TEMAT MIESIĄCA
POLSKIE DZIECKO W ANGIELSKIEJ SZKOLE Drin, drin! Czas do szkoły!
Posłanie polskiego dziecka do angielskiej szkoły zawsze budzi ogromne emocje u rodziców, którzy obawiają się o swoją pociechę. Bariera językowa i kulturowa jest na tyle duża, że dziecko może mieć problemy z przystosowaniem się do nowej sytuacji i miejsca.
Pomocne władze
W roku szkolnym 2007/2008 zanotowano wzrost o ponad 42% polskich uczniów w angielskich szkołach. W 2009 roku liczba polskich dzieci angielskich placówkach oświatowych wzrosła o 11%. Przyrost liczby polskich uczniów powoli postępuje. Wielka Brytania stara się inwestować we wszelkie środki, mające pomóc polskim dzieciom i ich rodzicom. – Najlepiej taka typu pomoc wygląda na terenach zróżnicowanych narodowościowo, gdzie lokalne władze są przyzwyczajone do szybkiego dostosowywania się do potrzeb nowych mieszkańców konkretnej dzielnicy czy miasta – mówi Wiktor Moszczyński, były rzecznik prasowy Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii i członek rady szkolnej w jednej ze szkół podstawowych północnego Ealingu. Pomoc odbywa się poprzez zatrudnianie polskich pracowników w placówkach, do których docierają
Pewna szkoła To oczywiste, że pragniemy, aby nasze dzieci uczyły się w najlepszych pod każdym względem placówkach. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy szkoła jest bezpieczna, jaki poziom nauczania prezentuje i jaką ma opinię, skorzystajmy z raportów, które regularnie przygotowuje inspektorat o nazwie OFSTED. To obiektywne i rzetelne źródło podstawowych informacji o standardach utrzymywanych w szkołach. Raporty są jawne i dostępne dla każdego na stronie www.ofsted.gov.uk – wystarczy wpisać nazwę szkoły i zapoznać się z wynikami inpekcji. Ofsted przyznaje placówkom oceny i im gorzej wyapda dana szkoła, tym częściej jest potem kontrolowana. Ofsted bada takie obszary, jak zarządzanie, bezpieczeństwo uczniów, proces nauczania, opieka. Polacy – na przykład polski członek w radzie rodziców, do którego opiekunowie mogą zwracać się z każdą prośbą i zapytaniem. Badania wskazują, iż Polacy wciąż bardziej ufają rodakom na stanowisku niż miejscowym, głównie ze względów językowych. W wielu szkołach powstają także programy edukacyjne, na przykład pogadanki o tolerancji lub innych kulturach, mające na celu ułatwienie dzieciom zrozumienia problemu polskich dzieci w szkole brytyjskiej. Takie spotkania organizowane są także dla opiekunów i rodziców. Porusza się na nich tematy związane z psychologią, rasizmem i tolerancją oraz wiele innych, mających pomóc rodzicom w wychowaniu dziecka w obcym kraju oraz ułatwić zrozumienie dzieci.
Zagubiony Polak mały
Wiele jest jednak problemów, o których szkoły nie mówią. Polskie dzieci mają kłopoty z posługiwaniem się językiem angielskim do tego stopnia, że nie
16 | www.pmagazyn.pl
rozumieją poleceń wydawanych przez nauczyciela lub też nie potrafią powiedzieć, co chcą zjeść w szkolnej kantynie. Nieświadomi rodzice nie zdają sobie sprawy z problemów dziecka, póki nauczyciel nie wezwie ich na rozmowę. W niektórych szkołach zdarzają się dzieci, które są przepuszczane z klasy do klasy, a nie robią żadnych postępów w nauce języka. Co z takich dzieci wyrośnie? Nie dość, że brak możliwości komunikowania się w społeczeństwie utrudni im normalne funkcjonowanie, to jeszcze dochodzi brak fundamentalnej wiedzy szkolnej, bo przecież nie rozumiały ani słowa z lekcji. Temu problemowi winni są często przede wszystkim rodzice, którzy uważają, że dziecko samo nauczy się języka. Tymczasem nie każdy kilkulatek rozumie zależności językowe i nie potrafi przyswoić tej wiedzy sam. Rodzice ignorują ten problem, a to z kolei może doprowadzić dziecko nawet do depresji i problemów psychicznych, bo nie będzie potrafiło porozumiewać się z innymi. Poczucie samotności, wyalienowania i odrzucenia, które w końcu nastąpi, może negatywnie wpłynąć na przyszłość dziecka. Szczególnie ten problem może nasilić się u starszych dzieci. Wiadomo; im człowiek młodszy, tym szybciej się uczy, co sprawdza się podobno najlepiej w nauce języka. O wiele trudniej przystosować się nieznającym języka nastolatkom. Jak mówi porzekadło: małe dzieci – mały problem, duże dzieci – duży problem. Wiktor Moszczyński ze Zjednoczenia Polskiego radzi, aby przyjazdy do Anglii jednak lepiej zaplanować. Dzieci powyżej 10 roku życia powinny uczyć się angielskiego wcześniej, bo będą miały kłopoty. – Jeśli języka nie znają – niech nie przyjeżdżają – radzi Moszczyński – Można było wybrać się tu do UK bez znajomości języka zaraz po wejściu do Unii. Teraz to już nie jest najlepszy pomysł. Problem rodzi problem. Dzieci, które nie znają języka, odrzucane przez grupy miejscowych dzieci, mogą paść ofiarami rasizmu. Nawet ze strony nauczycieli. W przepełnionych klasach, liczących nawet do 40 uczniów, nauczyciel nie ma czasu
dotrzeć do wszystkich, a szczególnie do tych bardziej potrzebujących, takich jak polskie dzieci. To oczywiście skrajny przykład, jednak rodzice powinni bacznie obserwować swoje pociechy pod tym kątem, aby nie zorientować się zbyt późno.
Dyskryminacja!
Wiele jest jeszcze innych kłopotów, które możemy napotkać po drodze. Drodze do szkoły. Dziecko, które chodziło do szkoły w Polsce nie jest przyzwyczajone do mundurka, który w Anglii jest obowiązkowy. Dzieci mogą mieć także problemy z odnalezieniem się w nowym systemie nauczania, choć wielu nauczycieli chwali dużą wiedzę polskich uczniów, nawet przy braku znajomości języka angielskiego. Barierę tworzy także kultura i religia rówieśników. Przez przypadek dziecko może być szykanowane przez kolegów ze względu na swoje poglądy wyniesione z domu czy kraju. Posłanie dziecka do miejscowej szkoły jest bardzo stresujące zarówno dla samego ucznia, jak i dla jego rodziców. Często matka czy ojciec nie mają pojęcia o panujących zasadach. Należy więc kontrolować swoje dziecko i jego postepy w szkole. Ważne jest też, aby rodzic był w stałym kontakcie z gronem pedagogicznym, aby być na bieżąco z problemami dziecka i uniknąć nawarstwienia się ich. Pilnujmy
Darmowe posiłki w szkołach Pomocą dla budżetu rodzinnego mogą być także bezpłatne posiłki w szkołach. Kwalifikować moga się uczniowie, których rodzice lub opiekunowie otrzymują jednen lub więcej nastepujących zasiłków: – Income Support (IS), – Income based Jobseekers Allowance (IB JSA) – Child Tax Credit (CTC), jeśli nie otrzymują przy tym Working Tax Credit i mają roczny dochód, który nie przewyższa £16,190, – Gwarantowany element State Pension Credit – Wsparcie z tytułu części 6 Immigration and Asylum Act 1999 Dzieci w wieku 16-18 lat, które otrzymują income support, income based Employment & Support Allowance lub income based Jobseekers Allowance na własny rachunek, również mogą się kwalifikować.