MIJN MOOISTE STUK
02
03
04
Amsterdam Centraal Station 1997: Herman Brood aan het werk.
Medewerkers van Helicon inventariseren de schade.
De resten van een verloren werk.
BEELD: FOTOPERSBURO EDWIN JANSSEN
op verzoek van de verzekering een analyse van de schade en een schatting van eventuele herstelkosten gemaakt. Er was, zonder enige twijfel, sprake was van een total loss: herstel zou meer kosten dan het werk waard was.” De verzekering ging tot uitkering over en werd daarmee eigenaar van de beschadigde Brood. “Het schilderij vertegenwoordigde
02
Dat dit niet altijd lukt, blijkt uit een ander werk dat we aantreffen bij Helicon. “In 2007 is het Armando Museum in Amersfoort tot de grond toe afgebrand. Tijdens die brand zijn, naast meer
03
in principe geen waarde meer, maar wij vonden het werk om verschillende redenen heel interessant: door het enorme formaat is het zeer imposant en voor ons bedrijf was het een prachtig werk om mee aan de slag te gaan als showcase.” Helicon kan het schilderij overnemen van de verzekering waarna Hijnberg en zijn medewerkers beginnen met de restauratie. “Ik weet niet hoe lang het schilderij in het water heeft gestaan, maar zowel het doek als de verf waren aan één kant volledig verzadigd met water. Daarnaast was er schimmel ontstaan waardoor een specifieke behandeling met onder meer ethanol nodig was.” In 2013 wordt het doek voor het eerst opgespannen. Als nieuw kan en zal het nooit meer worden en dat is te zien. “Veel van de onregelmatigheden en deuken kregen we er niet meer uit, maar dat is niet erg”, aldus Hijnberg. “Het gaat ons niet alleen om het werk, maar ook om het verhaal erachter. Daarbij is het natuurlijk fantastisch dat we het konden redden.” 044
–
vernis#12
04
dan dertig werken van Armando, werken van andere belangrijke kunstenaars als Anselm Kiefer, Albrecht Dürer, Jacob van Ruisdael en Hercules Seghers in de vlammenzee verdwenen. Wij zijn er toen bij geroepen om te kijken of er nog wat te redden viel en we hebben geholpen bij de conservering van het door bluswater beschadigde archief van Armando.” In het smeulende gebouw treft Hijnberg de overblijfselen van een met was bekleed houten beeld aan of beter gezegd: wat ervan rest,
een aantalverkoolde stukken populierenhout, desondanks wordt Hijnberg erdoor gegrepen. Er was helaas weinig discussie over de vraag of het nog hersteld zou kunnen worden. Het zou inhouden dat het beeld opnieuw gemaakt moest worden, en dat was geen optie. Hijnberg: “Je zou kunnen zeggen dat het beeld door de schade getransformeerd is in een nieuw werk. Ik heb de verzekering gevraagd of we het konden overnemen. Als voorbeeld voor onze klanten en medewerkers én omdat ik het beeld in zijn huidige vorm eigenlijk heel mooi vindt.” De verzekering ging in samenspraak met het museum akkoord, maar op één conditie: “We mochten het niet restaureren en de naam van de oorspronkelijke kunstenaar mocht nooit genoemd worden. En dat doen we dus niet, ook nu niet.”
TEKST
Mischa van de Woestijne BEELD
Friso Keuris
voorjaar 2017