D Ü fi Ü N E L ‹ M
D Ü fi Ü N E L ‹ M
S O R U
S O R U
D‹KKAT 2. Ünite - Liderlerin D›fl Politika Üretimindeki Rolü: Bireysel Unsurlar
SIRA S‹ZDE
N N
namam›flt›r. Liderlerin kararlar› herhangi bir savafl›n ç›k›fl›nda di¤er etmenlerden daha kuvvetli bir flekilde gidiflat› etkilemifltir. Buna istinaden, e¤er savafllar›n neden bafllad›¤› araflt›r›l›yorsa ve bu durum kontrol alt›na al›nmak isteniyorsa liderler AMAÇLARIMIZ (ve onlara ait kiflisel özellikler) do¤ru analiz edilmelidir. A P Stoessinger, John G. (2004) Why Nations Go to War?. New York, NY:K St.‹ TMartin’s Press.
Liderlerin tafl›d›¤› bu önemli role ba¤l› olarak ç›kar›lan üçüncü bulgu ise liderE L E V ‹ Z Y O NBu durum lerin tafl›d›¤› yanl›fl alg›lar›n savafllar›n ç›kmas›ndaki büyükT etkisidir. dört farkl› flekilde gözlemlenebilir: 1. Liderin kendisi hakk›ndaki görüflü: Neredeyse bütün liderler, savafl öncesinde, savafl›n k›sa sürece¤i ve baflar›l› bir sald›r› sonucunda hedeflere ula‹NTERNET fl›labilece¤ini beklemektedir. Bu iyimser yaklafl›m artt›¤› sürece, savafl›n ç›kma olas›l›¤› yükselmektedir. Ancak bu yaklafl›m› hangi etken düflürebilirse, savafl›n ç›kma olas›l›¤› azalmaktad›r. Liderin kendisi hakk›nda yanl›fl alg›s›na örnek vermek gerekirse: Hitler’in ‹kinci Dünya Savafl›’nda Sovyetler’e sald›rma karar› al›rken çabuk bir zafer beklemesini ve ordusu için k›fll›k üniforma bile temin etme gere¤i duymamas›, Kuzey Kore’nin Güney Kore’yi iflgalindeki beklentiler, Süveyfl Krizi’nde ‹ngiliz-Frans›z sald›r›s›n›n k›sa sürece¤i beklentisi, Pakistan’da Yahya Han’›n ‹ndira Gandi’ye Alt› Gün Savafl›’na benzer bir ders vermek üzere sald›rmas› veya Saddam Hüseyin’in ‹ran’a sald›r›s› sonucunda çok çabuk baflar›y› kazanaca¤› inanc› gibi vakalar, benzer örnekler aras›nda say›labilir. Sonuçta, yanl›fl alg›lara ba¤l› olarak karar veren liderler, neticede gerçeklikle bir flekilde yüzleflmek zorunda kalm›fllard›r. 2. Liderin düflman›/rakibi hakk›ndaki görüflü: Liderlerin rakipleri, düflmanlar› veya karfl› taraf› temsil eden liderler üzerindeki de¤erlendirmeleri de savaflla ilintili olarak gidiflat› etkileyebilir. Örne¤in, Baflkan Johnson’›n yar›m milyona yak›n Amerikan askerini Vietnam Savafl›’nda görevlendirme karar›nda, Asya ve Vietnam konusunda bilgisiz olmas›n›n ötesinde, Komünizm’in Stalin döneminde oldu¤u kadar kuvvetli bir yap› tafl›d›¤›na inanmas›, etkili olmufltur. Ho Chi Minh’in ABD’yi sömürgeci Frans›z yaklafl›m›n›n bir devam› olarak de¤erlendirmesi ve ne olursa olsun ABD güçlerini geri püskürtmek için alaca¤› riskler, Baflkan Johnson için anlafl›lmas› neredeyse imkâns›z bir durumu temsil etmifltir. Baflkan Johnson’›n yanl›fl alg›s›, sonuçta savafl›n uzamas›na sebep olmufltur. 3. Liderin düflman›n›n/rakibinin niyeti hakk›ndaki görüflü: ‹lk iki yanl›fl alg›lama sürecine ba¤l› olarak bir lider, rakibinin kendisine sald›raca¤› düflüncesini tafl›d›¤›nda, savafl›n ç›kma olas›l›¤› artmaktad›r. Nitekim iki taraf›n liderleri de bu görüflü paylaflt›¤›nda, savafl›n ç›kma olas›l›¤› neredeyse kesinlik kazanmaktad›r. Bu noktada, karfl› taraf›n niyetinin do¤ru alg›lanmas› çok zor oldu¤u için, hata pay› yüksek ve yanl›fl alg›lar›n sürece yön verebilecek bir flekilde ifllemesi mümkün olabilmektedir. Liderin, düflman›n›n niyeti hakk›nda yanl›fl alg›s›na, ‹ngiliz karar al›c›lar›n›n Münih anlaflmalar› sonras›nda Almanya hakk›ndaki alg›lar›n›n nas›l de¤iflti¤i ve tehdit kavram›n›n ve d›fl politika kararlar›n›n nas›l yenilendi¤i örnek verilebilir. ‹kinci bir örnek ise ABD’li karar al›c›lar›n Irak’ta kitle imha silahlar› ve nükleer silah oldu¤una inanmas›, buna ba¤l› olarak tehdit alg›lamalar›n›n olumsuzlaflmas› ve sonuç olarak da savafla girmesi de gösterilebilir. Tarihî vakalar, özellikle s›k çat›flma yaflam›fl ülkelerin liderlerinin (Arap-‹srail savafllar›, Hindistan-Pakistan çat›flmalar› gibi), alg›lar›n›n rehberli¤inde savafl karar› ald›klar›n› göstermifltir.
D‹KKAT
33
SIRA S‹ZDE
AMAÇLARIMIZ
K ‹ T A P
TELEV‹ZYON
‹NTERNET