ÝZ BIRAKANLAR
30
O nuru gönder, Ýlahi, asýrlar oldu yeter! Bunaldý milletin âfâký, bir sabah ister. Ýnayetinle halas et ki, dalga dalga zalâm (karanlýklar) Ýçinde kaynamasýn çýrpýnýp duran Ýslam! Bu secde-gâha kapanmýþ yanan yürekler için; Bütün soluklarý feryad olan þu mahþer için; Harîm-i Kabe'n (kutsal kaben) için; sermedî Kitab'ýn için Avâlimindeki (alemlerindeki) âyât-ý bî-hesabýn için; Nasibi daimî hüsran kesilmiþ ümmet için; Þu hâk-i pâke bürünmüþ sema-yý rahmet için; Biraz ufuklarý gülsün cihân-ý Ýslamýn!
MEHMET AKÝF ERSOY (1873-1936) Mehmet Emin KORKUT Mekorkut@ortakzemin.com
AKÝF'Ý TANIYABÝLMEK
H
epimiz M.Akif'i yalnýzca “Ýstiklal Marþý”yla duymuþuzdur. Veya baþka bir ifadeyle, Akif'le tanýþýklýðýmýz “Ýstiklal Marþý”ný bildiðimiz ve anlayabildiðimiz ölçüdedir. Birçok kiþi O'nun yaþamýný ve farklý yönlerini bilmez. Örneðin O'nun tam anlamýyla Ýslam ve Kuran þairi olduðunu…Hafýz olduðunu… Kuran meali yazdýðýný… Yeni kurulan devletin düþüncelerine ters olduðu için Mýsýr'a gidip, orada yaþadýðýný… Asýl mesleðinin Baytar olduðunu, babasý ölünce ve evleri yanýnca mezunlarýna hemen iþ verileceði için bu mesleði seçmek zorunda kaldýðýný… Ýstiklal Marþý'ný yazdýðýnda TBMM'ye arkadaþýndan ödünç aldýðý paltoyla geldiði buna raðmen ödül olarak verilen 500 lirayý (ki bu parayla o dönemde Ýstanbul boðazýnda 4 yalý alýnabilirdi) Çocuk Esirgeme Kurumu'na baðýþladýðýný….
1873'te Ýstanbul'un en dindar ve temiz semtlerinden biri olan Fatih'te doðar. Ýlk ve temel dini eðitimini, medreseden yetiþmiþ olan, babasý Tahir Efendi'den alýr. Babasý medrese eðitimini evde verir O'na. Dönemin en gözde okullarýndan Mülkiye'ye gider. Mülkiye'nin Ýdadi (lise) kýsmýný okurken babasý ölür ve ardýndan evleri yanar.
Ortak
z
emin
Akif'le ilgili temel yanýlgýlarýn sebeplerinden biri de O'nu sadece yazýlarýndan tanýmaya çalýþmaktýr. Akif yazdýklarýndan çok daha derin, çok daha geniþ ufuklu, çok daha sanatkar ve çok daha þaþýrtýcý biridir. Özellikle de yaþamýnda, Kur'an ahlakýyla yaþayan ve hatta örnek alýnmasý gereken biridir. O'nu çok daha yakýndan tanýyan Mithat Cemal, bu durumu þaþkýnlýk içinde þöyle ifade eder: “Yüz kahramana yetecek ahlak ve seciyesiyle sýradan bir insan gibi nasýl yaþýyor?” Ýþte Akif bu ifade de gizlidir.
Akif, mezunlarýna hemen iþ verileceðinden dolayý, Baytar Mektebi'ne yatýlý olarak devam eder. Bu okulda kendisini derinden etkileyecek bir öðretmenle karþýlaþýr: Ýnançlý bir hekim olan, Türkiye'ye
Rýfat Hüsamettin Hoca. Bu okul Akif'in saðlam bir dini bilgi ve sarsýlmaz bir imanla, müspet bilimin harika uyumunu saðlayan zihnî yapýsýný oluþturur. Bu arada küçükken baþladýðý hafýzlýðýný da tamamlar. Arapça, Farsça ve Fransýzcayý son derece iyi öðrenir. Ýran ve Arap Edebiyatýný, Divan Edebiyatýný ve Batý Edebiyatýný kimsenin fark etmediði incelikleri yakalayabilecek kadar yakýndan öðrenir. Mezun olunca görevinden dolayý Anadolu, Rumeli ve Arabistan'ýn birçok köy ve kasabalarýnda hizmet verdi. Camilerde vaizlik yapar. 1913'te istifa edip Milli Mücadele'ye fiilen katýlýr. 25 Aralýk 1920'de TBMM'de vekil olur. Birinci millet meclisinde muhalefet grubu içinde yer alýr. Bu yüzden Ýstiklal Savaþý'nýn sona ermesinden sonraki meclise katýlmaz. Esasen yeni hükümet, onun ideal edindiði Ýslam Birliði fikrinde olmadýðý gibi, laik devlet prensipleriyle hareket etmek düþüncesinde idi. Akif bu yeis ve bedbinlikle, 1923'te Mýsýr'a gitti. Birkaç sene Ýstanbul'a gelip gitti. 1926'da ise Mýsýr'a sürekli yerleþir. Kahire Üniversite'sinde Türk Edebiyatý dersleri verir. Bir taraftan da Diyanet Ýþleri Riyaseti tarafýndan kendisine verilmiþ olan Kur’an’ýKerim tercümesi iþiyle uðraþýr. 1935'te sýtmaya yakalanýr. Hastalýðý iyice aðýrlaþýnca vatan topraklarýndan uzakta ölmek korkusuyla Ýstanbul'a gelir. 27 Aralýk 1936'da Beyoðlu'ndaki Mýsýr Apartmaný'nda vefat eder.“Ýstiklal Marþý” þairinin cenazesine hükümet hiç ilgi göstermez, hatta duyurulmaz bile. Ancak Akif'i seven gençlerin durumu haber almasýyla olay büyük bir merasime dönüþür. Edirnekapý Þehitliðine defnedilir. Onun þiirlerini topladýðý “Safahat” yedi bölümden