zaterdag 16 en zondag 17 augustus 2014
DOssier
uitneembaar
HBvLPLus
1
illegale PuP PY’s
+ HBvL
onthullend dossier over broodfok in belgië Tien maanden lang verzamelde journalist Roel Damiaans informatie over de broodfok in ons land: gelekte e-mails, bedrijfsinformatie, prijslijsten, exportdocumenten, zelfs officiële inspectieverslagen via de wet van openbaarheid van bestuur. Maar ook foto’s, video’s en opgenomen telefoongesprekken van broodfokkers die ontevreden klanten bedreigen. Hij sprak in totaal met 88 personen, dierenrechtenactivisten, bonafide hondenfokkers, advocaten, maar ook informanten bij zowel de broodfokmaffia als de overheid. Voor het dossier hebben we het hele land doorkruist en zijn we tot aan de bron in OostEuropa geweest. Vandaag is maar één conclusie mogelijk: de puppyhandel via broodfokkers in België is door en door rot. En de overheid knijpt graag een oogje toe.
De ellenDe achter De schattigheiD
en Verder in HBvL PLus sabine De Vos schrijft boek over moeders in gevangenis “op 1 september hebben traliemama’s het extra moeilijk”
6
De WeeK Van canarY Pete
8
dossier
2 HBvLPLus
Ruim de helft van pups komt via illegale wegen naar België
+ HBvL
zaterdag 16 en zondag 17 augustus 2014
KraamKamers van de hel Op zoek naar de gruwelijke puppyfabrieken in Oost-Europa
PRAAG - De kraamkliniek van meer dan de helft van de ‘Belgische’ pups staat in Oost-Europa. In landen als Tsjechië, Slovakije, Hongarije, Bulgarije en Polen heeft de puppyhandel industriële proporties aangenomen. Teefjes moeten er in gruwelijke omstandigheden en aan de lopende band pups werpen. De dieren zijn veroordeeld tot een leven in een krappe kooi, op een bodem van aangekoekte uitwerpselen. De onvermijdelijke vlooien zijn hun enige gezelschap in deze hel. En om de paar maanden is er een verplichte, kortstondige ontmoeting met een dekreu. De puppy’s worden veel te jong bij hun moeder weggenomen en op transport gezet naar de westerse consument. Fokteef zijn in Oost-Europa, het is de enige echte hondenjob ter wereld.
Waarom zitten er zoveel hondenfokkers in Oost-Europa? Ten eerste is de wetgeving rond dierenwelzijn er niet zo streng als in ons land. Ten tweede: honden kunnen er voor een spotprijs worden gefokt. De meeste fokkers in Slovakije, Hongarije, Polen of Tsjechië wonen op het platteland. Het zijn vaak ex-varkensboeren die snel geleerd hebben dat puppy’s veel meer geld opleveren dan spek en koteletten. In de donkere stallen waar vroeger varkens opeengepakt zaten, zitten nu fokteven die aan de lopende band pups moeten produceren. Een informante die anoniem wil blijven zat jarenlang in de Tsjechische honden-
De moederdieren in de Oost-Europese puppyfabrieken hebben ziektes, zijn ondervoed, zitten onder de schurft of vertonen lichamelijke afwijkingen zoals compleet misvormde tepels.
handel. Ze schetst een ontluisterend beeld: “Er wordt met de teven gefokt tot ze - letterlijk - doodvallen. Ze krijgen na een nest niet de kans om te recupereren. Want als de pups zijn weggehaald, volgt de reu meteen. De moederdieren hebben vaak ziektes, zitten onder de schurft, zijn ondervoed of vertonen lichamelijke afwijkingen zoals compleet misvormde tepels, maar daar ligt niemand wakker van. Veel honden zien in hun hele leven niet één keer het zonlicht. In veel gevallen halen de fokkers de pups uit het moederdier via keizersnede. En ik ken er genoeg die dat zonder verdoving doen. Ah ja, zo’n spuitje vinden ze te duur. Het draait alleen om grof geldgewin. Dierenliefde, dat bestaat hier niet. Een teef die niet meer kan werpen tekent haar eigen doodvonnis. Ze wordt de kop ingeslagen met een hamer.”
camorra
Door Roel Damiaans
Welke donkere kant schuilt er achter de schattige puppy’s die broodfokkers in ons land aan de man brengen? We willen op zoek gaan naar de horrorplekken in Oost-Europa waar de jonge honden geboren worden. Verschillende tipgevers waarschuwen voor mogelijke gevaren. Dierenrechtenactivisten zijn in het verleden - met gevaar voor eigen leven - geïnfiltreerd in de OostEuropese hondenmaffia. Die bestiert een uitgebreid netwerk van fokkers, verzamelcentra en transportdiensten om de jonge pups zo snel mogelijk bij de rijke consument in West-Europa, Scandinavië of het Midden-Oosten te krijgen. Het gaat om criminele organisaties die internationaal vertakt zijn. De internationale dierenorganisatie Four Paws ontdekte dat een van de grootste Hongaarse hondenhandelaren nauwe banden heeft met een kopstuk van de camorra, de Napolitaanse maffia. Op 24 juni 2014 kende het Groothertogdom Luxemburg een primeur: Thierry Funck werd veroordeeld tot een celstraf van 9 maanden en een boete van 10.000 euro voor illegale hondenhandel. Hij
werd op heterdaad betrapt toen hij met een auto vol zieke pups uit Tsjechië naar Luxemburg reed. De man had tussen 2003 en 2012 een lucratieve handel opgezet vanuit Tsjechië met de hulp van een lokale dierenarts. Het vonnis is nog niet uitgevoerd en momenteel woont Funck met zijn Tsjechische vrouw in haar thuisland, in Teplice. De Luxemburgse hondenhandelaar zou voor zijn rechtszaak bedreigd zijn geweest door figuren uit het netwerk. De politie in Teplice onderzoekt ook of de hondenmaffia iets te maken heeft met de moord op zijn schoonvader. Die werd in Teplice door een onbekende voor een aanstormende trein geduwd. Onze informanten achten de kans onbestaande dat we tot bij de fokkers zelf zouden kunnen komen omdat die goed afgeschermd worden door het netwerk. We proberen het toch, maar waar te beginnen?
Lachwekkende Lijst
De FOD Volksgezondheid - die tot 1 juli bevoegd was voor dierenwelzijn - hanteert een lijst van 24 buitenlandse kwekers die voldoen aan de voorwaarden uit bijlage III van het KB van 27 april 2007 en dus pups in ons land mogen invoeren. Die regels voor buitenlandse fokkers bepalen de minimumoppervlakten voor de verblijven van honden en de kraamhokken voor een teef met pups. Daarnaast zijn er ook regels voor de verzorging van de dieren. De honden moeten ten minste tweemaal per dag gecontroleerd worden, vrouwelijke dieren mogen niet meer dan twee keer per jaar werpen, er moet voldoende bekwaam personeel aanwezig zijn voor de verzorging van de honden en deze personen moeten bijzondere aandacht besteden aan de socialisatie van de dieren. Dat betekent: de honden voorbereiden op een leven in een gezin. Pups moeten ook manipuleerbare voorwerpen ter beschikking hebben om hun omgeving te verrijken. Een KB van 1 mei 2006 stelt ook heel duidelijk dat: de dieren rechtstreeks
HBvLpLus
zaterdag 16 en zondag 17 augustus 2014
3
Via een omweg door verzamelcentra (zie twee foto’s onder) komen vele ‘Belgische’ pups uit hondenfokkerijen zoals deze. Moederdieren zijn hier veroordeeld tot een leven als kweekmachine. Krappe kooien, slechte hygiëne, ondervoeding, verwaarlozing. En de dag dat ze geen pups meer produceren, wordt hun kop ingeslagen met een hamer. Foto’s Sven DILLEN/HBvL
POLEN
Praag
TSJECHIË
Slaviçin Skoronice
DUITSLAND
OOSTENRIJK
Dogs & Co in Skoronice, een verzamelcentrum rechtstreeks gelinkt aan een broodfokker uit Boechout. Wat België officieel erkent als een kwekerij, blijkt een gewoon woonhuis te zijn. verzonden moeten worden van de fokkerij, geregistreerd moeten worden door de bevoegde overheid, en daar sinds hun geboorte gehouden zijn zonder in contact te komen met dieren die blootgesteld zijn aan een rabiësinfectie. En heel belangrijk: Ze mogen niet verzonden worden via een verzamelplaats of een ander bedrijf. Vooral om deze paragrafen is de lijst van de overheid een lachertje, want de meeste van de 24 bedrijven zijn geen fokkerijen, maar collection centers of verzamelcentra waar veel te jonge puppy’s bewaard worden, wachtend op het volgende transport. Op de lijst staan zes Hongaarse, vijf Tsjechische, twaalf Slovaakse kwekers en een Nederlander. Zeven van hen genieten een gunstmaatregel: ze mogen onbeperkt honden leveren aan ons land.
Hofleverancier
Nochtans circuleren veel van deze bedrijven al jaren in dossiers over illegale puppyhandel. Het Slovaakse Puppy Export bijvoorbeeld is een van de weinige bedrijven met een onbeperkte geldigheid en daardoor al jaren hofleverancier bij verschillende Vlaamse broodfokkers.
De jonge pups worden via keizersnede uit de moeder gehaald. En ik ken genoeg fokkers die dat zonder verdoving doen. Zo’n spuitje vinden ze te duur. Anonieme informante die in een Tsjechiche fokkerij actief was
SLOVAKIJE Het gloednieuwe verzamelcentrum van Jana Skládlová in Slaviçin, een mooie façade voor een duistere industrie. Levert wekelijks aan Vlaamse broodfokkers.
De illegale praktijken van Puppy Export kwamen in 1 maart 2012 in het nieuws toen een bestelwagen betrokken raakte in een ongeval op de A61-snelweg in het Duitse Schifferstadt. Aan boord zaten 113 puppy’s, maar zowat alles aan het transport bleek onwettig. De honden waren slechts vier weken oud (terwijl ze minimum 8 weken bij hun moeder moeten blijven), verschillende honden waren ziek door slechte behandeling en niet-gevaccineerd, er was niet genoeg eten of drinken voor de lange rit, de transportkooien voldeden niet. Uiteindelijk zouden 22 pups van dit transport sterven. In documenten van de Duitse verkeerspolitie staan de Belgische bestemmelingen: ‘s lands grootste dierenwinkel Animals Express in Dilbeek, Het Bolkshof in Rijkevorsel, Paula Malchair uit Pousset, Hoogmaatheide Kennel in Lommel en het inmiddels opgedoekte Petcenter in Schulen. Het incident resulteerde in een parlementaire vraag door Willem-Frederik Schiltz, maar het debat stierf een stille dood. Vandaag beschikt het Slovaakse Puppy Export nog steeds over een onbeperkte exportvergunning naar ons land.
telefoontolk
Vorige week trokken we naar Tsjechië om een bezoek te brengen aan enkele ‘kwekers’ op de lijst die door de Belgische overheid werd goedgekeurd. Eerste halte: Jana Skládalová in Slaviçin, in het zuiden van Tsjechië. Waarom dit bedrijf? Dierenwinkel Animals Express - in het verleden dus al bestemmeling van een illegaal transport - stelt deze vrouw op zijn website voor als een van de buitenlandse partners. In Slaviçin rijden we een industrieterrein op dat zijn beste tijd heeft gekend. Een smalle schoorsteen staat plompverloren in het groene landschap, verder zien we een bouwbedrijf dat zelf een renovatie kan gebruiken en een leegstaand fabriekje dat langzaam ten prooi valt aan roest en betonrot. Maar in dit troosteloze decor ligt ook een gloednieuw gebouw, grijs met frisse gele tinten. Een naam van het bedrijf valt nergens te bespeuren, de deurbel vermeldt alleen de namen van de zaakvoerders: het koppel Jana Skládalová en Libor Skládal. Op het internet opereren ze via de website van Export Stenat, een bedrijf dat honden ophaalt bij fokkers en uitvoert naar EU-landen. Opnieuw een
verzamelcentrum dus op de kwekerslijst die door de Belgische overheid werd goedgekeurd. Export Stenat - zo lezen we op de website - werkt samen met LJS Transport, dat zijn naam wellicht niet toevallig dankt aan de initialen van het koppel. Libor Skládal reageert verrast en een beetje ongemakkelijk door ons onaangekondigde bezoek. Ondanks het feit dat hij al jaren zaken doet met hondenfokkers uit heel West-Europa spreekt hij amper Engels, Frans of Duits. We stellen ons voor als ondernemers die in België een puppyhandel willen opzetten en dat we in Oost-Europa op zoek zijn naar potentiële handelspartners. Dan gaat de deur wijdopen. Skládal knikt en nodigt ons uit in zijn kantoor. Hij belt “un ami” die Frans spreekt en legt zijn smartphone op tafel, de speaker open. Tegen de tolk van dienst, een zekere Aleni, leggen we onze plannen uit. We vertellen dat we in België via verschillende websites puppy’s willen aanbieden en op zoek zijn naar een partner die wekelijks tientallen pups kan leveren. Voor “een vriend” is Aleni wel erg goed op de hoogte van alles wat met de export van puppy’s te maken
dossier
4 HBvLpLus
zaterdag 16 en zondag 17 augustus 2014
+ HBvL
Een teefje dat gered werd uit een Hongaarse fokkerij. Ze vertoont de typische verschijnselen van ernstig verwaarlozing en ondervoeding.
heeft. De interesse is meteen gewekt. Als de tolk onze vraag in het Tsjechisch herhaalt, knikt Skládal instemmend. We vragen naar een prijslijst. “Die geef ik jullie dadelijk”, klinkt het.
Gestapo
“There is big boss”, grapt Libor Skládal in gebrekkig Engels wanneer zijn vrouw het kantoor binnenwandelt. Ze vraagt vriendelijk of we een rondleiding willen in het bedrijf. In de centrale ruimte staan verschillende boxen waar tientallen puppy’s op zagemeel liggen te slapen. Het is er zo proper dat je van de vloer kunt eten. Hetzelfde geldt voor de gloednieuwe Mercedes Sprinter in de garage. Het is een van de twee bestelwagens waarmee het bedrijf wekelijks naar klanten in België en Nederland pendelt. “Met airco, alles erop en eraan”, zegt Skládal trots. De fotograaf probeert met zijn gsm foto’s te maken, maar staakt die poging als hij ziet dat er overal bewakingscamera’s hangen. We willen niet uit onze rol van potentiële klant vallen. En dan vragen we of we de fokhonden eens mogen zien? “Euh, we hebben zelf geen honden”, zegt Jana. “Wij zijn een verzamelcentrum. We hebben fokkers die verspreid wonen in heel Tsjechië. Als wij een bestelling binnenkrijgen, dan vragen wij wie er zo snel mogelijk de puppy’s kan leveren. Via telefoon geven ze door welke pups ze in de aanbieding hebben.” Dus geen e-mail met wat foto’s? “Nee, onze fokkers zijn vaak oude boeren en die kennen niets van computers.” In dit verzamelcentrum worden tientallen pups van de verschillende fokkers samengebracht en klaargemaakt voor het transport. Het risico op besmetting van een of andere ziekte is erg groot. Maar het echtpaar maakt zich om andere dingen zorgen. “De laatste tijd hebben we veel problemen met de controles van de Duitse politie op de snelwegen. Ze onderscheppen transporten omdat de dieren te jong zijn, maar de klant wil nu eenmaal jonge pups. Schattigheid verkoopt goed, hé. Als we het moeten doen volgens de Duitse wetgeving, dan zijn het geen pups meer, maar jonge honden.” Maar de vraag naar schattige pups uit West-Europa neemt niet af en dus heeft het Tsjechische echtpaar een nieuw plan bedacht. “We willen even minder risico nemen. Voor onbepaalde tijd gaan we onze leveringen via de weg halveren. De jongste pups willen we nu via vrachtvluchten sturen. Rechtstreeks van Praag naar Brussel, zo kunnen we die Duitse Gestapo vermijden. Vooral Maltezers, mopshonden, Franse buldogs, chihuahua’s en pinchers, gaan met het vliegtuig.” Waarom alleen de kleine rassen? Libor maakt het universeel handgebaar met duim en wijsvinger. “We moeten vrachtkosten per kilo betalen. De kleine
Nog een foto die door dierenrechtenactivisten is gemaakt in Slovakije. Een chihuahuateefje met pups in een koude, veel te kleine kooi. honden wegen veel minder, en dus wordt het luchttransport goedkoper.” Dat er meer vraag is naar kleinere en duurdere rassen speelt natuurlijk ook mee. We willen weten hoe het zit met de administratie, vaccinaties en registratiechips bij de export naar België, want dat schrikt ons wat af. “Daar zorgen wij voor. Voor de Belgische markt werken we met chips van de Belgische fabrikant Belcam.ID”, vertelt Skládalová. De vraag waarom de honden geen Tsjechische chips krijgen bij de fokker zelf, wimpelt ze weg. “Nee, dat doen we niet. De klant in België wil een Belgische hond, dus chippen we met Belgische chips.”
paspoorten in de kachel
De wet bepaalt dat elke eigenaar vermeld wordt in het paspoort van de hond. In dit geval staan er bij de koop al drie namen in het paspoort: de fokker, de opkoper van het verzamelcentrum en de Belgische verkoper. Maar dat schrikt
de consument af en dus wordt er op grote schaal creatief gesjoemeld met chips, paspoorten, maar ook vaccinatiestickers. Volgens een Vlaamse informant is zo’n papieren paspoort niets waard. “Je hebt het nodig om bij een transport niet tegen de lamp te lopen, maar als de honden eenmaal in ons land zijn, verdwijnen de paspoorten in de kachel. Je hebt een dierenarts nodig die in het schuitje zit en nieuwe paspoorten levert. Niemand kan de oorsprong van de puppy’s nog achterhalen. Zeker niet als ze al gechipt zijn met Belgische chips. Dan is dat gewoon een Belgische hond, punt. Die vaccinatiestickers? In China kun je een rol van honderd stuks bestellen voor 5 euro. Zo goed nagemaakt dat je het verschil niet kunt zien.” Het Tsjechische echtpaar beweert dat ze minstens één keer per week met twee bestelwagens naar België rijden. Met gemiddeld 55 honden aan boord, goed voor een totale export van 5.720 honden
OOST-EUROPA De illegale import van honden in Europa verloopt over veel tussenstations. De verkoopprijs van een pup in België ligt tussen de vijf en tien keer hoger dan de aankoopprijs bij de oorspronkelijke fokker.
Een Oost-Europese hondenhandelaar krijgt een bestelling en koopt honden bij verschillende fokkers. De pups worden verzameld voor transport naar West-Europa.
HBvLpLus
zaterdag 16 en zondag 17 augustus 2014
5
Oost-Europese varkensboeren hebben snel geleerd dat pups meer opbrengen dan spek en koteletten. Ze hebben hun stallen omgebouwd om zoveel mogelijk fokteven te kunnen plaatsen. Foto’s Four Paws
per jaar. De jaaropbrengst van dit verzamelcentrum wordt volgens een economische website geschat op 1,8 miljoen euro. Plots moeten we snel de ruimte verlaten. De staatsdierenarts komt over enkele minuten op controle en eigenlijk mogen er geen bezoekers in de ruimte met de honden zijn. We vragen voor een tweede keer naar de prijslijst, maar krijgen niets mee. “Ik zal u een mailtje sturen. De prijzen variëren nogal”, aldus Skládalová. Tot vandaag hebben we nog altijd geen prijslijst gekregen.
GeSjoemel
We laten Slaviçin achter ons en rijden verder naar Skoronice, vlakbij de Slovaakse grens. In dit dorp ligt nog een bedrijf uit de lijst van erkende kwekers: Dogs & Co. Het bedrijf geniet van de gunstige maatregel dat het onbeperkt mag leveren in België. Geen industrieter-
rein deze keer, maar een gewoon huis in de straat. Niets lijkt erop dat dit een bedrijf is dat op grote schaal honden fokt en exporteert? Geen info op de brievenbus of aan de deurbel. Niemand die de deur opendoet. Een poort van plaatstaal moet pottenkijkers buiten houden. De buurvrouw is loslippig genoeg om te bevestigen dat haar buren honden transporteren. Via de zijkant zien we op de achterkoer een bestelwagen staan die sterk gelijkt op eentje die we eerder zagen bij Jana Skládalová in Slaviçin. Er staat een bijgebouwtje dat echter te klein is om een hondenfokkerij in onder te brengen. Wat blijkt als we de bedrijfsstructuur van Dogs & Co uitpluizen? Niet zaakvoerster Jana Šebestová is de eigenaar van Dogs & Co, wel Louisa Thees die 80% van de aandelen bezit. De Vlaamse heeft niet alleen het Tsjechische bedrijf
opgericht, ze is ook echtgenote van broodfokker Mathieu Clerckx die in Boechout Dierenplezier uitbaat. Handige constructie, op deze manier worden de commissies van 15% die de verzamelcentra gemiddeld aanrekenen vermeden. Via de wet op openbaarheid van bestuur konden we inspectieverslagen van de afdeling Dierenwelzijn inkijken. Daaruit blijkt dat bij Dierenplezier à volonté gesjoemeld wordt met de registratie van ingevoerde honden. Eind juni vorig jaar waren er twee controles door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Toen bleek dat 31 van de 36 aanwezige honden niet geregistreerd waren. Op 29 juli 2013 staan de inspecteurs opnieuw aan de deur bij Dierenplezier. Deze keer op vraag van het parket van Antwerpen. Nu ontdekken ze opnieuw dat tien honden niet gere-
gistreerd waren. Herkomst van deze honden: een zekere Jozef Galik uit het Slovaakse Bzince die ook op de lijst van 24 erkende kwekers staat en eveneens met een vergunning om onbeperkt pups te mogen invoeren.
meeste gruwelijke hebben we niet gepubliceerd. Het zijn de puppy’s van deze honden die al jaren via Belgische dierenwinkels, broodfokkers en internet aan nietsvermoedende klanten worden verkocht.
mISTGordIjn
*** Vlak voor het ter perse gaan, vernemen we uit welingelichte bron dat de Tsjechische Orde der Dierenartsen actie wil ondernemen tegen de dierenartsen die verbonden zijn aan Dogs & Co te sluiten. Nieuws dat wellicht nog niet tot in Boechout is doorgespijpeld.
Puppy Export, Jana Skládalová, Dogs & Co, Jozef Galik, ze worden allemaal door onze overheid erkend als buitenlandse kwekers. De realiteit is echter anders. Ze werken stuk voor stuk als verzamelcentrum en kunnen op die manier een mistgordijn optrekken. De arme boeren die honden in erbarmelijke omstandigheden fokken en de echte wantoestanden blijven zo uit het zicht. Toch zijn sommige dierenrechtenactivisten erin geslaagd om in verschillende Oost-Europese fokkerijen binnen te dringen en foto’s te maken. Die ziet u op deze pagina’s staan, de
Maandag DEEL 2: Het dodelijke transport en hoe een asiel in Duitsland dreigt failliet te gaan door de illegale puppyhandel
BELGIË
zzz
In het verzamelcentrum zorgt een dierenarts voor paspoorten, vaccinaties en chips. Hier wordt het meeste gesjoemeld.
De bestelwagen rijdt in één keer naar de klant . In België heeft de politie nog nooit een illegaal transport van de weg gehaald. De broodfokker verkoopt op zijn beurt de dieren rechtstreeks aan klanten, via het internet of via dierenwinkels. Infografiek: HBvL
dossier
10 HbvLpLus
Duitse dierenasiels zitten vol met Oost-Europese pups
+ HbvL
deeL2 OntHullenD DOssier Over brOODfOk in belgië Tien maanden lang verzamelde journalist Roel Damiaans informatie over de broodfok in ons land: gelekte e-mails, bedrijfsinformatie, prijslijsten, exportdocumenten, zelfs officiële inspectieverslagen via de wet van openbaarheid van bestuur. Maar ook foto’s, video’s en opgenomen telefoongesprekken van broodfokkers die ontevreden klanten bedreigen. Hij sprak in totaal met 88 personen, dierenrechtenactivisten, bonafide hondenfokkers, advocaten, maar ook informanten bij zowel de broodfokmaffia als de overheid. Voor het dossier hebben we het hele land doorkruist en zijn we tot aan de bron in OostEuropa geweest. Vandaag is maar één conclusie mogelijk: de puppyhandel via broodfokkers in België is door en door rot. En de overheid knijpt graag een oogje toe.
de snelweg naar de dood Een op drie honden haalt bij illegaal transport de eindbestemming niet
NÜrNberg - “Om de zoveel weken staat de politie hier voor de deur. Dan hebben ze weer een illegaal transport onderschept en vragen ze ons om de puppy’s op te vangen. De politie levert goed werk, maar dit is slechts het topje van de ijsberg. eigenlijk is het dweilen met de kraan open”, zegt directeur Heike Weber van het dierenasiel in nürnberg. Haar organisatie moest de afgelopen maanden zoveel hondjes opvangen, dat het financieel bijna onmogelijk is geworden om het hoofd boven water te houden. “De opvang van het laatste transport kostte alleen al 80.000 euro. Dat geld zien we wellicht nooit terug. en het ergste is dat de tsjechische handelaar zijn dieren misschien gewoon terugkrijgt. Dierenwelzijn, dat bestaat niet voor de overheid”, zucht Weber. Tierheim Nürnburg is na dat in Berlijn en München het derde grootste dierenasiel van Duitsland. Op 9 oktober 2010 opende het asiel het eerste Welpenhaus van Europa. In dit speciale opvangcentrum voor jonge dieren is er plaats voor 50 puppy’s en 100 kittens die zelfs met de hand kunnen worden grootgebracht. Tierheim Nürnberg is daarmee een van de best uitgeruste asielen van Europa. Toch zit directeur Heike Weber met de handen in het haar: de kooien zitten al maanden propvol. “Het rechtstreekse gevolg van de illegale hondenhandel vanuit Oost-Europa naar Nederland, Groot-Brittannië en vooral België”, zegt Weber. “Twee jaar geleden is de Duitse wegpolitie begonnen met gerichte controles naar illegale puppytransporten. Dat leverde meteen resultaat op. Elke maand wordt er ergens in Duitsland wel een bestelwagen van de weg geplukt die volgeladen is met jonge hondjes. Altijd hetzelfde scenario: de pups zijn veel te jong om te vervoeren en meestal niet gechipt of gevaccineerd.”
Tsjechische exportbedrijf van Jana Skládalová (zie ook de weekendkrant) aan de kLLLant. In de laadruimte zaten 57 pups van 16 verschillende rassen, en verder nog 22 raskittens. “Uit voorzorg hebben we al deze dieren in quarantaine geplaatst. Daarvoor moest een volledige vleugel van het asiel afgebakend worden”, zegt Weber. De quarantainemaatregel vergt al weken een hele organisatie in het asiel. Zelf mogen we de jonge hondjes van het illegale transport alleen bekijken als we de veiligheidsprocedure volgen: plastieken beschermhoezen over onze schoenen trekken, over een mat met desinfecterende vloeistof lopen en als bezoekers mogen we de honden in de kooien zeker niet aanraken. Heike Weber excuseert zich voor het ongemak: “Sorry, maar de regels zijn strikt. Het risico op besmetting van de een of andere ziekte bij zo’n grote groep honden is te groot.”
De bestelwagens vertrekken met een volle tank en rijden in één keer tot bij hun klanten in België. De pups zitten daardoor meer DreigenD faillissement dan tien uur De asieldirecteur heeft geen goede herinneringen aan dat laatste transport. opgesloten in “Terwijl we de dieren uit de bestelwaQuarantaine een krappe Tierheim Nürnberg ligt vlak aan een gen haalden, filmden de chauffeur en kooi. Vaak afrit van de A3. De snelweg is populair zijn kompaan ons met hun gsm’s. Zelf bij Oost-Europese hondenhandelaren tussen dode omdat het een snelle verbinding vormt soortgenoten. naar kopers in West-Europa. “Elke Ex-begeleider van illegale transporten
Door Roel DAMIAANS
maandag 18 augustus 2014
dag rijden er wel bestelwagens met broodfokpups over de Duitse snelwegen. Maar het is niet gemakkelijk om het fenomeen te stoppen. Daarvoor is politieke wil nodig, maar op dit moment staat de strijd tegen de illegale hondenhandel onderaan op de lijst van prioriteiten”, zegt Weber. “Omdat ons asiel zo dicht bij de snelweg ligt, zijn we de eerste keuze voor de politie. En dus blijven de illegale pups hier maar binnenstromen. Op dit moment zitten we volledig vol. Als de politie vandaag een transport onderschept, zitten we met een probleem. Ik kan geen enkele puppy meer aannemen.” De oorzaak? Eind mei 2014 zette de Duitse politie een bestelwagen van het
wilden ze niet gefilmd worden door de cameraploeg van de regionale televisie. Intimidatie? Misschien, maar de gedachte dat die filmpjes nu bij de maffia circuleren, maakt me niet echt vrolijk.” Vorige maand luidde Heike Weber nog de alarmbel in de Duitse media. Het asiel van Nürnberg dreigt failliet te gaan door de kosten van opvang van de illegale pups. “Ik heb het kostenplaatje eens gemaakt voor dat laatste transport. De totaalsom voor de vaccinaties, dierenartskosten, medicatie, voeding en werkingskosten komt na drie maanden uit op 80.000 euro”, aldus Weber. “Er moeten de klok rond medewerkers aanwezig zijn om voor de puppy’s te kunnen zorgen. In het beste geval recupereren we nog iets als we de honden nadien verkopen, maar steeds vaker eisen de Oost-Europese handelaren hun dieren terug. Ze vinden daarvoor meestal wel een achterpoortje in de wet.” Als de quarantaineperiode achter de rug is, zullen de honden 21 weken oud zijn. Hét verkoopsargument van een puppy, zijn schattigheid, is dan al lang verdwenen. “Klopt, ik vraag me daarom ook af waarom ze die honden per se
Een medewerkster van het asiel in Nürnberg verzorgt enkele van de 57 pups die eind mei onderschept waren en op weg waren naar België. De dieren verblijven nog altijd in quarantaine. Foto Sven DILLEN
HBvLpLus 11
maandag 18 augustus 2014
Bestelwagens met OostEuropese nummerplaten zijn een doelwit voor de Duitse snelwegpolitie. Daarom wordt steeds vaker overeschakeld op transporten met breaks. De pups worden daarbij in nog kleinere kooien gestopt . Let ook op de jerrycan: zo vermijden de chauffeurs dat ze aan een tankstation ontdekt worden. Foto Duitse politie
willen terugkrijgen. Om te gebruiken als fokdier? Dat is mijn grote vrees, ja.”
pen wissen ze de geschiedenis van de hond uit.”
retriever, of zoiets
verkenner
Uiteindelijk toont Heike Weber een document met de bestemmeling van het laatste transport: Hoeve Hoogland in Kasterlee. De Kempense fokker biedt via zijn website maar liefst 45 hondenrassen (en 18 kattensoorten) aan en omschrijft zichzelf als een kweker die diverse rashonden en raskatten verkoopt. “Al onze honden en katten zijn bij ons sociaal gekweekt. Onze fokkerij werkt ook samen met andere fokkers die zich houden aan de Belgische en Europese wetgeving inzake dierenwelzijn”, staat er op de website van Hoeve Hoogland te lezen. Heike Weber fronst de wenkbrauwen: “Rashonden? Sociaal gekweekt? Houden aan wetgeving? Daar merken we hier niks van. Aan een puppy is het soms moeilijk te zien of het om een rashond gaat, maar als ze wat groter worden, haal je de kruisingen er zo uit. Weber wijst naar de kooi waar volgens de bijgeleverde paspoorten drie jonge golden retrievers moeten zitten: “Ik zie twee retrievers en eentje die erop lijkt. Oké, er zal wel een beetje retriever in zitten, maar het is toch vooral iets anders. En deze pups worden als rashond verkocht in België. Lachwekkend, als het niet zo triestig was.” Een dierenarts van de lokale Beierse overheid komt het asiel binnen om de quarantainepups te controleren. De vrouw wil getuigen op voorwaarde dat haar naam niet wordt vernoemd. “Ik heb geen zin in gedoe. Niet met mijn werkgever, zeker niet met de hondenmaffia. Het werk dat in dit asiel wordt gedaan is buitengewoon. De medewerkers hebben een groot hart voor dieren. Het is proper en ze doen er alles aan om zoveel mogelijk zieke dieren te redden. Over zieke dieren gesproken, ik ken geen enkel onderschept transport waarbij minder dan de helft van de puppy’s ziek was. Meestal parvovirose, een erg besmettelijk darmvirus dat dodelijk kan zijn voor verzwakte puppy’s.” De dierenarts is duidelijk: “Het is onmogelijk om een goede hond te kopen bij een broodfokker. Die zeggen wel dat hun pups in een huiselijke omgeving zijn opgegroeid. Maar als je al zo lang in de het vak zit als ik, dan weet je wel beter. Biologisch gezien is dat onmogelijk als je ziet hoeveel pups ze per jaar verkopen. Om zo’n aantallen zelf te fokken, heb je honderden fokteven nodig. Dat doet niemand, dus kiezen ze de gemakkelijkste weg: import vanuit Oost-Europa. En met een paar administratieve kunstgre-
Een Vlaamse dertiger draaide jaren mee in het louche wereldje van broodfokkers, maar heeft zijn buik vol van de illegale praktijken en is bereid om anoniem inside information te geven over de illegale
Directeur Heike Weber van Tierheim Nürnberg is bezorgd over de toekomst van het derde grootste asiel in Duitsland. “De opvang van de illegale pups kost een fortuin: 80.000 euro voor het laatste onderschepte transport. Geld dat we wellicht nooit terugzien. Als niemand ingrijpt, gaan we daaraan ten onder.”
Een chauffeur van een onderschept transport uit Tsjechië filmt met zijn gsm de medewerkers van het asiel in Nürnberg, maar wil zelf niet gefilmd worden door de lokale Beierse televisie. Foto Bayerischer Rundfunk
transporten. “Ik weet er alles over, want ik heb er in het verleden verschillende zelf begeleid. De meeste transporten gebeuren via bestelwagens. De puppy’s worden in kooien gepropt en op elkaar gestapeld. De onderste pups krijgen tijdens de rit de uitwerpselen en urine van de bovenste over zich heen. Een transport bestaat uit minstens twee
voertuigen. In de eerste auto zit een verkenner die een eind vooruit rijdt en via gsm meldt als hij op de snelweg een politiecontrole ziet. In dat geval, kan de bestelwagen de snelweg verlaten en via de secundaire wegen verder rijden.” Voor veel puppy’s zijn de Duitse snelwegen letterlijk the highway to hell. “De chauffeurs vertrekken met een volle benzinetank en rijden in één keer tot op hun bestemming, stoppen is er niet bij. Tenzij om ergens met een jerrycan bij te tanken. De pups zitten daardoor gemakkelijk tien uur opgesloten in hun benarde situatie. In hun eigen stront en tussen dode soortgenoten. Uit ervaring weet ik dat een derde van de honden de rit niet overleeft of sterft binnen de twee à drie dagen na aankomst. Maar dat verlies is ingecalculeerd. De koper betaalt alleen de honden die nog leven, de krengen worden met het lege transport teruggestuurd. Samen met een lading Belgische chips voor het volgende transport.”
Geldproblemen
De laatste tijd ziet de informant een verandering van tactiek. “Bestelwagens met Oost-Europese nummerplaten zijn voor de Duitse wegpolitie een doelwit, daarom schakelen de netwerken over op nieuwe technieken. Een break met geblindeerde ruiten waarin alle zetels worden platgelegd. En met een Duitse, Belgische of Nederlandse nummerplaat. Veel minder verdacht.” Wie echt grof geld wil verdienen, moet volgens de informant de verzamelcentra mijden en rechtstreeks contact zoeken met de fokkers zelf. “Wel niet schrikken als ze bij onderhandelingen ook wapens of drugs tonen. Dat heb ik zelf meegemaakt. Die criminelen zijn niet alleen met illegale pups bezig, maar met alles wat veel geld opbrengt. De chauffeurs worden door die malafide fokkers aangeduid, maar af en toe kiezen de Belgische broodfokkers zelf hun chauffeurs. Vaak zijn dat mensen met geldproblemen. Voor één rit krijgen ze ongeveer 1.000 euro. Mooi verdiend als je dat elke week doet. Wie gepakt wordt, draait er wel zelf voor op. Al valt dat nog goed mee. Bij de eerste keer, kom je weg met een smoes dat je niet op de hoogte was. De volgende keer, krijg je een boete. Misschien, want er is eigenlijk geen vervolging.”
MORGEN DEEL 3: insiders leggen uit waarom het epicentrum van de Vlaamse broodfok in de Kempen ligt
dossier
12 HBvLpLus
+ HBvL
dinsdag 19 augustus 2014
Harde kern van broodfokkers zit in de kempen TurnHouT - Broodfokkers zitten verspreid over het hele land, al lijkt het toch voornamelijk een Vlaams fenomeen. Met een harde kern die in de stille Kempen opereert. “De meeste malafide figuren uit de hondenhandel komen uit de Belgische provincies Limburg en Antwerpen en de aangrenzende provincies in Nederland”, zegt Rita. Zij was jaren ongewild betrokken in het wereldje. “Veel fokkers in de Kempen hebben een verleden in de veehandel. Ze zijn overgestapt omdat puppy’s meer geld opbrengen en de controles en bestraffing zo goed als onbestaande zijn. Maar een ex-veeboer die zijn hele leven slachtrunderen heeft verkocht, die kan niet zacht met dieren omgaan.”
Op zaterdag 12 oktober 2013 plaatste tv-presentatrice én hondenliefhebster An Lemmens een lijst van ruim honderd Vlaamse broodfokkers op haar Facebookpagina. Begeleid door de niet mis te verstane boodschap ‘Koop hier nooit een puppy!’. Kort daarna verwijderde ze de lijst weer. “Heel veel mensen uit de Vlaamse hondenbusiness waren niet blij met die lijst”, zegt informante Rita. Het heeft maanden geduurd en veel overtuigingskracht gekost om insiders te vinden die de smerige details over de broodfok in ons land willen prijsgeven. Uiteindelijk vonden we er drie: Suzanne, Werner en Rita. De namen zijn fictief en details over hun identiteit blijven geheim, maar de onthullingen zijn authentiek en vaak gestaafd met talloze documenten en gelekte e-mails. Elk gesprek vond faceto-face plaats. Werner kent het wereldje van binnen en van buiten: “De broodfok in Vlaanderen is een wijdvertakt fenomeen. De illegale import uit het Oostblok is één ding, maar je kunt ook via zwartfokkers in eigen land aan goedkope pups geraken. Mensen met geldproblemen - junkies of gokverslaafden - zijn gemakkelijk te overtuigen om enkele nesten te kweken. Of om even op illegale pups te babysitten als er weer een controle is die op voorhand getipt wordt. Als je het slim aanpakt, kan je er veel geld mee verdienen. Met ‘slim’ bedoel ik, de vele achterpoortjes in de wetgeving gebruiken. Wie het crapuleus aanpakt, schept nóg meer geld. Naast zwartfok en illegale import, zijn er ook nog diefstal en verzekeringsfraude.”
Door Roel DAMIAANS
Poen schePPen
Rita zat meer dan 15 jaar in de hondenfok, vandaag is ze eruit gestapt. “Ik ben door mijn ex in de broodfok gerold. Verliefd geworden op de verkeerde man. Liefde maakt blind, zeggen ze, maar achteraf zijn mijn ogen open gegaan. Ik schat dat in Vlaanderen meer dan de helft van de hondenhandel illegaal is, omdat het ook het meeste opbrengt. Er wordt daarbij ook heel veel gesjoemeld met rassen. Wanneer de eigenaar dat na enkele maanden te weten komt, is hij boos.
Terecht, maar ze zijn al zo erg aan het hondje gehecht en slikken daarom de teleurstelling weg.” Wat heb je eigenlijk nodig om een lucratieve puppyhandel op poten te zetten in ons land? Suzanne: “Goedkope puppy’s natuurlijk. Oostblok-import of uit de zwartfok. Paspoorten, chips en vaccinatiestickers, waarmee op alle manieren mee gesjoemeld kan worden. Een dierenarts die mee in het schuitje zit. En ten slotte een erkenningsnummer van de overheid, maar dat is helemaal een grap. Wie vandaag een aanvraag doet, krijgt al meteen een voorlopig erkenningsnummer. Het duurt weken, soms maanden vooraleer er een eerste controle volgt. Op die tijd kan je al flink poen scheppen. Loop je dan tegen de lamp, dan volgt er bijna nooit een sanctie. Alleen maar richtlijnen hoe je het beter kunt doen.” We hebben de afgelopen maanden tientallen inspectieverslagen verzameld die nochtans vernietigend zijn. Suzanne: “Klopt, maar wat heeft Dierenwelzijn ermee gedaan? Niks, nada, noppes. Verticaal geklasseerd. Ik heb hen zelf al anoniem getipt over illegale leveringen. Dat sterft allemaal een stille dood op een bureau in Brussel. Waarom?” Werner: “Omdat sommige ambtenaren ik druk het zacht uit - wel heel meegaand zijn. Dat is geen geheim, integendeel. Sommige broodfokkers pochen ermee dat ze mensen hebben omgekocht. En dat ze daar foto’s van hebben om hen te chanteren als ze een keertje niet meer willen meewerken.” Uit verschillende hoeken hebben we hardnekkige geruchten opgevangen dat broodfokkers op voorhand getipt wordt over controles. Werner: “Niet allemaal, maar toevallig wel degenen die lid zijn bij Ani-Zoo. Op papier is dat een beroepsvereniging die de rechten van huisdierfokkers verdedigt, maar in feite is het de lobbygroep van de broodfoksector. Ik betaal met plezier mijn jaarlijkse bijdra-
HBvLpLus 13
dinsdag 19 augustus 2014
Insiders klappen uit de biecht over het “vieze wereldje” van hondenhandel in Vlaanderen
Waar zitten Broodfokkers in VLaanderen* BROODFOKKERS DIEREnaRtSEn * Minstens één keer vermeld bij illegale toestanden op een officieel document (inspectieverslagen, pv’s, douanepapieren,...) uit binnen- of buitenland. De dierenartsen zijn de vaste dierenartsen bij een of meerdere broodfokkers.
Baarle-Hertog Merksplas
Ravels
Hoogstraten
Hamont-Achel
Arendonk Rijkevorsel Lommel
ANTWERPEN Turnhout Antwerpen Boechout
Brugge
Kasterlee
Kontich
Lochristi
Putte W E S T- V L A AN D E R E N
Harelbeke
Lummen
Sint-Katelijne-Waver
Dendermonde OOSTVLAANDEREN
OudTurnhout
Herselt
Mechelen
Gent
Bocholt
Zonhoven
Hasselt
Leuven Brussel
VLAAMS-BRABANT
Riemst LIMBURG
Dilbeek Foto’s HBvL
ge van 150 euro. Of het ermee te maken heeft, weet ik niet, maar de leden die ik ken, krijgen op voorhand een telefoontje als er een controle gaat plaatsvinden. Ik heb het zelf ook één keer meegemaakt. De inspecteur vroeg me op welke dag hij het beste kon langskomen.”
Drugs, wapens, hormonen Onze tipgevers noemen allemaal dezelfde namen van de betrokken personen: een dierenarts uit Turnhout die nauw samenwerkt met broodfokkers en een topambtenaar van de afdeling Dierenwelzijn van de FOD Volksgezondheid. Suzanne: “Iedereen in het wereldje weet dat sommige fokkers de hand boven het hoofd wordt gehouden en dat ze in Brussel geregeld een oogje dichtknijpen. Ik ben benieuwd of dat zo zal blijven nu Dierenwelzijn een Vlaamse bevoegdheid is geworden.” Rita: “Ik ken de ambtenaar al uit de tijd dat hij nog inspecteur in de veehandel was. Mijn ex-man haalde de oormerken uit de koeien waar hij bij stond. En die man werkt nog altijd bij Dierenwelzijn, ongelofelijk.” Werner: “Ik heb politie, die ambtenaar van de FOD en de orde der dierenartsen meermaals anoniem getipt over illegale leveringen uit het Oostblok, daar is nooit iets mee gedaan. De reden? De leveringen gebeuren altijd in het weekend - vaak in de nacht van vrijdag op zaterdag - zodat de winkel op de drukste verkoopdagen in het weekend voldoende nieuwe pups hebben. Ik had het kunnen weten: in het weekend werken ambtenaren niet. Zelfs niet als ze de misdrijven op een schoteltje aangereikt krijgen.” Rita: “Ik heb ook enkele keren afgesproken met een rechercheur van de federale politie in een café om informatie door te spelen. Die man zei op het laatste tegen
mij: ‘Het is een lachertje, altijd als wij met iets komen, horen we bij de FOD hetzelfde verhaal: er zijn niet genoeg mensen’. Wat kan de politie dan uiteindelijk meer doen dan vaststellingen doen en een pv opstellen?” De namen van de hondenhandelaren in de Kempen duiken ook op in dossiers van andere louche zaken. Rita: “Laat het ons zo stellen: de puppyhandel is nog het minst illegale waar ze mee bezig zijn. Daar verschuilen ze zich ook achter. Handel in amfetamines, cannabis, wapens, heling, hormonen en de illegale verkoop van Viagra en andere medicijnen. Ze doen alles om gemakkelijk geld te verdienen. Mijn exman en enkele van zijn hondencollega’s hebben al in de cel gezeten. Niet voor de hondjes, wel voor andere misdrijven.”
BastaarDpups Wat doen ze met al dat misdaadgeld? Op de bank zetten gaat niet, elke maand een nieuwe auto kopen, zou ook opvallen. Suzanne: “Regelmatig een dure occassiewagen kopen, vaak op restaurant gaan en à volonté luxeproducten kopen. Veel op naam van vrouw, vriendin of familieleden zetten. Een deel van het geld naar het buitenland versassen om daar dubieuze dingen te financieren.” Zijn de inspecteurs bang van sommige hondenhandelaren. Rita: “Geen idee, maar het zou goed kunnen. Veel figuren in de malafide hondenwereld zaten vroeger in de veehandel. En dat zijn geen gewone kerels, hé. Sommige broodfokkers die nu actief zijn in de Kempen hadden als veeboeren in het verleden contact met Germain Daenen en Alex Vercauteren...” De twee vetmesters die veroordeeld zijn geweest voor hun aandeel in de moord op veearts-keurder Karel Van Noppen. Rita: “Klopt. Ik ken verschillende veeboeren die zijn overgestapt op honden.
Ik heb de politie en het FOD vaak getipt over illegale leveringen, de bewijzen op een schoteltje aangeleverd, maar er werd niets mee gedaan. Reden? Er was geen volk. Ik had het kunnen weten: ambtenaren werken niet in het weekend. Werner, exbroodfokker.
Waarom? Er valt veel geld mee te verdienen en er zijn veel minder controles. Wij kochten vroeger Jack Russell-pups op bij particulieren voor 10 à 15 euro per stuk en verkochten die aan 300 euro. Noem eens een product waarmee je zulke winstmarges kunt verdienen.” In het geval van chihuahua’s liggen de prijzen nog veel hoger, tot 1.000 euro voor een puppy. Suzanne: “Daar kun je inderdaad veel geld mee verdienen, maar slechts weinigen weten dat het vaak kruisingen zijn. Je vindt in de broodfok nog maar heel weinig raszuivere chihuahua’s. Ze worden gekruist met pinchers en zelfs
Jack Russells. En de consument, die pikt dat allemaal.” Rita: “Als de klant vindt dat ze nogal groot zijn voor een chihuahuapuppy, dan zeg je gewoon dat ze al elf weken oud zijn in plaats van vijf weken. Wie een beetje creatief is met paspoorten en chips, kan dat perfect. De Hongaarse leverancier van mijn ex kleefde de piepkleine chips met secondelijm in de oksel van de pup. Als ze de honden bij een eventuele controle gescand zouden worden, werd de chip geregistreerd. Eenmaal in België knip je de chip met >>> lees verder blz.14.
Kwekerijen die hun vergunning kwijtspeelden Er zijn in ons land 1.099 erkende hobby-, handels- of professionele hondenkwekerijen (verschil zit vooral in de grootte van het bedrijf). Ondanks vele klachten werden er sinds 2010 slechts 14 vergunningen ingetrokken. In deze lijst staan minstens één kwekerij die momenteel zonder vergunning aan zwartfok doet.
2010
2013
2011
2014 (tot 16 juli)
➜handelskwekerij in Leffinge ➜hobbykwekerij in Berlaar ➜hobbykwekerij in Kemzeke ➜handelskwekerij in Hasselt
2012
➜hobbykwekerij in Dendermonde ➜hobbykwekerij in Brasschaat ➜professionele kwekerij in Oostrozebeke ➜hobbykwekerij in Sinaai ➜handelskwekerij in Merksplas
➜handelskwekerij in O-L-V-Waver ➜hobbykwekerij in Dessel ➜handelskwekerij in Zonhoven ➜hobbykwekerij in Leopoldsburg ➜handelskwekerij in Moorslede
dossier
14 HBvLpLus
+ HBvL
lezers die zelf Het slacHtoffer zijn geworden mogen Hun verHaal doen via Hier@reageren.be
dinsdag 19 augustus 2014
Vervolg van blz. 13 een schaar uit de vacht, plaats je de definitieve Belgische chip en maak je een nieuwe paspoort met een leeftijd naar keuze. Zo is het gemakkelijk om de leeftijd van een hond te maskeren.” Hoe kan er eigenlijk met rassen gesjoemeld worden? Rita: “De meeste mensen informeren zich niet als ze een hond gaan kopen. Een verkoper met een schattige pup windt hen zo om de vinger. Lhasa Apso worden verkocht als Shih Tzu en andersom, Bolognezer en Bichon Frisé als Maltezer, noem maar op. Je moet al een echte kenner zijn om het verschil tussen die pups te zien.” Wie toch een rashond wil kopen, wendt zich beter tot een stamboomfokker? “Ja, al zitten daar ook rotte appels tussen. Ik ken er enkele die met hun honden ook meer dan één nest om de twee jaar fokken. Eén nest gaat in de stamboom, de andere worden aan een broodfokker verkocht. Ik had vroeger een heel mooie en gezonde Viszla-reu en kreeg de vraag of hij een stamboomteefje kon dekken omdat er problemen waren met het zaad van de stamboekreu. De pups werden gewoon op naam van die ‘slechte producerende’ vader gezet. Maar dit zijn uitzonddringen. Over het algemeen zijn stamboomfokkers wel veel meer begaan met hun honden.”
Lhasa apso
shih tzu
MaLtezer
Bichon Frisé.
EvEn REndac bEllEn De toestand waarin kweekhonden in Oost-Europa moeten fokken is schrijnend. Heeft u ooit die beelden gezien? Werner: “Natuurlijk, maar daarvoor hoef je niet naar Hongarije of Slovakije te gaan, dat gebeurt hier in België ook. Ik heb fokkerijen gezien waar de honden in ijzeren kooien op elkaar gestapeld staan, met gewoon een stuk krantenpapier op de bodem. Die dieren zitten daar hun hele leven in, dat is het jammerlijke lot van een kweekteef. Als ze geen pups meer leveren, worden ze afgemaakt.” Rita: “Gewoon dood tegen de muur geslagen of via een speciale injectie. Dierenartsen gebruiken dat ook om honden te euthanaseren. Met dat verschil dat zij de hond eerst in slaap doen, ik kende fokkers die dat goedje gewoon rechtstreeks injecteerden. Die dieren krijgen gewoon een hartstilstand.” Waarom zit de harde kern van de Vlaamse broodfok in de Kempen? Suzanne: “Je zit hier dicht bij de Nederlandse grens en er zitten hier enkele dierenartsen die het spel intensief meespelen. Ik heb de bevoegde instanties al zoveel keren getipt over de werkzaamheden van een dierenarts uit Turnhout die ik ken uit de broodfok, maar er gebeurt niets omdat ze geen klachten ontvangen. Tja, hij werkt bijna uitsluitend met
broodfokkers en die hoor je natuurlijk niet over hem klagen.”
De meeste klant informeren zich niet op voorhand en dus windt de verkoper met een pup hen zo om de vinger. Shih Tsu’s worden als Lhasa Apso’s verkocht, Bichon Frisés als Maltezers. Je moet al een expert zijn om het verschil te zien tussen de pups. Rita, ex-vrouw van broodfokker
Wat verdient zo’n dierenarts eraan? “Dat hangt ervan af. Als het officieel moet gebeuren met chippen en vaccineren, dan kost het 30 euro per puppy. Als de fokker zelf gechipt en gevaccinneerd heeft, moet hij alleen nog aftekenen. Dan wordt een prijs afgesproken die iets lager ligt. In Vlaanderen zijn er genoeg dierenartsen die het gesjoemel door de vingers zien. Ze weten ook dat als zij de paspoorten niet ondertekenen een andere collega dat wel zal doen. Twee dierenartsen in de Kempen vormen de spil in een netwerk en zijn actief tot ver in Nederland.” Gebeurt het ook dat klanten worden afgedreigd? Rita: “Ja, een broodfokker uit Merksplas (nu verhuisd naar Hapert in Nederland, RD) deed niets anders. Hij kon razend worden als er klachten waren, dan ging hij die mensen zelfs thuis afdreigen. Toen een koppeltje met een zieke puppy terugkwam en het geld terugeiste, heeft hij het hondje uit hun handen getrokken en over een hek op straat gegooid.” Wat gebeurt er met al die dode honden en pups? Suzanne: “Even naar Rendac (verwerkingsbedrijf van kadavers, RD) bellen. Bij de ophaling wordt de zak gewogen,
niemand telt na wat erin zit. Dat kunnen twintig pups van 300 gram zijn of één volwassen hond. Het aantal dode honden in België is onbekend. In principe moet je elke dode hond registreren als ‘overleden’, maar bijna niemand doet dat.” Rita: “Ze zijn leep hoor. Enkele jaren geleden stonden er in bijna alle kranten artikels over diefstallen van chihuahua’s. De fokkers klaagden over het fenomeen, maar daar klopte niets van. Ze hadden dat onderling bedisseld. De ene had ‘s nachts met medeweten de kooien van de andere leeggehaald. Allemaal om reclame te maken voor de chihuahua, nog altijd het ras waarmee je het meeste kunt verdienen. De verkoop ging door het dak en ze vroegen meer dan de oorspronkelijke prijs ‘omdat er door die diefstallenplaag schaarste was ontstaan’. Daar hebben ze achteraf nog veel mee gelachen. Het is een heel vies wereldje en ik ben blij dat ik er ben uitgestapt.”
Morgen DeeL 4: Het gevaar voor de volksgezondHeid en Hoe de dierenartskosten in de duizenden euro’s lopen.
Waar kunt u een broodfokker aan herkennen? De publicatie van het eerste deel in deze reeks veroorzaakte een stortvloed van reacties. Lezers vragen zich af hoe ze kunnen vermijden dat ze in de val van broodfokkers trappen. Of wat ze moeten doen als het toch misloopt.
Waar Moet u op Letten?
aLs Het tocH MisLoopt?
➜Mijd handelaars die tientallen rassen aanbieden. Een hondenhandelaar die één ras kweekt, kent dat dat ras door en door. Die weet welke erfelijke afwijkingen er in de genen zitten, kent het karakter van de hond en zorgt voor de socialisatie van de pups. Iemand die bijvoorbeeld 20 rassen aanbiedt, kan onmogelijk over dezelfde vakkennis beschikken. ➜Nog een alarmbel: klanten die het moederdier niet mogen zien, zouden onmiddellijk moeten vertrekken. Al putten sommige verkopers zich uit in smoezen. Iemand is met het moederdier wandelen of naar de dierenarts, of de teef is net verkocht. ➜Vraag of u het paspoort van de hond op voorhand mag inkijken. Controleer of er geen Oost-Europese stempels of namen in staan. Check of het dier oud genoeg is om te verkopen (minstens acht weken) en of het alle vaccinaties heeft gehad. Elke uitvlucht over het paspoort is in principe verdacht. Al is een Belgische chip geen garantie op eerlijkheid, integendeel. ➜Voor u een puppy koopt, informeer u eerst welke ras het meest geschikt is. Vergelijk ook met prijzen van stamboomfokkers. Zoek via Google of de verkoper niet al eerder genoemd is als broodfokker.
➜De artikelen 1649bis en volgende van het Burgerlijk Wetboek bepalen sinds 2004 dat bij de verkoop van gezelschapsdieren (bv. honden en katten) een garantietermijn van twee jaar van toepassing is. Indien uw hond na aankoop snel ziek wordt of overlijdt, is de verkoper wettelijk verplicht u te vergoeden voor uw schade zoals de aankoopprijs, dierenartskosten en eventueel morele schade. Doe alles schriftelijk (e-mail is ook goed) bij een dispuut met de verkoper. Als u wordt opgebeld, stuur dan meteen erna een mail naar de fokker met het relaas van het telefoongesprek. Houd alle verslagen van de dierenarts goed bij.
i
Meer info: www.dierengarantie.be
dossier
10 HBvLpLuS
Illegale hondenhandel is al jaren gevaar voor volksgezondheid
+ HBvL
russische roulette met rabiës HASSELT - Het illegaal invoeren en verkopen van puppy’s is niet alleen een bron voor veel dierenleed. Door het lakse optreden van de overheid, vormt het ook al jaren een gevaar voor de volksgezondheid. In de meeste Oost-Europese landen waar de puppy’s voor de westerse markt op industriële schaal gefokt worden, is rabiës een sluimerend probleem. België is een rabiësvrij land, maar elke hond die niet-gevaccineerd ons land binnenkomt, vormt een potentieel risico op besmetting. Rabiës - hondsdolheid in de volksmond - is ook een voor de mens dodelijke hersenziekte waarvoor geen medicijn bestaat. Wie door een bijtwonde besmet geraakt door een hond met rabiës en zich niet snel laat behandelen, sterft met 100% zekerheid.
De inenting tegen rabiës is verplicht voor iedere hond die ons land binnenkomt. In de hondensector en bij sommige ambtenaren wordt het rabiësgevaar steeds omschreven als een opgeklopt probleem. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) denkt daar anders over. Uit hun cijfers blijkt dat wereldwijd naar schatting 55.000 mensen per jaar sterven aan de gevolgen van de ziekte. In 90% van de gevallen is een hond de drager van het virus. Rabiës is vooral een probleem in Azië en Afrika, maar ook Oost-Europese landen staan op de lijst van hoge-risicogebieden. Iets wat ook wordt bevestigd door een rapport van de Royal Society for the Prevention of Cruelty to Animals (RSCPA) van maart dit jaar. De Britse dierenrechtenorganisatie waarschuwde voor de mogelijke dreiging van rabiës die de illegale puppyhandel met zich mee brengt. De import van Oost-Europese honden is in Groot-Brittannië op korte tijd met 33% gestegen. Volgens wetenschappers is de kans op een rabiësbesmetting daardoor zestig keer groter geworden.
EpidEmiE
In ons land heeft het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) een speciale afdeling die zich bezighoudt met overdraagbare en besmettelijke ziekten. Daaronder valt het nationaal referentiecentrum voor rabiës. Elk jaar brengen wetenschappers van het WIV in kaart hoeveel dieren getest zijn op de ziekte en hoeveel gevallen van besmetting er zijn. In het wild zijn de grootste dragers van het virus vossen, stinkdieren, wasberen en vleermuizen. Wanneer deze dieren in contact komen met gedomesticeerde dieren kunnen die ook besmet geraken. Vanaf de jaren ‘60 tot de jaren ‘90 woedde er vooral in Wallonië - een rabiësepidemie bij de vossen in ons land. In 1999 raakte nog een rund besmet in Bastogne. Dankzij een doorgedreven campagne waarbij de vossenpopulatie met lokaas werd gevaccineerd, was België in 2001 officieel vrij van klassieke rabiës.
marokko En Gambia Door Roel DAMIAANS
woensdag 20 augustus 2014
Maar zoiets kan snel veranderen. De import van dieren kan mogelijk tot een opflakkering van de dodelijke ziekte leiden. Dat werd duidelijk in 2007 toen een besmette hond uit Marokko in
België voor problemen zorgde. Het dier had verschillende personen gebeten en gekrabd, anderen hadden oppervlakkig contact gehad met de hond tijdens de besmettelijke fase. In totaal moesten 41 personen behandeld worden met een antirabiësvaccin. Zeven personen kregen zelfs antistoffen toegediend. Eén contactdier werd geëuthanaseerd en vele andere dieren werden preventief gevaccineerd en onder observatie geplaatst door het FAVV. Een jaar later, in 2008, was het opnieuw prijs. Toen via een illegaal ingevoerde hond uit Gambia. Na elk incident werd de rabiësvrije status van België voor zes maanden ingetrokken.
ChinEsE stiCkErtjEs
Elk jaar worden tienduizenden pups ingevoerd vanuit Oost-Europese landen die volgens de WGO niet rabiësvrij zijn. Er wordt bij de illegale import al jaren gesjoemeld met rabiësvaccinaties. Een van onze informanten die een verleden heeft in de illegale import zegt dat er heel weinig Oost-Europese honden ingeënt worden tegen rabiës. Ook al kleven er bewijsstickers van het vaccin in het paspoort. “Ik heb het zelf gezien. Voor een transport worden de paspoorten klaargemaakt door de fokker zelf. De vaccinatiestickertjes komen uit China. Perfecte kopieën, zelfs dierenartsen zien het verschil niet. Een rolletje met 100 stickers kost slechts 5 euro. De klant is tevreden want die denkt dat zijn hond volgens de regels gevaccineerd is. Zolang de geïmporteerde hond geen drager is van het rabiësvirus, is er niets aan de hand. Maar wat gebeurt er als een mens sterft nadat besmetting met rabiës? Gaat de overheid zich blijven uitputten in het zoeken van argumenten om vooral niet te moeten optreden?” Dat er jarenlang niet werd opgetreden, ondanks alle signalen en tips, betekent dat de Belgische overheid al die tijd Russische roulette heeft gespeeld met de volksgezondheid. Die risicolanden zijn Slovakije, Bulgarije en vooral Polen. In Tsjechië geldt een uitzondering: het risicogebied is beperkt een straal van 50 kilometer vanaf de Slovaakse of Poolse grens. De twee Tsjechische bedrijven die we voor deze artikelenreeks bezochten, lagen in dat risicogebied.
VAAk VoorkomEndE AAndoEningEn Bij Broodfokpuppy’S
parvovirose
In Oost-Europa gebruiken hondenhandelaren valse vaccinatiestickers van Chinese makelij: 100 stuks voor 5 euro. Perfecte kopieën. Zelfs een dierenarts ziet het verschil niet meer. Exhondenhandelaar
➜ Een van de meeste besmettelijke ziektes die bij puppy’s voorkomt. Wanneer pups tot acht weken bij hun goed gevaccineerde moeder kunnen blijven, is er weinig kans op besmetting omdat de moedermelk antistoffen tegen het virus biedt. Pups die op te jonge leeftijd bij de moeder worden weggehaald, krijgen vaak met parvovirose te maken. Verzamelcentra en dierentransporten werken de verspreiding van het virus in de hand. Een op het eerste gezicht gezonde puppy kan van de ene dag op de andere beginnen braken of last krijgen van bloederige diarree. De besmette hondjes weigeren te eten of te drinken en kunnen zo sterven.
kennelhoest
➜ Besmettelijke aandoening die vooral voorkomt bij honden die in grote groepen leven zoals kennels, asielen, verzamelcentra. Het begint vaak met niezen, maar eindigt met zware hoestbuien die de puppy ernstig kunnen verzwakken. In ernstige gevallen kan kennelhoest dodelijk zijn, zeker voor pups die te jong zijn voor lange transporten en een broze weerstand hebben.
giardia
➜ Een van de grootste oorzaken van diarree bij honden. Geen virus of bacterie, maar een flagellaat. Dat is een eencellige parasiet die in het maagdarmstelsel leeft en via de ontlasting voor besmetting kan zorgen. Komt zeer vaak voor bij pups die uit het buitenland komen. Giardia is een zoönose wat betekent dat het ook van dier op mens kan worden overgedragen.
HBvLpLus 11
woensdag 20 augustus 2014
Dierenchirurg: “ Elke dag slachtoffers van broodfok oplappen” “Ik maak elke dag drama’s mee in mijn praktijk. Op vlak van dierenleed, maar ook de baasjes zien erg af. Voor hen is hun hond een volwaardig gezinslid. En die zien hun lievelingsdier niet graag lijden. En dan zwijg ik nog over de hoge kosten die de operaties met zich meebrengen.” Aan het woord is Frank, een fictieve naam voor een dierenchirurg uit het Antwerpse die in zijn praktijk elke dag geconfronteerd wordt met de gevolgen van de broodfok. “Je zou kunnen zeggen dat ik tegen mijn eigen winkel spreek. Maar er bestaat ook nog zoiets als ethiek en menselijke waardigheid. Na meer dan 20 jaar ervaring walg ik nog altijd van wat ik hier elke dag onder ogen krijg. Als chirurg kom ik de typische hondenziektes zoals parvovirose, kennelhoest, de ziekte van Carré niet tegen. Dat is het werk van de gewone dierenarts. Ik moet vooral de problemen oplossen in een later stadium. De gevolgen van honden die compleet kapotgefokt zijn en de gebruikelijke erfelijke aandoeningen per ras.”
AdemhAlingsproblemen
Stamboomfokkers streven naar zo zuiver mogelijke rashonden, maar het risico op inteelt en de inkrimping van de genenpoel is groot als je altijd met dezelfde prijshonden gaat fokken. Een studie van de KULeuven heeft aangetoond dat daardoor sommige rassen met uitsterven bedreigd zijn. Frank: “Honden zijn geen zuiver natuurproduct. De rassen zijn door de eeuwen heen door de mens gekweekt. Als gevolg zijn er afwijkingen die het gevolg zijn van dat rasgericht fokken. Bij
de kortsnuitigen zoals mopshonden of buldogs, komen we vaak ademhalingsproblemen tegen. De neus bij die rassen is zo plat dat het ademhalingssysteem eigenlijk te kort is om gezond te zijn. Het zachte gehemelte schuift voor een stuk in de luchtpijp en snijdt daarmee ook de luchttoevoer af, waardoor er onderdruk ontstaat in de longen en de hond op termijn problemen krijgt met ademen. In vaktermen heet dat het Brachycephaal Obstructief Syndroom (BOS). We kunnen dat chirurgisch oplossen door de neusgaten te vergroten en het gehemelte in te korten, maar zo’n meervoudige BOS-operatie kost 600 euro.”
peperdure prothese
Volgens de dierenchirurg bestaat zijn werk voor driekwart uit orthopedische problemen. “Kleine rassen hebben vooral problemen met hun ellebooggewricht. Grote rassen met hun heupen. De honden die bij mij op de operatietafel liggen, komen bijna uitsluitend van de gekende broodfokkers uit heel Vlaanderen”, zegt Frank. De chirurg vindt dat mensen te weinig geld spenderen bij de aankoop van hun hond. “Ze zouden beter wat meer betalen aan een fokker die weet waar hij mee bezig is, dan spotprijzen te betalen in dierenwinkels. Ze staan er niet bij stil
dat ik voor dat prijsverschil geen enkele chirurgische ingreep kan uitvoeren. En de kans dat je een broodfokhond ooit moet laten opereren is niet klein. Neem patellaluxatie als voorbeeld, een aandoening waarbij de knieschijf niet op de juiste plaats blijft zitten. Dat is geen
levensbedreigende afwijking, maar de hond kan er wel van afzien. Als het niet te erg is dan kunnen we dat oplossen met een kleine ingreep die 500 euro kost. Als het extreem is, moeten we de botten doorzagen en anders positioneren. Dat zijn al zwaardere ingrepen die tot 1.800 euro kunnen kosten.” Toch is dat niet de duurste ingreep. “Het gebeurt niet vaak, maar sommige baasjes laten een prothese plaatsen voor een hond met heupdysplasie. Dat kost 3.000 euro per heupkant. En als je weet dat bij heupdysplasie vaak de twee kanten beschadigd zijn, dan wordt het een erg dure grap. Maar er zijn baasjes die er dat voor over hebben voor hun hond.”
De meeste landen die puppy’s invoeren naar ons land zijn volgens de Wereldgezondheidsorganisatie niet vrij van rabiës. Dat is een dodelijke hersenziekte voor dier én mens.
menselijk leed
“Het dierenleed ten gevolge van onmenselijke huisvesting, hygiëne en transport, en op langere termijn door erfelijke gebreken, is voor iedereen duidelijk”, zegt Frank. “Maar het menselijke leed - en niet alleen op financieel vlak - dat daarmee gepaard gaat, wordt vaak vergeten. Het raakt mij vaak diep als ik zie hoe mensen lijden wanneer hun hond ziek is. De overheid zou de overtreders - de broodfokkers in dit geval - moeten laten opdraaien voor de operatiekosten als ze iemand een zieke hond hebben verkocht. Dan zal het snel gedaan zijn.”
Morgen DeeL 5 (sLot): WeLke roL speeLt BeroepsfeDeratie ani-Zoo in De HonDenHanDeL?
Een Engelse buldog behoort tot een kortsnuitig ras dat vaak af te rekenen krijgt met ademhalingsproblemen.
dossier
12 HBvLpLUS
+
donderdag 21 augustus 2014
Dierenhandel van voorzitter Ani-Zoo wordt al jaren genoemd in illegale puppydossiers
de wolf in schaapsvacht Broodfokkers zetelen in de adviesraad voor Dierenwelzijn
HBvL
BRUSSEL - De grootste broodfokkers van het land zijn vaste klanten in allerlei onderzoeken. Niet in ons land, waar de overheid de sector jaren de hand boven het hoofd hield, wel in het buitenland. Om de haverklap worden ze genoemd als leverancier van illegale puppy’s. In eigen land hebben ze zich sinds vijf jaar verenigd in Ani-Zoo. Deze beroepsfederatie stelt zich zelf graag voor als grote voorstander van eerlijke dierenhandel, maar is in de eerste plaats een gewiekste lobbygroep die via aanpassingen in de wet een legaal kader voor de dubieuze praktijken van hun leden probeert te creëren. Jarenlang konden sjoemelende broodfokkers zelfs in de adviesraad voor Dierenwelzijn zetelen.
Dierenhandel Animals Express, eigendom van de AniZoo-voorzitter, duikt al jaren op in dossiers van illegale puppyhandel
Afgelopen maandag verspreidde ondernemersorganisatie Unizo een persbericht op vraag van Ani-Zoo, de belangengroep van Vlaamse huisdierhandelaren. Getiteld: de Belgische professionele hondenverkoop en legale invoer staat boven elke verdenking. Het persbericht was een reactie op het eerste artikel waarmee deze krant het dossier over broodfok in ons land opende. De verspreiding van het persbericht is - zacht uitgedrukt - vreemd te noemen. We citeren enkele zinnen: “Uit krantenberichten blijkt dat er jaarlijks in België heel wat honden illegaal worden ingevoerd en verkocht. Dit blijkt het werk te zijn van een internationale hondenmaffia. Unizo wijst er uitdrukkelijk op dat deze illegale circuits absoluut niets te maken hebben met de legale kweek en verkoop van honden in België. Of met de legale invoer van honden in België. Ani-Zoo, de bij Unizo aangesloten vereniging van onder meer de professionele hondenkwekers, maakt er reeds lang werk van om de rotte appels uit de sector te weren. Bovendien moeten de berichten over de fok van honden in Oost-Europa genuanceerd worden, zo blijkt ook uit vaststellingen van de Dienst Dierenwelzijn van de FOD Economie.”
CONtrOlemIssIe
Door Roel DAMIAANS
Laten we gemakshalve vergeten dat Dierenwelzijn een afdeling was van de FOD Volksgezondheid en niet de FOD Economie, dan nog beweert Unizo dingen die op zijn minst wenkbrauwen zouden moeten doen fronsen. Zo hebben we het twaalf bladzijden tellende visitatierapport van het bezoek van de Belgische controlemissie in Tsjechië en Slovakije uitgepluisd. Dat vond plaats van 26 tot en met 29 augustus 2013. We lezen dat de
delegatie een ontmoeting had met de Belgische ambassadeur in Slovakije en dat ze fokkers hebben bezocht. Dat bij een aangekondigd bezoek van een buitenlandse delegatie alles piekfijn in orde was, zal wellicht niemand verbazen. Alleen vergat de auteur van het verslag wel de namen en adressen van de fokkerijen te vermelden waardoor niet te controleren valt welke plekken er bezocht werden. Bovendien heeft het verslag heeft wel een heel opmerkelijke conclusie: de hondenhandel in Tsjechië wordt net zoals in Slovakije geregeld via een systeem van verzamelcentra die pups bij fokkers ophalen en zo naar België sturen. De ambtenaren van de controlemissie zijn blijkbaar niet op de hoogte van hun eigen wetgeving, want schreven we al niet eerder dat een KB van 1 mei 2006 uitdrukkelijk verbiedt dat pups vanuit verzamelcentra geëxporteerd mogen worden naar ons land?
WIe Is ANI-ZOO?
En dan de gedurfde bewering: Ani-Zoo maakt er reeds lang werk van om rotte appels uit de sector te weren. De vzw Ani-Zoo noemt zichzelf “de erkende nationale beroepsfederatie in België die opkomt voor de belangen van ondernemers in de huisdierensector”. In die hoedanigheid zetelen ze ook in tal van werkgroepen en de adviesraad voor Dierenwelzijn. De raad van bestuur van de vzw AniZoo bestaat uit voorzitter Christiane Van Caelenbergh (Animals Express), Lindsay Debrabandere (Dierenhof De Brabandere) en Marleen Dyck (Woefkesranch) en in het verleden nog andere broodfokkers. De directeur van Ani-Zoo, Paul De Cooman, is tevens de broer van Rudi De Cooman, de man die samen met Christiane Van Cae-
lenbergh in de bvba achter Animals Express zit. Deze beroepsvereniging wil dus de rotte appels weren uit de sector. Dan is het toch opmerkelijk dat Animals Express, het bedrijf van de eigen voorzitter, al jaren opduikt in meerdere dossiers over de illegale puppyhandel. Zo was Animals Express al bestemmeling van het verongelukte illegale transport in het Duitse Schifferstadt, verkondigt het op zijn website dat ze samenwerken met een leverancier die volgens onderzoek van deze krant een verzamelcentrum blijkt te zijn en duikt de naam Animals Express online om de haverklap op in talloze lijdensverhalen van consumenten die er zieke pups hebben gekocht.
OOstblOkleverANCIers
Het mysterie over de lijst van de 24 buitenlandse leveranciers (zie artikel ‘Kraamkamers van de hel’) lijkt ook opgelost. Pas deze week konden we een document inkijken waarin de namen vermeld worden van de Belgische broodfokkers die samenwerken met leveranciers uit het Oostblok. Animals Express is gelinkt aan minstens vijf van deze puppyleveranciers. Andere namen zijn onder andere Woefkesranch, Het Bolkshof, Dierenplezier, Hoeve Hoogland, Houssin en Mon Petit Chien. Unizo wijst er uidrukkelijk op dat de illegale circuits niets te maken hebben met de legale kweek of verkoop van honden in België. Feit is dat Christiane Van Caelenbergh op 3 februari 2011 in een e-mail aan Dierenwelzijn gevraagd of ze mocht invoeren van leverancier Puppy Export uit Slovakije. De e-mail bevatte in bijlage een in Slovakije ondertekend document. De inkt van het KB van 1 februari 2011 in het Staatsblad was nog niet droog of
HBvLpLus 13
donderdag 21 augustus 2014
FOD Volksgezondheid afdeling Dierenwelzijn
Adviesraad voor dierenwelzijn
Frankrijk
Oost-Europa
Dierenwinkels in Parijs
ILLEGALE EXPORT
ILLEGALE IMPORT
Oost-Europese verzamelcentra
Animals Express (Dilbeek)
BVIRH moet van rechtbank 860.000 euro terugbetalen
?
? x 600
600 honden gestolen
Léonard Monami
Registratie chips
Ex-voorzitter ABIEC/BVIRH
Registratie databank Belgische honden de zaakvoerster van Animals Express had op minder dan 48 uren al een officieel certificaat van een Slovaakse instantie verkregen waarmee ze Puppy Export aan de lijst van erkende buitenlandse kwekers wilde toevoegen. Wat ook meteen gebeurd is. Wie klaagt over een logge en trage overheid in ons land moet zijn mening dringend herzien.
Export naar Frankrijk
Maar het blijft niet bij illegale import. Animals Express levert ook al jaren puppy’s aan Franse winkels. En daar wringt het schoentje. Oostblokpups mogen in Frankrijk pas op de leeftijd van 15 weken ingevoerd worden, een pup met de Belgische identiteit daarentegen moet maar acht weken oud zijn. Het gevolg laat zich raden. Piepjonge puppy’s worden op grote schaal in Tsjechië, Hongarije of Slovakije geregistreerd met Belgische chips om ze vervolgens via ons land naar Frankrijk te versassen, op een leeftijd dat hun schattigheid nog rendeert. Op 10 juni 2014 vielen de Franse politie en douanediensten na een jarenlang onderzoek binnen bij zeven dierenwinkels op de Quai de la Mégisserie in Parijs. Deze shops hebben al meer dan twintig jaar een bedenkelijke reputatie op vlak van dierenwelzijn. Jean-Pierre Lieuvin, eigenaar van meerdere zaken zoals L’oisellerie du Châtelet, La Perruche Bleue, Le Paradis des Oiseaux en L’Aqualumineux, liep in het verleden al meerdere veroordelingen op voor dierenverwaarlozing en fraude. Bij de actie werden vier personen gearresteerd: Lieuvin, een medezaakvoerder en twee dierenartsen. De politie nam bij
BELCAM.ID
Na een jarenlang onderzoek viel de Franse politie op 10 juni 2014 binnen bij verschillende dierenwinkels in Parijs. Daarbij werden bijna 200 dieren in beslag genomen. Het Franse ministerie van Landbouw bevestigt dat dierengroothandel Animals Express uit Dilbeek leverancier wasvan illegale puppy’s. Foto Belga
dossier
14 hbvlplus de raid ook 160 dieren - voornamelijk puppy’s en kittens - in beslag. De honden waren administratief niet in orde of niet-gevaccineerd en kwamen uit Tsjechië, Hongarije én België. Het Franse ministerie van Landbouw bevestigde de naam van de Belgische handelaar die al jaren illegale pups aan deze winkels leverde: Animals Express. Een zoveelste bewijs bz, wat ook verschillende informanten uit de sector ons de afgelopen maanden hebben bevestigd: België is de draaischijf van een internationaal netwerk van illegale puppyhandelaren en het bedrijf van de AniZoo-voorzitter speelt daarin een actieve rol.
600 gestoleN hoNdeN
En dan is er nog het mysterie van de 600 gestolen honden dat dierenrechtenactivisten zorgen baart. Tot februari 2010 waren op de oude website van de Belgische Vereniging voor Identificatie en Registratie van Honden (BVIRH) op naam van Animals Express ongeveer 600 honden opgegeven als gestolen. Opmerkelijk is dat er alleen al op 25 januari 2010 maar liefst 218 honden als gestolen werden geregistreerd. Verschillende dierenrechtenactivisten hebben de dienst Dierenwelzijn daarover vragen gesteld. Het antwoord van de overheidsdienst luidde als volgt: “Bij de honden die door Animals Express als gestolen werden opgegeven, gaat het om gestolen honden; honden uit de periode dat de administratie minder werd bijgehouden en uit de periode voor de brand die een deel van de administratie heeft vernietigd en waarvan niet meer geweten is waar ze naar toe zijn; honden waarvan andere kwekers niet meer wisten waar ze naartoe zijn en die ze dan gemakshalve op naam van Animals Express gezet hebben.” Kortom, een nonchalante boekhouding, bedrijfsbrand, collectieve vergetelheid en gemakzucht zijn de oorzaak van zoveel verdwenen honden. Gedreven amateurspeurders hebben echter 49 honden van de lijst teruggevonden bij particuliere eigenaars in verschillende Europese landen. De openbare databank van BVIRH is een ideaal instrument voor wie honden en hun eigenaars wil traceren. Althans, nog voor even. De vzw ABIEC-BVIRH zal waarschijnlijk, ofwel in faling verklaard, ofwel ontbonden worden. De vzw heeft ook in beroep een rechtszaak verloren en moet 860.000 euro terugbetalen aan... Animals Express. Wie de databank daarna zal be-
+ hbvl
donderdag 21 augustus 2014
heren is nog onduidelijk, maar de beroepsfederatie Ani-Zoo is naar verluidt kandidaat.
NaamsveraNderiNg
Het voortbestaan van ‘s lands grootste dierenwinkel Animals Express loopt ten einde omdat de milieuvergunning door de gemeente Dilbeek niet werd verlengd. Een beroepsprocedure aangespannen bij de provincie Vlaams-Brabant door Domaine de la Sapinière de bvba achter Animals Express - draaide ook op een sisser uit. De zaakvoerders willen onder een andere naam - Dog & C° - uitwijken naar een nieuw pand in Asse, maar botsen daar nu al op hevig verzet van buurtbewoners. De naamsverandering is veelzeggend. De angst voor slechte reclame en negatieve kritiek via de sociale media zit er dik in bij veel broodfokkers. Denk maar welke commotie de lijst heeft teweeggebracht die An Lemmens online heeft gepost. Maar ook gedupeerde klanten verenigen zich vandaag in allerlei Facebookgroepen. Vorig jaar nodigde Ani-Zoo op zijn jaarlijkse ledenvergadering een social media coach als gastspreker uit. Die moest een antwoord fomuleren op vragen als ‘Hoe negatieve kritiek monitoren?’, ‘Hoe er iets aan doen?’ en ‘Hoe erop reageren?’. Dat Ani-Zoo een zuivere lobbygroep voor broodfokkers is, bewijzen foto’s van jaarvergaderingen die ze op hun eigen website hebben gepost. Daarop zijn PowerPointpresentaties te zien waarop duidelijk staat dat “lobbyen bij politieke partijen en ministers” een werkpunt is. Ani-Zoo heeft in 2013 een aanvraag ingediend bij de Vlaamse overheid voor een erkenning als fokkerij in vereenvoudigd beheer. Dat zou leiden tot een situatie dat de beroepsfederatie haar leden zelf mag controleren en alle transparantie zou verdwijnen. De belangenvermenging in de Belgische hondenhandel is zo complex en de praktijken van de Ani-Zoovoorzitter zo dubieus dat we ons afvragen of de nieuwe minister van Dierenwelzijn Ben Weyts in de toekomst deze partner nog aan de gesprekstafel zal uitnodigen. Uw krant zal het dossier opvolgen.
Morgen deel 6: de echte slachtoffers: de honden en hun baasjes
Wat ontDekten We nog meeR? cavalier king charles spaniel reïncarneert als Maltezer
Begin augustus waren we getuige hoe een koppel uit Zandvliet bij asiel Dieren zonder Dak in Lommel een Maltezerteefje had gekocht. Met wat korting omdat het paspoort niet meer te vinden was. Het chipnummer kreeg het echtpaar wel mee, maar ze moesten zelf maar voor een nieuw paspoort zorgen. Een dag later hing de vrouw aan de lijn: “We hebben het chipnummer ingegeven op de website van BVIRH, maar dat verwijst naar een Cavalier King Charles Spaniel... die op 10 april 2014 werd opgegeven als overleden.” Voorzitter Hubert Iser van De vzw Belgische Vereniging voor Identificatie en Registratie van Honden (BVIRH) is niet eens verwonderd: “In onze databank zitten wel meer ‘vreemde’ dingen. Dat een chip van een dode hond terechtkomt in een levende van een ander ras wijst duidelijk op gesjoemel. Zeker omdat ik zie dat er een hond bij is die als overleden staat geregistreerd, dat gebeurt bij minder dan 10%. Meestal doen fokkers dat om iets te verdoezelen. Het grootste werk van onze databank is controleren welke honden nu dood of levend zijn.” Dat het chipnummer van de gereïncarneerde Maltezer begint met de cijfers 947 is ook een teken aan de wand. Die code verwijst naar de fabrikant, in dit geval Belcam.ID. Het zijn deze chips die in het Oostblok vaak door malafide hondenhandelaren gebruikt worden om zo de herkomst van de puppy’s te verdoezelen.
sjacheren Met chips ondanks levenslang beroepsverbod
De afgelopen maanden zijn we meermaals op e-mails gestoten van broodfokker Kristof Ceulemans uit Duffel. Die is al veroordeeld voor ernstige vormen van dierenverwaarlozing, gesjoemel met registraties van puppy’s en het bezit van meer dan duizend vaccins die alleen door dierenartsen mogen ingespoten worden. De rechter was niet mals in zijn vonnis. Hij veroordeelde Ceulemans tot 120 uur werkstraf of een vervangende celstraf van twaalf maanden, een boete van 3.000 euro en een dwangsom van 500 euro per nieuw vastgestelde inbreuk per dag Bovendien kreeg hij een levenslang verbod op het houden van honden. Ceulemans is ook één van de weinigen die ooit zijn vergunning ingetrokken zag door de overheid. Maar de zware straf schrikt de man niet af om openlijk te sjacheren met chips van Belcam.ID. Gaande van dozen met 10 stuks tot 960 stuks. Industriële hoeveelheden dus. Ook het dierenasiel van Sint-Truiden kreeg zo’n e-mail en bracht de overheid op de hoogte. Het antwoord is typisch ontwijkend: “De verkoop en verdeling van microchips vallen buiten onze bevoegdheid”. Of Ceulemans daadwerkelijk gestopt is als fokker valt ook te betwijfelen. Zijn website www.retrievers.be staat nog steeds online. In het verleden verkocht hij via zoekertjessites puppy’s onder minstens vier verschillende aliassen.
intussen in Wallonië, hetzelfde liedje
Onder de taalgrens is de situatie al niet veel beter. Eigenaar van chipfabrikant Belcam.ID is Léonard Monami, tevens politiek secretaris van de liberale partij MR in Soumagne. Monami is zelf kweker-handelaar, voorzitter van Andibel (de Waalse tegenhanger van Ani-Zoo) en was lange tijd voorzitter van ABIEC, de Waalse tegenhanger van BVIRH. Een fokker én eigenaar van een chipbedrijf dat voortdurend gelinkt wordt aan illegale puppytransporten, was dus jaren verantwoordelijk voor de registratiedatabank die uitgerekend gesjoemel moest voorkomen. En niemand die zich daar vragen bij stelde. RD
Directeur Paul De Cooman licht op een jaarlijkse ledenvergadering de werkpunten voor 2012 toe: lobbywerk bij ministers. Foto Ani-Zoo