skich miast, z którą mamy do czynienia od ponad dwudziestu lat, trudno byłoby egzekwować budowę takiej infrastruktury w każdym miejscu, gdzie zabudowa powstaje. Takie działanie przeczyłoby elementarnym wymogom ekonomii. Stąd wprowadzenie obowiązku ponoszenia kosztów budowy infrastruktury publicznej w miastach przez odnoszących korzyści z przekształceń terenów wolnych w budowlane (czy przez tych, którzy korzystają na modernizacji już istniejącej zabudowy) ma nie tylko wymiar aksjologiczny, jest sprawiedliwe społecznie, ale ma trudny do przecenienia walor praktyczny. Ekonomiczne urealnienie procesów zabudowy eliminuje działalność spekulacyjną na gruntach miejskich. Jednocześnie obowiązek ten sprzyja odpowiedzialnemu korzystaniu z tej części prawa do miasta, która obejmuje uprawnienia do kształtowania przestrzeni, zarówno prywatnych, jak i wspólnych, poddaje bowiem te zamierzenia ekonomicznej weryfikacji.
* W polskich warunkach prawnych o prawie do miasta można mówić na gruncie doktryny, języka prawniczego, trudno byłoby w obowiązującym stanie prawnym dostrzec pozytywnie ustanowione lub identyfikowane jako naturalne prawo do miasta. Pojęcie to może oznaczać szereg grup publicznych praw podmiotowych, wynikających z różnego statusu mieszkańca. Może być traktowane jako zawołanie bojowe, dające motywację do poszerzenia sfery wolności mieszkańców miast, ich obowiązków wobec innych współmieszkańców lub ich udziału w działaniach prawnych władz miasta i państwa na terenie miasta. Jak wskazuje opisany powyżej, dość ogólnie zresztą, przykład uprawnień i obowiązków podmiotów tworzących miasto do kształtowania zagospodarowania i zabudowy miasta, jako pewien fragment doktrynalnie pojmowanego prawa do miasta, problematyka prawa do miasta jest niezwykle rozległa i skomplikowana. Aby ją wyczerpująco opisać, trzeba byłoby odwoływać się do innych sfer działania miast, gdzie uprawnienia wynikające ze stanu czynnego są lub, co ważniejsze, powinny być realizowane podczas procesów stanowienia,
202
Igor Zachariasz