inderdaad niet over met de groep. Nauwelijks met de volwassenen, en per definitie niet met de kinderen. Als iemand een vraag stelt over wat we aan het doen zijn, dan proberen we daar een eenvoudig en concreet antwoord op te geven. Meer niet. In de praktijk houden we heel lange improvisatiesessies, net zolang tot iedereen naar elkaar toegroeit in een bepaald onderzoek. Maar het komt erop aan om tijdens dat onderzoek dingen te laten ontstaan die uit de spelers zelf komen, weliswaar via opdrachten waar wij als duo goed over nadenken. Bijvoorbeeld: werken rond een woord als ‘leeglopen’, als het over ademhaling gaat, is veel vruchtbaarder, zo blijkt, dan het te hebben over een thema als ‘verloren zijn’. We merken dat zo’n benadering veel meer oplevert dan eerst allerlei bronnen op tafel te leggen, met als risico dat de spelers zouden willen proberen om pakweg een oorlogsfoto te imiteren.
dat je heel moeilijk onder woorden kunt brengen, of je komt op zeer glad ijs. Of het wordt al te zeer theater, in de zin van: geënsceneerd. Maar soms gebeurt het vanzelf in de studio. Dan is het er ineens: dat een van de volwassenen een kind omhoogtrekt, zonder dat het per se een geladen of kunstmatig beeld is, of dat iemand het bewust zo heeft geënsceneerd. Daar gaan we naar op zoek. En dus trainen we de kinderen tijdens de opwarming in hoe ze licht kunnen maken, hoe ze met hun ademhaling kunnen werken. We investeren in een mate van fysiek bewustzijn. Maar daarna gebeurt het allemaal in de actie, tijdens de improvisatie. En dan is het aan ons om die momenten te zien en te koesteren.
We filmen ook heel vaak de repetities. Om KM daarna te bekijken welke acties de moeite waard zijn om te herhalen.
Zeker de twee meisjes van acht zijn echt totaal JL verschillend. Het ene meisje bekijkt alles met grote, verwonderde ogen: wat is dat hier toch allemaal? En dat is ook mooi. En het andere meisje is vooral nieuwsgierig en zelfs bijdehand. Zij zou alles willen uitproberen, direct.
Of we bekijken samen de foto’s als iemand als JL Kurt Van der Elst (theaterfotograaf, SH) is langsgekomen. Zodat iedereen zich wel een beeld kan vormen van hoe het proces verloopt. (Denkt na) Het liefst willen we een gelijkaardige emotie bereiken als in Erbarme Dich van Bach. Wat dat lied teweegbrengt… Onwerelds mooi. Nu is het woord ‘erbarmen’ natuurlijk religieus geladen, maar het is ook existentieel. Als je op de bodem van een put zit, welke opties zijn er dan nog? Er is het voor iedereen herkenbare verlangen naar een hand die je daaruit trekt. Maar dat is een gevoel 28
GASTVOORSTELLINGEN UITGELICHT
KM Het vertrekt inderdaad vanuit de individuen op scène, waar ik zelf ook toe behoor. En het is opnieuw een zeer heterogene groep…
KM
We hebben met hen al geïmproviseerd op zeer
uiteenlopende muziek, gaande van Madensuyu tot Bach. Of op Jacques Brel. Maar ook vaak in stilte. Het is trouwens Stijn Degezelle van Madensuyu die de muziek voor ons schrijft: niet op gitaar maar op piano. JL Maar ook in de voorstelling zal er veel met stilte gewerkt worden. En via ademhaling.