نيمه شبانه
بانکداري در ايران ص 29
ص 31
ايران 4
يورش به سفارتخانهها، تکرار يک تجربه خطا
جهان 8
گوناگون 14
ص 44
سينما 20
جدول 35
«پرديس» را ماهانه و بطور رايگان از طريق ايميل دريافت کنيد.
تنشهاي تاريخي ايران و عربستان
Send an email to:
pardismag@gmail.com
درشهر 35
تکنولوژي 28
ص 16
شعر 34
ورزش 38
فرهنگ دارويي در ايران ص 42
فال 41
رييس جمهوري ايران:
تحريمها ديماه برداشته خواهند شد حسن روحاني ،رييس جمهور ايران ،با اشاره به بسته شدن پرونده پيامدي با بيان اينکه «اين توفيق آغازي خواهد بود براي حرکتهاي بعدي» گفت که «در ديماه تحريمها برداشته خواهند شد». رييس جمهوري ايران که در يک گفتوگوي زنده تلويزيوني در شبکه خبر سخن ميگفت در عين حال تاکيد کرد که « عملياتي شدن لغو قطعنامه شوراي حکام و لغو شش قطعنامه شوراي امنيت منوط به اجراي تعهداتي است که ايران بايد انجام دهد». وي با بيان اينکه «اين اقدامات راه را براي اجرايي شدن برجام آماده کرد ه است» گفت« ،طرف مقابل گامهاي بزرگي برداشته و در برابرش ايران هم گامهايي برداشت ه است». حسن روحاني با بيان اينکه «در دي ماه تحريمها برداشته خواهد شد» گفت که با تحقق اين امر «راه براي تعامل بيشتر با جهان بازتر خواهد شد». وي افزود« :از همه فعاالن اقتصادي ايرانيان
محدوديتهاي تازه ويزاي آمريکا به قانون تبديل شد باراک اوباما ،رئيس جمهور آمريکا با امضاي اليحه بودجه سال آينده اين کشور ،محدوديتهاي تازه براي ورود به اين کشور را هم به عنوان بخشي از قانون بودجه تاييد کرده است. اين محدوديتها شامل بعضي شهروندان 38 کشوري ميشود که در حال حاضر بدون ويزا به آمريکا سفر ميکنند. دنباله در صفحة 32
خارج از کشور و شرکتهاي داخلي و خارجي که توانايي همکاري دارند دعوت ميکنيم از فرصت پيش رو استفاده کنيم». رييسجمهوري ايران در بخش ديگري از واکنش خود به قطعنامه شوراي حکام آژانس گفت: «بعد از قريب به 14سال روشن شد که نظام ما به عهد خود وفادار است». وي با بيان اينکه «آژانس و شوراي حکام آژانس به اين مسئله اعتراف کردند که جمهوري اسالمي ايران در طول سالهاي گذشته هيچگاه از مسير صلحآميز انحرافي پيدا نکردهاست» افزود« ،مشخص شد که ايران هيچگاه به دنبال ساخت بمب هستهاي نبودهاست». اين اظهارات حسن روحاني در حالي بيان ميشود که آژانس بينالمللي انرژي اتمي در گزارش نهايي خود در مورد احتمال وجود ابعاد نظامي در فعاليتهاي گذشته ايران اعالم کرد که جمهوري
اسالمي پيش از پايان سال 2003ميالدي طيف وسيعي از فعاليتهاي مربوط به ساخت وسيله انفجاري هستهاي را انجام داده است. جان کري ،وزير امور خارجه آمريکا ،نيز در واکنش خود به گزارش تازه آژانس گفته است که «گزارش مديرکل آژانس با آنچه اياالت متحده مدتهاست در مورد گذشته برنامه هستهاي ايران ميگويد همخواني دارد ...مبني بر اينکه ايران تا سال 2003برنامه هماهنگشدهاي را در زمينه فعاليتهاي مربوط به سالح اتمي پيش ميبرده و تا دستکم چند سال بعد از آن هم فعاليتهايي از اين دست را ادامه داده است».
اجراي تحريمهاي جديد آمريکا عليه ايران به تعويق افتاد
روزنامه «والاستريت جورنال» مينويسد تحريمهاي جديد آمريکا عليه ايران که قرار بود در پيوند با توسعه برنامه موشکي جمهوري اسالمي اعمال شود به تأخير افتاده است. به نوشته اين روزنامه ،تحريمهاي وزارت خزانهداري آمريکا هنوز پابرجاست اما دولت باراک اوباما آن را به تعويق انداخته است .دليل اين تعويق ارائه نشده و زمان اجراي آن نيز مشخص نيست. همين روزنامه پيشتر بهنقل از مقامهاي آمريکايي که نام آنها برده نشده بود نوشت اياالت متحده تحريمهاي تازهاي را عليه بيش از 10 شرکت و فرد در ايران ،امارات متحده عربي و هنگکنگ در نظر گرفته که در «توسعه برنامه موشکهاي بالستيک» ايران نقش داشتهاند. دنباله در صفحة 10
انتقاد مجمع عمومي سازمان ملل از وضعيت حقوق بشر در ايران مجمع عمومي سازمان ملل متحد در قطعنامهاي که 81کشور جهان به آن راي مثبت دادند ،در مورد وخامت وضعيت حقوق بشر در ايران ابراز نگراني کرده است .در عين حال اين قطعنامه از تالشهاي حسن روحاني براي کاهش نابرابريها و افزايش آزادي بيان و عقيده استقبال شده است. کره شمالي ديگر کشوري بود که 119کشور جهان نقض حقوق بشر در آن را محکوم کردهاند. دنباله در صفحة 32
2
January 2016 1394 دي
2
3
January 2016 دي 1394
ولي عالوه بر همه اين دخالتهاي غيررسمي ،سپاه و بسيج به طور رسمينيز از امکان تأثير گذاري «قانوني» بر انتخابات مجلس برخوردارند .نخستين روش تأثير گذاري ،از طريق دهها هزار نيروي بسيجي متصل به «دفاتر دائمينظارتي شوراي نگهبان» است که از پيش از زمان ثبت نام کانديداها ،وظيفه رصد کردن کساني را که در معرض کانديدا شدن هستند در سرتاسر کشور به عهده دارند. دومين شيوه تأثير گذاري رسمي ،از طريق سازمان اطالعات سپاه است که وظيفه کسب و ارائه اطالعات امنيتي به شوراي نگهبان در مورد نامزدهاي انتخاباتي را عهدهدار است. ميتوان پيشبيني کرد که گزارشهاي بسيج و سازمان اطالعات سپاه پاسداران ،به رد صالحيت شدن تعداد زيادي از نامزدهاي حاميدولت يازدهم در انتخابات مجلس بينجامد.
فضاي رسانهاي
کارتهاي برنده روحاني و مخالفانش در انتخابات مجلس دهم حسين باستاني
انتخابات مجلس دهم در ايران ،انتخاباتي که تصور ميشود سرنوشت دولت حسن روحاني و پروژههاي اصلي آن ـ از جمله توافق هستهاي ـ به نتايج آن وابسته باشد ،به زودي آغاز خواهد شد. در جريان انتخابات مجلس دهم ،احتماال مجموعهاي از عوامل تأثير گذار بر معادالت سياسي ايران ،به نفع يا ضرر دولت يازدهم عمل خواهند کرد که بازخواني آنها ،به پيش بيني فضاي رقابتهاي انتخاباتي کمک ميکند.
رهبري
آيتاهلل خامنهاي در انتخابات رياست جمهوري ،1392 بر خالف انتخابات ،1388رويکردي بيطرفانه در پيش گرفت که زمينهساز پيروزي حسن روحاني شد .وي پس از آن هم، با وجود اصرار به حفظ لحني انتقادي ،در عمل با مذاکرات هستهاي همراهي نشان داد. با وجود اين ،برآيند موضع گيريهاي آقاي خامنهاي در ارتباط با دولت يازدهم ،در مجموع انتقادآميز بوده است. وي به ويژه در دوران پس از توافق هستهاي ،به کرات در مورد زمينه سازي «نفوذ غرب» در ايران هشدار داده و اين هشدارها ،به وضوح سياست دولت آقاي روحاني در عادي سازي روابط با غرب را هدف گرفتهاند. رهبر جمهوري اسالميايران ،همچنين صراحتًا در مقابل انتقادات حسن روحاني به ميزان دخالت شوراي نگهبان در انتخابات و نيز ميزان دخالت سپاه در سياست موضع گرفته و نسبت به طيفي از حاميان آقاي روحاني (از منسوبان اکبرهاشميرفسنجاني گرفته تا اصالح طلبان) بدبين است. به طور کلي ،به نظر ميرسد هرچند آقاي خامنهاي مايل است که دولت يازدهم به اجراي توافق هستهاي مطابق برجام ادامه دهد ،اما احتماالً ترجيح ميدهد که مجلس، در اين ميان نقش کنترل کننده دولت را داشته باشد و جلوي «زياده رويهاي» آن در نزديکي به غرب يا اجراي سياستهاي «غربگرايانه» را بگيرد. اين رويکرد ،به آن معني نيست که ميزان دخالت آيتاهلل خامنهاي در انتخابات مجلس دهم ،شبيه الگوي دخالت حداکثري انتخابات رياست جمهوري دهم باشد ،اما احتماالً ،از الگوي دخالت حداقلي انتخابات رياست جمهوري يازدهم بيشتر خواهد بود.
توافق هستهاي
توافق هستهاي احتماال مهمترين کارت برنده دولت در انتخابات آينده است .تاريخ اجرايي شدن رفع تحريمها ،چند هفته قبل از برگزاري انتخابات مجلس خواهد بود .به عبارت ديگر ،انتخابات درست در زماني برگزار ميشود که افکار عمومي ،تحت تأثير بزرگترين دستاورد دوران مسئوليت حسن روحاني قرار دارد. هرچند اجرايي شدن رفع تحريمها ،به نفع آقاي روحاني خواهد بود که موفق به تحقق مهمترين وعده انتخاباتي خود شده ،اما بعيد است که تأثيرات چنين تحولي بر معيشت مردم ،در حد انتظارات عموميباشد و اين واقعيت ،ممکن است در درازمدت به نوعي سرخوردگي از دولت منجر شود.
با وجود اين ،روز برگزاري انتخابات از روز (تخميني) اجراي رفع تحريمها فاصله کميخواهد داشت؛ زماني که ميتوان انتظار داشت کماکان ،ميزان خرسندي عمومي از برداشته شدن تحريمهاي هستهاي از ميزان سرخوردگي احتمالي از سرعت يا ميزان تحوالت اقتصادي بيشتر باشد. از سوي ديگر ،نميتوان فراموش کرد که در هفتههاي منتهي به اجرايي شدن رفع تحريمها ،ايران متعهد به انجام تغييراتي مهم در تأسيسات هستهاي خود است .ميتوان انتظار داشت که انجام اين تغييرات ،به راه افتادن موج تبليغات منفي اصولگرايان در آستانه انتخابات بينجامد که آقاي روحاني و همکارانش را به «عقبنشيني از دستاوردهاي هستهاي» متهم ميکنند.
وعدههاي غيرهستهاي
هر چند سرنوشت وعده اصلي حسن روحاني ،برگ برنده مهم او در انتخابات آينده خواهد بود ،سرنوشت طيفي از ديگر وعدههاي او ،ممکن است به ضررش تمام شود. در هفتههاي پيش رو قابل انتظار است که بسياري از رسانههاي اصولگرا ،محقق نشدن تعدادي از وعدههاي اقتصادي و بينالمللي دولت را زير ذره بين گذاشته و اين واقعيت را اثبات کننده ناکارآمدي دولت و حاميانش بدانند. از سوي ديگر ،ميتوان انتظار داشت که مجموعهاي از رأي دهندگان آقاي روحاني ـ و مشخصًا اصالح طلبان ـ نيز، او را به خاطر محقق نشدن تعدادي از وعدههاي خود در عرصههاي سياسي و امنيتي مورد انتقاد قرار دهند. البته قابل انتظار است که اغلب اين منتقدان ،براي جلوگيري از افزايش قدرت اصولگرايان مخالف دولت ،به حاميان حسن روحاني رأي بدهند .اما همچنين ميتوان انتظار داشت که طيفي از آنان نيز ،به ويژه در صورت رد صالحيت گسترده کانديداهاي اصالح طلب ،براي شرکت در انتخابات مردد شوند.
سپاه پاسداران /بسيج
اگر چه رهبر جمهوري اسالميايران ،در آستانه انتخابات رياست جمهوري 1392سپاه را از دخالت در انتخابات بر حذر داشت ،اما به نظر نميرسد که وي در انتخابات پيش رو ،حساسيت مشابهي را ابراز کند .هشدارهاي مکرر آيتاهلل خامنهاي در مورد «نفوذ» غرب و تأکيدات وي بر نقش سپاه در حفاظت از انقالب در مقابل چنين تهديدهايي ،ممکن است نشان دهنده دست بازتر سپاه و نيروي شبه نظاميوابسته با آن ـ بسيج ـ در جريان انتخابات آينده باشد. بخشي از تاثيرگذاري اين دو نيرو بر انتخابات ،از طريق رسانههاي وابسته به سپاه و بسيج (که رهبر در جريان مذاکرات هستهاي آنها را به تعديل انتقاداتشان به دولت فراخواند ولي در يک و نيم سال اخير تذکر مشابهي به آنها نداده) ،موضع گيري مسئوالن سپاه و بسيج (که به ويژه در دوران پس از برجام لحن آنها عليه دولت تندتر شده)، اقدامات سازمان اطالعات سپاه (که حاميان حسن روحاني را تحت فشار فزاينده قرار داده) و نيروهاي لباس شخصي خواهد بود (که عمدتا اعضاي بسيج هستند و اقداماتشان عليه حاميان دولت از پشتيباني فرماندهان اين نيرو است).
رفتار صدا و سيما ـ گستردهترين رسانه رسميايران ـ در انتخابات آينده ،احتماال از الگويي مشابه با رويکردش به مذاکرات هستهاي تبعيت ميکند که جنبه بارز آن ،انعکاس گسترده صداي اصولگرايان منتقد دولت بود. مهمترين تاثيرگذاري قابل انتظار از اين رسانه ،برجسته کردن موارد ضعف عملکرد دولت يازدهم است که به معني حمله غيرمستقيم به کانديداهايي خواهد بود که قصد دارند با شعار حمايت از دولت وارد مجلس شوند. بر مبناي تخمينهاي جسته و گريختهاي که از وضعيت ساير رسانههاي رسميايران وجود دارد ،ميتوان گفت که تعداد رسانههاي منتقد دولت بيشتر و ميانگين تيراژ رسانههاي حامي دولت باالتر است .معادلهاي که نشان ميدهد «تعداد کل مخاطبان» رسانههاي دو جريان در آستانه انتخابات آينده ،تفاوت تعيين کنندهاي نخواهد داشت. اما در فضاي رسانههاي غيررسميايران ،که بارزترين بخش آن شبکههاي اجتماعي هستند ،فضاي تبليغاتي کامال به ضرر اصولگرايان حاکم است .فضاي رسانهاي غيررسمي، البته در حالت کلي نه به نفع دولت و نه به نفع اصولگرايان منتقد است ،اما جنبه انتقادي اين فضا عليه اصولگرايان ،به شدت تندتر است .به عنوان يک نمونه ،مروري بر «طنزهاي سياسي» جاري در فضاي مجازي ،به وضوح نشان ميدهد که چگونه مفاهيم و اشخاص مورد عالقه اصولگرايان حاکم، به طور گسترده و مهارناپذيري ـ و به ميزاني بسيار بيشتر از طنزهاي متوجه ديگران ـ موضوع طنز کاربران اينترنت هستند.
شوراي نگهبان
تجربه عملکرد شوراي نگهبان در سالهاي گذشته، گرايش آن به سمت اصولگرايان را به اثبات رسانده و اعضاي موثر اين شورا نيز ،به صراحت از عزم خود براي استفاده گسترده از ابزار رد صالحيت در انتخابات مجلس دهم سخن گفتهاند. با توجه به موضع گيريهاي بي پرده اعضاي شوراي نگهبان در درگيريهاي سياسي ايران ،تقريبا واضح است که اغلب کانديداهاي مهم جريان اصالح طلب و بسياري از ديگر حاميان حسن روحاني ،در معرض رد صالحيت اين شورا قرار خواهند داشت. با وجود اين ،دولت يازدهم داراي يک ويژگي مشخص است که ممکن است آسيب پذيري نسبي آن را در مقابل ابزار رد صالحيت شوراي نگهبان کاهش بدهد :گستردگي کم سابقه طيف حاميان آقاي روحاني که شايد در مقايسه با ساير روساي جمهور ايران بينظير باشد.
3
براي داشتن تصويري کلي از تنوع حاميان سياسي حسن روحاني ،شايد بتوان طيف اين حاميان را به لحاظ تنوع، مشابه ترکيب دولت وي دانست که متشکل از چهرههايي با پس زمينههاي سياسي کامال مختلف است: ي (همچون مجيد چهرههاي نزديک به محمد خاتم انصاري ،معصومه ابتکار يا علي ربيعي) ،چهرههاي نزديک به اکبرهاشميرفسنجاني (همچون محمدباقر نوبخت ،اکبر ترکان يا علي جنتي) ،چهرههاي نزديک به اکبر هاشمي رفسنجاني و محمد خاتمي (همچون بيژن زنگنه يا اسحاق جهانگيري) ،محافظه کاران عالقهمند به اکبر هاشمي رفسنجاني (همچون عباس آخوندي و محمود علوي)، مديران داراي سابقه نزديکي با محمد خاتمي و آيتاهلل خامنهاي (همچون علي شمخاني و محمد شريعتمداري)، ...و حتي چهرههايي که هميشه منحصرا در جناح محافظه کار بودهاند (همچون عبدالرضا رحماني فضلي و مصطفي پورمحمدي) يا چهرههايي که در سابقه سياسي خود ،عضو هيچ جناح سياسي مشخصي نبودهاند (همچون علي اکبر صالحي يا محمدجواد ظريف). طبيعتا شوراي نگهبان ،در رد صالحيت بخشهايي از طيف متنوع فوق مشکلي ندارد ،اما رد صالحيت بخشهايي ديگر ،سختتر خواهد بود.
وزارت کشور
وزارت کشور حسن روحاني ،تحت نظارت شديد شوراي نگهباني قرار دارد که به جناح سياسي رقيب وابسته است. اين رقابت ،جلوي تاثيرگذاري وزارت کشور بر انتخابات به شيوه انتخابات مجلس نهم ( 1390زمان آقاي احمدينژاد) را ميگيرد .پس از آن انتخابات ،همسويي دستگاههاي اجرايي و نظارتي به اعالم نتايج عددي عجيب منجر شد که بازخواني آنها ،بي فايده نيست. به عنوان نمونه ،مصطفي محمد نجار وزير کشور گفت که «کل آراي ماخوذه» در انتخابات حدود 26.5ميليون نفر و «ميزان مشارکت» حدود 64درصد بوده است .اين در حالي بود که وزارت کشور ايران ،قبل و بعد از برگزاري انتخابات تعداد واجدان شرايط راي دادن را حدود 48ميليون نفر عنوان کرده بود که به معني 55درصد مشارکت بود. در پي خبرساز شدن اين تناقض در رسانههاي ايران ،وزير کشور تعداد شرکت کنندگان در انتخابات را 29ميليون نفر اعالم کرد .در حالي که اوال وي رقم 26ميليون نفر قبلي را به عنوان آمار نهايي شرکت کنندگان در انتخابات اعالم کرده بود و ثانيا حتي با فرض صحت عدد دوم ،ميزان مشارکت در انتخابات حدود ( 60و نه )64درصد ميشد. اين تناقضات در شرايطي بود که اعالم وزارت کشور مبني بر وجود 48ميليون نفر واجد شرايط راي دادن هم، در معرض ترديد قرار داشت؛ چون بر مبناي اطالعات مرکز آمار ايران ،تعداد آنها حدود 51.5ميليون نفر بود که با فرض شرکت 26ميليون نفر در انتخابات ،حدود 51 درصد مشارکت را به دست ميداد .يعني ،تقريبا به اندازه درصد مشارکت در انتخابات مجلس هشتم ،که دولت آقاي احمدينژاد آن را ابتدا 51درصد اعالم کرد و سپس بدون هيچ توضيحي ،اين رقم را به 55درصد تغيير داد. وزارت کشور حسن روحاني ،ممکن است لزوما از وزارت کشور دولت محمود احمدينژاد بهتر يا بدتر نباشد ،اما بر خالف دولت قبلي ،زير ذرهبين شوراي نگهبان و دستگاههاي نظارتي قرار دارد که به آن ،اجازه اعالم «هر» عددي را به عنوان نتايج انتخابات نخواهند داد.
4
January 2016 دي 1394
مشکالت منطقهاي ميان دو طرف آشکار شده بود ،با اعدام شيخ النمر و واکنشها به آن در ايران ،اين امکان وجود دارد که رويارويي تمام عيار جاي جنگ نيابتي فعلي را بگيرد.
پيامدهاي ورزشي
عربستان سعودي روابط ديپلماتيک خود را با ايران قطع کرد عادل الجبير ،وزير خارجه عربستان سعودي ،از تصميم اين کشور به قطع کليه روابط با جمهوري اسالمي ايران خبر داد. وزير خارجه عربستان همچنين گفته است که کليه ديپلماتهاي اين کشور ايران را ترک کردهاند. اين اعالم يک روز پس از حمله معترضان به سفارت عربستان سعودي در تهران صورت ميگيرد. در ايران مقامهاي دولتي ،و پيشاپيش همه آنها حسن روحاني رئيسجمهور ،حمله به سفارت عربستان را محکوم کردند .مقامهاي قضايي همچنين از بازداشت 40تن از عامالن حمله به سفارت عربستان خبر دادند. ايران و عربستان در سالهاي گذشته ،روابط پرتنشي را بر سر مسائل منطقهاي به ويژه در موضوع سوريه و يمن داشتند و اين تنش پس از اعدام شيخ نمر ،روحاني سرشناس شيعه در عربستان ،و به دنبال آن حمله معترضان به سفارت عربستان در تهران به اوج خود رسيد. تصميم عربستان به قطع روابط با ايران ،پس از آن
4
اعالم شد که فدريکا موگريني ،مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا ،از تماس تلفني با وزيران خارجه ايران و عربستان سعودي خبر داد و افزود که به آنها در مورد احتمال افزايش تنش در منطقه هشدار داده است. گرچه خبرهاي روز شنبه حاکي از انتقاد اتحاديه اروپا از اعدام دسته جمعي در عربستان و ابراز نگراني اروپا و آمريکا از تبعات اعدام شيخ نمر ،روحاني سرشناس شيعه عربستان بود ،اما حمله معترضان به سفارت عربستان ،انتقادها را به سمت ايران برگرداند. اياالت متحده ،حمله به اماکن ديپلماتيک را به شدت محکوم کرد و خواستار حفاظت ايران از سفارت عربستان سعودي شد. در تحولي ديگر ،وزارت خارجه امارات متحده عربي سفير ايران در ابوظبي را فراخواند و به «دخالت ايران در حاکميت سعودي و تجاوز به مقرهاي ديپلماتيک در تهران و مشهد» اعتراض کرد. در همين روز دبيرکل شوراي همکاري خليج فارس حمله به اماکن ديپلماتيک را محکوم کرد و آن را اقدامي «وحشيانه» خواند.
حمله به سفارت عربستان سعودي در تهران ،در بيانيه دبيرکل اتحاديه عرب نيز به «شديدترين شکل ممکن» محکوم شده است. در سالهاي پس از پيروزي انقالب بهمن ،57معترضان دو بار ديگر هم به سفارتخانههاي کشورهاي ديگر حمله کردند که هر دو بار به قطع رابطه انجاميده است. در حالي که حسن روحاني ،حمله معترضان به سفارت عربستان را محکوم کرد ،علي خامنهاي ،رهبر ايران، از دست انتقام الهي خبر داد که گريبان سعودي را خواهد گرفت. صحبتهاي رهبر ايران و ديگر مسئوالن «تندرو»ي حکومتي ،با واکنش عربستان سعودي مواجه شد .مقامهاي اين کشور ،سفير ايران در رياض را احضار کردند و اعتراض شديد دولت سعودي را نسبت به گفتههاي مقامهاي ايراني، به او ابالغ کردند. با توجه به تصميم تازه دولت عربستان سعودي در قطع رابطه ديپلماتيک با ايران ،به نظر ميرسد که تالش دولت روحاني براي کنترل فضا و تنشزدايي ناکام مانده است. در حالي که اراده براي گفتوگو درباره مسائل و
در حالي که در ليگ قهرمانان آسيا قرار است تيمهايي از باشگاههاي فوتبال ايران و عربستان سعودي رو در روي هم قرار گيرند ،با تنش ايجاد شده بين دو کشور پس از اعدام شيخ نمر باقر النمر ،مسئوالن باشگاههاي سعودي ميخواهند ديدارهاي باشگاههاي دو کشور در کشوري ثالث برگزار شود. بهگزارش سايت «الوئام» سعودي ،عبداهلل البترجي، نايب رئيس باشگاه االهلي عربستان سعودي از باشگاههاي اين کشور خواست تا در نامهاي به کنفدراسيون فوتبال آسيا خواهان برگزاري بازيهاي نمايندگان سعودي با تيمهاي ايراني ،در يک زمين بيطرف شوند. در صورتي که تيم نفت تهران در مرحله پليآف ليگ قهرمانان آسيا از سد الجيش قطر بگذرد با تيم االهلي عربستان سعودي ديدار خواهد کرد. در مراسم قرعهکشي مرحله گروهي ليگ قهرمانان آسيا همچنين معلوم شد که تيم الهالل عربستان با تراکتورسازي تبريز ،النصر عربستان با ذوبآهن اصفهان ،و فوالد خوزستان به احتمال زياد با االتحاد همگروه خواهند بود. عبدالرحمان بن مساعد ،رئيس باشگاه الهالل عربستان نيز درخواست نايب رئيس باشگاه االهلي براي نوشتن نامه به کنفدراسيون فوتبال آسيا را تکرار کرده و گفته است: «نه ما ميخواهيم به ايران برويم و نه ميخواهيم آنها به عربستان بيايند ».او همچنين از باشگاههاي عربي درخواست کرد تا از چنين خواستهاي حمايت کنند. در پي سخنان مسئوالن چند باشگاه عربستان سعودي، مهدي تاج ،رئيس سازمان ليگ فدراسيون فوتبال ايران نيز از شکايت اين سازمان عليه سعوديها به کنفدراسيون فوتبال آسيا خبر داد. او گفت« :ما شکايتنامه خود از عربستانيها را آماده کردهايم و آن را به کنفدراسيون فوتبال آسيا ارسال خواهيم کرد». رئيس سازمان ليگ فدراسيون فوتبال ايران افزود براساس اساسنامه کنفدراسيون فوتبال آسيا «نبايد منافع سياسي در حوزه ورزش تسري يابد».
5
دنباله از صفحة قبل
روحاني 84 :درصد خشونت ،ترور و آدمکشيها در دنياي اسالم است
رئيس جمهور ايران گفته است که 84درصد خشونت، ترور و آدمکشي در دنياي اسالم رخ ميدهد و خواستار ايستادگي در برابر «خشونت فکري و گفتماني» و کساني شد که «اسالم را دين کشتار ،خشونت ،شالق ،اجحاف و ظلم» معرفي ميکنند. او از اينکه اين چنين درصد بااليي از خشونت ،ترور و آدمکشي در دنياي اسالم رخ ميدهد ،اظهار تاسف کرد. اين سخنان در جريان «کنفرانس وحدت اسالمي» که همه ساله از سوي «مجمع جهاني تقريب مذاهب اسالمي» برگزار ميشود ،ايراد شد ،اما به نظر ميرسد 25سال فعاليت اين تشکيالت ثمري نداشته و دنياي اسالم بيش از هر زمان ديگر ،در تفرقه و خشونت و خون و خونريزي غوطهور است. روحاني در ادامه سخنان خود به «کشتار مسلمانان به دست مسلمانان» اشاره کرد که به گفته او «با پرچمي به جان مردم افتادهاند که نام مبارک اهلل و پيامبر بر پرچم آنها نقش بسته است». رئيسجمهور ايران افزود« ،در حالي که مسلمانان در برابر خون مسلمانان مسئول و پاسخگو هستند آيا اين قابل قبول است که پول مسلمانان را به آمريکا بدهيم و بمب و موشک بخريم و بر سر مردم بيچاره يمن بريزيم و موشک در اختيار داعش ،جبهه النصره و گروههاي تروريستي قرار دهيم؟» اشاره روحاني به عربستان سعودي است که با تشکيل يک ائتالف عربي مواضع گروه شورشي حوثيها در يمن را بمباران ميکند .ايران همچنين عربستان ،قطر ،ترکيه ،اردن و برخي کشورهاي ديگر را متهم ميکند که از گروههاي شورشي سوريه از جمله داعش و النصره حمايت ميکنند. عربستان سعودي ،ترکيه ،قطر و نيز بسياري ديگر از کشورهاي جهان ،ايران و روسيه را متهم ميکنند که با حمايت بيدريغ از رژيم بشار اسد و سياست سرکوب بيرحمانه او عليه معترضان در سال ،2011سوريه را به جنگ داخلي کشاندهاند.
توليد هر بشکه نفت چقدر خرج دارد؟ مدير امور اوپک و روابط با مجامع انرژي وزارت نفت با بيان اينکه هزينه توليد هر بشکه نفت ايران کمتر از 10دالر است گفت، «طبق گزارش صندوق بينالمللي پول حتي اگر قيمت نفت به 30دالر برسد رشد اقتصادي ايران 4.5تا 5درصد خواهد بود». به گزارش خبرگزاري خبرآنالين از وزارت نفت ،مهدي عسلي افزوده است« ،با کاهش قيمت نفت ،سرمايه گذاران خارجي به دليل هزينه پايين توليد نفت در خاورميانه به اين منطقه ميآيند». عسلي ،دليل رشد اقتصادي ايران را دو برابر شدن
January 2016 دي 1394
ميزان صادرات نفت ايران و افزايش تدريجي قيمت آن در سال آينده عنوان کرد و افزود :قيمت نفت در سال آينده بين 35تا 50دالر در نوسان خواهد بود ،ضمن اينکه نبايد نگران کاهش درآمدهاي نفتي ايران بود». وي به افزايش تقاضا براي نفت در سال آينده ميالدي اشاره کرد و گفت ،طبق پيش بيني اوپک اين رقم بين يک ميليون و يک ميليون و 200هزار بشکه در روز خواهد بود. عسلي ،درباره بازگشت نفت ايران به بازار و اقدام اوپک براي جلوگيري از کاهش قيمت نيز گفت« ،بايد اعضاي اوپک در اين زمينه به اجماع برسند زيرا از لحاظ اقتصادي همه ميدانند ادامه اين روند به سود آنها نيست؛ به نظر ميرسد اين موضوع از بخش اقتصادي خارج است و يک اراده سياسي ميطلبد». مدير امور اوپک و روابط با مجامع انرژي وزارت نفت، منافع سياسي کشورها را عامل مهمي در کاهش قيمت نفت دانست و ادامه داد« ،عربستان ،کويت و قطر درآمدهاي هنگفتي از صادرات نفت دارند و با کاهش شديد قيمت آن، عربستان روزي 180ميليون دالر ضرر ميکند ».به گفته وي، عربستان کاهش توليد نفت خود را مشروط به کاهش توليد نفت ايران ،عراق و روسيه کرده است. به گزارش ايرنا ،ايران اعالم کرده است که يک هفته پس از لغو تحريمها ،صادرات نفت خود را 500هزار بشکه در روز افزايش ميدهد. هم اکنون ايران به طور ميانگين روزانه يک ميليون بشکه نفت خام را به پنج کشور چين ،هند ،کره جنوبي ،ژاپن و ترکيه صادر ميکند ،اما پس از لغو تحريمها ،همه اين محدوديتها از بين ميرود.
عليزاده طباطبايي: حکم اعدام طاهري منتفي شده است
عليزاده محمود طباطبايي ،وکيل مدافع محمد علي طاهري، بنيانگذار «عرفان حلقه» از لغو حکم اعدام وي خبر داده است. تسنيم خبرگزاري از عليزاده طباطبايي نقل کرده که موکلش ميخواهد به زندگي عادي باز گردد. به گفته عليزاده طباطبايي ديگر اتهامي که بتواند به حکم اعدام براي موکلش منجر شود ،وجود ندارد و تنها برخي اتهامات جزئي در پرونده او وجود دارد که مورد بررسي قرار خواهند گرفت. عليزاده طباطبايي در اين گفتوگو تاکيد کرده که فعاليت هاي طاهري ،همگي در دوران رياست جمهوري محمود احمدينژاد و با کسب مجوزهاي الزم از وزارت ارشاد آن دولت صورت گرفته است .طاهري پيش از اين هم در دادگاه گفته بود اگر کتابهاي من مشکل داشت ،وزارت ارشاد نبايد مجوز چاپ آن را صادر ميکرد. خبرگزاري ميزان ،وابسته به قوه قضائيه جمهوري اسالمي ،هفتم مردادماه 1394از تائيد حکم اعدام محمد علي طاهري به اتهام فساد في االرض خبر داده بود و مدعي شده بود اين حکم به وکيل او ابالغ شده است. طاهري پيش از صدور حکم اعدام به اتهامهايي مانند توهين به مقدسات ،مداخله غيرقانوني در امور پزشکي و درمان بيماران ،ارتکاب فعل حرام و رابطه نامشروع ،استفاده غيرمجاز از عناوين علمي (دکتر و مهندس) ،ضاله بودن کتب و آثار ،به 5سال حبس ،پرداخت 900ميليون تومان جزاي نقدي و 74ضربه شالق محکوم شده بود .در دادگاه بعدي که ارديبهشت ماه برگزار شد او به اتهام «افساد فياالرض» محاکمه و چندي بعد به اعدام محکوم شد. او هم اينک بيش از چهار سال از 5سال دوران محکوميت حبس خود را پشت سر گذاشته و به گفته وکيلش دوران محکوميت زندان او 18بهمن ماه سال 1394به پايان مي رسد .عليزاده طباطبايي اظهار اميدواري کرده با پايان يافتن حکم زندان او ،دادگاه بار ديگر براي موکلش قرار بازداشت صادر نکند. محمدعلي طاهري در سال 1386مؤسسه آموزشي و فرهنگي «عرفان حلقه» را با مجوزهاي قانوني در تهران
تاسيس کرد .او از طريق اين موسسه قصد داشت تا يافتهها و آموزشهايش در زمينه فرادرمانگري و روش درماني ساينتولوژي را با عالقمندان در ميان بگذارد .نام او تا پيش از دستگيرياش به عنوان معلم «طب جايگزين» و روش درماني از «طرق فرازميني و ارتباط با عوالم و عرفان کيهاني» شناخته شده بود. تلويزيون جمهوري اسالمي سال 1390 فيلم «اعترافات» محمدعلي طاهري را پخش کرد که او در آن به نفي تعليمات خود پرداخت .طاهري از طرفدارانش خواست که از گوش دادن به نوارهاي صوتياش و خواندن نوشتههايش خودداري کنند .اما او چندي پس از پخش اين مصاحبه ،در نامهاي خطاب به احمد شهيد ،نماينده ويژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ايران در اين باره توضيح داده بود که بازجويان سپاه با «اعمال فشار و شکنجه رواني» او را وادار به «اعترافات ساختگي» کردند و او براي حفظ جان همسر و فرزندانش دست به اين اعترافات زده است. سال گذشته تعدادي از افراد مرتبط با عرفان حلقه از جمله زيبا محمديان ،همسر محمدعلي طاهري محاکمه شدند و 16نفر از «مربيان» اين مکتب عرفاني در مجموع به 37سال حبس محکوم شدند.
قربانيان اشغال سفارت آمريکا در تهران غرامت ميگيرند با تصويب کنگره آمريکا و پس از 36سال ،به هر کدام از قربانيان ماجراي اشغال سفارت آمريکا در ايران بيش از 4ميليون دالر غرامت پرداخت ميشود. بنا بر اليحه بودجه سال 2016که در کنگره آمريکا به تصويب رسيد ،کاخسفيد اجازه يافته تا به قربانيان واقعه اشغال سفارت آمريکا در تهران در سال 1358يا بازماندگان آنها و همچنين قربانيان «حمالت تروريستي
5
دولتي» نظير انفجارهاي سال 1988در دو شهر نايروبي (کنيا) و دارالسالم (تانزانيا) غرامت پرداخت کند. در جريان واقعه اشغال سفارت آمريکا در تهران ( 53 )1358ديپلمات و مستشار آمريکايي به مدت 444روز در تهران گروگان گرفته شدند. قربانيان اين واقعه در 35سال گذشته بارها تالش کرده بودند از طريق مجامع قضايي غرامت دريافت کنند ،اما هر بار در دادگاههاي مختلف با بنبستهاي قانوني و قضايي روبرو شدند. وکالي آنها حتي شکواييه خود را به دادگاه عالي آمريکا هم بردند اما در آنجا هم توفيقي نصيبشان نشد .کنگره آمريکا هم در طول اين سالها قادر نبود براي پرداخت غرامت به اين افراد قانوني به تصويب برساند. اما اکنون ،به گزارش «نيويورک تايمز» ،دولت آمريکا توانسته از محل جريمه بانک فرانسوي (پاريباس) که به علت نقض تحريمهاي ايران ،سودان و ليبي ،حدود 9ميليارد دالر جريمه شده بود ،منابع مالي براي پرداخت اين غرامتها را تامين کند. به اين ترتيب ،هر قرباني که هنوز در قيد حيات است بابت هر روز اسارت حدود 10هزار دالر غرامت دريافت ميکند و اعضاي خانوداه بازماندگان اين افراد هم تا سقف 600هزار دالر غرامت دريافت خواهند کرد. از 53گروگان آمريکايي اين ماجرا 16نفر طي سالهاي گذشته فوت کردهاند.
6
دنباله از صفحة قبل
اشغال سفارت آمريکا در ايران به دست گروهي از دانشجويان موسوم به «خط امام» در 13آبان 1358موجب قطع رابطه ديپلماتيک دو کشور و آغاز تحريمهاي آمريکا عليه ايران شد. آمريکا متعاقب آن داراييهاي ايران به ارزش 12 ميليارد دالر شامل طال ،پس انداز بانکي و اموال ديگر اين کشور را مسدود کرد ،اما به عقيده تحليلگران پس از شکلگيري توافق هستهاي ميان ايران و شش قدرت جهاني در تابستان ،روزنههايي از اميد براي برقراري دوباره روابط ديپلماتيک ميان تهران و واشنگتن ايجاد شده است.
معاون روحاني: با نفت 30دالري نميتوان از رکود خارج شد
اسحاق جهانگيري گفته است که درآمدهاي نفتي در سال 94به زور به 25ميليارد تومان ميرسند ،تحريمها هم به قوت خود باقي ماندهاند و معلوم نيست رشد اقتصادي چقدر باشد. معاول روحاني ميگويد در سالهاي اخير کشور با نفت باالي 100دالر اداره شده و وقتي قيمت نفت به 30دالر کاهش مييابد ،حتما در بودجه اتفاقات مهمي خواهد افتاد. خبرگزاري فارس از قول معاون اول روحاني نوشت در سال 1390درآمد نفتي ايران معادل 118ميليارد دالر اما رشد اقتصادي منفي 6.8بود. او يادآوري کرده که با نفت بشکهاي 30دالر نميتوان از رکود خارج شد و در شرايط کنوني درآمدهاي نفتي، بايد از منابع خارجي استفاده کرد .معاون روحاني ميگويد بدهيهاي سنگيني از دولت قبلي روي دست دولت يازدهم ماندهاند. جهانگيري در حاشيه نشست مديران ارشد وزارت نيرو افزود که در زمان فروش نفت به بشکهاي 100دالر ،يک دالر هم در صندوق ذخيره ارزي باقي نماند« ،حال عدهاي شاکي هستند که چرا کشور از رکود خارج نميشود… انصاف هم خوب چيزي است». اسحاق جهانگيري در ديماه سال گذشته نيز خواستار مواخذه کساني شده بود که درآمد نفت را ذخيره نکردند« :در سالهاي گذشته کشور 700ميليارد دالر درآمد نفتي داشته و اگر طبق قانون برنامه عمل ميشد اکنون بايد 300ميليارد دالر در صندوق توسعه ارز داشتيم .اگر اين عمليات اتفاق ميافتاد ،ديگر اسير توطئ ه کشورهاي منطقه نميشديم». مرکز پژوهشهاي مجلس در آبان 1394در گزارشي اعالم کرد که اگر تحريمها در زمستان 94لغو شوند و صادرات نفتي نيز روزانه 500هزار بشکه افزايش يابد، ميتوان در انتظار رشد منفي نيم درصد بود. ي هنگفت معاون اول روحاني پيش از اين هم از بده 380هزار ميليارد توماني دولت به بخشهاي مختلف خصوصي خبر داده و گفته بود که دولت يازدهم حساب نميکرد که نفت به بشکهاي زير 40دالر برسد .اين در حالي است که او در آذر سال پيش وعده کرده بود که «حتي اگر توطئهگران نفت را به 40دالر هم برسانند ،ايران را به خوبي با فروش 500تا 600هزار بشکه نفت خام اداره ميکنيم». حسن روحاني برون رفت از رکود اقتصادي را مستلزم رفع تحريمها دانسته و وعد ه کرده که از دي ماه تحريمها لغو شوند؛ اما احمد توکلي ،رئيس سابق مرکز پژوهشهاي مجلس ،ميگويد که وضعيت رکودي اقتصاد کشور با راهکارهاي 6ماه پيش درست نخواهد شد و الزم است بر اساس شاخصهاي جديد اقتصادي راهکارهاي متناسب ارائه شوند. کاهش قيمت نفت ،دولت را با کسري بودجه احتمالي روبرو کرده و درآمدهاي پيشبيني شده در قانون بودجه سال 94تحقق نيافتهاند .برآوردها بيانگر کسري بودجه دستکم 51هزار ميليارد توماني دولت در سال جاري است.
January 2016 دي 1394
بانک مرکزي ايران در گزارشي که ششم دي از شاخصهاي اقتصادي بهار 94منتشر کرد ،براي نخستين بار واقعيت رکود را پذيرفت .در اين گزارش آمده بود که براي اولين مرتبه ذخاير بينالمللي و داراييهاي خارجي اين بانک با افت 647ميليون دالري روبرو شده و شاخص توليد در کارگاههاي بزرگ صنعتي در سه ماهه اول سال 94منفي 2.4درصد بوده است. برآوردها نشان ميدهند که تا پايان سال دولت دستکم 51هزار ميليارد تومان کسري بودجه خواهد داشت .کسري بودجه گريبان کارکنان دولت را نيز گرفته تا آنجا که موسيالرضا ثروتي گفته است« :در يکي دو ماه اخير حقوق کارمندان بهموقع پرداخت نشده و اين نگراني به وجود آمده ي نتواند که دولت در ماههاي آخر سال نيز با کمبود نقدينگ حقوق کارمندان را سر وقت پرداخت کند».
برترين جستجوهاي سال 2015در ويکيپيدياي فارسي؛ از «الکسيس تکزاس» تا «قاسم سليماني» ليست بيشترين جستجوي انجام شده به زبان فارسي در اينترنتي دانشنامه «ويکيپيديا» در سال 2015ميالدي شامل نتايج جالبي است و ترکيب عجيبي از مسائل جنسي و سياست را دربر ميگيرد. بر طبق ليستي که يکي از زيرمجموعههاي تحقيقاتي ويکيپيديا منتشر کرده ،بيشترين جستجوي انجام شده در ويکيپيدياي فارسي ،خود کلمه «ويکيپيديا» بوده و پس از آن «ايران» در جاي دوم قرار گرفته است. اما حضور «الکسيس تکزاس» ،بازيگر مشهور فيلمهاي پورنوگرافي ،در جايگاه سوم يکي از موارد جالب توجه اين فهرست است. اين ستاره پورنوگرافي در سال گذشته ميالدي مورد توجه کاربران ايراني در شبکههاي مجازي قرار گرفته بود و چندين بار صفحات او در شبکههاي اجتماعي مملو از کامنتهايي به زبان فارسي شد. نخستين فرد ايراني که نامش در اين فهرست ذکر شده ،قاسم سليماني فرمانده نيروي قدس ،شاخه برون مرزي سپاه پاسداران انقالب اسالمي است ،که در جايگاه چهارم قرار گرفته است. پس از سليماني ،عنوان «آميزش جنسي» جستجو شده و به ترتيب «ماههاي ميالدي»« ،ويکيپيدياي فارسي»، «تهران»« ،داعش» و «زبان انگليسي» ششم تا دهم هستند. اياالت متحده آمريکا با حضور در رتبه يازدهم بيشترين جستجو در ميان کشورها را به خود اختصاص داده و رامبد جوان هم پس از ارائه برنامه تلويزيوني موفق خندوانه در جايگاه چهاردهم جستجوها قرار دارد و به نوعي مورد توجهترين هنرمند ايراني بوده است. محمد جواد ظريف ،محمدرضا شاه پهلوي و گوگوش هم به ترتيب در رتبههاي هجدهم ،نوزدهم و بيستم حضور دارند.
سپاه پاسداران پرتاب موشک به سوي ناوهاي آمريکايي را تکذيب کرد سپاه نيوز ـ سايت اطالع رساني سپاه پاسداران ـ اظهارات سرتيپ دوم پاسدار رمضان شريف ،مسئول روابط عمومي کل سپاه پاسداران را منتشر کرده که گفته است، «نيروي دريايي سپاه طي هفته اخير و زمان مورد ادعاي آمريکاييها رزمايشي در محدوده تنگه هرمز نداشته که اقدام به شليک موشک و راکت کند». چند روز پيش از آن ،رسانههاي خبري به نقل از منابع نظامي آمريکا گزارش کردند که سپاه پاسداران جمهوري اسالمي ايران راکتهايي را به نقاط نزديک ناو هواپيمابر هري ترومن و ساير شناورهاي نيروي دريايي اياالت متحده شليک کرده است.
6
يکي از اقداماتي است که ايران براي رسيدن به روز اجراي توافق جامع اتمي و رفع تحريمهاي آمريکا ،اتحاديه اروپا و سازمان ملل بايد انجام دهد. در اين روز ،که به پيش بيني مقامهاي ايراني در دي ماه خواهد بود ،دستورات صادر شده در اتحاديه اروپا و آمريکا در مورد رفع تحريمها عملي خواهد شد.
مقامات آمريکايي گفتند که شليک اين راکتها در جريان رزمايش سپاه پاسداران با استفاده از مهمات جنگي صورت گرفت و افزودند که شناورهاي آمريکايي مستقيما هدف قرار نگرفته بودند. به گزارش سپاه نيوز ،سرتيپ شريف گفته است که انتشار اينگونه اخبار دروغ در شرايط جاري ،بيشتر يک عمليات رواني بوده و قابل تامل است .به گفته اين عضو سپاه پاسداران« ،امنيت و آرامش منطقه راهبردي خليج فارس از راهبردهاي جدي ايران بوده و سپاه نيز رزمايشهاي خود را براي ارتقاي آمادگيهاي الزم ،طبق جدول برنامههاي يگاني خود در زمان مقرر اجرا ميکند». در پي انتشار خبر انفجار در اطراف شناورهاي آمريکايي، سخنگوي فرماندهي مرکزي اياالت متحد مستقر در منطقه خليج فارس گفت که چند قايق يا شناور سپاه پاسداران راکتهايي به نزديکي ناوها و چند کشتي درحال عبور شليک کردند و افزود که «اين قبيل اقدامات بسيار تحريک آميز، خطرناک و غيرحرفهاي است و تعهد ايران نسبت به امنيت اين گذرگاه مهم آبي در تجارت بينالمللي را زير سوال ميبرد». تنگه هرمز ،که خليج فارس را به درياي عمان متصل ميکند ،يکي از آبراههاي مهم و حساس جهان است و حدود يک سوم تجارت نفت جهان از اين مسير عبور ميکند.
ايران :تبادل اورانيوم با روسيه معامله پرسودي بود
بهروز کمالوندي سخنگو و معاون سازمان انرژي اتمي ايران گفته است که تبادل اورانيوم غني شده ايران با کيک زرد روسيه ،معامله پرسودي بوده است. آقاي کمالوندي به خبرگزاري ايسنا گفته است که اگر ميخواستيم فقط در ازاي مواد هستهاي کيک زرد بگيريم حدود 70تن کيک زرد دريافت ميکرديم ،اما ما از ابتدا با اين شرط معامله کرديم که در ازاي بهاي مواد اوليه و روند تبديل موادي که بر روي سوخت صورت گرفته است کيک زرد دريافت کنيم در حالي که ميتوانستيم معادل آنها پول دريافت کنيم. سخنگوي سازمان انرژي اتمي ايران گفته است که نوسانات قيمت اورانيوم در يکي دو ماه اخير به نفع ايران در اين مبادله تمام شد و از اين رو نيز معامله پرسودي براي ما بود. آقاي کمالوندي درباره ميزان مواد تبادل شده گفت است« ،کمتر از 11تن مواد هستهاي غني شده در ازاي بيش از 200تن کيک زرد تبادل شده است ».او درباره مواد تبادل شده با روسيه گفته است« ،بخشي از اکسيد اورانيوم 20درصد و صفحات سوخت نيمه ساخته (به جز سوخت اصلي راکتور تهران) بر اساس توافق جامع اتمي ايران و گروه 1+5به روسيه فرستاده شده است. پيش از گفتههاي آقاي کمالوندي ،علي اکبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي ايران تأييد کرده بود که کار تبادل 11تن اورانيوم غنيشده ايران با 197تن کيک زرد روسيه تکميل شده است .آقاي صالحي گفته بود« ،بر اساس محاسبات بايد 80تن کيک زرد ميگرفتيم ولي شرايطي پيش آمد که 200تن دريافت کرديم». طبق توافق جامع اتمي ميان ايران و قدرتهاي جهاني، ايران ميتواند 300کيلوگرم اورانيوم غني شده 3.6 درصدي خود را نگه دارد و ميبايست مازاد آن را به خارج از کشور بفرستد .خروج ذخاير اورانيوم غني شده ايران،
دالر در مرز 3700تومان؛ سود هشت هزار ميليارد توماني دولت از حباب ارزي
منابع خبري در ايران از افزايش قيمت دالر به 3700 تومان گزارش داده و نوشتهاند« ،شيب افزايشي نرخ ارز در حالي هر روز بيشتر ميشود که بازار چشم به اجرايي شدن برجام از نيمه دوم ديماه دوخته است ». روزنامه «جهان صنعت» نوشته است« ،صعود نرخ دالر به 3700تومان در آستانه اجراي برجام خالف سياستهاي تکنرخي شدن ارز و اقدامات بانک مرکزي است چرا که دولت يازدهم طي دو سال ابتدايي فعاليتش مانع نوسانات شديد ارز شده اما حال با بهبود شرايط سياسي و اقتصادي ورق برگشته و بازار ارز بر خالف سياستهاي اقتصادي دولت در حرکت است ». جهان صنعت از «کاهش شديد درآمدهاي نفتي» و البته «کمبود شديد منابع دولت» در ماههاي پاياني سال به عنوان داليل افزايش قيمت دالر اشاره کرده و نوشته است که همين عوامل «شائبه دستکاري نرخ ارز از سوي دولت براي جبران کسري بودجه را تقويت ميکند». همين روزنامه ميافزايد« ،نرخ رسمي ارز نيز روند صعودي را در پيش گرفت و از نرخ پيشنهادي دولت در بودجه 95هم باال زد و به رقم 3014تومان رسيد که نسبت به چند روز قبل 12ريال افزايش داشته است». افزايش «اختالف دالر آزاد و دالر مصوب در بودجه» از نظر روزنامه جهان صنعت نکته قابل تاملي است که اين روزها در بازار ارز مشهود است و اين روزنامه نوشته است: «هرچه اختالف دالر آزاد و دالر مصوب در بودجه امسال ( 2850تومان) افزايش يابد به ضرر مردم و به نفع دولت خواهد بود ،چراکه منافع حاصل از اين اختالف قيمت به جيب دولت ميرود». اين روزنامه به بزرگتر شدن حباب ارزي اشاره کرده و نوشته است« :اختالف دالر آزاد با نرخ مصوب بودجه به 835 تومان رسيده و با اين اختالف قيمت دالر اگر بانک مرکزي در طول سال 10ميليارد دالر ارز با نرخ آزاد بفروشد ،بيش از هشت هزار ميليارد تومان درآمد از محل مابهالتفاوت نرخ ارز آزاد» سود خواهد کرد.
درگذشت هما ناطق ،مورخ و استاد دانشگاه هما ناطق ،نويسنده ،پژوهشگر ،استاد دانشگاه سوربن و تاريخنگار دوران قاجار و مشروطه ،روز اول ژانويه در پاريس درگذشت. هما ناطق در سال 1313در اروميهزاده شد .او در سال 1956با بورس دولت فرانسه براي ادامه تحصيل در رشته ادبيات فرانسه راهي اين کشور شد .عالقه او به به رشته تاريخ موجب شد ادبيات را رها کند و به دانشکده تاريخ بپيوندد .ناطق فوق ليسانس و دکتراي خود را در رشته تاريخ از دانشگاه سوربن دريافت کرد. پژوهشهاي دوره دکتري او بر زندگي سياسي سيد جمالالدين افغاني (اسدآبادي) متمرکز بود .در سال ،1969 رساله دکتري ناطق با همکاري «مرکز ملي پژوهشهاي علمي فرانسه» با عنوان «اسالم مدرن و سيد جمالالدين اسدآبادي» بهصورت کتاب منتشر شد .اين اولين اثر
7
دنباله از صفحة قبل
تاريخنگاري پژوهشي هما ناطق بود و در زمان انتشار ماکسيم رودنسون ،تاريخنگار ،جامعهشناس و شرقشناس مارکسيست فرانسوي بر کتاب ناطق مقدمه نوشت. ناطق در 1347به تهران بازگشت .رئيس دانشکده ادبيات دانشگاه تهران ،حسين نصر ،که اولين کتاب ناطق را خوانده بود ،پيشنهاد کرد تا ناطق را در دانشگاه استخدام کنند .ناطق از سال 1348تا سال 1359به تدريس در دانشکده تاريخ دانشگاه تهران مشغول بود .در اين سالها او به تدريس اين دروس پرداخت« :جنگهاي ايران و روسيه در سده نوزده»« ،تاريخ اجتماعي دوران قاجار»، «روشنفکران عصر مشروطه»« ،تاريخچه مشروطيت و قانون اساسي در ايران و عثماني» .پژوهشهاي ناطق در اين مدت هم در نشرياتي تاريخي و هم در کتابها در همين حوزهها منتشر ميشد .همچنين در اين دوره هما ناطق با فريدون آدميت چندين پژوهش مشترک انجام دادند که نتيجه آن در کتاب «افکار سياسي اجتماعي و اقتصادي در آثار منتشر نشده در دوره قاجار» به انتشار رسيد. با توجه به اينکه ناطق پيش از اينکه به دانشکده تاريخ سوربون بپيوندد سالها ادبيات فرانسه خوانده بود، در دانشکده تربيت معلم تهران نيز استاد ادبيات سده نوزده فرانسه شد .او در سال ،1352براي يک سال فرصت مطالعاتي ايران را ترک کرد و به دعوت دانشکده تحقيقات خاورميانه دانشگاه پرينستون در حوزه «تاريخ اجتماعي و سياسي ايران در سده نوزده» پژوهش کرد و به مدت يک
January 2016 دي 1394
سال در همان دانشگاه درس داد. دو سال پس از انقالب اسالمي 1357و به دنبال انقالب فرهنگي ،هما ناطق به فرانسه بازگشت و مدتي با عنوان پژوهشگر مستقل کار کرد .او که خود يک منبع تاريخي است با پروژه تاريخ شفاهي هاروارد همکاري کرد و در گفتوگو با ضياء صدقي خاطرات خود را در اين آرشيو تاريخي ضبط کرد. ناطق در سال 1363به عنوان استاد تماموقت در آموزشکده مطالعات ايرانشناسي دانشگاه سوربن نوين مشغول به کار شد. کتابها و مقاالت بسياري به زبانهاي فارسي و فرانسه از هما ناطق منتشر شده است ،که از آن جمله ميتوان به «زندگي سيد جمال الدين اسد آبادي در رابطه با فرانسه»، «آيين بابي»« ،روشنفکران ايراني در استانبول»« ،وصيتنامه عباس ميرزا»« ،روزنامه قانون»« ،زنان در مشروطيت»، «انجمنهاي شورايي در مشروطيت»« ،رساله مشروطيت»، «بازرگانان در دادو ستد با بانک شاهي و رژي» و «کارنامه و زمانه ميرزا رضا کرماني» و «کارنامه فرهنگي فرنگي در ايران» اشاره کرد.
درگذشت يکي از مادران خاوران
مادر بهکيش ،در اولين روزهاي سال 2016و در منزل مسکوني خود در تهران درگذشت. پنج فرزند و داماد مادر بهکيش در دهه 1360به قتل
رسيده بودند؛ زهرا بهکيش ،محمدرضا محمود بهکيش، محسن بهکيش، بهکيش ،علي بهکيش و سيامک اسديان از جمله فرزندان و داماد مادر بهکيش بودند که در دهه 1360جان باختند. محمد در اسفند سال ،1360سيامک (دامادش) اسديان در مهر ،1360زهرا در شهريور ،1362 محسن در ارديبهشت 1364و محمود و علي در شهريور سال .1367 مادر بهکيش خودش در مورد زندگياش گفته است: «من بيشتر عمرم را جلوي در زندانها براي گرفتن مالقات و در گورستانها گذراندم».
رد تقاضاي پناهندگي هنرمند شبکه «من و تو» در بريتانيا کاوه قنديزاده پناهجوي ايراني که فعاليت گستردهاي با شبکه تلويزيوني «من و تو» داشته با حکم دادگاه مهاجرت انگليس با حکم خروج فوري از کشور مواجه شدهاست. کاوه قنديزاده که پنج سال پيش با ويزاي کوتاه مدت به انگلستان رفته بود ،در مرکز موسيقي معاصر لندن تحصيل ميکرد .وي در سال 2013تقاضاي پناهندگي کرد و از آن زمان تا کنون منتظر اعالم نتيجه دادگاه بود. بر اساس گزارش روزنامه «گاردين» آقاي قنديزاده در محل استرداد فوري پناهندگان در فرودگاه لندن قرارگرفته تا
7
در اسرع وقت به تهران بازگرداندهشود .دادگاهي که شرايط اين پناهجوي ايراني را بررسي ميکرده اعالم کردهاست که شواهد و داليل کافي براي اثبات اين موضوع که جان آقاي قنديزاده در ايران در خطر خواهد بود در دست نيست. آقاي قنديزاده که 5سال است در انگلستان زندگي ميکند ،عضو دو گروه موسيقي در لندن است و همکاري گستردهاي با شبکه «من و تو» دارد .بر اساس گفتههاي وکيل و دوستان اين پناهجوي ايراني ،حکومت مذهبي ايران از فعاليت آقاي قنديزاده در تلويزيون «من و تو» و همکاري وي با خوانندگان و موسيقيدانهاي پيش از انقالب چشمپوشي نخواهد کرد و در صورت بازگرداندن وي به ايران توسط دولت انگلستان ،جانش در خطر خواهدبود. علي رحيمي وکيل آقاي قنديزاده اعالم کردهاست که با انتقال وي به ايران ،خانواده ايشان نيز در ايران دچار مشکالت فراواني خواهند شد .پدر آقاي قنديزاده که خود پيش از اين زنداني سياسي بوده و مورد شکنجه قرارگرفته ،در هنگام فعاليت پسرش در تلويزيون «من و تو» با تهديدهاي متعدد رژيم اسالمي ايران مواجهبودهاست. الزم به يادآوري است که مسئوالن مهاجرت انگلستان وقتي که سعي کردند آقاي قنديزاده را با يک پرواز «ايراناير» به تهران بفرستند ،با مخالفت کادر پرواز مواجه شدند و آنها از قبول آقاي قنديزاده به دليل کمبود مدارک شناسايي سرباز زدند.
8
عربستان سعودي شيخ نمر النمر و 46نفر ديگر را اعدام کرد
وزارت کشور عربستان سعودي اعالم کرد که 47نفر به اتهام تروريسم در اين کشور اعدام شدند .نمر باقر النمر روحاني شيعه در ميان اعدامشدگان است. بهگزارش رويترز ،وزارت کشور عربستان سعودي در بيانيهاي خبر اعدام 47نفر را اعالم کرد .بيشتر اعدامشدگان در يک سلسله حمالت القاعده در بين سالهاي 2003و 2006شرکت داشتند.
January 2016 دي 1394
مفتي اعظم سعودي ،عبدالعزيز آل شيخ در تلويزيون اين کشور ظاهر شد و تا بگويد اين اعدامها عادالنه بوده است. روحاني شيعه شيخ نمر باقر النمر 54 ،ساله ،از جمله مخالفان اصلي رژيم سعودي بود .اين منتقد صريح سلسله سني آل سعود ،در جريان تظاهرات سال 2011در حمايت از جدايي شرق عربستان و ادغام آن با پادشاهي بحرين سخن گفته بود .شيخ نمر النمر در حوزه علميه قم پرورش پيدا کرده و در ميان اقليت شيعه در عربستان سعودي طرفداراني داشت. او در سال 2014به اتهام «فتنه»« ،نافرماني از حاکم» و «حمل سالح» در دادگاه ويژه تروريسم در رياض به اعدام محکوم شد .ايران هشدار داده بود که اجراي حکم اعدام شيخ نمر باقر النمر براي عربستان سعودي گران تمام خواهد شد. حسين جابر انصاري ،سخنگوي وزارت امور خارجه ايران اعدام شيخ نمر النمر را بهشدت محکوم کرده است .او گفت« ،اعدام شخصيتي مانند شيخ النمر که ابزاري جز سخن گفتن براي پيگيري اهداف سياسي و ديني خود نداشت ،تنها عمق بي تدبيري و بي مسئوليتي را نشان ميدهد». احمد خاتمي ،عضو مجلس خبرگان رهبري نيز در مورد اعدام شيخ نمر باقر النمر گفت« :شيعيان عربستان به علت اين جنايت ،بهطور حتم روز آلسعود را به شام سياه تبديل ميکنند». او با درخواست «موضع قاطع» وزارت امور خارجه ايران، از سازمان همکاريهاي اسالمي نيز خواست تا در برابر اين اعدام موضع بگيرد. عربستان سعودي در سال گذشته ميالدي 157را اعدام کرد که بهطور عمده روش اعدام آنها گردن زدن بود .تعداد اعدامشدگان در عربستان در سال ،2014متجاوز از 90نفر بود.
تاسيس سه واحد نظامي جديد در ارتش چين
چين به عنوان بخشي از برنامهاي گسترده براي مدرنسازي و افزايش بازده ارتش اين کشور ،سه واحد نظامي جديد راهاندازي کرده است.
اين واحدهاي تازه شامل يک ستاد فرماندهي کل براي نيروهاي زميني ،يک واحد حمايت استراتژيک و يک ستاد فرماندهي موشکي است که زرادخانه هستهاي چين را کنترل ميکند. شي جينپينگ ،رئيس جمهور چين ،در مراسم افتتاح اين واحدها اعالم کرد که تغييرات تازه ،روياي چين براي داشتن ارتشي قدرتمند را محقق خواهد کرد. چين قصد دارد به عنوان بخش ديگري از اين اصالحات شمار نيروهاي «ارتش آزاديبخش خلق» خود را با کاهشي 300هزار نفري به دو ميليون نفر برساند و در عوض تجهيزات نظامي و فني ارتش را به روز کند. خبر تغييرات تازه در حالي اعالم ميشود که وزارت دفاع چين به تازگي اعالم کرد که در حال ساخت دومين ناو هواپيمابر خود با تکنولوژي کامال داخلي است. چين همزمان با افزايش تنشهاي آبي با همسايگان خود در درياي جنوبي و شرقي چين تالش ميکند تا نيروي دريايي خود را تقويت کند.
تيراندازي در کافهاي در تلآويو جان دو نفر را گرفت
پليس اسرائيل و نيروهاي امدادگر اعالم کردند که بر اثر تيراندازي در کافهاي در تلآويو دو نفر کشته شدند. پنج نفر نيز در اين حادثه زخمي شدند که بهگفته نيروهاي امدادگر حال دو تن از آنها وخيم است. شاهدان عيني به سايت خبري «تايمز اسرائيل» گفتهاند حدود 10تير شليک شد .اينکه اين کشتار انگيزه سياسي داشته هنوز روشن نيست. رون حولداي ،شهردار تلآويو احتمال اين را که اين حمله يک اقدام تروريستي بوده رد نکرده است. در خشونتهاي اخير ميان اسرائيل و منطقه خودمختار فلسطين از آغاز ماه اکتبر بيش از 140فلسطيني و 20 اسرائيلي کشته شدهاند.
آيا پس از آزادسازي رمادي نوبت فلوجه است؟
احتمال دارد نيروهاي عراقي پيش از آنکه بتوانند شهر موصل را از شبه نظاميان گروه دولت اسالمي موسوم به داعش باز پس گيرند ،با نبرد بزرگي با شبه نظاميان در نزديکي بغداد پايتخت عراق مواجه شوند. محل اين نبرد هم شهر فلوجه است؛ شهري که شبه نظاميان تندرو مدت زمان درازي است که در آن پناه گرفتهاند؛ شهري که در نزديکي دروازه غربي پايتخت قرار دارد. تا کنون دولت حيدر العبادي نخست وزير عراق و ائتالف بينالملل به رهبري آمريکا ،برخوردي محتاطانه با نقشههاي مطرح شده براي باز پسگيري فلوجه از شبه نظاميان داعش
8
داشتهاند .اين شهر ميان شهر رمادي که نيروهاي عراقي آن را به تازگي باز پس گرفتند و بغداد قرار دارد. فلوجه در ژانويه 2014به تصرف شبه نظاميان داعش در آمد؛ يعني شش ماه پيش از آنکه داعش بتواند حدود يک سوم مساحت عراق و مناطق وسيعي از شمال سوريه را تصرف کند. حيدر العبادي گفته است که پس از رمادي ،هدف شهر موصل است؛ شهري که حاوي بزرگترين تجمع سکاني در تصرف داعش است .او گفت که باز پسگيري موصل ،پاياني براي «خالفتي» است که ژانويه 2014در مسجد اصلي اين شهر اعالم شد. اما با ادامه کنترل مناطق بسياري در غرب و شمال عراق ،مقامهاي عراقي توضيح ندادند که از چه راهي براي باز پسگيري موصل پيش خواهند رفت. احمد االسدي سخنگوي نيروهاي بسيج عراقي (حشد الشعبي) که از شبه نظاميان شيعه تاسيس شده به خبرگزاري رويترز ميگويد که به احتمال دارد جنگ فلوجه پيش از جنگ موصل باشد .او افزود« :تصميم نهايي با فرمانده کل نيروهاي مسلح (العبادي) است».
در گزارشهاي نظامي روزانه ،بيانيههايي از حمالت هوايي ارتش عراق و ائتالف بينالملل به شهر فلوجه منتشر ميشود؛ شهري که پيش از جنگ حدود 300هزار ساکن آن بودند و در ۷۰کيلومتري غرب پايتخت واقع است. با وجود اين ،نشانهاي از عزم نيروهاي عراقي براي آغاز جنگ باز پسگيري فلوجه وجود ندارد .برآوردها از وجود حدود هزار تن از شبه نظاميان داعش در اين شهر حکايت ميکند. سرتيپ يحيي رسول سخنگوي فرماندهي عمليات مشترک عراق ميگويد« ،فرماندهي نظامي وجود دارد، برنامه ريزي و ديدي نظامي وجود دارد و چنانچه جنگ براي آزادسازي شهر فلوجه يا منطقهاي ديگر آغاز شود ،آن را اعالم خواهيم کرد». چانس مکرو يکي از افسران ائتالف بينالمللي ميگويد که عراقيها در حال برنامه ريزي براي اقدام خود پس از باز پسگيري رمادي هستند .او که در کنفرانسي خبري در بغداد سخن ميگفت ،اظهار داشت« :نميگويم چه زماني آنها را از فلوجه بيرون خواهند کرد ،اما درنهايت شبه نظاميان را از همه عراق بيرون خواهند کرد». تحليلگران معتقدند که حدود 3هزار خانواده همچنان در فلوجه زدندگي ميکنند .فاضل الغراوي رئيس کميسارياي حقوق بشر عراق هم ميگويد که حدود 70هزار خانواده از فلوجه به اردوگاههاي اطراف بغداد پناه بردند. ائتالف بينالملل ميگويد شهر فلوجه که در دره رود فرات واقع است ،در محاصره نيروهاي عراقي قرار دارد؛ اگر چه برخي از شبه نظاميان با وجود محاصره ارتش ،موفق به رفت و آمد ميشوند. االسدي ميگويد که شبه نظاميان حشد الشعبي در جنوب فلوجه در جاده منتهي به شهر کربال و همچنين برخي مناطق شرقي و غربي حضور دارند .او افزود که اين نيروها به جدا کردن شهر از ديگر بخشها و آمادهسازي شرايط پيشروي ارتش کمک ميکنند. روابط عشيرهاي قوي در شهر رمادي ،براي نيروهاي عراقي ورود به اين شهر و کنترل آن را تسهيل کرد .در شهر فلوجه اگر چه عشاير وجود دارند اما کم اهميتتر از شهر رمادي هستند و از اين رو باز پسگيري اين شهر دشوارتر خواهد بود.
پايان آتشبس در يمن ائتالف عربي بهرهبري عربستان سعودي که براي جلوگيري از پيشروي شيعيان حوثي و متحدانش در يمن شکل گرفت ،پايان آتشبس اخير در يمن را اعالم کرد. بهگزارش رويترز ،اين آتشبس همزمان با گشايش مذاکرات صلح در سوئيس ،تحت نظارت سازمان ملل متحد آغاز شد ،اما همچنان از سوي هر دو طرف نقض ميشد. مذاکرات صلح قرار است از نيمه ژانويه از سر گرفته شود. جنگ يمن از ماه مارچ سال گذشته ميالدي که ائتالف
دنباله در صفحة بعد
9
دنباله از صفحة قبل
ضدحوثيها حمالت خود را به اين کشور آغاز کرد نزديک به شش هزار نفر کشته داشته است .غيرنظاميان تقريبًا نيمي از قربانيان را تشکيل ميدهند. رهبري اين ائتالف با بيان اينکه «نقض مداوم آتشبس» توسط شبهنظاميان حوثي و نيروهاي وفادار به علي عبداهلل صالح ،رئيس جمهوري پيشين يمن مانع از حفظ آتشبس شد ،گفته است« :ائتالف همچنان آماده ايجاد شرايط الزم براي يافتن يک راه حل مناسب خواهد ماند».
در سال 2015بيش از 55هزار نفر در سوريه کشته شدند
ديدهبان حقوق بشر سوريه که يک گروه غيردولتي مستقر در لندن است ،ميگويد که در سال 2015ميالدي، بيش از 55هزار نفر در سوريه کشته شدهاند که حداقل دو هزار و 500نفر از آنها را کودکان تشکيل ميدهند. با اين حساب ،تعداد کشتهشدگان سوريه از آغاز اعتراضهاي سياسي و جنگ داخلي اين کشور در پنج سال گذشته به بيش از 260هزار نفر ميرسد. با وجود اين ،ميزان تلفات سوريه در سال ،2015تقريبًا 20هزار نفر کمتر از سال 2014بود .در سال 2014بيش از 76هزار نفر در اين کشور جنگزده کشته شده بودند. بر اساس گزارش ديدهبان حقوق بشر سوريه ،مانند سالهاي قبل ،در سال 2015نيز بيشتر کشتهشدگان در اين کشور را افراد مسلح تشکيل ميدادند؛ به گونهاي که هفت هزار و 798شورشي ،و بيشتر از 16هزار نفر از اعضاي حکومت اسالمي ،جبههالنصره و گروههاي مرتبط با آنها ،در ميان تلفات شناسايي شدهاند. اين گزارش همچنين به کشته شدن 17هزار و 686 نيروي نظامي وابسته به دولت سوريه در سال گذشته اشاره ميکند و ميگويد که حداقل هشت هزار و 800نفر از آنها را اعضاي ارتش ،هفت هزار نفر را شبهنظاميان حامي دولت، و 378تن را اعضاي حزباهلل لبنان تشکيل ميدهند. ديدهبان حقوق بشر سوريه افزوده که يک هزار و 214 جنگجوي خارجي از ايران ،عراق و افغانستان که در حمايت از دولت بشار اسد ميجنگيدند ،نيز در سال 2015در اين کشور کشته شدهاند. اين گروه گفته است که از آغاز اعتراضها و جنگ داخلي سوريه در سال 2011توانسته مرگ 260هزار و 758نفر در اين کشور را ثبت کند که حداقل 76هزار نفر آنها را غير نظاميان تشکيل ميدادند. بيش از 45هزار شورشي و 95هزار نيروي دولتي نيز در اين مدت کشته شدهاند .حمالت هوايي ائتالف به رهبري آمريکا و روسيه نيز تا کنون به مرگ 40هزار و 121جهادي منجر شده است.
January 2016 دي 1394
اتحاديه اروپا ،نامهاي را خطاب به دولت لهستان ارسال کرده و گفته است که اين اقدام دولت لهستان براي کميسيون اتحاديه اروپا «زنگ خطر» ارزيابي ميشود. اين دومين نامهاي است که تيمرمان از سوي کميسيون اتحاديه اروپا خطاب به مقامهاي ورشو مينويسد .او در نامه اول خود که در 23دسامبر به ورشو فرستاد ،به دولت اين کشور در مورد ايجاد محدوديت در استقالل و اختيارات دادگاه قانون اساسي لهستان هشدار داده بود.
توافقنامه تجاري اوکراين و اتحاديه اروپا اجرايي شد
از روز اول ژانويه سال 2016توافقنامه اوکراين و اتحاديه اروپا به اجرا درآمد و همزمان روسيه اعالم کرد که دولت اوکراين را به دليل عدم پرداخت بدهيهاي آن کشور تحت تعقيب قضايي قرار داده و توافقنامه آزادي تجارت با اين کشور را به حالت تعليق درآورده است. توافقنامه تجارت آزاد بين اتحاديه اروپا و دولت اوکراين در چارچوب «توافقنامه ارتباط ويژه» بين دو طرف در جون سال 2014امضا شد و با اجرايي شدن آن ،اتحاديه اروپا عمال جانشين روسيه به عنوان شريک سنتي اوکراين ميشود. روابط نزديکتر تجاري با اتحاديه اروپا منشا اصلي اختالف اوکراين و روسيه است که به اقدام روسيه در انضمام شبه جزيره کريمه و حمايت از روس تباران اوکراين منجر شد که جنگ داخلي طوالني اوکراين را در پي آورده است. در نوامبر سال ،2013تصميم ويکتور يانوکوويچ ،رئيس جمهوري وقت اوکراين ،براي کنار گذاشتن سياست نزديکي اقتصادي به غرب و تالش براي گسترش بيشتر روابط با روسيه چند ماه تظاهرات اعتراضي را در پي آورد و سرانجام به برکناري وي و انتخاب دولت و رئيس جمهوري طرفدار غرب منجر شد. با اجرايي شدن توافقنامه اخير ،که ممکن است در نهايت به عضويت کامل اوکراين در اتحاديه اروپا بيانجامد، اين کشور بايد به تدريج قواعد و مقررات مالي و بازرگاني خود را با مقررات اتحاديه اروپا وفق دهد .اوکراين انتظار دارد به تدريج ،ساختار اقتصادي آن کشور از حالت وابستگي اقماري به روسيه خارج و به ساختار اقتصادهاي غربي نزديک شود. کميسيون اروپا در بيانيهاي به مناسب اجراي توافقنامه با اوکراين گفته است که اين توافقنامه به نوين سازي و تنوع ساختاري اقتصاد اوکراين کمک خواهد کرد و انگيزه بيشتري را براي اصالحات در آن کشور پديد خواهد آورد. دولت اوکراين انتظار دارد که بهبود فضاي اقتصادي اين کشور به جلب سرمايه گذاري خارجي نيز منجر شود. توافقنامه اوکراين و اتحاديه اروپا واکنش تند روسيه و تعليق توافقنامه تجارت آزاد با آن کشور را در پي آورده و روسيه واردات مواد غذايي از اوکراين را ممنوع کرده است. نخست وزير اوکراين خسارت ناشي از تصميم روسيه را 600ميليون دالر تخمين زده و پترو پوروشنکو ،رئيس جمهوري اين کشور گفته است که اوکراين آماده است هزينه عضويت در اتحاديه اروپا را بپذيرد و به اين ترتيب، از خطرات سنگينتر وابستگي اقتصادي به روسيه اجتناب ورزد. وي روسيه را متهم کرد که عامل اصلي آغاز و ادامه جنگ داخلي اوکراين بوده و افزود که تصميم به قطع واردات مواد غذايي هم جنبه ديگري از اين جنگ است.
تالش دولت لهستان براي دگرگوني در نظام رسانهها دولت لهستان قصد دارد نظام رسانهها در اين کشور را دگرگون کند .نمايندگان پارلمان در يک رأيگيري عجوالنه تغيير قانون در اين زمينه را تصويب کردند .خبرنگاران و نهادهاي رسانهاي و اتحاديه اروپا در اين مورد هشدار دادهاند. هدف از اين اصالحات ايجاد دگرگوني در شبکه راديو و تلويزيون عمومي و دولتي است ،اما از نظر خبرنگاران لهستان ،اين اقدام تالشي است براي تأثيرگذاري سياسي بر رسانهها. اپوزيسيون مصوبه پارلمان را به شدت مورد انتقاد قرار
9
داده و کميسيون اتحاديه اروپا نيز نگراني خود را اعالم کرده است. دولت محافظهکار لهستان در يک اقدام پارلماني، نخست طرحي را تصويب کرد که بر اساس آن بخش بزرگي از اختيارات دادگاه قانون اساسي براي نظارت بر دولت و پارلمان سلب شده است. حزب محافظهکار «حق و عدالت» در انتخابات ماه اکتبر به اکثريت مطلق آرا دست يافت و بدينگونه قادر شد تغييرات اساسي در قوانين کشور ايجاد کند. در رأيگيري اخير 232نماينده به طرح دولت براي اصالحات نظام رسانهاي کشور رأي مثبت دادند .بر اساس گزارش خبرگزاري لهستان ،اين رأيگيري 152رأي مخالف و 34رأي ممتنع داشته است. بر اساس اين اصالحات ،قرار است در گام نخست هيأتهاي مديره اين رسانهها تغيير کنند .از اين پس انتخاب اعضاي هيأتهاي مديره تحت نفوذ سياسي دولت قرار خواهد گرفت. به گزارش روزنامه «گازتا ويبروژا» ،اعضاي هيأتهاي مديره اين نهادها از سوي وزير دارايي تعيين ميشوند و او هر لحظه ميتواند آنها را برکنار کند. آندرژي هالينسکي ،نماينده اپوزيسيون حزب «پالتفرم شهروندان» در پارلمان اين کشور ،در باره اين مصوبه ميگويد ،بدينگونه «رسانهها حزبي ميشوند و احتماال به سرعت تمام ،اين مصوبه به امضاي رئيسجمهور خواهد رسيد». کريشژوف لوفت ،نماينده اداره امور رسانهها ،با انتقاد شديد از اين مصوبه از آن به عنوان «روز سياه» در تاريخ رسانههاي لهستان نام برد. در اين ميان فرانتس تيمرمان ،معاون رئيس کميسيون
«کودتاي قضايي» عليه نتايج انتخابات در ونزوئال
ديوان عالي ونزوئال اعتبار سه نماينده تازه انتخاب
شده اپوزيسيون را موقتا رد کرد .بدين گونه اپوزيسيون در پارلمان به اکثريت دو سوم دست نمييابد تا بتواند به اصالحات در قانون اساسي دست بزند. حزب حاکم سوسياليست به رهبري نيکالس مادورو پيش از آن خواستار بياعتبار اعالم کردن روند انتخاب 9 نماينده اپوزيسيون شده بود. به گزارش خبرگزاري آلمان ،حال با اين تصميم ديوان عالي ،نيروهاي اپوزيسيون اکثريت دو سوم آرا در مجلس ملي را از دست خواهند داد و نخواهند توانست دست به اصالحات در قانون اساسي کشور بزنند ،يا براي برکناري رئيسجمهور ،نيکالس مادور ،رفراندوم برگزار کنند. هماکنون رئيسجمهور ونزوئال داراي اختيارات اجرايي گسترده است و تا کنون با صدور حکمهاي حکومتي گوناگون
دنباله در صفحة بعد
10
دنباله از صفحة قبل
کشور را اداره کرده است. پارلمان پيشين که اکثريت آن را سوسياليستها در اختيار داشتند ،اندکي پيش از شب ميالد مسيح 13قاضي جديد را براي ديوان عالي کشور انتخاب کرد .اپوزيسيون از اين اقدام شديدا انتقاد کرده است ،زيرا به اين ترتيب تا ساليان دراز تصميمات قضايي جانبدارانه به سود دولت سوسياليست اتخاذ خواهد شد. رهبر اپوزيسيون ،حسوس توره آلبا که دبيرکل جبهه متحد دمکراسي ونزوئال است ،از جامعه بينالملل تقاضاي کمک کرده است .او در نامهاي خطاب به اتحاديه اروپا ،سازمان ملل متحد و سازمان کشورهاي آمريکايي مينويسد« ،کشور ما با يک کودتاي قضايي عليه انتخابات و آراي مردم روبرو شده است». دبيرکل جبهه متحد دمکراسي از اين نهادها خواسته است بکوشند تا اراده مردم ونزوئال پذيرفته شود.
January 2016 دي 1394
پناهندگي پناهجوياني که هويت آنان بهطور قطع قابل شناسايي نيست ،به کندي صورت ميگيرد و در برخي از موارد رسيدگي به تقاضاها ناممکن ميشود. حزب دموکرات مسيحي آلمان هنوز در اين زمينه واکنش روشني از خود نشان نداده است. بنا به گزارش رسانهها پليس اتريش ،از چندي پيش صدها پناهجو را که اطالع نادرست در مورد هويت خود در اختيار ماموران گذاشته بودند ،به کشور مقصد بازگردانده است« .جعل هويت» اين پناهجويان در امتحان زباني که از سوي مترجمان پليس صورت گرفته،محرز شده است. سخنگوي پليس اتريش در اين رابطه گفت« ،ما فکر
طرح جلوگيري از ورود پناهجويان بيشناسنامه به آلمان در آلمان حزب سوسيال مسيحي ميخواهد از ورود پناهجوياني که فاقد مدرک شناسايي معتبر هستند، جلوگيري کند .فقط در دو روز تعطيل کريسمس بيش از 11 هزار پناهجو وارد آلمان شدند. بنا بر اين گزارش ،حزب سوسيال مسيحي آلمان تالش ميکند شمار پناهجويان را با دستاويز نداشتن مدرک معتبر يا استفاده از مدرک جعلي کاهش دهد. بر اساس اين طرح ،پناهجوياني که آگاهانه مدارک شناسايي خود را ازبين ميبرند يا اطالعات نادرست در مورد هويت خود در اختيار ماموران ادار ه مهاجرت قرار ميدهند ،از سر مرز به کشور مقصد بازگردانده ميشوند. در اين طرح که قرار است در نشست عمومي حزب در ژانويه 2016مورد بحث قرار گيرد ،آمده است که امکان صدور کپي مدارک شناسايي معتبر پناهجويان در کشورهاي همسايه آلمان فراهم خواهد آمد .در حال حاضر تقاضاي
نزديک به 372هزار پناهجو از راه اسلووني به اتريش و آلمان وارد شدهاند. اقدام مجارستان که در مسير موسوم به «مسير بالکان» (راه زميني از جنوب شرقي اروپا به سمت کشورهاي غرب اروپا) قرار دارد ،در جهت مسدودکردن مرزهاي خود براي کاستن از شمار پناهجوياني بود که از صربستان (در جنوب) راهي کشورهاي مرکزي اروپا ميشدند. بنا به گزارشهاي رسمي ،از شمار پناهجوياني که از ترکيه راهي يونان ميشوند نيز کاسته نشده است .فقط در يک روز يعني صبح روز سهشنبه 22دسامبر ،بيش از يک هزار پناهجو خود را با قايق به بندر پيرئوس در يونان رساندند .منابع غيررسمي اعالم کردند که در بعدازظهر اين روز نيز نزديک به 1500پناهجو با قايق به ساحل رسيدند. بنا به گزارش کميسارياي عالي سازمان ملل در امور پناهندگان ،از آغاز سال 2015ميالدي تا روز 27ماه دسامبر همين سال ،بيش از 850هزار پناهجو از ترکيه به يونان وارد شدهاند 57 .درصد اين پناهجويان تابعيت سوريه را داشتند.
پوزش ژاپن از بردگي جنسي زنان کرهاي در جنگ جهاني دوم
تنش بين کره جنوبي و ژاپن بر سر ماجراي به بردگي ميکنيم ،برخي با وجود اينکه ميدانند شانسي براي پذيرش تقاصاي پناهندگيآنها وجود ندارد ،با اين حال بخت خود را آزمايش ميکنند». اين سخنگو از دادن اطالعات در بار ه مليت واقعي اين افراد خودداري کرد .او همچنين گفت« ،برخي از پناهجويان با وجود آنکه به اسلووني بازگردانده ميشوند ،باز هم با اتوبوسهاي مسافربري به سر مرز ميآيند و تالش ميکنند دوباره به اتريش وارد شوند ».به گفته اين سخنگو هفتهها است که هر روز دستکم 3هزار پناهجو وارد اين کشور ميشوند. همزمان شمار پناهجوياني که وارد کشورهاي اروپايي ميشوند ،هر روز افزايش مييابد .از زمانيکه مجارستان در ماه اکتبر ،مرزهاي خود را با سيمخاردار حصارکشي کرده،
جنسي کشيدن زنان کرهاي در روسپيخانههاي سربازان ژاپن در جريان جنگ جهاني دوم ،با عذرخواهي ژاپن از کره جنوبي پايان يافت. بهگزارش خبرگزاري آلمان ،يون بيونگ ،وزير امور خارجه کره جنوبي پس از ديدار با فوميو کيشيدا ،همتاي ژاپني خود در سئول گفت در اينباره دو کشور به «توافق قطعي و غيرقابل فسخ» دست يافتهاند. بنا به اين گزارش دو طرف براي ايجاد صندوقي بهمنظور کمک به قربانيان اين رويداد توافق کردند. فوميو کيشيدا همچنين اعالم کرد که توکيو خسارتي معادل يک ميليارد ين ( 7.6ميليون يورو) در رابطه با «روسپيگري اجباري» زنان کرهاي پرداخت خواهد کرد. افزون بر اين ،شينزو آبه ،نخستوزير ژاپن از «عذرخواهي و ندامت قلبي» از اين ماجرا سخن گفت .وزير خارجه ژاپن گفت که اين کشور در اينباره احساس مسئوليت ميکند. بر اساس گمانهزنيهاي تاريخشناسها در جريان جنگ جهاني دوم 200 ،هزار زن از کره ،چين ،اندونزي،
از صفحة اول
اجراي تحريمهاي جديد آمريکا عليه ايران به تعويق افتاد نمايندگان جمهوريخواه تعويق تحريمهاي جديد اقتصادي عليه ايران را مورد انتقاد قرار دادند. در عين حال ،حسن روحاني ،رئيس جمهوري ايران ،در واکنش به تحريمهاي جديد آمريکا به حسين دهقان ،وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح دستور داد برنامه توليد انواع موشکهاي مورد نياز نيروهاي مسلح با سرعت و جديت بيشتري ادامه يابد. روحاني در دستور خود نوشت« ،در صورت تکرار اينگونه اقدامات غلط و مداخلهجويانه از سوي آمريکا، وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح موظف است با استفاده از کليه امکانات ،برنامهريزي جديدي براي گسترش توانمنديهاي موشکي کشور ،بهعمل آورد». در همين حال مسعود جزايري ،سخنگوي ارشد نيروهاي مسلح ايران نيز در واکنش به اقدام آمريکا گفت گسترش توان دفاعي و موشکي با جديت ادامه دارد و «جمهوري
10
فيليپين و تايوان مجبور به کار در روسپيخانههاي نظامي سربازخانههاي ژاپني شدند .تا کنون ژاپن از عذرخواهي در اينباره و پرداخت خسارت به قربانيان پرهيز ميکرد.
حمالت بوکو حرام به شمال نيجريه چندين کشته بر جاي گذاشت
بوکو حرام ،گروه تندرو اسالمگرا ،با نارنجک به شهر
مايدوگوري نيجريه واقع در شمال اين کشور حمله کرد و با چندين عمليات انتحاري دستکم 15نفر را کشت .بيم آن ميرود که تعداد کشتهشدگان بسيار بيشتر باشد. بهگزارش آسوشيتدپرس ،اين حمالت ،نخستين حمالت بوکو حرام به مايدوگوري پس از چندين هفته است. مايدوگوري شهري است که بوکو حرام در آنجا شکل گرفت. شاهدان عيني گزارش دادهاند که دهها تن از جنگجويان بوکو حرام با چند کاميون وارد مايدوگوري شدند .پس از آن ،دستکم دو زن عضو اين گروه در حومه شهر دست به عمليات انتحاري زدند. بهگفته منابع دولتي ،ارتش نيجريه 10تروريست انتحاري ديگر را پيش از انجام عمليات خود از پاي در آورده است. حمله به مايدوگوري دومين حمله سنگين اسالمگرايان تندرو در هفتههاي اخير است .آنها در فرداي کريسمس به دهکده کيمبا واقع در ايالت بورنو حمله کرده و به روي ساکنان آن شليک کردند و چند خانه را به آتش کشيدند .در اين حمله دستکم 14نفر کشته شدند و صدها نفر از اهالي دهکده مجبور به ترک کاشانه خود شده و به اردوگاهي در بيو ،دهکده مجاور ،پناه بردند. دولت نيجريه در هفتههاي اخير از ضعيف شدن گروه بوکو حرام خبر داده بود. بوکو حرام از سال 2009براي تشکيل حکومت اسالمي در شمال نيجريه بر اساس قوانين شريعت ميجنگد .از آن زمان تا کنون دستکم 17هزار نفر کشته و بيش از 2.6 ميليون نفر مجبور به ترک خانههاي خود شدهاند. بنا به گزارشهاي سازمان ملل متحد ،بهدليل خشونتهاي اين گروه تندرو بيش از يک ميليون کودک نميتوانند به مدرسه بروند..
اسالمي حتي يک روز از ارتقاء توان موشکي خود غافل نبوده است». او ظرفيتهاي دفاعي به ويژه موشکي را جزء خطوط قرمز جمهوري اسالمي دانست. عباس عراقچي ،معاون وزير امور خارجه ايران و عضو ارشد هيأت مذاکرهکننده ايران در گفتوگوهاي هستهاي نيز اعالم کرد که ميان بحث توافق هستهاي و آزمايش موشکي تفاوت آشکاري وجود دارد و «به هيچ وجه آزمايش موشکي نقض برجام نيست». ايران در تاريخ 10اکتبر 2015موشک بالستيک «عماد» را آزمايش کرد .در پي آن ،آمريکا ،بريتانيا ،فرانسه و آلمان از کميته تحريمهاي ايران در شوراي امنيت سازمان ملل خواستند عليه آزمايش موشکي ايران که بهگفته آنها ناقض قطعنامه تحريم سازمان ملل است ،اقدام کند .اين چهار کشور در نامهاي که شامل جزئياتي درباره پرتاب اين موشک بود ،گفت ه بودند که موشک عماد قادر به حمل سالح هستهاي است. قطعنامه 1929سازمان ملل و بهويژه پاراگراف نهم آن، ش موشکهاي بالستيک که قابليت ايران را از انجام آزماي حمل کالهکهاي هستهاي را دارند ،منع کرده است .اين قطعنامه تا زمان اجراي توافق هستهاي ايران و کشورهاي قدرتمند معتبر است.
11
January 2016 1394 دي
11
12
January 2016 1394 دي
Pardis Travel is not affiliated with or endorsed by Pardis Publications, Inc.
12
13
January 2016 1394 دي
13
14
آيا اين تصوير دايره است؟
به نظر شما اين تصوير دايره است؟ روانشناسان ميگويند پاسخ شما به اين سوال ميتواند حاکي از ديدگاههاي سياسي و اجتماعي شما باشد. اگر پاسخ شما اين است که «بله ،اين شکل به اندازه کافي گرد هست» ،به احتمال زياد شما از نظر سياسي فردي ليبرال و اهل مدارا هستيد .شما به آنچه با عرف اجتماعي تفاوت دارد حساسيت منفي نداريد و به احتمال زياد معتقديد دولت بايد به افراد بي خانمان و بيکار کمک کند و با مهاجران يا با ازدواج افراد همجنس مشکلي نداريد. اما اگر پاسخ بدهيد که «نه ،اين گرد نيست» ،احتماال ديدگاهي محافظهکار داريد و به آنچه با عرف جامعه تفاوت دارد حساسيت نشان ميدهيد ،شما به احتمال زياد با حمايت از حقوق صاحبان کسب و کار و تجارت موافقيد ،طرفدار ارتشي قدرتمند هستيد ،با مهاجرت غيرقانوني مخالفيد و خواهان شدت عمل در قبال جرائمي مثل روسپيگري و مواد مخدر هستيد. شايد اين تست شبيه شوخي به نظر برسد ،اما برگرفته از نتايج تحقيقي است که در نشريه «شخصيت و روانشناسي اجتماعي» منتشر شده است. براي اين تحقيق چهار مطالعه انجام شد و روانشناسان اشکال مختلف هندسي (دايره ،مربع ،مثلث) را به شرکت کنندگان نشان دادند .آنان در نهايت به اين نتيجه رسيدند که تفاوت محافظهکاران و ليبرالها در حمايت از سياستهاي اجتماعي فقط متاثر از ديدگاههاي سياسي آنها نيست ،بلکه آنها از نظر شناختي ،گرايش بيشتري به تشخيص و يافتن هر نوع انحراف از نورم و عرف دارند. از اين رو کساني که کج و کولگي اين اشکال را ناديده مي گرفتند ،تساهل و مداراي بيشتري نسبت به افراد در حاشيه اجتماع نشان ميدادند و ميخواستند فعاالنه به آنها کمک کنند. اما کساني که نميتوانستند «نقص» اين شکلها را ناديده بگيرند و تفاوت اين اشکال را با شکل «درست» زياد ميدانستند ،ديدگاهي محافظهکار داشتند ،خواهان مجازات سنگين براي متخلفان بودند و کمتر از خدمات اجتماعي براي اقشار آسيب پذير طرفداري ميکردند.
چاقي بزرگترين خطر سالمت زنان مشاور ارشد پزشکي دولت انگليس در گزارش ساالنه خود چاقي را بزرگترين خطر براي سالمتي زنان و نسلهاي آينده توصيف کرده است. سالي ديويس ،در اين گزارش که به سالمت زنان اختصاص داشت ،از دولت انگليس خواسته اين موضوع را خطر ملي تلقي و براي پيشگيري از اين «فاجعه در حال گسترش» اقدام کند.
January 2016 دي 1394
در اين گزارش پيشگيري از چاقي براي تمام جمعيت انگليس موضوعي جدي قلمداد شده اما متذکر شده اين موضوع در مورد زنان اهميت ويژهاي دارد چون بيشتر از مردان باعث کوتاه شدن عمر آنها ميشود. خانم ديويس تاکيد کرده زنان براي سالمتي خود، فرزندان و نوه هايشان بايد مواظب سالمت جسمي و رواني خود در دوران حاملگي باشند ،چون اين دوران ميتواند تاثير ماندگاري بر سالمت مادر و جنين بگذارد و براي مثال احتمال ديابت را در فرزند افزايش دهد. تحقيقات نشان ميدهند چاقي مادر در دوران بارداري، احتمال سقط يا نارس متولد شدن جنين را هم افزايش ميدهد. خانم ديويس همچنين گفته است که قصد دارد اين باور نادرست را که مادر باردار بايد بجاي دو نفر غذا بخورد ريشهکن کند ،مادر باردار بايد يک تغذيه سالم و متعادل داشته باشد ،ميوه و سبزيجات زياد مصرف و از مصرف الکل يا کشيدن سيگار پرهيز کند. در اين گزارش بر اهميت تشخيص و درمان زودهنگام اختالالت خوردن (بي اشتهايي عصبي ،پرخوري عصبي و بي اختياري در خوردن) تاکيد شده چرا که اين اختالالت بيشتر در زنان ديده ميشوند. موضوع ديگر يائسگي است و اين گزارش از مديران و کارفرمايان خواسته شرايطي را فراهم کنند که زنان در محيط کار بتوانند بدون شرمساري اين موضوع را با آنها درميان بگذارند و به اين ترتيب هم سالمت زنان و سالمت کار بهبود پيدا کند.
چاقي در زنان ايراني
موضوع چاقي به ويژه چاقي زنان يکي از مسائل جدي جامعه ايران هم هست و آمارهاي رسمي از گسترش فزاينده اين موضوع حکايت دارد. بر اساس آخرين آماري که دکتر شهرام علمداري ،دبير علمي پنجمين کنگره پيشگيري و درمان چاقي ايران اعالم کرد ،حدود 25ميليون ايراني ،يبيش از يک سوم جمعيت، اضافه وزن دارند يا چاق هستند. شيوع اين مشکل در زنان باالي 20سال به بيش از پنجاه درصد ميرسد.
هشدار درباره خطرات سيگارهاي الکترونيکي
دانشمندان آمريکايي يک بار ديگر در خصوص خطرات جدي سيگارهاي الکترونيکي هشدار دادهاند .آنها ميگويند از هر چهار تنباکوي مايع مزهداري که در اين سيگارها استفاده ميشود ،سه تاي آنها ممکن است منجر به بيماريهاي جدي دستگاه تنفسي انسان شود. سيگار الکترونيکي ،ابزاري است که با باتري کار و استعمال دخانيات را شبيهسازي ميکند .اين ابزار مواد مايعي را که حاوي نيکوتين است ،بخار ميکند و به ششهاي مصرف کننده ميفرستد .بر خالف سيگارهاي معمولي ،که در کشورهاي مختلف قوانين بعضا سفت و سختي در مورد خريد و مصرف آنها وجود دارد ،اغلب کشورها هنوز قانوني براي سيگارهاي الکترونيکي ندارند. به گزارش خبرگزاري فرانسه ،عدم وجود قانون مشخص درباره سيگارهاي الکترونيکي ،باعث نگراني مسئوالن بهداشت آمريکا شده است چرا که آنها اعتقاد دارند نيکوتين با طعمهاي آبنباتي سالمت نوجوانان اين
14
کشور را هدف قرار داده است. در اين پژوهش تازه ،که توسط دانشمندان دانشگاه هاروارد انجام شده ،طعمهاي نيکوتين مايع ميوهاي ،پشمکي و همينطور کاپ کيک که نوجوانان از آنها استقبال ميکنند مورد بررسي قرار گرفته است .اين دانشمندان دريافتهاند که 75درصد نمونه هاي آزمايش شده حاوي «دي استيل» است که ميتواند منجر به بيماري تنفسي برونشيوليت شود .عالئم اين بيماري سرفه ،خس خس و تنگي نفس است که موجب ايجاد مشکل تغذيهاي در بيمار ميشود. از ميان هفت هزار طعم سيگارهاي الکترونيکي ،محققان به بررسي 51نمونه که توسط برندهاي اصلي و پرفروش سيگارهاي الکترونيکي عرضه ميشوند پرداختنند .هدف آنها يافتن دي استيل ،استون و پروپيونيل استيل بود که به بروز بيماريهاي دستگاه تنفسي منجر ميشوند .نتايج حاکي از يافتن دي استيل در 39 طعم ،استون در 46طعم و پروپيونيل استيل در 23طعم از اين سيگارهاي الکترونيک بود.
«ادل» برنده بزرگ جوايز موسيقي «بي.بي.سي» شد در دومين دوره جوايز موسيقي «بي .بي .سي» ،ادل، خواننده بريتانيايي ،با دريافت چندين جايزه از جمله «بهترين خواننده بريتانيايي» و «بهترين اجراي زنده» در صدر برندگان قرار گرفت. او موفق نشده بود در اين مراسم شرکت کند اما با فرستادن پيامي ،از دريافت اين جوايز اظهار شادماني کرد. هوزير ،خواننده ايرلندي ،با ترانه «مرا به کليسا ببر» ()Take Me To Churchبرنده جايزه بهترين آهنگ سال از سوي مخاطبان شد. مراسم دومين دوره جوايز موسيقي «بي .بي .سي» با اجراي گروه «وان دايرکشن» آغاز شد ،که اعضاي آن پس از حدود يک سال ،دوباره در کنار هم جمع شدند. همچنين تيلور سويفت برنده جايزه «خواننده جهاني» شد .او که از طريق ويدئو از استراليا در مراسم شرکت کرده بود ،عالوه بر جايزهاش ،يک ميکروفون طاليي و عتيقه متعلق به «بي.بي.سي» را نيز دريافت کرد. جک گرت نيز جايزه «هنرمند نوظهور» را گرفت..
سال گذشته فرل ويليامز برنده بزرگ اولين دوره جوايز موسيقي «بي .بي .سي» شده بود. الزم به ذکر است که بليتهاي تور امريکا و کاناداي «ادل» در سال 2016تنها در عرض چند دقيقه بفروش رفت که نشاندهنده ميزان محبوبيت اين خواننده است.
«ژنهاي خودکشيکننده» راه جديد درمان سرطان پروستات دانشمندان آمريکايي ميگويند روش جديدي براي درمان سرطان پروستات که شايعترين سرطان در ميان مردان است ،پيدا کردهاند. در اين روش سلولهاي سرطاني به نوعي به از بين بردن خودشان اقدام ميکنند که اصطالحا «درمان از طريق خودکشي سلولها» نامگذاري شده است. محققان ميگويند با استفاده از اين روش شانس زنده
دنباله در صفحة بعد
15
January 2016 دي 1394
پژوهشگران :بيشتر موارد ابتالي به سرطان قابل پيشگيري است
دنباله از صفحة قبل ماندن بيماران شرکتکننده در پژوهش بعد از پنج سال از آغاز درمان ،نسبت به تحقيقات مشابه قبلي تا 20درصد افزايش يافته است. با وجود اين کارشناسان سرطان ميگويند تحقيقات بيشتري در مورد اين روش درماني جديد نياز است تا بتوان نتايج آن را به عموم تعميم داد. نتايج اين مطالعه که توسط محققان بيمارستان متديست هيوستون در ايالت تکزاس صورت گرفته ،مدعي است چنانچه روشهاي پرتودرماني و درمان از طريق ژنهاي خودکشيکننده ،با هم ترکيب شوند ميتوان به درمان موفقتر سرطان پروستات در آينده تا حدود زيادي خوشبين بود.
در اين روش سلولهاي سرطان پروستات با استفاده از مهندسي ژنتيک اصالح ميشوند ،به طوري که بعد از بازگشت به بدن به سيستم دفاعي دستور ميدهند آنها را از بين ببرد؛ در حقيقت ميتوان گفت آنها فرمان قتل خود را صادر ميکنند. سيستم دفاعي بدن معموال غدد سرطاني را به عنوان عامل تهديدکننده هدف قرار نميدهد چرا که اين غدهها از سلولهاي عادي بدن تشکيل ميشوند؛ سلولهايي که سيستم دفاعي بدن آنها را «سالم» ميشناسد .بنابراين، برخالف هنگامي که باکتري يا ويروسها در بدن عفونت ايجاد ميکنند ،سيستم دفاعي براي از بين بردن سلولهاي سرطاني اقدام نميکند. در حالي که در اين تحقيق جديد ،دانشمندان با استفاده از وارد کردن يک ويروس به سلول سرطاني ،به سيستم دفاعي بدن سيگنال ميدهند که زمان حملهاي بزرگ به اين گروه از سلولها (غده سرطاني) فرا رسيده است. دکتر برايان باتلر ،از اعضاي اين تيم تحقيقاتي ميگويد استفاده از روش درماني «خودکشي ژني» ميتواند دريچهاي جديد به سوي درمان سرطان پروستات باز کند .او اضافه ميکند« ،ما ميتوانيم با تزريق کردن ژنهاي اصالح شده به بدن اجازه دهيم خودش با سرطان مبارزه کند و اگر غده سرطاني در آينده هم دوباره عود کند ،سيستم دفاعي بدن خودبخود با آن مبارزه خواهد کرد». با وجود اين ،دکتر کوين هارينگتون ،متخصص درمان بيولوژيکي سرطان در موسسه تحقيقات سرطان لندن ضمن «جالب توجه» خواندن نتايج اين تحقيق ميگويد پژوهشهاي بيشتري بايد در اين زمينه صورت گيرد و ميافزايد« ،ما به نمونهبرداريهاي تصادفي بيشتري نياز داريم تا بتوانيم بگوييم اين روش از پرتودرماني صرف مؤثرتر است يا نه».
نشست پاريس درباره تغييرات اقليمي به توافق تاريخي رسيد پس از حدود دو هفته مذاکرات فشرده در پاريس ،تمام 195کشور شرکت کننده در خصوص تغييرات اقليمي به توافق رسيدند. از روزي که اين مذاکرات آغاز شد ،کاهش انتشار گازهاي گلخانهاي و پايين آوردن ميزان استفاده از سوختهاي فسيلي در کانون مذاکرات قرار داشته است. بر اساس اين توافق ،ميزان افزايش گرمايش زمين تا سال 2050بايد زير 2درجه باقي بماند .اين نخستين بار در تاريخ است که همه کشورها موظف به کاهش توليد گازهاي کربني ميشوند. همه کشورها متعهد به اجراي بخشي از اين توافق خواهند بود و بخشي از آن را نيز ميتوانند داوطلبانه اجرا
15
کنند .پيشتر 134 ،کشور ،از جمله چين و هند ،از اين توافق حمايت کرده بودند. در متن اين توافق قيد شده است که خطر تغييرات اقليمي بسيار بيشتر از چيزي است که پذيرفته شده است. يکي از محورهاي اختالف نظر اين بود که هزينه برنامههاي مبارزه با تغييرات اقليمي چگونه بين کشورهاي مختلف توسعهيافته و کشورهاي در حال توسعه توزيع شود. رهبران ارشد و نمايندگان کشورهاي مختلف جهان در پاريس گرد آمده بودند تا به توافقي الزم االجرا براي مبارزه با تغييرات اقليمي برسند. مارتين کايزر ،از مقامهاي سازمان غيردولتي «صلح سبز» ،گفت که اين مساله مطرح بوده که چه طور تعيين يک هدف بلند مدت براي کنترل گرمايش زمين ميتواند به هدف گذاري مشخص ميان مدت براي قطع استفاده از سوختهاي فسيلي بينجامد. او همچنين درباره انجام تعهدات مالي که کشورهاي ثروتمند اروپايي و آمريکا پذيرفتهاند ترديد کرد و گفت، «ظاهرش اين است که همه چيز سر جايش قرار گرفته ،اما هنوز نميدانيم اين توافق چيز خوبي است يا بد».
مادر تريسا قديس ميشود
واتيکان تاييد کرده که قصد دارد مادر تريسا ،راهبه برنده جايز صلح نوبل را به عنوان قديس معرفي کند. به گفته واتيکان ،پاپ فرانسيس دومين معجزهاي را که به مادر تريسا نسبت داده شده ،به رسميت شناخته و به اين ترتيب ،راه براي قديس شدن او باز شده است .واتيکان گفته است اين معجزه ،به شفاي يک مرد برزيلي در سال 2008که چندين تومور مغزي داشته ،مربوط ميشود. در سال 2003هم پاپ ژان پل دوم اولين معجزهاي را که به مادر تريسا نسبت داده شده بود ،به رسميت شناخت. اين اقدام پاپ که به عنوان آمرزش شناخته ميشود ،اولين مرحله از مراحل قديسي است. تحقيق درباره معجزات مادر تريسا پس از مرگ او آغاز شد و قرار است مراسم قديس شدن مادر تريسا در ماه سپتامبر 2016برگزار شود. مادر تريسا به دليل فعاليتهاي بشردوستانهاش در کلکته هند موفق به دريافت جايزه صلح نوبل شد. او در سال 1910در خانوادهاي آلبانياييتبار به دنيا آمد و از سال 1929به کلکته رفت .مادر تريسا در سال 1997 در پي يک بيماري طوالني درگذشت.
تحقيقات جديد نشان ميدهد که ابتالي به سرطان در بيشترين موارد به عواملي مانند نحوه زندگي و شرايط محيطي بستگي دارد و اجتنابپذير است. پژوهشگران دانشگاه «استوني بروک» نيويورک با بررسي رابطه بين سرطان با تغييرات ژنتيکي در مقايسه با عوامل محيطي نتيجه گرفتهاند که 10تا 30درصد موارد ابتالي به سرطان را مي توان به «عوامل درون ـ زا» نسبت داد اما «عوامل برون ـ زا» يا همان شرايط محيطي و نحوه زندگي، عامل بروز 70تا 90درصد موارد سرطان است .به عبارت ديگر ،ابتالي به سرطان بيش از آنکه حاصل «بد شانسي» و در نتيجه ،اجتناب ناپذير باشد ،قابل پيشگيري است. پژوهش جديد در واکنش به تحقيقاتي صورت گرفت که نتايج آن چند ماه پيش به شکل مقالهاي در نشريه نيچر Natureمنتشر شد .آن مقاله حاکي از آن بود که بروز اختالل در جريان جهش ژنتيکي در اندام هاي مختلف عامل اصلي سرطان است و در نتيجه، ابتالي به اين بيماري را بايد بيشتر حاصل «تصادف» يا به اصطالح «بدشانسي» دانست .به گفته نويسندگان آن مقاله ،احتمال سرطان در بافتهاي مختلف بدن با دفعات تقسيم سلول پايه در آن بافتها رابطه مستقيم دارد و در جريان همين فرآيند تقسيم سلولي است که ممکن است فرد دچار «بدشانسي» شود و جهش ژنتيکي ،سلول سرطاني توليد کند. در آن مقاله آمده بود که برخي انواع سرطان با عوامل برون ـ زا يا محيطي ارتباط دارد ،مثال افزايش خطر ابتالي به سرطان ريه در نتيجه استعمال دخانيات است ،اما بيشتر انواع سرطان را بايد حاصل عوامل درون ـ زا دانست. براساس پژوهش قبلي که براساس بررسي آمار مبتاليان به سرطان توسط دو پژوهشگر در مرکز تحقيقات سرطان دانشگاه جانز هاپکينز آمريکا صورت گرفته بود ،اين نظر ابراز شد که صرف منابع مالي در شناسايي سريع و درمان سرطان در مراحل اوليه ابتال، به مراتب مفيدتر از تالش براي بهبود شرايط محيطي و تغيير در آداب و عادات مردم است. يوسف حنون ،سرپرست گروه تحقيقات سرطانشناسي دانشگاه استوني بروک نيويورک ،گفته است که با مطالعه آن مقاله متوجه شد که مبناي علمي آن بدون اشکال نبوده است .به گفته او ،اشکال اصلي آن تحقيقات اين بود که پژوهشگران فرض کرده بودند که عوامل درون ـ زا و برون ـ زا کامال از يکديگر مستقل هستند و ارتباطي بين آنها وجود ندارد.
مجري اين مراسم «استيو هاروي» ،کمدين و مجري مشهور امريکايي بود ،وي نخست از «آدريانا گوتيرز آروالو»، نماينده کلمبيا به عنوان برنده تاج اين رقابت نام برد ،اما دو دقيقه بعد در حالي که نماينده کلمبيا تاج بر سر از خوشحالي
اشتباه جنجالي در اعالم برنده دختر شايسته جهان
در اقدامي غيرمنتظره ،مجري مراسم «دختر شايسته جهان» که حدود 600ميليون تماشاگر تلويزيوني در سراسر دنيا پخش زنده آن را از شهر الس وگاس مشاهده ميکردند ،نام نماينده کلمبيا را به طور اشتباه به عنوان برنده رقابتها معرفي کرد ،اما دقايقي بعد ضمن معذرت خواهي، کانديداي فيليپيني را برنده اين رقابت اعالم داشت.
سر از پا نميشناخت و به ابراز احساسات حاضران در مراسم واکنش نشان ميداد ،هاروي بار ديگر روي صحنه ظاهر شده و ضمن قبول مسئوليت اين اشتباه« ،پيا آلونزو ورتزباک» ،نمايندهي فيليپين را برندهي نهايي اعالم کرد. اعالم اشتباه نام نمايند ه کلمبيا ،اين دختر زيبارو را در
در واکنش به آن مقاله ،گروه تحقيقاتي دانشگاه استوني بروک کار خود را با اين پرسش آغاز کرد که اگر عوامل برون ـ زا يا همان شرايط محيطي بر ميزان و نحوه تقسيم سلول پايه تاثير بگذارد ،آنگاه چه نتيجهاي ميتوان گرفت .به عنوان مثال ،آنان انگاره مرتبط با تاثير نور ماوراء بنفش بر جهش سلولي را مورد توجه قرار دادند. بر اساس اين نوع ارتباط ،گروه پژوهشي مدلي را براي ارزيابي آمار مربوط به ابتالي به سرطان تهيه کرد و مورد سنجش قرار داد. نتيجه به دست آمده حاکي از آن بوده است که جهش ژنتيکي در جريان تقسيم سلولي ،حتي در بافتهاي داراي نرخ باالي تقسيم سلولي ،ندرتا به حدي ميرسد که بتواند باعث سرطان اين بافتها شود .در اکثر موارد ،قرار گرفتن در معرض مواد سرطانزا يا ديگر عوامل محيطي است که روند بيماري را به جريان مياندازد .اين عوامل در 70تا 90درصد از موارد ابتالي به سرطان موثر هستند و به اين ترتيب« ،بدشانسي» ناشي از بروز اشکال در جريان تقسيم سلولي تنها 10تا 30درصد مسئول است. رئيس اين گروه پژوهشي گفته است« ،ترديد نبايد کرد که عوامل برون ـ زا نقشي اساسي در ابتالي به سرطان دارند و کسي نميتواند به بهانه بدشانسي ،از اقدام براي کاهش خطر ابتالي به اين بيماري فرار کند. به عنوان مثال ،استعمال دخانيات خطر ابتالي به سرطان ريه را به شدت افزايش ميدهد ،هرچند ممکن است يک سيگاري حرفهاي از روي خوش شانسي سرطان نگيرد يا فردي که سيگاري نيست به خاطر بدشانسي به اين بيماري مبتال شود .آنچه که مهم است اينکه خطري که فرد سيگاري را تهديد ميکند به مراتب بيش از فرد غيرسيگاري است». او توصيه ميکند که همچنان الزم است مردم و دولتها به تالش براي بهبود شرايط محيطي و اصالح نحوه زندگي خود ادامه دهند و اصالح روش و عادات زندگي ،مانند تغذيه سالم ،وزن مناسب و تحرک بدني الزم قطعا در پييشگيري از ابتالي به اين بيماري موثر است
معذوريت و مجري برنامه را در مخمصه قرار داد و باعث شد تا اين مراسم بسيار مجلل و پر زرق و برق که در چهار گوشه جهان از طريق ماهوارهها بطور زنده پخش ميشد با رسوايي پايان يابد. هاروي با شرمندگي به صحنه آمد و در حالي که اين پا و آن پا ميکرد برگ ه اعالم نام برند ه اصلي رقابت را به همه نشان داد و گفت« ،من شخصا” مسوول اين اشتباه هستم. ميتوانيد برگه را ببينيد که دقيقا نام فيليپين به عنوان برنده روي آن نوشته شده است .من اشتباه وحشتناکي کردم. کلمبيا دوم است. در اين هنگام در حاليکه خود نماينده فيليپين نيز با شنيدن سخنان هاروي غافلگير شده بود ،توسط دختر شايسته آمريکا که در کنار او ايستاده بود کسب اطمينان کرد که نام او به عنوان برنده اعالم شده است .او پس از مدت کوتاهي مکث کردن ،آهسته به سوي صحنه رفت و در کنار نماينده کلمبيا جاي گرفت ،اين اتفاق در ميان تماشاگران حاضر هياهو راه انداخت« .پائولينا وگا» دختر شايسته کلمبيايي سال گذشته جهان ،پس از لحظاتي بار ديگر آمد و تاج 30هزار دالري را از سر هموطن خود برداشت و بر سر نماينده فيليپين گذاشت.
16 دنباله از صفحة قبل
تجويز داروي ضد فشار خون نيازمند «بازنگري» است
محققان ميگويند تجويز داروي پايين آورنده فشار خون براي کساني که هنوز فشار خون باال ندارند ،اما خطر بيماريهاي قلبي عروقي در آنها زياد است ،ميتواند باعث نجات جان بسياري شود. بر اساس دستورالعملهاي فعلي ،تجويز داروي ضد فشار خون وقتي انجام ميشود که فشار خون از ميزان معيني بيشتر باشد. در حال حاضر اين ميزان باالي 140روي 90ميليمتر جيوه براي کساني است که عوامل خطر ساز آنها را تهديد ميکند ،اما براي تمام افرادي که فشار خون 160روي 100 دارند دارو تجويز ميشود. به اين ترتيب براي فردي که سکته مغزي کرده اما فشار خونش کمتر از اين ميزان است داروي فشار خون تجويز نميشود و فقط او را از اين نظر تحت نظر قرار ميدهند .اما گروهي از محققان از کشورهاي مختلف دنيا فکر ميکنند بايد تجويز داروي فشار خون براي افراد در معرض خطر زودتر شروع شود. بر اساس اين تحقيق ،افرادي که فشار خون طبيعي دارند اما خطر فشار خون در آنها زياد است ،مثال افراد سيگاري که کلسترول باال دارند يا در افراد باالي 65سال که ديابت دارند ،بيشترين نفع را از تجويز داروي ضد فشار خون ميبرند و خطر بيماري قلبي و سکته مغزي در آنها پايين مي آيد. نويسندگان اين تحقيق ميگويند داروي ضد فشار
January 2016
16
دي 1394
خون حتي ميتواند فشار خون اين افراد را حتي از ميزان مورد نظر پزشکان هم پايينتر بياورد .از اين رو آنها به اين نتيجه رسيدهاند که پزشکان بايد خطراتي که سالمت فرد را تهديد ميکنند در نظر بگيرند ،نه دستورالعملهاي خشک و در مواردي دلبخواهي را. اما متخصصان ديگر معتقدند که تغيير سبک زندگي بايد در الويت قرار داشته باشد نه تجويز دارو. پروفسور ليام اسميت از دانشکده بهداشت و طب لندن نتايج اين تحقيق را مهم دانسته اما ميگويد بايد در نظر داشت که همه افراد نميتوانند کاهش فشار خون را به خوبي تحمل کنند و بايد منافع دارو در کنار مضرات و عوارض جانبي آن سنجيده شود. دکتر تيم چيکو از دانشگاه شفيلد نيز ميگويد« ،بسياري از ما ميتوانيم فشار خونمان را پايين بياوريم و اين کار را به شکلي موثر و ارزان هم انجام دهيم؛ با تغذيه سالم ،ورزش و تحرک بيشتر ،کاهش مصرف الکل و حفظ وزن مناسب».
تحليلي و پانوشتهاي جامعي است که مؤسسه تاريخ معاصر آلمان ضميمه اين کتاب کرده است. هيتلر در «نبرد من» تالش زيادي به خرج داد تا تفکرات افراطي و انباشته از نفرت خود را با آميختن تاريخ به دروغ و گوشههايي از واقعيت براي افکار عمومي توجيه کند .اين کتاب که حاوي 780صفحه است و در دو جلد تنظيم شده، زندگينامه هيتلر و ايدئولوژي سياسي او را تصوير ميکند. ماگنوس برشتکن ،مدير مؤسسه تاريخ معاصر آلمان ميگويد ،بسياري از استداللهاي هيتلر حاوي اشتباهات
«روزآنالين» به فعاليت خود پايان داد
انتشار «نبرد من» پس از 70سال کتاب «نبرد من» از روز اول ژانويه 2016در کتا بفر و شيها ي آلمان در دسترس عموم قرار گرفت. حکومت نازي با به کاربستن حقهاي زيرکانه توانست 12ميليون نسخه از اين کتاب را به فروش برساند و ثروت کالني را نصيب هيتلر کند. اين چاپ کتاب از پايان جنگ جهاني دوم در آلمان ممنوع بود ،اما حال پس از هفتاد سال با به سر رسيدن تاريخ ممنوعيت چاپ اين کتاب در روز 31دسامبر « ،2015نبرد من» تجديد چاپ شده است .البته نسخهاي که اينک به بازارهاي آلمان راه خواهد يافت ،حاوي نکات
مدير مؤسسه تاريخ معاصر آلمان «نبرد من» را کتابي «ماللآور و خستهکننده» توصيف ميکند .بسياري از آلمانيها تا کنون حتي يک خط از اين کتاب را نخواندهاند ،اما با اين حال به گفته کارشناسان ،اينکه در دوران پس از جنگ اغلب گفته ميشود اين کتاب هيچ خوانندهاي نداشته ،حرف درستي نيست. به گفته ماگنوس برشتکن ،پژوهشها نشان ميدهند که «نبرد من» خواننده داشته و چيزهايي که در کتاب گفته شده ،به اجرا درآمدهاند. «نبرد من» تا کنون به زبانهاي زيادي از جمله فارسي ترجمه شده است .اين کتاب حتي در اسرائيل هم به دو زبان آلماني و عبري قابل خريد است.
فراواني هستند که مورخان اين مؤسسه در پانوشتهاي کتاب با ارجاعات علمي ،آنها را رد کردهاند. البته 3700پانوشتي که در اين کتاب گنجانده شده به معناي 3700اشتباهي که هيتلر مرتکب شده نيست. کارشناسان اغلب در اين توضيحات پيشزمينهها و اطالعات و ارجاعات بيشتري در مورد مطالبي که هيتلر مدعي شده ،در اختيار خواننده گذاشتهاند. از زمان نگارش «نبرد من» تا کنون ،نزديک به 12 ميليون و 450هزار نسخه از آن به زبان آلماني به چاپ رسيده و سودي که از فروش اين کتاب به دست آمده ،به اموال هيتلر اضافه شده است. گفته ميشود در دوران حکومت نازيها تمامي زوجها به هنگام ازدواج در دفترخانهها يک نسخه از اين کتاب را به عنوان هديه دريافت ميکردهاند .به گفته ماگنوس برشتکن ،اهداي اين کتاب به زوجها درخواست رسمي حکومت نازي بود و بسياري از نهادهاي محلي نيز با وجود اينکه بودجه کافي در اختيار نداشتند ،اين خواسته را به اجرا درميآوردند .پول کتابهاي اهدايي را نيز شهرداريها بايد پرداخت ميکردند.
اينترنتي نشريه «روزآنالين» در شماره 2500 خود اعالم کرد که ديگر منتشر نميشود. دستاندرکاران «روزآنالين» دليل تعطيلي آن را پايان بودجه اعالم کردهاند .اين نشريه اينترنتي که در خارج از ايران منتشر ميشد بودجه خود را از کمکهاي غيرانتفاعي پارلمان هلند دريافت ميکرد و روزنامهنگاران اصالحطلب مستقل در آن قلم ميزدند. ناشر «روز آنالين» ،گروه رسانهاي «روز» بود که در فرانسه به ثبت رسيده است. «روزآنالين» از ارديبهشت ( 1384مي )2005و به مدت 10سال هر روز ،به جز روزهاي جمعه و شنبه زير نظر شوراي سردبيري منتشر شد. اين نشريه اينترنتي در طول فعاليت خود بارها مورد حمله رسانهها و مقامات حکومتي ايران قرار گرفت. نوشابه اميري ،هوشنگ اسدي ،فرشته قاضي ،نيکآهنگ کوثر ،ابراهيم نبوي ،کاوه قريشي ،فرزانه روستايي ،مرتضي کاظميان و… از جمله روزنامهنگاراني بودند که بهطور ثابت در اين نشريه مقالهها ،گزارشها و طرحهاي خود را منتشر ميکردند.
تنشهاي تاريخي ايران و عربستان:
از کشتار مکه تا اعدام شيخ نمر اعدام شيخ باقر النمر ،روحاني شيعه مورد حمايت ايران بار ديگر مناسبات دو کشور را پرتنش کرده است .در مشهد و تهران شماري به ساختمان کنسولگري و سفارت عربستان حمله کردهاند .اما اين اولينبار نيست که روابط دو کشور تا اين حد تيره ميشود .مطلب زير خالصهاي سرفصلوار از فراز و فرود روابط ايران و عربستان ،دو رقيب اصلي در منطقه بعد از انقالب است.
جنگ ايران و عراق
حمايت عربستان سعودي از عراق در جنگ هشت ساله ( )88-1980روابط دو کشور را تيرهتر کرد. عربستان سعودي در آغاز اين جنگ اعالم بيطرفي کرده بود ،اما گفته ميشود ميلياردها دالر وام با بهره کم در اختيار حکومت صدام حسين گذاشت .ايران اين اقدام را نشانهاي از حمايت عربستان از عراق قلمداد کرد .در همين دوره بود که «شوراي همکاري کشورهاي عربي خليج [فارس]» با حمايت کليدي عربستان براي اتحاد کشورهاي منطقه در برابر «تهديد ايران» شکل گرفت.
خط لوله نفتي درياي سرخ
يک سال پيش از پايان جنگ ايران و عراق ،عربستان سعودي پروژه دو ساله احداث خط لوله 764کيلومتري را آغاز کرد که هدف آن انتقال نفت عراق به درياي سرخ از
طريق خاک عربستان بود .در بحبوحه جنگ ايران و عراق و ناامن بودن بندرهاي خليج فارس براي فروش نفت و جنگ نفتکشها ،اين خط لوله کمکي بزرگ براي عراق بود. ايران احداث اين خط لوله را نشانهاي از دشمني عربستان سعودي با خود ديد .بهويژه آنکه در مقاطع مختلف عربستان با افزايش صادرات نفت تاثير مهمي در کاهش قيمت آن گذاشته بود .ايران ،عربستان و ساير کشورهاي عرب خليج فارس را متهم ميکرد که با دادن امکانات خود به عراق، بيطرفي در اين جنگ را نقض کردهاند.
برائت از مشرکان ،کشتار زائران و توقف حج
اجراي مراسم «برائت از مشرکان» در جريان مراسم حج در روز نهم مرداد ،1366منجر به تيراندازي مأموران سعودي به سوي شمار زيادي از حجاج ايراني شد .بيش از 400نفر کشته شدند که بيش از 270نفر آنان ايراني بودند .در اطالعيه وزارت کشور عربستان علت درگيري ماموران با حجاج ،جلوگيري از هرج و مرج عنوان شده بود. اتهامي که مسئوالن ايراني رد ميکردند .آيتاهلل خميني، بنيانگذار جمهوري اسالمي در پيامش به مهدي کروبي، سرپرست وقت حجاج ايراني گفته بود اين حادثه غيرمترقبه و شگفتآور نيست و دست آمريکا و اسرائيل «از آستين
رياکاران و سردمداران کشور عربستان» درآمده است .او همچنين گفته بود« ،اگر از صدام بگذريم ،اگر مسأله قدس را فراموش کنيم ،اگر از جنايتهاي آمريکا بگذريم ،از آل سعود نخواهيم گذشت ».به دنبال اين اتفاق اعزام زائر براي حج متوقف شد .بعد از حمله به سفارت عربستان در تهران ،اين سفارتخانه تعطيل شد و اعزام زائر براي سه سال متوقف ماند.
ظهور طالبان
عربستان يکي از سه کشوري بود که حکومت طالبان را در سال 1375به رسميت شناخت .طالبان در همسايگي ايران ،دشمن تهران محسوب ميشد و ايران حمايت عربستان از طالبان را نوعي زمينه سازي براي بيثبات کردن کشوري در همسايگياش تفسير ميکرد.
انفجار برجهاي خوبر
در تيرماه 1375انفجار يک کاميون بمبگذاري شده مقابل مجتمع مسکوني آمريکاييان در شهر خوبر در شمال عربستان باعث مرگ 19کارمند خارجي و آمريکايي و زخميشدن صدها نفر شد« .افبيآي» ابتدا ايران را مسئول اين بمبگذاري دانست .چند سال بعد قاضي دادگاه فدرال هم ايران را مسئول بمبگذاري و پرداخت غرامت اعالم کرد .هرچند مدتي بعد ويليام پري ،وزير دفاع وقت در دولت بيل کلينتون در مصاحبهاي گفت که باور دارد آن حمله کار نيروهاي القاعده بوده است.
اولين سفر وليعهد عربستان بعد انقالب
آذرماه 1376براي اولين بار بعد از انقالب ،امير
دنباله در صفحة 44
17
January 2016 دي 1394
17
بروم ايران و از صفر شروع کنم .اولين بار که بعد از سه سال براي ديدن خانوادهام م بودند و من رفتم ايران ،تازه فهميدم آزادي پوشش و اينترنت بدون فيلتر چقدر مه نميدانستم .ديگر حاضر نيستم آن شرايط را تحمل کنم». اما مهدي که هشت سال قبل به هلند رفته ،درس خوانده و همانجا ماندگار شده، نظر ديگري دارد« ،مهمترين مشکل مهاجرت اين است که شبکه اجتماعي حامي آدم شکل نميگيرد .آن خانوادهاي که در هر حالي آدم ميتواند بهشان اميدوار باشد ،اينجا وجود ندارند و آدم هميشه احساس ناامني ميکند .پشتت به هيچجا گرم نيست». يک فعال سابق دانشجويي هم که در سال 89به فرانسه رفته و تازه به دانشگاه راه يافته ميگويد« ،حاال که ديگر زبان ياد گرفتهام ،به دانشگاه رفتهام و کار پارهوقت هم دارم ،اما در اين سالها آنقدر بال سرم آمده که مطمئنم اگر زمان به عقب برگردد، هرگز اين کار را نميکنم و به هر قيمتي که شده در ايران ميمانم».
نميخواهم مجرمانه زندگي کنم
روياي آمريکايي در بستر آگاهي ايراني اميد رضايي مهاجرت اين روزها مستقيم و غيرمستقيم، بخش زيادي از افکار عمومي و رسانههاي جهان را مشغول خود کرده است .هر چند مساله مهاجرت و پناهندگي اين روزها به جنگ داخلي سوريه گره خورده است ،اما مردم بقيه کشورهاي توسعهنيافته هم درگير آن هستند. از ميان خيل اين افراد ميتوان به چند پناهجوي ايراني اشاره کرد که در نقطه صفر مرزي يونان و مقدونيه ،در اعتراض به اينکه اجازه ورود به مقدونيه را نمييافتند ،لبهاي خود را دوختند. دستکم يک ايراني هم در آنجا کشته شد.
تاريخ ايران ،تاريخ مهاجرت
تاريخ ايران ،تاريخ مهاجرت است .کتابهاي درسي تاريخ در ايران با مهاجرت قوم آريا به فالت ايران آغاز ميشود .تاريخ اسالم هم مستقيما به مهاجرت مربوط است .مبدا تقويم رسمي ايران و تقويم مذهبي جهان اسالم ،هجرت پيامبر اسالم از مکه به مدينه است. ايران معاصر هم با مهاجرت پيوند عميقي دارد .اولين مهاجرتها در ايران معاصر ،سياسي و بعد از تحصيلي هستند .در دوران سرکوب رضا شاه تعدادي از منتقدان او ناچار به خروج از ايران شدند .پس از کودتاي 28مرداد ،1332هواداران محمد مصدق که از کودتا جان بهدر برده بودند ،از ايران گريختند .يکي از مهمترين بازماندگان آن سيل مهاجرت ،نويد کرماني ،روشنفکر و نويسنده برجسته ايرانيتبار ساکن آلمان است که بهخاطر فعاليتهايش چندين جايزه از جمله جايزه صلح کتابفروشان آلمان در سال 2015را هم گرفته است. اعزام دانشجويان ايراني براي تحصيل از دوران قاجار به شکل محدود آغاز شد و در دوران پهلوي دوم رونق يافت .دانشجويان ايراني خارج از کشور ،از تاثيرگذارترين منتقدان حکومت بودند و نقش مهمي در انقالب 57داشتند ،انقالبي که خود دليل مهاجرت تعداد زيادي از ايرانيان بود .گروهي تحت تعقيب مذهبيون خشمگين و تماميتخواهي قرار گرفتند که نه تنها کارگزاران نظام سابق را به سختي مجازات ميکردند ،که ساير انقالبيون را هم که به حکومت مذهبي انتقاد نداشتند ،از دم تيغ ميگذراندند .گروه ديگري هم که تحمل
سبک زندگي تحميلي روحانيت شيعه را به دليل محدوديتهاي فردي و اجتماعي ـ و نه فقط سياسي ـ نداشتند ،ايران را ترک کردند. هشت سال جنگ هم دليل ديگري بود که تعداد زيادي از ايرانيان کشور را ترک کنند. در شرايطي که مهاجرت کم و بيش آسانتر شده و کشورهاي توسعهيافته دستيافتنيتر مينمايند ،خروج از ايران و زندگي به خصوص در اروپاي غربي ،آمريکاي شمالي و استراليا به روياي گروههاي اجتماعي مختلفي در ايران تبديل شده است .فعاليت و تبليغات انبوه آژانسهاي مهاجرت، نشاندهنده اين ميل ايرانيان به ترک ايران است. پيشرفت تکنولوژي ،سفر را از يک امکان محدود و افسانهاي به يک واقعيت دستيافتني تبديل کرد و تغيير فرهنگها و روابط قدرت در دنيا ،باعث شد ايرانيان که تا همين دو قرن پيش عالقهاي حتي براي سفر توريستي به «سرزمين کفار نداشتند که زنانشان خود را نميپوشانند و گوشت خوک ميخورند و سگبازي ميکنند»، حاال براي روياي اروپايي و آمريکايي ،گاه بر سر همهچيزشان معامله کنند. آنچه در پي ميآيد نظر تعدادي از ايرانيان درباره مهاجرت است .کساني که زندگي خود را در سرزمين مادري رها کردهاند ـ يا مجبور شدهاند رها کنند ـ و تن به مهاجرت دادهاند و همينطور نظر ايرانياني که مشتاق ترک ايران هستند ،اما چنين امکاني ندارند.
زبان ،اول و آخر مهاجرت است
نازنين ،دختري ايراني است که در 24سالگي براي تحصيل به آلمان رفته است .او تحصيلش را تمام کرده ،اما هنوز تصميم نگرفته به ايران برگردد يا نه« ،احتمال اينکه دستکم براي مدتي برگردم هست .هم بهخاطر خانواده و هم دوست دارم کار کردن در ايران را تجربه کنم». او ميگويد که اگر تجربه ايران خوب نباشد، به آلمان برميگردد« ،معتقدم آدم بايد در سن 18يا 19سالگي مهاجرت کند .در اين صورت با جامعه راحتتر اخت ميشوي و همه تجربيات دوران بزرگساليات در محيط جديد شکل ميگيرد .ضمن اينکه به اندازه کافي هم بالغ هستي .من در ايران درس خواندم ،کار کردم ،خانه و ماشين داشتم. وقتي در 24سالگي به اينجا ميآيي خيلي سخت است که دوباره همه چيز را از نو بسازي .ب ه عالوه
اينکه شخصتيم شکل گرفته بود و سخت بود با هر شرايطي خودم را وفق بدهم .اما يک 18ساله که تازه مدرسه را تمام کرده و حاال ميخواهد شروع کند به ساختن پايههاي زندگي آيندهاش ،تجربه آنچناني هم در ايران نداشته ،اينجا با همسن و ساالنش ميرود دانشگاه و زندگي کردن مستقل را به شيوه اينجا ياد ميگيرد». نازنين ميگويد« ،براي من سخت بود که با همکالسيهاي 18و 19سالهام مهماني بگيرم. دنيايشان با دنياي من فرق داشت .همينطور سخت بود سر هر کاري بروم و مثال بروم فروشندگي کنم». از نظر او اما زبان معضل و مشکل اصلي مهاجرت است« ،زبان ،اول و آخر مهاجرت است. قبل از هر چيز مشکلم زبان بود .در فارسي کلي بلبلزباني ميکردم و حاال اينجا برايم سخت بود با آلماني دستوپا شکسته ،خودم را ابراز کنم. اوايل سر کالس هيچچيز نميفهمي .چندين برابر همکالسيهايت زحمت ميکشي ،ولي به خاطر زبان موفقيتت به همان اندازه نيست .گاهي نميتواني خودت را به موقع و به اندازه ابراز کني و اين چنان کالفهات ميکند که شايد اصال دلت نخواهد حرف بزني». او معتقد است وقتي کسي با سن کمتر مهاجرت کند ،با زبان زودتر کنار ميآيد. نازنين در نهايت ميگويد« ،اگر خواهر و ک و تنها برادرانم در آلمان نبودند ،محال بود ت دست به مهاجرت بزنم».
فرار يا مهاجرت؟
کمال فعال سياسي کرد است که در سال 2006در 23سالگي ايران را ترک کرده و در سال 2009به آلمان رسيده و حاال مشغول تحصيل است. او در پاسخ به اينکه آيا اگر زمان به عقب برگردد ،با توجه به تجربياتي که در اين 9سال داشته ،باز هم تصميم به مهاجرت ميگيرد يا نه ميگويد« ،خيلي بهش فکر کردهام .هر چند اين مدت خيلي سخت بود ،ولي من باز هم همين تصميم را ميگرفتم ،اما با يک برنامهريزي خيلي بهتر .يعني مقصد مهاجرت را انتخاب ميکردم و زبانش را کمي ياد ميگرفتم». کمال معتقد است بايد بين مهاجرت و فرار فرق گذاشت« ،مهاجرت من يکباره بود .سه سال طول کشيد به آلمان برسم و دو سال و نيم از زندگيام سخت و ب ه بطالت گذشت».
پشتمان گرم نيست ،اما آزاديم
مريم ،دختر 33ساله ايراني در ايتالياست که با ويزاي تحصيلي مهاجرت کرده ،اما بعد از پايان تحصيلش حاضر به برگشت نبوده و توانسته ويزاي کاري بگيرد .او ميگويد« ،از 10 سال زندگي در اينجا ،دو سال اولش جهنم بود .نه زبانشان را درست ميفهميدم و نه از کارهايشان سردرميآوردم ،اما کمکم اوضاع بهتر شد و موقعيتم را تثبيت کردم .حاال دوباره حاضر نيستم
عليرضا ،دانشجوي فوقليسانس معماري در ايران ،معتقد است دستکم 50 ميليون نفر تمايل به مهاجرت از کشور دارند و در پاسخ به اين سوال که چرا دوست دارد از ايران برود ميگويد« ،از دست اين آخوندها». او ميگويد« ،گراني بيداد و طبقه اقتصادي من هر روز سقوط ميکند .بيکاري هم که هست .الياالبد تحصيل ميکنيم بدون اينکه بدانيم کاري پيدا ميکنيم يا نه. اکثر آدمها کار نامربوط ميکنند يا با مدرک فوقليسانس در حد ديپلم کار ميکنند. همبستگي اجتماعي کم شده .پارتيبازي همهجا هست .شير يارانهاي را هم بايد با پارتي گرفت .رفتار سليقهاي و فقدان شايستهساالري هم که هست .همه اينها هم زير سر آخوندهاست». او همچنين به محدوديتهاي اجتماعي و فردي در ايران اشاره ميکند« ،ما هر روز کارهايي انجام ميدهيم که از نظر تمام دنيا عادي است ،اما از نظر حکومت داريم قانونشکني ميکنيم ،مثل دوستدختر داشتن يا مشروب خوردن».
عليرضا دوست دارد به جايي برود که همه چيزش را کنترل نکنند.
توکا نيستاني ،کارتونيست ايراني ساکن کانادا ،سال 89در مورد علت ترک ايران، به همين مساله اشاره ميکند و مينويسد« ،از زندگي مجرمانه خسته شده بودم … به چند پسر و دختر طراحي درس ميدادم که مجاز نبود .براي طراحي از مدل زنده استفاده ميکردم که مجاز نبود .سر کالس صحبتهايي ميکردم که مجاز نبود .بهجاي سريالهاي تلويزيون خودمان کانالهايي را تماشا ميکردم که مجاز نبود .به موسيقياي گوش ميکردم که مجاز نبود .فيلمهايي را ميديدم و در خانه نگهداري ميکردم که مجاز نبود .گاهي يواشکي سري به «فيسبوک» ميزدم که مجاز نبود .در کامپيوترم کلي عکس از آدمهاي دوستداشتني و زيبا داشتم که مجاز نبود .در مهمانيها با غريبههايي معاشرت ميکردم که مجاز نبود .همهجا با صداي بلند ميخنديدم که مجاز نبود … کتابها و نويسندههاي مورد عالقهام هيچکدام مجاز نبود … درست است که هيچوقت بابت اين همه رفتار مجرمانه مجازات نشدم ،اما تضميني وجود نداشت که روزي بابت تکتک آنها مورد مواخذه قرار نگيرم و بدتر از همه فکر اينکه هميشه در حال ارتکاب جرم هستم و بايد از دست قانون فرار کنم ،آزارم ميداد».
روياي آمريکايي :بهشت برين
آيا غرب ،بهشت برين است؟ آيا مهاجرت ،پايان تمام مصائب زندگي است؟ يک دانشجوي دکتراي جامعهشناسي در آلمان ميگويد« ،براي ايرانيان و ساير افرادي که از خاورميانه به اروپا ميآيند ،اين تصور وجود دارد که مرز را اگر رد کني، همهچيز حل ميشود و ديگر مشکلي وجود ندارد .همهچيز را در فقدان و غيبت کشور مبدا و مقصد ميفهمند .با اين تصور به اروپا ميآيند که هر آنچه مشکل است را پشت مرز گذاشتهاند و وقتي مرز را رد ميکنند ،چيزي که با آن مواجه ميشوند نفي و فقدان همه مشکالتشان در کشور خودشان است .تصور ميکنند با رد کردن مرز ،وارد يک فضاي تهي و سفيد ميشوند ،در صورتي که هم کشور مقصد و هم کشور مبدا را بايد با تاريخشان شناخت». او معتقد است در مورد علت اين تصور رويايي ايرانيان از غرب بايد تحقيق کرد ،اما يکي از داليلش منتقل نشدن تجربههاست« ،مهاجران گذشته چيزي از تجربه زندگي روزمرهشان براي نسلهاي بعد و مهاجران جديد باقي نگذاشتهاند و انگار يک شکاف من مهاجر در قرن بيستويکم، نسلي هم به تغيير نکردن اين تصوير کمک کردهِ . تقريبا همان تصوير را از اروپا دارم که اولين مهاجر در قرن نوزدهم داشت .انگار بيش از 100سال است که همهچيز متوقف شده ،به اين دليل که اين تجربهها منتقل نشده است». او به مرزهايي نامريي در جامعه اشاره ميکند و ميگويد« ،اين تصور وجود دارد که وقتي مرز را رد کني انگار همهچيز را پشت سر گذاشتهاي و انگار مرزهاي ديگري وجود ندارد .در صورتي که مرزهاي فرهنگي ،اجتماعي و اقتصادي در نحوه تعامل مهاجر در جامعه مقصد تاثير ميگذارند». چنانکه کارل مارکس ميگويد ،اين هستي اجتماعي انسانهاست که آگاهيشان را تعيين ميکند .کمتر چيزي به اندازه مهاجرت ،اين هستي اجتماعي را دچار تغيير ميکند .مهاجري که آگاهياش در مکان ،زبان و فرهنگ سرزمين مادري شکل گرفته، بايد ذهنيت و آگاهي خود را با تغيير ناگهاني آنها وفق دهد. اين احتماال سختترين قسمت مهاجرت است.
مهلت قبول آگهي در «پرديس»
بيستمين ( )20روز هر ماه ميباشد.
18
January 2016 دي 1394
نياز 7.4ميليون نفر در افغانستان به کمکهاي فوري بشردوستانه يک گزارش تازه صندوق جمعيت سازمان ملل متحد حاکي است که 7.4ميليون نفر در افغانستان در رويدادهاي مختلف طبيعي و جنگ صدمه ديدهاند و به کمکهاي فوري بشردوستانه نياز دارند. بر اساس آمار سازمان ملل متحد امسال حدود 140 هزار افغان از مناطق اصلي زندگيشان بيجا شدهاند .تنها در حمله طالبان بر قندوز حدود چهار ماه پيش 13هزار نفر خانههاي خود را ترک کردند و به واليتهاي ديگر پناه بردند. در گزارش سازمان ملل آمده که بين ماههاي سپتامبر و اکتبر شمار تلفات جنگ در افغانستان نزديک به 900 غيرنظامي بوده که 122نفرشان زنان هستند. حوادث طبيعي نيز خسارات زيادي به افغانها رسانده است .در گزارش آمده که در واليات ننگرهار و فارياب بيش از 20هزار خانه در نتيجه حوادث طبيعي تخريب شده است. در گزارش تازه صندوق جمعيت ملل متحد گفته شده است که هم اکنون 7.4ميليون نفر در افغانستان مصونيت غذايي ندارند و به کمک فوري نياز دارند .بر بنياد اين گزارش بيشترين آسيب به زنان و کودکان رسيده است. ولفريد ويچن نماينده صندوق جمعيت ملل متحد در افغانستان ميگويد« ،زنان و کودکان در مناطقي که منازعات آنجا بيشتر است از قربانيان اصلي هستند .آنها مورد خشونت قرار ميگيرند و از اندکترين امکانات محروم هستند .نه تنها در افغانستان ،همين گونه 26ميليون زن در جهان در سال 2015از منازعات جهان متاثر شده و به کمک هاي فوري نياز دارند». اين گزارش در سطح جهان از سوي صندوق جمعيت ملل متحد و در افغانستان به کمک وزارت اقتصاد اين کشور تهيه شده است. عبدالستار مراد وزير اقتصاد در نشست نشر اين گزارش گفت که يافتههاي اين گزارش کمک خواهد کرد تا دولت افغانستان در تصميمگيريهايش در زمينه کمک به نيازمندان جدي و دقيق عمل کند.
کميسيون حقوق بشر: افزايش مهاجرين داخلي و کاهش بازگشت داوطلبانه
نفررسيده که نسبت به سال 2009پنج برابر شده و بيشتر از 4درصد جمعيت افغانستان را تشکيل ميدهند. خانم سمر افزود 22.8درصد از مهاجرين داخلي از واليتهاي جنوبي 22.7 ،درصد از مناطق غربي 17.9 ،درصد از مناطق مرکزي 16 ،درصد از واليت شرقي و 10.7درصد نيز از واليتهاي شمالي افغانستان هستند. به گفته رئيس کميسيون حقوق بشر افغانستان اين مهاجرين در اردوگاههايي زندگي ميکنند که از امکانات اوليه همانند آب آشاميدني ،بهداشت و بهداشت محيط برخودار نيستند. خانم سمر ،بيکاري و عدم ارائه خدمات الزم به زنان را از مشکالت ديگر اين اردوگاهها ذکر کرد .به گفته او هيج مکانيسمي براي حمايت از حقوق اين افراد نيز وجود ندارد. به گفته او مهاجرين افغان از کشورهاي ايران و پاکستان به صورت اجباري و بدون اطالع قبلي اخراج ميشوند ،عالوه بر آن در ايران مهاجرين در زمان اخراج به اردوگاه ها منتقل ،با آنان بدرفتاري و حتي شکنجه ميشوند که خالف کرامت انساني است. خانم سمر گفت که در سال 1393خورشيدي 216 هزار مهاجر افغانستان از ايران به زور اخراج شدند و در چهار ماه سال 1394نيز 68مهاجر به اجبار از ايران اخراج شدند. به گفته او به اين افراد حتي فرصت تصفيه حساب با کارفرمايانش داده نشده و 99درصد از مهاجرين که از ايران برگشته بدون آگاهي قبلي و به زور اخراج شدهاند. او گفت که بازگشت داوطلبان از ايران در سال گذشته 4هزار نفر بودند که در 9ماه امسال به دو هزار و 400 نفر رسيد که اين به معناي آن است که درحدود 34درصد کاهش يافتهاست. او از کشورهاي ميزبان بخصوص ايران خواست که با اين مهاجرين به عنوان يک انسان برخورد کرده و تا برگشت داوطلبانهشان مساعد نشده آنان را به زور اخراج نکند. او از دولت افغانستان نيز خواست که به روند بازگشت مهاجرين فکر کند ،زيرا از 92شهرکي که براي مهاجرين در اين کشور ساخته شده تنها 26شهرک قابل استفادهاست و بقيه نيز به دليل نبود زمينه کار و خدمات بهداشتي و آموزشي غير مسکوني هستند.
کمک دو ميليارد دالري آمريکا به نيروي هوايي افغانستان سيما سمر ،رئيس کميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان اعالمکرد که براساس ارزيابي اين نهاد ميزان مهاجرين داخلي در افغانستان افزايش يافته و شمار کساني که به صورت داوطلبانه از کشورهاي ايران و پاکستان به افغانستان برميگردند ،به شدت کاهش يافته است. او گفت که شمار مهاجرين داخلي افغانستان در سال 2009ميالدي 268هزار نفر بود ،حال آنکه در سال جاري ميالدي شمار بيجاشدگان داخلي به يک ميليون و 200هزار
اداره بازرسي آمريکا براي بازسازي افغانستان (سيگار) اعالم کرد که آمريکا در پنج سال گذشته بيش از 2.3ميليارد دالر براي توسعه نيروي هوايي افغانستان کمک کرده است. بر اساس اين گزارش از سال 2012تا سال 2015 آمريکا بيش از 1.8ميليارد دالر را براي توسعه نيروي هوايي افغانستان هزينه کرده و عالوه بر آن بيشتر از 935ميليون دالر نيز براي فراهم ساختن تجهيزات و هواپيما اختصاص داده است. به گزارش سيگار براي سال 2016نيز بيش از 548 ميليون دالر درخواست شده که بيشتر اين پول براي آموزش نيروهاي هوايي افغانستان اختصاص يافتهاست. نيروهاي آمريکايي اعالم کرد که افغانستان در حال حاضر داراي 11فروند هليکوپتر 52 ،-MI 35فروند هليکوپتر 16 ،-17Miفروند هليکوپتر 26 ،-530MD هواپيمايي -C 208و چهار فروند هواپيمايي -C 130است. چند روز قبل کشور هند سه فروند هليکوپتر به افغانستان تحويل داد که در فهرست نيروهاي آمريکايي نيامده است .عالوه بر آن گزارش سيگار مشخص نکرده که علت کاهش تعداد هليکوپترهاي افغانستان فرسودگي آنها بوده يا اينکه توسط نيروهاي مخالف هدف قرار گرفت ه و از ميان رفتهاند. براساس اين گزارش آمريکا براي ارتش افغانستان 20 فروند هواپيمايي نوع A 29خريداري کرده ولي هنوز اين هواپيماها تحويل نشده است. سيگار افزوده که نيروهاي آمريکايي دوره آموزشي براي 8خلبان ارتش افغانستان براي پرواز با هليکوپترهاي نوع -MD 530را به اتمام رسانده و اکنون آنان قادر به پرواز با اين نوع هليکوپترها هستند. سيگار افزوده که افغانستان براي داشتن نيرويهواي قابل قبول به حدود هفت سال زمان نياز دارد.
کابل ميزبان نشست چهارجانبه گفتوگوهاي صلح
وزارت خارجه افغانستان اعالم کرد ه است که کابل در اوايل ماه ژانويه ميزبان يک نشست مهم چهار جانبه در مورد گفتوگوهاي صلح خواهد بود. اين نشست با حضور مقامهاي افغانستان ،پاکستان، آمريکا و چين برگزار خواهد شد. محمد خيراهلل آزاد ،معاون سخنگوي وزارت خارجه به خبرنگاران گفته است که در اين نشست روي چگونگي برگزاري گفتوگوهاي صلح ميان دولت افغانستان و گروه طالبان بحث خواهد شد. او گفت« ،در اين نشست روي يک نقشه راه جامع در مورد گفتوگوهاي صلح افغانستان صحبت ميشود و روي جزئيات مذاکرات که در کجا و چگونه برگزار شود ،تصميم گرفته خواهد شد». آقاي آزاد گفت که با گروههاي مسلح مخالف که خواهان بازگشت به زندگي مسالمتآميز اند ،گفتوگو خواهد شد ،اما آنهاييکه به جنگ و خشونت تاکيد دارند ،با اقدامات جدي دولتهاي افغانستان و پاکستان روبرو خواهند شد. هنوز مشخص نيست که اين نشست در چه سطحي برگزار ميشود ،اما معاون سخنگوي وزارت خارجه افغانستان نقش کشورهاي شرکتکننده در اين نشست را براي روند صلح افغانستان مهم توصيف کرد. او گفت« ،انتظار ما از اين نشست اينست که کشورها نقش خود را به خوبي ايفا کنند و دولت افغانستان را در
18
دستيابي به صلح پايدار همکاري و کمک نمايند». برگزاري اين نشست پس از شرکت محمد اشرف غني رئيس جمهوري افغانستان در پنجمين دور نشست قلب آسيا در اسالمآباد پايتخت پاکستان و سفر اخير ژنرال راحيل شريف رئيس ستاد نيروي زميني ارتش پاکستان به کابل ،مطرح شد. پس از ديدار محمد اشرف غني ،رئيس جمهوري و عبداهلل عبداهلل ،رئيس اجرايي حکومت اين کشور با ژنرال راحيل شريف ،دولت افغانستان اعالم کرد که دو کشور توافق کردهاند که براي از سرگيري گفتوگوهاي صلح در افغانستان همکاري کنند. در اعالميه رياست جمهوري افغانستان که پس از ديدار سران حکومت اين کشور و آقاي شريف منتشر شده است، گفته شده که دو طرف توافق کردهاند که نخستين نشست چهارجانبه ميان کشورهاي افغانستان ،پاکستان ،آمريکا و چين براي تدوين يک نقشه راه جامع براي دست يافتن به صلح در افغانستان در ماه ژانويه آينده برگزار شود.
قصههايي که سوار دوچرخه به کودکان باميان ميرسند
در کوچه پسکوچههاي باميان ،اين روزها مردي را ميبينيد که سوار بر دوچرخه با ظاهري آراسته و کت شلوار رکاب ميزند ،دوچرخهاش صندوقي مکعبي سرخرنگ دارد و عنواني روي آن نوشته شده :کتابخانه سيار. اين مرد صابر حسيني نام دارد 35 ،ساله است و بنيانگذار بنياد کودک و کتابخانه سيار باميان .او تربيت معلم خوانده و در رشته ادبيات مطالعاتي داشته و حاال مشغول تحصيل از راه دور در رشته تاريخ در مقطع ليسانس است. صابر حسيني به ياد ميآورد که وقتي کودک بود روزگار سختي داشت .جنگ بود و خانوادهاش مثل هزاران خانواده ديگر افغان وادار به مهاجرت اجباري و سخت شده بودند. براي صابر حسيني که در باميان ،از واليتهاي فقير و دورافتاده افغانستان ،زندگي ميکند ،اين کتابخانه سيار، درآمدي ندارد ،اما چيزي که او به دست ميآورد دل کودکان و مردم شهر است .کساني که تشنه آموزش و پرورش هستند. آمار نشان ميدهد که جمعيت باميان در سال 2006 حدود 62هزار نفر بوده .صابر حسيني نميتواند به همه کودکان باميان کتاب برساند ،چون کتابخانه سيار او بيش از 200کتاب ندارد .اما او همين کتابها را به نوبت به روستاها و ولسواليهاي باميان ميرساند .در مرکز شهر با دوچرخه ،در ولسواليها با موتر و روستاهاي دشوارگذر به کمک حيوانات. او در هر محله جايي مشخص دارد ،هر باري که ميرود آنجا توقف ميکند و بچهها و داوطلبان دورش جمع ميشوند، دفترچهاي دارد که نام هر بچه و کتابي که گرفته در آن درج است و هر يک براي گرفتن کتابي تازه ،بايد کتاب قبلي را پس بدهد. صابر حسيني ميگويد اين کارش حتي اگر پيشرفت چنداني هم به وجود نياورد اما دست کم «ميتوانم از نفوذ تفکر تند در جامعه و پرورش تندروي که جامعه ما را با خطر مواجه کرده ،جلوگيري کنم». او به اين باور است که در افغانستان ميلياردها دالر براي جنگ مصرف شد ،اما «اگر کمي از آن به توزيع کتاب و ترويج فرهنگ مصرف ميشد و دولت افغانستان براي کتابخواني و آموزش و پرورش کار ميکرد و از نظر ذهني تغيير ميآمد» بخشي از مشکالت حاال حل شده بود. او ميگويد« ،براي من فرقي نميکند که کودک طالب باشد يا کودک ديگري .کودک طالب هرچند پدرش راهي را انتخاب کرده که خشونت است و امنيت ملي ما را به خطر قرار مياندازد اما کودکان آنها هم معصوماند و اگر ما
دنباله در صفحة بعد
19 دست آنها را بگيريم ،از پرورششان به عنوان فرزند طالب جلوگيري کردهايم». راهي را که صابر در آن رکاب ميزند ،راه آساني نيست. دولت افغانستان ميليونها دالر را براي آموزش و پرورش کودکان در سراسر افغانستان مصرف کرده اما با وجود اين هنوز هم دستکم 3ميليون کودک در اين کشور به آموزش و پرورش دسترسي ندارند. او همه 200کتاب را با پول شخصياش خريده ،بيشتر کتابها ،کتاب قصه و داستان ويژه کودکان است و چاپ ايران .چند کتاب پرحجم مثل «هزار خورشيد تابان» از خالد حسيني هم بين کتابها دارد که آنها را به والدين کودکان ميدهد .بخشي از کتابها در مورد صلح ،محيط زيست، کشور و تاريخ است. کمبود کتاب مشکل اساسي آقاي حسيني است ،اما خيلي از نويسندگان در جاهاي مختلف به او وعده دادهاند که کتابخانه سيارش را غني خواهند کرد. در افغانستان به دنبال چهل سال جنگ طوالني و پراکنده ،ميليونها نفر از آموزش و پرورش محروم ماندند. همين است که حاال افغانستان به داليلي از جمله جنگ ،فقر، مهاجرت و ناامني جميعتي دارد که حدود 62درصد مردمش (آمار يونسکو) بيسواد هستند.
زينب حسيني ماراتون 42کيلومتري باميان را تکميل کرد
ورزش همواره عرصه دشوار و پر جنجال براي زنان در افغانستان بوده است .اما در سالهاي اخير حضور زنان در اين عرصه هر چند اندک ولي پيوسته افزايش نشان ميدهد. در اين ميان زينب حسيني ،دختري 25سال ه افغان است که با پيمودن راه دشوار و طوالني ولي مستحکم و ثابت به سمت حضور فعال در ورزش و برابري جنسيتي در اين عرصه گام بر ميدارد. زينب نخستين زن افغان است که ماراتون 42 کيلومتري باميان را پيمود و در سرخط خبرها قرار گرفت. او ميگويد« ،جرقههايي در زندگيام بودند که مرا واداشتند کاري متفاوت بکنم ،کاري که بتواند به جهانيان نشان بدهد که زنان افغانستان نيز ميتوانند قوي باشند، با دهها مرد بدوند .اين مبارزه با ديگران نبود ،در حقيقت
January 2016 دي 1394
مبارزهاي بود با خودم». زينب حسيني دويدن را با مسابقهاي فوق ماراتون در چين آغاز کرد .او ميگويد« ،اين مسابقه در دشت گوبي استان شين جيانگ ،به فاصله 250کيلومتر ،در طول پنج روز و با آب و هوايي کامال متفاوت در نقاط مختلف در اين دشت همراه بود .برف ،باران ،توفان شن و گرماي باالي 50درجه تمام تجربيات اولين دويدنم بودند». زينب ميگويد« ،در مسابقه فوق ماراتون در چين مرداني را ميديدم که از شدت گرمازدگي و سرمازدگي از پا ميافتادند .فکر کردن به پرچم افغانستان که تمام راه را در کوله پشتيام با خود آورده بودم ،مرا به پيش ميراند .اين تجربه بسيار سخت راه را براي دويدنم در مسابقات کابل و باميان باز کرد». در افغانستاني که 15سال پيش زنان حتي اجازه آموزش نداشتند ،به توانايي جسمي آنها براي دويدن فاصلههاي دور ،اعتماد و اطمينان چنداني وجود ندارد. زينب ميگويد« ،هيچ کس باور نميکرد که بتوانم حتي يک ماراتون را به پايان برسانم و تنها مربيام بود که به من باور داشت .راستش به هيچ يک از اقوامم نگفتم که من ميدوم و قرار است چه کاري بکنم .فقط تعدادي از دوستانم که بعضي از آنها نيز مخالفت ميکردند ،اطالع داشتند .آنها ميگفتند اين همه ورزش در دنيا وجود دارد ،چرا دوش (دو ميداني)؟» زينب ميگويد پس از قتل فرخنده در کابل مادرش از ترس آن که مبادا او هم به سرنوشت فرخنده دچار شود، مانع تمرينات او شد .اما به گفته خودش در جريان دو هفتهاي که زينب نميتوانست از خانه بيرون رود ،در باغچه خانهشان که زياد هم بزرگ نيست ،تمرين ميکرد و ميدويد تا خود را براي ماراتون باميان آماده کند. زينب حسيني پيش از آن که در فوقماراتون باميان در ماه اکتبر امسال شرکت کند ،ابتدا با سه زن ديگر در يک ماراتون غيررسمي در ماه اگست سال جاري شرکت کرده بود. زينب براي آمادگي در ماراتون باميان با دوستان و مربيانش در کوهها و درههاي مزار شريف در شمال نيز افغانستان دويده است. زينب در اولين مسابقه ماراتون افغانستان در ماه اکتبر سال جاري که در باميان برگزار شد ،شرکت و مسافت 42 کيلو متر را طي کرد و خود را به خط پاياني رساند. در ماراتون باميان حدود 100ورزشکار مرد و زن فاصله 42و 10کيلومتر را در مرکز اين واليت پيمودند .در اين مسابقه ورزشکاران افغان از واليات مختلف شرکت داشتند. بيش از 13ورزشکار خارجي نيز از آمريکا ،بريتانيا ،سريالنکا، بلژيک ،فرانسه و چند کشور ديگر شرکت کرده بودند. اين مسابقه در دو بخش جداگانه بين بيش از 65 ورزشکار داخلي و خارجي برگزار شده بود و 45دختر ورزشکار از باميان در يک تيم جداگان ه فاصله 10کيلومتر را دويدند.
از ميان شرکت کنندهها ،زينب حسيني تنها زن افغان بود که موفق شد فاصله 42 کيلومتر را طي کند و خود را به خط پاياني برساند .دو زن يکي از کانادا و ديگري از بلژيک از موسسه «فري تو ران» او را در اين مسابقه کمک و ياري رساندند. باميان يکي از امنترين و آزادترين افغانستان مناطق پنداشته ميشود .از همين رو ،اين واليت فضاي مناسبي براي برگزاري اولين ماراتون افغانستان بود.
افغانستان به فينال قهرماني فوتبال جنوب آسيا راه يافت تيم ملي فوتبال افغانستان ،مدافع عنوان قهرماني رقابتهاي جنوب آسيا ،با غلبه بر تيم سريالنکا ،جواز حضور در مسابقه نهايي اين رقابتها را به دست آورد. اين بازي که در ورزشگاه تريواندروم در شهر کراالي هند برگزار شده بود ،با نتيجه پرگل 5بر صفر به سود افغانستان پايان يافت. گلهاي اين ديدار را سيد محمد هاشمي ،کنشکا طاهر، خيبر اماني ،آرش هاتفي و فيصل شايسته به ثمر رساندند. پيش از اين ديدار هند توانسته بود در ديگر بازي مرحله
19
نيمهنهايي ،مالديو را با نتيجه 3در مقابل 2شکست دهد و به مسابقه پاياني راه يابد. به اين ترتيب براي سومين دوره پياپي افغانستان و هند در فينال رقابتهاي قهرماني جنوب آسيا به مصاف هم خواهند رفت .ديدارهاي قبلي اين دو تيم در سال 2011به سود هند و در سال 2013به سود افغانستان پايان يافته است. اين آخرين دوره حضور افغانستان در مسابقات جنوب آسيا است و قرار است اين تيم از سال آينده در حوزه تازه ايجاد شده «آسياي ميانه» به ميدان برود. اين حوزه شامل کشورهاي افغانستان ،ايران، ازبکستان ،تاجيکستان ،ترکمنستان و قرقيزستان است. اين تيم در مرحله گروهي کشورهاي بنگالدش ،بوتان و مالديو را به ترتيب با نتايج 4بر صفر 3 ،بر صفر و 4بر 1 شکست داده بود. خيبر اماني ،بازيکن خط حمله افغانستان با چهار گل زده ،تا اينجا عنوان برترين گلزن اين مسابقات را به دست آورده است.
20
برترين فيلمهاي 2015از نگاه «سايت اند ساوند»
January 2016 دي 1394
کاپاديا» نيز در ميان 10فيلم اول اين نظرسنجي قرار دارد. سال گذشته فيلمهاي «بچگي»« ،خداحافظي با زبان» و «لوياتان» به ترتيب در مکانهاي اول تا سوم اين فهرست قرار گرفته بودند.
لهستان به رومن پوالنسکي اجازه داد در اين کشور بماند ت اند ساوند» در نظرسنجي مجله معتبر سينمايي «ساي سال ،2015يک فيلم تايواني را به عنوان بهترين فيلم سال معرفي کرد. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) ،فيلم «آدمکش» به کارگرداني «هو شيائو ـ شين» از تايوان در نظرسنجي مجله سينمايي «سايت ان د ساوند» از 186منتقد از سراسر جهان به عنوان برترين فيلم سال 2015ميالدي شناخته شد و فيلم «تاکسي» ساخته جعفر پناهي از ايران، برنده خرس طالي برلين امسال نيز جايگاه چهاردهم را به خود اختصاص داد. فيلم «آدمکش» که امسال نماينده سينمايي تايلند در هشتاد و هشتمين دوره جوايز سينمايي اسکار است ،در جشنواره فيلم کن نيز جايزه بهترين کارگرداني را براي «هوشيائو ـ شين» به ارمغان آورد. «آدمکش» که در حال و هواي قرن نهم ميالدي ساخته شده است ،در حالي با پيش گرفتن از دو فيلم «کارول» و «مکس ديوانه» عنوان بهترين فيلم سال 2015را از آن خود کرد ،که چندي پيش جايزه بهترين فيلم و کارگرداني را نيز از جوايز «اسب طاليي» کشور تايوان کسب کرده بود. در اين نظرسنجي پس از فيلم «آدمکش»« ،کارول» به کارگرداني «تاد هاينزس» و «مکس ديوانه :جاده خشم» ساخته «جورج ميلر» ،فيلم پرتغالي «شبهاي عربي» به کارگرداني «ميگوئل گومز» در رتبه چهارم قرار گرفت و فيلم «گورستان شکوه و جالل» به کارگرداني «آپيچاتپونگ ويراستاکول» ،کارگردان برنده نخل طالي تايلندي جايگاه پنجم برترين فيلمهاي سال 2015را در نظرسنجي مجله «سايت اند ساوند» از منتقدين سينمايي به خود اختصاص داد. موسسه فيلم بريتانيا که مسئوليت انتشار مجله سينمايي «سايت اند ساوند» را بر عهده دارد ،اعالم کرد در هفت فيلم برتر انتخابي امسال ،بازيگران زن نقش اول حضور چشمگيري داشتهاند که از آن جمله ميتوان به فيلم «آدمکش» با بازي «شو کي» در نقش اصلي اشاره کرد که در کودکي توسط يک راهبه دزديده ميشود ،تحت آموزش هنرهاي رزمي قرار ميگيرد و براي کشتن يکي از اقوام نزديک خود که يک فرمانده نظامي است فرستاده ميشود. «نيک جيمز» دبير مجله «سايت اند ساوند» در اينباره گفت« ،بسيار خوشايند است که اثري زيبا درباره انتقام، جادو و هنرهاي رزمي توانسته نظر منتقدان سينمايي را به خود جلب کند». فيلم «کارول» ساخته «تاد هاينز» با بازي «کيت بالنشت» و «روني مارا» نيز يکي از پراميدترين فيلمهاي امسال فصل جوايز سينمايي است و جاي تعجب نيست که در فهرست مجله «سايت اند ساوند» در مکان دوم قرار گرفته است. از سويي ديگر حضور فيلم «مکس ديوانه:جاده خشم» در مکان سوم به نوعي شگفتيساز است اما بسياري از منتقدين مدتهاي زيادي است که منتظر ساخت چنين فيلم هوشمندانه ،روشن و تخيلي هستند. در اين فهرست فيلم « 45سال» ساخته «آندرو هاي» باالترين رتبه را در ميان فيلمهاي انگليسي از آن خود کرد و در جايگاه هفتم ايستاده است و مستند «ايمي» در مورد «ايمي واينهاوس» خواننده انگيسي و ساخته «آصيف
دادستاني لهستان گفته است تصميمي براي استرداد رومن پوالنسکي ،کارگردان سرشناس به آمريکا ندارد و او اجازه دارد در لهستان بماند. چندي پيش دادگاهي در کراکو درخواست آمريکا براي استرداد رومن پوالنسکي به اين کشور را رد کرد و دادستاني لهستان اعالم کرده که خواهان تجديدنظر در راي اين دادگاه نخواهد شد. رومن پوالنسکي ،فيلمساز متولد لهستان و مقيم فرانسه ،از سال 1977به اتهام داشتن رابطه جنسي با دختري 13ساله از سوي پليس آمريکا تحت تعقيب است. مشاوران حقوقي آقاي پوالنسکي گفتهاند که او ميتواند طرح ساخت فيلمش در لهستان را آغاز کند .او براي تهيه يک فيلم به لهستان رفته بود. اين کارگردان 82ساله در سال 2003براي فيلم «پيانيست» جايزه اسکار برد. آقاي پوالنسکي اعتراف کرده بود که با اين دختر رابطه جنسي داشته ،اما پس از دريافت احضاريه دادگاه ،از آمريکا به اروپا گريخت. رومن پوالنسکي يکي از مشهورترين سينماگران زنده جهان است و آثاري چون «چاقو در آب»« ،بچه رزماري»، «چاينا تاون» و «پيانيست» را در کارنامه هنري خود دارد.
جشنواره فيلم دوبي؛ نسل جوان ،اسالم و تقابل دو نسل دوازدهمين دوره جشنواره جهاني فيلم دوبي ،به کار خود پايان داد؛ جشنوارهاي که با تعطيل شدن رقيبش ـ جشنواره ابوظبي ـ به بزرگترين جشنواره خاورميانه بدل شده است. جشنواره دوبي تا سال دهم بخش مسابقه بينالمللي داشت و فيلمهاي ايراني هم در اين بخش شرکت داشتند و گاه به موفقيتهايي هم رسيدند .اما از سال قبل ،اين جشنواره بخش مسابقهاي خود را به فيلمهاي کشورهاي عربي محدود کرده و در واقع تمام تالش خود را صرف حمايت و گسترش فيلمهاي عربي ميکند. نمايش شصت فيلم عربي در جشنواره امسال و بازار م شود ،جشنواره دوبي بزرگي که در کنار اين جشنواره برپا را به سکويي براي اعتالي سينماي عرب بدل کرده است.
جايزه بهترين فيلم بلند جشنواره امسال به فيلم «همين که چشمم را باز کردم» ساخته ليال بوزيد از تونس رسيد؛ فيلمي که سعي دارد تقابل دو نسل را در جامعه اي اسالمي به نمايش بگذارد. داستان فيلم در سال 2010يعني پيش از انقالب تونس اتفاق ميافتد .با دختر هجده سالهاي روبرو هستيم که بر خالف خواسته والدينش براي ادامه تحصيل در رشته پزشکي ،عاشق موسيقي راک و خوانندگي است؛ از سويي سبک و سياق زندگي او درباره عشق و نوشيدن الکل به شدت در تناقض با جامعه و خانواده بسته او قرار ميگيرد. تم تقابل دو نسل و پرداختن به نسل جواني که در برابر سنتها و محدوديتها قرار ميگيرد ،مهمترين دستمايهاي بود که در فيلمهاي عربي امسال ميشد جست و جو کرد. جايزه بهترين فيلم مستند جشنواره به فيلم «ما هرگز بچه نبودهايم» ساخته محمود سليمان از مصر رسيد. فيلم داستان زني را دنبال ميکند که بعد از طالق گرفتن از همسرش بايد از چهار بچهاش نگهداري کند. فيلمهاي پر سر و صداي ديگري از سينماي عرب در بخش غير مسابقهاي جشنواره به نمايش درآمدند؛ از جمله انيميشن سي ميليون دالري «بالل» که سعي داشت اين چهره صدر اسالم را بدون اشاره به مذهب به عنوان يکي از اولين مبارزان عليه تبعيض بررسي کند و فيلم «عشق حالل» ساخته اسد فوالدکار ـ که ماه آينده در بخش مسابقه جشنواره ساندنس به نمايش در ميآيد ـ سعي دارد چهره متفاوتي از روابط پشت پرده زنان و مردان در جامعه بسته مسلمان لبنان عرضه دارد. سينماي ايران در بخش «سينماي جهان» دو فيلم داشت« :چهارشنبه نوزدهم ارديبهشت» ساخته سعيد جليلوند و «مردي که اسب شد» ساخته امير حسين ثقفي. «چهارشنبه نوزدهم ارديبهشت» که اولين نمايش جهاني خود را ماه سپتامبر در بخش «افقهاي جشنواره ونيز» تجربه کرد ،داستان عجيبي را درباره مردي روايت ميکند که قصد دارد از طريق آگهي پول قابل توجهي را به نيازمندترين شخص اهدا کند. «مردي که اسب شد» سومين فيلم بلند فيلمساز جوان، امير حسين ثقفي ،تجربه متفاوتي است در سينماي ايران؛ فيلمي با نماهاي بسيار طوالني که در فضايي ضد قصه و با تکيه بر تصوير شکل ميگيرد.
مستند زندگي ناصر حجازي با شکايت قلعهنويي توقيف شد به گزارش رسانههاي ايران فيلم مستند «من ناصر حجازي هستم» با شکايت امير قلعهنويي مربي فوتبال و دستيار سابق آقاي حجازي توقيف شده است. به گفته حميد توسلي ،وکيل آقاي قلعهنويي ،شکايت از تهيهکننده و کارگردان فيلم به دليل «مسائل مطرحشده» در اين مستند و «به اتهام نشر اکاذيب و توهين» در دادسراي فرهنگ و رسانه مطرح شده است. اين فيلم مستند ساخته نيما طباطبايي است و زندگي ستاره درگذشته فوتبال ايران را از زبان دوستان و همکاران و خانواده او روايت ميکند. وکيل آقاي قلعهنويي درباره دليل شکايت از اين فيلم
20
ي مرحوم گفته است« ،آقايان در فيلم به جاي آنکه به زندگ حجازي بپردازند ،بيشتر به شخصيت امير قلعهنويي پرداخته و در فيلم از تکنيک سفيد و سياه استفاده کردهاند». او گفت دستور توقيف فيلم کمترين کادويي بود که ما ميتوانستيم در زادروز تولد مرحوم حجازي به وي ارائه کنيم چون مطمئنا اگر ايشان زنده بود از ديدن چنين فيلمي آزار ميديد. فيلم« من ناصر حجازي هستم» بعد از چند اکران خصوصي قرار بود همزمان با روز تولد آقاي حجازي به اکران عمومي درآيد. ناصر حجازي که از سوي فدراسيون بينالمللي تاريخ و آمار فوتبال به عنوان دومين دروازهبان برتر قرن بيستم قاره آسيا معرفي شده ،خرداد ماه سال 1390در سن 62 سالگي بر اثر ابتال به سرطان در گذشت. او در دوران مربيگري خود در ايران ،عالوه بر استقالل با تيمهاي سپاهان و ذوب آهن اصفهان ،استقالل رشت، استقالل اهواز و چند تيم ديگر همکاري داشت.
روايتهاي زيادي درباره «اختالف» ميان امير قلعهنويي و ناصر حجازي که به ايجاد دو دستگي ميان هوادران اين دو بازيکن و مربي سابق استقالل منجر شد ،وجود دارد. بهناز شفيعي ،همسر آقاي حجازي در يک مصاحبه گفته است« ،فکر ميکنم دليل اصلي ناراحتي ناصر از امير اين بود که انتظار داشت زماني که قلعهنويي بعد از او سرمربي استقالل شد از وي اجازه يا رخصتي ميگرفت که امير اين کار را نکرد .اختالفات اين دو آنقدرها هم که مردم فکر ميکردند ريشهاي نبود».
ناکامي ايران در جمع نهايي اسکار بهترين فيلم خارجي
آکادمي اسکار اسامي 9فيلمي را که به دور بعدي رقابت بخش اسکار خارجي زبان 2016راه يافتهاند ،اعالم کرده است. به گزارش« اسکرين ديلي» ،در حالي که نماينده ايران يعني «محمد رسول اهلل» به دور بعد راه نيافت« ،پسر شائول» از مجارستان و فيلمي از کلمبيا به عنوان تنها نماينده سينماي التين در اين فهرست جاي گرفتهاند. نه تنها «محمد رسول اهلل» ساخته مجيد مجيدي به عنوان نماينده ايران موفق نشد به دور بعدي برسد که امسال هيچ فيلمي از آسيا به دور بعدي راه پيدا نکرد . اسامي فيلمهاي منتخب عبارتند از: بلژيک« :برند عهد جديد» ساخته ژاکو ون دورمل ،به زبان فرانسوي .اين فيلم کمدي محصول مشترک فرانسه و بلژيک و لوکزامبورگ در بخش «دو هفته کارگردانان»
دنباله در صفحة بعد
21
January 2016 دي 1394
دنباله از صفحة قبل
جشنواره کن به نمايش درآمد. کلمبيا« :در آغوش گرفتن ابليس» ساخته سيرو گوئراو. فيلم دو داستان از سال 1909و 1940را روايت ميکند که در هر دو شمني آمازوني و آخرين بازمانده از يک قبيله در مرکز داستان است .او سفري با دو دانشمند آلماني و آمريکايي ميکند تا «ياکرونا» گياهي مقدس را پيدا کند. دانمارک :فيلم «يک جنگ» به کارگرداني توبياس ليندهولم که در بخش مسابقه «افقهاي جشنواره ونيز» به نمايش درآمد ،فيلمي درام درباره پيامدهاي جنگ و درمورد کالوس ميکائل پدرسن يک افسر ارتش است که همراه نيروهايش در يکي از واليات افغانستان مستقر است. سربازان در يک مأموريت عادي در يک آتش متقاطع سنگين گير ميافتند .کالوس براي نجات آنها تصميمي ميگيرد که عواقب آن نه تنها او بلکه خانوادهاش در دانمارک را نيز تحت تأثير قرار ميدهد. فنالند« :شمشيرباز» به کارگرداني کالوس هارو با اقتباس از داستاني واقعي در دوران جنگ سرد ،که ماجراي اندل نليس قهرمان شمشيربازي استونيايي را که از پليس مخفي شوروي سابق فرار ميکند ،به عنوان موضوع خود انتخاب کرده است. فرانسه« :موستانگ» ساخته دنيس گامز ارگوون به زبان ترکي .اين فيلم که جايزه «ليبل سينماي اروپايي» دو هفته کارگردانان جشنواره کن امسال را که به بهترين فيلم اروپايي اهدا ميشود دريافت کرد ،در جزيرهاي متروک در درياي سياه ميگذرد و پنج خواهر جوان را تصوير ميکند که به دليل جنسيت خود ،با مشکالت زيادي در جامعه سنتي روبرو هستند. آلمان« :هزارتوي دروغها» ساخته يوليو ريچارلي، درامي تاريخي و درباره يک داديار جوان است که در دهه 1950تالش ميکند تا به پشت پرده کشتار دستهجمعي در آشويتس برسد .نخستين دادگاه آشويتس در فرانکفورت به دنبال همين تالش شکل گرفت. مجارستان« :پسر شايول» ساخته الزلو نمس ،درامي هولوکاستي است که داستانش در 1944در آشويتس روي ميدهد .سائول جنازه پسري را ميبيند که سوزانده شده و به باور اينکه پسرش است ،تصميم ميگيرد آن را به خاک بسپرد. ايرلند« :زنده باد» ساخته پدي بريتناچ ،فيلمي اسپانيايي زبان درباره کوبا است که با تحسين جشنواره تلورايد روبه رو شد .در حالي که موضوع ،زبان و مکان فيلم خيلي از ايرلند فاصله دارد ،اما به دليل اينکه کاري زيبا و انساني از کارگرداني ايرلندي است ،براي اسکار انتخاب شده است. نوجواني به نام يسوس در هاوانا در آرزوي بازيگر شدن است و وقتي سرانجام شانسي به دست ميآورد ،بايد با پدرش که در گذشته بوکسور بوده ،مبارزه کند. اردن« :ذيب» ساخته نجل ابونوار فيلمي عربي زبان است که چندين جايزه از جمله جايزه بهترين کارگرداني را از جشنواره فيلم ونيز و جايزه بهترين فيلمنامه را از جشنواره فيلم بلگراد دريافت کرده است .اين فيلم در دوران عثماني در حجاز و همزمان با جنگ جهاني اول ميگذرد و داستان پسر بچهاي را روايت ميکند که با سفري در بيابان به عنوان راهنماي يک افسر بريتانيايي ،به حقايقي ميرسد. پنج نامزد نهايي بهترين فيلم خارجي اسکار 2016روز 14ژانويه سال آينده معرفي ميشوند و مراسم اعطاي جوايز نيز روز 28فوريه در لسآنجلس برگزار خواهد شد. سال پيش از 83فيلم ارسال شده به آکادمي« ،آيدا» به کارگرداني پاول پاوليکوفسکي از لهستان برنده جايزه اسکار بهترين فيلم خارجيزبان شد. هشتاد و هشتمين دوره جوايز اسکار 28فوريه 2016 در هاليوود برگزار ميشود.
ژرار دپارديو در نقش ژوزف استالين ژرار دپارديو ،هنرپيشه فرانسوي در فيلمي جديد در نقش ژوزف استالين ،رهبر پيشين شوروي سابق حاضر خواهد شد. اين فيلم «نيمکت استالين» نام دارد و فني اردان، هنرپيشه فرانسوي کارگرداني اين فيلم را به عهده خواهد داشت .فيلم بر اساس کتاب ژان دانيل بالتاسا ساخته ميشود که در سال 2013منتشر شد. والديمير پوتين ،رئيسجمهوري روسيه در سال 2013 به ژرار دپارديو ،گذرنامه روسي داد و اين هنرپيشه فرانسوي چون نميخواست ماليات بيشتري در فرانسه بدهد ،به روسيه نقل مکان کرد. در دوران زمامداري استالين ،ميليونها نفر از شهروندان
شوروي کشته شدند. برخي سياستمداران روسيه طي سالهاي اخير تالش کردهاند تا چهره مثبت و موجهي از استالين ترسيم کنند .آنها سعي ميکنند تا استالين را مدير و رهبري موثر معرفي کنند که توانست اتحاد شوروي را دگرگون کند.
«جنگ ستارگان» در کمتر از دو هفته رکورد يک ميليارد دالر را شکست
رکوردشکنيهاي فيلم محبوب «جنگ ستارگان» همچنان ادامه دارد .هفتمين قسمت از اين مجموعه که «جنگ ستارگان :نيرو برميخيزد» نام دارد ،در طي دوازه روز موفق شد ،مرز فروش يک ميليارد دالر را پشت سر گذارد. اين فيلم که پيش از نمايش در سينماهاي جهان با توجه به پيشفروش گسترده بليتهاي آن رکورد به پا کرده بود ،در همين زمان کوتاه اکران خود موفق شده است، رکوردهاي گوناگوني به جا بگذارد. به گزارش خبرگزاري فرانسه قسمت هفتم «جنگ ستارگان» در عرض 12روز نخست نمايش اين فيلم توانست بيش از يک ميليارد دالر فروش کند 545 .ميليون دالر از اين مبلغ از طريق اکران اين فيلم در سينماهاي آمريکا حاصل شده است. درخور توجه آنکه اکران عمومي جديدترين قسمت «جنگ ستارگان» در برخي از کشورهاي بزرگ جهان هنوز شروع نشده است ،از جمله در چين که پرجمعيتترين کشور جهان محسوب ميشود .هواداران «جنگ ستارگان» در چين بايد تا تاريخ 10ژانويه 2016صبوري از خود نشان دهند. جورج لوکاس ،تهيهکننده و کارگردان صاحب نام هاليوود و خالق «جنگ ستارگان» قصد ساخت قسمتي تازه را نداشت و از اين رو ،حقوق تهيه اين فيلم را به کمپاني ديزني فروخت .قسمت هفتم اين مجموعه را که با بودجهاي بالغ بر 200ميليون دالر ساخته شده ،جي.جي .آبرامز کارگرداني کرده است. در سال 1977ميالدي بود که نخستين فيلم «جنگ ستارگان» به نمايش درآمد .در آن زمان هيچکس حتي تصورش را هم نميکرد که اين فيلم به اين درجه از محبوبيت و شهرت در جهان برسد« .جنگ ستارگان» در يک کالم «نبرد خير و شر» در کهکشانهاي دوردست را روايت ميکند. مجموعه فيلمهاي «جنگ ستارگان» از لحاظ فروش يکهتاز است و تا سال 2012ميالدي 24ميليارد يورو فروش
داشته است. با توجه به موفقيت و فروش چشمگير جديدترين قسمت «جنگ ستارگان» انتظار ميرود که اين فيلم به پرفروشترين اثر تاريخ سينما بدل شود .تا کنون فيلمهاي «اواتار» (محصول )2009با 2.8ميليارد دالر و «تايتانيک» (محصول )1997با 2.19ميليارد دالر پرفروشترين فيلمهاي تاريخ سينما بودهاند. اولين نقدهاي کامل از فيلم «جنگ ستارگان ،نيرو بر ميخيزد» آن را به عنوان يک «دستاورد بزرگ» و يک «اثر کالسيک» ستودهاند. روزنامههاي «ديلي تلگراف» و «تايمز» آن را اليق پنج ستاره ميدانند .برايان وينر ،منتقد سينمايي روزنامه «ديلي ميل» آن را «دستاوردي بزرگ براي گريز به دنياي تخيل و هيجان انگيزترين اپيزود از مجموعه جنگ ستارگان» توصيف کرد. او تاکيد ميکند که ستاره اصلي اين نمايش سينمايي مهيج «ديزي ريدلي» بازيگر زن جوان بريتانيايي است که ايفاي نقش «ري» قاعدتا آينده بازيگري او را به خارج از جو زمين خواهد فرستاد. کريستوفر ووتون ،منتقد روزنامه «اينديپندنت» به اين فيلم چهار ستاره داده و مينويسد« ،از منظري بيطرفانه و واقع گرايانه احتماال اين فيلم بهترين اپيزود از مجموعه «جنگ ستارگان» است و اگر اولين فيلم از اين مجموعه ميبود در جايگاهي قرار ميگرفت که هيچ قسمت ديگري به پاي آن نميرسيد». تاد مک کارتي در «هاليوود رپورتر» نوشت« ،نيرو برخاسته و بسيار قوي برخاسته است .اين بهترين اثر از مجموعه سينمايي ،تلويزيوني ،بازيهاي کامپيوتري و تمام محصوالت ديگر «جنگ ستارگان» حداقل طي 32سال گذشته است .اين فيلم به مجموعه «جنگ ستارگان» که تا حدي تهي شده بود ،انرژي و حيات تازهاي بخشيده آنهم به شيوهاي که هم لذايد قديمي را احيا ميکند و هم جهتگيري نويني را براي اين مجموعه نويد ميدهد».
دستور توقيف فيلم «خانه دختر» توسط وزير ارشاد
فيلم سينمايي «خانه دختر» به دستور وزير ارشاد ايران توقيف شد .به گفته تهيهکننده فيلم ،با وجود اصالحيههاي صورت گرفته اجازه اکران داده نميشود .براساس گزارش رسانهها« ،خانه دختر» به موضوع تابوي تجاوز به محارم
21
ميپردازد. وزير فرهنگ و ارشاد اسالمي ايران دستور توقيف فيلم «خانه دختر» به کارگرداني شهرام شاه حسيني را صادر کرده است .علي جنتي درباره تصميم خود توضيح داده که اشکاالتي در اين فيلم وجود داشته که قرار بوده رفع شود. وزير ارشاد گفته است« ،من با توجه به اصالحاتي که داده بودند در آخرين مرحله فيلم را دوباره ديدم اما اصالحات انجام نشده بود؛ به همين خاطر ما به عقيده گذشته خود پا برجا هستيم و نميتوانيم به راحتي اجازه اکران اين فيلم را بدهيم». اما محمد شايسته ،تهيه کننده فيلم ،به خبرگزاري ايلنا گفته است که به درخواست وزارت ارشاد در چهار نوبت اصالحات الزم در مورد «خانه دختر» انجام گرفته ولي اين وزارتخانه باز هم اجازه اکران فيلم را نداده است. «خانه دختر» براي نخستين بار در جشنواره فيلم فجر در بهمن سال 1393به نمايش درآمد و با نقدهاي تندي روبرو شد .آنگونه که سايت «فردا» نوشته است ،بحث درباره اين فيلم چندان رسانهاي نشد ،چون رسانهاي شدن آن «قبحشکني در جامعه ايران» محسوب ميشد. برخي از منتقدان و فعاالن عرصه هنري در ايران اما معتقد بودند که سينماي ايران الزم است به موضوعهاي جسورانه و آسيبهاي اجتماعي بپردازد. قرار بود «خانه دختر» پس از انجام اصالحيههايي که وزارت ارشاد خواسته بود در سال 1394اکران شود ،اما فيلم با وجود آنکه پروانه نمايش داشت ،هرگز اکران نشد. فيلمنامهنويس «خانه دختر» پرويز شهبازي است و حامد بهداد ،نسيم ادبي ،پگاه آهنگراني ،رويا تيموريان ،بهناز جعفري ،باران کوثري ،محمدرضا هدايتي ،بابک کريمي ،رعنا آزادي و نادر فالح از جمله بازيگران آن هستند. سايت «الف» نوشته که يک ميليارد تومان هزينه ساخت اين فيلم شده است. بسياري از رسانههاي ايران در تشريح داستان فيلم «خانه دختر» تنها به اشاره بسنده کردهاند .کسي که بخواهد از داستان فيلم مطلع شود بايد نوشتههاي رسانههاي مختلف را در کنار هم بگذارد تا حدس بزند موضوع فيلم چيست. خبرگزاري ايلنا مينويسد که داستان فيلم «به يک موضوع مهم درباره دختران ميپردازد». وبگاه «باشگاه خبرنگاران جوان» مينويسد که فيلم داستان دو دختر دانشجو را روايت ميکند که به دنبال کشف راز مرگ همدانشگاهي خود ،درست در روز پيش از مراسم عروسياش هستند. در سايت «الف» ميخوانيم که موضوع فيلم «حساسيت برانگيز» است و «در مورد اتفاق نامتعارفي است که ما بين پدر و دختر داستان ميافتد ».دستکم در اينجا ممکن است که يک آلترناتيو همان اتفاقي باشد که نويسنده فيلم در نظر داشته است. «فردا» مينويسد که سازندگان «خانه دختر» پذيرفته بودند که در ازاي انجام چهار اصالحيه ،فيلم خود را به اکران عمومي برسانند؛ رسانهها درباره اين چهار اصالحيه گمانهزني کرده و نوشتهاند« :يکي از موارد اصالحي مربوط به ديالوگهايي است که ميان حامد بهداد و بابک کريمي که به ترتيب نقش داماد و پدرزن را در فيلم بازي ميکنند ،در خانهي پدرزن درميگيرد؛ در اين نما پسر جوان که داغدار از دست دادن نامزدش است پدرزن را تهديد ميکند به اينکه نگذارد حرفهايي بزند که آبروي او را زير سوال ميبرد». «جوان آنالين» در گزارش خود از اين فيلم و قصه آن، نکتههاي «حساسيت برانگيز» فيلم را اين چنين تصوير ميکند« ،سكانسها ،پالنها ،ديالوگها و حتي بازي بدون كالم بازيگران در اين فيلم همه و همه ذهن مخاطب را به يك سمت داللت و راهنمايي ميكند؛ اينكه پدر خانواده به دخترش تجاوز كرده است و حاال كاراكتر بهار به خاطر در پيش بودن مراسم عقد و ازدواجش ،نگراني برمال شدن اين راز را دارد .نگراني كه با پيگيري مادر داماد براي احراز سالمتي عروس او را ميخواهد پيش يك پزشک ببرد ،اما بهار به خاطر اتفاق سياهي كه برايش رخ داده از داخل مطب با حالتي آشفته به سمت خيابان فرار ميكند .مخاطب هيچ چيز ديگري نميبيند جز اينكه ادامه ديالوگها و قصه خبر از مرگ مشكوک اين نوعروس ميدهند». مبهم و به اشاره نوشتن رسانههاي ايران خود نشانگر دشواري سخن گفتن در جامعه درباره موضوعهاي تابوي مربوط به خانوادههاست. پرويز شهبازي ،سناريست «خانه دختر» ،در يادداشتي که پس از جشنواره فجر بهمن 93منتشر کرد ،توضيح داد که «حتما شنيدهايد که ميگويند به تعداد مخاطبان فهمهاي متفاوت وجود دارد و هر کس ميتواند از داستاني که او براي فيلم نوشته تعبير و تفسير خود را داشته باشد».
22
January 2016 دي 1394
مرتضي کاظميان آيا ميتوان از «فرهنگ ايراني» و بهطور خاص «روحيات ايراني» بهمثابه مفهومي ايستا و امري ثابت سخن گفت؟ و اگر پاسخ مثبت است ،اين فرهنگ و خلقيات ،واجد چه ويژگيهايي است؟ محمدعلي از جمالزاده تا مهدي بازرگان شمار قابل توجهي از نويسندگان و پژوهشگران و انديشمندان و سياحان کوشيدهاند هر يک به قدر بضاعت خويش و مبتني بر دادههاي در اختيار و روش خاص خود ،به پرسشهاي پيشگفته ،پاسخ دهند. مقصود فراستخواه ،نويسنده و پژوهشگر اجتماعي در جديدترين تحقيق و کتاب خود تحت عنوان «ما ايرانيان» به بخش نخست پرسش فوق ،پاسخ منفي ميدهد و تأکيد ميکند که روح ايراني ماهيت متعين و ثابتي نيست که با ذاتباوري بتوان از صفات و خصوصيات آن سخن گفت. فراستخواه «فرضهايي» دارد؛ از جمله اينکه: فرهنگ ايراني از الگوهاي آموختهاي بهوجود آمده و رنگينکماني متنوع است.
نميتوان فرهنگ ايراني را به خلقوخوها ـ آن هم با روايتي يکسره منفي ـ فروکاست. فرهنگ (و از جمله خلقيات و روحيات) مردم قابل يادگيري و اکتساب است و طي زمان و در شرايط مختلف و در تعامل با محيطهاي متفاوت ،و هرچند بهکندي ،دچار تطور ميشود. او ميکوشد در پژوهش خود از دو نکته ـ که «خطاي فاحش» توصيفشان ميکند ـ بپرهيزد: نخست ،تقليلگرايي؛ اينکه نگاه جامع و کلگرايانه به همه وجوه و ابعاد فرهنگ ايراني نياندازد. ديگر اينکه از نگاه ايستا و ذاتباورانه که منجر به ناديده
گرفته شدن منطق تحول و پيچيدگي در فرهنگ و نگرشها و گرايشها و رفتار جمعي ايرانيان ميشود ،دوري کند. با اين همه و مبتني بر اين نقطه عزيمتها و فرضها، او تالش ميکند در خلقيات و روحيات و فرهنگ ايرانيان، نقادانه درنگ کند و برخي ويژگيهاي آن را مورد تأمل قرار دهد. فراستخواه و همکارانش براي پيگيري موضوع تحقيق، به پيمايشي ملي با استفاده از نظر اعضاي هيئت علمي دانشگاههاي ايران دست مييازد .برخي از نتايج قابل تأمل اين پيمايش به شرح زير است: بيش از 95درصد جامعه آماري به درجات مختلف موافق هستند که خلقيات ايراني مشکل دارد. حدود 72درصد مخاطبان پيمايش به درجات مختلف موافق بودهاند که با وجود همه تحول ،پويايي و تنوعي که در فرهنگ ايرانيان هست ،چيزي به نام روح و روحيه ايراني وجود دارد. پاسخدهندگان ،مهمترين مولفههاي بحثبرانگيز خلقيات ايراني را به ترتيب چنين دانستهاند: ضعف فرهنگ کار جمعي و فعاليت مشترک گروهي؛ ضعف انتقادپذيري؛ رودربايستي زياد (تعريف و تمجيد حضوري ،و قضاوت منفي غيابي)؛ پنهانکاري و عدم شفافيت؛ خودمداري؛ غلبه احساسات بر خرد ورزي؛ رواج دروغ و ضعف گفتوگو و توافق پايدار. پاسخگويان همچنين اصليترين و محوريترين مشکل در خلقيات ايراني را اينچنين برشمردهاند: عدم پيوند زدن ميان منافع فردي و منافع عمومي؛ وجود فاصله ميان ظاهر و باطن؛ غلبه هيجانات و تلقينپذيري بر استداللورزي و خردگرايي؛ مطلقگرايي ،جزميت و تعصب؛ تقديرگرايي؛ بياعتمادي؛ ترس نهادينه و بيقاعده و غيرقابل پيشبيني بودن رفتارها. بيش از 76درصد پاسخدهندگان ـ به نسبتهاي متفاوت ـ معتقدند که ضعفهاي موجود در خلقيات ايراني، از ضعفهاي موجود در ملل اروپايي بيشتر است 68 .درصد نيز معتقدند که اين ضعفها از برخي ملل آسيايي توسعهيافته (چون ژاپن و کره جنوبي) بيشتر است. مخاطبان پيمايش در پاسخ به اين پرسش که خلقيات ايراني تحت تأثير چه عواملي است ،عامل اصلي را ساختارها و نهادهاي جامعه (مانند اقتصاد نفتي) توصيف ميکنند؛ در درجه دوم مشکل را در کنشگران ميبييند و در نهايت
22
به علل خارجي (مانند تهاجم نظامي ،سياسي ،فرهنگي و دسيسههاي بيگانگان) اشاره ميکنند. در بررسي ريشههاي تکوين وضع فرهنگي مستقر و علل شکلگيري آنچه که خلقوخو و فرهنگ ايراني ناميده ميشود ،فراستخواه به مولفههاي گوناگون و متعدد ،از جمله زيست تاريخي ايران نيز ميپردازد .او معتقد است که در ايران ميل به ناپايداري و ناامني نهادينه شده ،و بهگونهاي شديد و عميق وجود داشتهاست. به تعبيري ،يکي از هستههاي اصلي مشکالت ايران، بيثباتي ،ناامني و بينظمي نهادينه بوده است .روندي که موجب گزينش اجتنابناپذير انواع دروغ و تزوير ـ در برابر اقتدارگرايي حاکم و ناامني مستقر ـ شدهاست. شرايط زيست تاريخي و اجتماعي ،گروههاي مردم را در معرض دروغ قرار داده و انگارههاي اهورايي در نکوهش دروغ ،نتوانسته مستولي و مستقر بماند و کاري از پيش ببرد. به تعبيري ،منطق عيني و مناسبات واقعي به دروغ ،براي باقي ماندن ،نفاق ،تملق ،بياعتمادي و درونگرايي تمايل داشتهاست .دوران تسلط مغول ،بهمثابه يک برش تاريخي مهم و شاخص ،قابل استناد است. فراستخواه همچنين از منظري سيستمي ،به تأثير محيط پرکشاکش نخبگان بر خلقيات اجتماعي در طول تاريخ ايران اشاره ميکند .آنجا که در محيطي از کشمکش نخبگان به بيشتر مردم عادي احساس بد «مفعوليت سياسي» و «بازيچه بودن» دست ميدهد .وضعي که عزت نفس را مورد تهديد قرار ميدهد و بهشکلي قابل پيشبيني ،وقوع هر شري را محتمل ميسازد. لطمه خوردن احترام به روح جمعي ،نفي حرمتداري ديگران و بياعتنايي به آن در مناسبات ميانگروهي يا درونگروهي و «قهر» در مناسبات اجتماعي (از خانواده تا حکومت) مقولههاي مهم ديگري است که موجب افزايش بياعتمادي به ديگران و فرصتطلبي و کاهش سرمايه اجتماعي ارزيابي شده است .از اين زاويه ،اعتماد از بين ميرود و جاي آن را بدبيني ،ترس از دسيسه ،پنهانکاري و غيبت و مفاهيم همسو ميگيرد. وي ضمن تشريح نقش نهادها و وجوه الزامآوري که براي افراد ايجاد ميکنند ،نقش متقابل افراد و کنشگران در نهادها را مورد اشاره قرار ميدهد .نهادهايي که بازتابي از حوزههاي نمادين حيات بشر هستند ،از نظامهاي معنايي، دنباله در صفحة بعد
23
قطبنما
چشمانم را دوباره ميبندم قلبم هنوز تند تند ميتپد ميپرسم کي دوباره برگها بر پنجرهام خواهند ريخت کي محبوبم را بار ديگر در آغوش خواهم گرفت؟ فرانتس شوبرت (سفر زمستاني) «قطبنما» عنوان کتابي است که ماتياس انار ( )Mathias Enardنويسنده فرانسوي را به دريافت جايزه ادبي «گنکور» ( )Goncourtموفق گردانيد .اين اثر درخشان در ساختار داستانياش همزمان گزارشي است از تراژدي انساني گسترده و بيانتها در عصر و زمان ما و از رويهاي ديگر تمجيد و تحسيني است بر فرهنگ و تمدني به فراموش رفته که به باور نويسنده بايد دوباره آن را بازشناسي نمود تا گفتوگويي ميان شرق و غرب را به گونهاي سازنده برقرار گردد. نقش تاق کسري ،کاخ تيسفون يا ايوان مداين بر روي جلد کتاب که همواره احساسي مملو از حسرت و حرمان به سبب شکست و نابودي امپراتوري تمدنساز ديگري را در همان منطقه بر ذهن متبادر مينمايد مرا ملزم ساخت تا ساعتي را به مشاهده برنامه هفتگي تلويزيوني به نام «کتابخانه بزرگ» بر روي کانال پنج تلويزيون فرانسه اختصاص داده تا از البالي پرسش و پاسخ و گفت و شنودها ميان مجري متبحر برنامه (فرانسوا بونل) ،ماتياس انار و باستانشناس برجسته منطقه پالمير در سوريه به نام «پل وين» اطالعات ارزندهاي را کسب نمايم. ماتياس انار را بسياري از صاحبنظران فرانسوي بالزاک ثاني خوانده و دستاندرکاران صفحات ادبي «نيويورک تايمز» به او عنوان جيمز جويس عصر حاضر را دادهاند .اما واقعيت آن است که با همه اين عناوين اغراق آميز زيورگونه به نظر ميآيد که اين نويسنده فرانسوي به حيطه شخصيتي و ذهنيت تيوفيل گوتيه يا پيير لوتي که سرنوشت حرفهاي خود را همواره با تاريخ ،جغرافيا ،فرهنگ و هنر و شعر و ادبيات منطقه خاورميانه گره زده بودند ،قرابت و تشابهي حيرتانگيز مييابد.
January 2016 دي 1394
شايد خالي از طنز نباشد که برخي از روزنامهنگاران، منتقدان سياسي و ادبي ماتياس انار را فردي مورد سوءظن و در پوشش ماموري اطالعاتي ارزيابي کردهاند ،اما هر بار او با زباني طنزآلود ،اتهام يک «لورنس عربي ثاني» نشسته بر کوهان شتري دوان دوان از واحهاي به واحه ديگر رد کرده و تنها انگيزهاي که او را به چنين موضوعاتي عالقمند گردانده ،عشق و عالقه وافري است که در البالي کلمات و چيدمانهاي داستانياش نهفته است ،و دستمايه چنين شور و عالقهاي سرانجام توانست اعضاي آکادمي گنکور را متقاعد و با خود همصدا گرداند و به دنبالش جايزه ادبي سال را هم نصيبش سازد. ماتياس انار متولد نيور ( )1972ميان راه الروشل و پواتيه در جنوب فرانسه است .او دانش آموخته رشته باستانشناسي از مدرسه لوور و سپس در انستيتوي زبانهاي شرقي تز دکتراي خود را با موضوع شعر فارسي و عربي به پايان رسانيده است. ماتياس از سال 2005در شهر بارسلون اقامت دايم گزيده و با گشودن و راهاندازي يک رستوران لبناني ،ضمن سامان دادن به امور مالي و معيشتي خود توانسته است کار نويسندگياش را گستردهتر ساخته و زماني را هم جهت پرداختن به سفرهاي دور و دراز در منطقه خاورميانه منظور دارد. فراگيري عميق زبان عربي و فارسي در پي اقامتهاي طوالني در قاهره ،بيروت ،دمشق و تهران ،موجب گشت که به گنجينه شعر عرب و فارسي دسترسي کامل يابد ،به ويژه انديشه و شعر حافظ که تاثيري بسزا بر افکار اين نويسنده فرانسوي باقي گذارده است .شايد اشارهاي براي عالقمندان ادبيات فارسي ضروري باشد که ماتياس انار از صادق هدايت به عنوان يکي از برجستهترين نويسندگان قرن گذشته ياد مينمايد و بخش آغازين کتاب «قطبنما» را ضمن رونمايي داستان «بوف کور» به روشي هنرمندانه به موضوع اصلي کتاب پيوند زده است. ** جايزه ادبي گنکور که از جانب يک آکادمي به همين نام يک بار در سال به نويسندهاي فرانسوي زبان که بتواند اثري بديع و مملو از خالقيتهاي ادبي و شاعرانه بيافريند اهدا و همزمان جوايز ديگري از سوي آکادمي مذکور به خالقان داستانهاي کوتاه ،شعر و زندگينامه طي مراسمي تعلق ميگيرد. از ميان جوايز ادبي ساالنه« ،رونودو»« ،فمينا»، «مديسي»« ،انتررالي» و جايزه رمان «آکادمي فرانسز»، جايزه گنکور معتبرترين و پرآوازهترين آنها نزد طبقه روشنفکر و کتابخوان فرانسه تلقي ميگردد .در حقيقت اين رويداد ادبي مرهون تالشهاي نويسنده ،منقد و ناشر موفق فرانسوي است به نام ادموند گنکور که از سال 1903 کليه دارايي شخصي خود را در اختيار نهادي به نام «آکادمي گنکور» قرار داد تا تحت سرپرستي و مديريت هيات داوران بنياد مذکور ،مراسم گزينش بهترين نويسنده سال را در رستوران «دوران» پاريس انجام گيرد. از ميان چهرههاي مهم و شناخته شده که موفق به دريافت جايزه شدهاند ،ميتوان از مارسل پروست (نويسنده کتاب در جستوجوي زمان گمشده) ،سيمون دوبووار (نويسنده کتاب ماندارينها) ،آندره مالرو (نويسنده سرنوشت بشري) و مارگارت دوراس (نويسنده معشوقه) نام برد و شايد خالي از طنز نباشد که آکادمي گنکور بر اساس رسم ديرينش همان مبلغ معادل ده يورو را به نويسنده برگزيده پرداخت ميکند و از او نيز ميخواهد که مقدمات نگارش رمان بعدي را فراهم آورد. اما بايد توجه داشت که مقام و منزلت نويسندهاي که
23
موفق به دريافت جايزه گنکور شده باشد آنقدر واالست که نه تنها به عنوان چهرهاي ماندگار در گنجينه فرهنگي فرانسه و اروپا باقي خواهد ماند ،بلکه درآمد حاصل از فروش صدها هزار جلد از کتاب ،نويسنده را بيگمان به رفاهي چشمگير ميرساند. از حوادث ثبت شده در طي دوران فعاليت گنکور اهداي جايزهاي در سال 1916به نويسندهاي است به نام رومن گاري به سبب کتابي به نام «ريشههاي آلماني» .در سال 1975همان نويسنده تحت پوشش نامي مستعار (اميل آژار) کتاب ديگري را تحت عنوان «زندگي مقابل خويش» عرضه نمود و آکادمي بي آنکه از حقيقت امر مطلع باشد ،جايزه گنکور ديگري را براي دومين بار به اين نويسنده اهدا نمود. سالها بعد در کتاب ديگري به نام «زندگي و مرگ» اثر اميل آژار پرده از اسرار ناگفته خويش برداشت و راز ساليان را برمال نمود و بر شهرت خويش نيز بيش از پيش افزود!! چند سالي پس از برگزاري اولين جايزه در سال 1903 گروهي در اعتراض به هيات داوري هميشه مردانه گنکور، جايزه «فمينا» را که هميشه هيات داوران آن را بانوان تشکيل ميدهند پيشنهاد و محقق ساخت و هم اکنون اين جايزه به موازات گنکور داراي ارزش ادبي قابل مالحظهاي شده است. *** شب فروميافتد روي شهر وين ،روي آپارتماني که زير سقف آن «فرانتس ريتر» موسيقيدان برجسته اتريشي سکني دارد .او در اين ساعت کسالتبار شبانه ،هيچ تمنايي
ندارد جز خوابي سنگين که بر چشمهايش رخنه کرده و دنياي بيداريش را خاموش سازد .اما با اين حال و هواي تبدار و بيمارگونه که بر وي مستولي گشته و برخاسته از مرور خاطرات گذپشته و خياالت ماليخولياييوارش است خود را در بيخوابي مايوس کنندهاي مييابد ،چارهاي هم ندارد تا فقط به عشق دست نيافتنياش يعني شهرزاد قصهگوي درون خياالتش ،زيبارويي به نام «سارا» پناه برد و کنار در کنار او در پرواز شبانهاي از اقامتگاهش در وين به استانبول و حلب و دمشق و پالمير و تهران انجام دهد تا با هنرمندان ،شاعران ،فلسفهپردازان ،کيمياگران ،ترانهسازان و حتي ماجراجويان روايتها شنود و قصهها بر گوش نشاند. آري او اکنون بايد به شرق افسانهاي وارد شود که همه دستاوردهاي درخشانش را قرنهاست به يغما داده بو در اين عصر و زمان ناسازگار فقط نجواهاي تب آلود و غمگنانهاي از ارتعاشات رواني زخم خورده و روح تمدني در هم شکسته شنيده ميشود و «قطبنما» در حقيقت مسير سفري است دور و دراز به منظور رسيدن از فردي به فردي ديگر ،تالش براي ساختن پلي ميان ديروز و امروز و در نهايت نشان دادن دستي برون آمده به قصد فشردن دستي ديگر و باالخره مهار شعلههاي خشمي است براي آنکه بذر مهر و محبت ،شور و عالقه دوباره بر خاک زمين که بقاياي تمدني شگرف و افسانهاي در زير آن مدفون گشته است بار ديگر افشانده و بارور گردد.... پايان.
دنباله از صفحه قبل
افزون بر اينها ،اسالميت صورتبندي شده رسمي و دولتي و شکلگرايانه ،نتوانست با مليت و قوميت و برابري و آزادي و پيشرفت ،همزيستي مسالمتآميز برقرار کند .شقاق و تنافر شکل گرفته ،موجبي براي تعارضهاي هنجاري در جامعه شد .خلقيات مردم نه تنها اعتالء نيافت بلکه با آسيبهاي جديدي دست به گريبان شد. تمايل به ساماندهي زندگي فردي بدون ميانجيگري خير عمومي ،کاهش انگيزه در پرداخت هزينه براي ديگران، تضعيف مشارکت در امور عمومي ،تلون و تزوير ،مقدسمآبي و ريا و تظاهر ،بهعنوان نمونههايي از اين تعارضها ،مورد اشاره قرار گرفتهاند.
هنجاري و ارزشي نشأت ميگيرند و تابعي از تحوالت هستند ،و البته به نوبه خود با اين تحوالت در رفتار مردم و خلقيات اجتماعي تأثير ميگذارند. از همين منظر است که تحوالت نهادهاي اجتماعي، اقتصادي ،فرهنگي و سياسي ايران معاصر (بهويژه دوران پهلوي و پس از انقالب) نيز مورد تأمل قرار ميگيرد. نفت بهعنوان عاملي مهم در کانون بخشي از اين تحليل است .به باور فراستخواه ،خلقيات معاصر ايرانيان تا حدود زيادي بوي نفت ميدهد .نفت منبع درآمد مستقلي براي حکومت بود که ميتوانست با آن ،جامعه را دور بزند. اقتصاد رانتي ،موجب و ميدان نامساعدي براي تقربجويي به قدرت ،زرنگي منفي ،فرصتطلبي ،زد و بند ،قيمومتطلبي، داللي و مفاهيم مشابه شدهاست. اينچنين عيوب و نارساييهايي که در سرمشق توسعه ايران وجود داشت ،نه تنها مانع از آن شد که خلقيات اجتماعي از رهگذر توسعه به اندازه الزم بهبود يابد و ارتقاء پيدا کند ،بلکه خود مشکالتي (از جمله موارد ذکر شده) نيز در روحيات و اخالق اجتماعي ب ه وجود آورد. فراستخواه در تحليل پيامدهاي انقالب ،تصريح ميکند که انقالب و جنگ ـ با وجود همه دشواريها و هزينهها ـ ميتوانست اخالقيات اجتماعي را متحول کند، روحيه همبستگي جمعي و تعاون را گسترش دهد ،زيست اجتماعي مبتني بر دادگري و مهرورزي و رهايي را اعتالء دهد و ارزشهاي معنايي و رفتاري ايجاد کند .اما عواملي مانند تحجر ،انحصارگرايي ،خودمحوري و خلط قلمروها، مانع از اين شد .ضمن اينکه ،تماميتخواهي نهادمندشده بزرگترين عامل مسئلهساز بود.
چه ميتوان کرد؟
نويسنده پاسخ به اين پرسش را در دو کلمه رديابي ميکند :يادگيري و کنش .وي تصريح ميکند که مراد از يادگيري تنها يادگيري فردي نيست ،بلکه يادگيري گروهي، سازماني و اجتماعي است. مبتني بر اين مفروض که يادگيري اجتماعي تنها از جنس شناخت نيست ،بلکه در آن عنصر عمل و پراکسيس نيز وجود دارد .فراستخواه معتقد است که از رهگذر کنش انتقادي و خرد ارتباطي ،الگوي زيست اجتماعي بهتري مشق و تمرين ميشود. اهميت اصالحات نهادي (مانند نهاد دولت ،و آموزش و پرورش) به جاي خود؛ عمل رهاييبخش و کنش انسانها خود موجبي براي تغيير وضع و الگوها و شيوههاست .از اين منظر ،جامعه نيازمند رويکردي شبکهاي و طرحي همهجانبه و آهسته و پيوسته است؛ طرحي ژرف ،مبتني بر مشارکت اليهها و گروههاي اجتماعي گوناگون. هر حلقهاي که بهوجود ميآيد ،هر اجتماع محلي ،هر نهاد مدني و هر پويش درونزاي جمعي و هر جنبش عميق اجتماعي ميتواند نقطه عزيمتي براي دانش بيشتر ،ژرفتر و منش اجتماعي بهتر باشد.
24
January 2016 1394 دي
24
25
January 2016 1394 دي
25
26
فرهنگ گفتگو
دکتر پرويز ايزدي -آتالنتا
January 2016 دي 1394
نباشد بلکه بر آن حاکم گردد و اين همان قدرتي است که ايجاد کننده علوم تجربي و مايه پيشرفت علميجامعه بشري است. بعنوان مثال 4000سال پيش در زمان سومريان ،انساني به نيروي تفکر و انديشه کشف ميکند که اگر جعبهاي چوبين بسازد ميتواند اشياء بيشتر و سنگينتري را از محلي به مکان ديگر نقل مکان دهد ،و بعد بمرور متوجه ميشود که اگر در زير جعبه چرخ قرار دهد حمل و نقل آسانتر و سريعتر صورت خواهد گرفت و باالخره به نيروي خالقه خود در مييابد که اگر بجاي دو چرخ ،چهار چرخ بکار برد وسيلهاي مستحکمتر و با قدرت حمل بيشتري در اختيار خواهد دشت ،و از آن زمان تا کنون اين انسان خالق و وسيله ساز در پيشرفت اين نوع اکتشافات کوشيده است ،تا اين که امروزه موفق به ساختن وسايلي شده است که بدون راننده و به کمک برنامه کامپيوتري از محلي معلوم بسوي مقصدي مشخص حرکت ميکند و پس از انجام ماموريت الزم به محل دلخواه برميگردد. انسان متمدن و با فرهنگ در عين حال که داراي درک و فهم که خالق علوم انساني است ميباشد ،تابع منطق و استدالل نيز هست و اين تبعيت به او اين قدرت را عطا ميکند که دستآوردهاي علمي ،سنتي و غرايز حيواني خود را در جهتي که سبب پيشرفت فردي و گروهي او ميباشد بکار گيرد و همين خصلت است که چشمه زاينده شعر ،موسيقي ،نقاشي و...و...و... بطور کلي هنر و ادب است و حکما ،عرفا ،و دانشمندان با استفاده از اين قدرت انساني است که توانستهاند با شعر و موسيقي و هنر خود بشريت را بسوي تکامل راهنمايي نمايند. بعنوان مثال چه زيبا ،مختصر و مفيد موالنا جاللالدين رومي در دو بيت شعر حد و حدود انسان و تمايز او را از حيوان خالصه ميکند که:
من يک انسانم « گوهر انسانيت در نفس انسان مستور (پنهان) است به صيقل تربيت ظاهر شود)1( ». افتخار همه ما در اين است که انسانيم و اشرف مخلوقات و به اين مقام واال و بزرگ خود را از ساير موجودات برتر ميدانيم .پس بهتر است که به مقام خود پي بريم و به وظايف خود آگاه گرديم. اگر شرافت ما بعنوان انسان فقط به اين جهت است که بطور ميکانيکي گرد هم آييم و اجتماعي با نظم و ترتيب تشکيل و اداره کنيم، بايد بپذيريم که بعضي از حيوانات يا حشراتي مانند مورچگان و يا موريانه از ما بمراتب متمدنترند ،زيرا به تحقيق ثابت شده است که از ما دقيقتر و منظمتر کار خويش را شروع و مکانيکوار ،و بدون کوچکترين بينظمي آنرا به اتمام ميرسانند ،همانطو که ميدانيد تفاوتي بين تمدن مکانيکي حيوان و تمدن متحول انسان موجود است ،در تمدن حيواني تحول بيمعناست ،چه که حيوان اسير و پيرو قوانيني است که طبيعت برايش تعيين مينمايد و او نميتواند يا نميخواهد به اندازه سر سوزني از اين قوانين ثابت و غير قابل تغيير سرپيچي نمايد ،در صورتي که تمدن بشري در بعد زمان فرم و اشکال مختلف و متفاوتي به خود گرفته و ميگيرد که آن را «تحول» ميناميم .آنچه سبب اين تغيير و تحول در تمدن بشري و در حقيقت تمايز انسان از حيوان است فرهنگ ناميده ميشود و بهمين جهت است که هر کجا کلمه تمدن را بکار ميبريم بالفاصله براي نشان دادن تحرک و تمايز آن از تمدن ميکانيکي يا تمدن حيواني کلمه فرهنگ را با آن قرين ميسازيم و با وجودي که تمدن و فرهنگ با يکديگر متفاوتند ولي در اکثر موارد آنها را بجاي يکديگر به کار ميگيريم و يا تمدن و فرهنگ را بشکلي که الزم و ملزوم يکديگرند ميپذيريم ،زيرا مجموع اين دو نشان دهنده تحرک و تحول و مشخص کننده مقام انسان و تفاوت او با حيوان است. پس زماني که ميگوييم انسان متمدن و با فرهنگ ،يعني کسي که ميتواند روابط بين اشياء را درک نمايد و به نيروي خالقه خود آنها را کشف و با به کار بردن آنها خود را از چنگال طبيعت نجات بخشد تا نه تنها محکوم طبيعت
آدميزاده طرفه معجوني است وز فرشته سرشته و زحيوان گر رود سوي اين شود پس از اين ور رود سوي آن شود به از آن و يا با الهام از همين خصلت است که سعدي منطقگرا پيشرفت اجتماع را در همبستگي و غمخواري همنوع ميداند و تمايز انسان و حيوان را بصورت منطقي چنين بيان ميکند که: بني آدم اعضاي يک پيکرند که در آفرينش ز يک گوهرند چو عضوي به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار تو کز محنت ديگران بيغمي نشايد که نامت نهند آدمي تاثير همين منطق و استدالل است که شعر سعدي بر دل انسانها از هر نژاد ،مليت و فرهنگ مينشيند و آنقدر عزيز و محترم ميشود که زينتبخش نه تنها کتب بلکه اماکن عمومي ميگردد. روح واالي انساني به جايي ميرسد که ميگويند« :امروز انسان کسي است که خادم جميع مناالرض (تمام مردم کره زمين) باشد)2(». پس اگر متمدن و با فرهنگيم نبايد از منطق و استدالل گريزان باشيم و بايد بدانيم که انسانيم نه حيوان ،پيرو منطق و استدالليم ،نه غريزه حيواني و جدال .و باالخره اگر متمدن و با فرهنگيم بايد خوي انساني ما بر غرايز حيواني غلبه نمايد و بپذيريم که انديشه هر فرد يا گروهي در حقيقت منعکس کننده جزيي (فقط جزيي) از حقيقت مطلق است که هرگاه محيطي سرشار از صميميت و محبت بوجود آوريم که اين اجزاء بتوانند در کنار هم قرار گيرند و با استدالل و منطق با يکديگر معاشرت نمايند جامعهاي متمدن و با فرهنگ بوجود خواهيم آورد که شايد انعکاسي از حقيقت مطلق باشد .و باالخره پيروي از خوي انساني و تفکر و استدالل بوده است که ما را قادر نموده که علي رغم تمام محدوديتها و انحصار طلبيهاي ناشي از غريزه حيواني توانستهايم بشريت را از تمدن غارنشيني به تمدن و فرهنگ قارهنشيني هدايت کنيم ،و بدون شک راهي پر مخاطره و پر از فراز و نشيب پشت سر گذاشتهايم تا امروزه در شروع هزاره سوم به مرحلهاي رسيدهايم که دو راه بيشتر در پيش پاي ما
وجود ندارد. يا بايد از انسان بودن درگذريم و چون حيوان پيرو غريزه يو و قانون جنگل گرديم و با وسايلي که دستآوردهاي علم صنعتي بشر است ،خود و تمدن و فرهنگ را به نابودي کشيم، و يا آنکه به مقام بزرگ انساني خود پي بريم ،و وظيفه انساني خود را دريابيم و بدانيم که فرهنگ و تمدن يعني همزيستي و همبستگي مسالمتآميز در محيطي آرام که در آن منطق و استدالل حاکم باشد ،و تنازع بقا ،جاي خو را به تعاون بقا سپرد، چه که تنازع بقا در زمان حاضر و با در اختيار داشتن وسايل کشتار همگاني مترادف است با مسابقه در فنا و نابودي بشريت و تمدن و فرهنگ او. پس به حکم انسان بودن و براي حفظ و بقاي انسان و انسانيت ،همه ما ،بدون استثناء چه فردي و چه گروهي بايد اين مسوليت را بپذيريم که مروج همبستگي توأم با منطق و استدالل باشيم و به نيروي محبت محيطي مملو از صميميت و يگانگي بوجود آوريم ،زيرا اگر به اين مسوليت عمل نکنيم از قافله تمدن بدور خواهيم افتاد و خود را از افتخار لقب اشرف مخلوقات يعني انسان بودن محروم خواهيم ساخت.
از انسانيت بدور افتادهايم!
«تعادل روحي همه ما و دوام جامع بشري در گرو رعايت اخالقيات در زندگاني روزانه ماست ،و تنها در سايه معنويات است که شخصيت ما محفوظ و جامع انساني با نظم بسوي کمال پيش خواهد رفت( ».انشتاين) به جرأت ميتوان گفت که بشر امروزي با وجودي که همه چيز را در اختيار دارد ،انگار هيچ ندارد!. با اين وجود که غنيترين نسلي است که کره زمين بخود ديده است ولي ميتوان گفت که عاجزترين و سردرگمترين نسلي است که نمونه آن در تاريخ بشر سابقه ندارد!. نسلي است که پيشرفتهترين وسايل علمي و صنعتي بيسابقهاي را در اختيار دارد ولي به دوام و برقراري حتا فرداي خود اميدوار نيست!. علت آن است که نسل ما آن آرامش خيالي را که آباء و اجدادمان در اثر ايمان به معنويات و اخالقيات داشتند بمرور زمان از دست داده است و چيز ديگري را جانشين آن نساختهايم ،و با اين عمل ،و در غياب اخالقيات تمدني بوجود آوردهايم که بجاي راحتي جسم و آرامش روانمان ،قاتل تن و سوهان روانمان شده است!. بجاي آنکه تمدن و ماديات در خدمتمان درآيد ،ما خود اسير و برده ماديات و تمدن شدهايم !.و با اين روش از انسانيت بدور افتادهايم!. زماني که دروغ سنگ بناي سياست ميگردد ،بطوري که رهبران دين که بايد نمونه اخالق باشند به دروغ متوسل ميشوند و فردي دروغگو را که نه تنها ملتي را بلکه تمام جهان را به خشونت ديني ميکشاند ،و زماني که از آنان سوال ميشود که: حکومت مالها را که شما در قرون وسطا تجربه کردهايد ،چرا بر ملت ايران تحميل ميکنيد با نهايت بيشرمي ميگويند که خميني يک قديس است بدو مهلت دهيد! و زماني که از شخص آيتاهلل خميني سوال ميشود که شما چرا با وعدههاي دروغ ملتي را به قهقرا برديد ،با نهايت تأسف اين نماينده خدا در روي زمين ميگويد که خدعه کردم که در اصطالح فقهي بدان «تقييه» ميگويند .در اينچنين زماني که ديانت از راستي تهي ميشود و خدعه و نيرنگ جاي آن را ميگيرد ،به يقين بايد بدانيم که از انسانيت بدور افتادهايم)3( . زماني که نه در سياهي شب که همه بخواب رفتهاند ،بلکه در روز روشن جمعيت شهري وحشت زده به تمامي قتلعام ميشوند ،و قاتل يا قاتلين همانند قهرمانان مورد استقبال قرار ميگيرند! بايد گفت که از انسانيت بدور افتادهايم! ()4 زماني که مادري حامله! هدايت جت جنگندهاي را بر عهده ميگيرد ،تا در بمباران شهري که در آن هزاران کودک بيگناه و مادران حامله زندگي ميکنند شرکت کند و به اين عمل وحشيانه افتخار کرده و ميکنند ! بايد گفت که از انسانيت بدور افتادهايم. ()5 زماني که کودکي خردسال با بستن مواد منفجره بخود ،نه تنها جمعي بيگناه بلکه خود را نيز به خاک و خون ميکشد و اولياء و بزرگان سياست و اخالق بهشت موعود را در انتظار او ميدانند! و يا اسلحه بدست نوجوانان مينهيم تا تير خالص را بر شقيقه بيگناهان شليک کنند ،بايد گفت که از انسانيت به دور ماندهايم)6( . زماني که در قلب تمدن ،ساختمانهاي عمومي که محل سکونت و رفت و آمد افراد بيگناه است دود ميشود و به آسمان ميرود و اين عمل به نام دين )7( ،نژاد و يا سياست ( )8موجه جلوه داده ميشود! بايد گفت که از انسانيت بدور افتادهايم)9( .
26
زماني که انسانهاي بيگناه را زنده زنده ميسوزانيم تا وحشت بيافرينيم و بر کرسي قدرت بنشينيم و يا آنکه در مقابل چشمان حيرتزده ميليونها انسان ،سر از بدن بيگناهي جدا ميسازيم و اين عمل را خواست خداوند مهربان ميشماريم، الزم است بگوييم که از انسانيت بدور افتادهايم)10( . زماني که جمعي به نام خدا و بدستور خليفه و يا خواست خداوندي اسلحه بدست ميگيرند و جمعي بيگناه را که در ميدان ورزشي و يا سالن کنسرت به تماشا نشستهاند درو ميکنيم ،تا وحشتآفريني کنيم ،کامال» مشخص است که از انسانيت بدور افتادهايم)11( . زماني که زن و شوهر جواني که از مزاياي کشوري استفاده ميکنند ،فرزند 6ماهه خود را به مادر بزرگ ميسپارند تا براي فرو نشاندن عطش نفرت ديني خود اسلحه بدست ميگيرند و انسانهاي بيگناهي را به رگبار مسلسل ميبندند ،بدون شک بايد گفت که از انسانيت بدور افتادهايم)12( . آنچه ذکر شد قطرهاي از درياي طغيان کساني است که از انسانيت به دور ماندهاند بطوري که :زماني که براي ديدن اخبار به صفحه تلويزيون نگاه ميکنيم ،در آن جز قتل ،دزدي ،تجاوز به جان ،ناموس و اموال مردم چيزي نميبينيم ! بايد گفت که از انسانيت بدور ماندهايم. حال بايد گفت که آيا زمان آن فرا نرسيده است که از خود سوال کنيم : آيا اين همان جهاني است که شعرا ،عرفا و قدماي ما آرزوي زندگي کردن در آن را داشتهاند؟ و آيا زمان آن فرا نرسيده است که به نيروي ايمان و تکيه بر افکار ،گفتار و کردار نيک انسانيت را به انسان برگردانيم؟ جواب و تصميم با وجدان آزاد انساني ماست . تا شماره آينده که با شما درد دل ديگري داشته باشم ،براي همه انسانها آرزوي خوشبختي ميکنم .براي هميشه دلتان را شاد و لبانتان را خندان ميخواهم. * * * * * *
1ـ از آموزههاي آيين بهايي. 2ـ از آموزههاي آيين بهايي. 3ـ زماني که آيتاهلل خميني در پاريس بود و وعده آزادي عقيده و بيان و برابر حقوقي بانوان را سنگ بناي حکومت خود برشمرد ،يکي از خبرنگاران به اندرو يانگ کشيش و شهردار آتالنتا در مورد حکومت ديني هشدار ميدهد ،ايشان در جواب ميگويند که :شما پيشداوري ميکنيد، به او مهلت دهيد تا بر کرسي حکومت نشيند ،آنوقت خواهيد ديد که او يک قديس است .و ديديم که همين قديس زماني که در مورد خلف وعدههايش مورد سوال قرار ميگيرد ميگويد “ تقييه” يا خدعه کردم. 4ـ در جنگ جهاني دوم دو شهر ناکازاکي و هيروشيما با ساکنينش دود شدند و به هوا رفتند. 5ـ جنگ ويتنام. 6ـ حمالت انتحاري خاورميانه . 7ـ حمله انتحاري به دو مرکز تجاري آمريکا در 11سپتامبر سال 2001 در نيويورک. 8ـ اوکالهماسيتي که در آن «تيميتي مک وي» 168نفر از جمله 19 کودک بيگناه را در زير خروارها آتش و خاک مدفون ساخت. 9ـ آتش زدن سينما رکس آبادان که در آن 444انسان را زنده زنده سوزاندند. 10ـ آتش زدن شهر النساء و محمد حسين صحراگرد در حومه بيرجند به جرم بهايي بودن روي آنان نفت ريختند ،و اهللاکبر گويان نظارهگر جان دادن آنان بودند .و يا در آتش سوزانيدن خلبان اردني توسط گروه اسالمگراي داعش. 11ـ سربريدن انسانهاي بيگناه در مقابل دوربين تلويزيون که توسط يک اسالمگراي بزرگ شده در انگلستان با نام مستعار «جان جهادي» صورت گرفت. 12ـ حمالت 13نوامبر فرانسه که تماشاگران يک بازي فوتبال و تماشاگران يک کنسرت مورد حمله گروههاي افراطي اسالمگرا قرار گرفتند و در آن چندين فرد بيگناه به خاک و خون کشيده شدند. 13ـ حمله به يک جشن کريسمس توسط زن و شوهر جوان پاکستاني که در آن 14نفر انسان بيگناه قرباني دو مسلمان خشونتآفرين شدند.
* * * * * * در خاتمه سروده زير را تقديم شما خواننده عزيز مينمايم بدين اميد که مورد توجه قرار گيرد:
دلم گرفت
دلم گرفت ز خون و تعصب و نفرت بس است ناله و فغان ،مصيبت و حسرت به هر کجا نگري خودفروشي و فقر است کجاي رفت مروت ،حميت و غيرت حقيقت است حقيقت بهر لباس که هست چه خوش يگانگي و اتحاد در کثرت چه حاصلي ز خشونت نصيب ميگردد نگر به صفحه تاريخ و گير از آن عبرت اگر که فعل نکويي ز آدميسر زد چرا جمع خاليق شوند در حيرت مگر نه آنکه خدا نقش خويش بر ما زد مگر که نيست محبت خميره و سيرت؟ بيا که خيمه صلح و صفا به پا داريم نهيم نقطه پايان بر اينهمه نفرت.
27
January 2016 دي 1394
آشنايي با روانشناسي افسردگي از ديدگاه فرهنگي ـ تاريخي
در چند شماره قبل در مورد افسردگي مطالبي به عرضتان رسيد .همانطور که توضيح دادم وقتي افسردگي به حد بيماري ميرسد ،فرد از يک سري مشکالت روحي، فکري ،رفتاري و احساسي رنج ميبرد .در شماره قبل تئوري «بيچارگي ياد گرفته شده» را برايتان توضيح دادم .سپس افسردگي نسرين ،يکي از بيماران سابقم را ،از نقطه نظر آن تئوري مورد بررسي قرار دادم .در اين شماره نگاه عميق تري به افسردگي خواهيم کرد .باز هم افسردگي را از ديدگاه تئوري « بيچارگي ياد گرفته شده» مورد بررسي قرار خواهيم داد ،ولي اين بار به جنبههاي تاريخي و فرهنگي نظر خواهيم
دوخت. اين بحث را با اين سوالها شروع مي کنيم :چرا افسردگي در ميان ايرانيان زياد است؟ يعني چرا بسياري از هموطنان ما از اين بيماري رنج ميبرند؟ چه مسائل تاريخي و فرهنگي در به وجود آمدن يا شدت يافتن افسردگي در ايرانيان سهيم هستند؟ و چه جنبههايي از فرهنگ ما مانع بوجود آمدن افسردگي ميشوند يا از شدت آن ميکاهند؟ به خاطر آوريد که بنا بر تئوري «بيچارگي ياد گرفته شده» ،يکي از داليل افسردگي اين است که فرد احساس ميکند چارهاي در حل مسائل زندگيش ندارد و فکر ميکند
که اگر هم سعي کند که در حل مسائل زندگي کوشا باشد ،در حل آنها موفق نخواهد بود. به نظر من تاريخ سياسي ما در به وجود آمدن چنين ديدگاهي در ميان ايرانيان تأثيري عميق داشته است ،طوري که در ضمير ناخودآگاه (يعني آن قسمت از روان که ما متوجه آن نيستيم) بسياري از ما باور داريم که کوششمان در حل مسائل زندگيمان بيهوده است .بگذاريد اين ديدگاه را از نظر تاريخي مورد بررسي قرار دهيم. اگر چه در بدو تاريخ نوشته شده ما ،افتخارات و پيروز يهاي بزرگي بوده ،متأسفانه در بيشتر باقي تاريخ ،ايران با شکستهاي جنگي ،مغلوب و اشغال شدن مواجه بوده است. ما تاريخ پرافتخاري از زمان کوروش و داريوش داريم، ولي بعد از آن باقي تاريخ ما شامل حملههاي مغولها ،اعراب، ترکهاي عثماني و ديگران از جمله حکومتهاي استعماري غربي بوده است .از يک طرف در راه ابريشم بودن براي ما مفيد بوده ،از سويي ديگر راه ابريشم راه را براي حمله به ايران آسان کرده بود..... از يک سو داشتن نفت براي ما مثبت بوده ،از سويي ديگر به خاطر نفت کنترل کردن ايران ،به خصوص نفت ايران ،مورد نظر کشورهاي ديگر بوده است .از يک سو در کنار آبهاي خليج فارس بودن براي ايران مثبت بوده، از سوي ديگر در کنار شوروي سابق بودن ،به خصوص در دوران جنگ سرد ،به خاطر اهميت استراتژيکي ايران ،براي ما دردسر بوده است! خالصه بگويم :تخت جمشيد سمبل عظيمي از تاريخ ماست :از يک سو باعث افتخار ،و از سويي ديگر يادآور شکست و ويرانگي! به نظر من بسياري از مسائل تاريخي ما باعث شده اند که در ضمير ناخودآگاه ،ايرانيان تا حدودي احساس «بيچارگي» که در حقيقت «بيچارگي ياد گرفته شده» است بکنند .اين فقط در ضمير ناخودآگاه ايرانيان نيست ،بلکه مردم کشورهاي ديگر که تاريخشان پر از شکستهاي جنگي و استعمار ميباشد نيز از اين حالت رنج ميبرند. از نقطه نظر روانشناسي ،مهم پي بردن به اين است که لزومي ندارد که فرداي ما مثل ديروز ما باشد! يعني الزم نيست که آينده ما درست مثل گذشته ما باشد .اگر تاريخ ما نمايانگر بسياري شکستهاي جنگي و سياسي است، دليل نميشود که نتيجه بگيريم که آينده ما نيز چنين خواهد بود .کسي که افسرده نيست ميتواند راحت قبول کند که با کوشش و قدرت فکر و باز بودن فکري ميتواند آينده بهتري بوجود آورد ،ولي کسي که افسردگي دارد فکر مي کند که تغيير مثبت دادن در زندگيش از دست او خارج است. همچنين مردم در جوامعي که سرشان زياد به سنگ نخورده ،ميتوانند راحت قبول کنند که آيندهشان در دست خودشان است و باور دارند که ميتوانند آينده بهتري براي خود و مملکتشان به وجود آورند ،ولي مردم در جوامعي که تحت حملهها يا شکستهاي متوالي بودهاند ،يا از استعمار رنج بردهاند ،تصور خودمختاري برايشان سخت است. براي چنين مردمي تصور اينکه ميتوانند با دست خود آينده بهتري براي خود ،خانواده و مملکتشان درست کنند مشکل است و وقتي مردم احساس مي کنند که کنترل زندگيشان از دست خودشان خارج است ،افسرده ميشوند و از اين بيماري رنج ميبرند. شايد آنچه که تا حاال در اين مقاله نوشته ام برايتان عجيب باشد ،ولي در نظر داشته باشيد که ما از ضمير ناخودآگاه خود خبر نداريم و تا زماني که يک روانشناس به آگاه شدن ما کمک کند ،مسائل را آناليز کند و آنچه را که از آن آگاه نيستيم به مد نظرمان بياورد ،از آن بيخبر ميمانيم. طبيعي است که تاريخ و فرهنگ ما بر روي طرز فکر ما و ديدگاه ما در زندگي تأثير بزرگي دارد ،ولي اينکه آن تأثير چه بوده و هست غالبًا از آگاهي ما خارج است.
27
اگر چه تا اينجا به جنبههايي از تاريخ و فرهنگمان اشاره کرده ام که ممکن است در به وجود آمدن يا شدت يافتن افسردگي سهيم باشند ،الزم است تذکر دهم که بسياري از جنبههاي تاريخ و فرهنگ ما نيز مثبت هستند و اتفاقًا در بوجود نيامدن يا شدت نيافتن افسردگي تأثير بزرگي دارند. ما مردمي هستيم که الاقل در ابتداي تاريخمان پيروزي هاي بزرگي داشته ايم .مردمي هستيم که قسمتي از ضمير ناخودآگاهمان به «پندار نيک ،گفتار نيک ،کردار نيک» اعتقاد دارد .مردمي هستيم که با وجود فشارهاي سياسي ،اقتصادي و استعماري در طول تاريخ هنوز توانستهايم که سر خود را باال نگاه داريم و راههايي پيدا کنيم که از زندگي لذت ببريم. مردمي هستيم که با وجود شکستهاي جنگي و سياسي در طول تاريخ دست از تالش در بهبود زندگيمان و بهتر شدن مملکتمان برنداشته ايم .مردمي هستيم که چهره هايي مثل ابوعلي سينا ،زکرياي رازي ،بابک خرمدين ،موالنا و بسياري ديگر در ميانمان بوده ،مردمي هستيم که فرارسيدن بهار را با نوروز ،و پاييز را با جشن مهرگان جشن ميگيريم .مردمي هستيم که طوالنيترين شب سال ،شب يلدا را جشن مي گيريم. پس مردمي هستيم که طبيعت را جشن مي گيريم. مردمي هستيم که به ميهمان نوازي اعتقاد داريم ،به گل و درخت کاشتن و سبزه سبز کردن .مردمي هستيم که به شعر ،ادبيات و فلسفه اهميت ميدهيم .از اين جنبههاي عالي فرهنگمان نبايد غافل باشيم چرا که آنها نيز قسمتي از ضمير ناخودآگاه ما هستند و هر چه بيشتر خود را از آنها آگاه کنيم براي سالمت روانمان بهتر است. پس روان ما تحت تأثير جنبههاي مثبت و منفي تاريخ و فرهنگ ماست .بسته به اعتقادات خانوادگي ما ،و طرز فکر خود ما ،بعضي از ما بيشتر تحت تأثير جنبه هاي منفي ،و بعضي از ما بيشتر تحت تأثير جنبههاي مثبت ،اين تاريخ و فرهنگ هستيم. تا حدي که جنبههاي منفي تاريخ و فرهنگمان بر روان ما تسلط دارند ،احتمال اينکه از افسردگي رنج ببريم باال است. و بر عکس ،تاحدي که جنبههاي مثبت تاريخ و فرهنگمان بر روان ما تسلط دارند ،بيشتر ميتوانيم احساس کنترل در زندگي و آينده خود داشته باشيم و بيشتر از زندگي لذت خواهيم برد. در شماره هاي آينده اين جنبه هاي فرهنگي را بيشتر بررسي خواهيم کرد .تا آن زمان براي شما هم وطنان عزيز آرزوي سالمتي و شادي دارم و سال نو ميالدي را تبريک مي گويم.
28
ظهور عصر چارجهاي بيسيم
در حاليکه اتصال با اينترنت وايفاي و بدون نياز به سيم رابط ،روز به روز بيشتر گستردهتر ميشود ،پرسشي که ذهن بسياري از کاربران وسايل الکترونيکي را به خود مشغول کرده اين است که پس کي زمان همهگير شدن چارجهاي بدونسيم ميرسد؟ البته چارج بيسيم اختراع تازهاي نيست .چارجي که بدون نياز به سيم رابطه به منبع الکتريسته کار کند عمري نزديک به يک قرن دارد .اما سوال اين است که چطور ميتواند چارجهاي بيسيم را براي وسايل الکترونيک کوچک و شخصي مثل تبلت ،لپتاپ ،موبايل ،و ساعتها و دستبندهاي هوشمند به توليد انبوه رساند. ايده چنين چارجهايي ساده است .يک منبع اصلي به پريز وصل برق ميشود .اين منبع (که ميتواند به شکل يک صفحه يا جعبه کوچک باشد) امواج مغناطيسي را بهطور مرتب از خود ساطع ميکند .اين امواج در ابزار گيرنده دريافت ميشود و باعث چارج شدن باطري آن ميشود .به عنوان مثال اگر موبايل يا تبلت خود را در نزديکي اين منبع، يا در فاصلهاي که قادر به دريافت امواج مغناطيسي ساطع شده از آن باشد ،قرار دهيد ،موبايل شما خود به خود چارج ميشود. در حال حاضر نزديک به دويست برند لوازم الکترونيکي (شامل محصوالت مايکروسافت ،سامسونگ ،ال جي ،و ورايزن) با اينکه باطريهاي هوشمندي از اين دست (به نام )QIرا در محصوالت خود تعبيه کنند ،موافقت کردهاند. شرکت آيکيا (که سازنده مبلمان و انواع مختلف لوازم منزل است) از بهار امسال ،در برخي از مبلمانهايش چارجهاي بدون سيم را تعبيه کرده است. اما چه زماني شاهد همهگير شدن چارجهاي بيسيم خواهيم بود؟ در سال 2014پنجاه و پنج ميليون ابزار الکترونيکي که قابليت چارج بدون سيم را داشتند ،در بازار مصرف جهاني عرضه شدند .در عرض سال 2015اين عدد تقريبا سه برابر شد و به 160ميليون رسيد. ميزان فروش محصوالتي که با چارجهاي بيسيم کار ميکنند تا سال 2018به هشت و نيم ميليارد دالر خواهد رسيد .اينطور پيشبيني ميشود که کاربرد اين چارجها از وسايل الکترونيکي شخصي فراتر رود و در مکانهاي عمومي مثل رستورانها يا فرودگاهها هم تعبيه شوند .اين به چه معناست؟ شما وارد رستوران ميشويد و تا وقتي شامتان را ج شده است. تمام کنيد ،تلفن يا تبلت يا لپتاپتان هم چار
January 2016 دي 1394
شبکههاي اجتماعي حذف شوند .ما به توافق رسيديم که به عنوان يک مقررات جديد چنين مطالبي ظرف 24ساعت پاک شوند ». آلمان به تازگي به خاطر عدم حذف مطالب نژادپرستانه و نفرتانگيز روي شبکه اجتماعي فيسبوک عليه مدير اين شرکت در آلمان پرونده قضايي تشکيل داد. يک سخنگوي شرکت فيسبوک گفت اين اتهامات بيپايه هستند و تا کنون اين شرکت يا کارمندان آن قوانين آلمان را نقض نکردهاند. به گفته اين سخنگو ،فيسبوک با گروه «افاسام» که به شکل داوطلبانه بر فعاليت ارائه کنندگان خدمات چند رسانهاي نظارت دارد ،همکاري ميکند و اعالم کرده که کاربران خود را تشويق خواهد کرد تا با مطالب نژادپرستانه مقابله کنند .
با آنکه جنبش مجهز کردن ساختمانها با منابع چارج بيسيم در شهرهاي بزرگي مثل تورانتو ،لندن و نيويورک آغاز شده و شرکتهايي مثل «سکند کاپ» (يک کافي شاپ زنجيرهاي در کانادا) يا رستورانهاي زنجيرهاي مک دونالد در لندن تبديل به مراکز چارج بيسيم شدهاند ،اما تغييرات بزرگي هم در سيستمهاي خودروسازي در راه است. تويوتا پيشرو در ارائه سيستم Qiدر مدلهاي «کامري» و «لکسس» تازهاش است ،اما «بي ام دبليو» و «آئودي» هم به سرعت مدلهاي تازهشان را به اين مدل چارج بيسيم مجهز ميکنند. در هر حال تمام پيشبينيها حاکي از آن است که تا چندسال آينده ديگر نبايد نگران گره خوردن سيمهاي ادوات مختلف الکتريکي به هم باشيم .يک منبع اصلي کار همه را راحتتر و «بيسيم» تر خواهد کرد.
توافق فيسبوک ،گوگل و توئيتر درباره حذف مطالب نفرتانگيز ظرف 24ساعت
دولت آلمان اعالم کرده است که فيسبوک ،گوگل و توئيتر قبول کردهاند که مطالب نفرتانگيز را ظرف 24 ساعت از شبکههاي اجتماعي خود حذف کنند. اين اقدام گام جديدي براي مقابله با تشدي د نژادپرستي روي شبکههاي اجتماعي همزمان با ورود شمار کثيري از پناهجويان به کشور آلمان است. به گزارش خبرگزاري رويترز ،همزمان با ورود حدود يک ميليون پناهجو به آلمان طي سال ،2015دولت اين کشور تالش ميکند با گسترش تبليغاتنژاد پرستانه و ضدخارجي روي شبکههاي اجتماعي مقابله کند .موافقت اين شرکتها براي حذف اين تبليغات اقدام مهمي خواهد بود . هيکو ماس وزير دادگستري آلمان گفت با اين توافق جديد ،کاربران و گروههاي ضد نژادپرستي ميتوانند خيلي سريعتر تبليغات نژادپرستانه و ضدخارجي را به گروههاي مسئول در اين شبکههاي اجتماعي گزارش دهند. وزير دادگستري آلمان افزود« ،مطالبي که مرزهاي آزادي بيان را نقض ميکند ،مطالبي که خالف قانون و مجرمانه باشند و با هدف تبليغنژاد پرستي و تحريک به اقدامات خالفکارانه منتشر ميشوند ،بايد به سرعت از
ويژگي جديد گوگل: گوشي شما جايگزين رمز عبور ميشود
کلمات عبور طوالني ،همراه با عدد و عالمتهاي سوال، عالمتهاي تعجب و غيره آنقدر پيچيده هستند که به راحتي فراموش ميشوند .بسياري از کاربران از به خاطر سپردن کلمات عبور مخصوصا اگر مربوط به حساب ايميل ايشان باشند گله دارند .بيشتر کلمات عبور بايد حداقل 10کارکتر داشته باشند تا امنيت ايميل کاربران را تامين کنند .اما گوگل در اقدامي جديد بر آن شده است که وضعيت فعلي را تغيير دهد .گوگل براي برطرف کردن فراموشي کلمات عبور، گوشيهاي همراه را به حساب کاربران وصل ميکند. اين قابليت در مرحله آزمايشي در گوشيهاي اندرويد و iOSاست و به اين شکل کار ميکند که کاربران پس از تنظيم اوليه در گوشي ،زماني که ميخواهند وارد حساب جيميل از دستگاهي ديگر مثل کامپيوتر ،تبلت ،گوشي موبايل و غيره شوند ،به جاي به خاطر داشتن رمز عبور تنها کافي است آدرس ايميلشان را وارد کنند .پس از آن پيامي روي گوشي ظاهر شده و از شما ميخواهد تاييد کنيد شخصي که قصد دارد وارد حساب کاربري شود خود شما هستيد .بعد از تاييد شما حساب جيميل باز ميشود. قابل توجه است که ويژگي جديد گوگل مشابه دو مرحلهاي کردن حسابهاي کاربري است .در روش دو مرحلهاي نيز براي وارد شدن به حساب کاربري از کامپيوتري ديگر نياز داريد که هويتتان را تاييد نهايي کنيد .اما تفاوت روش مذکور در اين نکته نهفته است که نيازي نداريد کلمه عبور تايپ کنيد و به جاي آن آدرس ايميل خودتان را وارد ميکنيد .به نظر برخي از کارشناسان روش جديد امنيت پايينتري دارد ،اما کارشناسان گوگل ميگويند که اگر تلفن همراه را رمزگذاري مناسب کنيد مثال” براي آن کلمه عبور، پين يا اثر انگشت بگذاريد امکان ورود به حساب شما کم و کمتر ميشود .بنابراين اگر شخصي حتي تلفن همراه شما را داشته باشد ،امکاني براي ورود به حسابتان پيدا نخواهد کرد. براي توضيح بيشتر بايد بگوييم که همه کاربران ميتوانند انتخاب کنند که در هر شرايطي از رمز عبور به جاي آدرس ايميل استفاده کنند .در صفحهاي که وارد حسابتان ميشويد به راحتي ميتوانيد گزينه Use your password insteadرا در پايين صفحه پيدا کرده و از آن استفاده کنيد. اگر گوگل به موضوعي ظن داشته باشد از شما ميخواهد جواب چند سوال ديگر را دهيد تا اطمينان حاصل کند خود شما هستند. در صورتي که گوشي همراه را گم کنيد نيز ميتوانيد با دستگاه ديگري به حسابتان وارد شويد .براي اين کار به حساب شخصي رفته و دسترسي به ايميل را از طريق گوشي حذف ميکنيد.
28
10اپ برتر سال 2015
هر ساله در آخر سال گزارشهايي مختلفي از منابع مختلف مبني بر اپليکيشنهاي پرطرفدار منتشر ميشود .در اين گزارشها اپليکيشنهاي پرطرفدار به همراه ميزان رشد آنها نسبت به سال گذشته بيان ميشود. «موسسه نيسن» نيز طبق هر سال ليست اپليکيشنهاي پرطرفدار را در سال 2015منتشر کرد .اين گزارش بر اساس کاربران تلفنهاي هوشمند در اياالت متحده آمريکا گردآوري شده است ،و اين گزارش مربوط به اپليکيشنهاي پرکاربر در کليه پلتفرمها چون اندرويد ،ويندوزفون ،بلک بري iOS ،و ساير پلتفرمها است. اولين و پرکاربرترين اپليکيشن ،فيسبوک است با 126 ميليون کاربر .فيس بوک در جذب کاربران نسبت به سال گذشته رشد 8درصدي داشته است. دومين اپليکيشن ،يوتيوب است ،يوتيوب با 97ميليون کاربر ،نسبت به سال گذشته رشد 5درصدي داشته است. سومين اپليکيشن «فيسبوک مسنجر» يا همان اپليکيشن مسنجر فيسبوک است ،فيس بوک شاهد رشد جذب کاربر اپليکيشن فيسبوک مسنجر به ميزان 31درصد، نسبت به سال گذشته بود که رشد قابل توجهي است ،چرا که اين مقدار رشد ،فيسبوک مسنجر را به سريعترين اپليکيشن سال 2015از نظر جلب مخاطب مبدل کرد. چهارمين و پنجمين اپليکيشن به ترتيب مربوط به «گوگل سرچ» و «گوگل پلي» با به ترتيب 96و 95ميليون کاربر است. «گوگلمپ»« ،جيميل»« ،اينستاگرام»« ،اپلموزيک» و «نقشه اپل» به ترتيب در رتبههاي شش تا ده قرار گرفتند. «موسسه نيلسن» در ادامه گزارش خود ،محبوبترين سيستمعامل موبايل در آمريکا را اندرويد با تصاحب 52.6 درصد از سهم بازار معرفي کرد ،پس از آن اپل 42.7از سهم بازار را به خود اختصاص داده و مايکروسافت در رده سومين سيستمعامل قرار گرفت ،چرا که تنها 2.8درصد از سهم بازار را به خود تخصيص داده است .حدود 1.2درصد از سهم بازار مربوط به سيستمعاملهاي ديگر است و بلکبري با سهمي ناچيز تنها 0.7درصد از بازار را به خود اختصاص داده است.
از چشمان خود در مقابل صفحه نمايش دستگاههاي هوشمند محافظت کنيد
چشمهاي شما عضو حساسي از بدن شما هستند که نبايد اجازه دهيد استفاده زياد از دستگاههاي هوشمند به اين عضو حساس آسيب برساند .نور صفحات نمايش دستگاههاي هوشمند به چشمان شما فشار ميآورند و همچنين در خواب شما اختالل ايجاد ميکنند. «بلواليت فيلتر» ،Bluelight Filterاپليکيشني مناسب براي محافظت از چشمهاي شما در مقابل دستگاههاي هوشمند است .چرا که ميزان نور صفحه نمايش و همچنين رنگ صفحه نمايش را کنترل و تنظيم ميکند تا به چشمهاي شما آسيبي وارد نشود. اين اپليکيشن داراي تعدادي فيلتر است که اين فيلترها
دنباله در صفحة 30
29
January 2016 دي 1394
بانکداري در ايران؛
نقل و انتقال آسان پول ،در شرايط بيپولي سياوش نوروزي ،بي.بي .سي همين که وارد شدي دم در بايد دکمهاي را فشار بدهي و شمارهاي را از يک دستگاه بگيري و بعد هم منتظر بماني تا نوبتت برسد .روي هر باجهاي تابلوهايي نصب شده که شمارههايش همان شمارهاي است که مشتريان دم در از يک دستگاه ميگيرند. از اين شمارهها ميشود تشخيص داد چند نفر جلوي شما هستند و وقتي هم نوبت شما شد ،شماره شما روي يکي از اين تابلوها نشان داده ميشود و گاهي هم بلندگو شمارهها را اعالم ميکند .آن وقت ميروي و روي صندلي مقابل کارمند بانک مينشيني و کارمند هم با احترام کارت را راه مياندازد. بانکها چند سالي ميشود که از اين شيوه استفاده ميکنند و آن صفهاي طوالني از مدتها پيش تمام شده است. بانکها ديگر مثل گذشته صف پرداخت انواع و اقسام فيش آب ،برق ،گاز ،تلفن و ... ندارند و کمتر کسي براي پرداخت فيش به بانک مراجعه ميکند .همه اين گونه پرداختها آنالين شده و شما ميتوانيد از طريق «اپ» بانکها يا سامانه اينترنتي آنها ،وارد حساب بانکي خودتان شويد .بعد از وارد شدن به حساب بانکي هم به بخش پرداخت قبض ميرويد و با کليک روي اين گزينه ،پنجرهاي باز ميشود که از شما شماره شناسه قبض و شناسه پرداخت را ميخواهد. از روي فيشهاي آب ،برق ،گاز ،تلفن اين کدها که اعدادي چند رقمي است را وارد ميکنيد و بعد از وارد کردن اين دو کد تمام مشخصات فيش مورد نظر ظاهر ميشود .اينکه مثال اين فيش به نام کيست، آدرسش کجاست و براي اين ماه بابت هزينه مصرف آب، برق ،گاز و تلفن چقدر بايد بپردازد. اگر همه کدها و مبلغ قبض روي کامپيوتر با مبلغ روي قبض يکي بود ،از شما سئوال ميشود که آيا ميخواهيد مبلغ اين قبض را پرداخت کنيد يا نه .همه اينها را شما روي صفحه تلفن همراه يا روي مونيتور کاميپوتر ميببيند و با فشار دادن يک دکمه هزينه آب ،برق و گاز و تلفن را از حسابتان ميپردازيد .اگر هم نخواستيد اين کارها را انجام دهيد ،به بانک مراجعه ميکنيد. بيرون برخي بانکها دستگاههاي شبيه خودپرداز گذاشتهاند که بار کد روي فيش را ميخواند و با کارت بانکيتان يا به صورت نقد هزينه مصرف آب ،برق ،گاز ،تلفن و ...را ميپردازيد.
بانکهاي شبه دولتي و نظامي
در طي سالهاي گذشته تعداد بانکهاي خصوصي افزايش چشمگيري پيدا کرده است و براي همين هم مشتريها ارج و قرب بيشتري نسبت به گذشته براي بانکها پيدا کردهاند. آمارها نشان ميدهد که تعداد اين بانکها از زمان تشکيل اولين بانک خصوصي ايران يعني بانک اقتصاد نوين در سال 1380رشد کم سابقهاي پيدا کردهاند. آمار بانک مرکزي ايران نشان ميدهد که در طي پانزده سال گذشته و به خصوص طي چند سال اخير 16 ،بانک خصوصي جديد فعاليت خود را شروع کردهاند .عالوه بر اين نيز چند بانک دولتي نظير تجارت ،رفاه کارگران ،صادرات و ملت نيز با عرضه سهام آنها در بورس ،به جمع بانکهاي خصوصي پيوستهاند هر چند هنوز بخشي از سهام آنها در اختيار دولت است. در سالهاي اخير همه نهادهاي انقالبي و عمومي مهم و بزرگ و نهادهاي نظامي بانکهاي خودشان را راه انداختهاند .شهرداري تهران «بانک شهر» را درست کرده، سپاه پاسداران «بانک انصار» ،بنياد مستضعفان «بانک سينا» ،ارتش بانک «حکمت ايرانيان» ،نيروي انتظامي «بانک قوامين» و بنياد شهيد «بانک دي» را راه انداختهاند. برخي هم مثل بسيج مستضعفان« ،بانک مهر اقتصاد»
را سالهاست با تابلو راه انداخته اما در فهرست بانکهاي خصوصي بانک مرکزي نامي از آن ديده نميشود .يعني با آنکه شرايط مورد نظر بانک مرکزي را برآورد نکرده اما تابلوي بانک را حفظ کرده و همه کارهاي بانکي را هم انجام ميدهد و ظاهرا بانک مرکزي هم کاري از دستش بر نميآيد. اين بانکها در بهترين خيابانهاي شهرها و مجللترين ساختمانها شعبه داير کردهاند و همگي دکورهاي نسبتا شيکي دارند .اکثر کارکنان اين بانکها لباسهاي يک دست و يک رنگ به تن دارند و عمدتا جواناني هستند که در سالهاي اخير از دانشگاه فارغ التحصيل شدهاند. ويژگي اين بانکهاي شبه دولتي اين است که همه از امکانات نهادهاي وابسته به خودشان براي جلب مشتري بيشتر ،استفاده ميکنند .براي نمونه «بانک قوامين» در ساختمانهاي مربوط به اين نهاد نظامي براي تبليغات خود استفاده ميکند و جلوي برخي ايستگاههاي پليس راه و ساختمانهاي نظام وظيفه و ...تابلوهاي تبليغاتي «بانک قوامين» نصب شده است« .بانک شهر» نيز در شهر تهران هر جا که دستش رسيده تابلوهاي خودش را علم کرده يا شعبههاي خودش را باز کرده است؛ از ايستگاههاي اتوبوس گرفته تا مترو و ساختمانهاي شهرداري. غير از اينها هم چهار موسسه اعتباري توسعه ،کوثر، عسکريه و نور فعاليت دارند که سه تاي آنها در همين سالهاي اخير از بانک مرکزي مجوز فعاليت گرفتهاند .غير از اينها تعداد زيادي موسسه اعتباري در خيابانهاي شهرهاي مختلف تابلو دارند ،از موسسه ثامن گرفته تا آرمان و مولي الموحدين و ...ولي کسي جلوي فعاليت آنها را نميگيرد.
شبکه انتقال آسان پول
آنچه کار بانکها را در اين سالها راحت کرده «شبکه شتاب» است که بانک مرکزي ايجاد کرده است و بانکهاي داراي مجوز رسمي به اين شبکه وصل هستند« .شبکه شتاب» يک شبکه تبادل اطالعات بانکي است و بانکهاي عضو به همديگر امکان هر نوع دريافت و پرداختي را ميدهند. بانکهاي عضو اين شبکه همگي به مشتريان خود اين امکان را ميدهند که از حسابهاي خود در هر بانکي به بانک ديگر پول منتقل کنند ،فيشهاي آب و برق و گاز و ...خود را بي دردسر و آنالين بپردازند ،با کارتهاي بانکي از همه دستگاههاي خودپرداز بانکها پول نقد بگيرند ،از
فروشگاههاي موردنظر خود خريد کنند و..... استفاده ازکارتهاي بانکي به حدي فراگير شده که حتي بسياري از فروشگاهها به جاي يک کارتخوان چند کارتخوان از چند بانک دارند .رسم است که فروشگاهها خودشان مبلغ خريد مشتري را وارد کارتخوان ميکنند و بعد ميپرسند رمز؟ اگر بگويي که رمز يعني اينکه من فقط بايد بدانم ،متصدي فروش با نگاهي تند ميگويد ديگران همه رمزشان را ميدهند شما ميخواهي نده .يعني اينکه عمأل رمز معني خودش را از دست داده و مشتري تنها بعد از آنکه صورت حساب گرفت ميتواند ببيند که چه مقدار از حسابش کم شده است. در چند سال اخير در کنار توسعه زير ساختهايي نظير اينترنت و گسترده شدن استفاده از کارتهاي بانکي و بانکداري الکترونيکي ،شرايط اقتصادي کشور نيز به نفع بانکها تغيير کرده است .بحران اقتصادي و رکود شديد در کنار سود باالي بانکي ،مردم را به سمت سپرده گذاري در بانکها ترغيب کرد و بانکها نيز با پرداخت سود سپرده باالي 20درصدي ميزبان بخشي از پولهايي شد که پيشتر بخشي از آن در توليد به کار گرفته ميشد. در شرايط رکود ،بانکها سودهاي ثابت بااليي پرداخت ميکردند که در هيچ فعاليت اقتصادي چنين سود تضمين شدهاي وجود نداشت و از طرفي هم فقط به فعاليتهايي وام پرداخت ميکردند که بتوانند سودي دست کم باالي 30درصد داشته باشند. پيش از اين هم بانکها وامهايي را به دستور دولت در اختيار برخي قرار ميدادند ،ولي کم کم با تغيير شرايط ،بسياري از کساني که وام گرفته بودند ،يا قادر به پرداخت وامها نبودند يا تمايلي به بازپرداخت وامها نداشتند .اين دست و دلبازي دولت حاال گريبان بانکها و دولت را گرفته است. آمار نشان ميدهد که ميزان مطالبات معوق بانکها حدود يکصد هزار ميليارد تومان است که به صورت وام پرداخت شده ،اما بانکها نتوانستهاند آنها را پس بگيرند. بخشي از اين وام مربوط به طرح بنگاههاي زود بازده است که در دولت محمود احمدينژاد اجرا شد و مبالغ هنگفتي در اختيار برخي قرار گرفت تا کار توليدي انجام دهند .بنا بر برخي گزارشها يا اين پولها در بخش توليد سرمايهگذاري
29
نشدند يا اگر هم شدند به دليل ناتواني و بي تجربه بودن وام گيرندگان ،برنامه توليد آنها با شکست مواجه شد و در نتيجه نتوانستند وامهاي خود را پرداخت کنند. عالوه بر اين ،با کاهش ارزش پول ملي در سال 91 و سه برابر شدن قيمت دالر ،نياز به نقدينگي به شدت در واحدهاي توليدي افزايش يافت .به اين معني که آنها براي خريد مواد اوليه قبال براي هر دالر نزديک به يک هزار تومان ميدادند ،در حالي که اکنون بايد به جاي آن سه هزار تومان بدهند .يعني هر واحد توليدي بايد حاال سه برابر همين سه سال پيش سرمايه داشته باشد تا کارش را بچرخاند. هر چند که پول نقد تبديل به کاغذي بي خاصيت شده که فقط کيف پول را پر ميکند ،اما نقل و انتقال آن در داخل کشور آسان شده است .هر جا که باشي امکان انتقال پول به هرحسابي را داري فقط بايد حسابت پر پول باشد. از مجموع 700هزار ميليارد تومان پولي که منابع بانکي در اختيار دارند ،يک صد هزار ميليارد تومان آن بدهي وام گيرندگان است ،به همين اندازه نيز دولت به بانکها بدهکار است .مبلغ يکصد و پنجاه هزار ميليارد تومان هم وامهايي است که به بخش مسکن داده شده ولي به دليل رکود توليدکنندگان قادر به پرداخت آن نيستند. يعني بيشتر از نصف منابع بانکي در حال حاضر در دسترس نيست .نزديک به 70درصد بقيه نيز معموال وامهايي است که به صورت سرمايه در گردش ،به شرکتهاي توليد داده ميشود و معموال هر ساله اين وامها را تمديد ميکنند. بنابر اين حتي اگر دولت بخواهد براي بيرون آمدن از رکود اقتصادي بانکها را تشويق کند تا به خريداران کاالهاي ايراني وام پرداخت کنند تا کاالهاي ايراني بخرند، کمبود منابع بانکي اين اجازه را نميدهد که آنها به آساني بتوانند درخواست دولت را عملي سازند. کارشناسان اقتصادي ميگويند حتي اگر بانکها منابع کافي داشته باشند باز معلوم نيست سهامداران بانکهايي که هر کدام به نهادي وابستهاند ،به سادگي حاضر باشند به خواست دولت گردن نهند.
30
حسين مخملباف بخش بيست و چهارم «آغاز سال نو ميالدي را به همه ،به ويژه هموطنان مسيحي تبريک عرض ميکنم». آنچه گذشت :داريوش مرا عمو اسماعيل مينامد ،گرچه عموي واقعي او نيستم .من و پدرش در کالس اول دبستان با هم آشنا شديم و دوستي پايداري بين ما به وجود آمد. با پايان دوره دبيرستان دختري به نام زرين تاج را برايش گرفتند .آنان نخستين فرزندشان را داريوش ناميدند .بين اين بچه و من با وجود اختالف سن ،الفتي باور نکردني پديد آمد .داريوش پس از اخذ مدرک ليسانس فيزيک به آمريکا رفت و در همين رشته دکترا گرفت و در دانشگاه معتبري به تدريس پرداخت و سپس با خانمي که پزشک بود ازدواج کرد .هنوز سالي از ازدواج آنان نگذشته بود که ناسازگاريها آغاز شد و سرانجام با داشتن يک دختر سه ساله به نام نازنين از يکديگر جدا شدند .چند سال بعد در يک تابستان براي ديدن داريوش و خانوادهاش به آمريکا رفتم .بانو همسر داريوش و دو پسرشان در سفر بودند .روزي که قرار بود نازنين به ديدن من و پدرش بيايد بيصبرانه انتظارش را ميکشيدم .نازنين که پدرش او را پرنسس هم صدا ميزد، دختري با وقار بود .از نشستن و گپ زدن با او بسيار لذت بردم .روز بازگشت داريوش مرا به فرودگاه رسانيد و هنگام بدرود دفتري را به دستم داد و گفت ماجراي باورنکردني آشنائي با بانو را در اين دفتر نوشتهام تا بخواني .او نوشته بود :در يکي از سفرهايم به کشوري در امريکاي مرکزي به توصيه دوست و همکارم به هتلي رفتم .فکر ميکردم در يکي از سالنهاي آنجا نمايش جالبي را به روي صحنه ميبرند. وقتي دانستم محل تجمع زنهاي تنفروش است از توصيه دوست شگفت زده شدم و به هتل خويش بازگشتم ،اما حس کنجکاوي موجب شد بار دگر به آنجا بروم .زني با چهرهاي گيرا نظرم را جلب کرد، نامش ايزابل بود .گفت شوهرش مرده و داراي دو پسر است. هنگام صرف شام در کنار ايزابل ،نميدانم چرا به ياد ماجراي آشنائي و ازدواج با ويدا همسر سابقم افتادم .کاش در مسير آشنائي تا ازدواج ،در نقطهاي به بن بست رسيده بوديم .از ايزابل پرسيدم چرا به دنبال کار شرافتمندانه نرفتي و تنفروشي را انتخاب کردي؟ گفت رفتم و به استخدام شرکتي تجاري درآمدم اما درگير ماجرايي باورنکردني شدم .وقتي به او گفتم به شهر شما آمدهام تا خوش بگذرانم و مزه ميوههاي ممنوعه را بچشم ،از سوئي شتابي براي رفتن به هتل و همبستر شدن مشاهده نميکرد ،گفت از اين دوگونه رفتار کردن گيج شده است. بر سر دوراهي اين که بيشتردر کنار ايزابل بمانم يا او را رهاکرده به دنبال کار خود بروم ،گيرکرده بودم .از او خواستم تا دنباله داستان زندگيش را نقل کند.
ادامه داستان:
با آنکه آماده رفتن به خانه ايزابل بودم ،از اين کار منصرف شدم .يادداشتي برايش فرستادم و کسالت را بهانه کردم .روز بعد نامهاي از ايزابل به دستم رسيد. غنچه نيم شکفته گل رزي که بوي خوشي از آن به مشام ميرسيد نيز از محل ساقه به روي پاکت چسبانيده شده بود. داريوش عزيزم ميدانم براي ماندن يا رفتن با خود کلنجار ميروي .من به صداي دل خود که گوش ميکنم صداي دل تو را نيز ميشنوم .ميدانم در گير احساسي شدهاي که بوي فداکاري ميدهد .من بدون هيچ چشمداشتي ،ديواري از جنس بتن بين ديروز و امروز خود کشيدهام و اجازه نخواهم داد فرو بريزد. شکر خدا اندوخته اندکي دارم که براي گذران چند ماه کافي است و تا آن زمان کار شرافتمندانهاي پيدا خواهم کرد. با همه عالقهاي که به ديدنت دارم ،توصيهام اين است يا بروي و پشت سرت را هم نگاه نکني ،يا اگر دوست داشتي و دلت به اين سو متمايل بود ،شش ماه ديگر بازگردي تا با چشم خويش ،تغييرهاي انجام شده در زندگيم را ببيني .اما هميشه به خاطر داشته باش ،وجود تو موجب دگرگوني زني روسپي گرديده است. دوستدار تو ـ ايزابل. پس از خواندن يادداشت ايزابل ،با شتاب صبحانهاي خوردم .با شرکت
January 2016
30
دي 1394
هواپيمائي تماس گرفته بليتي براي همان شب تهيه کردم .سپس به بانک رفته در خواست صدور چکي به نام ايزابل نمودم .نامهاي نيز برايش نوشتم: ايزابل مهربان نامهات را خواندم .از اينکه ميبينم با ارادهاي به استواري کوهي سر بر آسمان برافراشته ،قصد بازگشت به زندگي شرافتمندانه را داري ،بسيار خوشحالم .اگر حرف تو درست باشد و من نقش کوچکي در اين دگرگوني داشته باشم ،بيش از تمام شاديهاي گذشته زندگيم ،شادمانم .مبلغي را به عنوان قرض برايت فرستادم تا با فکر آسودهتري به دنبال کاري مناسب بگردي .براي اينکه هر دو نفر ما اين فرصت را داشته باشيم تا بر احساسات برانگيخته شده خود مهار بزنيم و احساس قشنگي را که ميتواند سرمنشا شاديها و لذتهاي پاک باشد به راه درست هدايت کنيم ،بنا به توصيه بجاي تو و تصميم خودم ،امشب اين شهر را ترک ميکنم .شش ماه ديگر باز خواهم گشت تا از دوستي پوست انداخته که روح و جسمش نو و تازه شده است ،ديدار دگربارهاي داشته باشم .در مورد پول نگران مباش ،روزي آن را به من باز خواهي گردانيد .دوست تو ـ داريوش. هنگام بازگشت از اداره پست ،ذوقي در دلم جوشيدن گرفته بود .خود را قهرماني ميديدم که دست به کار بزرگي زده و موجب نجات خانوادهاي از گرداب و گنداب شده است .گرچه نتوانسته و نخواسته بودم از جام وجود ايزابل که حاضر بود سخاوتمندانه از آن برخوردارم سازد ـ در حالي که خدا ميداند ،تمام ذرات وجودم براي سرکشيدن اين جام ،به فرياد در آمده بودند ـ شرابي بنوشم ،اما صد بار بيشتر از آنکه جام را سر کشيده باشم ،احساس خوشي ،لذت و سبکبالي ميکردم. به خانهام بازگشتم .روزها آمدند و رفتند و من به انجام کارهاي خود مشغول بودم .خبري از ايزابل نداشتم و نميدانستم اين زن روسپي ،چه افسوني به کار
برده بود که با دو جلسه نشست و برخاست ،در مرکز افکارم جاي گرفته بود! از خود ميپرسيدم ،آيا عاشق شدهام؟ دوستانم به بهانه بازگشت از سفر ،چند مهماني ترتيب داده ،زنان واجد شرايطي را نيز دعوت کردند تا شايد باب آشنائي من با يکي از آنها گشوده شود ،اما نشد .به روانشناسي مراجعه کردم .در نخستين جلسه از من پرسيد، مهمترين مشکل زندگيت چيست؟ گفتم دلبسته زني روسپي شدهام .تعجب نکرد. با خونسردي از من خواست به شرح زندگي خود از زماني که به خاطر ميآورم بپردازم .چنين کردم .در پايان يک ماه که بيش از ده جلسه به مطبش رفته بودم به اين نتيجه رسيده بود که من ،از عطش سيراب نشدهاي رنج ميبرم و مهرطلب هستم .در آخرين جلسه از او پرسيدم ،در مورد اين زن روسپي چه کنم؟ گفت اگر گذشتهاش آزارت نميدهد ،به دوستيت با او ادامه بده .به حرف مردم توجه مکن .به فکر خودت باش و ببين در چه شرايطي آرامش بيشتري خواهي داشت. از مطب که بيرون آمدم ،از خود پرسيدم آيا با ادامه دوستي با ايزابل ،به آرامش بيشتر خواهم رسيد يا زندگيم دوباره تبديل به جهنم خواهد شد .به خود نهيب زدم ،آقاي استاد دانشگاه ،تو که چون شير ميغريدي و به دنبال تازهترين خوراک ميگشتي ،چه شده به نيم خورده ديگران راضي شدهاي؟ آيا عاشق شده بودم؟ مسخره نبود که با دو بار ديدن يک زن روسپي عاشقش شده باشم؟ براي شش ماه پس از بازگشت به خانه ،بليت هواپيما تهيه کردم تا به سوي ايزابل پرواز کنم .از فرودگاه مستقيم به هتلي که براي نخستين بار ايزابل را در آن جا ديده بودم رفتم .دل آشوبه عجيبي داشتم .اگر متصدي آنجا ميگفت ،ايزابل هر روز شاد و سرحال در محل کار حاضر ميشود و مشتري بسيار نيز دارد ،چه بايد ميکردم؟ خوشبختانه متصدي اطالعات ،هرچه در کامپيوتر خود گشت ،نام و نشاني از ايزابل مورد نظر من نيافت. چه عالي .دوان دوان خود را به تاکسي در حال انتظار رسانيده آدرس خانه ايزابل را به راننده دادم. پشت در که رسيدم ،هيجان زده شاسي زنگ را فشار دادم .خبري نشد! نکند نباشد .نکند به جاي ديگري رفته باشند .نکند با پولهاي من ساماني به زندگي خود داده و شکار چاقتري را به تور انداخته است .دوباره و سه باره شاسي زنگ را فشردم .ناگهان صداي آشنا و گوشنوازي از داخل شنيدم که گفت آمدم .در را گشود .خودش بود .زيباتر ،سرحالتر و دلفريبتر .تا چشمش به من افتاد فريادي
دنباله در صفحة 33
دنباله از صفحة 28 ميتوانند اشعه آبي رنگ ساطع شده از صفحه نمايش را خنثي کنند .شما با توجه به شرايط ،فيلتر مورد نظر را ميتوانيد انتخاب کنيد و همچنين اين قابليت در اختيار شما قرار داده ميشود که ميزان شفافيت فيلتر را تغيير دهيد .همچنين براي استفاده از فيلترها در شرايط مختلف ،ميتوانيد تايمر تنظيم کنيد ،مثال ميتوانيد تنظيم کنيد که ساعت 10تا 12شب که وقت کتاب خواندن شماست، کدام فيلتر به صورت خودکار با توج ه به تايمر فعال شود. کار کردن با اين اپليکيشن بسيار آسان است ،چرا که بعد از نصب اپليکيشن، ويجت مستطيلي شکل در نوار اعالن اندرويد قرار ميگيرد تا به سرعت به تنظيمات اپليکيشن دسترسي داشته باشيد. اين اپليکيشن بهدليل آنکه نور و رنگ صفحه نمايش دستگاه هوشمند شما را تنظيم ميکند ،مصرف باتري زيادي ندارد ،پس اگر سالمت چشمهايتان برايتان اهميت دارد و در طول روز مدت زيادي با تبلت يا گوشيهاي هوشمند کار ميکنيد ،اين اپليکيشن را نصب کنيد.
لينک دانلود اپليکيشن
h t t p s : / / p l a y. g o o g l e . c o m / st o re / a p p s / d e t a i l s ? i d = j p . ne.hardyinfinity.bluelightfilter.free&hl=en
گوشي گلکسيS7 بزودي عرضه ميشود جديد گوشي سامسونگ گلکسي S7به زودي در دو سايز متفاوت عر ضه مي شو د . براساس گزارشهاي منتشر شده قرار است گلکسي S7و S7پالس اوايل سال 2016ميالدي به بازار بيايند. يکي از نسخههاي گلکسي صفحه نمايشي تخت در سايز 5.2خواهد داشت اما قرار است گوشي ديگر که Edgeنام دارد صفحه نمايشي 5.5اينچي با گوشههاي خميده داشته باشد .گرچه پيش از اين گزارش شده بود که گلکسي S7احتماال صفحه نمايشي 5.7اينچي همچون گوشي Edge S6خواهد داشت، اما به نظر ميرسد شايعات پخش شده صحت نداشته باشد. سامسونگ در عرضه مدلهاي جديد گوشي تغييراتي را در استراتژيهاي معمولش داده است .عرضه موبايل جديد S7در دو سايز متفاوت يکي از آنهاست .سامسونگ سال گذشته تک گوشي S6را با صفحه نمايشي خميده و تخت و سايز 5.1اينچي عرضه کرد .استراتژي جديد سامسونگ مشابه تاکتيک اپل در فرستادن دو سايز از يک مدل گوشي به بازار است .اپل نيز در اواخر تابستان 2015دو گوشي 4.7اينچي و 5.5اينچي را روانه بازار ساخت .اين در حالي بود که گوشي Edge S6پالس سامسونگ ماهها پس از S6به دست مشتريان رسيد. کمپاني سامسونگ همچنين در نظر دارد 5ميليون نسخه از گوشي جديد سامسونگ (که 3.3ميليون براي S7و 1.6ميليون براي Edge S7است) را عرضه کند .تاريخ فروش انبوه گوشيها اوايل فوريه سال 2016تعيين شده است .گرچه گزارشي در وبسايت «والاستريت جورنال» اعالم کرده است که تاريخ عرضه اين گوشيها ماه مارچ است. در اين گزارش همچنين آمده است که احتماال صفحه نمايش گوشيهاي جديد سامسونگ همچون اپل قابليت لمس سهبعدي خواهد داشت.
سرنوشت تکنولوژيApple Pay چه شد؟ با گذشت حدود دو ماه از ارائه آيفون 6 وضعيت مهمترين ويژگي اين گوشي که در واقع همان پرداخت با گوشي ( )Apple Payاست چيست؟ شايد از نظر بسياري از کاربران ارائه اين ويژگي در آيفون 6يک نوآوري پيشرفته باشد اما کيست که نداند پيش از اين نيز گوگل اين ويژگي را ارائه کرده بود و اپل دو سال طول کشيد تا به اين ويژگي رسيده و آن را ارائه کند .اما چرا اين حرکت اپل اينقدر سر و صدا کرد؟ قطعا يکي از داليل اين است که در آمريکا مردم از اپل هميشه انتظار نوآوريهاي درخشان دارند و اين به يک عادت تبديل شده است و هر چيزي
دنباله در صفحة 33
31
نيمه شبانه
January 2016 دي 1394
دلم براي اسب مسابقه ميسوزد که سهمي از جايزه اول که خودش برده است ندارد... دلم براي پرند ه بهاري ميسوزد که در پاييز مرض افسردگي ميگيرد... دلم براي کوسههايي ميسوزد که عاشق زيردرياييها شدهاند... دلم براي خروسي ميسوزد که با ساعت کوکي خوانده و حقيقت را به مرغش نگفته است... دلم براي عقاب جواني ميسوزد که از ارتفاع وحشت دارد... و شاهيني که از فصل شکار متنفر است... دلم براي پروانهاي که به جاي شمع ،عاشق چراغ قوه شده است ميسوزد. ّ مخصوصًا پروانهاي که قصد خودکشي دارد...
بهترين جوک امروز تهران: دخترا دو تا دشمن بيشتر ندارند: 1ـ دوست دختر سابق دوست پسر جديدشان! 2ـ دوست دختر جديد دوست پسر سابقشان!
دو شغلهها
بر اساس آمار منتشر شده از سوي مرکز آمار جمهوري اسالمي ،تعداد مردمي که در ايران دو شغل يا بيشتر دارند هفت ميليون و نهصد و پنجاه نفر اعالم شده است .البته در اين آمار افرادي چون مداحان که پاسدار هم هستند يا قاضيهايي که خودشان مامور اجراي حکم هم ميشوند يا رهبر معظم که نيمهوقت رييس جمهور هم هست منظور نشدهاند.
گراني و شهادت آيتاهلل مصباح يزدي ميگويد« ،تربيت شدگان فرهنگ شهادت از گراني نمينالند!» اگر اينطور است حاج آقا ،پس چرا وزير اقتصاد داريد؟ آيا او هم تربيت شده اين فرهنگ است و براي همين به گرانيها توجهي ندارد؟ يعني مردم وقتي که قيمت مرغ و تخم مرغ و بنزين را ميبينند بايد به خودشان بگويند حال که قراره ما شهيد بشويم و از اين دنيا برويم ،چه فرقي ميکند تخم مرغ 300تومان باشد يا 700تومان؟ اصال” چطور است بانک مرکزي دو نرخ تورم اعالم کند؛ يکي براي مردم عادي و يکي براي عاشقان شهادت!
تابلوي بيخود جلوي زاينده رود که اين روزها خشک شده است تابلو زدهاند که« ،تا اطالع ثانوي ،شنا ممنوع!» يعني امت اسالمي مقيم اصفهان اينقدر بيعقل است که ميخواهد به بستر خشک اين رودخانه شيرجه بزند؟ آيا زدن اين تابلو جلوي رودخانه زاينده رود واقعا” الزم است؟ آيا مثل اين نيست که مثال” جلوي درياي خزر تابلو بزنند« :شنا کردن خانمها با مايوي دو تکه تا اطالع ثانوي ممنوع است!»
دلم ميسوزد... دلم ميسوزد براي موشهاي کوري که نميتوانند خواب گربه ببينند حتي اگر گربه مهرباني باشد... دلم ميسوزد براي مورچهخواري که عاشق ملکه مورچهها شده... دلم ميسوزد براي فيلي که نميتواند در کنسرتي شرکت کند که پيانوي مورد استفاده در آن از عاجهاي خويشاوندهاي نزديک او درست شده... دلم به حال جوجه تيغي ميسوزد که براي تيغهاي او هيچ کرم مرطوب کنندهاي نساختهاند.. دلم براي گربهاي ميسوزد که هشت بار مرده و فقط يک زندگي براي او باقي مانده است...
مهمانيهاي ايراني در اين مهماني آخر به جاي بحث شيرين جنيفر لوپز و شکيرا و بيانسه با رفقاي مرد ،گذرم به جمع خانمهاي ايراني افتاد و مجبور شديم درباره غذا صحب کنيم. يکي از خانمها هم که مثل تانکهاي بشار اسد گنده منده بود ،بحث داغ و پرحرارتي در مورد نحوه غذاي سالم خوردن ميکرد .لباس سياه بلندي پوشيده بود به حساب اينکه رنگ مشکي چند کيلويي از وزن را کمتر نشان ميدهد اما بازوهاي کلفت و درشتش تاثير رنگ سياه را از بين برده بود .او ميگفت« ،من فقط غذاي اورگانيک ميخورم! خيلي سالمتره!» خانم ديگري از گوشه ميزگرد بحث ما به وسط پريد و گفت« ،واي ،خاک عالم! من اصال” گوشت نميخورم .فقط سبزيجات و ميوه»... نگاهي به قيافه زردنبوي او کردم و به خودم گفتم يا طرف يرقان دارد يا بايد به جاي سبزيجات فورا” دو سه کيلو کباب بخورد تا صورتش کمي رنگ و رو بگيرد. خانم اولي گفت« ،من فقط گوشت گاوي که علف خورده و به جاي قفس در مزرعه زير نور آفتاب آزادانه حرکت کرده ميخرم؛ واقعا” دلم براي اون گاوهايي که در تاريکي و قفسهاي تنگ زندگي ميکنند تا آماده کشتن شوند خيلي ميسوزد!» ميخواستم بگويم اگر دلت ميسوخت همين گاو بيچاره را هم نميکشتي و نميخوردي! اين خانم با جمله بعدي خودش را خيلي ضايع کرد و گفت« ،گوشت اين گاوهايي که آزاد ميچرند خيلي نرمتر و خوشمزهتر از گوشت گاوهاي قفس است!» ديد که دارم با دهان باز و تعجب نگاهش ميکنم اين بود که گفت« ،بيچاره حيوان را که حاال مجبوريم بخوريم چرا نبايد او در آخرين روزهاي زندگيش از طبيعت و آفتاب و هواي تازه لذت ببرد؟ چرا بايد او را زجر بدهيم؟» آن خانم زردنبو پريد وسط و گفت« ،چرا مجبوري خانم؟ سبزي بخور!» ميخواستم بگويم براي اين حيوان بدبخت چه فرقي ميکند که توي قفس باشد يا در هواي آزاد مزرعه؟ بهر حال کشته ميشود .مثل کسي است که حکم اعدام در ايران خودمان گرفته و برايش فرق نميکند که در حبس خانگي بوده يا زندان اوين. متاسفانه در قسمت زنانه اين مهمانيها نميتوان با کسي از اين بحثها کرد .در قسمت مردانه مهماني بحث بر سر اعدامهاي سياسي ميتواند باشد و اينکه شخص اعدام شده در روزهاي آخر زندگيش از هواي تازه و آفتاب زيبا استفادهاي کرده يا نه؟ خيلي خوب شد که يک خانم روسريدار که تازه از ايران آمده بود وارد بحث نشد ،چون مقايسه طريقه کشتن گاو هم به صورت حالل و غيرحالل يعني با کارد و خنجر و شمشير و ريختن خون او در مقابل برقگرفتگي معمول سالخخانههاي مدرن ،ميتوانست دو سه ساعت طول بکشد. يکدفعه خانم ميزبان فرياد کشيد« ،شام حاضر است!» و همه به سوي ميز شام مفصل معمول ايراني هجوم بردند. بيشتر از همه هم خانمها حمله کردند چون مردان قسمت ديگر مهماني احتماال” از بحث در مورد جنيفر لوپز و شکيرا و بيانسه (يعني نوعي دود کباب) سير شده بودند. وقتي که داشتم از سر ميز به قسمت مردانه مهماني ميرفتم زنها را ديدم که با بشقابهاي پر از غذا از ميز شام
برميگردند .بشقاب خانمي که نگران وضعيت زندگي گاوها قبل از کشتارشان بود از همه پرتر بود! خانمي که گوشت نميخورد بشقابش را پر از کباب کرده بود و روي آن را پارتيزانوار با سبزي و ساالد پوشانده بود! ميزبان آمد به سراغم و پرسيد« ،شام نميخوري؟» جرعهاي از ويسکيام را باال انداختم و جواب دادم« ،نه! اشتها ندارم»...
جايزه ي به من نشون بده که کجاي قرآن نوشته خوردن اگر کس مشروبات الکلي جائز نيست ،من براش يک بطر شراب به عنوان جايزه ميخرم.
ده دليل اينکه زن بودن در ايران صرف ندارد! .10زنها حق مسافرت بدون اجازه شوهر را ندارند! .9زنها نميتوانند قاضي شوند! .8زنهان نميتوانند تک صدايي بخوانند و خواننده معروفي بشوند! .7آنها نميتوانند در دريا و درياچه آبتني کنند! .6حق انتخاب پوشش و لباس خود را ندارند! .5نصف مردان ارث ميبرند! .4نميتوانند در استاديومها مسابقه فوتبال تماشا کنند! .3نميتوانند در مسابقه ملکه زيبايي ،ملکه رقص و ...شرکت کنند! .2نميتوانند در مسابقات ورزشي جهاني شرکت کنند! .1نميتوانند رييس جمهور شوند! مالحظات تاريخي: انگار اين عربها از ما ايرانيها باهوشتر بودهاند و چون ميدانستهاند زن چقدر در جامعه آنها بدبخت خواهد بود ،براي آنکه زنها در طول مدت زندگيشان زجر نکشند، آنها را در بدو تولد زنده به گور ميکردهاند!
قصه کوتاه !Let’s Go to Iran
دخترم مدتي بود بند کرده بود که دوست دارد به ايران برود چون از دختر ايرانيهاي ديگر که با پدر و مادرشان به ايران مسافرت تابستاني ميکنند شنيده بود که ايران جاي باحالي است ،مخصوصا در تهران حسابي خوش ميگذرد. غير از اينکه با غذاهاي خوشمزه ايراني از بچگي آشنا بوده (و چلوکباب را بدون سماق و پياز و دوغ نميخورد) تبليغات دختر عمهاش که هر سال از اين مسافرتهاي تابستاني ميکند در تصميم به ديدار سرزمين پدرياش بيتاثير نبوده است . بهش گفتم :دخترجان ،مسافرت به ايران کار سادهاي نيست بايد براي تو شناسنامه و پاسپورت ايراني و هزار کوفت و زهر مار بگيرم و بعد هم روي اوضاع ايران نميشود حساب کرد .يکهو ديدي تو را الکي گرفتند و زندان کردند چون مثال مويت بيرون بوده يا بگويند جاسوس بيگانهها هستي و غيره .به خرجش نرفت و خواهش کرد که براي شناسنامه و پاسپورت و ويزا اقدام کنم .براي کسب اطالعات بيشتر به سفارت زنگ زدم و شخصي گوشي را برداشت . ـ سالم ،حال شما خوبه؟ ـ متشکرم ،بفرماييد؟ ـ ميخواستم براي دخترم شناسنامه ايراني بگيرم و احتماال پاسپورت. ـ متولد ايران هستند؟ ـ نه ،متولد آمريکا هستند. ـ ايشان آمريکايي حساب ميشوند. ـ پس با پاسپورت آمريکايي ميتواند ويزا بگيرد و به ايران برود؟ ـ نه ،چون پدرش ايراني حساب ميشود. ـ فارسي بلد نيست.
31
ـ مهم نيست .خون پدر مهم است. ـ مادرش ايراني نيست. ـ مادرها مهم نيستند ،پدر مهم است! ـ خب ،حاال بايد چکار کنم؟ ـ فرم تقاضانامه را پر کنيد و با مدارک شناسايي و 12 قطعه عکس بفرستيد. ـ چرا 12قطعه؟ در آمريکا يک عکس کافي است .اينجا آمريکاست نه ايران. يکي براي ثبت احوال ،يکي براي وزارت اطالعات،يکي براي نيروي انتظامي ،يکي براي پليس فرودگاه، يکي براي سفارت ،يکي براي وزارت امور خارجه ،باز هم ادامه بدهم؟... ـ فهميدم .هزينهاش چقدر است؟ ـ براي ايشان که متولد ايران نيستند 600دالر تمام ميشود. ـ شوخي ميکنيد؟ 600دالر؟ ـ بله. ـ بله شوخي ميکنيد يا بله 600دالر؟ ـ همون دومي... ـ چند روزه حاضر ميشه؟ ـ بهتره بگوييد چند ماهه؟ اصال به ايشان گفتهايد ايران چطور جايي است؟ ـ بله ،خودش ميدونه .مطالعهاش زياده .دوست ايراني زياد داره... ـ گفتهايد که بايد حجاب سرش کند؟ ـ متاسفانه قبول کرده. ـ ايشان اگر دختر زيبايي باشند بايد خيلي مواظب باشند که با حجاب کم در خيابان ظاهر نشوند. ـ صد در صد... ـ اسم ايشان چيست؟ ـ ژيزل ـ چي چي؟ ـ ژيزل ،مثل باله ژيزل. ـ من باله بلد نيستم .به هر حال اين اسم مجاز نيست چون يک اسم غربي است. ـ يعني چي مجاز نيست؟ اسم دخترم ژيزل است. ـ حاال چرا اين اسم؟ ـ اسم را دوست داشتيم .حتما که نبايد فاطمه و رقيه و سکينه باشد. ـ مگر فاطمه و رقيه و سکينه چه عيبي داره؟ ـ عيبي نداره ...دوست نداشتيم... ـ بايد اسم ايشان را عوض کنيد که فکر ميکنم بايد 200 دالر اضافه بدهيد. ـ آخه چرا بايد اسم را عوض کنم؟ مگر شما آمديد آمريکا اسمتان را عوض کرديد؟ ـ بله اسم من محمد است ولي همه به من ميگويند مو! ـ چه جالب... يک ساعت بعد که دخترم از کالجش به خانه برگشت صدايش کردم و گفتم :فکر ميکنم باالخره بتوني ايران را از نزديک ببيني. با خوشحالي باال و پايين پريد .سرم را با خجالت پايين دادم و گفتم :فقط يک مساله وجود دارد! با نگراني گفت: حاضرم روسري سرم کنم .خنديدم و گفتم :نه عزيزم ،بايد اسمت را عوض ميکردم! با صورتي پر از عالمت تعجب و سئوال پرسيد :عوض کني؟ براي چي؟ گفتم :توضيحش در هيچ منطقي نميگنجد ولي اسم تو را مجبور شديم بگذاريم غزال تا برات شناسنامه صادرکنن.. ـ غزال؟ غزال يعني چه؟ ـ شبيه به تلفظ ژيزل است و يعني غزال .همون حيوون ملوس و ماماني ..مسئول سفارت پيشنهاد کرد... ـ اسم يک حيوان را روي من گذاشتي؟ ـ غزاله هم بود... ـ غزاله يعني چي؟ ـ يعني احتماال” يک غزال کوچولو! تلفن را برداشت و به دختر عمهاش زنگ زد .شنيدم که ميگويد :براي اينکه به ايران برويم من بايد موقتا يک حيوان باشم .فکر ميکنم در هواپيما مرا توي قسمت باربري حيوانات اهلي بگذارند...
32
January 2016 دي 1394
نام نصرتاهلل گلپايگاني که از نظر موسيقي ،يکي از نوادر هنري ايران به شمار ميآمد .وي در سال 1317 خورشيدي زاده شد و نوجوان بود که وارد هنرستان موسيقي ملي شد و ويولن را به عنوان ساز تخصصي خويش برگزيد و در کالس درس استاد ابوالحسن صبا به فراگرفتن آن پرداخت .در مدت کمي ،از همدرسان خود سبقت گرفت و استاد صبا از وي رضايت فراوان داشت. او در تقليد سبک و روش استاد ،استعداد بسيار داشت .بعدا نوازندگي ضرب و تار را نيز ياد گرفت و در
بيژن ترقي -پرويز ياحقي نواي کاروان در سالهاي پيش از انقالب ،نواي جان بخشي در موسيقي ايراني پديد آمد که به زودي ،چون جزيرهاي آرام بخش ،مأواي خستهدالن شد و دوستداران موسيقي هر بار که آن را ميشنيدند ،با زيباييهاي بيشتر و بيشتري در آن آشنا ميشدند. سخن از ترانه روحنوازي است به نام «نواي کاروان» که با صداي از دل برآمده نادر گلچين انتشار يافت و به زودي مورد توجه و عنايت صاحبدالن قرار گرفت .زيبايي هاي به کار رفته در شعر و آهنگ و آواز اين اثر ،به حدي استادانه و هنرمندانه است که به اين زودي ها کهنهگي نپذيرفته و براي سالهاي سال همچنان بديع و تازه و شنيدني باقي خواهد ماند. نادر گلچين از نواپردازان هنرمندي است که آواي بسيار شورانگيز و بديع دارد و تحريرهاي او به چهچهه پرندگان خوش آواز شبيه است و در اکثر آوازهايش آني وجود دارد که مشکل پسندترين شنوندگان را نيز به خود جلب مينمايد. حسينعلي مالح ،از صاحبنظران برجسته موسيقي ايران طي مقاله مبسوطي که در مورد غالمحسين بنان، خواننده نامدار نگاشته ،چنين مي نويسد« :از ديدگاه زيباشناسي ،صوت خوش بنان را ميتوان به خطي منحني تشبيه کرد که عاري از هر گونه زاويه است و شنونده مطلقًا زبري ،درشتي و عدم نرمش در آن حس نمي کند .اين اظهارنظر آگاهانه ،به راحتي در مورد صداي نادر گلچين نيز مصداق دارد و آواي او با همه معيارهاي زيباشناسي هم آهنگ است». گلچين در سال 1315خورشيدي در شهر رشت زاده شد .او از کودکي آواي خوشي داشت و دنياي کودکانه اش با آواز و ترانه همراه بود .گلچين کمتر از دوازده سال داشت که به راديو رشت پيوست و آوازهاي دلنشين خود
را به امواج راديويي سپرد و به تدريج شهرتش در همه جا پيچيده و ترانههايش مقبوليت عام يافت .در سال ،1339 گلچين به تهران آمد و به عنوان خواننده در وزارت فرهنگ و هنر ،مشغول به کار شد و با همکاري استادان نامآوري چون فرامرز پايور ،عماد رام و مصطفي پورتراب ،آثار ارجمندي را به وجود آورد. در سال 1350وي به برنامههاي موسيقي راديو ايران و از آن جمله برنامه گلها پيوست و با همکاري و همنوازي استادان برجستهاي چون :جليل شهناز ،فرهنگ شريف، پرويز ياحقي ،حبيباهلل بديعي ،اصغر بهاري ،فرامرز پايور، منصور صارمي و فضلاهلل توکل ،حدود 300برنامه آواز و ترانه خلق کرد که بسياري از آن ها از آثار ممتاز محسوب ميشوند. سازنده آهنگ «نواي کاروان» ،جان شيفته اي بود به
ارکستر حسين تهراني ضرب مي نواخت و در ارکستر سازهاي ملي به سرپرستي نصراهلل زرينپنجه ،تار و در ارکستر سازهاي ملي به رهبري مهدي مفتاح کمانچه مي زد .در اين اواخر ارکستري هم در راديو تلويزيون تشکيل داد که مورد تاييد هنرمندان و استادان قرار گرفت .او استعداد شگرفي در موسيقي داشت و به مقامي رسيد که آتيه بس درخشاني در انتظارش بود. دريغا که دست تطاولگر زمان مهلت نداد تا آثار ديگري به مردم ايران عرضه نمايد و در در ماه سال 1341 خورشيدي ،در حالي که بيش از بيست و چهار سال نداشت به ابديت پيوست. شعر «نواي کاروان» از ابراهيم صفايي است که از هنرمندان و ترانه سرايان ارزشمند فرهنگ و هنر به شمار مي رفت .به نوشته خانم نادره بديعي در کتاب «تاريخچه بر ادبيات آهنگين ايران» ويژگي ترانههاي ابراهيم صفايي ،ظرافت و باريکي انديشه و گشاده دستي او در وصف و ريزهکاريهاي احساسي است .به عنوان نمونه در ترانه «نواي کاروان» ،آنچه بيش از هر چيز ديگر به چشم ميخورد ،قدرت تخيل ترانهسراست که با ظرافت خاص ،موفق شده تا آن حالت تخيل و رويا را به شنوندگان ترانهاش انتقال دهد و آنان را همراه خود به دنياي رويايي ولي ملموس بکشاند.
مرضيه
نواي کاروان آهنگ :نصرتاهلل گلپايگاني شاعر :ابراهيم صفايي خواننده ،نادر گلچين دستگاه :دشتي نواي کاروان امشب زند آتش به جانم خدايا برمال شد ،برمال ،راز نهانم مران محمل ،مران اي کاروان ،آهستهتر رو که من دلخستهاي وامانده از اين کاروانم سراپا سوز آهم ،سرشک من گواهم من آن آتشم که واماندهام به جا از کاروانها نسيم غمش ،مرا ميبرد ،به شهر بينشانها به جايي ره نجويم ،که من گم کرده راهم غم دل را به که گويم؟ چه آتشها من به جان دارم نشاني از او نجويم که من ياري بينشان دارم کجا رفتي اي کبوتر زيبا؟ که دل ز فراغت اسير جنون شد خبر نداري که از غم عشقت، فسانه شدم من ،وفاي تو چون شد؟
32
دنباله از صفحه اول
محدوديتهاي تازه ويزاي آمريکا به قانون تبديل شد بر اساس فصل ماده 203از متن بودجه سال آينده آمريکا ـ که بعد از تصويب سنا و امضاي اوباما به قانون تبديل شده ـ اگر شهروندان اين 38کشور در پنج سال گذشته به سوريه ،عراق يا کشورهاي حامي تروريسم از نظر وزارت خارجه آمريکا (ايران ،سودان و سوريه) سفر کرده باشند ،نميتوانند مانند گذشته بدون ويزا وارد آمريکا شوند. به عالوه کساني که تابعيت دوگانه اين کشورها را هم دارند ،از جمله ايرانيهايي که شهروند کشورهاي معاف از ويزا مانند بريتانيا ،استراليا يا فرانسه هستند ،بايد با اجراي قانون تازه براي سفر به آمريکا درخواست ويزا کنند. هنوز زمان مشخصي براي اجراي قانون تازه تعيين نشده است. تصويب اوليه اين طرح در مجلس نمايندگان آمريکا با موجي از انتقادهاي کاربران ايراني يا ايرانيتبار شبکههاي اجتماعي روبرو شد که آن را «مجازاتي بدون دليل و بيمورد» ميدانستند. اين واکنشها به ايران محدود نبود و سفراي کشورهاي اروپايي در آمريکا ـ که کشورهايشان شامل برنامه معافيت از ويزاي آمريکا ميشود ـ در مطلبي مشترک از وضع سختگيريهاي تازه انتقاد کردند. بيش از 100نماينده مجلس ايران به مصوبه اخير سناي آمريکا درباره محدوديت ويزا اعتراض کرده و درباره آن به حسن روحاني تذکر دادهاند .وزير امور خارجه ايران هم گفته که در اين مورد با وزير امور خارجه آمريکا صحبت کرده است. محمدجواد ظريف گفت که درباره اين موضوع با وزير امور خارجه آمريکا و اشخاص ديگر صحبت کرده و منتظر نتيجه است .وزير امور خارجه ايران درباره اينکه آيا اجراي توافق هستهاي باعث بهبود روابط تهران و واشنگتن خواهد شد ،گفته است« ،متاسفانه سيگنالهاي مختلفي از واشنگتن به ما ميرسد که بيشتر آنها منفي است».
دنباله از صفحه اول
انتقاد مجمع عمومي سازمان ملل از وضعيت حقوق بشر در ايران در قطعنامهاي که کانادا پيشنويس آن را تهيه کرده بود؛ نسبت به افزايش اعدامها در ايران عميقا ابراز «نگراني» شده است. کانادا از سرکوب و فشارها بر کنشگران يا روزنامهنگاران نيز انتقاد ولي در عين حال از تالشهاي حسن روحاني، رئيسجمهوري ايران ،براي کاهش «تبعيض عليه زنان و اقليتها و افزايش فضا در مورد آزادي بيان و آزادي عقيده» استقبال کرده است. خبرگزاري فرانسه شمار اعدامهاي سال جاري ميالدي در ايران را « 800مورد» عنوان کرده است. انتقادهاي تند به ايران در مورد اعدامها ،کشوري که پس از چين در جايگاه دوم موارد انجامشده در جهان قرار دارد ،تازگي ندارد .هرچند اين اعتراضهاي جهاني طي سالهاي گذشته ،تاثير چنداني بر عملکرد مقامهاي قضايي ايران نگذاشته است و نهادهاي فرادولتي ميگويند مجازات اعدام به طور چشمگيري افزايش پيدا کرده است. گزارشها نشان ميدهند که روزانه سه نفر در ايران اعدام ميشوند .بسياري از احکام اعدام در ايران در ارتباط با مسائلي مانند قاچاق يا فروش مواد مخدر صادر ميشود. نهادهاي بينالمللي ميگويند تحقيقات آنها نشان ميدهد صدور احکام اعدام بر چالش و مشکالت ناشي از استفاده از مواد مخدر تاثيرگذار نيست .در خود ايران نيز پيشنهادهايي براي جايگزين کردن مجازاتي ديگر به جز اعدام براي قاچاقچيان مواد مخدر مطرح شد ه است. در ميان کشورهايي که به قطعنامه نقض حقوق بشر در ايران راي مخالف دادهاند روسيه ،چين و سوريه ،در عين حال عراق ،هند ،اندونزي و لبنان حضور دارند. اين قطعنامه الزامآور نيست اما سندي مهم در امور سياسي و قضاوت بينالمللي در مورد کشورهايي که مورد انتقاد قرار ميگيرند ،به شمار ميرود.
33
دنباله از صفحة 30
که اپل عرضه ميکند حتي اگر شرکتي پيش از اپل آن را ارائه کرده باشد خيلي به چشم مردم نميآيد .اما اين تمام ماجرا نيست. از سوي ديگر عملکرد ضعيف گوگل نيز بيتاثير نيست. بسياري از کاربران اندرويد نميدانند که گوشي آنها چنين ويژگي دارد .بسياري از آنها که ميدانند نيز طريقه کار با آن را نميدانند و در اين مورد کمبود اطالعات آموزشي به دارندگان اندرويد مشاهده ميشود. بسياري از کاربران اپل انتقاد ميکنند که اين شرکت تبديل به غول بيشاخ و دمي شده است که هر زمان تصميم ميگيرد ويژگي را تغيير دهد دو سال طول ميکشد تا اين اتفاق بيفتد .اما بايد گفت اپل نيز براي اضافه کردن اين ويژگي بايد با شرکتهاي ريز و درشت فراواني هماهنگ شود تا بتواند چنين ويژگي را اضافه کند و اين پروسه فقط به اپل ارتباط پيدا نميکند. اما در کل بايد پذيرفت که آمريکا در زمينه تکنولوژي گاهي اوقات بسيار عقب مانده است .در اين نمونه بد نيست بدانيم که در کنيا بيش از 80درصد دارندگان گوشيهاي هوشمند از اين ويژگي استفاده ميکنند. با اين حال هنوز ويژگي Apple Payدر آمريکا با مشکالت و موانع فراواني مواجه است .بسياري از شرکتها آن را نپذيرفتهاند .برخي از شرکتها که خود چنين ويژگي را دارند در مغازههايشان از پذيرش آن خودداري ميکنند .اما اين ويژگي باالخره راه خود را باز کرده و در نهايت تقريبا همه مجبور به پذيرش آن خواهند شد.
آيا رباتها بر انسان غلبه خواهند کرد؟
دامنه فعاليت رباتهاي هوشمند وسيعتر شده است. کارشناسان هشدار ميدهند که پيشرفت رباتهاي هوشمند سبب ميشود که باز هم افراد جديدي بيکار شوند و رباتها جايشان را بگيرند و همين امر به نارساييهاي اجتماعي بيفزايد. کامپيوترهاي هوشمند مدتهاست که زباني را به زبان ديگر ترجمه ميکنند ،ترافيک شهرها را با دقت پيشبيني ميکنند و خودروهاي بيسرنشين را به مقصد ميرسانند. اين فعاليتها در حالي است که کامپيوترهاي هوشمند در جريان کار ميآموزند و فعاليتهاي خود را بهينه ميسازند. ديگر دوران کامپيوترهايي که تنها برنامههاي ارائه شده توسط انسان را اجرا ميکردند به سر رسيده است. الگوريتمهاي يادگيري ماشيني و همچنين در دسترس قدرت گرفتن حجم عظيم حافظه ،که پردازش دادهها را در زماني بسيار کوتاه امکانپذير ميکند ،اين مسير پيشرفت کامپيوترهاي هوشمند را ميسر ساختهاند. شرکتهاي بزرگ فنآوري جهان چون گوگل ،اپل، فيس بوک ،آمازون و ميکروسافت ميکوشند با در خدمت خود قرار دادن نخبگان جهان ،توانايي يادگيري رايانهها را افزايش دهند .اين پيشرفتها امروزه زندگي روزانه ما را تحت تاثير خود قرار دادهاند. کارشناسان اما هشدار ميدهند که پيشرفت در هوشياري کامپيوترها تاثيرات بدي بر جامعه خواهد گذاشت. اين کارشناسان بر اين نظرند که با پيشرفت فعاليتهاي هوشمند کامپيوترها ،آنها ميتوانند باز هم بيشتر جايگزين فعاليتهاي انسان شوند. بررسيهاي موسسه مالي «مريل لينچ» حاکي از آن است که در سال 2025ميالدي رباتها در توليديهاي بزرگ صنعتي حدود 45درصد کار کارگران را انجام خواهند داد .اين درحالي است که در حال حاضر رباتها تنها 10 درصد توليد را در اين مراکز بزرگ توليد صنعتي به عهده دارند. جو شوندورف ،يکي از مقامات پرسابقه انفورماتيک در «سيليکون ولي» آمريکا در اين باره اعالم کرده است که جايگزيني فعاليتهاي رباتهاي هوشمند به جاي انسان، تنها در بخش صنعت نيست .او ميگويد اين رباتها در مرحلهاي از رشد هستند که ميتوانند کارهاي دفتري را نيز با مهارت فراواني سامان دهند. جو شوندورف که از مسئوالن ارشد شرکتهاي
January 2016 دي 1394
کامپيوتري «هيولت پکارد» و «اپل» بوده ،هشدار ميدهد که از هم اکنون بايد به فکر افرادي بود که شغلشان را به خاطر پيشرفترباتهاي هوشمند از دست خواهند داد. مارتين فورد ،نويسنده کتاب «صعود رباتها» نيز در اين باره ميگويد« ،ما به دوره جديدي وارد شدهايم .من فکر نميکنم بتوانيم رباتها را از پيشرفتهايشان بازداريم و نگذاريم جايگزين فعاليتهاي انساني شوند». اريک هورويتس ،يکي از محققان شرکت مايکروسافت اما ديدگاه ديگري دارد .او بر اين نظر است که فناوري توليد رباتهاي هوشمند راهي بسيار طوالني در برابر خود دارد« ،مشخص شده است که آفريدن هوش مصنوعي بسيار دشوارتر از آن بوده که انتظارش را داشتيم ».اين محقق شرکت مايکروسافت که در «ام آي تي» در اين باره سخنراني ميکرد در ادامه گفت« ،گرچه هنوز کامال” مشخص نيست که هوش مصنوعي ما را به چه نتايجي ميرساند ،اما انقالب ماشينهاي هوشمند ديرزماني است که آغاز شده و به پيش ميرود».
ستيز هکرها با فرآيند دسترسي دو مرحلهاي ايميل
رمزهاي عبور که از سالهاي قبل براي کاربران راه مطمئن ممانعت از دسترسي غيرمجاز به حسابهاي کاربري بود ،در سالهاي اخير جاي خود را به روشهاي جديدتري داده است. يکي از ابداعات در اين زمينه استفاده از رمزهاي عبور دومرحلهاي است ،اين نوع دسترسي که مورد استقبال شرکتهاي بزرگ خدماترساني همچون گوگل و کاربران آنها نيز قرار گرفته ،منجر به مسدود شدن بسياري از دسترسيهاي غيرمجاز شده است .اما هکرها براي مقابله با اين اقدام گوگل تالشهايي را براي دور زدن فرآيند دسترسي دومرحلهاي آغاز کردهاند.
رمز دو مرحلهاي چيست؟
برخالف روش آشنا و قديمي ارائه رمز براي وارد شدن به حسابهاي کاربري ،در روش رمزهاي دو مرحلهاي ،کاربر پس از واردکردن رمز ،پيامکي را که از طرف خدمات دهنده براي او ارسال شده دريافت کرده و کد موجود در آن را به عنوان بخش دوم کليد دسترسي وارد ميکند .اين فرآيند که به لطف همهگير شدن گوشيهاي تلفن همراه عملي شده اخيرًا مورد استقبال کاربران نيز واقع گرديده است. در اين روش کاربر ابتدا شماره تلفن همراه خود را به اطالعات حساب کاربري ميافزايد و به خدمات دهنده اجازه ميدهد که دسترسي او را منوط به ورود رمز اوليه و کد ارسال شده براي تلفن همراه بسازد .با داشتن اين امکان، خدمات دهنده از محدود شدن دسترسي غيرمجاز بهحساب کاربران يقين حاصل ميکند ،و کاربر نيز مطمئن ميشود که در صورت افشاي رمز عبور اوليه ،حساب کاربري او ايمن خواهد ماند. اين روش در کنار همه مزاياي اوليه ،داراي مشکالتي است که منجر به بيميلي برخي افراد نسبت به استفاده از آن شده است .نخستين مشکل مربوط به افشا شدن شماره تلفن ،کشور محل زندگي و ارتباط حساب کاربري با شخص حقيقي استفاده کننده از آن است .اين مسئله براي کاربراني که مايل هستند حساب کاربري آنها به داليلي از جمله نوع فعاليتهايشان ،از ديد نهادهاي امنيتي مخفي بماند، موضوعي حياتي است .انتشار اخباري مبني بر دسترسي هکرها با اطالعات و رمزهاي دسترسي کاربران (حتي براي شرکتهايي چون گوگل) نشان ميدهد که اين نگراني منطقي و واقعي است.
تهديدات جديد هکرها
در کنار همه روشهايي که هکرها براي دسترسي به بانکهاي اطالعات شرکتهاي خدمات دهنده انجام ميدهند (که بهتناوب نمونههايي از موفق بودن آنها نيز گزارش ميشود) ،روشي به نام« فيشينگ» نيز مورد استفاده است .در اين روش اطالعات کاربر با قرار گرفتن سارق در ميانه راه ارتباطي کاربر و خدمات دهنده به سرقت ميرود. در دنياي اينترنت يکي از راههاي سرقت اطالعات، ساختن صفحات جعلي ،هدايت کاربر به اين صفحات ،و در
انتها دريافت اطالعات محرمانه کاربر در يک صفحه جعلي است .با اين روش کاربر به دليل تشابه شکل ظاهري صفحه يا استفاده از عناصري که او را متقاعد ميکند که با يک صفحه قابل اعتماد ساخته شده توسط خدمات دهنده مواجه است ،اطالعات حساس خود را بهراحتي در اختيار سارق قرار ميدهد.
نکاتي که بايد رعايت کرد
اول اينکه به شماره و مشخصات منبع ارسال پيامکها توجه کنيد .دوم ،در صورت بروز هر نوع ترديد نسبت به صحت پيامک دريافتي ،موارد را با بخش پشتيباني خدمات دهنده خود در ميان بگذاريد و در نهايت ،شرکتهاي خدمات دهنده در هيچ موردي نياز به دريافت مجدد کدهاي ارسالي ندارند ،بنابراين به چنين درخواستهايي پاسخ ندهيد.
بهترين نرم افزارهاي رايگان اديت ويدئويي
نرم افزارهاي اديت ويدئويي در رده تجاري بسيار گران هستند و معموالً استوديوهاي بزرگ و کوچک از آن استفاده ميکنند ،اما آنچه کاربر خانگي نياز دارد ،يک اديت سطح متوسط است که در آن بسياري از کارها خودکار انجام شود و کاربر بتواند بخشهاي مورد نظر خود را جدا کرده و يک کليپ از کار خود بسازد. در اينجا سعي ميشود تا بهترين نرم افزارهاي اديت ويدئويي را که رايگان هستند ،به شما معرفي کنيم. Windows Movie Maker آخرين نسخه عرضه شده آن 16.4است که در اپريل سال 2014منتشر شده است .اين برنامه يکي از بهترين و محبوبترين نرم افزارهاي اديت ويدئويي است که رايگان در اختيار کاربران ويندوزي قرار داده ميشود. Kate's Video Toolkit آخرين نسخه عرضه شده آن 1.8است .فيچرهاي معمولي دارد اما نرم افزار موثري براي تازهکارهاست. جداسازي يا به هم چسباندن قسمتهاي يک فيلم از کارهايي است که انجام ميدهد .ايجاد سکانس ويدئويي با فايل صوتي کاربر از ديگر کارهايي است که ميتواند انجام دهد. WeVideo سرويس اديت ويدئويي مبتني بر کالود کامپيوتينگ است که آخرين نسخه عرضه شده آن نسخه 1.8است .به کاربران 5گيگ فضا داده ميشود و هر ماه ميتوان 5دقيقه ويدئو از طريق آن روي يوتيوب ،فيس بوک منتشر کرد. Avidemux کوچک اما پرقدرت که ميتوانيد کليپهاي خوبي با آن بسازيد .کارهايي که ميتوانيد با اين اديتور انجام دهيد شامل اضافه کردن لوگو ،کراپ کردن و بريدن بخشي از تصوير ،فيليپ کردن تصوير ،چرخاندن تصويري ،شفاف سازي تصويري ،از بين بردن نويز ،کنتراست رنگ و نظاير آنهاست. VirtualDub کمي قديمي است و فقط فرمتهاي AVIبا آن اديت ميشود .اينترفيس ساده داشته و کليپهايتان را ميتوانيد با فيلترهاي مخصوص بسازيد .شارپ کردن ،تغيير سايز، چرخاندن تصويري ،شفاف سازي ،کنتراست رنگ از ويژگيهاي اين اديتور ويدئويي است. Lightworks اگر کمي حرفهايتر باشيد و نرم افزار پرقدرتي بخواهيد ،اين نرم افزار را به شما پيشنهاد ميکنيم که ويژگيهاي خوبي را کنار هم چيده است تا بتوانيد ويدئوي قابل قبولي را بسازيد .ساخت فيلم با رزولوشن 720پيکسل از ديگر مزيتهاي آن است .براي نسخه 12.5بايد پول پرداخت کنيد تا ويژگيهاي جديد آن را دريافت کنيد.
33
دنباله از صفحة 30 از شوق کشيد و گفت داريوش جان ،ميدانستم ميآيي و سپس ناخودآگاه خود را در آغوشم افکند و گريه سر داد .به آرامي او را از خويش جدا کردم و به صورتش نگريستم .نقش چهرهاي که شش ماه شب و روز با من بود .گريه و خندهاش با هم قاطي شده بود. پرسيدم ،خوبي؟ روزگار چگونه ميگذرد؟ آيا از بازگشتم خوشحالي؟ کمي گيج بود و گوئي اين صحنه را در خواب ميديد .وقتي به خود آمد گفت خوش آمدي .قلبم گواهي ميداد که خواهي آمد .هر روز انتظارت را ميکشيدم. گفتني بسيار دارم که حاال وقتش نيست .چمدانم را برداشت و مرا به سوي اتاقي راهنمائي کرد .گفتم تا هر ساعت بخواهي در کنارت خواهم ماند ولي براي خواب به هتل خواهم رفت .خواست اعتراض کند ،گفتم به سخنم گوش کن و اجازه بده هر کاري در مجراي درست خود به سامان برسد .گفت هر طور راحت هستي .از مادر و پسرهايش پرسيدم .گفت پسرها مادر بزرگ خود را براي قدم زدن به پارک بردهاند. نشستيم و در حال نوشيدن چاي به گپ زدن پرداختيم. به اندازه شش ماه حرف براي گفتن داشتيم .ايزابل گفت نميدانم چگونه ميتوانم محبتهايت را جبران کنم .پولي که در اختيارم گذاشتي بسيار چاره ساز بود .دو ماهي در خانه ماندم و به مادر و بچهها رسيدم. در جستجوي کار نيز برآمدم و از خوش شانسي در آموزشگاه زبان انگليسي دوستي قديمي ،کار پيدا کردم. به سبب برخورد خوب با بچهها و همکاران ،خيلي زود در دل همه جا گرفتم .کارم را دوست دارم و دستمزدم بد نيست .کار کردن با بچهها و نوجوانها لذت بخش است ،چون انعکاس پاکي قلبشان را در چشمهاي شفافشان ميتوان ديد و صفاي باطنشان به طرف مقابل نيز سرايت ميکند .پسرهايم نيز از کالسهاي زبان آموزشگاه به رايگان استفاده ميکنند و در يک کالم زندگيم زير و رو شده و تو عامل همه اين دگرگونيها هستي .گفتم خواستن و تالش خودت عامل اين تغييرها بوده است ،حاال اگر دوست داري سهمي نيز به من بدهي ايرادي ندارد. گفت ديگر چه ميخواهي بداني؟ به نظر ميرسد به فکر همه چيز در مورد من بودهاي جز اين دل بيچارهام .نميخواهي حال دلم را بپرسي که چه ميگويد ،چه ميخواهد و چه ميکند؟ خنديدم و گفتم راز دلت در چشمهايت پيداست و نيازي به سوال و جواب نيست. گفت به قول تو چشمهاي من رسوايم کردند و راز سر به مهر را فاش ساختند ،حاال تو بگو دلت چه ميگويد. گفتم نگفته پيداست از تو خوشم آمده ،اما با توجه به باورهاي ريشهدار مردم سرزمين من از جمله خانوادهام، هنوز راه درازي در پيش داريم .ما به عامل زمان نيازمند هستيم تا ترديدهايمان تبديل به يقين شود. اين بار دو هفته بيشتر مرخصي ندارم اما در همين دو هفته ميتوانيم هر روز با هم باشيم ،با بچهها و مادرت بگرديم ،خوش باشيم و بيشتر با حال و هواي يکديگر آشنا شويم .اگر موافق باشي ،شش ماه ديگر به خودمان فرصت ميدهيم ولي بر خالف شش ماه گذشته ،براي تماس بيشتر ،از تلفن و اينترنت نيز بهره خواهيم گرفت. موضوع مهم ديگر اينکه بايد ببينيم برخورد مادر و به خصوص پسرهايت با من چگونه خواهد بود. ايزابل آه بلندي از سينه برآورد و گفت هرچه تو بگوئي. حرفهايت همه درست است و من سخني در رد آنها ندارم .شايد از جهاتي يک شتابزدگي در دل خويش براي رسيدن به مقصودي احساس ميکنم ،اما يقين بدان فريبي در کار نيست .ميدانم که پيشه من در آن يک سال داغي بر پيشانيم نشانيده است ،اما خدا را شکر وجود تو موجب شد تا زود به خود آيم و از بيراهه به راه درست بازگردم .من با ندامتي که در چند ماه نخست آشنائي با تو با گوشت و پوست خويش لمس کردم و تا پاسي از شب در خلوت خود اشک ريختم و با خداي خود راز و نياز کردم ،باور دارم امروز در جايگاه زني ايستادهام که هيچ گناهي بر او نوشته نشده است. بي اختيار برايش کف زدم و به او آفرين گفتم. دو پسرش دانيل و هوزه با مادر بزرگشان ماريا به خانه بازگشتند و از ديدن من اظهار شادماني کردند. بچههائي دوست داشتني و با ادب با مادر بزرگي که اصالت داشت و بسيار مبادي آداب بود .يکي از بچهها گفت سينيور داريوش آنگونه که مادرمان ميگويد شما کارهاي بزرگي براي خانواده ما انجام دادهايد ،از جمله اين که مادرمان را از کار دشوار شبانه نجات دادهايد .به لطف شما اينک ما شبهاي قشنگي را در کنار يکديگر سپري ميکنيم. ادامه دارد.
34
در سوگ فرامرز سليماني فرامرز سليماني ،شاعر و منتقد ايراني درگذشت .او بنيانگذار يک خيزش شعري در ايران بود که به «جريان موج سوم» شهرت پيدا کرد .از او کتابها و مقاالت پرشماري در شعر و نقد شعر و ترجمه شعر جهان باقي مانده است. فرامرز سليماني در سال 1319در ساري به دنيا آمد و بعد از پايان تحصيالتش در دانشکده علوم پزشکي تهران براي ادامه تحصيل به آمريکا رفت و در رشته زنان و زايمان تخصص گرفت. از فرامرز سليماني مجموعه اشعار «خطها و نقطهها»« ،خموشانه»« ،سرودهاي آبي»، «آوازهاي ايراني»« ،رؤياييها»« ،سبز و سپيد و سرخ» و «از گلوي سرخ سهراب» منتشر شده است .در زير دو شعر از اشعار زيباي اين شاعر بزرگ درج ميشود.
آواي خارايي موج
پس از من جهان شمايل بيشکليست که در نگاه سنگيام جان ميگيرد دستانت را ميگشايي تا به جرعهيي آب و دلتنگي دعوتم کني ميخواستم پاسخي فراخور باشم اما صخرههاي روياروي تپشهايم را درنمييابند ميخواستم از حادثه بگويم حادثه را نگاه شبانهام آفريد در بستر سرخ افرايي به ديدارم بيا آنجا که نيلوفران در آبهاي آرام خفتهاند گاهي در خيال نسيم پرندهيي سنگينبال ميآيد دمي کنار ما که مينشيند بالهاش را فرو ميگذارد گفتي گريز از کجا آغاز شد ما وعدهگاهمان را در جانب قلهها بر پا کرديم مشتاق جرعهيي آب و اندکي دلتنگيست تنديس سنگي من گشوده ميآيي به آغوش آب خاموشم اگر در دگرديسي خزان آواز خارايي موج را باز ميخواهم
چشمههاي ساري
چشمهساري که در کودکي گم شد در نهان تنم همچنان جاريست خرچنگها و ماه چيزي بيش از غم غربت راه اسبان سپيد پگاه اليواک هميشه جوان غلغله ميخواند غوغاي مهين شب دامن گشوده فرنگيس بر اسفنديار مغموم حوري بر درخت نشسته است شيرين به چشمه تن ميشويد آواز غلغله سر خاموش غريو خاموش يخچه خوجه مسافران فراموش آب رقص موزون ميچکاها
January 2016 دي 1394
للمبازها و کين سوزکها پاپلي بر شاخ شوکا ميگذرد ميخواند رام بيآرام خانها رفتهاند از گذرخان ديگر کسي نميگذرد لبه ال قلي ديگ و ديگ بر سفره کاهو و سرکه و دالل سفره ونوشه و با کله و گلپر جويبار جاري ميشکفد در درياي بزرگ مادر بر پايههاي پل تجن تشنه و تنهامي ماند از چشمههاي کودکي تنها آليواک مانده است غلغله سر و يخچه خوجه گم شده است آخورسر رميده است گذر خان به راه خرابات و خاک افتاده است چيزي بيش از غم غربت نمانده است چشمهساري که در کودکي گم شد در نهان تنم همچنان جاريست
آزار م.ع.ب ز دينداري ،اگر شايسته کاري مده از دست ،ديني را که داري وگر ،با دين هنوزم زشتکاري بخواه از عقل و علم و هوش ،ياري به حکم دين ،مکش آن آدمي را که با فکرت ،ندارد سازگاري چرا آتش زني آن سينما را که نتوانند ،مردم ،شد فراري اسيد ،آخر چرا پاشي بر آن زن که نپذيرد حجاب اضطراري برو يک گوشه بنشين و بينديش ببين اي دوست آخر ،در چه کاري هر آن دين که دهد فرمان به آزار ندارد ارزشي و اعتباري بيا اين پند را بشنو ز حافظ اگر خواهي که يابي رستگاري مکن آزار و ميکن هرچه خواهي که از آزار ،بدتر ،نيست کاري
اين دروغ و آن دروغ و آن دروغ و اين دروغ اين طرف يا آن طرف ،اينجا دروغ ،آنجا دروغ زير يا باال چه فرقي ميکند ،باال و زير هم از اين پايين دروغ و هم از آن باال دروغ نه يکي دو تا ،نه ده تا بيست تا پنجاه تا صبح و شب سهميه دارد هر کسي صدها دروغ روز خانم با دروغش پيش برده کار خويش در عوض تحويل ميگيرد شب از آقا دروغ مثل هر کار بد ديگر که تکراري شود اولش باشد قبيح و آخرش زيبا دروغ بچهها از بچگي درس دروغ آموختن از برادر ،خواهر و از مادر و بابا دروغ زنگ درس راستي در مدرسه تعطيل شد در دبستان و دبيرستان و دانشگاه دروغ چون که در تاريخ خوانده هي دروغ اندر دروغ در نتيجه مينويسد متن انشا را دروغ آنچه را چشمت نديد اما برايت گفتهاند شک کن و با خود بگو گوشم شنيد ،اما دروغ هر چه ميگويند :از قول مقامات شريف روزنامه جاي خود دارد ،صدا سيما دروغ آنچه را ديروز گفتندش ،کنون تکذيب شد پس بدان اخبار امروزي شود فردا ،دروغ شيخ گفت :آن کس دروغي گفت ،دشمن با خداست اين زمان ـ استغفراهلل ـ شيخ سر تا پا دروغ ملت مظلوم ما تا چند بايد بشنوند از من شاعر دروغ و از توي مال ،دروغ در شبي سرد از سر تنهايياش «هالو» سرود کنج زندان اين غزل را که رديفش با دروغ
مهدي اخوان ثالث به استقبال زمستان برويم
سالمت را نميخواهند پاسخ گفت سرها در گريبان است کسي سر بر نيارد کرد پاسخ گفتن و ديدار ياران را نگه جز پيش پا را ديد ،نتواند که ره تاريک و لغزان است وگر دست محبت سوي کسي يازي به اکراه آورد دست از بغل بيرون که سرما سخت سوزان است. نفس ،کز گرمگاه سينه مي آيد برون ،ابري شود تاريک چو ديوار ايستد در پيش چشمانت نفس کاين است ،پس ديگر چه داري چشم ويدا فرهودي ز چشم دوستان دور يا نزديک؟ مسيحاي جوانمرد من! اي ترساي پير پيرهن چرکين دلت که شور ميزند... هوا بس ناجوانمردانه سرد است ...آي ... دمت گرم و سرت خوش باد دلت که شور ميزند ،شکفتن اشاره شو سالمم را تو پاسخ گوي ،در بگشاي نهفته را بهل ز دل صراحتي هماره شو منم من ،ميهمان هر شبت ،لولي وش مغموم دلت که شور ميزند به سمت خاطره برو منم من ،سنگ تيپاخوردهي رنجور نگفته را عيان مگو ،نهان در استعاره شو منم ،دشنام پست آفرينش ،نغمهي ناجور نگويمت مشو عيان ،ولي به نوبت بيان نه از رومم ،نه از زنگم ،همان بيرنگ بيرنگم دلت مده به ناکسان ،روانه تا به چاره شو بيا بگشاي در ،بگشاي ،دلتنگم به تقيه ده دروغ را ،گمان بيفروغ را حريفا! ميزبانا! ميهمان سال و ماهت پشت در چون شهاب گونه سر بکش سهيل شو ،ستاره شو موج ميلرزد ببين مرور درد را ،در اين زمانه ريا تگرگي نيست ،مرگي نيست بدر خطوط زرد آن ،طراوت بهاره شو صدايي گر شنيدي ،صحبت سرما و دندان است. دلت که شور ميزند برو به سمت عاشقان من امشب آمدستم وام بگذارم و نبض سرخ شعر را به هر قدم شماره شو حسابت را کنار جام بگذارم حجاب وهم را بدر نگاه کن ز پا به سر چه مي گويي که بيگه شد ،سحر شد ،بامداد آمد؟ و تانهايت نظر ،نظاره شو نظاره شو فريبت مي دهد ،بر آسمان اين سرخي بعد از سحرگه نهفته گر چه ميتـند ،کالف غم درون تو نيست به سان شعله سر بکش ،طلوع را شراره شو حريفا ! گوش سرما برده است اين ،يادگار سيلي سرد طلوع چون که سر کشد سپيده در تو ميدمد زمستان است تولد سپيده را شروع کن ،هماره شو! و قنديل سپهر تنگ ميدان ،مرده يا زنده به تابوت ستبر ظلمت نه توي مرگ اندود ،پنهان است محمدرضا عاليپيام حريفا ! رو چراغ باده را بفروز ،شب با روز يکسان است دروغ سالمت را نخواهند پاسخ گفت هوا دلگير ،درها بسته ،سرها در گريبان ،دستها محمدرضا عاليپيام« ،هالو» ،دوران محکوميتش پنهان را در زندان رجاييشهر ميگذراند .اين شاعر نفسها ابر ،دلها خسته و غمگين خوشسخن ،اخيرأ در محبس شعري درباره درختان اسکلتهاي بلور آجين رواج پيدا کردن دروغ در ايران سروده است. زمين دلمرده ،سقف آسمان کوتاه غبار آلوده مهر و ماه روز و شب ميبارد از هر سوي سيلآسا دروغ زمستان است. بر تو و بر من دروغ و بر شما و ما دروغ
هادي خرسندي سوزن و نخ و لب پناهنده سوزني غصهدار و شرمنده ميگذشت از لب پناهنده گفت با نخ :چه کار سنگيني به تو گشته محول و بنده اين جوان پس چه ميتواند خورد؟ يا اگر خواست سر دهد خنده..... گفت نخ :حرف خنده دار زدي ريسه رفتم به جان ريسنده واقعًا صاف و سادهاي سوزن سخنات مضحک است و سوزنده چه غذائي؟ چه خندهاي؟ دارد آخر اين بينوا تنابنده؟ آمده اين پناهجو اينجا به اميد شروع آينده اي دريغا که هيچکس نشده اين زبان بسته را پذيرنده نامهها ،عرضحالهايش را سازماني نبوده خواننده زده اوراق را به زير بغل رفته از هر طرف شتابنده همه جا رد شده تقاضايش مانده مستأصل و سرافکنده گفت سوزن :مگر به ميهن او نيست آن ثروت فزاينده؟ نيست آنجا مگر چه ماشينها نقرهاي دسته و طال دنده؟ آن همه برجهاي مسکوني آن همه خانههاي ارزنده وصل کرده چه شيک ويالها حسن آباد را به زرگنده کاخهاي سعادت آبادش ميبرد هوش هرچه بيننده نيست آنجا مگر نه امکانات اينطرف آنطرف پراکنده؟ آن همه مکنت است در آنجا اين چرا گشته از وطن کنده؟ البد آنجا نکرده او همت البد آنجا نبوده کوشنده البد آنجا نجسته راه درست چونکه جوينده است يابنده گفت نخ :زر نزن! مواظب باش نچکد خون به روي پرونده! کانچه باشد ميان اين پوشه اين جوان را همان بود توشه
سه شعر از اسماعيل خويي )1زير نگاه فاجعه تند ـ به طينت خود ـ بر طاق من لعاب جانش را: و ،از حريري جادو سرشت، ميبافد سفرهاي كه نطع كشتار است نيز و گور و تابوت. مگسكش، اينجا، بر طاقچه، براي او هم هست، اما! چه فكر ميكند اين عنكبوت؟!
)2از پشت پلك خاكستر نشسته است در كنارت، توفان بهدست، و دوزخت را در تو باد ميزند. تو
34
از آه خويش خنك ميشوي. ميگويي: «آه، به جان دوست ،بهشت است اين زن!» و ،تازه ،خاكسترتر ميشوي؛ و ،تازه، خاكسترها را پس ميزني از پلكهاي نيمسوختهات؛ و ،تازه ،ميبيني چقدر زشت است اين زن!
) 3مستي ديشب كه آسمان را نوشيدم، فلس ستاره در دهنم ماند. تا بامداد، انبوه واژههايم برق ميزد؛ و ماه در گلوگاهم ميخواند.
اردالن سرفراز زندانبان جان تا که ،زندانبان جانم ،کهنه جالد تن است صد بيابان بيکسي ،صد جاده غربت با من است بسکه با هردرد ،برآيينه زنگاري نشست دل دگر آيينه ،نه ،ذات سياه آهن است! باد وحشي ميوزد بر کشتگاه خشک ما، واي ازين طوفان ،که ما را در مسير خرمن است با مني مثل نفس ،اما جدا از دسترس بين ما دشواري راهي ،که از من تا من است جستجوي خانهام را پاي افشردن چرا خانهام آنجاست آنجايي که حرفي از من است موج گرداب عطش ،دريادالن را ميبرد سنگ سرگردان ساحل ،تا ابد تردامن است
استاد شهريار شعر زمستان زمستان پوستين افزود بر تن کدخدايان را وليکن پوست خواهد کند ما يک ال قبايان را ره ماتم سراي ما ندانم از که ميپرسد زمستاني که نشناسد در دولت سرايان را به دوش از برف باالپوش خز ارباب ميآيد که لرزاند تن عريان بي برگ و نوايان را به کاخ ظلم باران هم که آيد سر فرود آرد وليکن خانه بر سر کوفتن داند گدايان را طبيب بي مروت کي به بالين فقير آيد که کس در بند درمان نيست درد بي دوايان را به تلخي جان سپردن در صفاي اشک خود بهتر که حاجت بردن اي آزاده مرد اين بي صفايان را به هر کس مشکلي برديم و از کس مشکلي نگشود کجا بستند يا رب دست آن مشکلگشايان را نقاب آشنا بستند کز بيگانگان رستيم چو بازي ختم شد بيگانه ديديم آشنايان را به هر فرمان آتش عالمي در خاک و خون غلطيد خدا ويران گذارد کاخ اين فرمانروايان را به کام محتکر روزي مردم ديدم و گفتم که روزي سفره خواهد شد شکم اين اژدهايان را به عزت چون نبخشيدي به ذلت ميستانندت چرا عاقل نينديشد هم از آغاز پايان را حريفي با تمسخر گفت زاري شهريارا بس که ميگيرند در شهر و ديار ما گدايان را
35 کنسرتهاي «ابي» پس از کنسرت موفق «ابي» خواننده پرسابقه و محبوب در دسامبر 2015در آتالنتا ،اين بار نوبت هموطنان عزيز ما در شهرهاي واشنگتن دي.سي ( 30ژانويه )2016و ميامي (6 فوريه )2016است که از صداي اين خواننده پرطرفدار لذت ببرند( .براي کسب اطالعات بيشتر به آگهي اين کنسرتها در صفحه 2همين شماره پرديس رجوع کنيد).
فستيوال ايرانيان همراه با جشن سيزده بدر
January 2016 دي 1394
12تا 24ژانويه ،شوي برادوي «کتاب مورمون» 29ژانويه ،کنسرت «ماکلمور و رايان لوييس» 2تا 7فوريه ،شوي برادوي «ديو و دلبر» 10تا 14فوريه ،برنامه رقص مدرن گروه «آلوين ايلي» 19فوريه ،دوازدهمين فستيوال بلوز 20فوريه ،کنسرت ياني 16اپريل ،جترو تال براي کسب اطالعات بيشتر و تهيه بليت ميتوان با شماره تلفن (800) 745-3000يا آدرس اينترنتي www.ticketmaster.comتماس گرفت.
فيليپس ارينا
کانون ايرانيان شنبه 2اپريل در «پيدمانت پارک» آتالنتا 20ژانويه ،کنسرت مدانا «فستيوال ايرانيان آتالنتا» را همزمان با جشن سيزده بدر 10تا 15فوريه ،سيرک برادران رينگلينگ برگزار خواهد کرد .ساعت اجراي برنامه 10صبح تا 18 6فوريه ،بروس اسپرينگستين بعدازظهر خواهد بود .ص 24 9مارچ ،ريانا 9جون ،سلينا گومز
کانون و سالمندان
کانون ايرانيان آتالنتا در نظر دارد براي سالمندان ايراني برنامههاي سودمندي ترتيب دهد و به منظور کسب اطالع از عقايد و راهنماييهاي همگان ،فراخواني براي اين منظور اعالن کرده است .اين جلسه قرار است در 7فوريه در ساعت 2بعدازظهر در کانون تشکيل شود .ص 12
«سوفي» با مديريت جديد
رستوران موفق و باسابقه «سوفي» در آتالنتا تحت مديريت جديدي قرار گرفته و در ضمن گشايش پاتيوي بيروني ،شنبه و يکشنبهها از ساعت 10صبح با کله پاچه ،حليم و ديزي از ميهمانان خود پذيرايي ميکند .ص 13 تلفن کسب اطالعات (404) 888-9699اعالم شده است.
افتتاح «آرزو تراول»
«آرزو تراول» با ارايه خدمات مسافرتي از قبيل کروز و تورهاي مسافرتي با قيمتهاي مناسب به تازگي آغاز بکار کرده است. براي تماس با اين شرکت به آگهي آن در صفحات داخلي همين شماره «پرديس» رجوع کنيد .ص 12
گرد هم آيي شاعران، نويسندگان و ادب دوستان
قابليت های زبان پارسی و زيبايي ادب و خصوصا شعر پارسی بر کسی پوشيده نيست و بر ما پارسی زبانان است که در جهت حفظ و گسترش آن گام برداريم هر چند کوچک! قصد ما بر آن است به دور از هر سمت و سويی، تنها با هدف خوانش شعر و قطعات ادبی ( چه شعر کالسيک و چه نو و چه رمان و يا داستان کوتاه) شبی در ماه ،چه شاعران و نويسندگان و چه ادب دوستان و عالقمندان به اين حوزه ،گرد هم آييم و در اين فضا روح و نفسی تازه کنيم. عالقمندان می توانند جهت اعالم آمادگی با شماره تلفن ۷۷۰-۸۹۶-۱۵۱۸و يا ايميل Maziaryoush@yahoo.comتماس بگيرند. با مهر ،مازيار يوش
جدول کالسيک افقي: _ 1اولين زن فضانورد که در سال 1963ميالدي به فضا رفت. _ 2عنوان علما و پيشوايان مذهبي يهود _ سکسکه _ معروفترين کتاب «الوين تافلر». _ 3پرآوازه و مشهور _ محبوب و معشوق _ ربالنوع خورشيد در مصر باستان. _ 4از عناصر چهارگانه _ بيسروصدا _ چهارپاي نجيب _ مات و مبهوت. _ 5آسيب و گزند _ روز تازي _ محل نگهداري عکس. _ 6آبنما _ سياه تازي _ از بخشهاي مذهبي کتاب اوستا. _ 7مقياسي قديمي براي وزن مايعات _ از قبايل زردپوست _ وداع با دار فاني. _ 8پيشتاز دورقميها _ از معتبرترين دايرهالمعارفهاي جهان است _ پدر تازي. _ 9راه عبور _ سنگ مرمر _ رخنه در کار. _ 10گستردگي _ دانشگاه _ نيرو دادن. _ 11زاده شده _ صدر و سينه _ رودي که به درياي خزر ميريزد. _ 12سازگاري _ زهکمان _ رونق _ از خواهران نويسنده انگليسي. _ 13روشنايي _ کشوري در همسايگي چين ،برمه و تايلند
کانون ايرانيان آتالنتا
جمعه 8ژانويه :سخنراني دکتر اصيل در باره منابع تازه انرژي. جمعه 15ژانويه :شب فيلم. جمعه 22ژانويه :مجمع عمومي کانون و انتخابات (فقط براي اعضاي کانون همراه با شام). جمعه 29ژانويه :شب شيراز (همراه با موسيقي ،رقص، شام) .بليتهاي خود را از طريق وبسايت کانون خريداري فرماييد. در ضمن از روز يکشنبه 10ژانويه کالسهاي فارسي، کالسهاي يوگا ،موسيقي و شاهنامه در کانون از سر گرفته خواهد شد. برنامههاي جمعه شبهاي کانون از ساعت 7:30آغاز ميشود. آدرس کانون 3146 Reps Miller Rd. Norcross, GA 30071
تلفن(404) 303-3030 :
دومين پانل حرفهاي ـ دانشگاهي «گيسو»
دومين پانل حرفهاي ـ دانشگاهي «گيسو» با حضور جمعي از اساتيد دانشگاهي جورجيا در غروب روز چهارشنبه 13 ژانويه در محل کانون ايرانيان برگزار ميشود تا عالقمندان را با تازهترين چالشهاي پيشرو در تحصيالت عالي و شغليابي آشنا کنند.
فاکس تياتر 10ژانويه ،باله «روﻣﺌﻮ و ژوليت» با اجراي هنرمندان باله روسيه
استخدام
به يک نفر براي نگهداري از آقايي سالمند در منزل خودش در رازول ـ جورجيا نيازمنديم.
2218ـ )678( 825 استخدام آرايشگر
سالن آرايش «»Shear Impressions در آلفارتا به تعدادي آرايشگر با مدرک از ايالت جورجيا براي همکاري نيازمند است.
0276ـ )770( 751
Light Fixtures For Sale A large quantity of Metalux heavy duty fluorescent light fixtures with covers ideal for warehouses and commercial buildings, ranging from 1 to 3 lamps and 4 to 8 feet long are available to serious buyers. For more information please call:
(678) 707-9667
35
جدول عددگذاري 2رقمي:
.89 _ 79 _ 81 _ 21 _ 98 _ 63 _ 56 _ 22 _ 89
3رقمي:
_ 875 _ 484 _ 425 _ 952 _ 899 _ 853 _ 665 _ 324 _ 229 _ 455 _ 426 _ 333 _ 425 _ 494 _ 646 _ 485 _ 523 _ 344 _ 885 _ 345 _ 622 _ 954 _ 112 _ 545 .515 _ 575 _ 628 _ 286
4رقمي:
.6443 _ 2686 _ 5882 _ 9356 _ 4577 _ 7966
5رقمي:
_ 32589 _ 62576 _ 14524 _ 57536 _ 25684 .39978 _ 37782
6رقمي:
552277 _ 575866 _ 335254 _ 385643 _ 778544 _ _ 562357 _ 594488 _ 856831 _ 487735 .235454 _ 215711 _ 685544 _ 876624 _ 799877
7رقمي:
_ 9337655 _ 2515963 _ 2388566 _ 6781552 .3657922 _ 5997854
8رقمي:
.922723655 _ 686544288
_ پوست پيرايي. _ 14ديگ سنگي _ نان خرد شده در آبگوشت _ آوا و صدا. _ 15کارگردان سرشناس فيلم «نجات سرباز رايان» و برنده جايزه اسکار در سال 1998ميالدي.
عمودي: _ 1زيادهگويي _ شاعر و نمايشنامهنويس نامدار فرانسوي در قرن نوزدهم و صاحب اثر «شب ونيزي». _ 2جهانگرد سرشناس مراکشي _ از گياهان زينتي که اصل آن ژاپني است. _ 3رودي که از کوههاي بايکال سرچشمه ميگيرد _ مکنت _ آويزان _ شخص و فرد. _ 4چيرهدست و استاد _ کوزه سفالي _ از بتهاي عصر جاهليت. _ 5شهامت و بيباکي _ بيماري سگي _ مسکوک طال که در قديم رايج بوده است. _ 6اسب اصيل و نجيب _ هوشيار _ پرندهاي شبيه کبک با گوشت لذيذ. _ 7عددي يک رقمي _ سهمگيني و شکوه _ حيثيت و شرف. _ 8کشوري قديمي در بينالنهرين _ قهرمان رمان «برباد رفته» اثري نوشته «مارگرت ميچل» نويسنده شهير آمريکايي _ مدح و ثنا. _ 9کرم ابريشم _ صيد و شکار _ خاک کوزهگري. _ 10مصطکي _ پهنه بزرگ آبي _ اثري معروف از «آندره ژيد» نويسنده فرانسوي که در سال 1868ميالدي متولد شد و در 11 سالگي يتيم شد. _ 11آش ساده _ کالم موافق حق _ جاويد و پاينده. _ 12از ادات استفهام _ فيلمي به کارگرداني «داريوش مهرجويي» با هنرمندي «علي مصفا» _ از درختان جنگلي. _ 13کوهي در فرانسه _ هندوانه ابوجهل _ گروه سواران _ به زور تصرف کردن. _ 14بيماري ورم غده بناگوش _ جانوري خزنده از راسته کروکودايلها. _ 15کتابي در زمينه جغرافيا به تأليف «ياقوت حموي» _ دويدن.
36
January 2016
36
دي 1394
حضرت موالنا جاللالدين بلخي بسيار بسيار بيجا فرمودهاند
کورش سليماني
K@Kourosh123.com
سال 2016ميالدي و همدردي با بعضي از همميهنان گرامي بدينوسيله به همميهناني که در ابتداي سال 2015ميالدي با خود قول و قرارهايي گذاشته بودند و حاال متوجه شدهاند که يک سال ديگر هم به سرعت برق و باد گذشته و به وعدههايي که به خودشان داده بودند عمل نکردهاند ،مراتب همدردي عميق خود را ابراز ميدارم و اميدوارم که اگر امسال نيتي کرديد ،دست کم به مقدار کمي از آن عمل کنيد و اگر نکرديد نگران نباشيد ،چيزي که زياد است عذر و بهانه و اين قبيل چيزهاست.
اگر تيتر اين مطلب به پر قباي شما کمي برخورده بايد خيلي محترمانه خدمت شما عرض کنم که شما جدأ اشکال بزرگي داريد و اين اشکال شما بتسازي از افرادي است که با افکار آنان کامأل آشنايي نداشتهايد و اين افراد کمکم از پلههاي احترام يکي يکي باال ميروند و براي ما مقدس ميشوند و آنوقت است که کسي جرأت نميکند از اين بزرگواران انتقادي بکند ،افکارشان را زير سوال بکشد يا اينکه به آنها بگويد که باالي چشمشان ابروست و يکي از اين افراد عارفي است به نام موالنا جال لا لد ين بلخي که گمون کنم در بلخ به دنيا آمده باشد. چونکه بيشتر از اين قصد خرد کردن اعصاب عزيز شما را ندارم ،به طور خالصه بگويم که حضرت موالنا به دانش اعتقادي نداشت ،بلکه در به در دنبال بينش بود و با اين همه بينشي که در خود سراغ داشت متوجه نشد که «بينش» تا به حال يک دواي آنتي بيوتيک براي معالجه ميليونها بچه که براي درمان بيماري خود به آن نياز داشتهاند ،به طبيبان حاذق معرفي نکرده است ،بلکه اين دانش بوده که براي کشف ناشناختهها قدم پيش
گذاشته و حتي از بروز بيماريهاي زيادي هم پيشگيري کرده است. در مورد مزاياي دانش خود شما که از انواع و اقسام اختراعهايي که از ن استفاده برکتهاي آ ميکنيد ،آگاهي داريد. حضرت موالنا لذت بردن از زندگي و دنيا را براي مريدانش توصيه نميکرد ولي جالب اينجاست که خودش تا زنده بود در همين دنيا در لذت بردن از زندگي کوچکترين صرفهجويي نکرد. موالنا حضرت عقيده داشت که براي ناشناختهها شناخت بايد به تزکيه نفس پرداخت و به دنبال خدا در آسمانها رفت ولي خداي باالي سر شاهد است که مدتهاست از آسمانها پيامي فرستاده نشده و هر کس هم که ادعايي کرده او را به جرم ديوانگي کشته يا سوزاندهاند. حضرت موالنا علم و حس و عقل و استدالل و تجربه را که موتور کشف ناشناختههاست رد کرده و با الهام از تفکر هنديها که از کتاب «ودا» گرفته شده ميگويد« ،از خود فنا شو تا در خدا حلول کني و آنگاه همه ناشناختهها را خواهي آموخت». موالنا از قرار معلوم تحت تاثير تعاليم مشايخ يهودي هم بوده است که خودآزاري و محروميت از لذتهاي دنيا را در کتابي به نام «کباال» ترويج ميدادند و بدانيد و آگاه باشيد که خانم «مادونا» تحت تاثير همين کتاب و انديشههاي موالنا آهنگهايي اجرا کرده و باعث رونق بازار اين انديشه شده است و در ايران هم بسياري از آهنگسازان و خوانندگان صاحب نام از شعرهاي موالنا استفاده کردهاند و حسن مطلب اينجاست که شنونده به قدري تحت تاثير موسيقي و صداي جادويي خواننده قرار ميگيرد که به پيام موالنا چندان توجهي نميکند. شوربختانه ستارهشناسي و فال بيني و رمل و اسطرالب به برکت اينگونه تفکر در جامعه پا گرفت و عارفان بيماريها و مشکالت را به حساب «قمر در عقرب» بودن ميگذاشتند و به جاي يافتن راه چاره و پيدا کردن درماني براي بيماريها، آن را به حساب سرنوشت شوم بيمار ميگذاشتند که برايشان از قبل نوشته شده بود. کتاب «با پير بلخ» نوشته محمد جعفر مصفا تاکنون هفده بار در ايران تجديد چاپ شده است و شايد اين استقبال از عرفان دليلهايي دارد که من از آن بيخبرم و ديگر اينکه کتاب زندگي جان استيوارت ميل فيلسوف بزرگ قرن نوزدهم در کتاب فروشيهاي ايران خاک ميخورد. ولي در خاتمه محض گل روي شما شعري از موالنا مينويسم که با زبان شعر ميگويد که حس خود را سرکوب کنيد .نبينيد ،نشنويد و حرف نزنيد و لذت نبريد و فکر هم نکنيد تا صدايي که از آسمانها براي شما فرستاده ميشود را بشنويد .جل الخالق!
جمله در خشکي چو ماهي ميطپند آب را بگشاي ،ز جو بردار بند پنبه اندر گوش حس دون کنيد بند حس از چشم خود بيرون کنيد بي حس و بي گوش و بي فکرت شويد تا خطاب «ارجعي» را بشنويد يادم رفت براي شما بنويسم که شعرهاي موالنا بخشي از ادبيات ارزنده ما هستند و پند و اندرزهاي بسياري هم دارد که هر از گاهي به درد ما ميخورد ،ولي ما هم بايد اين حق را براي خود محفوظ داريم که هر وقت دل تنگ ما خواست آنها را نقد کنيم .نکتههاي مثبت را تعريف و تمجيد و نکتههاي منفي را با دليل و منطق بياعتبار کنيم.
حضرت پاپ در آخرين انتخابات واتيکان ،پاپ فرانسيس به عنوان رهبر کاتوليکهاي جهان به عنوان اولين پاپ از آمريکاي جنوبي انتخاب شد تا مردم نگويند که پاپ فقط از ايتاليا يا اروپا انتخاب ميشود. پاپ فرانسيس که امسال 79سال از عمر شريفش ميگذرد ،متولد شهر بوﺋﻨﻮس آيرس آرژانتين است و مدرکهايي در رشته صنعت و فلسفه از دانشگاههاي معتبر آرژانتين دارد و شايد به همين دليل است که به اين نتيجه رسيده است که بايد در بعضي قوانين و آداب و رسوم واتيکان تغييراتي دهد. حدود چهارصد ،پانصد سال پيش واتيکان يکي از قدرتهاي بزرگ اروپا بود و رهبران کشورهايي مثل انگلستان و فرانسه و اسپانيا و ....بدون اجازه آن آب نميخوردند ،ولي با ظهور جنبش پروتستانيسم در اروپا از قدرت واتيکان و پاپ اعظم کم شد و پروتستانها قدرت را در کشورهاي خود به دست گرفتند و پيشرفت علم در اروپا شروع شد و اوج گرفت. الزم به يادآوري است که مسيحيان کشورهاي آمريکاي جنوبي بيشتر کاتوليک هستند و ميتوان گفت که شايد علت عقب ماندگي اين کشورها هم همين موضوع باشد.
1st Choice Sports Rehab Center Sports Chiropractic . Physical Therapy . Massage Decatur:
2545 Lawrenceville Hwy. Ste 100 Decatur, GA 30033
Johns Creek:
9810-B Medlock Bridge Rd. Ste 104 Johns Creek, GA 30097
(404) 377-0011
1stChoiceSportsRehab.com
Dr. Mason Tavakoli
37
January 2016 1394 دي
37
38
«فيفا» ،بالتر و پالتيني را محروم کرد
January 2016 دي 1394
تکاليف و مسووليتهايش متهم شده است . هر دو متهم پيشتر گفته بودند با هر مجازاتي که عليه آنها وضع شود مقابله خواهند کرد و در درجه اول به کميته تجديدنظر و سپس به دادگاه عالي شکايت خواهند برد. براي بالتر 79ساله صدور چنين حکمي به معناي پايان دوران وي در تشکيالت فوتبال خواهد بود .پالتيني 60ساله نيز تمام اميدهايش براي جايگزيني بالتر در پست رياست فيفا را از دست خواهد داد.
مسي بهترين بازيکن الليگاي اسپانيا شد کميته اخالقي فدراسيون جهاني فوتبال ،فيفا ،سپ بالتر و ميشل پالتيني را به هشت سال محروميت از تمام فعاليتهاي مربوط به فوتبال محکوم کرد. پالتيني که که از اميدهاي رياست فيفا در انتخابات روز 26فوريه بود ،با راي کميته اخالقي اين نهاد عمال از اين رقابت کنار گذاشته شد. به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس ،قضات اين کميته در راي خود گفتهاند که سپ بالتر قوانين فيفا را در زمينه منافع شخصي ،پايبندي به اصول و پيشنهاد هديه نقض کرده است .پالتيني نيز قوانين مربوط به منافع شخصي و پايبندي به اصول را زير پا گذاشته است. پالتيني متهم شده که به خاطر فعاليت به عنوان مشاور رييس فيفا بين سالهاي 1999تا 2002دو ميليون دالر حقوق خارج از قرارداد دريافت کرده است .پرداخت اين مبلغ از سوي سپ بالتر تاييد شده بود .هر دو متهم اين اتهام را رد کردهاند. بر اساس راي کميته اخالقي فيفا ،بالتر به 50هزار و پالتيني به 80هزار دالر جريمه نيز محکوم شدهاند. قضات کميته ياد شده گفتهاند« ،آقاي بالتر نه در دفاعيه مکتوبش و نه در نشست پرسش و پاسخ هيچ مبناي قانوني براي اين پرداخت ارائه نکرد ».رييس پيشين فيفا متهم شده که در درجه نخست ،از منافع اين نهاد حفاظت نکرده و در درجه دوم ،مانع کارهايي نشده که برخالف منافع فيفا بوده است. ميشل پالتيني نيز به عدم آگاهي از وظايف ،تعهدات،
ليونل مسي مهاجم آرژانتيني تيم فوتبال بارسلونا به عنوان بهترين بازيکن و بهترين مهاجم الليگا در فصل جاري 2015-2014انتخاب شد. به گزارش خبرگزاري فرانسه ،مسي که بخت اصلي انتخاب شدن به عنوان برنده توپ طال در سال 2015به حساب ميآيد موفق شد براي ششمين بار عنوان بهترين بازيکن الليگا را به خود اختصاص دهد. با نظر بازيکنان حاضر در ليگ اسپانيا ،ليونل مسي که فصل گذشته 43گل به ثمر رساند و همراه با بارسا قهرمان الليگا شد ،عنوان بهترين بازيکن را در رقابت با کريستيانو رونالد مهاجم پرتغالي رئال مادريد کسب کرد. مسي درباره اين عنوان گفت « ،براي من افتخار بزرگي است که اين جايزه را در حضور اين همه بازيکن مهم در الليگا دريافت ميکنم و از اين موضوع خيلي خوشحالم». در ديگر گروهها کلوديو براوو شيليايي (از بارسلونا) به عنوان بهترين دروازهبان ،سرجيو راموس اسپانيايي (از رئال مادريد) به عنوان بهترين مدافع ،حامس رودريگز
در سوگ کامبيز درفشيجوان کامبيز درفشي جوان يکي از معروفترين قهرمانان تنيس ايران پس از سپري کردن يک دوره طوالني بيماري در تهران درگذشت. کامبيز درفشي جوان در 19سالگي عضو تيم ملي جوانان تنيس و تيم ديويس کاپ ايران شد و در سال 1974ميالدي به همراه علي مدني در مسابقات دو نفره تنيس بازيهاي آسيايي تهران مدال نقره اين رقابتها را کسب کرد. او يک سال بعد يعني در سال 1975به همراه منصور بهرامي با شکست زوج اندونزيايي خود مدال طالي رقابتهاي قهرماني آسيا را به دست آورد و در بخش يک نفره اين مسابقات سوم شد. آقاي درفشي جوان در دو دوره و روي هم ده سال عضو تيم ديويس کاپ ايران بود و از سال 1376تا 1380 سرمربيگري تيم ملي ديويس کاپ ايران را به عهده داشت. قهرمان سابق تنيس ايران که سالهاي پاياني عمر خود را در خانه سالمندان سپري کرد ،به داليل مختلف نتوانست به جايگاه اصلي خود در اين ورزش دست پيدا کند. مهدي رستمپور کارشناس ورزشي در مورد او چنين
ميگويد ،مردي را تصور کنيد که در اوج دوران ورزشياش، با پديدهاي به اسم انقالب مواجه شده که روي خوشي به ورزش او نشان نميدهد .بالفاصله هم جنگ ميشود و در اولويتهاي مملکت ،طبيعتًا تنيس ميشود جزو آخرين موضوعات .پس از آن دوران هم با وجود سالها بازي و مربيگري براي تيم ملي ،جايي براي او و هم نسالنش نيست. در سيستم ناکارآمد و معيوب حمايت از پيشکسوتان ورزش، فرصتي براي تجليل از کامبيز درفشيجوان وجود ندارد. تا اينکه خبر خالصياش از روزگار ،نامش را به صفحات رسانهها برميگرداند».
کلمبيايي (از رئال مادريد) بهترين هافبک و لوييس انريکه (از بارسلونا) به عنوان بهترين مربي انتخاب شدند. اما کريستيانو رونالدو مهاجم پرتغالي رئال مادريد که فصل گذشته با 48گل بهترين گلزن الليگا شد فقط به جايزه عمومي منتخب راي تماشاگران بسنده کرد. کريستيانو رونالدو و ليونل مسي که در ميان نامزدهاي نهايي توپ طالي سال 2015قرار دارند در 11ژانويه در زوريخ با نيمار براي کسب عنوان بهترين بازيکن جهان رقابت خواهند کرد.
جهانبخش ،تنها ايراني حاضر در جمع 20لژيونر برتر آسيا
عليرضا جهانبخش تنها بازيکن ايراني حاضر در جمع 20لژيونر برتر آسيا قرار گرفته و اين در حالي است که بازيکنان کرهاي و ژاپني در اين فهرست بيشتر از سايرين ديده ميشوند. به گزارشايسنا و به نقل از اخبار فوتبال آسيا ،بازيکنان ژاپني و کرهاي در فوتبال اروپا حضور فعالي دارند و همين امر باعث شده تا آنها باعث تقويت فوتبال ملي شان شوند. پايگاه اينترنتي اخبار فوتبال آسيا ،فهرست 20لژيونر برتر فوتبال آسيا در قاره اروپا را اعالم کرد که در اين فهرست تنها نام عليرضا جهانبخش ،بازيکن ايراني تيم آلکمار ديده ميشود که در رده دهم قرار گرفته است .اين هافبک ايراني که سال گذشته عنوان بهترين بازيکن دسته يک هلند را کسب کرد ،پس از پيوستن به آلکمار با مصدوميت مواجه شد و به اين ترتيب چندان نتوانست عملکرد خوب خود با پيراهن نايمخن را در آلکمار نيز تکرار کند. در صدر اين ردهبندي يويا اوساکا ،بازيکن ژاپني تيم کلن آلمان ديده ميشود .جالب اينجاست که اغلب اين
38
در تهران درگذشت .به گزارش ايسنا ،اينانلو متولد دوم فروردين 1326در قزوين بود. براساس گزارش هاي دريافتي ،آقاي اينانلو در شهريور ماه امسال بر اثر يک ضايعه مغزي در بيمارستاني در تهران بستري شده بود .او مدتي تحت درمان بود و با بهبود حالش توانست بار ديگر فعاليتهايش را از سر بگيرد ،اما از چندي پيش بار ديگر با وخيم شدن حالش در بيمارستان بستري شد. آقاي اينانلو که 40سال سابقه طبيعتگردي در ايران داشت حاصل بسياري از سفرهاي خود را به صورت نوشته و فيلم در آورد .از او به عنوان يکي از مبتکران اکوتوريسم (طبيعتگردي) در ايران نام برده ميشود. اينانلو در سالهاي اخير صحبتها و مواضع جنجالي نيز داشت .او کمتر از يک ماه قبل با حضور در خبرگزاري تسنيم با انتقاد به روند مديريت کنوني محيط زيست ،عرصه مديريت محيط زيست را عرصهاي مردانه خواند و گفت، «طبيعت خشن است و جاي «سوسول بازي» نيست». اينانلو در مصاحبههاي اخيرش به غربيها نيز ميتاخت که چرا بر خالف ايرانيها در حين سفر به درون خود سفر نميکنند و به اصطالح دست به مکاشفه نميزنند و اين را ضعف غربيها ميدانست. اين راوي طبيعت ايران هميشه خود را با مارکوپولو مقايسه و کتاب محبوبش را «سفرهاي مارکوپولو» معرفي ميکرد .اگرچه در چند سال گذشته نيز خود را بيشتر فعال محيط زيست ميناميد تا صرفًا يک مارکوپولو .و در عين حال در تلويزيون خاطراتي از کبکهاي شکاري سرخ شده و شکارهاي فراوانش هم نقل ميکرد. آقاي اينانلو با دو فيلم سينمايي «ارتفاع پست» و« به رنگ ارغوان» ساخته ابراهيم حاتميکيا بازيگري در سينما را هم تجربه کرد. محمد علي اينانلو همچنين از قديميترين کارشناسان و مفسران واليبال ايران به حساب ميآمد.
قرعهکشي فصل جديد رقابتهاي ليگ قهرمانان فوتبال آسيا
بازيکنان برتر در ليگ فوتبال آلمان بازي ميکنند.
درگذشت محمد علي اينانلو، طبيعتگرد ،شکارچي و گزارشگر ورزشي
محمد علي اينانلو ،مجري تلويزيون ،کارشناس محيط زيست ،گوينده راديو و مستندساز صبح روز شنبه 12ديماه 2( 1394ژانويه )2016در سن 68سالگي به علت بيماري
مراسم قرعهکشي فصل جديد رقابتهاي ليگ قهرمانان فوتبال آسيا در شهر کواالالمپور ،مالزي برگزار شد و به اين ترتيب مشخص شد که حريفان تيمهاي ايراني در مرحله گروهي اين رقابتها چه تيمهايي هستند. بر اين اساس تيم تراکتورسازي با سختترين قرعه مواجه شد .ذوبآهن هم قرعه چندان آساني ندارد ولي سپاهان در بين تيمهاي ايراني از وضعيت بهتري برخوردار شده است. گروه :Aسپاهان ايران ،برنده االتحاد عربستان و الوحدات اردن ،لوکوموتيو ازبکستان ،النصر امارات. گروه :Bذوب آهن ايران ،النصر عربستان ،برنده بنيادکار ازبکستان و الشباب امارات ،لخويا قطر. گروه :Cتراکتورسازي ،الهالل عربستان ،پاختاکور ازبکستان ،برنده الجزيره امارات و السد قطر. گروه :Dاالهلي عربستان ،نسف قارشي ازبکستان، العين امارات و برنده نفت تهران با الجيش قطر. کنفدراسيون فوتبال آسيا اعالم کرد براي تشويق بيشتر تيمها ميزان پاداش کلي را حدود 3ميليون دالر در ليگ 2016افزايش داده است .در نتيجه پاداش کلي چيزي حدود 7ميليون دالر خواهد بود.
39
دنباله از صفحة قبل
نکونام 100گله شد
جواد نکونام تعداد گلهاي باشگاهي خود را به عدد 100رساند .اين بازيکن که از سال 1377 در رده باشگاهي توپ مي زند ،هر چند در پستي بازي ميکند که گلزني برايش سخت است ،ولي با استعداد گلزني ،توانسته به باشگاه 100گلهها ملحق شود. نکونام بين سالهاي 1377تا 1384در تيم پاس تهران توپ زد و بيشترين گلهاي باشگاهي خود را همانجا به ثمر رساند .او در 179مسابقه 45گل زد. نکونام پس از جدايي از پاس ،به الوحده امارات پيوست و در 11مسابقه 3گل براي اين تيم زد .هافبک دفاعي آن روزهاي تيم ملي به خاطر مشکالتي که با الوحده برايش پيش آمد به الشارجه رفت و توانست در 11مسابقه 5گل هم براي اين تيم بزند. بعد از درخشش در بازيهاي ملي و به ويژه رقابتهاي جام جهاني 2006نکونام به اسپانيا و باشگاه اوساسونا رفت .او بين سالهاي 85تا 91 براي اين تيم توپ زد و در 149مسابقه 24گل به ثمر رساند .روزهاي حضور در الليگا ،روزهاي درخشش جواد نکونام بود و حتي توانست به رئال مادريد در سانتياگو برنابئو گل بزند .او گلهاي مهمي براي اوساسونا به ثمر رساند و حتي در يک فصل ،گلزنترين هافبک دفاعي الليگا شد. نکونام در روزهاي حضور در اوساسونا ،در مصاحبهاي اعالم کرد دوست دارد به تهران برود و با تيم مورد عالقهاش از فوتبال خداحافظي کند. بعدها وقتي او در سال 91به استقالل پيوست، همه فهميدند منظور او اين تيم بوده است. نکونام در 44مسابقه براي آبيها به ميدان رفت و 8گل به ثمر رساند .او با قلعهنويي به مشکل خورد و در سال 92از استقالل رفت و به الکويت پيوست .نکونام در 11مسابقه 7گل براي اين تيم زد و ستاره تيمش بود. نکونام پس از جام جهاني ،2014پيشنهاد بازگشت به ايران را رد کرد و به اوساسونا بازگشت تا يک فصل ديگر براي اين تيم توپ بزند .البته اوضاع اين تيم به دليل تباني و پولشويي بحراني شد ،با اينهمه جواد در 22مسابقه 5گل براي اين تيم به ثمر رساند .اين پايان کار نکونام در فوتبال اروپا بود و به خاطر خداحافظي از بازيهاي ملي ،او ترجيح داد تا در اوساسونا نماند و به ايران برگردد. در حالي که انتظار ميرفت نکونام دوباره پيراهن استقالل را بر تن کند اما او ترجيح داد به باشگاه سايپا ملحق شود .نکونام در سايپا هم به گلزني خود ادامه داد و تا اينجاي فصل موفق شده 3گل براي اين تيم به ثمر برساند .البته او امسال با وجود قدرت پنالتي زنياش ،ترجيح داد پنالتي نزند و در عوض رضا نوروزي مهاجم سايپا اين مسئوليت را به عهده بگيرد. نکونام آخرين گل باشگاهي خود را در بازي مقابل استقالل اهواز به ثمر رساند تا تعداد گلهاي خود را در اين تيم به عدد 3برساند. حاال جمع زدن گلهاي باشگاهي اين بازيکن نشان ميدهد او به جمع 100گلهها پيوسته است. البته نکونام در اين سالها در رده ملي هم کم گل نزد .او در تيم ملي اميد دو بار و در تيم ملي ايران هم 39گل به ثمر رساند تا در مجموع در بازيهاي رسمي باشگاهي و ملياش 141گل به ثمر رسانده باشد.
January 2016 دي 1394
آنچلوتي جانشين گوآرديوال در بايرن مونيخ ميشود
پپ گوآرديوال در پايان فصل که قراردادش با بايرن مونيخ به اتمام ميرسد از اين تيم جدا ميشود و کارلو آنچلوتي جاي او را خواهد گرفت. سرمربي 44ساله بايرن در اواخر دسامبر 2015اعالم کرده بود که تصميم خود را براي فصل آينده گرفته است .او در سال 2013 سرمربي بايرن شد و از آن زمان دو قهرماني ليگ و يک جام حذفي براي باشگاه معتبر آلماني به ارمغان آورده است. گفته ميشد بايرن مونيخ مايل بوده قرارداد گوآرديوال را تمديد کند ،اما گوآرديوال تصميم گرفته تا سرمربيگري باشگاه ديگري را بر عهده بگيرد. جانشين او کارلو آنچلوتي سرمربي 56ساله ايتاليايي است که آخر فصل گذشته از رئال مادريد جدا شد و از آن زمان تا کنون هدايت تيمي را بر عهده نگرفته بود. کارل هانتس رومنيگه مدير عامل بايرن به روزنامه «بيلد» آلمان گفته است« ،ما از گوآرديوال براي هر آنچه براي بايرن به ارمغان آورد متشکريم و اميدواريم اين فصل به موفقيتهاي بيشتري هم برسيم .آنچلوتي سرمربي موفق ديگري است که به بايرن ميآيد و ما چشم انتظار همکاري با او هستيم». درباره آينده گوآرديوال حدس و گمانهاي زيادي مطرح است .برخي احتمال ميدهند او مثل زماني که از بارسلونا جدا شد يک فصل را به استراحت بپردازد .اما رسانههاي بريتانيا تقريبا تمام باشگاههاي بزرگ اين کشور را خواهان سرمربي موفق بايرن ميدانند. گفته ميشود چلسي که اخيرأ ژوزه مورينيو را برکنار کرد ،منچسترسيتي که از مدتها پيش به دنبال گوآرديوال بود ،منچستر يونايتد که احتمال ميرود با لويي فان خال به مشکل بخورد و حتي آرسنال که بايد به دنبال جانشيني براي آرسن ونگر باشد ،همگي به دنبال گوآرديوال هستند. رسانههاي بريتانيا در کل معتقدند منچسترسيتي بيشترين شانس را براي استخدام گوآرديوال دارد. اما گراهام هانتر ،خبرنگاري که در زمينه فوتبال اسپانيا فعاليت دارد و گفته ميشود با افراد نزديک به گوآرديوال در ارتباط است ميگويد ايدهآل گوآرديوال اين است که اگر همه چيز طبق برنامه پيش برود ،بعد از بايرن به منچستر يونايتد برود و بعد از آن سرمربي تيم ملي برزيل شود.
رونالدو برترين گلزن اروپا در سال 2015
کريستيانو رونالدو با 55گل زده به عنوان برترين گلزن سال 2015فوتبال اروپا انتخاب
شد. سال 2015در حالي تمام شد که بارسلونا توانست به سه گانه برسد و بهترين تيم باشگاهي فوتبال جهان باشد .کريستيانو رونالدو نيز با وجود عملکرد ضعيف تيمش با زدن گل هاي متعدد نام خود را به عنوان برترين گلزن باشگاهي ثبت کرد. بعد از رونالدو نام ليونل مسي رقيب هميشگي او ديده مي شود که گرچه دو ماه را به دليل مصدوميت از دست داد با 6گل زده کمتر در رده دوم قرار گرفته است و درست مانند لواندوفسکي با 49گل زده در رده سوم قرار گرفته است. پس از آنان لوييس سوارز و زالتان ابراهيموويچ قرار دارند و نيمار و اوبومايانگ نيز پشت سر آنان قرار دارند. نکته جالب در اين فهرست نبودن بازيکني از ليگ انگليس بين 10بازيکن برتر است و نزديکترين بازيکن ليگ برتري در اين فهرست هري کين مهاجم تاتنهام است که در رده دوازدهم قرار گرفته است.
39
محروميت سنگين براي دو کشتيگير دوپينگي ايران
بازگشت رکوردهاي رضازاده و صعود هاشمي به رده چهارم جهان
فدراسيون جهاني وزنهبرداري آزمايش دوپينگ 17وزنهبردار را مثبت اعالم کرده است. مشهورترينشان آلکسي لوفچف از روسيه قهرمان فوق سنگين دنياست که موفق به شکستن رکوردهاي حسين رضازاده شده بود. به اين ترتيب،تاالکادزه وزنهبردار 22ساله گرجستاني با حد نصاب 454کيلوگرم به عنوان قهرمان جهان معرفي خواهد شد .مارت سيم از استوني در رده دوم ميايستد .گور ميناسيان وزنهبردار 21ساله و آيندهدار ارمنستاني هم با مدال برنز جهان ،پا به روي تختههاي المپيک ريو خواهد گذاشت. لوفچف در مسابقات جهاني 2015به ميزباني آمريکا ،رکورد دوضرب و مجموع دنيا را شکست ،اما حاال در صورتي که فرجام خواهياش به نتيجه نرسد ،رکوردهاي جهاني بار ديگر به نام حسين رضازاده درج خواهد شد. اتفاق جالب توجه ديگري هم براي ايران رخ داد .علي هاشمي که به عنوان هشتم دسته 94کيلوگرم رسيده بود ،تا رتبه چهارم جهان باال رفت ،زيرا نتايج تست چهار نفر در اين وزن که رکوردهاي بهتري نسبت به او درج کرده بودند، مثبت اعالم شده است. حاال آدريان زلينسکي از لهستان که پنجم شده بود ،خود را نايب قهرمان جهان ميبيند. ديميترو چوماک اوکرايني از رتبه ششم ،به روي سکوي سوم صعود ميکند .چه بسا اگر سرمربي تيم ملي ايران ،هاشمي را در انتخاب وزنهها با دقت بيشتري به روي تخته ميفرستاد ،او هم حاال سهمي از مدالهاي جهاني داشت. آلکسي لوفچف وزنهبردار دسته فوق سنگين روسيه در نخستين اظهار نظر با رد هرگونه تخلف، خبر دوپينگ خود را دسيسهاي سياسي دانست. وزير ورزش روسيه هم تاکيد کرده است که کشورش تيمي پاک را روانه آمريکا کرده بود. ويتالي موتکو در عين حال يادآور شد مسئوليت رفتار ورزشکاران به عهده فدراسيون وزنهبرداري
اتحاديه جهاني کشتي از محروميت مادامالعمر طالب نعمتپور و محروميت چهار ساله محمدحسين محمديان از حضور در کليه رقابتهاي اين رشته ورزشي خبر داد. طالب نعمتپور قهرمان کشتي فرنگي جهان در سال 2013و محمدحسين محمديان هم برنده مدال برنز کشتي آزاد جهان در سال 2014است. پيش از اين گفته ميشد محروميت نعمتپور در يک ماه آينده به پايان ميرسد و حتي توسط محمد بنا به اردوي تيم ملي فراخوانده شد .اما او مطابق مقررات ،به دليل اينکه براي دومين بار مبادرت به استفاده از مواد نيروزا کرده ،به سنگينترين مجازات ممکن در عرصه ورزش محکوم شده است. طالب با وجوديکه حق کشتي گرفتن ندارد اما ماه گذشته با صدور بيانيهاي اعالم کرد از دنياي کشتي خداحافظي ميکند .او اعالم کرد« :احساس ميکنم به عنوان سرباز وطن با تحمل رنج و مشقتهاي فراوان و به قدر بضاعت خود اداي ديني ناچيز کردهام». نعمتپور تنها فرنگيکار ايراني نيست که براي هميشه از حضور در عرصه اين ورزش محروم ميشود .پيش از او عليرضا غريبي در فوق سنگين هم به صورت مادام العمر ،از شرکت در مسابقات کشتي محروم شده بود. اميرعلي اکبري قهرمان کشتي فرنگي جهان هم به خاطر اينکه مانند غريبي و نعمتپور دو بار دچار محروميت شد ،براي هميشه حق حضور در مسابقات کشتي را از دست داد .او حاال در رشته هنرهاي رزمي ترکيبي يا MMAفعال است و تمريناتش را در تايلند پيگيري ميکند. از محمدحسين محمديان به عنوان يکي از آيندهسازان کشتي ايران ياد ميشد. به نحوي که با وجود ناکامي در مسابقات انتخابي تيم ملي به تشخيص رسول خادم در مسابقات جهاني الس وگاس ،تيم ملي را همراهي کرد .او فرزند عسگري محمديان دارنده دو مدال نقره المپيکهاي سئول و بارسلوناست .محمديان امسال در دوحه ،مدال طالي آسيا را به گردن آويخت. اتحاديه جهاني کشتي ،محل بروز تخلف از محمديان را «خارج از مسابقه» عنوان کرده .بيست روز قبل ،با حضور سرزده مأموران نادو در ايران از هشت آزادکار شاخص تيم ملي ،آزمايش گرفته شد. افسران نادو از کميل قاسمي ،مسعود اسماعيلپور ،ايمان صادقي ،محمدحسين محمديان ،حسن رحيمي ،حسن يزداني ،عليرضا کريمي و سيداحمد محمدي نمونهگيري کردند. از اين جمع فقط نام محمدحسين محمديان در فهرست محرومين اتحاديه جهاني کشتي درج شده .اسم تعدادي از کشتيگيران آمريکاي جنوبي که در مسابقات پان آمريکن از داروهاي غيرمجاز استفاده کرده بودند نيز در اين فهرست ديده ميشود که هيچکدام سرشناس نيستند. کشتي ايران بارها با محروميت قهرمانانش در ردههاي مختلف سني مواجه شده است .از بازيهاي آسيايي 1986سئول تا عباس جديدي در مسابقات جهاني 1993 تورانتو و پيش از آن ،دوپينگ گسترده فرنگيکاران و سپس محروميتهاي پرتعداد در رده سني جوانان و گاهي نوجوانان!
روسيه است. بهدا سليمي درباره مثبت اعالم شدن دوپينگ رقيب خود گفت« ،خوشحالم نام ايران به جدول رکوردها بازگشت اما از اينکه رقيبي را که دوست داشتم با او رقابت کنم محروم ميشود ،ناراحتم .اگر اين رکورد باقي ميماند تالش ما هم براي ثبت رکوردها بيشتر ميشد». دارنده مدال طالي المپيک که دوران نقاهت را سپري ميکند ،به خبرگزاري فارس گفته است« ،خوشحالم مجددًا نام رضازاده به عنوان يک ايراني به جدول رکوردداران بازگشت.
40
دنباله از صفحة قبل
از چند وقت ديگر بدون عصا راه خواهم رفت .از 45روز ديگر هم تمريناتم را آغاز ميکنم». فهرست محرومين به لوفچف محدود نميشود ،اما روسيه بيش از هر کشور ديگري گرفتار محروميت شده است .اين کشور به تازگي به خاطر تقلب در اعالم دوپينگ در رشته دووميداني ،تا مرز ممنوعيت از حضور در دووميداني المپيک 2016پيش رفت .حاال وزنهبردارياش هم ممکن است با خطر تعليق مواجه شود. پيشتر بلغارستان به دليل مثبت شدن تست دوپينگ يازده ورزنهبردار از حضور در المپيک 2016محروم شد و 500هزار دالر هم بايد جريمه بپردازد .با شکايت اين کشور به دادگاه عالي ورزش ،اين دادگاه در نخستين ماه از سال جديد ميالدي به بررسي پرونده خواهد پرداخت. از روسيه ،غير از الکسي لوفچف ،ناماولگا آفاناسيهوا نفر چهارم 69کيلوگرم، آلکسي کوسوف نفر هفتم 94کيلو واولگا زوبووا برنده مدال برنز 75کيلوگرم زنان نيز ديده ميشود . روسيه با چهار دوپينگي ،بيش از ساير تيمها در اين دوره از مسابقات جهاني مرتکب تخلف شده .قزاقستان ،مولداوي ،کره شمالي ،بالروس و جمهوري آذربايجان نيز بيش از يک دوپينگي دارند که ميتواند عواقب سنگيني برايشان در پي داشته باشد. محروميت احتمالي تعدادي از کشورهاي متخلف ،ميتواند تيم ايران را به درخشش بيشتر در المپيک اميدوار کند .خصوصًا که در جمع محرومين ،نام هيچکدام از ورزشکاران ايراني ديده نميشود. نکته جالب توجه ،عدم درج نام حتي يک وزنهبردار از تيم قهرمان مسابقات جهاني است .چينيها موفق شدند 18طال 12 ،نقره و دو مدال برنز را نصيب خود کنند.
سه سهميه المپيک براي تکواندوي ايران
January 2016 دي 1394
سهميه رسيد و فقط در وزن سوم بهنام اسبقي سهميه نگرفت. سايت فدراسيون جهاني تکواندو در گزارش خود از وضعيت مطلوب تکواندو در ايران نوشت« :سال 2010ايران يک مرکز تکواندو در تهران تاسيس کرد که چهار طبقه است و امکاناتي مانند هتل ،باشگاه ،سالن تمرين و کلينيک پزشکي دارد». فرزان عاشورزاده در وزن 58کيلوگرم از اميدهاي اصلي کاروان ورزش ايران در المپيک 2016است .او در برزيل حريفاني مانند کيم تائه هون از کره جنوبي و سزار رودريگز مکزيکي را پيش رو خواهد داشت. ايران در 68کيلو نمايندهاي نخواهد داشت .ابوالفضل يعقوبي و بهنام اسبقي دو نماينده ايران با وجود کسب موفقيتهاي متعدد موفق به کسب سهميه نشدند .طبق قوانين با توجه به سه سهميهاي شدن ايران ،در اين وزن حق حضور در مسابقات قارهاي را نخواهد داشت .در حاليکه اگر اين امکان وجود داشت، حتي نفر سوم ايران هم ميتوانست يکي از دو چهره برتر آسيا باشد. در 80کيلوگرم مهدي خدابخشي سهميه گرفت تا در برزيل براي دريافت مدال المپيک با حريفاني مثل آلبرت گائون از روسيه و محمد لوتالو از انگليس مبارزه کند. در فوق سنگين هم سجاد مرداني المپيکي شد .راديک عيسايف از جمهوري آذربايجان ،آنتوني اوبامه از گابن ،چا دونگ مين از کره جنوبي ،انديائه (فرانسه) و ديميتري شوکين ازبکستاني نيز ديگر ورزشکاراني هستند که تا کنون در اين وزن موفق به کسب سهميه شدهاند. در مسابقات زنان ،ايران هنوز سهميهاي نگرفته اما شانس زيادي براي کسب سهميه در مسابقات گزينشي آسيا به ميزباني فيليپين دارد که دي ماه برگزار خواهد شد .در 49کيلو ،نمايندگان کره جنوبي ،چين و تايلند سهميه گرفتهاند و کار ساير مدعيان ،سادهتر شده است اما با توجه به سقف دو سهميه براي کشورها در مسابقات قارهاي ،مشخص نيست ايران در اين وزن ،نمايندهاي داشته باشد. در 57کيلو کيميا عليزاده رقابت خواهد کرد .از آسيا نمايندگان ژاپن و تايوان سهميههاي رنکينگ را گرفتهاند .کيميا پديده تکواندوي ايران در دو سال اخير بوده که دو بار هم بر جيد جونز قهرمان المپيک لندن هم غلبه کرده و از شانس بااليي براي دريافت مجوز المپيک برخوردار است .جالب اينکه جونز از طريق رنکينگ موفق به کسب سهميه شد. اگر ايران در 67کيلو قصد رقابت در قهرماني آسيا را داشته باشد شکرانه ايزدي اعزام خواهد شد .تايوان و کره جنوبي از طريق رنکينگ به سهميه رسيدهاند و دو نفر ديگر هم در فيليپين ميتوانند المپيکي شوند. اما اگر غير از کيميا عليزاده ،نماينده دوم ايران در فوق سنگين باشد ،اين اکرم خدابنده است که در غياب حريف چيني ،براي تصاحب سهميه تالش خواهد کرد.
انتخاب بولت و ويليامز به عنوان ورزشکاران برتر سال
در مسابقات گزينشي المپيک 2016در رشته تکواندو ،هيچ کشوري موفق به کسب چهار سهميه کامل نشد .ايران و کره جنوبي در بخش مردان و فرانسه در زنان ،موفق به کسب سه سهميه شدهاند. فرزان عاشورزاده ،مهدي خدابخشي و سجاد مرداني در رشته تکواندو موفق به کسب سهميه المپيک شدهاند .تکواندو پس از کشتي آزاد ،وزنهبرداري و کشتي فرنگي ،چهارمين رشته مدالآور ايران در تاريخ المپيکهاست .تيم ايران در المپيک لندن به تک مدال نقره محمد باقري معتمد بسنده کرد ،اما براي ريودژانيرو از شرايط فني بهتري برخوردار است .وضعيتي مطلوب که با تحسين سايت فدراسيون جهاني هم مواجه شده است. فدراسيون جهاني بعد از المپيک لندن ،نحوه توزيع سهميهها براي المپيک بعدي را تغيير داد .در المپيکهاي قبلي هر کشور فقط ميتوانست دو نماينده داشته باشد اما در شيوه جديد ،کسب هر چهار سهميه در دسترس بود. با وجود اين ،ساختار سخت و پيچيده نحوه اعطاي سهميه باعث شد هيچ کشوري چهار سهميهاي نشود .تصاحب سهميهها نه منوط به موفقيت در يک تورنمنت ،بلکه در گروي آمادگي مداوم براي حفظ موقعيت در رنکينگ بود تا هر مبارزي که بعد از پايان جايزه بزرگ 2015بين شش نفر اول باشد ،جواز حضور در مسابقات الپيک را بگيرد. شش نفر از طريق رنکينگ 9 ،ورزشکار از مسابقات قارهاي (برندگان طال و نقره آسيا ،اروپا ،آفريقا ،آمريکا ،همراه با قهرمان اقيانوسيه) راهي برزيل ميشوند. يک سهميه در هر وزن هم به ميزبان و يا سهميه آزاد تعلق ميگيرد .سهميه آزاد نصيب کشورهايي خواهد شد که در هيچ وزني سهمي ه نگرفتهاند. از طريق سيستم رنکينگ ،سهميه به فرد ميرسد و در صورت مصدوميت او، تيم مربوطه فقط در صورتي ميتواند فرد ديگري را جايگزين کند که نفر بعدي بين 20نفر اول رنکينگ باشد ،در غير اين صورت سهميه از دست خواهد رفت. اما سهميه رقابتهاي بين قارهاي به کشورها تعلق دارد و تصميم با خود آن کشور است که چه کسي را روانه برزيل کند .ايران با هدايت بيژن مقانلو به سه
يوسين بولت ،تيزپاي جامائيکايي و سرينا ويليامز ،چهره پرسابقه و موفق جهان تنيس به عنوان ورزشکاران برتر جهان در سال 2015انتخاب شدهاند. انتخاب ورزشکار برتر زن و مرد در جهان از سوي نشريه «اکيپ» صورت ميگيرد. نشريه ورزشي فرانسوي «اکيپ» هر ساله نه تنها بهترين ورزشکار اين کشور را انتخاب ميکند ،بلکه برگزيننده بهترين ورزشکار مرد و زن جهان در سال است .انتخاب ورزشکاران برتر سال در يک رأيگيري غيرعلني از سوي خبرنگاران ورزشي صورت ميگيرد. قرع ه اين نشريه اين بار به نام دو ورزشکاري افتاده است که دستکم در رشته ورزشي خود حرف اول را ميزنند :يوسين بولت و سرينا ويليامز. يوسين بولت ،دوندهي سرشناس جامائيکايي با کسب 818امتياز در اين رأيگيري رتبه نخست را به خود اختصاص داد و به عنوان بهترين ورزشکار سال 2015در جهان انتخاب شد. نواک جوکوويچ ،تنيسباز معروف اهل صربستان با 736امتياز و دن کارتر، ستاره نيوزيلندي ورزش راگبي با 409امتياز در رتبههاي دوم و سوم قرار گرفتند. يوسين بولت که چهره درخشان ورزش دو و ميداني محسوب ميشود ،در مسابقات جهاني دو و ميداني سال 2015در پکن توانست سه مدال طال را از آن خود کند و شمار مدالهاي خود در اين رقابتها از سال 2009تا کنون را به 11مدال برساند. بولت هم در مسابقات المپيک پکن در سال 2008و هم در المپيک 2012
40
لندن توانسته بود در هر سهماده سرعتي مدال طال را به گردن خود بياويزد. چهرهي برتر ورزش زنان در جهان در سال 2015سرينا ويليامز نام دارد که پيشتاز ردهبندي تنيسبازان زن برتر جهان است .او در رأيگيري نشريه «اکيپ» با کسب 802امتياز اول شد. کيتي لدکي ،شناگر آمريکايي با 704امتياز و پولين فران پروو ،رکابزن فرانسوي با 318امتياز در رتبههاي دو و سوم اين رأيگيري قرار گرفتند. سرينا ويليامز تا کنون افتخارات زيادي کسب کرده است 13 .عنوان قهرماني مسابقات گرنداسلم و مدال طالي المپيک 2012لندن از جمله موفقيتها و افتخاراتي است که در کارنامه اين تنيسباز برجسته به ثبت رسيدهاند.
بازگشت کاپيتان ليورپول، اين بار به عنوان مربي استيون جرارد ،کاپيتان پيشين ليورپول قصد دارد پس از پايان دوران بازياش براي مربيگري به اين باشگاه بازگردد. اين بازيکن 35ساله که با لباس ليورپول ده بار قهرمان شد ،پايان فصل گذشته اين تيم را ترک کرد تا در تيم لسآنجلس گلکسي در آمريکا بازي کند. جرارد به روزنامه «ديلي تلگراف» گفته است« ،صد در صد مطمئن نيستم اما احتماال امسال آخرين سالي است که بازي ميکنم .با يورگن کلوپ صحبت کردم و باشگاه به من اطالع داد که به بازگشتم عالقهمند است». جرارد که 710بار براي ليورپول به ميدان رفت 114 ،بازي ملي را نيز در کارنامه خود دارد. او گفت« ،من هميشه نسبت به ليورپول و فدراسيون فوتبال انگلستان تعصب داشتهام .وقتي هم که برگردم در کنار کارشناسي فوتبال براي تلويزيون سعي ميکنم در باشگاه بچرخم ،تمرينات مربيان را نگاه کنم و تجربه به دست آورم. قاعدتا از نوامبر يا دسامبر 2016آماده کار هستم و تمام کساني که در دنياي فوتبال هستند ،مطلع خواهند شد و 75درصد احتمال دارد که وارد دنياي مربيگري شوم». کاپيتان پيشين تيم ملي انگلستان همچنين گفت ،متاسف است که حضور در دورههاي مربيگري را زودتر شروع نکرده است« ،اي کاش از 21يا 22 سالگي حضور در دورههاي مربيگري را شروع ميکردم و از تمام زمانهايي که به عنوان بازيکن تيم ملي در هتلها تلف ميکردم و پاي تلويزيون مينشستم، استفاده ميبردم .اگر آن موقع دورههاي مقدماتي را ميگذراندم ،االن ميتوانستم براي دوره حرفهاي اقدام کنم .من با مسئوالن فدراسيون جلسه داشتم و از آنها خواستم که نگذارند بازيکناني که تعداد مشخصي بازي ملي دارند ،از فوتبال خارج شوند و گفتم بيشتر تالش کنند تا آنها را در اين ورزش نگه دارند».
41
فروردين (بره)
بر احساسات خود کنترل داشته باشيد زيرا ممکن است ناگهان عصبانيتتان فوران کند و به خودتان يا ديگران آسيب برسانيد .اعتدال کليد موفقيت شماست .شما هميشه ميان اطرافيانتان فردي مورد احترام هستيد پس آن را با رفتاري غيرمنطقي از دست ندهيد .باالخره فرصت آن را پيدا ميکنيد تا با فردي که به او عالقمند هستيد ،وعده ديداري بگذاريد .اما در گرفتن تصميم عجول نباشيد .خودتان را در موقعيتهاي مختلف بگذاريد و ببينيد که آيا باز هم همان احساس را داريد ،سپس تصميم بگيريد. در اين ماه ،زمان مناسبي براي بي هدف چرخيدن نداريد، بلکه بايد به دنبال کارهايي باشيد که مسئوليت آنها را پذيرفته يا آنها را به تعويق انداختهايد .تنبلي نکنيد و مطمئن باشيد که پس از اتمام آنها وقت براي خوشگذراني بسيار است .ذهنتان را از فکرهاي منفي خالي کنيد تا بتوانيد به خوبي تمرکز کنيد .نسبت به افرادي که ميخواهند به شما نزديکتر شوند ،احساس مثبتي پيدا کردهايد و دوست داريد قلبتان را پيش آنها باز کنيد.
ارديبهشت (گاو)
حس ميکنيد که فردي قصد از بين بردن خوشيهايتان را دارد ،اين احساس ممکن هست آنقدر شدت يابد که غافلگيرتان کند اما يادتان باشد که شما در چه مقام و موقعيتي هستيد ،پس سعي کنيد از اين شرايط فاصله بگيريد و خودتان را درگير نکنيد .شما مسئول شادي ديگران نيستيد، پس از آنها هم انتظار نداشته باشيد .اگر ميخواهيد طعم آرامش را بچشيد ،بهتر است سرتان در کار خودتان باشد. اگر چه شما هميشه سعي ميکنيد که بر احساسات خود کنترل داشته باشيد اما مدتي است که در اين کار ناموفق هستيد. در اين ماه ،سرتان حسابي شلوغ خواهد بود و کارهاي زيادي براي انجام دادن داريد .اما يادتان نرود که پس از اتمام تمام آنها کمياستراحت کنيد. بد نيست با دوستانتان تماس بگيريد و گاهي دور هم جمع شويد .فرصت آن پيش آمده تا به يکي از آرزوهاي خود دست يابيد .اگر به فردي عالقه داريد ،به زودي رابطه شما به بهترين شکل خود پيش خواهد رفت.
خرداد (دو پيکر)
قبل از شروع کردن پروژه جديدي ،سعي کنيد به کارهايتان کمي نظم و ترتيب دهيد .اطرافتان را سر و سامان دهيد تا بتوانيد به خوبي بر هر آنچه ميخواهيد ،تمرکز کنيد .تنها در اين صورت است که احساس شادابي خواهيد کرد و با انرژي وافر ميتوانيد دست به اقدامات جديد بزنيد .از نداي قلبتان کمک بگيريد تا راه درست را به شما نشان دهد .يادتان باشد که در رابطه عاطفي گاهي بايد عقب ايستاد و فاصله گرفت .اين موضوع جاي هيچ نگراني ندارد .پس سعي کنيد از تنهايي خود نيز لذت ببريد. در اين ماه ،شايد کميعصبي به نظر برسيد اما نگران نباشيد زيرا اين احساس ميتواند برايتان مفيد باشد و شما را نسبت به مسائل واقع بينتر کند. قبل از بستن هر قول و قراري ،از توانايي خود اطمينان يابيد .اجازه ندهيد تصويري که ديگران از شما در ذهن خود ساختهاند ،تغيير کند و نزد آنها فردي بدقول شويد.
تير (خرچنگ)
بهتر است خودتان را عقب نکشيد .شما درست در جايي هستيد که بايد باشيد و تواناييهايتان نيز بسيار است ،پس به جاي شنيدن حرفهاي اين و آن بهتر است به دنبال چيزهايي باشيد که براي انجام پروژهتان بدانها احتياج داريد .کم کم برنامههايي که براي آينده خود داريد دارند در
41
January 2016 دي 1394
ذهنتان جان ميگيرند و تکليفتان با خودتان معلوم ميشود، ولي هنوز براي اينکه بخواهيد در مورد اين برنامهها با ديگران حرف بزنيد ،زود است .انتظار نداشته باشيد که بالفاصله به نتيجه مورد نظرتان برسيد کميبه خودتان فرصت بدهيد و انتظارات خود را به حداقل برسانيد. در اين ماه ،احساسات شما گل ميکند طوري که ميخواهيد پايتان را از هر آرزويي فراتر بگذاريد .حس ميکنيد ميتوانيد هر آنچه را که ميخواهيد به دست آوريد .شايد ديگران بخواهند شما را از جايي که هستيد پايين بکشند اما اجازه ندهيد هيچ کس اين احساس خوب را از شما بگيرد .شما و شريک زندگيتان در موضوعاتي با هم اختالف نظر داريد. هر دوي شما دچار يک سوتفاهم شدهايد و اين موضوع ميان شما فاصله انداخته است. گفتگو تنها راه حل مشکل شماست ،پس براي آن درنگ نکنيد.
مرداد (شير)
توانايي اين را داريد که بر اطرافيان خود تاثير بگذاريد ،از اين فرصت براي پيشرفت خود استفاده و ايدههاي خود را بيان کنيد .شما مصلحت کار خود را بيش از ديگران ميدانيد پس شک به دل راه ندهيد .مراقب حرفهايتان باشيد .اگر چه جواب تمام سوالها را ميدانيد اما بهتر است زبان خود را نگه داريد و به جاي گوينده ،شنونده خوبي باشيد .انرژي زيادي در فضا پراکنده است که بر شما تاثير خواهد گذاشت اما بايد بدانيد که چگونه مهارتهايتان را در استفاده از آنها به بهترين نحو به کار گيريد .شما ميتوانيد بر هر چيز و هر کسي که ميخواهيد تاثير بگذاريد ،پس درنگ نکنيد. در اين ماه ،آنقدر ذهنتان فعال و فکرتان مشغول است که اطرافيان حتي حدسش را هم نميتوانند بزنند .ولي خوشبختانه آنها شما را آنقدر قبول دارند که حتي اگر از جهتي که در پيش گرفتهايد هم مطمئن نباشند به شما اطمينان خواهند داشت .پس وقت خودتان را براي توجيه و توضيح اهداف و برنامههايتان تلف نکنيد و قدرت خود را روي پيشروي به سوي اهدافتان متمرکز کنيد .رسيدن شما به موفقيت خودش همه چيز را توضيح خواهد داد و عالمت سوالها را از بين خواهد برد .وضعيت اقتصاديتان رو به بهبود است و اين موضوع باعث خواهد شد قدرت ،انرژي و مثبت نگري بيشتري در وجود خود احساس کنيد و همين مسئله رابطه عاطفيتان را نيز تحت تاثير خواهد گذاشت.
شهريور (خوشه)
بهتر است کمي خودتان را جمع و جور کنيد و با تمرکز بفهميد که واقعا چه ميخواهيد و چه در ته دلتان ميگذرد. اگر به نداي قلب خود گوش کنيد ،حتما موفق و خوشنود خواهيد شد .شما و عشقتان بايد کمي جديتر به رابطه خود فکر کنيد .اگر ميخواهيد رابطه خود را قويتر از اکنون سازيد ،بهتر است در مورد روند و چگونگي آن با يکديگر حرف بزنيد .حرف زدن مدام در مورد زمان حال ،کار به جايي نميبرد .شايد سختيهاي زيادي در مقابلتان قرار داشته باشد اما جنبههاي مثبت رابطه را هم در نظر بگيريد .هميشه واقعيت ،آنچه شما ميبينيد نيست ،بهتر است گاهي عميقتر نگاه کنيد. در اين ماه ،سعي کنيد انرژي خود را به جاي اينکه صرف عصبانيت کنيد ،در مسير درستي پيش برانيد .اين کار برايتان سخت نيست زيرا از آنچه انجام ميدهيد و آنچه بدان احتياج داريد ،آگاه هستيد .سعي کنيد قبل از شروع هر کاري براي آن برنامهريزي کنيد و با يک هدف راسخ به جلو رويد تا به مراد دلتان برسيد .اگر به خودتان اعتماد داشته باشيد ،تمام کارها به خوبي پيش خواهد رفت.
مهر (ميزان ،ترازو)
شما از اينکه دنبال روي ديگران باشيد زياد خوشتان نميآيد و برعکس هميشه ترجيح ميدهيد کمي به حال خودتان
گذاشته شويد و اجازه نميدهيد ديگران کنترل امور را در دست بگيرند .در عين حال بهتر است در کار ديگران دخالت نکنيد و سرتان به کار خودتان باشد و سکاندار زندگي خودتان باشيد .اگر مسائل کاري ذهنتان را درگير کردهاند بد نيست در خلوت و به صورت جدي به آنها فکر کنيد .شايد خطرهايي شما را تهديد کنند ،ولي در زمينه حرفهاي اتفاقات خوبي در انتظارتان هستند ،پس با دقت و درايت براي آنها برنامهريزي کنيد. در اين ماه ،ديگران ،شما و زحمات و کارهايتان را مورد تاييد قرار ميدهند و اين موضوع باعث ميشود که احساس رضايت و خوشحالي زيادي به شما دست دهد .با اين حال اجازه ندهيد اين حس در شما شدت پيدا کند و باعث شود ديگران شما را به چشم فردي از خود راضي ببينند و حمايت خود را از شما دريغ کنند .اگر ماه گذشته زياد کار کردهايد کمي تنوع به برنامهتان بدهيد و چند روز از اين ماه را به استراحت بپردازيد .به خودتان اجازه بدهيد که به جاي محدود کردن افکارتان به وظايف روزمره ،در عالم رويا فرو رفته و به چيزهاي خوب فکر کنيد.
آبان (کژدم)
کارهايي ناگهاني پيش ميآيند که نميگذارند بتوانيد به برنامههايي که براي خودتان داشتهايد رسيدگي کنيد و مشکالت کوچک ناشي از اشتباهاتي که در گذشته کردهايد به سراغتان خواهند آمد .با اين حال مثبت نگري شما کمک خواهد کرد که بتوانيد از پس اين مشکالت بربياييد .ولي اين را هم به ياد داشته باشيد که تواناييهاي شما هم حدي دارند و به خودتان بيش از اندازه فشار نياوريد .در زمينه روابط عاطفي شما در حال حاضر فرصت فوق العادهاي در دست داريد ،پس از آن استفاده کنيد و اگر در تصميم خود جدي و نسبت به احساساتي که در دل داريد مطمئن هستيد ،از نشان دادن احساستان هراسي نداشته باشيد. در اين ماه ،احساس ميکنيد بين شما و اعضاي خانواده و نزديکانتان فاصله افتاده است و اين احساس باعث ميشود نتوانيد از هيچ کاري لذت ببريد يا ذهنتان را روي هيچ کاري متمرکز کنيد .اجازه ندهيد اين احساس شما را از آنها دورتر کند و سعي کنيد از روز تعطيلتان استفاده کرده و به ديدن آنها برويد يا آنها را براي يک مهماني خودماني به منزلتان دعوت کنيد .در انجام وظايفتان کوتاهي نکنيد و اجازه ندهيد حس خستگي و تنبلي به شما غلبه کند .نبايد يادتان برود که رسيدن به اهدافتان براي شما از چه اهميت ويژهاي برخوردار است.
آذر (کمان)
مثبتنگري شما باعث ميشود که مسئوليتي بيش از اندازه بپذيريد .با وجود آنکه با سرعت و انرژي بسيار کارتان را شروع ميکنيد ،خيلي زود خواهيد فهميد باري بيش از حد توانتان برداشتهايد و رسيدن به اهداف و برنامههايتان چندان راحت نخواهد بود .با اين حال اعتماد به نفستان تاثير بسيار زيادي روي ميزان موفقيت شما خواهد داشت. نگرانيهايتان را کنار بگذاريد و به جاي شکست ،فکرتان را روي موفقيت متمرکز کنيد .به دست آوردن رضايت ديگران براي شما کار سادهاي نخواهد بود ،زيرا اين طور به نظر ميرسد که هر چقدر خودتان را به انتظارات آنها نزديکتر ميکنيد آنها چيزهاي ديگري را به خواستهها و انتظارات قبليشان اضافه ميکنند. در اين ماه ،در زمينه روابط عاطفي ميتواند براي شما ماهي بسيار مهم و سرنوشتساز باشد .از قدرتي که در اختيار داريد استفاده کنيد و سحر و جادوهاي خود را به کار انداخته و با اعتماد به غريزه خود ،طرف مقابلتان را تحت تأثير قرار دهيد .اين را به خاطر داشته باشيد که هيچکدام از زحماتتان بيثمر نخواهد بود .طي يکي دو ماه آينده نتايج زحمات اين ماه خود را خواهيد ديد .اشکالي ندارد اگر نخواهيد زياد حرف بزنيد ،به شرط آنکه در سکوتتان احساسات خود را سرکوب نکنيد.
دي (بز)
اطرافيانتان تواناييها و مهارتهاي شما را قبول دارند و عرصه الزم براي به کارگيري آنها به روش منحصر به فرد خودتان را در اختيارتان قرار خواهند داد .حتي اگر بعدازظهر کمي احساس کسالت و دلتنگي کرديد هم سعي کنيد با دوستان و نزديکانتان ديدار کنيد و در خانه تنها نمانيد .بودن در کنار ديگران به شما احساس شادي و سرزندگي خواهد بخشيد و انرژي الزم براي آغاز هفتهاي تازه را به شما خواهد بخشيد .اگر گمان ميکنيد عشقتان خودش ميداند که چقدر دوستش داريد سخت در اشتباهيد .احساسات خود را بايد به زبان بياوريد و به او بگوييد که چقدر براي شما ارزشمند است. در اين ماه ،از اينکه اطرافيانتان از ايدههاي شما استقبال نکنند باعث ميشود که ناراحت شويد .ولي شما نيازي به تاييد و تصديق ديگران نداريد و ميتوانيد به تنهايي موفقيت بسياري کسب کنيد .با وجود اينکه اغلب ترجيح ميدهيد در کارهايتان با ديگران همکاري و همراهي کنيد ،در اين ماه عملکرد انفرادي ميتواند نتايج بهتري برايتان به همراه داشته باشد .دست از غر زدن برداريد و دست به کار شويد و به ديگران نشان دهيد که اگر ذهن خود را روي انجام کاري متمرکز کنيد آن را حتما به انجام خواهيد رساند.
بهمن (دلو ،کمان)
شما براي اين که اقداميانجام دهيد نياز داريد که از حقيقت آگاه باشيد ولي گاه پي بردن به واقعيتها به هيچ عنوان کار سادهاي نيست و اين موضوع باعث شده است که احساس امنيت نکنيد .شايد بهتر باشد براي پي بردن به واقعيتها به جاي جستجو در دنياي اطرافتان به دنياي درونتان نگاه کنيد. در رابطه شما تغييراتي در حال ايجاد است و از اينکه تمام حقايق مربوط به احساسات طرف مقابلتان را ميدانيد مطمئن نيستيد .اگر چيزي نگرانتان کرده است موضوع را با عشقتان در ميان بگذاريد. در اين ماه ،با وجود اينکه برخالف هميشه خيلي شور و هيجاني در وجود خود احساس نميکنيد ،ديگران چندان متوجه اين حالت شما نخواهند شد. خودتان هم به هيچ عنوان دوست نداريد آنها متوجه حال فعليتان شوند و اعتماد به نفستان را زير سوال ببرند .با اين حال اطرافيانتان در هر شرايطي در کنار شما خواهند بود و بيان کردن احساسات و افکارتان به شما اين اجازه را خواهد داد که احساس امنيت کنيد .اگر به هيچ عنوان نميخواهيد کاري را انجام دهيد در خانه بمانيد و استراحت کنيد و به دنياي درونتان پناه بريد و با انجام کارهايي که از آنها لذت ميبريد ،به خودتان آرامش ببخشيد.
اسفند (ماهي)
احساس ميکنيد که انگار از عصري ديگر يا سيارهاي متفاوت پا به امروز گذاشتهايد و عقايد و نظرهايتان با همه اطرافيانتان فرق ميکنند .ولي تمرکز کردن روي اين تفاوت نظرها شما را به جاهاي خوبي نخواهد رساند و تنها اختالفها را بيشتر خواهد کرد .به جاي اينکه اين درگيريها را براي خودتان بزرگ کنيد سعي نماييد هر جا که ميتوانيد نقاطي مشترک بيابيد .شما فکر ميکنيد که نيازي به توضيح واضحات نيست و همين مسئله باعث ميشود که در رابطه عاطفيتان سوءتفاهمهايي ايجاد شده يا منظورتان به درستي درک نشود. در اين ماه ،حساسيت بيش از اندازهتان کنترل شما را در دست خواهد گرفت ،به ويژه اگر نتوانيد در زماني که الزم است حد و حدودها را مشخص کنيد .اينکه شما اينقدر مهربان هستيد که هميشه ميخواهيد به ديگران کمک کنيد بسيار ارزشمند است ،ولي اگر ندانيد که چه وقتهايي و به چه صورتي آن را ابراز کنيد ،اين مهرباني ميتواند به معضلي بزرگ براي شما تبديل شود.
42
January 2016 دي 1394
در چند و چون مطالبات داخل کشور
فرهنگ دارويي در ايران: «دگزا بزن ،آموکسي بخور با کدئين» رابطه مردم ايران با دارو رابطه عجيبي است .هر چه به پزشکان بياعتمادند ،به دارو اعتماد دارند. خانوادههاي ايراني اکثرا انبوهي از داروهاي تاريخ گذشته و نگذشته در خانه دارند ،به دارو مثل نقل و نبات يا حداکثر مثل گياهان دارويي نگاه ميشود .سوپرمارکتها و بقاليها انواع آنتيبيوتيک و داروهاي ديگر ميفروشند. کار به جايي رسيده که دارو به عنوان مابقي پول در داروخانه به مشتري داده ميشود. مردم خود هم نقش پزشک را بازي ميکنند هم نقش داروخانه را .آنان براي يکديگر دارو تجويز ميکنند و حتي از ذخيره قابل توجه خود ،سخاوتمندانه به هم دارو ميدهند و البته عاشق تزريق هستند ،از آمپول گرفته تا سرم .نشانه آن هم اين همه «تزريقاتي» در شهرها و روستاهاست ،پديدهاي که در کمتر کشوري ديده ميشود. آمارهاي ملي و رسمي که دقيقا رابطه عجيب مردم ايران را با دارو به صورت کمي نشان دهند يا وجود ندارند يا به راحتي در دسترس نيستند ،اما بر اساس آنچه در رسانههاي ايران منتشر شده اين نشانهها موجود است: ايران در بين بيست کشور اول دنيا از نظر مصرف دارو است و در آسيا بعد از چين رتبه دوم را دارد. 20درصد داروي مصرفي در ايران خودسرانه مصرف ميشود و چهل درصد مردم ايران خودسرانه دارو مصرف ميکنند. هر ايراني در سال 339بار دارو ميخورد که اين چهار برابر استاندارد جهاني است. سرانه مصرف داروي تزريقي چهار برابر جوامع توسعه يافته و سرانه کلي مصرف دارو سه برابر استاندارد جهاني است. دکتر رسول ديناروند ،رئيس سازمان غذا و داروي ايران ميگويد« ،در زمينه تجويز و مصرف منطقي دارو حدود 20سال است که در وزارت بهداشت به صورت جدي برنامههايي را اجرا ميکنيم ،اما احساس ميشود که دستاوردهاي خوبي در اين زمينه نداشتهايم و نميتوانيم سرمان را باال نگه داريم». ديناروند اضافه ميکند« ،ما ميپذيريم که مصرف و تجويز دارو در کشور غيرمنطقي است ،اما قبول نميکنيم که باالترين مصرف دارو را داريم .به عنوان مثال اعالم ميشود ايران دومين مصرفکننده دارو در جهان است يا مصرف دارو در ايران از چين باالتر است .اما اينها اطالعات نادرستي هستند». در ايران و در آبان ماه امسال کنگره بينالمللي کيفيت، ايمني ،تجويز و مصرف منطقي دارو برگزار شد و تحقيقاتي که در اين کنگره ارائه شد هر چند در سطح ملي نبود و بيشتر در سطح شهرستان يا استان انجام شده بود ،اما تقريبا همگي به نتايج مشابهي رسيده بودند که ميتواند تصويري از رابطه خاص ايرانيان با دارو به دست دهد. بر اساسي تحقيقاتي که در اين کنگره ارائه شده، «ايران يکي از باالترين مصرفکنندههاي دارو در قياس با کشورهاي همسايه است» و ديگر اينکه «بودجه دارويي ايران در ده سال گذشته ،ار پانصد ميليون دالر به 3ميليارد دالر رسيده است».
42
بررسي تحقيقات ارائه شده در اين کنگره نکات ديگري را نيز ،هم در باره تجويزکنندگان که به صورت رسمي بايد پزشکان باشند و هم درباره مصرفکنندگان که قاعدتا بايد بيماران باشند ،روشن ميکند. ترديدي نيست که طرفين رابطه بر هم تاثير ميگذارند و با وجود اينکه به قول دکتر ديناروند ،تجويز منطقي دارو با «شيبي کند» بهتر شده ،اما بررسي ميليونها نسخه که نتايج آن در اين کنگره ارائه شده مکررا به اين نتيجه منتهي شده است که ،اوأل با وجود فرايندهاي آموزشي در مورد تجويز منطقي دارو ،شاخصهاي نسخه نويسي پزشکان با استانداردهاي جهاني فاصله دارد .در وهله دوم اينکه «دانش پزشکان در مورد تداخالت دارويي کافي نيست» و سرانجام اينکه« ،پزشکان اغلب تجويز منطقي ضد التهاب غير استروئيدي را در نظام سالمت ناديده ميگيرند». پزشکان اما به اين نکته اشاره ميکنند که فرهنگ درماني مردم آنها را مجبور به تجويز اقالم دارويي زياد، تجويز داروي تزريقي و تجويز آنتيبيوتيک ميکند و اگر آنها از اين کار خودداري کنند ،بيمار از کار آنها رضايت نخواهد داشت و به سراغ پزشکي خواهد رفت که توقع او را بر آورده سازد. از اين رو است که ميبينيم ،متوسط اقالم هر نسخه «سه تا چهار قلم» است در حاليکه ميانگين اقالم دارويي در دنيا «دو قلم» را نشان ميدهد. عرضه و تقاضا از هم جداييناپذيرند و نسخهها نشان ميدهند که بيشترين تقاضا کجاست؛ در چهل تا پنجاه درصد نسخهها يک داروي تزريقي و يک آنتيبيوتيک و در حدود يک چهارم نسخهها ،يک کورتيکو استروئيد (کورتون) تجويز شده است. آمپول دگزا متازون ،قرص سرماخوردگي بزرگساالن (ادالت کلد) ،استامينوفن کدئين و کپسول آموکسي سيلين از شايعترين داروهاي مصرفي در ايران هستند. البته اين آمار و ارقام با بررسي نسخهها به دست ميآيد و آمار داروهايي که بدون نسخه به فروش ميرسند طبيعتا در آمار رسمي منعکس نميشود. با وجود تقاضاي زياد براي دارو ،ارائه اطالعات چندان محلي از اعراب ندارد و تجويز دارو بدون ارائه اطالعات کافي انجام ميشود .بيماران از عوارض ،تداخالت دارويي و رژيم غذايي مناسب بياطالع ميمانند .اطالعات در بهترين حالت شفاهي ارائه ميشوند و راهنما يا بروشور کتبي در اختيار بيماران قرار داده نميشود و اگر هم احيانا بشود 22« ،درصد افراد دستور دارويي را به درستي نميخوانند و 25درصد هم نمي توانند آن را به درستي تفسير کنند». نکته ديگر ،مصرف مسکنها ،به خصوص مسکنهاي ضد التهابي غير استروئيدي از جمله ديکلوفناک و ايبوپروفن و مسکنهاي شبه ترياک به ويژه ترامادول است. به گفته معاون پژوهشي مرکز تحقيقات نفرولوژي دانشگاه علوم پزشکي تهران« ،مصرف بيرويه مسکنها سبب ايجاد بيماريهاي کليوي در ايران شده» و مسکنهاي ضد التهابي غير استروئيدي در اين زمينه متهم رديف اول هستند.
دنباله در صفحة 44
اسماعيل نوريعال گروهبندي کنشگران سياسي داخل کشور
موضوع اين مقاله ،چنانکه از عنواناش پيداست، بررسي چند و چون عملکرد مطالبه محوران داخل کشور است .اما الزم است که ابتدا جايگاه اين گروه را در مجموع کنشگران سياسي داخل کشور معين کرد. از نظر من ،نيروهاي سياسي «داخل کشور» را ميتوان به شش گروه کلي تقسيم کرد؛ با اين توجه که در درون هر گروه خرده گروههائي يافت ميشوند که با هم بيشتر تقارن دارند تا تخالف و لذا ميتوان آنها را ،از يک ديد بيروني و غير درگير در داخل ،در يک گروه کلي گردآوري کرد. شش گروه برآمده از تقسيم بندي مورد نظر من به شرح زير هستند: بنيادگرايان (معبران در قدرت نشسته قانون اساسي شريعت مدار کنوني) .2اصالح طلبان وفادار به اين قانون اساسي اما قرار گرفته در حاشيه قدرت .3مطالبه محوراني که خواستهاي خود را منوط به اجرائي شدن «مواد مغفوله»ي قانون اساسي شريعت مدار کنوني ميدانند .4مطالبه محوراني که بياعتنا به قانون اساسي فعلي، خواستهاي خود را مطرح ميسازند .5انحالل طلبان خواستار تبديل قانون اساسي فعلي به قانون اساسي مبتني بر ايدئولوژي .6انحالل طلبان خواستار يک قانون اساسي فارغ از مذهب و ايدئولوژي (سکوالر دموکراتها) از ميان اين اين شش گروه ،گروه ششم به هيچ روي از جانب حکومتگران اسالمي تحمل نشده و در داخل کشور ،بر اثر سرکوب شديد و ترسي که از اين بابت ايجاد شده ،نيروئي گسترده ،ناراضي ،خاموش و نامرئي محسوب ميشوند ،حال آنکه در هر فرصتي که پيش آيد نه تنها تمايالت خويش را آشکار ميسازند بلکه نيروهائي از گروههاي ديگر را نيز به خود جلب کرده ،به آنها جرأت بخشيده و وادار به موضع گيريهاي سکوالر دموکرات ميکنند. به هر حال ،از آنجا که اين نيرو ،در صحنههاي علني اجتماعي و قابل مشاهده ،خاموش و نامرئي است ،من ييش از اين در اينجا از آنها سخن نميگويم و تنها بر اين نکته تأکيد ميکنم که نهادها و شخصيتهائي که در خارج کشور خود را حامي جنبش سکوالر دموکراسي ايران معرفي ميکنند ،علي القاعده ،بايد بلندگو و سخنگوي آنها باشند. شايد اين سخن ،با وجود «انحالل طلبان خواهان عبور از قانون اساسي فعلي و استقرار قانون اساسي ديگري که مبتني بر ايدئولوژي باشد» غلوآميز به نظر رسد؛ چرا که در بادي امر بايد توقع و انتظار داشت که اين انحالل طلبان (گروه پنجم) نيز اگرچه صريحًا از مقوله «انحالل» سخن به ميان نميآورند اما با اظهار اعتقاد به يک «ايدئولوژي ديگر» بايد براي حکومت فعلي همانقدر خطرناک محسوب
شوند که انحالل طلبان سکوالر دموکرات .اما در عمل مي بينيم که چنين نيست و آنها کم و بيش از جانب حکومت تحمل ميشوند و ليبرالهاي متمايل به ايدئولوژيهاي ناظر بر سرمايه داري افسار گسيخته همانقدر از آزادي بيان برخوردارند که کمونيستهاي سرخ سرخ. در دانشگاه ميتوان عکس چه گوارا به دست گرفت و دست به تظاهرات سياسي چپ گرايانه زد .انديشمندان و نويسندگان کمونيست همانقدر ميتوانند در تريبونها ظاهر شوند که ليبرالهاي غير مذهبي .به نظر من ،علت اين وضعيت شگفتي آور را بايد در دلزدگي عمومي مردم از هر نوع ايدئولوژي (چه مذهبي و چه غير مذهبي) جستجو کرد .چرا که اکنون ،برخالف چهل سال پيش ،دکان هاي ايدئولوژيک ديگر رونقي ندارند و وجودشان حکومتيان را هراسان نميکند و مي توان از آنها همچون سوپاپ اطميناني که باعث نترکيدن ديگ بخار مي شود استفاده کرد .پس، ميتوان نتيجه گرفت که تنها آن گروههاي سياسي براي حکومت اسالمي مسلط بر ايران خطرناک محسوب ميشوند که مردم ،آشکار و پنهان ،از آنها پشتيباني کرده و آنان را بديل حکومت فعلي و وسيله نجات خود از شر اين حکومت تلقي ميکنند.
دو نوع مطالبه محوري
حال ميرسيم به گروه مطالبه محوران .در مورد انواع مطالبه محوران داخل کشور نيز ميتوان بطور کلي چنين ديد که آنان ـ در غياب هرگونه آلترناتيو سکوالر دموکرات و گسترش يافتن هرچه بيشتر قدرت سرکوب حکومت ـ چاره ديگري ندارند جز اينکه آنچه را ميخواهند از همين حکومت مطالبه کنند .حتي اين باور که اينان اغلب آدمياني خيال پرورند که ،به اميد رسيدن به «شير» ،همواره گاو نر را ميدوشند نميتواند نافي حضور کم اثر و حني تأثير بلند مدت آنان در صحنه سياسي داخل کشور باشد .آنان اميدوارانه آتش سوسو زن چراغ «مبارزه بي خشونت» را پاس ميدارند و از اين لحاظ قابل احتراماند. به عبارت ديگر« ،مطالبه محوران داخل کشور» را ميتوان جديترين گروهي دانست که در داخل فضاي خطرناک سياسي کشور ميکوشند ،از طريق طرح مطالبات گوناگون ،حکومت و دولت برآمده از آن را تحت فشار قرار دهند؛ با اين اميد که شايد از اين فشارها چيزي هم در جهت آزادي و بهبود نصيب مردم شود ،که البته تا کنون چنين نشده و حکومت حاضر به دادن هيچگونه امتيازي به اين گروه ها ،مگر اينکه امتياز گرفتن مطالبه محوران -در پايان بازي -به نفع حاکمان تمام شود ،نبوده است. با اين حال سکوالر دموکراتهاي انحالل طلب خارج کشور هم ،اگرچه از اين حکومت مطالبهاي نداشته و خواستار «نا -بودي» کل آن هستند اما ،با توجه به وضع کشور ،بايد که از هرگونه مطالبه مطرح شده در داخل مرزهاي وطنمان پشتيباني کنند ،که ميکنند .اما ،در عين حال ،هر آنگاه که گروهي مطالبه اي را مطرح مي کند ،و از اين طريق شعله اميدي را بر ميافروزد ،الزم است چگونگي کارش و نتيجه محتمل آن را ،با معيارهائي دقيق ارزيابي کرد؛ بخصوص که تجربه هاي مکرر سال هاي پس از انقالب نشان داده است که مرز ميان «مطالبه محوران خواستار اجرائي شدن مواد مغفوله قانون اساسي شريعت مدار» با «مطالبه محوران فارغ از اشاره به قانون اساسي شريعت مدار» بسيار ناپايدار و شکننده است و گروه دوم ميتوانند به آساني و بر اثر اشتباهاتي ساده لوحانه ،تبديل به گروه اول شده و حاصل کارشان به تقويت مباني حقوقي و قانوني رژيمي بيانجامد که سالها است ک ً ال حقانيت و قانونيت (و بقول خودشان مشروعيت) خويش را از دست داده است. يک محموعه از مطالبات واحد اما در دو نگارش من در اينجا ،براي نشان دادن نتايج عملي مالحظات فوق ،صرفًا به «يک مطالبه» در «دو نگارش مختلف» مي پردازم که هر دو متن خطاب به حکومت و در مورد انتخابات پيش روي اسفند ماه هستند.
نگارش اول:
شرايط ضروري براي يک انتخابات آزاد ،دموکراتيک و فراگير به شرح زير اعالم ميشود:
دنباله در صفحة بعد
43
January 2016 دي 1394
نودمين سالگرد روزي که قاجاريه منقرض و سلطنت پهلوي آغاز شد حميد علوي نمايندگان پنجمين دوره مجلس شوراي ملي در ايران در آبان « 1304ماده واحدهاي» را تصويب کردند که به انقراض سلسله قاجاريه منجر شد. پيش از آن رضاخان «سردار سپه» که رئيسالوزراي وقت بود و طرفدارانش تالش کرده بودند که نوع حکومت ايران را به جمهوري تغيير دهند ،اما در اين کار ناکام مانده بودند. به نوشته حسين مکي در کتاب «تاريخ بيست ساله ايران» (جلد سوم) ،صبحگاه 9آبان 1304ميرزا حسن مستوفيالممالک ،رئيس وقت مجلس از محمد مصدق تلفني سؤال کرد که آيا از «ماده واحده براي تغيير سلطنت و خلع احمدشاه» خبر دارد؟ مصدق خبر نداشت. مستوفي به او گفت که شب پيش در منزل سردار سپه ماده واحدهاي تهيه شده و نمايندگان را يک به يک آنجا بردند تا آن را امضا کنند. اين گفته مورد تصديق يحيي دولتآبادي نماينده وقت مجلس قرار گرفت که به عنوان مخالف طرح در صحن مجلس «از شتاب بيجا در تهيه طرح انتقاد کرد و شکوه کرد که شب پيش ياران رضاخان به او فشار آوردند تا طرح را امضا کند» («ايران :برآمدن رضاخان و برافتادن قاجاريه و نقش انگليسيها» .نوشته سيروس غني .ترجمه حسن کامشاد). بنا به اسناد ،هفت و هفت نماينده اين طرح را امضا کردند .از ميان نمايندگان مخالف که شمار آنها به حدود بيست تن ميرسيد ،چهار نفر در مخالفت علني نطق کردند. مصدق به مستوفيالممالک پيشنهاد کرد که استعفاي خود را يک بار ديگر در مجلس طرح کند تا بلکه طرح ماده واحده به تأخير بيافتد .او در روزهاي پيش استعفاي خود را به مجلس داده بود. حسن مدرس همسو با نمايندگان مخالف مسئله استعفا را پيش کشيد ،اما طرح انحالل قاجاريه که گفته ميشد توسط علي اکبر داور و عبدالحسين تيمورتاش تهيه شده بود ،تقديم مجلس شد. گفته ميشود تعدادي تلگراف از نقاط مختلف ايران به مجلس فرستاد شده بود که در آنها نارضايتي از قاجاريه اعالم شده بود .اما برخي اعتقاد داشتند که اين تلگرافها ساختگي بودند.
دنباله از صفحة قبل زندانيان سياسي و عقيدتي ،منطبق با اصل 23ممنوعيت تفتيش عقايد ،در يك اعالميه عمومي آزاد شوند. فعاليت و گردهمايي براي حزبهاي سياسي و سازمانهاي مدني ،طبق اصلهاي 26و 27قانون اساسي آزاد شود. رسانه ها ،بر پايه اصل 24قانون اساسي ،آزاد اعالم و از تهديد و سانسور خودکامگي -محور مطبوعات خودداري شود. شوراي نگهبان نبايد در گزينش نامزدان دخالت كند، زيرا مسئوليت قانونيش تنها نظارت بر اجراي درستکارانه انتخابات است. امامان جمعه ،مسئوالن تراز اول حاکميت و فرماندهان نظامي از دخالت در انتخابات و از تبليغ عليه يا له نامزدان پرهيز نمايند. وزارت کشور با يک پرسشنامه ساده نامزدان را شناسايي و بدون تفتيش عقيده يا التزام نامنويسي کند. يك كارگروه ،شامل نمايندگان دولت و نمايندگان حزبهايي که در انتخابات شرکت ميکنند بر حوزههاي راي گيري نظارت کنند. نامزدان مجلس ميزان و منبع پولهايي را که براي تبليغات انتخاباتي خود هزينه ميكنند ،به گروه نظارت اعالم كنند .نامزداني که در گذشته مقام کشوري ،لشگري يا انتخابي داشتهاند ميزان و منابع ثروت اکتسابي خود را در طول مدت تصدي اعالم کنند .گزارش دروغ يا پنهانکاري موجب عدم صالحيت نامزد ميشود. صدا و سيما وقت مساوي به همه نامزدان در حوزههاي
در اين ماده واحده اشاره شده بود که چون شکايات زيادي از سلطنت قاجاريه به مجلس رسيده ،امضاکنندگان با قيد دو فوريت پيشنهاد ميکنند مجلس «به نام سعادت ملت، انقراض سلطنت قاجاريه را اعالم نموده و حکومت موقتي در حدود قانون اساسي و قوانين موضوعه مملکتي به شخص آقاي رضاخان پهلوي واگذار شود». در اين طرح تعيين تکليف حکومت «موکول به نظر مجلس مؤسسان براي تغيير مواد 38 ،37 ،36و 40متمم قانون اساسي» شد. حسن مدرس در اين هنگام اخطار قانوني ميدهد و در جواب نايب رئيس جلسه که پرسيده بود ماده اخطار چيست، گفته بود« :مادهاش اين است که خالف قانون اساسي است. صد هزار رأي هم بدهيد خالف قانون است» و صحن مجلس را ترک کرده بود. اقليت مجلس ميدانستند که اين طرح رأي خواهد آورد و مجلس مؤسسان تشکيل خواهد شد .با اين حال چهار نماينده به عنوان مخالف حرف زدند :مصدق ،حسن تقيزاده، حسين عالء و يحيي دولتآبادي. به نظر سيروس غني ،تاريخ پژوه ،تنها مصدق نطق خوبي انجام داد .اين نطق پر شور مصدق به يک نطق تاريخي تبديل شد .در اين نطق او ابتدا در جواب کساني که او را غيرمسلمان خوانده بودند ،قرآن را از جيب بغلش درآورد و «در حضور همه آقايان» شهادت خود را اعالم کرد. او در مخالفت خود با انحالل قاجاريه ضمن اينکه تاکيد کرد مدافع اين سلسله پادشاهي نيست و «از آنها کام ً ال مأيوس» است ،گفت که تغيير قانون اساسي «دو جنبه دارد» يکي جنبه داخلي و ديگري جنبه خارجي. جنبه داخلي آن است که اگر سردار سپه پادشاه شود ،او هم مسئول و هم فرمانده کل قوا و حاکم بر همه چيز خواهد بود ،و چنين وضعي «ارتجاع...و استبداد صرف» خواهد بود. مصدق در نطق خود گفت« ،حاال آقاي رييسالوزراء پادشاه شد .اگر مسئول شد که ما سير قهقرايي ميکنيم... مملکت مثل زنگبار بشود که گمان نميکنم در زنگبار هم اين طور باشد که يک شخص هم پادشاه باشد و هم مسئول مملکت باشد». از نظر مصدق ،در مملکت مشروطه رئيسالوزرا مهم است نه پادشاه .سپس با اشاره به خدمات رضاخان به مملکت او را عنوان نخستوزير مؤثر و مفيد دانست ،نه در
انتخابيه خود تخصيص بدهد. کارگروهي از ناظران برگزيده شوراي حقوق بشر سازمان ملل ،انتخابات را نظارت كنند. چنين مجلسي ميتواند آغازگر يك جنبش سياسي بي خشونت و تدريجي براي قانونگزاري مورد نياز يك جامعه آزاد و مردمساالر باشد كه در آن همه مردم بي هيچ تبعيض يا محدوديت در سرنوشت و اداره كشور مشاركت داشته باشند و همه مردم براي پيشرفت و نيرومندي و سربلندي ميهن تالش نمايند.
نگارش دوم:
شرايط ضروري براي يک انتخابات آزاد ،دموکراتيک و فراگير به شرح زير اعالم ميشود: زندانيان سياسي و عقيدتي آزاد شوند. فعاليت و گردهمايي براي حزبهاي سياسي و سازمانهاي مدني آزاد شود. رسانهها آزاد باشند و تهديد و سانسور خودکامگي ـ محور وجود نداشته باشد. شوراي نگهبان در گزينش نامزدان دخالت نكند. وزارت کشور ،با يک پرسشنامه ساده ،نامزدان را شناسايي و بدون تفتيش عقيده يا التزام نامنويسي کند. يك كارگروه ،شامل نمايندگان حزبهايي که در انتخابات شرکت ميکنند بر حوزههاي راي گيري نظارت کنند. صدا و سيما وقت مساوي به همه نامزدان در حوزه هاي انتخابيه خود تخصيص بدهد. کارگروهي از ناظران برگزيده شوراي حقوق بشر سازمان ملل انتخابات را نظارت كنند.
مقام پادشاه. جنبه خارجي از نظر مصدق اين بود که قانون اساسي ايران در جامعه ملل «معروفيت» داشت و جهان ،ايران را با آن قانون اساسي به رسميت ميشناخت ،بنابراين تغيير آن به ضرر مملکت ميشد .مصدق ميگفت« ،قانون اساسي يک اصولي دارد که به واسطه معروفيتش به عقيده بنده حتيالمقدور تا يک قضيه حياتي و مماتي پيدا نشود نبايستي تغيير داد». مصدق در پايان گفت« ،خدايا تو را به شهادت ميطلبم که آنچه گفتم عقيده خودم بود و آنچه در خير مملکت است ميگويم و اينجا عتبه [درگاه] آقايان را ميبوسم و مرخص ميشوم». مصدق مجلس را ترک کرد و منتظر نشد که نطق داور در رد ادلهاش را بشنود. پرسش محتوم :به راستي تفاوت اين دو متن چيست؟ مگر نه اينکه هر دوي آنها مطالبات مشابهي را مطرح ميکنند؟ و چرا ـ از ديدگاه سکوالر دموکراسي ـ متن دوم بر متن نخست ارجحيت دارد و ميتوان از آن پشتيباني کرد؟ پاسخ اين پرسشها را بايد در مراجعات مکرر متن اول به «مواد مغفوله قانون اساسي اسالمي شريعتمدار کنوني» جستجو کرد که ،بي کارکردي موجه و معطوف به نتيجهاي متفاوت ،زمينه تأکيد بر نکات زير را فراهم ميآورد: الف :قانون اساسي شريعتمدار کنوني را به عنوان چارچوب مراجعه تثبيت ميکند و حتي آزاديها و شرايط مطالبه شده را در متن آن جاي ميدهد؛ حال آنکه نگاهي سريع به اين قانون اساسي شريعت مدار ثابت ميکند که هيچ يک از خواستهاي نويسندگان متن اول به موجب مواد مختلف اين قانون عملي نيستند و اجرائي شدن کل مواد اين قانون مشروط به مواد شريعتي است که دو گروه نخست مندرج در ابتداي اين مقاله (يعني «بنيادگرايان شريعتمدار» و «اصالح طلبان وفادار به قانون اساسي») پاسدار آن محسوب ميشوند .به عبارت ديگر ،موادي که در اين قانون «مغفوله» اعالم ميشوند ،در واقعيت امر «مغفوله» نيستند بلکه ،به وسيله مواد شريعت مدار همين قانون« ،عملي» محسوب نميشوند. ب :با پذيرش قانوني اساسي شريعتمدار کنوني، حکومت و دولت برخاسته از آن نيز حقانيت قانوني پيدا کرده و به رسميت شناخته ميشوند ،حال آنکه مطالبه محوران يک کشور اشغال شده به دست بيگانه نيز ميتوانند مطالبات خود را مطرح کنند بي آنکه اشغال کشورشان را به رسميت بشناسند. پ :و از همين راه همه نهادهاي ديگر برآمده از آن،
43
به عقيده غني ،هر چهار نماينده مخالف کلمهاي به نفع قاجاريه نگفتند و رضاخان را به خاطر برقراري امنيت ستودند ،اما به طور خالصه سه دليل براي مخالفت خود اقامه کردند -1 :نمايندگان سوگند خوردهاند که به پادشاه وفادار باشند؛ -2قانون اساسي سلطنت را به قاجاريه واگذار کرده و براي خلع آن قانون اساسي بايد ترميم شود؛ -3فقط با نوعي همهپرسي ميتوان قانون اساسي را تغيير داد. از 85نماينده حاضر 80نفر رأي مثبت دادند و 5نفر راي ندادند. بر طبق اسناد هيچ يک از نمايندگان مخالف طرح به مجلس مؤسسان راه پيدا نکردند و دستياران رضاخان نمايندگان طرفدار او را به مجلس بردند. به نوشته مکي «چيزي که در تسريع شهرباني در انتخاب افراد مورد نظر واقع گرديد ،بياعتنايي مردم نسبت به انتخابات مجلس مؤسسان بود ،چه غالب اهل تهران باطنًا از سردار سپه دل خوشي نداشتند». مأمورين شهرباني هم موقعيت را مغتنم شمردند و افراد مورد نظر را پاي صندوق بردند و به اين ترتيب 260نماينده مجلس مؤسسان تعيين شدند. 15آذر اولين جلسه اين مجلس تشکيل شد و قرار شد سه متمم قانون اساسي را که مربوط به سلسله قاجاريه بود تغيير دهند و اصل چهلم را «به حال خود باقي گذارند». اصل 36سلطنت مشروطه را به رضاخان تفويض کرد .طبق اصل 37مقرر شد که پسر بزرگ پادشاه از مادري ايرانياالصل وليعهد باشد .اصل 38هم ميگفت که در هنگام انتقال سلطنت ،وليعهد بايد حداقل 20ساله باشد. قبل از تشکيل مجلس مؤسسان قرار نبود که پادشاهي موروثي باشد ،اما بعد از تشکيل مجلس اين نظر ناديده انگاشته شد و رضاخان بر موروثي بودن تاکيد کرد. روز 21آذر ( 12دسامبر) مجلس موسسان به تغيير قانون اساسي ،انحالل قاجاريه و پادشاهي رضاخان رأي مثبت داد. تنها سه نفر به اين تغيير رأي ممتنع داده بودند که گويا به خاطر موروثي شدن سلطنت نظرشان درباره تغيير قانون اساسي عوض شده بود. رضاخان روز 24آذر مراسم تحليف را در مجلس شوراي ملي به جا آورد و به قانون اساسي جديد سوگند ياد کرد. در سالهاي پس از آن مصدق تبعيد شد و مخالفان رضاخان يک به يک از پيش پاي او برداشته شدند. به اين ترتيب حکومت او و پسرش تا زمان سرنگوني بيش از نيم قرن برقرار بود. همچون مجلس خبرگان رهبري ،واليت فقيه ،دولت ،و قواي سه گانه نيز حقانيت مييابند.
نتيجه گيري
من در دادن صفت «ساده لوحانه» به کار نويسندگان متن اول ،قصد اهانت و جسارت نداشته و صرفًا به مسئله نتايج سهل الوصول آن براي حکومت و صعب العبور آن براي مطالبه محوران اشاره کرده و ،با توجه به اينکه نويسندگان متن اول يقينًا فکر ميکردهاند که با يادآوري مواد مغفوله و رجوع مکرر به قانون اساسي کنوني بهانه را از دست مجريان انتخابات ميگيرند ،اين تالش بيهوده را ناشي از «ساده لوحي سياسي» آنان دانستهام. گروههاي سياسي هنگامي که مطالبات خود را در چهارچوب قواعد بازي هر آن حکومتي که باورش ندارند بيان ميکنند ،در واقع وارد جرياني ميشوند که بردش يک سره از آن حکومت است و باختش يکسره به مطالبه کنندگان ميرسد .حال آنکه طرح مطالبات بدون اشاره به آن قواعد بازي که حکومت پاسدار آن است الاقل اگر حاصلي براي مطالبه کنندگان نداشته باشد برگ برندهاي را نيز به دست حکومت گران نميدهد. اين موضوع تنها يک نمونه از «مطالبه محوري ساده لوحانه» است که در واقعيت امر امضاي برخي از سرشناسترين مدعيان سکوالر دموکراسي را در داخل کشور در پاي خود دارد .تنها کافي است تا از اين منظر و به مدد اين معيار ،خوش بينيها و نحوه طرح مطالبات مختلف را در همين دوره چند ساله دولت حسن روحاني به مشاهده ارزيابانه گذاشت تا روشن شود که عمق ساده لوحي مندرج در اينگونه مطالبه محوري تا چه حد است.
44
January 2016 دي 1394
يورش به سفارتخانهها،
تکرار يک تجربه خطا تعقيب چنين سياستي از سوي دولتمردان سعودي است. بنابراين اعدام اين روحاني شيعه حلقهاي از زنجيره سياستهاي تحريکآميزي است که رياض در چند ماه گذشته دنبال کرده است .سياست تحريکآميز ،سياستي است که هدفش برانگيختن واکنش ناسنجيده طرف مقابل است .حريف را تحريک ميکند تا شتابزده دست به اقدامي بزند ،اقدامي که ميتواند زيانبخش باشد و بهايي گران به همراه آورد. و جمهوري اسالمي ،يا حداقل اليه افراطي نيروهاي اصولگرا“ ،آگاهانه” در اين دام افتادند .به جاي جلب توجه اذهان بينالمللي به نقض آشکار حقوق بشر در عربستان و تالش براي ايجاد موج مخالفت با سياستهاي تحريکآميز عربستان در منطقه ،همان خطاي تجربه شده پيشين را تکرار کردند :يورش به سفارتخانه عربستان در تهران و کنسولگري اين کشور در مشهد. جمشيد فاروقي ،رئيس بخش فارسي دويچه وله
سياست بستن سنگها و رها کردن سگها
اينکه قدرت سياسي در ايران چند پاره است و هر کس ،بسته به جايگاهاش در برج قدرت سياسي ،ساز خود را ميزند ،بر کسي پوشيده نيست .و بر کسي پوشيده نيست که گروهي از اصولگرايان از توافق هستهاي خرسند نيستند و همه تالش خود را به کار گرفته و ميگيرند ،تا بر کوره تنش در مناسبات خارجي ايران بدمند .اما آنچه بر بسياري پوشيده است ،اين که ،آزموده را چند بار بايد آزمود و يک خطا را چند بار بايد تکرار کرد؟ تاريخ سياسي جمهوري اسالمي ،تاريخ تنش در مناسبات خارجي ايران است .اين تاريخ پر تنش با يورش به سفارت آمريکا و گروگان گرفتن کارکنان آن سفارت شروع شد ،با يورش نيروهاي “خود جوش” به سفارت بريتانيا ادامه يافت و حال نسل ديگري از همان نيروهاي “خود جوش” که در پهناي تاريخ اين جمهوري ،و در سايه برخي از صاحبان قدرت و نفوذ ،آشکار و پنهان ،جاي خوش کردهاند ،دست به اقدامي مشابه زده است .و حاصل هر سه يورش تنها يک چيز و آن انزواي بيشتر ايران است! در اينکه سران عربستان از توافق هستهاي جمهوري اسالمي ناخرسند بودهاند ،ترديدي نيست .و اگر نيک بنگريم ،اين ناخشنودي تنها به عربستان هم محدود نميشود .شماري از شيخنشينان خليج فارس و حتي ترکيه عليرغم اظهارات رسمي از توافق کسب شده ناراضي هستند .اسرائيل که آشکارا مخالفت خود را با اين توافق اعالم کرده است. سران عربستان سعودي با تشکيل اتحاد پرسشبرانگيز ضد ترور و بسيج کردن متحدان خود در منطقه عليه ايران و شرکت تمام عيار در جنگ نيابتي در سوريه ،يمن و عراق نشان داده است که از تنشآفريني بيشتر در منطقه ابايي م نمر النمر ،يک روحاني شيعه ،نشانه آشکار ندارد .اعدا
راز موفقيت سياست تحريکآميز عربستان را بايد در اين نکته جست ،که در بدنه و رهبري جمهوري اسالمي نيز نيروهايي وجود دارند ،که خواهان تنش بيشتر در منطقه و در مناسبات ديپلماتيک ايران هستند .به فرمان آنهاست که نيروهاي “خود جوش” از النههاي خود خارج ميشوند و دست به عمل ميزنند. زيان ناشي از عملکرد گروههاي فشار و “خود جوش” براي روابط بينالملل جمهوري اسالمي بسيار سنگين بوده است .اين ادعا که نيروهاي انتظامي جمهوري اسالمي قادر به کنترل اين چند صد نفر نبودهاند ،اعتراف به ناتواني دولت و مسئوالن است و در واقعيت هم کمتر کسي را قانع ميکند. چه همين نيروها در سرکوب جنبش سبز خيلي هم کارآمد پا به ميدان نهاده بودند. چنين است که ميتوان نتيجه گرفت که عدم کنترل اين نيروها ريشه در همآوايي برخي از جناحهاي جمهوري اسالمي با عملکرد اين نيروهاي “خود جوش” دارد .سياست بستن سنگ و رها کردن سگ ،سياستي نيست که بتواند کوچکترين گرهي از مشکالت بينالمللي ايران بگشايد. آنچه ايران در اين شرايط حساس بدان نياز دارد ،پيش گرفتن سياست تنشزدايي در منطقه و تالش براي رهايي از انزواي سياسي است و نه تنيدن پيلههاي ضخيمتر انزوا بر تن کشوري تحريمزده. نيروهاي واقعگراي جمهوري اسالمي ميبايد هر چه زودتر نيروهاي “خود جوش” در بدنه و حاميان قدرتمندشان را تحت کنترل خود درآورند و از طريق گفتوگو مانع از بحرانآفريني و تنشفزايي اين نيروها شوند .چرا که دامن زدن به بحران و افزودن تنش در مناسبات خارجي تنها به سود دشمنان ايران تمام ميشود و ميتواند پيامدهاي خطرناکي براي ايران و منطقه داشته باشد .
دنباله از صفحة 42
اما مصرف زياد دارو يک وجه ديگر هم دارد و آن وجه اقتصادي قضيه است .طبيعي است که فروش باال براي نهادها يا کساني سودآور است و از اين رو حفظ وضع موجود برايشان مطلوب. با توجه به همين امر ،دکتر ديناروند راه حل ديگري را هم مطرح ميکند« ،راه اجراي درست پروتکلهاي تجويز دارو ،نسخهنويسي الکترونيک است .اين امر فقط برعهده سازمان غذا و دارو نيست و بيمهها بايد به اين موضوع ورود کنند؛ چرا که مصرف و تجويز منطقي دارو بيترديد به نفع بيمههاست». و در نهايت اينکه مصرف دارو در کشور يکسان نيست و در استانهاي مختلف ،تفاوتهايي ديده ميشود. دسترسي به پزشک و دارو و توان مالي براي اين خدمات در نقاط مختلف ايران يکسان نيست و اين واقعيت خود را در آمارها نشان ميدهد. بر اين اساس آذربايجان شرقي و قم بيش از ساير استانها براي دارو هزينه ميکنند و استانهاي سيستان و بلوچستان ،هرمزگان و البرز کمتر از ديگر نقاط کشور.
پس از آنکه اداره کل نظارت بر دارو در مهر 1380 تجويز ديکلوفناک تزريقي را ممنوع کرد ،ترامادول جايگزين آن شد و از آن به بعد يکي از شايعترين داليل مسمويت دارويي در ايران «مصرف بيش از حد و خودسرانه» ترامادول خوراکي است. از سوي ديگر ،استفاده از ترامادول به عنوان داروي ترک اعتياد و دسترسي آسان به آن و عدم ممنوعيت آن به عنوان داروي شبه مخدر باعث شده تا مسموميت با ترامادول به صورت گستردهاي افزايش پيدا کند. اما به گفته دکتر ديناروند ،با وجود مصرف بيش از حد دارو در ايران« ،در بسياري از موارد مصرف دارو بسيار پايينتر از نياز واقعي است؛ در مواردي چون کنترل قند خون و ديابت ...مصرف دارو کمتر از حد معمول است». راهحل البته بسيار آشنا است ،آموزش کافي پزشکان و داروسازان و آگاهي رساني و ارتقاي دانش و فرهنگ دارويي مردم.
دنباله از صفحة 16
تنشهاي تاريخي ايران و عربستان
عبداهلل ،وليعهد وقت و پادشاه بعدي عربستان ،در نشست سران سازمان کنفرانس اسالمي در تهران شرکت کرد. عربستان انتخاب محمد خاتمي به مقام رياست جمهوري را تبريک گفت و فصلي تازه در روابط دو کشور گشوده شد. در دوره رياست جمهوري اکبر هاشمي رفسنجاني ،سران دو کشور ديدارهايي در حاشيه مراسمهاي رسمي خارجي داشتند و از آقاي هاشمي به عنوان «معمار اوليه روابط دو کشور» ياد ميشود ،اما دوره رياست جمهوري خاتمي کماکان نقطه اوج روابط دو کشور بوده است.
قتل رفيق حريري
قتل نخستوزير وقت لبنان در بهمن 1383عربستان را خشمگين کرد .عربستان که روابط نزديکي با رفيق حريري داشت و فقط در يک سال حدود 600ميليون دالر براي بازسازي لبنان هزينه کرده بود ،سوريه ،متحد ايران را مسئول ترور او ميدانست .فشارهاي بينالمللي با همراهي عربستان باعث شد پيش از آنکه دادگاه رسيدگي به قتل آقاي حريري به نتيجه قطعي برسد ،نيروهاي سوريه خاک لبنان را ترک کنند .پنج سال بعد از اين اتفاق ملک عبداهلل ،پادشاه عربستان با بشار اسد ،رئيسجمهور سوريه ديدار کرد که بعضي اين ديدار را نشانهاي از تالش عربستان براي دور کردن سوريه از ايران تعبير کردند.
توقف عمره
با وجود نگراني عربستان از برنامه هستهاي ايران، روابط دو کشور تا زمان روي کار آمدن محمود احمدينژاد کماکان حسنه ماند .اما بعد از رياست جمهوري آقاي احمدينژاد روابط سياسي دو کشور تحت تاثير رويدادهاي منطقهاي و رقابتهاي سياسي و همينطور بعضي از اظهارات رييسجمهور وقت ،يک بار ديگر در محاق فرو رفت .محمود احمدينژاد چند بار به عربستان سفر کرد ،اما درنهايت اين سفرهاي بيپاسخ ثمري براي بهبود روابط دو کشور نداشت. دي ماه 1388به دنبال اختالف مقامهاي عربستان و ايران درباره رفتار با زائران ،ايران اعزام زائر براي عمره را متوقف کرد.
بحران بحرين و طرح ترور سفير عربستان
بعد از وقوع تحوالتي در منطقه که به «بهار عربي» معروف شد ،حرکاتي در ميان شيعيان بحرين عليه حکومت اين کشور شکل گرفت که عربستان آن را به ايران نسبت داد و اين کشور را به «تحريک شيعيان» بحرين متهم کرد .ايران همواره اين اتهام را رد کرده است .در مهرماه ،1390ايران به «تالش براي ترور سفير عربستان در واشنگتن» متهم شد. آمريکا اعالم کرد که طرح نيروي قدس سپاه پاسداران ايران براي ترور عادل الجبير ،سفير عربستان سعودي در واشنگتن را خنثي کرده است .در اين رابطه ،يک ايراني ساکن و تبعه آمريکا دستگير و زنداني شد.
اعدام چند ايراني در عربستان
خرداد 1391به دنبال اعالم خبر اعدام چند ايراني در عربستان به اتهام حمل مواد مخدر ،کاردار اين کشور در تهران به وزارت خارجه ايران احضار و مراتب اعتراض ايران به او اعالم شد .به گفته دولت ايران ،حدود 40ايراني در عربستان سعودي به اتهام حمل مواد مخدر زنداني شده بودند ،بي آنکه به خدمات کنسولي و دادرسي عادالنه دسترسي داشته باشند .ايران در اعتراض به اين اعدامها نماينده خود را براي شرکت در مراسم خاکسپاري وليعهد عربستان نفرستاد .عربستان هم چند روز بعد صدور رواديد براي زائران ايراني را متوقف کرد .در طول دوران رياست جمهوري محمود احمدينژاد ،بارها مقامهاي ايران از جمله آيتاهلل خامنهاي درباره رفتار «نامناسب» با زائران ايراني هشدار دادند و در مقابل عربستان هم از ايران خواست مراسم حج را «سياسي» نکند.
«هالل شيعي»
منتقدان ايران در منطقه ،اين کشور را متهم ميکنند که سعي دارد با نفوذ در کشورهاي منطقه «هالل شيعي» را مقابل کشورهاي سني منطقه ايجاد کند .عالوه بر نفوذ ايران بر لبنان و حزباهلل ،تحوالت اخير بحرين ،سوريه ،عراق و يمن ،نگراني عربستان را از تقويت قدرت منطقهاي ايران افزايش داده است .حمايت از بشار اسد در جنگ داخلي، ايران را بهطور غير مستقيم وارد نبردي کرده است که سوي ديگر آن شبهنظاميان سني هستند .شبهنظامياني که گفته ميشود عربستان حامي آنها بوده است .نزديکي دولت عراق به ايران بعد از سقوط صدام حسين و نقش ايران در مقابله
44
با گروه موسوم به دولت اسالمي (داعش) نگراني عربستان را بيش از گذشته افزايش داده است .دولت سعودي اکنون نگران آن است که نفوذ ايران تا نزديکي مرزهاي او در يمن کشيده شود .نگرانياي که پيش از اين درباره بحرين مطرح بود .عربستان حمالت هوايي گستردهاي عليه شيعيان حوثي آغاز کرد .در بهار سال ،1394ايران در اعتراض به حمالت عربستان چند بار کاردار عربستان را احضار کرد..
پرونده اتمي
مقامهاي عربستان سعودي از زمان طرح پرونده اتمي ايران ،در اظهارات علني خواستار حل و فصل ديپلماتيک اين موضوع بودهاند ،اما برخي اسناد «ويکيليکس» نشان ميدهد که لحن مقامهاي اين کشور از سال 2008تندتر شد .بر اساس اسناد منتشر شده ،دولت سعودي به ديويد پترائوس، فرمانده آمريکايي نيروهاي چند مليتي در عراق گفته بود که بايد با «پرونده اتمي ايران و مطامع اين کشور در عراق» مقابله کرد .بر پايه يکي از اين اسناد ،ملک عبداهلل پادشاه وقت عربستان سعودي از آمريکاييها خواسته بود تا «سر مار را قطع کند ».سند «ويکيليکس» نشان ميدهد برخي مسئوالن سعودي از آمريکا خواستند براي ويران کردن مراکز اتمي ايران به اين کشور حمله کند .عربستان سعودي بعد از تفاهم لوزان با نگراني از نتيجه اين تفاهم تاکيد کرده بود هرچه از مذاکرات با ايران به دست آيد ،عربستان هم به دنبال همان خواهد بود .آيتاهلل خامنهاي رهبر ايران در اولين اظهارنظرش پس از تفاهم اوليه اتمي در لوزان گفته بود، «حاال يک کشور عقبمانده ميگويد اگر ايران غنيسازي داشته باشد ،ما هم غنيسازي ميکنيم ،خوب تو هم برو و غنيسازي کن».
«تعرض» به دو نوجوان ايراني و توقف عمره
فروردين ،1394انتشار گزارشهايي در باره «تعرض» به دو نوجوان ايراني در فرودگاه جده عربستان باعث خشم بعضي از ايرانيان شد .عدهاي مقابل سفارت عربستان در تهران تجمع کردند و بعضي خواستار توقف اعزام زائران به حج شدند .گرچه روابط دو کشور بعد از حمالت هوايي عربستان به يمن تيرهتر شده و دولت عربستان هم از مدتها قبل روند صدور ويزا را کند کرده بود ،اما ماجراي «تعرض به دو نوجوان ايراني» باعث شد تا مقامهاي ايران اعالم کنند که اعزام زائر به حج را متوقف ميکنند.
حادثه منا
در مهرماه ،1394مرگ بيش از 400ايراني هنگام اجراي مناسک حج در منا باعث اعتراض شديد ايران شد. دولت ايران از عربستان توضيح خواست و حسن روحاني، رييسجمهوري ايران در ديدار با دبيرکل سازمان ملل متحد از او خواست «وظايف قانوني و انساني دولت رياض» را در ارتباط با حادثه مرگبار حج متذکر شود .در واکنش ،عادل الجبير ،وزير امور خارجه عربستان سعودي مقامهاي ايران را به «استفاده سياسي از اين فاجعه» متهم کرد .فرمانده سپاه پاسداران نيز تهديد کرد که اين نيرو «انتقام سخت اين جنايت هولناک را از آل سعود خواهد گرفت».
اعدام شيخ نمر
12دي ماه ،1394شيخ نمر باقر النمر ،روحاني شيعه معترض و 46نفر ديگر در عربستان اعدام شدند .مقامهاي ايراني و مراجع شيعه بارها خواستار توقف اجراي حکم آقاي نمر شده بودند .اعدام او در ايران واکنشهاي گستردهاي داشت .سپاه پاسداران ايران گفت انتقام سختي از عربستان گرفته خواهد شد .وزارت خارجه ايران کاردار عربستان را احضار کرد و گفت دولت عربستان براي اعدام شيخ نمر «تاوان سختي» خواهد پرداخت. همچنين ،سفير ايران در رياض به وزارت خارجه عربستان احضار شد و رهبر ايران گفت انتقام الهي گريبان سياستمداران سعودي را خواهد گرفت .شماري از معترضان در مشهد و تهران با مواد آتشزا به ساختمان کنسولگري و سفارت عربستان حمله کردند و نام خيابان سفارت عربستان در تهران به خيابان «شيخ نمر باقر النمر» تغيير کرد.
مهلت قبول آگهي در «پرديس»بيستمين ( )20روز هر ماه ميباشد.
45 CONTINUED FROM COVER PAGE
Is Congress empowering Iranian hard-liners? Even Supreme Leader Ayatollah Ali Khamenei pointed to the likelihood of extending negotiations to other non-nuclear issues if the United States proves to be trustworthy. This line of thinking, however, is changing with the recent series of US measures — including the recent congressional vote to restrict visafree travel to the United States for those who have visited Iran in the past five years. Indeed, many in Iran are coming to the conclusion that no matter what rhetoric or action the Islamic Republic may assume, the United States will continue its enmity with Iran. Thus, a new consensus is being formed — but this time, against the United States. People from almost all political orientations have interpreted the new Visa Waiver Program (VWP) changes as running counter to the JCPOA. Ali Larijani, the parliament speaker and a powerful conservative supporter of the nuclear negotiations, has criticized the law, while many Reformist politicians have also condemned it as being against Iranian goodwill in engaging with the United States. Zarif, the foreign minister and chief nuclear negotiator, has additionally said that the new law breaches the JCPOA. When seen in the light of historical parallels, the recent developments could be an alarming sign that certain elements in the US foreign policy establishment are seeking to paralyze any effort to normalize relations with Iran. Indeed, the reality is that previous efforts on the part of Iran to engage in strategic dialogue with the United States have been to no avail. In 2001, two weeks after the fall of Kabul, an Iranian delegation attended the Bonn Conference, where it engaged in talks with the United States over the future of Afghanistan. Describing the Iranian delegation’s cooperation at that time, James Dobbins, who was then the White House’s special envoy for Afghanistan, said, “All these delegations proved helpful. None was more so than the Iranians.” Iran was hoping that those talks would extend to a broader range of issues, as former National Security Council, State Department and Central Intelligence Agency official Flynt Leverett has said, but “that channel was effectively foreclosed when President [George W.] Bush in his 2002 State of the Union address labeled Iran as part of the ‘axis of evil.” Indeed, that metaphor was utilized by hard-liners in Tehran to torpedo Reformists who were in favor of engagement with the West. Daniel Heradstveit and G. Matthew Bonham have studied the impact of the “axis of evil” discourse on the internal politics of Iran, concluding that it “strengthened the rhetorical position of conservatives vis-a-vis reformers.” The main problem with the metaphor was that it targeted “entire countries” — including their peoples — rather than
January 2016 1394 دي
problematic policies, or even political leaders. Hence, “the metaphor mobilized the entire country — including ‘friends’ of the US.” Reflecting on the ultimate effect of the “axis of evil” discourse, Heradstveit and Bonham concluded that it had “become a powerful rhetorical tool for mobilizing the ultra-conservative and anti-democratic forces in Iran.” Similarly, the congressional vote to revise the VWP is a godsend for Iranian conservatives — especially as the country is about to hold important parliamentary elections in February. For hard-liners, and many others in Iran, the recent congressional measures are evidence of that the United States will not cease its enmity with Iranians. In this vein, the argument is that moderates and Reformists are wrong about that the United States’ enmity is at least partly because of the anti-American rhetoric of conservatives, but rather as Ayatollah Khamenei stated in May 2014, “The enmity of our enemies is rooted in the resistance of the Islamic Republic against global arrogance and against the hideous habit of dividing the world into the oppressor and the oppressed. Other issues are excuses. Today, their excuse is the nuclear issue. One day, their excuse is human rights and another day, their excuse is something else.” History has shown that US Republicans prefer Iranian hardliners over moderates and Reformists when it comes to foreign policy. This has never been more evident than when 47 Republican senators wrote a letter to Iranian lawmakers in March. US President Barack Obama did not exaggerate when he said, “They [Iranian hard-liners] do have much more in common with the [US] hardliners.” More than ever before, the de facto alignment of Iranian and American hard-liners came into focus during the nuclear negotiations. Former Intelligence Minister Ali Younesi, who now serves as an adviser to Rouhani, talked about the shared interests of Iranian extremists with those of US and Israeli extremists. “Today, the approach of extremists of Iran is the same as the extremists like Netanyahu, the GOP and the American Congress,” Younesi said. Today, moderates are at a historical crossroads in Iran: Their nuclear initiative — the biggest foreign policy issue after the 1979 Islamic Revolution — has been proven to be a success. Rouhani has curbed inflation from 34.7% in 2013 to almost single digits. Economic growth is also predicted to increase to 5% by next year, as sanctions are set to be lifted under the JCPOA. Almost all grounds for a stunning moderate and Reformist victory in the coming parliamentary elections are in place. Yet, hard-liners have also started a counteroffensive to recapture ground that has been lost to Reformists and moderates. Nothing could have helped hard-liners in Tehran more than the VWP changes. Once again, Republicans in the United States betray Reformists and moderates in Iran.
45 Judge's Tirade Bodes Poorly for Independent Music Producers in Iran
Source: International Campaign for Human Rights in Iran An Appeals Court judge has admonished collaborators of a popular music site for ignoring repeated warnings that they were operating illegally and having ties with Iranian singers abroad opposed to the Islamic Republic. Mehdi Rajabian, musician/founder of BargMusic, an underground music distributor in Iran, along with his filmmaker brother Hossein Rajabian and musician Yousef Emadi, appeared at Branch 54 of Tehran Province Appeals Court on December 22, 2015. In Iran, musicians need government authorization in order to hold concerts and produce music. Government scrutiny is stringent, and only music passing official censors receive licenses. As a result, musicians have been pushed underground, and it is within this context that the BargMusic website, established by Mehdi Rajabian in 2009, became a portal for distributing Iranian underground and alternative music. Nevertheless, BargMusic operated openly, and reportedly applied several times for an official permit from the Ministry of Culture and Islamic Guidance.
CONTINUED FROM PAGE 47
But young entrepreneurs like Ghonche Tavoosi are challenging, and changing other aspects of Iran’s status quo. An old Persian adage claims “work is for donkeys.” It’s joked about in today’s world, but many say government jobs and wealthy families made it easy for Iran’s labor pool to subscribe to the theory. Tavoosi is a product of the women’s revolution of the 1980s, and, at just 20 years old, is an exceptional example of her generation’s embrace of hard work and a hunger for independence. “It’s a little bit strange in Iran, for me to be in university and working. I can’t go out with friends, but I love it – I really love working and I have a great team. When I was younger, my parents took me to their offices and gave me tasks to do, and then lunch money, etc. In the new generation people actually like to work. They want to have and spend their own money, rather than rely on their parents. It’s a growing culture.” That growing culture is also one that places an increasingly higher value on women in the workplace. Journalist Shahram Sharif founded ITiran.com, the first portal about tech in Farsi. “Before, there were few, but now there are many tech journalists who are women. Four of my colleagues are female. It’s my honor to work with them.”
A source told the International Campaign for Human Rights in Iran that during the hearing, which lasted 45 minutes, presiding Judge Babaei told the defendants that 90 notices had been sent to them warning that BargMusic’s activities were illegal. He also repeated the accusation that the three artists had promoted female singers as well as “political and anti-revolutionary” ones based abroad. A decision on the appeal is expected in the coming days. In May of 2015, a preliminary court presided over by Judge Moghisseh sentenced the Rajabian brothers and Emadi to six years in prison for “insulting the sacred” and “propaganda against the state” through the production and promotion of underground music. They were also fined 200 million rials (about $6,650) each. The three music distributors were arrested by Iran’s Revolutionary Guards Intelligence Organization in October 2013. They were held in solitary confinement for two months at Ward 2-A of Evin Prison, where they were put under intense pressure to accept make false televised confessions.
Entrepreneur Hamidreza Ahmadi says women are still under-represented in tech and entrepreneurship, a problem not unique to Iran. Nor, he says, deliberate. “There isn’t any discrimination against women, but equally, there is indifference about their advancement. We should actively encourage female participation in the workforce and ensure we have a certain percentage of women board members. I think we’ll see these changes very soon.” In fact, Ahmadi believes with so many women graduating with second and third graduate degrees, they could be the answer to an even bigger problem: human capital. “Women in Iran are smart and well educated and we’re using not them enough. We’re wasting their talent. There’s going to be more pro-activity to get them into IT and other businesses out of necessity, not just advocacy.” The number of women in Iran’s tech sector is already on the rise, Ghonche Tavoosi says, and with support from male colleagues, it can only continue. “I think women should take part more and they are. In the last accelerator cycle, there were no women founders, but this time there were 15 of them, or ten percent of the group. From zero to ten percent – it’s good.”
46
January 2016 1394 دي
Get Over It: Iran Will Have Missiles by Paul R. Pillar There are several important things to understand about ballistic missiles and Iran, beyond the fact that this topic has become one of the latest on which those who want Iran to be an ostracized and feared pariah forever, and who still want to kill the agreement to restrict Iran’s nuclear program, have seized. Ballistic missiles are any projectiles that follow, after an initial powered and guided phase, a ballistic trajectory. Devices with this name include an enormously wide variety of sizes, ranges, and capabilities. They run from short-range battlefield weapons to missiles with intercontinental range. Ballistic missiles are in the armed forces of many states. They have become important and accepted parts of the defense posture of many states. Most of those states do not have what are commonly called weapons of mass destruction, and the missiles in their arsenals are not intended or designed to be used with such weapons. Instead they are part of a standard conventional defense strategy. If there is a genie involved with ballistic missiles, it has long been way, way out of the bottle. Scary rhetoric about Iran has repeatedly referred to the supposed prospect of an Iranian intercontinental ballistic missile, evidently to try to get Americans to believe that Iranian missile programs pose a threat to the United States. Such rhetoric bears little or no resemblance to what the Iranians have been doing in the way of development and testing of ballistic missiles. As missile expert Greg Thielmann, who studies the Iranian program closely, has concluded, an Iranian ICBM “is nowhere in sight.” Iranian work on missiles has focused on shorter-range systems that are more relevant to Iran’s defense needs within its own neighborhood. Those needs, and how Iranian leaders perceive them, are shaped by a painful history of neighbors using ballistic missiles against Iran and by the prospect that missile-armed neighbors might use such weapons again. The Iran-Iraq war, begun by Saddam Hussein’s aggression against Iran in 1980, included several rounds of the “war of the cities” in which civilian populations were subject to bombardment from the air. Iraq used manned aircraft as well as ballistic missiles to attack Iranian cities, but during the later phases of the war the destruction of cities came mainly from Iraq’s missiles. It is impossible to come up with an accurate figure of losses sustained by these missile strikes amid what was a very bloody war overall, but probably in even just the first
round of the war of the cities in 1984, civilian casualties numbered in the tens of thousands. In the Persian Gulf region it was Saudi Arabia that made the single biggest move in the proliferation of ballistic missiles: its then-secret purchase in the 1980s from China of intermediaterange CSS-2 missiles. Today, Iranian leaders look across the Gulf at their regional rivals in Saudi Arabia and see a substantial missile force incorporating technology from China and Pakistan. It would be a non-starter for any Iranian leader, regardless of his politics or ideology, to disavow continued efforts to try to improve and develop Iran’s own force. Additional confusion from the sort of rhetoric one hears today concerns exactly how missiles do and do not relate to the recently concluded nuclear agreement. That agreement— one of the signal achievements on behalf of nuclear nonproliferation—was achieved only by the parties agreeing to focus on the nuclear issue itself rather than wading into other grievances that the parties have against each other. Those include not only Western grievances against Iran but also Iranian grievances against the West and the United States, some of which have to do with U.S. military activities in Iran’s immediate neighborhood. Missiles, like a lot of other issues that each side may have otherwise been anxious to raise, were not the target of the nuclear agreement. Despite frequent references today to Iranian missile tests as a “violation,” they do not constitute any violation of the Joint Comprehensive Plan of Action (i.e., the nuclear agreement) or of the two-year-old preliminary agreement. In fact they do not involve a violation of anything that Iran has agreed to. Iran has never been under any obligation to help sanction itself. And it is only as sanctions that the issue of missiles legitimately comes up at all in connection with the nuclear agreement. An embargo on export to Iran of missile-related materiel and a variety of other types of conventional armaments was part of a host of nuclear-related sanctions specified in a series of resolutions of the United Nations Security Council enacted prior to the beginning of the negotiations that led to the JCPOA. So was a call in a resolution in 2010 for Iran itself not to engage in missile development activity. All of these sanctions, like the other nuclear-related sanctions, were intended to induce Tehran to negotiate restrictions on its nuclear program. In that respect they were no different from sanctions involving banking access or pistachio exports. The missile-related sanctions had the added
purpose of freezing or retarding any possible development of Iranian missiles that could be used to deliver nuclear weapons, as long as there was not yet an agreement precluding Iran from producing the fissile material that would be needed for such a weapon. Now there is such an agreement. The reason for the nuclear-related sanctions no longer exists. If the principle of ending nuclear-related sanctions in return for Iran accepting the tight restrictions and intrusive monitoring provided for in the JCPOA were to be completely observed, then all of those sanctions—including the ones involving missiles—would end once Iran completes, which it might as early as the next couple of months, the measures it is obliged to complete before the accord is implemented. But somewhere along the line the subject of missiles and conventional armaments acquired a life of its own, with political pressure especially on the U.S. side not to give up those sanctions any time soon no matter what Iran does to dismantle key parts of its nuclear program. Thus there ensued some of the toughest negotiations before the JCPOA could be completed. In what
46
has to be considered a major concession by Iran, it finally was agreed to let the embargo related to missiles run for another eight years, and the one covering other conventional arms five years. These are still all nuclear-related sanctions, even if their removal is being delayed despite Iranian compliance with the nuclear agreement. International efforts, and not just those aimed at Iran, to restrict development of ballistic missiles always have been motivated by concerns about missiles that could be used to deliver weapons of mass destruction and especially nuclear weapons. That concern has been the focus and rationale of the Missile Technology Control Regime, the principal international effort to check the proliferation of advanced ballistic missiles. Iranian ballistic missiles pose no threat to U.S. interests as long as Iran does not have the fissile material to build nuclear weapons that could be put atop any of those missiles. Preventing such a nuclear capability is, of course, what the JCPOA is all about. It thus would be a stupidly counterproductive approach to let issues about missiles endanger the implementation and longevity of the JCPOA.
Will Green Movement haunt Iran’s upcoming elections? The registration process for the February 2016 parliamentary and Assembly of Experts elections has come to end with a record number of candidates: Nearly 12,000 individuals registered to compete for a seat in the 290-member parliament. It will be the job of the conservative Guardian Council to determine which candidates pass through their filters and ultimately will be allowed to run. While the council is not obligated to specify publicly why the candidates are qualified or disqualified, it seems the 2009 presidential elections will be a central factor in their decisionmaking process. Guardian Council spokesman Nejatollah Ebrahimian told Tasnim News Agency on Dec. 27 that the council will review all the comments and actions of the candidates during 2009 postelection protests. He said that the behavior of the candidates should not have been such that it could be construed that they participated in the illegal activities during 2009, adding they should have “clear and specific lines drawn with the sedition of 2009.” The contested 2009 presidential elections, which hard-liners refer to as the “2009 sedition,” was a turning point in Iranian elections. The incumbent, controversial hard-liner Mahmoud Ahmadinejad, was announced the victor. The Reformist candidates, Mir Hossein Mousavi and Mehdi Karroubi, challenged the results and encouraged their supporters to hold street protests — the largest since the 1979 Islamic Revolution. Despite hundreds of arrests, dozens of deaths and the house arrest of the so-called Green Movement leaders, Iranian officials responsible for the crackdown continue to raise the issue of the 2009 elections as a sort of dividing line between those who should be allowed to be part of the political process and those who should not. The Guardian Council spokesman was not the only official to discuss the 2009 elections recently. Mohammad Hussein Safar-Harandi, an adviser to the Islamic Revolutionary Guard Corps, said Dec. 27 that Mousavi “is still under delusion and for this reason has not repented nor apologized.” Mousavi, his wife, Zahra
Rahnavard, and Karroubi have been under house arrest since February 2011. While a number of the Reformists had their political careers come to an end over the 2009 elections, politicians who stayed on the fence or were perceived to have supported the Green Movement behind the scenes are most at risk of being disqualified in these current elections. Ayatollah Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, a candidate in the Assembly of Experts elections, is perhaps the most well-known political figure who is attacked by conservative media for not drawing a clear line with those who contested the elections. While Rouhani will hope that moderates make a strong showing to break the grip of conservatives over this parliament, given the high number of candidate registrations, there will certainly be a high number of disqualifications. Ayatollah Ahmad Jannati, the head of the Guardian Council, said during Friday prayers Dec. 25 that the high numbers of candidates to register are “unfortunate” and “mysterious.» For the people who registered for the Assembly of Experts, which elects the supreme leader, Jannati rhetorically asked, “Do they really know themselves to be religious scholars?” One of the more headline-grabbing candidates to register for the Assembly of Experts was Hassan Khomeini, 43, grandson of former Supreme Leader Ayatollah Ruhollah Khomeini. While Rafsanjani has praised Hassan Khomeini’s religious credentials in the past, others have questioned whether he has the religious experience and training to determine whether an individual is qualified to be the supreme leader.
47
January 2016 1394 دي
Set To Take Over Tech:
47
70% Of Iran's Science And Engineering Students Are Women 70% of of Iran’s science and engineering students are women, and in a small, but promising community of startups, they’re being encouraged to play an even bigger role. The common myth about women in Iran is that they are seen, but not heard, that they’re not permitted to drive, that they are second-class citizens, and that entrepreneurship and positions of power are out of reach. These notions are wrong. For years, women in Iran have owned and managed businesses, many of them in male dominant industries like oil and gas, construction, mining, and now tech. And now, with such a high number graduating with degrees in science and engineering, there’s a push to get women more involved in Iran’s blossoming startup scene.
20-year old Ghonche Tavoosi recently practiced pitching her startup Lendem, to a group of VC’s, including Dave McClure of 500 Startups at iBridges, a conference supporting Iran’s tech community. Through Lendem’s platform, friends, colleagues and neighbors lend each other stuff, like phone charging cables, and other items. The website keeps track of who’s got what, reminds people to give items back, and guarantees their return. Tavoosi pitched well. McClure was impressed, though he won’t make any investments in Iran until sanctions are lifted. In an industry just starting to emerge, women are at the forefront, even if small in numbers. Two sisters, Reyaneh and Bahareh Vahidian, helped organize the first Startup Weekend for Women in Tehran encouraging female entrepreneurs to share ideas and network. Iran’s young women are considered trailblazers in the tech sector, but generations have come before them, including pioneers like Behnaz Aria. More than 15 years ago, before anyone in Iran knew what a startup was, Aria, and her partners opened the country’s first IT training school, Kahkeshan Institute of Technology. Her challenges in the early days of trying to grow Kahkeshan are not unique to women. “It was the beginning of IT services in Iran. At that time, our classes were mostly academic. We pretended to be big, but we were just 4-5 people. I would answer the phone in a different tone of voice, as a manager, as tech support, as a regular member of staff, just so we could appear bigger than we were.” Quickly, Aria and her fellow founders doubled their staff and renovated an entire building to house technology labs and office space. Women make up 40% of its staff, and 37% of its students, higher numbers than ever before. As one of Iran’s great role models for female entrepreneurs, Aria is in good company. One female founder of a petrochemical firm recalls how different things were when she was starting out in business more than twenty years ago. “In my generation it was wishful just to be hired in the government system. But nowadays, there are so many women who say – I have the education, and the opportunity – why should I work for someone else? And if I try and fail, I can always go work for a company.” Women rose to professional power in Iran through a tale of unintended consequences. The 1979 revolution mandated a strictly religious society, and reduced women’s rights, but with an economy
in turmoil, men quickly realized they had no choice but to allow their wives to work. At the same time, the government was keen to compete with the West. It did so with a free education system, which led to the creation of multiple branches of government universities in cities and rural areas, making education more accessible to girls. I heard this history lesson during my visit to Iran last year. Author Dr. Nina Ansary digs deeper into the subject in her recently published book, Jewels of Allah: The Untold Story of Women In Iran. Ansary writes: Women from diverse backgrounds contributed to a major transformation in Iran… may have been misled by Khomeini’s early pronouncements: ‘We are proud that our women, young and old, are active in the educational and economic field…any nation that has women like the women of Iran will surely be victorious.’ Khomeini had no idea many women would take his words as inspiration. Mandatory veiling allowed conservative women to
feel comfortable leaving their homes to study or work. Ansary and others point out today’s culture of gender equality in families is a result of women entering the workforce during the Iraq-Iran war of the 1980s. It’s not uncommon for men to tend to children while women in managerial positions, or in roles such as doctors, lawyers or judges work late. Ansary references Farsi textbooks portraying women in roles outside the home, and families depicted going to the bazaar all together or “a mother washing dishes and a father serving tea.” Women still possess far fewer rights and countless numbers have been arrested, and worse, for any number of violations. President Hassan Rouhani, in power since 2013, has pledged to make changes. Campaign promises include equal opportunities and rights for women, but, as with many of Rouhani’s plans to modernize Iran, there have been few gains because of the conservative tug of power from Supreme Leader Ayatollah Khamenei to maintain the status quo. PLEASE GO TO PAGE 45
Pardis Publications, Inc. P.O.Box 5867 Canton, GA 30114
January 2016 - Vol 22 - Issue 266
Tel: (770) 973-0506 Advertisement: Ext. 1 Billing: Ext 2 Fax: (678) 550-9999 E-mail: pardismag@gmail.com
Is Congress empowering Iranian hard-liners? For years, many in Iran have seen the anti-American discourse of domestic hard-liners as the cause of Washington’s antagonistic policies against the Islamic Republic in recent years — including the sanctions targeting the Iranian nuclear program. Some analysts from both the Iranian conservative and Reformist camps have been of the belief that with softening of the rhetoric and engagement with the United States, some of the tensions will be eased. The recent congressional vote to target travelers who have visited Iran and whose countries are members of the US Visa Waiver Program is empowering hard-liners in Tehran.
By: Mahmoud Pargoo Al-monitor Indeed, in the final year of former President Mahmoud Ahmadinejad’s second term (200913), the atmosphere in Iran was such that except for Saeed Jalili — the former chief
nuclear negotiator — all other candidates in the 2013 presidential election expressed their willingness to revise nuclear policies and to engage in serious negotiations with the West. Hassan Rouhani, who sternly criticized Ahmadinejad’s nuclear policies, won the election and appointed Mohammad Javad Zarif as foreign minister. Consequently, and
as a result of the softening of the rhetoric and engagement in talks with the United States, the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) was signed between Iran and six world powers in July. The agreement was seen as evidence that if Iran engages in serious talks with the United States, issues can be gradually solved. PLEASE GO TO PAGE 45