16 000 osobników. Jest to roczny przyrost populacji powyżej biologicznych możliwości tego gatunku, co dobitnie potwierdza, że uzyskane szacunki liczebności populacji były niepoprawne.3 4) Dotychczasowe szacunku populacji w oparciu o ww. metody nie mogą być w związku z tym podstawą do opracowywania planów łowieckich przez zarządców lub dzierżawców obwodów łowieckich – sporządzanych na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie rocznych planów łowieckich i wieloletnich łowieckich planów hodowlanych (Dz.U. 2013 poz. 95). Może to spowodować zagrożenie dla populacji łosia, gatunku, który jest niezwykle wrażliwy na pozyskanie łowieckie. 4) Uzasadnienie projektu zdaje się bazować jedynie na argumencie liczebności populacji, natomiast nie bierze w ogóle pod uwagę jej kondycji. Wydaje się niezbędne (czego nie uwzględnia uzasadnienie projektu), aby w przyszłych działaniach mających wpływ na gospodarowanie populacją łosia uwzględniono także rzetelne badania nad jakością osobniczą poszczególnych populacji, w tym aktualnych chorób i pasożytów. 5) Innym poważnym zastrzeżeniem wobec projektu rozporządzenia jest brak zdefiniowania jego precyzyjnego celu w odniesieniu do optymalnej liczebności populacji łosia. Uznano, że populacja łosia w roku 2001 (ok. 2000 sztuk) była zdecydowanie zbyt niska i zagrażała trwałości gatunku (wprowadzenie moratorium). Aktualnie zakłada się, że populacja tego gatunku liczy 13 700 sztuk i jest zbyt wysoka. Brakuje jednak w uzasadnieniu rozporządzenia celu zniesienia odstrzału, tj. docelowej liczebności populacji łosia w Polsce. 6) Projektowane zmiany nie biorą pod uwagę faktu, że średnia śmiertelność populacji łosia wynosi ok. 30% rocznie, jednak zdarzają się lata, kiedy może ona wzrosnąć nawet do 70%, co zostało potwierdzone publikowanymi wynikami badań4. 7) Uzasadnienie projektu nie uwzględnia, że przyrost populacji rzędu 30% jest przyrostem maksymalnym i niewystępującym regularnie. W przypadku badań na Isle Royal wartości rocznych przyrostów rzędu 20–30% zdarzyły się zaledwie kilka razy w ciągu 40 lat badań, zazwyczaj nie przekraczając 10% liczebności populacji.5 8) Z informacji MŚ pt. „Co krok to łoś” opublikowanej na stronie internetowej Ministerstwa w dniu 05.04.2012 wynika, że stan populacji łosia 2012 w roku wynosił 16 000 sztuk. W tej samej notatce zawarty został następujący wniosek: „Na podstawie posiadanych przez nas informacji, nie ma potrzeby zmiany strategii wobec łosi, nadal powinny podlegać całkowitej ochronie.” Niezrozumiałe i nielogiczne są zatem przyczyny tak drastycznej zmiany stanowiska Ministerstwa w sytuacji, kiedy wg posiadanych przez nie danych populacja łosi uległa zmniejszeniu i wynosi obecnie 13 7006 (spadek o ok. 14%). PROBLEM BŁĘDNYCH ZAŁOŻEŃ GOSPODARKI ŁOWIECKIEJ 1) Należy podkreślić, że propozycja rozporządzenia nie uwzględnia konieczności związanych z nią zmian innych przepisów regulujących gospodarkę łowiecką, jak choćby w ww. rozporządzeniu MŚ z 13.11.2007 r. w sprawie rocznych planów łowieckich i wieloletnich łowieckich planów hodowlanych. W sytuacji, w której przepisy te pozostałyby niezmienione lub ich zmiana nastąpi na długo po tym jak analizowany projekt rozporządzenia wejdzie w życie, zajdzie ogromne ryzyko szybkiego wytrzebienia populacji, a zwłaszcza dojrzałych byków, tzw. łopataczy.
cif John A. Vucetich, Rolf O. Peterson: The influence of top−down, bottom−up and abiotic factors on the moose (Alces alces) population of Isle Royale. Proc. R. Soc. Lond. B 2004 271, 5 Ibidem 6 http://www.mos.gov.pl/artykul/7_aktualnosci/18383_co_krok_to_los.html 3 4
3