Partizan/213
Karadeniz’de üretilen fındık Hamburg Borsasında, Konya’da üretilen buğday Şikago Borsasında fiyatlanmaktadır. Bunlar en bilinen örneklerdir. Bunlar gibi bir dizi meta hızla dünyanın bir ucundan bir ucuna transfer olmaktadır. Bunun arkasında tabii ki Hans ile Temel’in, Wilson ile Muhammet’in ilişkisi gizlidir veya görünürde olan Hans-Temel, Wilson-Muhammet ilişkisinin arkasında böyle bir ilişki yatmaktadır. Bir başka ifadeyle toplumsal ilişkilere meta ilişkileri yön vermektedir, ideolojik ve kültürel olarak şekillendirmektedir. Bu iletişim araçlarının kullanımının artmasıyla bu ilişkilerin gelmiş olduğu, almış olduğu boyutu göstermesi bakımından bu örnek anlamlıdır. Son olarak, Türkiye’de dinden sonra halkın en büyük afyonu olduğunu rahatlıkla söyleyebileceğimiz televizyonun günlük yaşamdaki yerine bakalım: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Radyo Televizyon Yayımcılığı Bölümünce 1995’te başlayıp 9 Mayıs 2009’da sonuçları açıklanan bir araştırma bulunmaktadır. 14 yıl boyunca yapılan araştırma farklı bölgelerdeki 31 ilde (bu illerin merkez, ilçe ve köylerinde) farklı ekonomik, sosyal, kültürel düzeylerdeki 1411 televizyon kullanıcısı ile yüz yüze görüşülerek yapılmış araştırmaya göre katılımcıların; % 68’i her gün TV izliyor. Izleyicilerin % 5.3’ü günde 5 saatten fazla, % 21’i 1 saatten az, % 30,6’sı 1 ile 2 saat arasında, % 43.1’i ise 2 ile 5 saat arasında TV izlediğini belirtiyor. Katılımcıların yaklaşık % 56’sında 1’den fazla televizyon var. 1’den fazla TV’si olduğunu söyleyenlerin çoğunun evinde 3 tane TV olduğu araştırmacılarca tespit edilmiş. Katılımcılara “TV’yi en çok hangi durumlarda izlersiniz” diye sorulduğunda; % 72’si “zaman geçirmek için”, % 13’ü “bir şeyler öğrenmek için”, % 4’ü ise “topluma katılmak için”, % 11’i ise neden TV izlediklerini bilmediklerini söylemektedirler. Katılımcıların en çok izlediğini söylediği programlar; % 78 Haberler, % 8’i dizi, % 7’si müzik, % 7’si çizgi film, tartışma programları, spor gibi farklı türden programlardır. Katılımcılara “TV’niz bozulursa ve tamir olanağınız olmazsa ne yaparsınız?” diye sorulduğunda; % 42’si “dışarı çıkarım”, % 26’sı “radyo dinlerim”, % 15’i “uyurum”, % 7’si “kitap okurum”, % 5’i “çalışırım” demektedir. Geriye kalan % 5’i ise “mutlaka tamir ettiririm”, “komşuya giderim”, “çıldırırım”, “kahveye giderim”, “Allah’a şükrederim” gibi farklı yanıtlar vermektedirler. Ne sıklıkla kitap okudukları sorulduğunda, katılımcıların % 30’u “yılda bir tane”, % 26’sı “ayda bir kitap”, % 20’si “haftada 1 kitap” okuduğunu söylerken hiç kitap okumayanlar ise % 24’tür. Katılımcıların % 67’si TV’yi “eğitici araç” olarak değerlendirmektedirler.