Khái niệm “làn da rám nắng khỏe mạnh” có

đúng không?

Rám da là một phản ứng bảo vệ của da đối với tổn thương do bức xạ tia cực tím (UV) từ mặt trời hoặc các nguồn tia cực tím nhân tạo cường độ cao (như giường phơi nắng). Do đó, một làn da rám nắng là dấu hiệu của tác hại của ánh nắng mặt trời, và không có thứ gọi là “làn da rám nắng khỏe mạnh”. Nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời gay gắt và trong thời gian dài hơn, bạn sẽ bị cháy nắng.

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng gây ra nốt ruồi, tàn nhang và về lâu dài sẽ khiến da bị lão hóa. Nếu da bị lão hóa do tiếp xúc với tia cực tím, nó sẽ dày lên và mất tính đàn hồi nhanh hơn; bạn có thể phát triển "đốm đồi mồi", thay đổi màu da (đổi màu), nếp nhăn, mao mạch máu mở rộng hoặc giãn nở trên da và ung thư da.

Lượng bức xạ cực tím (UV) từ mặt trời chiếu tới bề mặt Trái đất, và theo đó là chỉ số UV, phụ thuộc vào một số yếu tố, trong đó quan trọng nhất là thời gian trong ngày và mùa.

Bức xạ tia cực tím thường mạnh nhất trong vài giờ vào khoảng giữa trưa và yếu hơn vào sáng sớm và chiều muộn/ buổi tối (xem Hình 1).

Hình 1: Cường độ ánh nắng trong ngày

Vào mùa hè, khoảng 20 - 30% tổng lượng bức xạ UV hàng ngày được nhận trong khoảng thời gian từ

11:00 -13:00 và 75% trong khoảng thời gian từ 9:00 -15:00. Sự thay đổi theo mùa trong bức xạ UV đến bề mặt trái đất là đáng kể ở các vùng ôn đới nhưng ít hơn nhiều ở gần xích đạo.

Các yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến cường độ bức xạ UV trên bề mặt trái đất là:

Vĩ độ địa lý (liều UV hàng năm giảm khi khoảng cách ngày càng tăng từ xích đạo).

Độ cao (nói chung, cứ tăng 300 mét độ cao thì hiệu quả đốt cháy nắng của ánh sáng mặt trời sẽ tăng khoảng 4%).

Phản xạ bề mặt (ví dụ: tuyết, nước) (tuyết phản xạ tới 85% tia UV và nước khoảng 5 - 10%; tia UV phản xạ có thể gây hại cho da nhiều như tia UV trực tiếp).

Mây (mức độ bức xạ UV đến bề mặt trái đất bị giảm bởi các đám mây phụ thuộc vào độ dày, mật độ và hình dạng của các đám mây).

Ô nhiễm không khí (như mây, sương mù đô thị do ô nhiễm không khí làm thay đổi lượng bức xạ UV đến bề mặt trái đất).

Biến đổi khí hậu, bao gồm cả sự thay đổi của tầng ozone và độ che phủ của mây, dự kiến sẽ tác động đến mức UVR trên bề mặt trái đất.

Vào một ngày nhiều mây hoặc sương mù, bạn vẫn có thể bị cháy nắng vì có tới 80% bức xạ tia cực tím xuyên qua các đám mây hoặc sương mù.

Một chiếc dù che được sử dụng trên bãi biển ngăn chặn khoảng 40 - 50% bức xạ tia cực tím và phần còn lại sẽ đi đến da bằng cách đi qua ô hoặc được phản chiếu từ cát.

Chỉ số UV

Chỉ số UV mặt trời toàn cầu thể hiện lượng/cường độ đo được hoặc dự đoán của các biện pháp chống nắng. Nhiều dự báo thời tiết trên Internet bao gồm thông cho công chúng về cường độ của ánh nắng mặt trời và mức độ cần thiết của nhiều quốc gia, dự báo thời tiết hàng ngày, đặc biệt là vào mùa hè, thông báo bức xạ tia cực tím (UV) từ mặt trời tại một địa điểm cụ thể vào một ngày cụ thể. Ở tin về chỉ số UV.

Trong Hình 2, các mức của Chỉ số UV được giải thích và các đề xuất tương ứng cho các biện pháp bảo vệ cần thiết được đưa ra.

Hình 2: Chỉ số UV

Có phải một số người có nguy cơ cao hơn với ánh nắng mặt trời? Loại da, màu tóc hay màu mắt của có phải yếu tố quan trọng không?

Đúng. Những người có làn da trắng dễ bị cháy nắng hơn những người có làn da sẫm màu. Da của bạn càng nhạy cảm với ánh nắng mặt trời thì việc bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời càng quan trọng. Thông thường, sáu loại da khác nhau được phân biệt. Loại da là một đặc tính về độ nhạy cảm của da bạn với bức xạ tia cực tím (UV).

Dưới đây là một số đặc điểm có thể hướng dẫn bạn xác định loại da của mình, theo thứ tự từ nhạy cảm nhấtđến ít nhạy cảm nhất:

Các yếu tố quan trọng khác liên quan đến việc tăng nguy cơ pháttriểnungthưdalà:

Số lượng nốt ruồi (naevi) trên da của bạn (số lượng lớn làm tăng nguy cơ ung thư hắc tố) cũng như các nốt ruồi không điển hình.

Tiền sử ung thư da của cha mẹ bạn cũng như của chính bạn.

Da đã bị tổn thương do tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím (da có đốm đồi mồi, mất tính đàn hồi, rất nhăn nheo).

Ức chế miễn dịch (nhân tạo), tức là sử dụng thuốc làm giảm chức năng miễn dịch sau khi cấy ghép nội tạng.

Màu tóc và màu mắt của bạn có liên quan đến loại da của bạn. Ví dụ, những người tóc đỏ, mắt xanh thường nhạy cảm hơn với bức xạ tia cực tím so với những người tóc đen, mắt nâu.

Làm cách nào để tôi có thể bảo vệ bản thân và con mình khỏi ánh nắng mặt trời trong cuộc sống hàng ngày, trong các hoạt động ngoài trời hoặc khi đi nghỉ?

Môi trường ngoài trời rất thú vị và lành mạnh; không khí trong lành và tập thể dục rất tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, ở bên ngoài cũng khiến làn da của bạn tiếp xúc với tia cực tím (UV). Do đó, điều quan trọng là phải bảo vệ làn da trong tất cả các hoạt động ngoài trời (thể thao, làm vườn, đi xe đạp, đi bộ, tắm nắng, bơi lội, v.v.).

Cách tốt nhất để bảo vệ làn da của bạn là tránh ánh nắng mạnh, trực tiếp, đặc biệt là trong những tháng mùa hè và từ 11:00 đến 15:00. Cách tốt nhất để tự bảo vệ mình là ở trong bóng râm. Nếu bạn đi dưới ánh nắng mặt trời, cách bảo vệ tốt nhất là mặc quần áo rộng với tay áo dài và đội mũ rộng vành.

Sự bảo vệ tốt nhất khỏi ánh sáng mặt trời được cung cấp bởi quần áo làm bằng vải dệt chặt. Kính râm có khả năng chống tia cực tím và bảo vệ đôi mắt của bạn khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

Tác dụng của kem chống nắng không phải để kéo dài thời gian của bạn dưới ánh nắng mặt trời mà để bảo vệ khỏi tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời khi không thể tránh được. Mọi người thường sử dụng ít kem chống nắng hơn mức cần thiết để bảo vệ tốt và không bôi lại kem chống nắng đủ thường xuyên, làm giảm yếu tố bảo vệ được ghi trên bao bì. Đừng kéo dài thời gian của bạn dưới ánh nắng mặt trời vì bạn cảm thấy được bảo vệ bởi kem chống nắng, vì điều này bù đắp cho bất kỳ sự bảo vệ nào đã đạt được đối với bệnh ung thư da!

Thông thường, bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng (SPF) ít nhất là 15 cho các hoạt động hàng ngày và sử dụng chỉ số SPF từ 30 trở lên trong các kỳ nghỉ nhiều nắng. Kem chống nắng bảo vệ hiệu quả nhất nếu được thoa rộng rãi với một lớp dày 1530 phút trước khi ra nắng và sau đó thoa lại sau 30-60 phút. Đảm bảo che phủ tất cả phần da của bạn (ví dụ: đừng bỏ quên phần tai!).

Vì các chất hóa học bảo vệ khỏi cháy nắng có thể bị ánh nắng mặt trời vô hiệu hóa và trở nên kém hiệu quả hơn theo thời gian hoặc do kem chống nắng bị quần áo, khăn hoặc mồ hôi lấy đi khỏi da, nên điều quan trọng là phải bôi lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ, nếu bạn ở trong mặt trời trong thời gian dài hơn, ví dụ như trong thời gian giải trí hoặc ngày lễ. Kem chống nắng cũng nên được thoa lại sau khi đổ mồ hôi hoặc bơi lội, ngay cả khi sử dụng kem chống nắng không thấm nước. Ngoài ra, hãy xem xét hạn sử dụng của kem chống nắng, vì kem chống nắng trở nên kém hiệu quả hơn theo thời gian.

nắng mặt trời không?

Có. Những người làm việc ngoài trời thường tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời quanh năm, ví dụ như công nhân xây dựng hoặc người làm vườn. Do đó, những người làm việc ngoài trời nên tự bảo vệ mình cẩn thận, bằng cách sử dụng quần áo bảo hộ, bôi kem chống nắng thích hợp và cung cấp bóng râm, nếu có thể.

Do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, những người làm việc ngoài trời có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư da không hắc tố. Một số loại ung thư da có thể được coi là bệnh nghề nghiệp.

Lý do không nên sử dụng

Giường phơi nắng là thiết bị để phát ra tia cực tím (UV). Bức xạ tia cực tím này có tác hại tương tự đối với làn da của bạn như ánh sáng mặt trời tự nhiên và vì đây là tiếp xúc không cần thiết nên bạn nên luôn luôn tránh. Tắm nắng trên giường phơi nắng không tạo cơ sở tốt hơn cho việc tắm nắng bổ sung sau này, và không có cách nào gọi là rám nắng an toàn. Việc sử dụng giường phơi nắng để tăng mức vitamin D của bạn là không cần thiết và các chuyên gia hoàn toàn không khuyến khích. Cùng một loại bức xạ tia cực tím gây ra rám nắng cũng như làm tăng nguy cơ ung thư da và làm hỏng làn da của bạn theo những cách đã mô tả trước đó.