Spacerowicze, nomadzi i sieciowi łowcy okazji
metropolie (takie jak Kraków) w Polsce od jakiegoś czasu traktują to zadanie dosyć poważnie. Miasta wzmacniane dyskursami o klasie kreatywnej, przemysłach kultury, nowym urbanizmie podejmują wiele działań rozwojowych. Kraków nie jest tu wyjątkiem. Najwięcej energii wkłada się w rozwój infrastruktury kultury (w szerokim znaczeniu: budowane są centra kongresowe, stadiony, sale widowiskowe, muzea itp.), w tworzenie markowych festiwali miejskich, dużych projektów upamiętniających (muzealnych), w rozwój tzw. przemysłów kultury. Obecnie kolejnym etapem mają być w Krakowie duże projekty rewitalizacyjne, takie jak np. Nowoczesna Nowa Huta. Tworzone są też wizje działań rewitalizacyjnych w peryferyjnych dzielnicach mieszkaniowych. Pełzający kryzys gospodarczy i rosnące zadłużenie miasta mogą te inicjatywy znacznie ograniczyć. Nie jest więc tak, że miasto jest biernym aktorem, dla którego kultura jest nieistotnym obszarem rozwoju. W naszych badaniach w grupie wiekowej 20–30-latków festiwale miejskie były bardzo zauważalną przestrzenią aktywności kulturalnych. Wiele z tych festiwali powstaje w ramach koalicji, dzięki współpracy wielu podmiotów, zatem liczne środowiska aktywistów,
190
wolontariuszy, artystów są zaangażowane w ich tworzenie. Grupie naszych badaczy nie wydawały się one obce ani też nie były nieistotne – warto wymienić pozytywnie oceniane Miesiąc Fotografii i Unsound. Z kolei grupie 55+ bardzo imponowały zmiany w infrastrukturze kultury. Nowe przestrzenie kultury – muzea, galerie, centra kultury i sztuki itp. – były rozpatrywane jako duża pozytywna zmiana. To zdecydowanie podniosło ich „jakość” uczestnictwa w kulturze, choć osoby z tej grupy mocno narzekały na niedostępność takich miejsc z powodów finansowych. Najbardziej ceniły sobie jednak zmiany w lokalnych instytucjach, bliskich im z racji codzienności kontaktów. Miejskie polityki kultury są zatem zauważalne – choć różnie oceniane w ich konkretnych przejawach. Obecnie pytanie brzmi: Czy miasto Kraków stać na kolejny krok? Na nowe polityki kultury (w tym metody postępowania) nastawione nie tylko na inwestowanie niemałych sum finansowych w projekty strategiczne, ale też na wzmacnianie różnych poziomów, obszarów, środowisk2, dzięki którym 2 Czyli poziomów inicjowania, programowania i wdrażania polityk; obszarów dzielnic peryferyjnych w stosunku do centrum, ale istotnych dla tworzenia metropolii; środowisk i grup tworzących tzw. sektor kultury, oczekujących realnej pomocniczości urzędu.