VIII
Toksyczny ołów w amunicji myśliwskiej
W literaturze łowieckiej, gdy omawiane są zagrożenia środowiskowe dla życia ptaków, nie wspomina się o roli myśliwych1, próżno jej szukać nawet w dość nowych opracowaniach, jak Problemy współczesnego łowiectwa w Polsce z 2012 r., pod redakcją prof. Dariusza J. Gwiazdowicza. Widać więc, że to temat trudny i niewygodny dla myśliwych2. A to właśnie ich działalność stanowi istotne źródło tych zagrożeń. Poza samym zabijaniem i ranieniem, zagrożeniem dla życia ptaków są też ogromne ilości ołowiu, jakie myśliwi wprowadzają do środowiska. W całej Europie, wskutek zatrucia ołowiem, ginie rocznie około miliona dzikich ptaków z 17 różnych gatunków. U kolejnych 3 milionów ołów powoduje poważne zatrucie34. Szczególnie narażone są ptaki z obszarów wodno-błotnych. Badania wskazują na silne skażenie ołowiem stref przydennych stawów rybnych i innych obszarów wodno-błotnych, nad którymi myśliwi intensywnie polują. W miejscach polowań może występować nawet do 399 śrucin56 na 1 m2. Tysiące ton myśliwskiego śrutu ołowianego i innych powiązanych metali w większości trafia do środowiska. Ten ołów pozostaje potencjalnie dostępny dla ptaków do połknięcia przez dekady, a nawet stulecia7.
1 Por. np. Dudziński, W., Ptaki łowne, PWRiL, Warszawa 1977 i Kalchreuter H., Rzecz o myślistwie. Za i przeciw, PWRiL, Warszawa (1983). 2 Red. Dariusz J. Gwiazdowicz. Problemy współczesnego łowiectwa w Polsce, Polskie Towarzystwo Leśne, Poznań 2012. 3 R. Mateo, Lead poisoning in wild birds in Europe and the regulations adopted by different countries, Instituto de Investigación en Recursos Cinegéticos (2009). 4 R. Mateo, R. Green, D. Pain, Effects of lead from ammunition on birds and other wildlife: A review and update, AMBIO A Journal of the Human Environment 48/9 (2019). 5 R. Quy, A report to DEFRA, Review of evidence concerning the contamination of wildlife and the environment arising from the use of lead ammunition, The Food and Environment Research Agency (2010). 6 Darling CTR, Thomas VG, Lead bioaccumulation in earthworms, Lumbricus terrestris, from exposure to lead compounds of differing solubility, Science of the Total Environment 346(1–3): 70–80 (2005). 7 R. Mateo i in., High Prevalences of Lead Poisoning in Wintering Waterfowl in Spain, Archives of Environmental Contamination and Toxicology volume 35, pages 342–347 (1998).
102