Apeldoorn wonen en werken in het groen

werken én wonen in het groen

én het werk… én het wonen...

In dit nummer o.a.:

Hoe leuk is Apeldoorn nu eigenlijk?

Welke voorzieningen zijn er?

Wat zijn wetenswaardig­ heden over de stad en de dorpen?

INHOUD

04

EVEN APELDOORN TELLEN …

Apeldoorn, leuk om te werken en te wonen.

Stad in het groen, maar waar ook genoeg te doen is. Maar wat doet Apeldoorn eigenlijk in de statistieken?

05

APELDOORN ZIT VOL VERHALEN Apeldoorn is niet voor één gat of in één verhaal te vangen. Apeldoorn is een koninklijke stad, maar zet zich daarnaast met Omnisport ook op de sportieve Nederlandse kaart. Tegelijk biedt de groene ligging op de Veluwe volop ruimte voor ontspanning.

10

En verder...

11

IK WIL HIER WONEN

De Apeldoornse wethouder Olaf Prinsen woont met veel plezier in Apeldoorn. Zelfs Amsterdam, waar hij jaren studeerde, kon het niet van Apeldoorn winnen. Waarom hij niet alleen uit liefde, maar ook vanwege werk en familie toch voor Apeldoorn koos lees je op pagina 10.

14

12

2

IN APELDOORN IS EEN BEDRIJF EEN DEEL VAN HET GEHEEL

15

Apeldoorn wordt door het bedrijfsleven in Nederland gezien als een prima vestigingslocatie. We kennen een rede economische dynamiek. Als het wat minder gaat in de ene bedrijfstak, liggen er kansen bij een andere.

APELDOORN, werken én wonen in het groen

WALL OF FAME Een beeld zegt meer dan 1.000 woorden.

Sport, cultuur, ontspanning, recreatie, uitgaan, werken, leven, wonen, het kan allemaal in Apeldoorn.

LIEVER IN APELDOORN Hans Heinhuis en zijn vriendin Inge werken niet in Apeldoorn maar wonen er tóch. In een sfeervolle buurt, met brede lanen en leuke mensen. Benieuwd naar hun verhaal?

Kijk op pagina 14.

IK & APELDOORN Apeldoorn(ers) vastgelegd op de gevoelige plaat.

Werken én wonen in het groen

08

VOORZIENINGEN IN APELDOORN Uit eten, winkelen, naar de film, sporten, cultuur of op zoek naar een evenement? De Apeldoornse binnenstad staat bol van leuke voorzieningen. Bezoek een van de gezellige restaurantjes of beleef bij de JT-bioscoop de nieuwste films in 3D. De Hoofdstraat staat in de top 20 van drukst bezochte winkelstraten in Nederland. En ben je toch al in Apeldoorn, bezoek dan ook eens het CODA-museum in het cultuurkwartier.

Colofon Werken én wonen in het groen is een uitgave van de gemeente Apeldoorn.

Redactie: gemeente Apeldoorn Vormgeving: Balyon, www.balyon.com Drukwerk: PrintApeldoorn Oplage: 2.500 stuks Juni 2014

Hoe lokken we de goede specialisten naar onze bedrijven? Dat was een vraagstuk van de ITbranche zo’n tien jaar geleden. Apeldoornse ITbedrijven wisten het wel. In samenwerking met de gemeente ontstond de campagne ‘… én het werk én het wonen!’ Wij hebben iets wat bedrijven in de Randstad niet hebben: een groene omgeving.

Tijden veranderen, maar de aantrekkelijkheid van Apeldoorn is alleen maar groter geworden. Er zijn veel mensen die vanuit andere woonplaatsen reizen om te komen werken in Apeldoorn. Kan ook goed: met de trein ben je er zo. En iedereen heeft eigen redenen om elders te wonen: familie, het werk van de partner, de scholen van de kinderen.

Daar veranderen we niets aan. Dit magazine is speciaal voor mensen die overwegen om niet langer in de file te staan of in de trein te moeten zitten. Hoe leuk is Apeldoorn nu eigenlijk? Welke voorzieningen zijn er? Wat zijn wetenswaardigheden over de stad en de dorpen? We hebben een heel magazine samengesteld rondom dat thema.

Apeldoorn is een eigentijdse stad waar het heerlijk wonen, werken en ontspannen is. Alle gemakken van de stad dichtbij, maar ook de genoegens van het buitenleven binnen handbereik. In onze ruimtelijke plannen hebben wij het over ‘buitenstad Apeldoorn’ en over hoe we daar zuinig op kunnen zijn zonder dat we alle initiatieven tot ontwikkeling tegenhouden. Want we zijn zuinig op het groen, maar ook op de werkgelegenheid, omdat we nog steeds staan voor: ‘én het werk… én het wonen’.

John Berends Burgemeester

APELDOORN, werken én wonen in het groen

3

Even Apeldoorn tellen...

Feiten en Cijfers 2014

Apeldoorn telde op 1 januari 2014 in totaal

157.534

Ooit was Apeldoorn de grootste gemeente qua omvang: 341 km2, maar door alle herindelingen dalen we steeds verder in die hitlijst.

Wie langs de gemeentegrens wil wandelen, moet zich klaarmaken voor een stevige staptocht van

inwoners.

◴

99

Iets meer dan 18.000 mensen wonen in de dorpen en het buitengebied, de rest in de stad. Daarvan is 7,6% tussen de 18 en de 24 jaar oud, 20,4% is jonger dan 18 en de rest is ouder dan 24 jaar.

Als we 100 en 200 jaar terugkijken, zien we de volgende bevolkingscijfers.

In 1814 woonden er 3.318 mensen in Apeldoorn, in 1914 waren dat er 40.542.

⌂

en wonen Al deze mens 00 in de 69.0 woningen diean eft sta Apeldoorn he te. in de gemeen



km

Er zijn circa 1050 verkooppunten in heel Apeldoorn met een totaal winkeloppervlak van;

270.000 m

1.277 kilometer

Er ligt voor aan wegen in de gemeente Apeldoorn.

In 2013 hadden alle Apeldoorners samen 72.489 personenauto’s om daarover heen te rijden en 6.736 motoren.

4

APELDOORN, werken én wonen in het groen

2

Apeldoorn telt 25 winkelgebieden.

De binnenstad is met ongeveer 80.000 m2 wvo veruit het grootst.

De binnenstad kent een bovengemiddelde variatie in het winkelaanbod.

In 2013 is het aantal arbeidsplaatsen in Apeldoorn is 97.000.

Al die mensen werken in 10.050 bedrijfs­ vestigingen…

Apeldoorn zit vol verhalen Apeldoorn beschrijven is vaak geprobeerd, maar zelden gelukt. Apeldoorn heeft namelijk veel gezichten en welk verhaal je te horen krijgt, hangt af van wie je spreekt.

Er is het verhaal van de groene stad. De vele parken die de wijken van elkaar scheiden, elk met een eigen sfeer. De omringende Veluwse bossen met in september de burlende herten en in het voorjaar de wilde zwijnen met een sliert jonkies die net voor je het pad oversteken.

Er is het verhaal van het paleis, ooit de recreatiewoning van de vroege Oranjes. De aanwezigheid van de Koninklijke Familie veroorzaakte een eigen dynamiek in het toen nog boerse Apeldoorn. Nieuwe woonwijken werden om het paleis gebouwd. Het zorgde voor werkgelegenheid, maar ook voor mensen die graag in de buurt van een paleis hun oude dag wilden doorbrengen.

En dan is er het verhaal van de moderne stad met gedurfde architectuur. De Belastingdienst voor heel Nederland zit in Apeldoorn in het futuristische Walterboscomplex. Schouwburg Orpheus was al een bijzonder ontwerp, maar kreeg een extra dimensie toen er een stuk aan werd toegevoegd. Grote verzekeraars en het hoofdkantoor van het Kadaster voelen zich thuis in Apeldoorn.

Er is het verhaal van de drukke binnenstad, vooral in zomerse tijden als toeristen vanuit de recreatieparken op de Veluwe gezellig komen

‘funshoppen’. Er is het verhaal van de sportieve stad. Veel Apeldoorners sporten bij voetbalverenigingen, op tennisclubs, op wielrenbanen, noem maar op. Maar er is ook het overweldigende Omnisportcentrum waar Europese en Wereldkampioenschappen worden gehouden voor atletiek, voor baanwielrennen en voor volleybal. Er is het verhaal van de veilige stad.

Veel mensen kiezen daarvoor voor een woning in een van de Apeldoornse wijken.

Er is het verhaal van de dorpen om Apeldoorn heen, ieder met een eigen verhaal, een eigen geschiedenis. Radio Kootwijk is zo’n dorp, Uddel ook. En wie in de zomer niet op een donderdagavond langs gaat bij de traditionele markt in Beekbergen, mist een belangrijke attractie.

Al die verhalen bestaan naast elkaar. Ze laten allemaal een andere kant zien van Apeldoorn en de dorpen eromheen. Laten we eens wat dieper al die verhalen induiken.

APELDOORN, werken én wonen in het groen

5

Apeldoorn, de groene stad De Veluwe is een van de grootste aaneengesloten natuurgebieden in West Europa. Als je Apeldoorn uitfietst, kun je urenlang genieten van bos, heide, zandverstuivingen, sprengen en beken. Het dorpje Hoog Soeren is dan een mooie pleisterplaats. Het dorp is zo bijzonder dat het een beschermd dorpsgezicht is geworden, maar ze serveren er ook pannenkoeken die beroemd zijn in de hele streek.

Wie meer van het open terrein houdt, fietst de andere kant op. Tussen de weilanden naar Deventer om koffie te drinken in de schaduw van De Waag. Terug via Zutphen voor een bord soep op de markt.

En wie liever wandelt, kan urenlang de Apeldoornse parken door. Via de kwartjesfontein bij Marialust naar de Poema in het Vellertpark in de wijk Zuidbroek. Park Berg en Bos, onlangs weer helemaal opgeknapt, biedt natuur en sportiviteit. Dit park, naast de gelijknamige wijk, leidt bovendien naar de ingang van de Apenheul.

Apeldoorn, de koninklijke stad Het Veluwse enkdorp Apeldoorn kende meer herbergen dan de andere dorpen in de buurt. Het was de ideale tussenstop voor reizigers van noord naar zuid (of andersom) en van west naar oost (of andersom).

De laatste pleisterplaats op weg naar de Hanzestad Deventer met herbergen als ‘De Rode Leeuw’ en de ‘Moriaen’. Maar het waren de bossen om het enkdorp heen die de aandacht trokken van Koning-stadhouder Willem III. De ideale plek om zijn favoriete bezigheid, het jagen te paard, uit te oefenen. Het kleine kasteeltje ‘het erve in ’t Loe’ werd de basis voor zijn grote

6

APELDOORN, werken én wonen in het groen

ambitie: een paleis bouwen dat de grandeur van Versailles zou overtreffen.

Het paleis kent zijn eigen geschiedenis. De Oranjes zijn er nog steeds aan verbonden. Prinses Margriet woonde met haar gezin in een van de vleugels tot 1975. Het is nog steeds de uitvalbasis voor de familie bij vakanties en bijzondere evenementen.

Op de kaart van 1807 zie je nog een grote afstand tussen dorp en paleis. Die afstand is kleiner geworden: paleis en Apeldoorn zijn letterlijk en figuurlijk met elkaar verweven.

Apeldoorn, de woonstad Genoeg restaurants om elke dag van de maand ergens anders te kunnen eten.

Een schouwburg waar alle grote voor­ stellingen uit het land te zien zijn.

Een bioscoop met veel zalen. Landelijke winkelketens in de binnenstad, gezellige winkels in de buitenwijken. Wie in Apel­ doorn woont, hoeft voor geen enkele voorziening de stad te verlaten.

Wie naar familie wil reizen, is daar binnen twee uur met de auto, of tante Evelien nu in Groningen woont of in Maastricht. De bereikbaarheid is optimaal. Maar zelden komen de grote verkeersaders A1 en A50 in het nieuws voor files rondom Apeldoorn.

De trein reist naar Deventer en verder of naar Amersfoort en verder. Met exact een uurtje ben je van Apeldoorn Centraal op Amsterdam Centraal. De bus staat klaar voor reizen in de regio. Het fietspadennet in en om de stad wordt telkens een stukje beter.

Huizen om te huren of te kopen, zijn er in soorten en maten. Dat was ook al zo voordat de woningmarkt het lastig kreeg. Afhankelijk van de sfeer waarin mensen willen wonen, is er voldoende ruimte te vinden in nieuwbouwwijken of in bestaande bouw vanuit verschillende leeftijden.

De bereik­ baarheid is ­optimaal APELDOORN, werken én wonen in het groen

7

Is er wel voldoende te doen in Apeldoorn?

Waar wilt u heen? Zeg het maar!

Voor­zieningen in Naar de film? JT bioscoop in de binnenstad heeft de grote publiekstrekkers. In 3D als het moet. In de schoolvakanties draaien er meer jeugdfilms. Gigant heeft een bioscoopzaal voor de ‘andere’ film, de filmhuisfilm. Bijna iedere avond van de week draait er een cinematografisch kunstwerk.

8

Uit eten? Waar heb je zin in?

Thais, Italiaans, Chinees, Indonesisch, Japans, Kantonees, Turks?

Het is er in Apeldoorn! Je kiest zelf de sfeer waar je zin in hebt, van veelsterrenklasse tot eetcafé, van een avond wokken buiten de deur tot snel afhalen en thuis in alle rust opeten.

APELDOORN, werken én wonen in het groen

Winkelen? Er is geen wijk in Apeldoorn die geen eigen winkelcentrum heeft. Voor meer specialistische zaken, kun je terecht in de binnenstad.

Bijkomen van het winkelen kan op een van de terrassen op het Raadhuisplein, het Leienplein of het Caterplein.

Apeldoorn Sporten? In teamverband zweten of zelf een trainingsschema volgen?

Recreatief of competitief? Gewoon om je gezond te voelen of om het Olympisch record te verbeteren?

Voor iedereen is een vorm van sport te vinden. In een mum van tijd zit je in de bossen waar je kunt hardlopen of, op sommige plaatsen, mountainbiken.

De Midwintermarathon trekt jaarlijks zo’n 10.000 enthousiast hardlopers die verschillende afstanden afleggen. Start en finish op de Loolaan en de routes natuurlijk dwars door de bossen. De wandelvierdaagse van Apeldoorn trekt deelnemers uit de hele wereld: minder druk dan die van Nijmegen en veel groener!

Naar een evene­ ment? Apeldoorn kent veel evenementen.

Kleinschalige voor een speciale doelgroep, maar ook grootschalige waarbij het Marktplein vol staat met liefhebbers van Dancemuziek of met kraampjes waar je bier en lekkere hapjes kunt proeven.

Dol op cultuur?

Cultuur Onder Dak Apeldoorn, kortweg CODA, bevat zowel een museum voor hedendaagse kunst als een bibliotheek en een archief. Er zijn tentoonstellingen in ACEC, er zijn galerieën dwars door de stad. Er zijn lezingen over filosofische kwesties, voordrachten van dichters, open ateliers, kunstroutes.

APELDOORN, werken én wonen in het groen

9

COLUMN VAN DE WETHOUDER

Ik wil hier wonen!

Vanwege mijn studie heb ik lange tijd in Amster­ dam gewoond en daar natuurlijk plezier gehad van de nabijheid van grote musea en een ongeëve­ naarde keuze aan uitgaansmogelijkheden. Voor liefde, werk en familie toch weer terug gekomen naar Apeldoorn en met veel plezier! Ook school­ vrienden, jongens en meisjes uit mijn oude buurt, zie ik steeds vaker terugkomen naar het oude vertrouwde Apeldoorn. Ik ben blij terug te zijn en dat zie ik ook bij mijn vrienden. Ik kies voor Apel­ doorn, ik wil hier wonen!

De redenen om je ergens te vestigen verschillen van mens tot mens, van gezin tot gezin. Werk is zo’n reden, maar ook familie, vrienden, beschikbare voorzieningen of de aantrekkelijkheid van de omgeving. Over voorzieningen en aantrekkelijkheid gaat dit magazine.

Wie overweegt om in Apeldoorn te gaan wonen, wil weten wat er zoal te halen en te beleven is. Paleis het Loo en de Apenheul zijn bekend in het hele land, die komen ook aan bod, maar er is meer.

We tonen de parels van Apeldoorn, maar ook de feiten en cijfers.

We vertellen iets over het nu, maar ook iets over hoe zo allemaal is gekomen, want Apeldoorn heeft een bijzondere geschiedenis.

Tekst en foto’s in dit magazine helpen iedereen op weg bij het antwoord naar die ene brandende vraag. Apeldoorn heeft het allemaal, maar wil je er ook wonen?

Voor degenen die vinden dat Apeldoorn nog niet af is, geldt dat ik graag met hem of haar in gesprek ga: wat kunnen we beter? Wat mist er in deze stad? Help het gemeentebestuur stappen te maken in de richting van een stad waar ook jij graag woont. Zodat ook jij zegt: ik wil hier wonen!

Olaf Prinsen, wethouder Economische Zaken

10

APELDOORN, werken én wonen in het groen

wall of fame

APELDOORN, werken ĂŠn wonen in het groen

11

In Apeldoorn is een bedrijf een Deel van het geheel Waar nieuwe buurten worden gebouwd, is de buurtbarbecue een goede manier om de mensen uit de straat te leren kennen! Maar nieuwe bedrijventerreinen kennen geen buurtfeesten. Burgemeester en wethouders vinden het wel belangrijk dat de ondernemers weten naast wie ze gevestigd zijn en daarom grijpen zij iedere gelegenheid om directeuren en hun staf samen om tafel te zetten. Ondernemers die elkaar ontmoeten bij een sportief evenement bijvoorbeeld, blijken na kennismaking wat aan elkaar te hebben. Eigenlijk net als bij de buurtbarbecue: de ladder van de buurman kun je mooi even lenen als er iets in de dakgoot ligt.

12

Samenwerkende bedrijven staan open voor loopbaangroei die verder gaat dan de eigen onderneming

Netwerken: 1+1 = 3 Zo zijn in het verleden ICT-bedrijven én bedrijven met grote ICT-afdelingen, gaan samenwerken om personeel te werven of personeel uit te wisselen. Zo zijn al enige tijd zorgbedrijven in Apeldoorn aan het samenwerken met elkaar, maar ook met Apeldoornse ICT-bedrijven. Kan het ICT-bedrijf soms oplossingen bieden voor vragen vanuit de zorg? In Apeldoorn staan bedrijven niet op zichzelf, maar vormen ze een onderdeel van een groter Apeldoorns netwerk. Zo is er ook een toeristisch platform actief en een kerngroep Zorg.

En ook werknemers profiteren daarvan. Samenwerkende bedrijven staan open voor loopbaangroei die verder gaat dan de eigen onderneming. Het schept bovendien een goede economische basis. Regio’s met veel van dezelfde soort bedrijven lopen risico’s als die bedrijfstak in zwaar weer komt. Apeldoorn kent een brede economische dynamiek. Als het wat minder gaat in de ene bedrijfstak, liggen er kansen bij een andere.

Trots

stedelijke voorzieningen en, ja daar is hij weer, een prachtige woonomgeving. De aantrekkelijkheid stralen we graag uit. Niet alleen om nieuwe bedrijven naar Apeldoorn toe te halen, maar ook om de ondernemingen dat trotse Apeldoorn-gevoel te geven. Bewoners en bedrijven zijn de beste ambassadeurs.

Innovatie en duurzaamheid Bij een steeds veranderende maatschappij hoort ook dat producten en diensten veranderen. Het ene moment gaat het goed in de handel van muziek of film op schijfjes en op het andere moment kiest de consument voor iets anders. Ondernemingen bereiden zich voortdurend voor op alle veranderingen: innovatie (vernieuwing) is het middel om mee te kunnen blijven doen.

Daarnaast is het belangrijk om steeds duurzamer te werken. Dat scheelt energie, dat scheelt productiekosten én het is beter voor de planeet. Juist op het gebied van innovatie en duurzaamheid blijkt samenwerking goed te werken. Het gemeentebestuur stimuleert de samenwerking en zéker op het gebied van duurzaamheid en innovatie.

Apeldoorn wordt door het bedrijfsleven in Nederland gezien als een prima vestigingslocatie: goed bereikbaar, uitstekende locaties om iets nieuws te bouwen,

APELDOORN, werken én wonen in het groen

13

Liever in Apeldoorn Hans Heinhuis en zijn vriendin Inge werken niet in Apeldoorn en wonen er tóch. Een bewuste keuze voor het woonplezier in de ruim opgezette wijk Driehuizen.

Hij werkt in Deventer en zij in Enschede. Wat extra reistijd, maar dat hebben ze ervoor over. Hans: “Wij studeerden in Deventer. Leuke tijd, je leert veel mensen kennen. Maar als je klaar bent met de studie, wordt het anders. Iedereen kreeg elders in het land werk en niemand blijft er wonen, dus onze sociale binding was niet zo groot. De historische binnenstad van Deventer is natuurlijk een mooie plek om te wonen: de terrasjes op de Brink of gezellig zitten langs de IJssel.”

De meeste tijd ben je thuis “En toch toen wij naar de verschillende woonwijken gingen kijken, vonden we in Deventer niet wat wij zochten. We zijn toen de zoekkring groter gaan maken en we werden alsmaar enthousiaster over de westkant van Apeldoorn, de Parken, het Sprengenbos en het

14

APELDOORN, werken én wonen in het groen

noordelijke deel van Driehuizen. We zijn een jaar lang aan het zoeken geweest en uiteindelijk gevallen voor een huis aan de Jachtlaan. Precies wat wij mooi vinden: sfeervolle buurt, leuke mensen. Prachtige huizen onder architectuur gebouwd in de jaren ’30 op ruime kavels met veel groen. De brede lanen, de dikke bomen, aparte ruimte voor fietsers en wandelaars.

Dat was het helemaal.”

Vlakbij de stad “We zijn nog veel tijd kwijt met klussen, daar gaat veel vrije tijd in zitten, dus we hebben nog weinig gebruik gemaakt van het cultuuraanbod van Apeldoorn. Maar winkels zijn er in soorten en maten. Het uitgaan vinden we een stuk leuker dan in Deventer. Sporten deden we al in Apeldoorn. Samen met twee Apeldoornse vrienden van ons zitten we bij een tennisvereniging.

Ik ben ervan overtuigd dat we een goede keuze hebben gemaakt en ik kan van harte anderen Apeldoorn aanbevelen.”

IK EN APELDOORN Als je op Facebook de oproep doet dat je ‘herkenbare Apeldoornse selfies’ zoekt, levert dat leuke inzendingen op. We laten een paar trotse Apeldoorners zien.

Olaf Prinsen

Ekie Hoksbergen

Harriët Alt hof

Ida Blokhuis Karssing

Lonneke Scholten

Tom Brands

Suayb Hastürk

APELDOORN, werken én wonen in het groen

15

Meer weten? www.apeldoorn.nl