczas ból gardła utrzymuje się dłuższy czas, ale ma dużo mniejsze natężenie. Charakterystyczne jest uczucie przeszkody w gardle podczas przełykania oraz nieprzyjemny zapach z ust. Jego przyczyną jest ropień zalegający w migdałkach, którego objawem jest żółty nalot. Chory może ponadto odczuwać ogólne osłabienie, brak apetytu, a także miewać stany podgorączkowe.
26
Powikłania Szybkie wdrożenie leczenia jest bardzo ważne – ignorowanie objawów zapalenia migdałków, zwłaszcza przewlekłego, może doprowadzić do bardzo groźnych powikłań. Stosunkowo najmniej poważne to ropnie, które mogą pojawić się w okolicach migdałków, za gardłem, w jamie ustnej. Dużo bardziej niebezpieczna jest sytuacja, w której zapalenie z migdałków przenosi się na inne narządy. Jak zostało wspomniane, do takich powikłań może dojść, gdy bakterie lub wirusy powodujące infekcję gardła przedostaną się do krwioobiegu. Wówczas może pojawić się: • zapalenie mięśnia sercowego, • zapalenie nerek, • zapalenie stawów, • zapalenie nerwów, • gorączka reumatyczna, • zapalenie ucha środkowego i zatok, • sepsa.
Leczenie – farmakologia czy zabieg? Wybór sposobu leczenia zapalenia migdałków zależy od tego, czy mamy do czynienia z zapaleniem ostrym czy przewlekłym. • Leczenie farmakologiczne Przy ostrym zapaleniu migdałków wywołanym bakteriami podstawowym sposobem leczenia jest antybiotykoterapia. Antybiotyk należy przyjmować przez całe 10 dni i nie przerywać kuracji, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Odstawienie leku zbyt wcześnie spowoduje, że bakterie znowu zaczną się namnażać i zapalenie ostre przerodzi się w zapalenie przewlekłe. Przy wirusowym podłożu zapalenia, które często obserwuje się u dzieci, skuteczne będzie leczenie preparatami z paracetamolem i niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ). W obu przypadkach zalecane jest stosowanie preparatów o działaniu miejscowym, zmniejszającym ból, nawilżającym śluzówkę i ułatwiającym przełykanie. Najlepszym wyborem będą pastylki do ssania na dzień, np. Strepsils Intensive, które mają w składzie flurbiprofen. Substancja ta działa podwójnie: uśmierza silny ból oraz zwalcza jego przyczynę, stan zapalny. Lek skutecznie łagodzi objawy zapalenia bakteryjnego, jak i wirusowego. Na noc optymalnym wyborem będzie preparat w formie sprayu, który w odróżnieniu od pastylek działa natychmiast w miejscu bólu oraz nie wymaga ponownego mycia zębów po aplikacji. Warto wybrać lek z maksymalną dawką substancji przeciwzapalnej – flurbiprofenu, np. Strepsils Intensive Direct spray³, który zwalcza stan zapalny i uśmierza silny ból gardła aż do 6 godzin. Dzięki szybkiej uldze, jaką daje Strepsils Intensive Direct spray, możemy łatwiej zasnąć i w pełni wypocząć w nocy. Warto pamiętać, że długi, spokojny sen ma kluczowe znaczenie dla procesów regeneracyjnych i pozwala szybciej wrócić do pełni sił po chorobie. • Leczenie zabiegowe W przypadku przewlekłych stanów zapalnych w obrębie gardła należy rozwa-
żyć leczenie zabiegowe, czyli wycięcie migdałków (tonsillektomia). Operację wykonuje się, gdy epizody anginy występują trzy lub więcej razy w ciągu roku oraz pięć lub więcej razy w ostatnich dwóch latach. Wskazaniem do usunięcia migdałków jest ich trwały przerost, utrzymujący się przykry zapach z ust, nieprzyjemny posmak, trudności z przełykaniem, nawracające ropnie okołomigdałkowe.
Ból gardła Ból gardła najczęściej powodowany jest przez wirusy odpowiedzialne za rozwój przeziębienia, grypy czy zapalenia zatok. Dlatego też objawy takie jak ból gardła, katar i kaszel zwykle występują razem. Nieco rzadziej przyczyną bólu w obrębie szyi jest zakażenie bakteryjne, a także suchość błon śluzowych gardła. W każdym z tych przypadków ból przyjmuje nieco inną postać i wymaga metod leczenia dostosowanych do jego nasilenia czy czasu występowania. • Rodzaje bólu gardła – podział ze względu na przyczynę ~~ Ból gardła wywołany przez wirusy Zakażenia wirusowe odpowiadają za 85-95% przypadków bólu gardła u dorosłych oraz dzieci poniżej 5. roku życia, a także 70% objawów bólowych u dzieci w wieku 5-16 lat. Wirusy uszkadzają nabłonek śluzówki nosa i gardła, co inicjuje odpowiedź immunologiczną ze strony układu odpornościowego. Powoduje to pojawienie się mediatorów zapalenia takich jak bradykininy, cytokiny czy histaminy w wyniku czego następuje wzrost wytwarzania przez błonę śluzową nosa obfitej wydzieliny powodującej obrzęk śluzówki. Stan zapalny gardła prowadzi do pojawienia się bólu, obrzęku i trudności w przełykaniu. Błona śluzowa gardła staje się przekrwiona. Na tym etapie leczenie polega na podawaniu preparatów przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz leków o działaniu miejscowym, które także zawierają substancje czynne o działaniu hamującym proces zapalny. Jak wykazały badania naukowe, dużą skutecznością odznaczają się preparaty mające w swoim składzie ibuprofen oraz flurbiprofen. Działanie flurbiprofenu związane jest ze zdolnością hamowania syntezy prostaglandyn (substancji powodujących stan zapalny). Ma on silne właściwości przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Chociaż flurbiprofen nie usuwa bezpośredniej przyczyny zapalenia gardła, jest bardzo pomocny w łagodzeniu jego objawów, w tym bólu gardła czy trudności w przełykaniu. ~~ Ból gardła wywołany przez bakterie Jeżeli objawy wirusowego zapalenia gardła ulegają zaostrzeniu i utrzymują się przez kilka dni, to możemy przypuszczać, że proces przerodził się w zapalenie gardła o charakterze bakteryjnym. Jego cechą jest występowanie na migdałkach białego nalotu – to znak, że gardło zaatakowały paciorkowce. W krótkim czasie nalot przekształca się w masywne, ropno-śluzowe czopy, które powodują obrzęk migdał-
REKLAMA to klucz do sukcesu. Tel.416-938-7141 lub e-mail info@radiopolonia.ca, www.polskimonitor.com