NIET PRATEN, MAAR PLAATSEN

Wethouder Tim Versnel (Werk & Inkomen, gemeente Rotterdam) houdt van aanpakken. Niet met dikke rapporten, maar met mensen. Samen met MKB Rotterdam Rijnmond zoekt hij naar manieren om werkzoekenden en werkgevers dichter bij elkaar te brengen. Hoe doet hij dat?

“Als gemeente is een van onze belangrijkste doelen ervoor zorgen dat we zoveel mogelijk mensen vanuit de uitkering weer terug aan het werk krijgen. We hebben in Rotterdam de twijfelachtige eer dat we bijstandshoofdstad van Nederland zijn, als percentage van de bevolking. Van oudsher zijn we een arbeidersstad. In de jaren 80 en 90 zijn veel mensen werkloos geraakt, en nog steeds hebben we veel langdurig werklozen in de uitkering. We hebben veel ervaring opgedaan met wat er nodig is om mensen terug op de arbeidsmarkt te krijgen. Dat is belangrijk, want het gaat tegenwoordig veel over armoede, meedoen en participatie. Tegelijkertijd zien we gigantische personeelstekorten.”

Hoe pakken jullie dat aan?

“Overal in de binnenstad en bij het MKB wordt personeel gezocht. We stelden ons de vraag: wat als we proberen om echt die verbinding te leggen tussen werkzoekenden en ondernemers in hun eigen buurt?

We hebben geleerd dat het voor mensen in de uitkering vaak spannend is om weer aan de slag te gaan. Ze hebben bijna altijd teleurstellingen gehad, soms heel veel. Het zelfvertrouwen is laag, de kring waarin hun leven zich afspeelt wordt steeds kleiner, ook door gebrek aan geld. Maar juist in hun buurt voelen mensen zich vertrouwd. En daar zijn ook vacatures. Dus dachten we: als we daar nou eens 1 en 1 bij elkaar brengen... Dat is best goed gelukt.”

Is dat het project WerkScan?

“Ja, we hebben dat samen met MKB Rotterdam Rijnmond opgepakt. We hebben één deel van het centrum uitgekozen, het Hoogkwartier. Mensen van onze werkgeversservicepunten en van MKB zijn eerst bij ondernemers langsgegaan: hoe staat het met je personeelsbehoefte? Wat kunnen wij betekenen?

Daarna zijn we letterlijk met werkzoekenden aan de arm langsgegaan. In een paar maanden tijd zijn op 42 plekken matches gerealiseerd, in een relatief klein gebied. Dat is superveel. Nu gaan we dit uitbreiden naar drie andere gebieden. Mijn langetermijnperspectief is: dit moet gewoon de standaard manier van werken worden.”

Dat klinkt intensief…

“Dat is het ook. Maar het echt gaat om dat bijna ouderwetse, maar mooie handwerk van werkgever en werknemer: ga eens met elkaar praten. Kijk of er iets ontstaat. Dat blijkt gewoon heel effectief. Niet alleen naar cv’s kijken, maar naar wat kan iemand? Kunnen we matches vinden die we eerst niet zagen? In elkaar investeren, dát is wat je hiermee voor elkaar krijgt.”

Wat doen jullie nog meer om mensen aan werk te helpen?

“Het gebied waar we op werken is groot. We analyseren wat er nodig is en proberen veel uit, want je schiet nooit in één keer raak. We hebben de werkscan, loonkostensubsidies – tot 50% in het eerste halfjaar – het Werkcentrum, het RAP Arbeidsmarktperspectief Fonds, en nog veel meer. Ik geloof erin dat we een breed repertoire moeten hebben. Met een werkgeverscampagne richten we ons op mensen met een lichte arbeidsbeperking. Ze halen 80 tot 90% productiviteit, zijn loyaal, maar passen niet altijd in bestaande functieprofielen. Bij Franciscus Gasthuis zijn ze werk anders gaan organiseren: taken zijn opgesplitst in lichtere pakketten. Zo ontstond ruimte voor nieuwe mensen én werd de rest van het team ontlast.

Het probleem is dat veel werkgevers zó druk zijn, dat ze geen mentale ruimte hebben om zo’n stap te zetten. Maar dan blijf je in die spiraal van personeelstekort. Je moet soms investeren om lucht te krijgen. En we zien dat het werkt. Dat is het allerleukste. In heel Nederland is de bijstand de afgelopen twee jaar toegenomen, maar hier zitten we nog steeds op een dalende trendlijn.”

Laten we het over de haven hebben. Daar zijn 6000 vacatures.

“Ja, er zijn echt veel vacatures. We willen dat de haven succesvol blijft en werken aan de aantrekkelijkheid van havenwerk. In veel migrantengemeenschappen wordt dat nog gezien als vies en zwaar werk, maar dat beeld klopt niet meer. Het is vaak digitaal werk, met joysticks en denkwerk. Daarom krijgen kinderen op basisscholen in Rotterdam Zuid tien uur extra les per week, met veel aandacht voor beroepsoriëntatie. En dat werkt: inmiddels kiest 31,3% van de jongeren op Zuid voor techniek.”

Heb je nog een boodschap voor ondernemers?

“Er is echt meer mogelijk dan je denkt. Veel werkgevers hebben ooit geprobeerd iemand uit de bijstand aan te nemen en dat werkte toen niet. Maar dat is vaak 10, 15 jaar geleden. Toen hadden we een andere doelgroep. De mensen die we nu begeleiden willen écht. Wij hebben twee klanten: de werkzoekenden én de werkgevers. We willen beide groepen faciliteren. Want uiteindelijk draait het allemaal om de vraag: hoe zorgen we dat we hier een goed leven kunnen blijven leiden? Daarvoor is welvaart nodig en dus werk. Daar begint alles.”