DE
DAGUERREOTYPIE EM PHOTOGRAPHIE.
219
minste den meest noodigen zamenhang in onze voorstellingen te verkrijgen. Onder vele andere gereedschappen, die ons in de werkplaats in het oog vallen, merken wij vele hakken en schalen op van porselein, glas of guttapercha; zij dienen voor de vloeistoffen, waarin de bladen papier of de met eiwit of collodium overtrokkene glazen platen moeten geweekt worden en die in het algemeen haden heeten. Nemen wij nu vooreerst weder eens aan, dat de kunstenaar op papier ~verkt. Dan zal hij vooreerst te zorgen hebben, dat zijne bladen zekere hoeveelheid jodium, bromium of cyan, enkel of in verbinding met elkander, bevatten, al naar dat hij het geschikt acht. Dit geschiedt door joodkalium enz. in ~vater op te lossen, de bladen daarin te weeken en daarna weder te droogen. Moeten de bladen gebruikt ~vorden, dan moet hij hen eerst gevoelig maken. Dit gebeurt weer in een ander had, dat hoofdzakelijk uit eene verdunde oplossing van salpeterzuur-zilver-oxyde bestaat. De hulpstoffen, die daar nog hij komen, noemen wij kortheidsbalve niet, en wij zullen ook in het vervolg van jodium alleen spreken, ofschoon voor chloor, bromium en cyan hetzelfde geldt. Zoodra de met jodium voorziene papierbladen in het zilverbad komen, begint eene verborgene scheikundige werking, scheikundig gesproken, eene dubbele ontleding. Het zilver namelijk verlaat zijne verbinding met het salpeterzuur, het jodium zijne verbinding met het kalium, en heiden vereenigen zich tot onoplosbaar jodium zelve, terwijl de heide verlatene stoffen, salpeterzuur en kalium, zich tot een salpeterzuur zout de gewone salpeter, verbinden, die _
in de oplossing blijft. Het bad wordt daardoor natuurlijk met elk blad armer
aan zilver en eindelijk deugt het niet meer. Is na omstreeks vijf minuten de scheiknudige omzetting volbragt, zoo neemt men de bladen uit het had en wascht hen zorgvuldig met zuiver, liefst gedisteleerd water. Hierdoor worden alle overbodige stoffen verwijderd en het gevoelige jodiumzilver alleen blijft in het weefsel van het papier achter. Het blad kan nu dadeljk, zoo nat als het is, in het raam gezet en in den toestel gebragt worden, en is in dezen toestand het gevoeligst. Met eenige verandering kan men ook gevoelige bladen voor langen tijd in voorraad maken, die men dan in het donker bewaart en droog gebruikt; zij zijn iets minder gevoelig dan de natten. Te dien einde moet het papier, voordat het wordt toebereid, met was doortrokken worden, hetwelk de papiervezels als het ware omkleedt en onschadelijk maakt; want de plantenvezels zelven werken ontledend op de gevoelige zelfstandigheden, en dit is oorzaak dat het p창pier, hetwelk zonder die .voorzorgen ~vordt toebereid, slechts voor een ~enkelen dag bruikbaar blijft.