20150915_nl_metro holland by Metro Netherlands

OLIFANT BLIJFT GEWOON BIJ CIRCUS PAGINA 3

DÉ GRATIS KRANT VAN NEDERLAND

www.metronieuws.nl |

dinsdag 15 september 2015

@metro |

metro |

metroholland |

snapmetro

VANDAAG OP METRONIEUWS.NL: NEDERLANDSE AAAAA ROKERS DENKEN NIET NA OVER RISICO'S

Extra mobiele controle langs de grens

MEMPHIS MOGELIJK OP BANK TEGEN PSV

Terug op het oude nest

Opvang. De mobiele teams van de marechaussee breiden hun controles in de grensstreek uit om te kijken of meer vluchtelingen naar Nederland komen. ,,Dit is een methode om snel te zien of de stroom zich verplaatst naar Nederland’’, zei staatssecretaris Klaas Dijkhoff. PAGINA 2

Prijs is geldig t/m 30 september 2015. Eenmalig 30,- activatiekosten. Kijk voor de voorwaarden en beschikbaarheid op telfort.nl

Leonie ‘eet Kleurrijke marathons als taxi’s in ontbijt’ Bombay

Het moet vandaag zijn dag worden. Memphis Depay keert terug in Eindhoven. Met Manchester United trapt de aanvaller de poulefase in de Champions League af tegen zijn oude club. Maar speelt hij wel? PAGINA 18-19 / ALEX LIVESEY | GETTY IMAGES

Dezelfde Interactieve TV maar dan supervoordelig

Elke maand

+ Internet rnet llen en Bellen

38,Interactieve TV Internet Bellen

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

99woorden.nl

JAN DIJKGRAAF COLUMNIST TWITTER: @JNDKGRF

IN HET NIEUWS

MINERVA-BOYS ONDER ELKAAR Surprise, surprise! Zo eventjes stiekem weggepropt tussen het echte nieuws over de vluchtelingentsunami en Prinsjesdag heeft Justitieminister Ard van der Steur de Tweede Kamer in een kattenbelletje laten weten dat Turkije weigert mee te werken aan het strafrechtelijk onderzoek tegen pedoverdachte en oud-Justitie-topman Joris Demmink.

Argus

Minerva-lid Van der Steur wil niets liever dan dat Minerva-lid Demmink zijn verdiende loon krijgt (desnoods vrijspraak). Maar ja, die stomme Turken zorgen dat hij vleugellam is, zo luidt de boodschap. Natuurlijk gaat Van der Steur zijn uiterste best doen de Turken alsnog tot medewerking te bewegen. Want onderste steen enzo. En Sinterklaas bestaat.

Minister Dijsselbloem presenteert weer oud nieuws

AAA#refugeeswelcome

Rutte

Lekken niet onderzocht Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar het lekken van de begrotingsstukken. Dat schrijft minister-president Mark Rutte aan de Tweede Kamer. Hij ziet er geen brood in. „De kring waarbinnen informatie is verspreid, kan zo ruim zijn dat een onderzoek naar redelijke verwachting even kostbaar als vruchteloos zal zijn. In dit geval wordt daarom niet verzocht om een strafrechtelijk onderzoek”, aldus de premier op vragen van SP’er Ronald van Raak.

Vluchtelingen steken de grens tussen Oostenrijk en Hongarije over.

/ MICHAEL GRUBER | AFP

Grenzen zijn terug van weggeweest in Europa Naakt

Mag het wat minder? Emilia Clarke, die in Game of Thrones de rol van Daenerys Targaryen speelt, heeft eigenlijk helemaal niks met blootscènes en dat terwijl ze in de serie toch regelmatig is te zien in dit soort pikante scènes. „Seksscènes zouden veel subtieler moeten zijn”, aldus de 28-jarige tegenover de Daily Mail. „Ik ben een Britse, dus ik krimp toch een beetje ineen bij dit soort dingen. Ik kan het maar moeilijk aan”, aldus Emilia. „Ik wil niet steeds seks zien op televisie en ik heb ook altijd gedacht dat de suggestie een stuk prikkelender is dan alles in beeld brengen.”

Flashback. Verschillende Europese landen, Duitsland voorop, gaan weer grenscontroles houden. Dat leverde meteen forse files op. Vrachtwagens moeten open, treinen moeten stilstaan en automobilisten moeten uren wachten. Onder druk van een groeiende stroom vluchtelingen maakt Europa weer kennis met een fenomeen dat het langzaam vergeten was. Paspoortcontroles aan de binnengrenzen. Vrij verkeer van mensen en goederen, het basisbeginsel van het verdrag van Schengen staat sinds kort op barsten. Op zondag besloten de Duitsers om hun eigen grenzen weer te gaan bewaken. Dit leidde op gisteren tot een domino-effect in de regio. Buurlanden Oostenrijk en Tsjechië scherpten de grensbewaking aan. Ook Slowakije, dat

/ANP

Grenscontroles in Europa DEN

NED

GBR

ZWE

LIT

POL

DUITSLAND

BEL

OEKRAÏNE

TSJ SLW

FRANKRIJK

OOS ZWI

EU-landen ITALIË Grensversperring Schengenzone, waarbinnen paspoortvrij reizen mogelijk is Landen met verscherpte controles langs (deel) binnengrenzen Overweegt verscherpte grenscontroles SPANJE

MOL

HON

SLO

ROE KRO BOS SER BUL MAC ALB

Athene GRIEKENLAND TUNESIË ALGERIJE

Samenwerking

‘Al deze maatregelen hebben echter alleen zin als Europa de opvang van vluchtelingen gezamenlijk gaat organiseren.’ Attje Kuiken PvdA-Kamerlid Kuiken reageerde gisteren op het nieuws over grenscontroles.

vreest nu de nieuwe route voor vluchtelingen te worden, gaat extra maatregelen te nemen. Waar dergelijke controles toe leiden werd in Oostenrijk al snel duidelijk. Bij grensovergangen in de buurt van Salzburg stonden automobilisten uren in de file. Ook het treinverkeer tussen Oostenrijk en Duitsland werd flink ontregeld door de controles. Volgens de ÖAMTC, de Oostenrijkse ANWB, moest de snelweg bij Nickelsdorf, een grensplaats met Hongarije, in beide richtingen helemaal dicht omdat er vluchtelingen op de weg liepen. Om de vluchtelingenstroom in goede banen te leiden werden gisteren 2200 soldaten naar het grensgebied gestuurd. De Duitsers benadrukten gisteren nogmaals dat de grenscontroles niet bedoeld zijn om vluchtelingen te weren. Zij zijn enkel om migranten tegen te houden die helemaal geen vluchteling zijn. Ook in Nederland zullen de landsgrenzen strenger bewaakt worden. Mobiele teams van de marechaussee gaan

OP METRONIEUWS.NL • DUITSERS GAAN WEER CONTROLEREN AAN DE GRENS

grensovergangen scherper in de gaten houden. Van echte controles, zoals langs de DuitsOostenrijkse grens, is in Nederland vooralsnog geen sprake. De regeringspartijen VVD en PvdA steunen de inzet van mobiele teams van de marechaussee aan de Nederlandse grenzen. „Al deze maatregelen hebben echter alleen zin als Europa de opvang van vluchtelingen gezamenlijk gaat organiseren”, liet PvdA-Kamerlid Attje Kuiken gisteren weten. „Het is geen structurele oplossing, want de echte oplossing is opvang in de eigen regio en zo asielaanvragen in Europa niet meer mogelijk te maken”, aldus VVD-Kamerlid Malik Azmani.

RENS OVING @RensOving rens.oving@metronieuws.nl

IN HET NIEUWS

Wet of geen wet, de olifanten gaan niet weg bij het circus Wet. Circussen gooien de kont tegen de krib. Ondanks de nieuwe circusdierenwet die vandaag in gaat, doen ze geen afstand van hun wilde dieren.

Reactie

CLASIE REDT FEYENOORD PAGINA 18

‘Dit is een domme beslissing’

Rotterdam e.o.

DÉ GRATIS KRANT VAN NEDERLAND

volg ons: www.metronieuws.nl |

maandag 15 december 2014

@metro |

metro |

metroholland

DIT ZIJN DE LEUKSTE PRETPARKEN PAGINA 4 | DRAAI DE KRANT OM FEESTDAGEN IN ROTTERDAM

Circus: actie om verbod op wilde dieren

HOOGWERKER VALT OP HUIS BIJ HUWELIJKSAANZOEK

Verpletterend aanzoek

LEONIE VESTERING

Circus. De Vereniging van Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO) zegt er alles aan te doen om politiek Den Haag te overtuigen van het in hun ogen onnodige verbod op wilde dieren in het circus. ‘Dit is nog geen gelopen race.’ PAGINA 7

„De olifanten blijven bij ons. Klaar.” Willem van Heybeek, tourneemanager van circus Renz Internationaal is stellig: wet of geen wet, de olifanten gaan niet weg. Vanaf vandaag zijn optredens van wilde dieren in het circus in ons land bij wet verboden. Maar dat betekent niet dat de circussen met wilde dieren die in ons land rondreizen, ook daadwerkelijk afstand hebben gedaan van de dieren. Zo staan de drie olifanten van circus Renz Internationaal de komende twee weken ‘gewoon’ bij de circustent in Groningen, laat Van Heybeek weten. Optreden zullen ze niet, dus de kersverse nieuwe wet wordt niet overtreden, volgens de tourneemanager. Wat hem betreft gaan de olifanten over twee weken ook gewoon mee naar de volgende bestemming: Leek. En alle daarop volgende bestemmingen. „Deze olifanten zijn hier al 35 jaar, die doe je niet weg.” Toch schrijft de nieuwe wet

13 De outfits van gekke Nicki Minaj

Vereniging Wilde Dieren de Tent Uit

10 Ruzie mondt uit in fataal geweld

GRATIS 3 MAANDEN HBO GO

Een huwelijksaanzoek is dit weekend in IJsselstein niet helemaal volgens plan verlopen. Een man wilde zijn vriendin vanuit een hoogwerker verrassen, maar die viel om. De hoogwerker verpletterde het dak van de achterburen. Bij het bergen van de kraan, een paar uur later, ging het opnieuw mis. De kraan viel weer op het huis, met nog meer schade tot gevolg. De vrouw heeft overigens 'ja' gezegd. PAGINA 3 / MICHIEL VAN BEERS | ANP GRATIS TABLET

CHECK Hi.NL/DEALS Prijs gebaseerd op een 2-jarig contract. Aansluitkosten eenmalig €29,95, exclusief €6,05 thuiskopieheffing. De tabletactie loopt t/m 31 december 2014. Check de voorwaarden en de verkoopprijs van een los toestel op hi.nl. ©2014 HBO All rights reserved.

GRATIS TABLET

SAMSUNG GALAXY S5

SAMSUNG GALAXY ALPHA

1GB+1GB GRATIS & 100 MIN

4500

51,00

/mnd

51,00

/mnd

Aan de hand

‘Desnoods neem ik ze lopend aan de hand mee. Maar ze blijven bij ons.’ Va n H ey b eek

ook voor dat vervoer van de wilde dieren ‘ten behoeve van een optreden’ niet mag. „Desnoods neem ik ze lopend aan de hand mee”, zegt Van Heybeek. „Maar ze blijven bij ons.” Ook bij circus Freiwald, waar ze een olifant en twee zebra’s hebben, houden ze de wilde dieren vooralsnog in Nederland. „Tot en met zondag zijn wij in Heerlen en de olifant en zebra’s zijn daar nu ook”, zegt

Vanaf vandaag zijn optredens van wilde dieren in het circus verboden. Maar niet alle circussen in ons land doen afstand van deze ‘verboden’ dieren. / ANP

Gerard Guiking. Ook hier zullen de ‘verboden’ dieren niet optreden. Wel worden plannen beraamd hoe straks met het vervoer van de dieren om te gaan. „Onze advocaat is druk met de juridische kant. Vervoer met het doel op te treden is verboden, maar wat als de dieren niet optreden? We weten niet hoe dat zal uitpakken. We wachten nu het juridische advies af.”

Circus Belly Wien bracht hun drie tijgers gisteren van Nederland naar Duitsland, hier gelden andere regels wat betreft circusdieren. „Als tijdelijke oplossing", zegt Kevin van Geet. „We willen het risico niet lopen dat ze in beslag worden genomen.” Circussen hopen dat de wet wordt teruggedraaid. De Vereniging Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO) heeft

! w u e ni

BELLEN IN DE EU ZOALS OP DE ZAAK •Uw belbundel (tot 300 min) gebruiken in de EU •Gebeld worden en SMS’en is gratis in de EU Ga voor meer informatie naar t-mobile.nl/zakelijk of bel 0800 8102 (gratis)

hiervoor juristen aan het werk gezet. „Wat is het gevolg van een verbod? De dieren verdwijnen naar het buitenland”, zegt Simon de Winter van de VNCO. „Wij pleiten voor regelgeving. Strenge regels wat betreft dierenwelzijn waar circussen aan moeten voldoen om wilde dieren te mogen houden. Het is niet aan het kabinet om te bepalen of iets nog van deze tijd is. Dat is aan het publiek.”

Leonie Vestering van de Vereniging Wilde Dieren de Tent Uit, die zich hard heeft gemaakt voor het verbod op circusdieren, noemt de beslissing van de circussen om de dieren hier te houden en eventueel straks te vervoeren dom. „Wij bieden nu aan de dieren kosteloos op te vangen. Als de dieren straks in beslag worden genomen, omdat er mee wordt gereisd door Nederland gaat dat het circus heel veel geld kosten.” Over het standhouden van de wet maakt Vestering zich geen zorgen. METRO

BIANCA BRASSER @BiancaBrasser bianca.brasser@metronieuws.nl

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

IN HET NIEUWS

Kamerlid Carla Dik steelt vandaag show in treinjurk Recycling

Een jurk van NS-materiaal Kamerlid Carla Dik van de ChristenUnie gaat naar Prinsjesdag in een jurk die gemaakt is van de bekleding van oude NS-treinbankjes en oude NS-uniformen. Zo wil ze laten zien wat de mogelijkheden van recyclen zijn. „Mijn outfit is gemaakt van oude treinbankstellen en conducteursuniformen. Mijn liefde voor openbaar vervoer en recycling komen samen in dit jurkje. De ontwerper is Sabrina Wullur en zij werkt alleen met gerecyclede materialen. Het jurkje is echt een duurzaam statement. Je ziet hoe door recycling oude materialen een tweede leven kunnen krijgen.” METRO

METRONIEUWS.NL • ELKE DAG ROND 18.00 UUR DE MOOISTE FOTO’S MAAIKE POELEN

jij l e ste w dit e r! e o a m h a r s hie de hoolj sc

‘s

IN HET NIEUWS Column

EBRU UMAR COLUMNIST

VOOR DE BÜHNE Op de dag dat een of andere gek meldt dat ik de ‘Herman Göring’ van Wilders ben, presteert Melle Daamen, directeur van de Amsterdamse Stadsschouwburg het om een spandoek over de hele gevel van het pand te hangen. De Stadsschouwburg staat op het Leidseplein. Prachtig pand, ware het niet dat het pand van Apple er tegenover minstens net zo prachtig is. Via het spandoek op de gevel van de stadsschouwburg, vraagt Daamen zijn overbuurman: „Wat doet Apple voor de vluchtelingen?” Hoewel ik zelf denk dat de gek me met Joseph Goebbels wilde vergelijken, Hitlers minister van propaganda, moet je de gek zijn misstap vergeven. Al die Germanen ook. En aangesproken voel ik me ook niet. Denk je werkelijk dat Goebbels zes maanden

Theater

‘We brengen speelgoed langs! We gaan koken voor vluchtelingen! Wij wél. Het wachten is op ‘Vluchteling de musical’, voorafgaand aan ‘Utopia met Vluchtelingen’ en afsluitend met ‘Vluchteling, het toneelstuk’.’ E br u U m ar

moest leuren om een afspraak met Hitler te maken? Maar stel, hè? Stel dat ik de Goebbels van Wilders zou zijn, kun je eigenlijk niets anders concluderen dat Melle Daamen de Goebbels van de vluchtelingen is. Waarom zou je anders zo’n pretentieus goedvolk spandoek onder de neus van je buurman duwen? Melle Daamen had gisteren in zijn stadsschouwburg ‘prominenten’ uitgenodigd om over vluchtelingen te praten. Prominenten die nog

nooit een allochtoon in het echt hebben gezien, laat staan weten wat een vluchteling is, mochten onder leiding van McKinsey - braaf hoor, McKinsey - nadenken over wat te doen met en voor vluchtelingen. Op zich nobel, eerlijk is eerlijk. In tijden van ellende hoort het niet om elkaar de maat te nemen over ieders bijdrage. Maar het spandoek van Melle Daamen vormt het voorlopig hoogtepunt van elkaar overtreffend goedvolk. We halen vluchtelingen in

huis! De grenzen moeten open! We zamelen dekbedden in! We brengen speelgoed langs! We gaan koken voor vluchtelingen! Wij wél. Het wachten is op ‘Vluchteling de musical’, voorafgaand aan ‘Utopia met Vluchtelingen’ en afsluitend met ‘Vluchteling, het toneelstuk’. Ja, waar in de tijd dat Goebbels de propagandaminister van Hitler was, en Göring de baas van de Luftwaffe, buurmannen tegen elkaar opboden over het aantal vluchtelingen waar ze kop-

geld voor kregen, heeft Melle Daamen de zaak omgedraaid. „Hey Buurman! Ik ben goedvolk! En jij dan?” Daamen, baas van de met overheidsgeld gesubsidieerde Stadsschouwburg waar acteurs en actrices optreden, omdat de overheid ze betaalt omdat niemand naar het toneel gaat, althans niet in zulke hoeveelheden dat die acteurs, actrices en godbetert hun eigen directeur Daamen hun eigen geld zouden kunnen verdienen, verwijt Apple commercieel te zijn. Apple verdient veel geld en betaalt geen belasting, is zijn redering. Ja, want meer belasting voor de Stadsschouwburg Amsterdam zou best fijn zijn, hè Melle Daamen? Dat je daar die vluchtelingen voor inzet, had Joseph Goebbels niet kunnen bedenken. Göring ook niet trouwens.

Hoe groot is de kans dat ’n robot jouw baan pikt? Pas op. Met welke beroepen heb je straks kans dat je wordt vervangen door een berg ijzer en schroefjes? Studenten in spe, opgelet. De Universiteit van Oxford heeft op basis van onderzoek een tool ontwikkeld die uitrekent hoe groot de kans is dat jouw toekomstige baan verdwijnt door automatisering. Je kunt er dus achter komen of het waarschijnlijk is dat een robot jouw baan gaat afpakken. De wetenschappers hebben berekend hoe vatbaar elk beroep voor automatisering is aan de hand van negen vaardigheden: sociale opmerkzaam-

#robotbanen

Robots ‘loeren op onze banen’.

heid, onderhandelen, overtuigen, assisteren en zorgen voor anderen, originaliteit, kunstzinnigheid, vingervlugheid, handvaardigheid en het kunnen werken in kleine ruimtes. Volgens het onderzoek zijn dat banen waarbij empathie, creativiteit of sociale intelligentie komt kijken. Dan kun je denken aan beroepen als logopedist, psycholoog of muzikant. Bij al deze beroepen is de kans dat ze worden overgenomen worden door robots onder de tien procent. Beroepen die volgens de tool een grote kans hebben om geautomatiseerd te worden zijn accountant, bediende, callcenter medewerker, medewerkers in de visserij of landbouw en huishouder. Al deze beroepen hebben meer dan 90 procent kans om uit te sterven.

Belgen eren Bassie en Adriaan Ad van Toor (L) en Bas van Toor, poseren met hun Lifetime Achievement Award die beide broers dit weekend kregen op het Filmfestival van Oostende. De broers opereren sinds 1976 als het duo Bassie en Adriaan, de clown en de acrobaat. Onderdeel van de Nederlandstalige tv-geschiedenis zijn ze sinds 1978. Ze zijn nu begonnen aan hun afscheidstournee. /ANP BART MAAT

C A R LO DO O DE M A N

Corruptie

Nu 500 MB extra Sepp Blatter. / FABRICE COFFRINI | AFP

Nieuwe arrestaties Fifa aanstaande We kunnen binnenkort een volgende ronde arrestaties verwachten in het onderzoek naar corruptie bij de Fifa. „Het onderzoek is uitgebreid en veel groter geworden, we hebben nieuw bewijs gevonden”, reageerde de Zwitserse openabar aanklager Michael Lauber gisteren. Dat bewijs werd onder andere gevonden bij huiszoekingen die de Zwitserse autoriteiten deden in West-Zwitserland, waarbij enkele Alpen-flats zelfs in beslag zijn genomen. LEES MEER OP ONZ E SITE WWW. METRONIEUWS.NL

p.mnd.

• 100 belminuten • 200 MB + 500 MB • Vodafone Smart Prime 6 t.w.v. €129 • 1-jarig Smart abonnement

Vodafone Power to you

vodafone.nl/shop

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

@METRO

Column

DESIREE VAN DER VEEN LEZERSCOLUMNIST

www.metronieuws.nl

MEEST GEDEELD

AANRIJDING MET PERSOON “In verband met aanrijding met persoon is geen treinverkeer mogelijk tussen Nijkerk en Amersfoort.” – aldus de speaker op het perron. Ik sta niet op dat perron. Nee, ik zit in die trein. Die trein waar iemand voor is gesprongen. Ik kom te laat voor mijn college, mijn buurman gaat het vliegtuig missen, mijn achterbuurvrouw heeft een belangrijk tentamen en twee vierzitjes verderop zit een vakantieganger die er allemaal niks van begrijpt. We zijn flink chagrijnig en checken hoe de batterij van onze smartphones langzaam leegloopt terwijl we onze ergernissen op Twitter, Facebook en Instagram uitten, #treinleven. Ik denk aan hoe ik zelf vanochtend bij het ontbijt een blauwwitte capsule doorslik-

Alleen

‘Helemaal alleen heeft deze persoon afscheid genomen van de wereld, onze wereld. Of alleen? Wij zijn er toch een beetje bij.’ D e s i re e van de r Ve e n

te: mijn dagelijkse portie ‘geluk’, of antidepressiva, in de medische wereld. Had dat deze persoon niet ook kunnen helpen? Ik denk aan hoe ik zelf weer af en toe een zonnestraal mag voelen, na een lange periode van gitzwarte bewolking. Ik mag nu met een kleine glimlach en een brak studentenkoppie in deze trein stappen, op weg naar een dag college waar ik me misschien wel ondankbaar ga zitten vervelen. Maar een jaar geleden kon ik mijn bed voor niks

uitkomen en was zappen naar een andere zender al te veel moeite. Ik was depressief. Joost Zwagerman is afgelopen week overleden, hij pleegde zelfmoord, net als “onze springer”. Ook toen gebruikten we Twitter en lieten 802 mensen weten wat zij ervan vonden op ‘NuJij’. Medeleven voor de familie en vrienden, de achterblijvende kinderen en voor het hele land om het missen van deze literaire god. Jammer genoeg is dat niet de reactie die loskomt in deze

treincoupé. Ik durf te wedden dat alle passagiers in deze trein bijeen, nog geen gat kunnen graven zo diep als dat waar “onze springer” zich in bevond. De angst, het verdriet, de eenzaamheid en het verlangen naar rust vallen in het niets bij het geklaag. Helemaal alleen heeft deze persoon afscheid genomen van de wereld, onze wereld. Of alleen? Wij zijn er toch een beetje bij. Eerlijk? Ik had nog nooit van Joost Zwagerman ge-

hoord. Maar kennelijk hebben we een poos in hetzelfde schuitje gezeten. Ik ben blij voor de mensen in mijn coupé dat ze elke dag mogen opstaan zonder een zak met stenen op hun rug. Dat zij zich niks kunnen voorstellen bij de oorlog in het hoofd van de persoon onder onze trein. Ik ben blij voor hen, dat zij zo reageren als zij doen. En bedenk stilletjes in mijzelf, dat ik van geluk mag spreken dat ik deze slopende ziekte heb kunnen overwinnen.

Metro plaatst elke dag een lezerscolumn. Upload jouw column van vierhonderd woorden en een foto op onze website metrocolumn.nl en maak kans op honderd euro!

Twitter

@metro

CONTACT ONS VIA FACEBOOK, TWITTER OF INSTAGRAM

REACTIES OP METRO VIA SOCIAL MEDIA

Dit zijn de meest gedeelde verhalen op onze website. Volg ons hier: facebook.com/ metro instagram: metroholland Twitter: @metro

TWITTER MEE VIA #TREINLEVEN @leendertpuntcom ’Neem ook uw bagage mee, anders doet een ander dit voor u.’ aldus de vrolijke noot van de HC. #treinleven @JDamoiseaux Vriendelijke conducteur, bij aankomst in Groningen roept hij om, ’dank voor het reizen met de NS’, en wij wensen u een leuke dag! #treinleven @LaukeDummy #treinleven regenboog boven Sittard. Goedemorgen!

1 Fotograaf maakt portret met overleden man en weduwe Een fotografe heeft een heel speciaal portret gemaakt, speciaal voor een zoon die zijn vader nooit heeft kunnen ontmoeten: ze photoshopte de overleden man in de foto's die ze maakte van de weduwe en haar kindje.

@NickMijnhout snapt er niets van „Ligt het aan mij of staat de krant op zn kop?”

Kunstwerk (?) op het raam Metro plaatst elke dag foto’s die jij ons via Scoopshot, Twitter, Facebook of Instagram stuurt. Wat zie je onderweg en wil je met ons delen? Twitteraar @Lampje2 trof een eh, kunstwerk (?) aan in de trein. „Iemand maakte een Metro moodboard #treinleven”

Doe mee! Deel jouw foto’s van Metro met #mymetro en zie je jezelf terug op deze pagina in de krant!

2 Tweeling zwanger van tweeling voor tweede keer TWINNING! Twee tweelingzussen zijn allebei zwanger van een tweeling. Voor de tweede keer. Zoveel tweeën in deze familie.

3 Nieuw geloof Church of Bacon steeds populairder Het is een nieuw 'geloof' en het wordt steeds populairder: de Church of Bacon. De United Church of Bacon heeft in drie maanden tijd meer dan 12.000 leden gekregen.

Twitteraar @arianvanrijssen vraagt zich af wie van haar collega's met wie… „Hmmm… Ik heb maar 3 collega’s;-) #treinleven”

@tjoektjoekrichi had het slecht gisterochtend. „Sms *regen uit* naar 3098 #treinleven” (Of het sms’je werkte, horen we trouwens nog graag even!)

@beko1997 greep mis gisterochtend. „Ze zijn populair, al geen @Metro meer te krijgen om 6:30... #Barneveld #Treinleven”

Metro is de grootste krant ter wereld en verschijnt in 73 edities in 23 landen. Wereldwijd heeft Metro 18 miljoen lezers. Hoofdredacteur: Robert van Brandwijk Geen krant? Mail: distributie@metronieuws.nl Metro is een uitgave van TMG Landelijke Media B.V. Adres: Basisweg 30 1043 AP Amsterdam tel: 088-8244000 | Rotterdam tel: 010 -2060320

@BaukjeDeBoer Vandaag jarig! En ik vier het dwars door Nederland, party in de trein van Friesland tot Amsterdam! #treinleven #NS #Arriva #jarig @spekje Werken van 9:00 tot 17:00 lastig? Ik heb vandaag zelfs moeite met het halen van de trein van 9:00. #treintjelater #treinleven @juliantjong Onze conducteur heeft er zin in op maandag. Springend en huppelend door de trein #treinleven @missgeertje Het ruikt ’s ochtends op t perron altijd zo lekker naar fris gedouchte mensen. #treinleven @Chrendda Omringd door slapende mensen en het meisje voor me, die haar make-up in de trein deed, is vandaag jarig. #happybirthday #treinleven @icokloppenburg Nee, @Metro , hier word ik echt blij van op de maandagmorgen. #treinleven

IN HET NIEUWS Ontruimd

Geld

Gekozen

Gestoken

Gaslek in binnenstad Utrecht

Turnbull nieuwe premier Australië

Jongens Malta buiten gevaar

Winkels en woningen in de Zadelstraat en de Boterstraat in het centrum van Utrecht zijn gisteren enkele uren ontruimd geweest wegens een gaslek. Dat ontstond bij graafwerkzaamheden in de Boterstraat. Netbeheerder Stedin kon het gaslek gisteren aan het begin van de middag dichten. In de woningen boven de winkels was volgens de brandweer bijna niemand thuis, zodat er maar drie mensen op straat kwamen te staan.

Malcolm Bligh Turnbull (60) wordt de nieuwe premier van Australië. Hij trad gisteren af als minister van Communicatie om zijn rivaal binnen de Liberale Partij, premier Tony Abbott, te verdrijven. Turnbull geldt als gematigder dan zijn voorganger. Enkele jaren geleden versloeg de nu vertrekkende Abbott hem in een interne verkiezing om het leiderschap. Tony Abbott werd daardoor premier. Dit keer zijn de rollen omgedraaid: de partij stemde Abbott weg. A NP

De twee Nederlandse jongens (18 en 19) die op Malta werden neergestoken en in een ziekenhuis belandden, zijn buiten levensgevaar. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft dat gemeld. De tieners raakten gewond, nadat ze waren aangevallen door een Libiër met een mes. Dat gebeurde in de nacht van zaterdag op zondag rond 04.00 uur in Paceville, dat bekend staat om het nachtleven. AN P

AN P

‘Als het aan mij ligt, gaat de belasting gewoon weer van 21 naar 19 procent.’ SP- leider Emile Roemer wil de btw verlagen van 21 naar 19 procent. Hij zei dat gisterochtend in Goedemorgen Nederland van WNL.

Malcolm Turnbull.

/ LUKAS COCH | EPA

PET-flessen

66 Vorig jaar zijn er in Europa meer dan 66 miljard PET-flessen van 1,5 liter gerecycled, een lichte stijging ten opzichte van de ruim 65 miljard stuks in 2013. Dat maakte brancheorganisatie Petcore Europe gisteren bekend. Het aantal hergebruikte flessen staat gelijk aan 57 procent van het volume aan flessen dat op de markt kwam.

Jurgen zou nooit ouder dan zeven jaar worden, zeiden ze Boek. ‘Een opleiding die je niet op je cv kan zetten’, noemt Jurgen de Beijer (45) zijn ervaringen met kanker. Tot zijn twingste lag hij vooral in het ziekenhuis. Zijn boek Chemopuur is nu uit. De rode knop op de schuifdeuren naar het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam markeert voor Jurgen de Beijer (45) een keerpunt. Als zijn ouders na een dollemansrit van Tilburg naar de Maasstad die knop indrukken en de matglazen deuren zich openen, sterft Jurgen-het-jongetje dat tot dan toe gezond was en wordt Jurgen-het-chemokind geboren. Een paar uur vóór ze die knop indrukten, hadden pa en ma De Beijer gehoord dat het over en uit was: een agressieve tumor in zijn prostaat zou verhinderen dat hun zoon zijn zevende verjaardag, zes weken later, kon vieren. „Neem hem mee naar huis, geniet van de tijd die jullie rest”, was de boodschap. Tot een van de artsen hen tegenhield op de gang. In het Sophia Kinderziekenhuis was een oncoloog, die heel misschien een kleine kans zag op behandeling. De behandeling kwam er. „Schieten met een kanon op een mug”, omschrijft hij het. Alles gooiden zijn oncologen in de strijd. Bestraling, chemo, operaties. De tumor slonk, en daarmee werd Jurgen een medisch wonder.

Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet In de wereld van Stephen McMennamy vervoeren vrachtwagens fruitloops, hebben monstertrucks donutwielen en scheppen kraanwagens schepijs. In zijn surrealistische fotoserie #combophotos combineert hij twee foto's op een slimme en creatieve manier, waardoor er onverwachte nieuwe beelden ontstaan. „In het begin gebruikte ik alleen mijn iPhone en de app PicFrame, maar gaandeweg kwam het idee om er een boekje van te maken en toen moest ik het toch iets professioneler aanpakken. Maar stiekem gebruik ik mijn telefoon ook nog weleens!”

In de jaren daarna lieten de gevolgen van die zware antikankerwapens zich gelden. Nog meer operaties volgden, waardoor Jurgen tot op de dag van vandaag af en aan zoet is met het herstellen van de opgelopen schade. Hij beschrijft het allemaal beeldend in zijn boek Chemopuur. „Zonder te shockeren, wilde ik eerlijk en rauw opschrijven wat ik heb meegemaakt”, zegt hij. „Het aanzicht van een ziek kind maakt dat mensen zich anders gaan gedragen. Toen begreep ik dat niet, het leidde ertoe dat ik mijn gevoelens ging verhullen. Dit boek is mijn poging om te laten zien hoe het voor mij was, en hoe de lessen die ik leerde eigenlijk op iedereen toepasbaar zijn.” Zijn ziekenhuisjaren waren namelijk zo slecht nog niet. „Het ondergaan van ziekte brengt je tot de kern van jezelf”, zegt Jurgen. „In het ziekenhuis zag ik dat status, macht en uiterlijk er niet toe doen. Kanker is een naargeestig monster, maar het laat je ook zien dat het grootste geluk in de kleinste dingen zit en dat een hopeloze situatie ineens ten goede kan draaien. Hoewel ik dat ook andersom heb meegemaakt. Het is dankzij en niet ondanks die ervaringen dat ik mijn toekomst kon opbouwen.” Met een beperkte levensverwachting en een half verwoest lijf was die toekomst niet vanzelfsprekend. Want waarom gaan studeren als niemand denkt dat je de dertig gaat halen? Hoe egoïstisch is het om kinderen te willen? Hoe krijg je een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij het opstarten

Monster

‘Kanker is een naargeestig monster, maar het laat je ook zien dat het grootste geluk in de kleinste dingen zit en dat een hopeloze situatie ineens ten goede kan draaien.’ Jurgen de Beijer

van een eigen bedrijf met een dossier van een halve meter dik? „Nu ben ik 45, heb ik twee dochters en een eigen bedrijf”, lacht hij. „Iedere keer dat ik met weerstand te maken krijg, denk ik aan de momenten dat ik de bodem raakte. Kotsend op de badkamervloer, bang dat ik de volgende ochtend niet zou halen. En aan de momenten dat het ineens beter ging, dat ik door de draaideuren van het ziekenhuis naar buiten liep en de wind op mijn gezicht voelde. Dat is mijn referentiepunt. Door een verzekeraar die zegt dat ik een brandend huis ben, laat ik me niet nekken.” Het duurde lang voor hij oprecht kon zeggen dat zijn ouders bijna veertig jaar geleden de juiste beslissing namen. „Waarom mocht ik wel door en zoveel van mijn vriendjes en vriendinnetjes niet? Daarmee heb ik lang geworsteld. 39 was ik toen ik eindelijk kon zeggen dat het de moeite waard is gebleken. Aan zelfmedelijden heb je niks. Ik leef, dus ik maak er wat van.” Jurgen de Beijer: Ik leef, dus ik maak er wat van.

/ BRENDA VAN LEEUWEN

MARGOT SMOLENAARS

IN HET NIEUWS

Een minuutje

#medicijnen

Betere afspraken Op 6 oktober veranderen de ISO-normeringen. Je denkt dat je er niks mee te maken hebt, maar niets is minder waar! Deskundige Bob Alisic van Actinq legt uit hoe dat zit. Wat is het? Zo’n norm is een verzameling van eisen waar het kwaliteitsmanagementsysteem van een organisatie aan moet voldoen om meer zekerheid te kunnen bieden aan klanten dat de afspraken over producten inderdaad goed nagekomen worden. Wie hebben er veel mee te maken? Ten eerste de mensen die werken in een organisatie die haar manier van werken in lijn wil brengen met de eisen die in de normeringen zijn vastgelegd. Maar natuurlijk ook de klanten die overwegen producten bij zo’n organisatie te bestellen.

Het kost apothekers veel tijd - en dus geld - om vervangende geneesmiddelen te vinden voor medicijnen die niet meer verkrijgbaar zijn. /ANP

Apotheker ziek van tekort aan pillen

Wat gaat er nu veranderen? Er wordt een aantal dingen die vroeger ‘tussen de regels’ stonden nu nadrukkelijk vermeld in

ISO 9001 norm. Misschien het belangrijkste voorbeeld: risicogebaseerd denken. Even een voorbeeld uit dagelijks leven. Een bedrijf dat zorgt dat bij mensen iedere ochtend de krant in de brievenbus komt. Welke risico’s kent zo’n bedrijf ? Hebben de mensen die daar werken nagedacht wat fout kan gaan in hun werk en hebben ze maatregelen genomen voor het geval dat zo iets inderdaad gebeurt? Of stel voor dat op een maandagochtend drie van de vijf kranten bezorgers griep hebben? Hebben ze reservebezorgers waar op ze op zo’n moment terug kunnen vallen? Wat merken wij als gewone mensen van de nieuwe normen? Als het goed is, zullen er telkens minder problemen zijn met leveringen van allerlei producten en diensten. Als ISO zo belangrijk is, waarom weten we er dan eigenlijk zo weinig vanaf? Goede vraag. Misschien omdat veel mensen ten onrechte denken dat goed nakomen van gemaakte afspraken met de klanten vanzelf gaat. METRO

Bob Alisic.

Tekort. De afgelopen jaren zijn honderden geneesmiddelen van de markt gehaald. Aptohekers zoeken zich suf naar alternatieven.

Gesprek

●

Apothekers in ons land hebben bergen extra werk aan het zoeken naar vervangende medicijnen voor alle pillen en poedertjes die niet meer verkrijgbaar zijn. De explosieve stijging van geneesmiddeltekorten betekent voor de apotheekzorg een kostenpost van 60 tot 70 miljoen euro per jaar. Gemiddeld duurt ieder klantcontact zo’n beetje een kwartier langer. Naast het zoeken naar een vervangend middel zijn de apothekers en hun assistenten zeeen van tijd kwijt aan het informeren van de huisarts en patient, wat ten koste gaat van hun andere werkzaamheden zoals medicatiebewaking en beoordeling van de juiste behandeling van patiënten. Dit blijkt uit onderzoek van

OP METRONIEUWS.NL • DAGELIJKS HEIBEL IN APOTHEEK OVER KOSTEN MEDICIJNEN

De kosten voor het begeleidingsgesprek bij het halen van medicijnen bij een apotheek staan vanaf 2016 niet meer apart op de rekening. Ze zijn er nog wel, maar worden weer, zoals tot vorig jaar gebruikelijk, doorberekend in de kosten voor de medicijnen zelf. Over de kosten van ongeveer zes euro per recept was veel onbegrip en ze leidden zelfs tot agressie. De gesprekskosten waren apart op de bonnetjes gezet om transparanter te zijn, maar ze zorgden voor onbegrip over ongewenste of niet gevoerde gesprekken.

organisatieadviesbureau Berenschot in opdracht van het ministerie van VWS en schattingen van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK), waarover het Pharmaceutisch Weekblad bericht. Het aantal medicijnen dat fabrikanten jaarlijks niet kunnen leveren is in tien jaar tijd gestegen van 91 middelen in 2004 naar 527 in 2014. Volgens

de SFK moeten apothekers bij zo’n 200.000 verstrekkingen per week op zoek naar een vervangend middel, wat neerkomt op één op de twintig verstrekkingen. De afhandeling daarvan duurt gemiddeld vijftien minuten extra, afhankelijk van het type tekort. Apothekers lossen geneesmiddeltekorten op door per patiënt maatwerk te leveren. Ze

zoeken naar dezelfde werkzame stof, ander merk, een alternatief middel of ze kopen het medicijn in het buitenland. „Een standaardoplossing per geneesmiddeltekort is er niet, elk tekort werd op verschillende manieren opgelost”, aldus de onderzoekers. Niet alleen het tekort aan medicijnen houdt de gemoederen onder de apothekers flink bezig. Ook de prijzen zorgen voor verhitte toestanden. Iedere dag maken klanten heibel aan de balies omdat ze niet begrijpen waarom ze überhaupt moeten betalen voor de medicijnen en waarom zoveel.

Klappen

Boete

Agent mishandeld op politiebureau Een agent in Helmond is op het politiebureau mishandeld door een 33-jarige man. De agent kreeg enkele klappen in het gezicht en zijn keel werd dichtgeknepen, meldde de politie gisteren. De agent was zondagavond aan het werk op het politiebureau aan de Kasteel Traverse. Het politiebureau was gesloten voor publiek, maar de verdachte belde aan om aangifte te doen van diefstal van een fiets. AN P

200.000 Calatus, uitgever van onder meer het puzzelmagazine Editie Enigma, heeft een flinke boete gekregen voor het misleiden van consumenten tijdens telefonische verkoopgesprekken. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft het bedrijf een boete opgelegd van 200.000 euro, maakte de toezichthouder gisteren bekend.

TJERK DE VRIES @tjerkdevries3 tjerk.de.vries@metronieuws.nl

Motorrijder en kitten onafscheidelijk

Pat en zijn kitten Party Cat zijn inmiddels onafscheidelijk.

Dat stoere motorrijders ook over het nodige gevoel beschikken, bewijst de motormuis Pat. Toen de man met wat andere motorrijders door Nevada reed, kwam hij bij een tankstation een katje tegen dat er niet best aan toe was. „Ik was bij een benzinestation toen ik dit kereltje opeens zag zitten. Hij was behoorlijk verbrand, dus ik stopte hem in mijn vest om hem te beschermen. Sindsdien geef ik hem regelmatig te eten, waardoor hij er nu veel beter uitziet en sterker is”, vertelde hij aan Lemmy,

schrijver voor de website Revzilla, die de man met de kat tegenkwam. Het was een bijzonder gezicht: een stoere motorrijder met een rood katje op zijn schouder. Het beestje leek zich zeer op zijn gemakt te voelen. „Dat beest is zo ontspannen”, bevestigt Pat. „Als we aan het rijden zijn, hangt hij relaxt in mijn vest. Ik heb nog nooit zo’n ontspannen kat meegemaakt.” Inmiddels vormen Pat en zijn kat, die hij ‘Party Cat’ noemde, een onafscheidelijk duo. JU R G E N V A N DE R H O E V E N

Dode en gewonden bij bosbrand Bij hevige bosbranden in het noorden van Californië zijn in het weekend een dode en zeker vier gewonden gevallen, meldden plaatselijke media gisteren. Een groeiend aantal mensen pogen de branden te bestrijden, maar vooralsnog „verspreidt het vuur zich ongelofelijk snel” aldus een woordvoerder van de brandweer. Dat komt volgens haar door de langdurige droogte en de harde wind. / ANP

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

IN HET NIEUWS

Wie had ooit gedacht dat je ritje naar huis een waar kunstwerk zou kunnen zijn? Een groep kunstenaars in Bombay brengt taxi's en kunst samen in het project Taxi Fabric. ‘Bombay is een drukke stad, maar ook een stijlvolle stad.’

Een eeuw van opstand. Door ontwerper Kunel Gaur Het interieur van deze taxi werd geinspireerd op de strijd van India om zelfstandig te worden. Het land was wanhopig op zoek naar vrijheid. „Mijn oorspronkelijke idee was om een kunstwerk te maken dat op een fresco van de Indiase onafhankelijkheid leek. Ik draag het op aan degenen die hun moed en kracht wijdden aan de oorlog om de vrijheid, meer dan honderd jaar lang”, zegt Gaur op het blog Taxi Fabric.

2 2

Lang en gelukkig. Door Shaivalini Kumar

De unieke architectuur van Bombay is de inspiratie voor dit werk. „Ik wilde een eerbetoon aan Bombay maken, door de gebouwen in mijn taxi tot leven te brengen.”

3 Pimp my ride, maar dan met Indiase taxi’s 3

Jij en ik. Door Pranita Kocharekar

De drukte van een bruisende stad, dat is wat je in deze taxi ziet. „Ik wilde de bedrijvigheid van een stad vastleggen, door middel van haar bewoners. Behalve een drukke stad, is Bombay ook een stijlvolle stad. Iedereen heeft zijn eigen stijl, daar hou ik van”, licht Kocharekar toe.

4 4

Freshly Made. Door Sam Kulavoor

Huishoudelijke apparaten, gereedschappen en andere alledaagse voorwerpen waren het thema voor dit taxi-interieur. „Ik ben gefascineerd door gereedschappen en hoe wij mensen die hebben bedacht en gemaakt voor specifieke taken. Ik ben ook geinteresseerd in hoe die gereedschappen in de loop der tijd veranderd zijn, afhankelijk van tijd en plaats. Dit is de moeite waard om over na te denken.”

Monad. Door Samya Arif

Dit ontwerp is gemaakt om de onafhankelijkheid te markeren van zowel India als Pakistan en de culturele gelijkenissen tussen de twee naties duidelijk te maken. „Ik heb op basis van mijn ontwerpen het idee dat Indiërs en Pakistanen in wezen dezelfde mensen zijn”, zei Arif.

EXTRA TIME

#Watson

Kaartenactie

Ga jij naar Grease? Voor wie benieuwd is naar de musical Grease: let op Metro donderdag. Daarin verschijnt een selfiewedstrijd waarbij je de krant nodig hebt. Een vriendengroep wint kaartjes voor de voorstelling en een meet & greet beleven met de hoofdrolspelers Vajèn van den Bosch (foto) en Tim Douwsma.

Ambassadrice van de Watson-app, actrice en regisseur Sanne Vogel (midden), omringd door geblinddoekte journalisten. Metro’s Daisy Heyer probeerde Watson uit, die bioscoopbezoek voor blinden interessant moet maken. / JOHN VAN IPEREN

Met Watson kunnen ook blinden een film ‘zien’ Blind. Sanne Vogel presenteerde gisteren de Watson-app. Daarmee kunnen ook blinden van film genieten. Metro probeerde de app uit. Hoe kun je een film goed volgen als je hem niet echt kunt zien? Het antwoord vanaf nu: met Watson, de app die gisteren werd gepresenteerd in bioscoop Het Ketelhuis in Amsterdam. Sanne Vogel, die we kennen van films als Hartenstraat (die zij ook regisseerde) en Verliefd op Ibiza, is ambassadrice van Watson. Met een brede lach op

haar gezicht presenteert ze de door haar geregisseerde reclamespot die hoort bij de gloednieuwe app. Journalisten en genodigden in de zaal krijgen vervolgens de eer om de app als eerste te proberen. De blinddoeken zijn niet geleverd, dus zitten we gezamenlijk met theedoeken om ons hoofd gebonden en één oordopje in naar de openingsscène van Schone Handen te kijken. Of eigenlijk te luisteren, want we zien natuurlijk niets. Het is een vreemde gewaarwording, die het meest doet denken aan de tijd dat je als kind in je bed naar sprookjes luisterde via de cassetterecorder. Maar het werkt: ook met een blinddoek om krijg je de gebeurtenissen in de beginscène helemaal mee, omdat tussen de dialogen

door in één oor wordt verteld wat er te zien is. Missie geslaagd! Sanne Vogel is trots op haar rol als ambassadrice. „Ik had er nooit over nagedacht hoe het zou zijn als je een film niet kon zien. Ik hou zo van beeld en film en het zou heel kaal voelen als ik dat niet zou ervaren. Daarom vond ik het heel tof om dit te doen.” Of zij Watson ook gaat gebruiken voor haar nieuwste film Brasserie Valentijn is nog de vraag, maar Vogel wil het dolgraag. „De distributeur heeft het laatste woord, maar ik zit erachteraan. De film is er namelijk supergeschikt voor, dus laten we het hopen!”

Vertelstem

Luisteren naar film Mensen met een visuele beperking kunnen vanaf nu dankzij de Watson App met meer plezier een bezoek brengen aan de bioscoop. De gratis app maakt films toegankelijker voor de 350.000 blinden en slechtzienden in Nederland. De app werkt met audiodescriptie. Dit betekent dat er in de pauzes tussen de gesproken tekst wordt uitgelegd wat er op beeld

DAISY HEYER @daisyheyer d.heyer@tmg.nl

te zien is. Het gaat dan bijvoorbeeld om personages, gezichtsuitdrukkingen, ontwikkelingen en plaatsbepalingen in het verhaal. Vanaf september zijn films die gebruik maken van de financieringsconstructies van het Nederlands Filmfonds verplicht een audiodescriptie te produceren voor hun bioscoopreleases. Op producenten die geen financiering ontvangen wordt een beroep gedaan om ook gebruik te maken van audiodescriptie.

JAARBEURS ( HAL 1) UTRECHT

BOEKENFESTIJN ME T V EEL H OBB Y-A RTI KEL EN

don

vrij

zat

17 18 19 20 SEP

SEP

10.00 - 21.00 UUR

,99

18,95

4,99

PER STUK:

1,99 12,95

2 VOOR

€ 9,99

GRATIS TOEGANG

3,99

zon

2+1

GRATIS BOEK

GRATIS

15,99

9,99

*KEUZE UIT GESELECTEERD AANBOD

SEP

10 - 18 U

Kies één gratis boek uit bij de afdeling ‘Actie- boeken’ tijdens het Boekenfestijn in Utrecht en lever deze bon in bij de kassa. Alle dagen gratis toegang. Jaarbeurs Utrecht: 17 t/m 20 sept 2015 do/vrij/za 10.00-21.00 uur en zon 10.00-18.00 uur.

UTRECHT

MAX. 1 ORIGINELE BON PER BETALENDE KLANT

15SEPMETRO2015

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

EXTRA TIME FIT

Twintig kilometer voor het ontbijt

Recept

Overnight Oats Benieuwd naar wat Léonie eet nadat ze ’s ochtends gelopen heeft? Overnight Oats! Ze maakt dit de avond van tevoren al, zodat ze daar ’s ochtends helemaal niets meer aan hoeft te doen. 1 kleine rijpe banaan 4 eetlepels havermout 1 eetlepel lijnzaad 1 eetlepel chiazaad 1 eetlepel geraspte kokos handjevol pitten/zaden/ gedroogd fruit 250ml Alpro kokosdrink aardbeien, blauwe/rode bessen 1. Prak de banaan in een kom. 2. Doe de havermout, lijnzaad, chiazaad, geraspte kokos en pitten/zaden/ gedroogd fruit bij de geprakte banaan. 3. Meng alles door elkaar en schenk dan de Alpro kokosdrink erbij. 4. Even door elkaar roeren totdat het een egaal mengsel is. 5. Doe er vervolgens een stukje folie eroverheen en laat een nachtje in de koelkast staan. 6. Leg er de volgende ochtend na het lopen wat vers fruit bij en genieten maar!

Sportief. Léonie is gek op ultramarathons. Geen veertig kilometer hardlopen, maar een veelvoud daarvan.

Diezelfde dag schreef ik me nog in voor mijn eerste marathon, een half jaar later in Rotterdam.

Niet leuk

Grote kans dat Léonie van den Haak (34) vanmorgen al twintig kilometer gelopen heeft. Op dit moment is ze – waarschijnlijk net als jij – onderweg naar haar werk. Léonie loopt namelijk ultramarathons en eet – haar woorden – marathons for breakfast. Over anderhalve week staat ze voor de tweede keer aan de start van de Spartathlon, een wedstrijd van Athene naar Sparta die 246 kilometer beslaat.

En hoe ben je dan bij Ultra’s terecht gekomen? Op een gegeven moment haalde ik er geen voldoening meer uit om sneller te worden op de marathon, het lukte wel maar ik vond het niet leuk. Toen hoorde ik van iemand dat je ook langer dan een marathon kon lopen. Mijn eerste gedachte was ‘die is gek’, maar hij vertelde er zo enthousiast over dat ik mezelf inschreef voor de 60 van Texel, 60 kilometer hardlopen op Texel. Vanaf daar ben ik het langzaam gaan uitbouwen naar de afstanden die ik nu loop.

Hoe ben je begonnen met lopen? Ik was helemaal geen loper. Ik gaf les op het Universitair Sportcentrum van de UvA, naast mijn studie. Ieder jaar liepen er teams van de universiteit de Damloop. In 2006 viel vlak voor de wedstrijd plaatsvond iemand uit. Ik was de enige die ze zo gek wisten te krijgen om die 16,1 kilometer zonder training te lopen. Ik had nog nooit hardgelopen, maar had wel conditie door die sportlessen die ik gaf en ik vond het hartstikke leuk.

Hoe ziet jouw trainingsweek eruit? Geen trainingsweek is hetzelfde, deze week (vier weken voor de Spartathlon) train ik iedere dag. Op maandag 20 kilometer tempoloop, op dinsdag 24 kilometer met wisselend tempo, op woensdag 30 kilometer tempoloop, op donderdag 20 kilometer intervaltraining, op vrijdag een snelle 10 kilometer en op zaterdag en zondag 60 kilometer. Maar dit is wel een van de meest extremere weken hoor. Ik loop meestal twee grote

‘Op een gegeven moment haalde ik er geen voldoening meer uit om sneller te worden op de marathon, het lukte wel maar ik vond het niet leuk.’ Léonie van den Haak

wedstrijden per jaar, na zo’n wedstrijd loop ik een maand lang zonder schema, dan hoef ik niet, maar dan mag ik wel. Vloek je nooit als om vier uur je wekker gaat? Het is makkelijk om je in dat micromoment te verliezen, maar het is maar zo’n klein stukje van het geheel. Natuurlijk vervloek ik de wekker ook weleens, vroeger kon ik nog weleens exorbitant lang snoezen, maar nu woon ik samen en dat kan ik mijn vriend niet aan doen. Ik sta op, drink een

kop thee en schiet in mijn kleren, op de automatische piloot. Ik ben nog nooit niet blij geweest na een training, zelfs na een rottraining ben ik blij dat ik geweest ben. Drie jaar geleden werd je tweede tijdens de Spartathlon, wat zijn je verwachtingen nu? Ik heb te veel respect voor de afstand en de wedstrijd om met verwachtingen bij de start te staan. Er kan onderweg zoveel gebeuren. Het is geen 200 meter wedstrijd, je bent ruim een dag aan het lopen (Léonie liep in 2012 de Spartathlon in 28:42:36). Ik sta in ieder geval aan de start met het idee dat ik er alles aan gedaan heb om de wedstrijd zo goed mogelijk te lopen. Wat is je ultieme doel? Ik heb geen ultiem doel, want wat moet je dan als je dat gehaald hebt? Dat is toch saai. Voor dit jaar is mijn doel op hardloopvlak de Spartathlon. Op persoonlijk vlak is dat naar Japan verhuizen, ik zou nog liever gisteren dan vandaag gegaan zijn en als het goed is gaat het binnen enkele jaren ook wel gebeuren.

ANNEMEREL DE JONGH

Léonie van den Haak: ‘Ik sta op, drink een

Ik heb een 2e klas abonnement, kan ik af en toe 1e klas reizen? MarjanR_49

WimvdZ_55

Ja, je kan een eenmalige klassewissel op je OV-chipkaart zetten via de NS-kaartautomaat.

ns.nl / forum

het serviceforum voor reizigers van NS Het NS Serviceforum is er voor iedereen die iets weet of wil weten over reizen met NS. Vraag medereizigers om tips, deel je eigen ervaringen met anderen of stel een vraag aan NS. Of je nou een goed boek zoekt of het beste treinabonnement, hier helpen we elkaar verder.

Waar ga jij naartoe vandaag?

EXTRA TIME FIT

Column

ANNEMEREL DE JONGH Columnist

ULTRAGEK

kop thee en schiet in mijn kleren, op de automatische piloot.’

Wanneer mijn wekker op woensdagochtend om halfzeven gaat om hard te gaan lopen heb ik soms wat medelijden met mezelf. Ik wil niet opstaan. Waarom zou ik hardlopen? Het enige dat ik hoef te doen om van dit gevoel af te komen, is het openen van mijn Instagram. Grote kans namelijk dat Léonie van den Haak inmiddels al zo’n twintig kilometer gelopen heeft. Ik lag toen nog lekker te slapen. Ik hoef maar acht kilometer vanmorgen. Als Léonie twintig kilometer kan lopen om half vijf ’s ochtends, dan kan ik toch zeker wel acht kilometer lopen om half zePuntje ven. Tot zover mijn slaapdronken redenering. De reden dat Léonie vrijwel ‘Een wedstrijd van 246 iedere ochtend voor dag en kilometer tussen Athene dauw een halve marathon en Sparta. Nee, ik ben loopt, is omdat ze traint voor geen puntje vergeten te de Sparta-thlon. Een wedstrijd 246 kilometer tussen zetten, ze loopt écht 246 van Athene en Sparta. Nee, ik ben kilometer.’ geen puntje vergeten te zetten, ze loopt écht 246 kilomeAnnemerel d e Jong h ter. Dat deed ze in 2012 ook al en eerder dit jaar liep ze in Hongarije 221 kilometer. Het zijn belachelijke afstanden, afstanden waar Léonie in 2009 zelf ook nog keihard om moest lachen, maar inmiddels mag ze zichzelf met recht ultraloopster noemen. Ik moest gewoon weten hoe Léonie dat toch iedere keer flikt. Dat vroege opstaan, die bizarre afstanden. Het interview dat jullie nu kunnen lezen heb ik dan ook niet helemaal zonder eigenbelang geschreven. De beste tip die ik mee naar de marathon in Berlijn ga nemen? Bekijk iedere afstand in stukjes van vijf kilometer. Ik moet me niet halverwege laten verleiden en blij zijn met die 21,1 kilometer die ik gelopen heb. Dat besef is even leuk, totdat ik besef dat ik die afstand nóg een keer moet lopen en dat ik me eigenlijk niet meer zo fantastisch voel als 21,1 kilometer geleden. Dankjewel Léonie, voor deze wijsheid, en heel veel succes tijdens de Spartathlon op 25 en 26 september.

/ FEMMY WEIJS

Extra voordelig

Nazomeren in Gambia Wilt u nog even lekker genieten van zon, zee en strand? Vlieg dan naar de Smiling Coast of Africa met gemiddeld 28o in september & oktober! • DIRECTE VLUCHTEN N • GUNSTIGE VLIEGTIJDE

5* HOTEL 8 DAGEN nu vanaf

399

Direct aan één van de mooiste stranden! 500 m van het centrum van Cape Point Zeer goede prijs-kwaliteitverhouding Winnaar Hotel of the year award ‘14

ORDELI

8.2

VERTREK 18 & 25 SEP. 2 OKT.

Ocean Bay | Logies & Ontbijt

BEO

€

Gratis wiﬁ in publieke ruimtes & hotelkamer 2 buffetrestaurants, mediterraan- en visrestaurant Folklore-avonden & regelmatig livemuziek Ook o.b.v. halfpension en All Inclusive

VERTREK 9 OKT. €499 16 OKT. €649 23 OKT. €599 26 OKT. €549

corendon.nl 023-751 06 06

Prijzen zijn p.p. en gebaseerd op een 2 pers. bezetting voor 8 dagen. Reissom exclusief Calamiteitenfonds van €2,50 en administratiekosten per boeking. Druk- en zetfouten voorbehouden.

Of bij:

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

FUN & PLAY

Beestjes

SPEURDERS Algemeen Mr Oscar med. helpt bij alle probl. liefde terugk. partner, familie, geluk, zaken, exam. werk. 100% res. 06-28867691.

Voor meer informatie over Speurders, ga naar www.speurdersindekrant.nl

Personeel Nachtcafé i.d. Pijp A'dam zoekt ervaren personeel. 2 of 3 avonden p.w. (evt. fullt.) met soc. hyg. Tel. 06-50505537 na 14 u.

Speurder plaatsen? ga naar: www.speurdersindekrant.nl

Erotiek Dating For Geeks

Thuis: altijd gezellig! Beeldchatten, webcammen of meekijken? Kom lekker bij ons! Direct live, ook op mobiel en 100% anoniem. FC Knudde

Thuis.nl Of bel nú (80 cpm):

0906-0901

Snippers

Puzzels

EXTRA TIME Buma

Beroemde fan

Ziggo Dome

Miljoenenpakkers

Normaal geëerd met oeuvreprijs

Bono draagt lied op aan prins Friso

Nederlandse series gaan als een trein

Normaal heeft gisteravond de prestigieuze Buma Lifetime Achievement Award uitgereikt gekregen. De rockband van zanger en gitarist Bennie Jolink uit de Achterhoek kreeg de oeuvreprijs vanwege de betekenis van de groep in het Nederlandse muzieklandschap. Normaal vierde in mei voor twaalfduizend fans z'n 40-jarig jubileum met en concert in Lochem, de plaats waar het in 1975 begon. De band gaat nu stoppen. METRO

Tijdens het laatste optreden zondagavond in een reeks concerten in de Ziggo Dome, heeft U2 een nummer opgedragen aan prins Friso. Het nummer Every Breaking Wave werd door Bono ten gehore gebracht als eerbetoon aan de overleden prins. Bono is al jaren goed bevriend met prinses Mabel, de weduwe van de prins. Hij was aanwezig bij prins Friso's herdenking in de Oude Kerk in Delft in 2013. Beelden vind je op Metronieuws.nl. M E T R O

Nederlandse dramaseries op tv zijn het najaarsseizoen uitstekend begonnen. Penoza (NPO 3, met Monic Hendrickx) haalde zondagavond meer dan een miljoen kijkers, terwijl op NPO 1 het populaire Heel Holland Bakt werd uitgezonden (2,2 miljoen kijkers). Diezelfde avond was de serie Zwarte Tulp op RTL 4 ook nog eens goed voor 1,2 miljoen kijkers. Overspel en Flikken Maastricht zijn eveneens begonnen met cijfers ruim boven de miljoen. METRO

‘Whaaa! Olivia Newton-John is fan! Thank you!!’ Tim Douwsma kreeg voor de première van de musical Grease en succeskaart van de Sandy uit de film van 1978.

Zanger Bono.

/ PAUL BERGEN | ANP

Niet goed, geld terug

12.500 heeft Chris Brown teruggegeven aan de organisatie van het ATL Black Gay Pride Weekend. De zanger zou daar een concert geven, maar kwam niet opdagen. Brown zou niet hebben geweten, zo meldde website TMZ gisteren, dat het optreden voor hem was geregeld.

Evgeniy Levchenko, van voetballer tot modeman Mode. Met het stijlgevoel van ex-profvoetballer Evgeniy Levchenko (37) zit het wel snor. ‘Ik durf nu te zeggen dat ik mijn eigen stijl heb gevonden.’ Metro Mode sprak hem over pakken, stijliconen en shoppen. Spijkerbroek „Mijn eerste voetbalsalaris ging op aan een spijkerbroek. In die tijd was er in het communistische Rusland heel weinig in winkels te koop. Ik kan niet zeggen dat het een statussymbool was, maar het was wel heel bijzonder dat ik er een had. Toen ik die spijkerbroek voor het eerst droeg, heb ik er de hele dag met trots naar gekeken.” Stijl „Mode verandert elk seizoen, daarom heb ik meer met stijl. Stijl is tijdloos. Ik durf nu te zeggen dat ik mijn eigen stijl heb gevonden. Ik weet wat bij me past. Ik draag veel zwart. Mensen die zwart saai vinden, snap ik niet. Ik hou van zwart. Het heeft een mysterieuze uitstraling. Ik vind het classy.” Mode-erfenis „Het meest bijzondere item in mijn kledingkast is een kort zwart leren jack dat vroeger van mijn opa is geweest. Hij is meer dan zeventig

Paspoort Evgeniy Levchenko werd geboren in Donetsk in de SovjetUnie, nu Oekraïne. ●

Als voetballer speelde hij op het middenveld. Hij debuteerde in het Oekraiens elftal in 2002 (8 interlands).

●

Clubs in Nederland. Vitesse, Helmond Sport, Cambuur, Sparta, FC Groningen en Willem II.

●

Einde carrière. Zijn laatste wedstrijd speelde hij in 2012 voor Adelaide United in Australië.

●

In 2009 werd Levchenko verkozen tot beste geklede voetballer. Tegenwoordig duidt hij in de media regelmatig de toestand in Oekraïne.

jaar oud, maar ruikt nog steeds naar hem. Ik zou die jas nooit weg doen. Ik had een hele goede band met mijn opa. Hij leeft niet meer, maar als ik die jas aan heb is hij toch een beetje bij me.” Stijlicoon „Als je mannen naar hun stijlicoon vraagt, antwoorden ze vaak met David Beckham. Hij heeft natuurlijk een verschrikkelijk mooi imperium opgebouwd en dat bewonder ik, maar ik zie hem niet als een stijlicoon. Ik kijk vooral naar mensen op straat. Laatst zag ik een man in een donkere spijkerbroek met hele mooie brogues eronder. Dat vond

Levchenko ontdekt graag onbekende merken.

/ LEVIN DEN BOER | ANP

ik echt cool. Dan kan ik echt denken: die man heeft stijl.”

#metromode

StyleZeitgeist „Ik doe op het internet veel research naar mode. Op de website stylezeitgeist.com heb ik veel merken ontdekt die nog niet bekend zijn bij het grote publiek.” Sexy „Je bent een vrouw om te laten zien dat je mooi bent. Maar er is een hele dunne lijn tussen sexy en ordinair. Je moet als vrouw weten hoe ver je kunt gaan. Als je kiest voor een diep decolleté, moet dat wel bij jou passen. En je moet er goede borsten voor hebben. Ik vind het leuk als een vrouw een passie heeft voor fashion. Ik vind het sexy als ze durft te experimenteren met haar kleding.” Pakken „Ik hou van mooie pakken. Ik laat ze meestal op maat maken. Maar ik koop ze ook bij Oger. Die van Drykorn vind ik ook mooi. Ik heb onlangs mijn pakken geteld. Er hangen er meer dan vijftig in mijn kledingkast. Veel te veel, ik moet er echt een paar weggeven. Het is zonde als ze in mijn kledingkast blijven hangen. Ik maak er liever iemand anders blij mee.” Mening

‘Een vrouw waar ik mee ben, heeft niets te zeggen over mijn kledingstijl.’ Evgeniy Levchenko hoort een dame alleen aan.

Favoriete ontwerper „Carol Christian Poell is één van de meest vooruitstrevende ontwerpers van het moment. Hij laat zich niet beïnvloeden door de cycle of fashion en maakt nieuwe collecties wanneer hij dat zelf wil zonder rekening te houden met seizoenen. Daardoor is het voor inkopers van kledingwinkels een hel om met hem te werken.” Shoppen „Ik bestel wel eens iets online, maar het grote nadeel is dat ik de stof van een kledingstuk dan niet goed kan zien en voelen. Daarom shop ik het liefst in winkels. In Nederland koop ik eigenlijk bijna alleen maar onderbroeken en sokken. Als ik iets anders koop, dan is dat

Evgeniy Levchenko: Ik zie David Beckham niet als stijlicoon.

/ BAS CZERWINSKI | ANP

meestal bij Carmacoma in Amsterdam. Laatst heb ik een broek gekocht bij Margreet Olsthoorn in Rotterdam, maar ik koop vooral veel in Berlijn bij Darklands 4.0.”

het uitzoeken van zijn kleding. Ik zie mannen vaak een riem dragen, die absoluut niet bij hun kleding past. Ook fout: uitgerekte riemen. Details maken het verschil.”

Details „Ik vind dat de Nederlandse man weinig tijd spendeert aan

Vrouwelijke mening „Een vrouw waar ik mee ben, heeft niets te zeggen over mijn

kledingstijl. Tuurlijk kan ze iets niet mooi vinden. Dat hoor ik dan aan, maar ik moet me toch prettig voelen in mijn outfit? Ik accepteer de mening van mensen, maar iemand moet me accepteren zoals ik ben, inclusief kledingstijl.”

EVELIEN TOMASZEWSKI

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

WEER & MEER

Wat eten we vandaag?

Het weer

Petra griezelt ervan. „ Ach jakkes, het spinnenseizoen is weer begonnen!”

Doe mee! Download de Scoopshot-app op je mobiele telefoon en verdien geld met je foto’s.

Boris F.: „Zonnige ochtenden en zwoele nachten... het mag van mij vaker gebeuren!”

Samen genieten in de zon, Scoopshooter Patricia Hogenes en haar paard.

Verwachting Nederland en weercijfer

Röstiwafels Voor vier personen 8 plakken bacon of gerookt ontbijtspek 3 aardappels, geboend 60 ml olijfolie Verhit een wafelijzer op de middelste stand, leg de bacon ertussen en verbaas je over het gemak waarmee het vet wegsijpelt tussen de vakjes. Bewaar dit vet om je pan mee in te vetten als je een volgende keer popcorn maakt. Heerlijk! Bak de bacon verder op de hoogste stand. Rasp ondertussen de aardappels boven een

kom gezouten water. Laat 3 minuten rusten. Giet de geraspte aardappel af, leg hem tussen twee dubbele lagen keukenpapier en druk er zo veel mogelijk water uit. Hoe droger, hoe krokanter de wafels. Vet het wafelijzer in met een beetje olijfolie. Schep ongeveer een kwart van de geraspte aardappel op de onderste plaat. Sluit het wafelijzer en bak de röstikoekjes 12 minuten. Je kunt de wafel naar wens na ongeveer 8 minuten keren, zodat hij gelijkmatig gaar wordt. Vet het ijzer weer in en bak de rest van de wafels. Serveer de bacon erbij. Gebakken ei is er ook lekker bij. Voor een ‘pescotarische’ versie laat je de bacon weg, vet je het wafelijzer in met gesmolten boter en serveer je de röstiwafels met gerookte zalm en een schep zure roomn waar je wat geraspte mierikswortel en een beetje dille door hebt gedaan.

Horoscopen

Ram 21/3-19/4 Overwin jezelf vandaag door eens toe te geven. Je zult zien dat het samenleven opeens een stuk harmonischer wordt. Stier 20/4-20/5 Je beschikt over enorm veel kracht en energie. Daar kun je gemakkelijker schade mee aanrichten dan jij je misschien wel realiseert. Je zult moeten leren, hier met gevoel en verstand mee om te gaan. Tweeling 21/5-20/6 Er is iets in je omgeving wat je op de zenuwen werkt. Jouw humeur zakt onder het absolute nulpunt. Ga opzoek naar de oorzaak en neem die zo gauw mogelijk weg, want dit kan zo echt niet langer. Kreeft 21/6-22/7 Jij twijfelt tussen twee alternatieven. Waarom kies je niet allebei? Dan moet je

wel harder werken, maar heb je dubbel resultaat en ben je dubbel tevreden. Je motto: minder denken, meer doen. Leeuw 23/7-22/8 Probeer spanningen te verminderen. Jij kunt vooruitgang boeken en daardoor jouw economische positie versterken of verbeteren. Je relatie heeft echter ook wat extra aandacht nodig. Maagd 23/8-22/9 Je bent lichtgeraakt vandaag en dat is op alle fronten te merken. Maar degene om wie jij werkelijk geeft, is natuurlijk het meest de dupe van jouw slechte humeur. Dat vraagt om een goedmakertje. Weegschaal 23/9-22/10 Je vriendelijke houding wordt erg gewaardeerd. Vooral als anderen hun voordeel daarmee kunnen doen. Wat krijg je ervoor

terug? Probeer wat meer aan je zelf te denken. Laat je geen pijn doen. Schorpioen 23/10-21/11 Ga eens lekker op stap, neem een dagje vrijaf. Het zal je goed doen en de drukte van de laatste tijd doen vergeten. Jouw emoties komen dan tot rust en je zult het leven weer heel anders ervaren. Boogschutter 22/11-21/12 Op het werk loopt alles vandaag op rolletjes. Je collega's zijn het voor de verandering eens helemaal met jou eens en het lijkt wel of iedereen vandaag wil opschieten. Zo kun jij lekker vroeg naar huis. Steenbok 22/12-19/1 Het is tijd om iets met je creativiteit te doen. Je zult er veel plezier aan beleven en je bent bovendien in een zeer creatieve fase.

Waterman 20/1-19/2 Trek je niet te veel terug deze dag. Het is een belangrijke dag om contacten te hebben met andere mensen. Misschien ontmoet je wel een heel interessant iemand. Vissen 20/2-20/3 Je zelfvertrouwen is vandaag opmerkelijk groot. Daardoor durf jij ook opmerkelijke risico's te nemen. Laat je daar nou eens mee scoren.

Meer horoscopen vind je op www.metronieuws.nl/ horoscopen

EXTRA TIME GAMES Column

www.metronieuws.nl

#Destiny

JAN MEIJROOS

TOP DRIE GAMES

DE ENTERTAINMENTEXPERTS VAN METRO BELICHTEN ELKE DAG HUN SPECIALISME. VANDAAG: JAN MEIJROOS OVER GAMES.

1. Metal Gear Solid V: The Phantom Pain (PS3, PS4, Xbox 360, Xbox One) De laatste Metal Gear Solid van bedenker Hideo Kojima is niet minder dan een stealth-action meesterwerk. De openwereldbenadering zorgt voor ongekende ‘replay value’.

LEKKER AGRESSIEF In de jaren negentig vierde de RTS (real-time strategy-game) hoogtij. Dat kwam door de populariteit van titels als Command & Conquer en WarCraft: Orcs & Humans. De RTS explodeerde en met name C & C-klonen schoten als paddenstoelen uit de grond. Briljant in hun eenvoud, en het steen-papier-schaar-principe is nooit meer weggegaan uit het genre. In de jaren erna werden strategiegames steeds groter en complexer. Tegelijkertijd werd WarCraft na drie delen een online RPG en Electronic Arts draaide eigenhandig de Command & Conquer-franchise de nek om. C & C: Generals 2 zou een free-toplay game worden maar werd halverwege productie gecanceld. Gelukkig is er nu Act of Aggression van ontwikkelaar Eugene Systems. Deze studio maakt enkel RTS-games en brak in 2005 door met Act of War. Daarna volgden vele spellen, maar nu grijpen de makers terug naar de jaren negentig. Uiteraard citeert men rijkelijk uit haar eigen portfolio maar Command & Conquer: Generals is nooit ver weg. Drie strijdende partijen, een focus op basis bouwen en grondstoffen vergaren, je basis upgraden en een oorlogsmachine eruit stampen en vervolgens oprukken naar de vijand. Je hoeft geen briljant strateeg te zijn om Act of Aggression te kunnen spelen en ervan te genieten. Vooral wanneer super-wapens worden ingezet, is het ouderwets genieten.

Jesse van Dijk is lead concept artist bij Bungie, de studio achter Destiny.

/ ACTIVISION

Destiny: The Taken King is beetje van ons Uitbreiding. Een jaar na release van Destiny verschijnt een flinke uitbreiding: The Taken King. Wij spraken met Jesse van Dijk; lead concept artist bij Bungie. Toen Destiny in 2014 verscheen waren de reacties wisselend. Het sciencefiction universum die de voormalig Halo-ontwikkelaar had gecreëerd werd vol lof ontvangen maar op de gameplay viel volgens sommigen nog wel wat af te dingen. Sowieso waren de ambities voor de online shooter-RPG (een

‘shared world’-shooter, aldus Activision) torenhoog. Destiny moet gamers tien jaar aan zich weten te binden met een immer uitdijend universum. Vandaag ligt The Taken King in de winkels; de grootste uitbreiding voor Destiny sinds de release. We hebben bij Bungie het afgelopen jaar enorm veel lessen geleerd. Je kunt in de jaren voor release nog alles zo goed bedenken en uitstippelen, om het moment dat de consument zelf met de game aan de slag gaat, weet je pas écht of alles werkt. Ook wij ervoeren dat toen we zelf, op de bank thuis, online gingen spelen met gamers. Dat is anders dan wanneer je in de studio aan het testen bent. Is jouw manier van werken veranderd? In basis niet. Mijn team en ik zijn heel vroeg in het proces betrokken bij het bedenken en creëren van de werelden en de personages en wapens die daarbij horen. Daarna volgt de productie door die teams die daadwerkelijk de game gaan bouwen en programmeren. Natuurlijk is er tijdens dat proces een voortdurende wisselwerking maar als concept-artist ben je altijd bezig met dingen die in de toekomst liggen.

Destiny heeft een eigen look, een eigen stijl. Hoe bewaak je die? Jesse van Dijk, lead concept artist.

2. Super Mario Maker (Wii U) Deze level-editor is zo leuk. Zelfs als je alleen maar platformlevels van anderen speelt, is dit een game voor jong en oud.

PlayStation exclusief? Destiny: The Taken King is vanaf nu beschikbaar voor PlayStation 4, PlayStation 3, Xbox One en Xbox 360. ●

Bij de lancering hebben PlayStation-gamers toegang tot extra content van The Taken King, zoals een Strike, een Crucible map, drie gear-sets en een speciaal wapen. Deze extra's blijven exclusief minstens beschikbaar tot het najaar van 2016.

Enerzijds door gewoon kritisch te blijven kijken en zelf te spelen. In alles wat we maken, stellen we onszelf de vraag: past dit bij de wereld die we proberen neer te zetten? Daarnaast willen we spelers het gevoel geven dat Destiny een uitnodigend, bijzonder universum is om in rond te dwalen. Je moet graag in onze game wíllen zijn. En het is belangrijk dat de wereld, ondanks dreiging en gevaar, altijd hoop uitstraalt. Je kunt dus spreken van een Destiny canon? Oh zeker. We weten nu wat werkt en niet, wat goed voelt en wat net niet past. Van tevoren hebben we heel duidelijk bepaald invloeden omlijnd. Klassieke films zoals Solaris en Stalker van de Russische filmmaker Adrei Tarkovsky en Terry Gilliam’s Time Bandits vallen daar binnen. Maar ook de jaren zeventig sci-fi van John Harris, Zdzilas Beksinski en Peter Gric

OP METRONIEUWS.NL • OMG POKÉMON-GAME KOMT NAAR SMARTPHONES!

diende als inspiratie. Destiny is een project van tien jaar. Werkt dat niet beangstigend? Dat je nog minstens acht jaar door moet met dit project? Ja en nee. Enerzijds wil je die stijgende lijn van kwaliteit vasthouden. Daarnaast zorgen de schier oneindige mogelijkheden en vele verhalen die we nog kunnen verkennen, voor heel veel inspiratie en creativiteit. Tegelijkertijd is het ook wel een beetje intimiderend. Hoe gaan we die hoge lat nog hoger leggen? Hoe houden we de wereld rijk en de verhalen van Destiny levendig? Maar ik denk dat we die klus met Bungie kunnen klaren. Wat is het leukste van werken bij een gerenommeerde studio als Bungie? Ondanks de omvang van Bungie (een slordige 600 man – red.) is het een hele open studio. Iedereen, van het management tot juniors, uit alle disciplines, kan input leveren en daar wordt serieus naar gekeken. Iedereen draagt zijn steentje bij.

JAN MEIJROOS @janmeijroos janmeijroos@gmail.com

3. Everybody’s Gone To The Rapture (PS4) Een unieke, ontroerende, overrompelende ervaring die je nog niet eerder meemaakte. EGTTR laat zien waar het medium games nog meer toe in staat is.

Prijsvraag

Win 4x Mega Man Legacy Collection De Mega Man Legacy Collection is een verzameling van de eerste zes klassieke Mega Man-games, die oorspronkelijk verschenen van 1987 tot en met 1993. Wij geven vier keer digitaal de game weg, 2x voor PS4 en 2x voor Xbox One. Meedoen? metronieuws.nl/winactie

www.metronieuws.nl dinsdag 15 september 2015

SPORT

Klik

Op Instagram geven sporters dagelijks een kijkje achter hun schermen.

Altijd leuk om gefeliciteerd te worden op je verjaardag. Thomas Müller had zich misschien wel een leukere felicitatie gewenst dan die van ploeggenoot Boateng.

Cambuur

Niet akkoord SC Cambuur gaat niet akkoord met het schikkingsvoorstel van één wedstrijd schorsing dat de aanklager betaald voetbal Sander van de Streek heeft gedaan. De middenvelder van de Friese club werd zaterdag in het duel met PSV al na acht minuten uit het veld gestuurd wegens hands in het strafschopgebied. Het besluit van scheidsrechter Kevin Blom was zwaar en omstreden.

Zullen de spelers van FC Barcelona allemaal dezelfde kledingsmaak hebben?

Benzema is klaar met de kritiek van enkele Franse journalisten. Wat doe je dan? Juist ja, fotoshoppen.

Memphis Depay heeft nog niet echt weten te overtuigen bij United en start tegen PSV misschien niet eens in de basis.

Lijstje

Vorig jaar speelden ze nog tegen elkaar in de PL. Drogba was blij Gerrard weer te zien in de MLS: ’’Fijn je te zien legend, al het beste.’’

Penaltyverbod Huntelaar Na zijn vierde misser op rij vanaf elf meter heeft Klaas-Jan Huntelaar bij Schalke 04 een penaltyverbod gekregen. De aanvoerder en topschutter van de Duitse club moet de bal voortaan aan een ploeggenoot geven als Schalke een strafschop krijgt. „Op de training schiet Klaas-Jan ze eigenlijk altijd binnen, maar de volgende keer kiezen we een ander”, zei trainer André Breitenreiter na de winst op FSV Mainz (2-1). „Hij staat niet meer bovenaan het lijstje.”

Foto van Schweinsteiger en Young op het vliegveld. Ze lijken klaar voor PSV.

Volg Metro’s sportredactie ook op Instagram: @jvboven @ssschomaker @jeroenhaverkort1

/ PETER POWELL | EPA

Memphis ko Champions League. Het moet vandaag zijn dag worden. Memphis Depay keert terug in Eindhoven. Met Manchester United trapt de aanvaller de poulefase in de Champions League af tegen zijn oude club. Maar speelt hij wel? Memphis heeft veel te danken aan PSV. Vanaf zijn twaalfde voetbalde hij in Eindhoven. Op De Herdgang werd hij gevormd tot de speler die hij nu is. Dat ging niet zonder slag of stoot. Memphis kende een moeilijke jeugd, is een jongen met een gebruiksaanwijzing. Zelf zei hij daarover bij zijn afscheid afgelopen zomer: „Zonder wrijving is er geen glans.” Bij PSV glansde hij. Memp-

his kon al eerder een transfer maken, maar verbond zich samen met Georginio Wijnaldum nog voor één jaar aan de club. PSV werd kampioen, Memphis topscorer. Een perfect afscheid. Bij United wil het echter nog niet erg vlotten. Af en toe is er een sprankeling, maar glansrijk kun je zijn eerste weken bij The Red Devils nog niet noemen. Er was weliswaar een explosie tegen Club Brugge in de voorronde van het miljoenenbal, maar dat is geen Premier League. Afgelopen zaterdag haalde Louis van Gaal Memphis al in de rust naar de kant in de wedstrijd tegen Liverpool. „Memphis weet zelf ook dat zijn eindpass niet goed genoeg was”, mopperde Van Gaal. „Hij speelde vandaag niet zoals ik dat van hem verwacht, maar dat wil niet zeggen dat hij in de Champions Leaguewedstrijd tegen PSV niet speelt.” Paul Hurst volgt namens het Engelse persbureau Press Association Manchester United op

de voet. „Mijn gevoel zegt dat Memphis niet zal starten tegen PSV”, aldus Hurst. „Ashley Young is op dit moment beter in vorm. Een manager hoort daar naar te kijken en als iemand dat doet is het wel Van Gaal.” Het zou wat zijn als Memphis vanavond niet speelt. De PSV-supporters hebben namelijk een officieus afscheid in petto en verlangen ernaar hun voormalige vedette weer in de armen te sluiten. Dat dit eenmalig is en dat hij een ander shirt draagt is bijzaak. Iedereen in Eindhoven hoopte dan ook bij de loting van de Champions League dat PSV in een poule met Manchester United zou komen. Puur om Memphis. Technisch manager Marcel Brands ook. „Het is heel speciaal dat dit nu gebeurd is”, aldus Brands die geen twijfels kent over de potentie van Memphis. „Het is een goede jongen met een enorme drive en wilskracht. Hij was dichtbij een transfer naar Paris Saint-

OP METRONIEUWS.NL • HET LEUKSTE EN OPVALLENDSTE SPORTNIEUWS

Germain, maar toen United kwam wilde hij per se daar naartoe. Dat tekent hem. Volgens hem is United de beste club ter wereld en Memphis wil de beste speler ter wereld worden. Ik ben ervan overtuigd dat Memphis de absolute top zal halen.” Dat denkt Hurst overigens ook: „Memphis heeft het nu even moeilijk. Tegen Club Brugge heeft hij zijn potentie laten zien. En die is ongekend. In de Premier League komt het er vooralsnog echter niet uit. Hij moet wennen aan het fysieke spel. Maar hij heeft de juiste bouw en gaat de gevechten niet uit de weg. Waar hij aan moet wennen is dat je in Engeland minder tijd hebt als je de bal

SPORT

metronieuws.nl/sport

Champions League. PSV denkt kans te maken om te winnen van United Het kriebelt bij PSV-aanvoerder Luuk de Jong. Zijn club speelt voor het eerst sinds bijna zeven jaar weer in de Champions League. „Dit is een heel mooi podium om op te voetballen en jezelf te laten zien”, aldus de PSV-aanvoerder gisteren op de persconferentie voorafgaand aan het duel tegen Manchester United. „Een geweldig team. Ze hebben heel veel spelers met individuele kwaliteiten. We kunnen geen moment verzwakken, elk foutje straffen ze direct af. We moeten de hele wedstrijd scherp zijn. Het zou helemaal mooi zijn om iets neer te zetten. Ik kijk er ook naar uit om tegen Memphis te spelen. We hopen allemaal dat we hem verslaan.” Volgens PSV-coach Phillip Cocu is die kans aanwezig: „Ik denk dat het een absoluut topteam is, maar ik weet zeker dat we een kans hebben. We gaan niet bij voorbaat de handdoek in de ring gooien, maar er juist alles uit halen wat er in zit.” Voor Cocu is het zijn eerste officiële UEFA Champions Lea-

Europa League

TOP 3 ONLINE VIDEO’S

Oude bekende

‘Ik kijk er ook naar uit om tegen Memphis te spelen. We hopen allemaal dat we hem verslaan.’ Luuk de Jong Aanvoerder van PSV

gue-duel als trainer. Als speler leefde hij voor dit soort wedstrijden. „Dit zijn de wedstrijden waar iedereen naar uitkijkt. Ik vroeger ook. We zullen spelers eerder moeten afremmen dan motiveren. Zelf vind ik het belangrijk dat Iedereen met z’n hoofd speelt. Je moet je kop erbij houden. De details zijn heel bepalend.” De doelstelling die Cocu daarbij formuleert is simpel: winnen. „We gaan niet de wedstrijd in met de instelling niet te verliezen. Dan denk je direct negatief. Onze doelstelling is altijd drie punten, maar we zullen niet naïef zijn.” METRO

1 Johan Neeskens viert vandaag zijn 64e verjaardag. Met Ajax won hij driemaal de Europa Cup I.

2 In 1974 scoorde Johan Neeskens de openingstreffer in de verloren WK-finale tegen West-Duitsland.

Arbiters

Ajax en AZ krijgen een Italiaan

Björn Kuipers fluit de titelverdediger

De eerste groepswedstrijd van Ajax in de Europa League tegen Celtic staat onder leiding van de Italiaanse scheidsrechter Luca Banti. Het duel start donderdag in de Amsterdam ArenA om 19.00 uur. AZ krijgt ook te maken met een Italiaanse scheidsrechter, Daniele Orsato. Hij geeft om 21.05 uur in Belgrado het eerste fluitsignaal in de wedstrijd tegen Partizan. De thuiswedstrijd van bekerwinnaar FC Groningen tegen Olympique Marseille staat onder leiding van Jevgeni Aranovski uit Oekraïne. De aftrap is om 19.00 uur. A NP

Scheidsrechter Björn Kuipers leidt morgen in de Champions League de eerste groepswedstrijd van titelverdediger FC Barcelona. De Catalanen nemen het in het Stadio Olimpico op tegen AS Roma. Het is voor Kuipers de 35e keer dat hij in de CL fluit. De andere wedstrijd in groep E staat ook onder leiding van een Nederlandse scheidsrechter. Danny Makkelie fluit in Duitsland het duel tussen Bayer Leverkusen en BATE Borisov uit Wit-Rusland. Makkelie begint aan zijn zesde optreden in de Champions League. AN P

3 ‘De Nees’ won in 1979 met FC Barcelona de Europa Cup II. Dat betekende na 13 jaar eindelijk weer een Europese prijs voor Barça.

OP METRONIEUWS.NL • TOP 3 SPORTVIDEO’S • TIP ONS VIA FACEBOOK OF TWITTER

Top 10

omt thuis hebt. In Nederland kon je in balbezit nog even om je heen kijken wat te doen, in Engeland moet je dat al weten voordat je de bal hebt. Maar er gaat veel dreiging van hem uit. Hij is als een magneet, hij bindt altijd twee á drie man aan zich.” Met de juiste begeleiding en tijd komt het dan ook wel goed denkt Hurst. „Ik interviewde hem een paar weken geleden. Ik dacht dat hij ‘cocky’ en arrogant zou zijn. Maar ik vond hem tijdens het gesprek verlegen. Misschien hield hij zich ook op de vlakte omdat hij de Engelse taal nog niet goed beheerst. Memphis heeft veel vertrouwen in zichzelf, maar hij heeft ook een coach nodig die een arm om hem heen slaat, een soort vaderfiguur. Nu is Van Gaal niet echt zo’n coach, maar hij heeft wel veel vertrouwen in Memphis en ik denk dat dit terecht is.”

JEROEN HAVERKORT @jeroenhaverkort j.haverkort@tmg.nl

Top 10 laatst gespeelde Champions League wedstrijden van PSV: 9 december 2008: PSV - Liverpool 1-3 26 november 2008: Atlético Madrid – PSV 2-1 4 november 2008: Olymp. Marseille - PSV 3-0

Twitter

22 oktober 2008: PSV - Olymp. Marseille 2-0 @DrSerrano_I pls Depay should start next 4 matches from the Bench. He thinks he is Ronaldo.. Why i was against that No. 7 they gave

1 oktober 2008: Liverpool - PSV 3-1 16 september 2008: PSV - Atlético Madrid 0-3

@grahambanks young for depay please

12 december 2007: PSV - Internazionale 0-1

@sirmaroof I don't think LVG will put pressure on Martial. He'll rather go for Fellani or Depay as striker while Young on the left

27 november 2007: CSKA Moskou - PSV 0-1

@Das_Spiel_ Pressure should be on Rooney... Depay, Martial, Wilson et.al are like supporting tissues, still important to the team, nevertheless

23 oktober 2007: PSV - Fenerbahce 0-0

@kick_in_grass IMO, LVG will be quite concerned about Depay - one of his marquee signings - due to his inability to unlock the door.

7 november 2007: Fenerbahce - PSV 2-0

Cocu moet Maher missen Adam Maher heeft last van een lichte bovenbeenblessure en mist het Champions Leagueduel met Manchester United. De PSV'er miste ook het competitieduel tegen SC Cambuur. Hij heeft weliswaar de training hervat, maar hij is nog niet voldoende hersteld. De kans is groot dat Jorrit Hendrix speelt. United mist Wayne Rooney. /ANP

Huub Stevens was de trainer van PSV in 2008. /ANP

Je kansen vergroten? Groei door.

MBO-opleidingen waar je verder mee komt Bij de LOI ben je verzekerd van goed onderwijs. Je wordt begeleid door de beste docenten en snel en doelgericht opgeleid. Je kunt thuis óf klassikaal studeren en gebruikmaken van slimme studietools, zoals een kennistrainer app. Dankzij onze contacten met brancheorganisaties en exameninstanties sluiten de MBO-opleidingen bovendien perfect aan op de praktijk. Met het diploma op zak ben je dan ook uitstekend voorbereid en kun je direct aan de slag.

• • • • •

Erkend door het ministerie van OCW. Topdocenten uit de praktijk. Thuis of klassikaal studeren. Slimme online studietools. Goede aansluiting op de praktijk.

Kies uit volledige MBO-opleidingen en korte MBO-programma’s zoals: Erkende MBO-opleidingen •

Applicatieontwikkelaar

•

Beveiliger

•

Helpende zorg en welzijn

•

Secretarieel medewerker

•

Verzorgende IG

MBO-deelprogramma’s •

Bedrijfsadministrateur

•

Dierenartsassistent paraveterinair

•

Doktersassistent

•

ICT-beheerder

•

Medewerker maatschappelijke zorg

MBO-basisopleidingen

Gratis studiegids

Vraag de studiegids aan op loi.nl/mbo of bel 071 545 1234

•

Grafische vormgeving

•

Medewerker evenementenorganisatie

•

Netwerkbeheerder

•

Sociaal maatschappelijk dienstverlener

•

Tandartsassistent

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

| IN DIT NUMMER:

IS JOUW TARIEF TE LAAG?

FINANCIERING DOOR KREDIETUNIE

Onder

foto: Michiel Spijkers

‘EEN VASTE BAAN? NIKS VOOR ONS!’

ALLES OVER DE NIEUWE ISO-NORM

NR 02 | 15 SEPTEMBER 2015

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

AAN HET WOORD | JOYCE ROMMELAAR

JONG GELEERD... “Ondernemen kun je niet vroeg genoeg stimuleren. Je krijgt een beter beeld van jezelf. Eigenschappen die je als ondernemer nodig hebt – onder andere doorzettingsvermogen, een duidelijk idee waar je heen wil, passie voor je werk – zijn ook belangrijk als je liever voor een baas werkt. Van je fouten leer je en word je alleen maar beter.’’

‘‘Dat is precies wat Stichting Jong Ondernemen doet, het geeft jongeren een voorsprong doordat ze met praktijkgerichte ondernemerschapsprogramma’s hun talenten en ondernemende houding ontdekken en ontplooien. De jongsten zijn leerlingen van groep 8, de oudsten zitten op het mbo of hbo/universiteit. De missie van Jong Ondernemen is ervoor te zorgen dat ondernemerschap en ondernemend leren een vaste plek in het onderwijscurriculum krijgen. Dit is hard nodig. Van de studenten in het mbo gaat later zo’n 40 procent aan de slag als zzp’er. Wat dat betekent en hoe ze dat moeten doen – denk aan zaken als acquisitie of een begroting en boekhouding – krijgen ze niet of nauwelijks geleerd. Met als gevolg dat de helft van de zelfstandigen binnen vijf jaar stopt. Met ons programma ‘Zeker van je Zaak’ leren ze in 5 stappen hun eigen bedrijf op te zetten en wat daarbij komt kijken.’’

Directeur Jong Ondernemen Joyce Rommelaar:“Daag jongeren uit.” foto: Stijn Ligtvoet

Ondernemersvaardigheden ,,De lesprogramma’s van Jong Ondernemen zijn praktijkgericht. Met als filosofie: door te doen ontwikkel je ondernemend gedrag. In groep 8 moeten groepjes leerlingen in een paar dagen tijd een ‘onderneming’ opzetten. Op dag 4 vindt een wedstrijd plaats en ‘verkopen’ ze hun producten aan leerlingen van groep 7. Winnaar is de onderneming die het meeste geld verdient. Het gaat erom dat scholieren en studenten pro-actief leren denken. Iedereen heeft een ondernemende kant. Het is belangrijk dat je de

ondernemersvaardigheden aanleert. Het is meer dan kansen zien en het juiste product bedenken. Je moet je onderneming met z’n allen tot een succes maken. Samenwerken en je talenten ontdekken staat centraal bij de programma’s van Jong Ondernemen. Je ziet kinderen in vier dagen groeien in hun rol en nieuwe talenten aanboren. Vaak zie je juist de leerlingen die normaal moeite hebben met leren aan het eind van het lesprogramma op het podium. Als ik zie hoe zo’n winnaar staat te glimlachen, dan krijg ik kippenvel.’’ Vallen en opstaan ‘‘Een ondernemende instelling begint thuis en op school. Het onderwijs zit nog te veel vastgeroest in het oude denken en doen. Ouders nemen weinig tijd om echt te kijken naar het kind, wie is het en waar wordt hij of zij blij van? Als je iets doet wat je leuk vindt, word je er vanzelf goed in. De politiek en anderen zeggen wel dat ze ondernemerschap omarmen, maar op de internationale entrepreneurranglijsten zijn we de laatste jaren gezakt. We staan stil. Er is te veel een cultuur waarbij kinderen worden afgerekend op de dingen die ze níet kunnen. Dat begint met de citotoets: ‘niet goed, jammer dan’. Hetzelfde geldt voor ondernemerschap. De grondhouding is: ‘zou je dat nou wel doen?’. We moeten leren om meer naar de positieve dingen te kijken. Niet iedereen hoeft ondernemer te worden. Maar je moet wel de ruimte krijgen om met vallen en opstaan te leren en jezelf te ontdekken.”

‘IEDEREEN HEEFT EEN ONDERNEMENDE KANT’ Colofon

INHOUD

‘Ondernemen’ is een uitgave van Metro Custom Publishing. Deze special valt niet onder de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie.

Jong talent Drie aanpakkers over vrijheid, dromen en ambitie

Martijn Driessen Wanneer ben je écht ondernemend?

Project Manager: Romy Barends Coördinatie: Loft 238 tekst & media Redactie: Paul Claasen, Jacques Koch, Hans Pieters Vormgeving: Marije Groot

Wees onbescheiden De valkuil van te lage tarieven

Schade-expert aan het woord Welke risico’s loop je als ondernemer?

Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Dennis Lanson, 088 824 2898 of d.lanson@tmg.nl

Financiering door een kredietunie Advies en hulp vanuit de coöperatie

Nieuwe ISO-norm Minder nadruk op regeltjes

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

KNAPPE KOPPEN

foto: Christy Beaujon

DRIE JONGE TALENTEN EN HUN DRIVE

LISA HILLEN BEAUTY BY LISA

BORAI VAN UDEN BLUELIST

NICOLE VOLBEDA RED BRUNETTE

Tijdens haar studie verfraaide ze vrienden

Eng om eigen baas te worden? Valt best

Twee meiden die dezelfde droom deelden:

en kennissen met zelf geïmporteerde

mee, zegt webdeveloper Borai van Uden

mooie spullen maken voor mensen die dat

wimperextensions. Een hobby, meer niet.

(28): “Je gaat ergens zitten, klapt je lap-

echt weten te waarderen. Vorige maand

Vijf jaar later heeft Lisa Hillen (24) twee

top open en je bent online ondernemer.”

openden ze een winkel in het centrum van

beautysalons, een groothandel, een op-

Het gebrek aan zekerheden neemt hij

Utrecht. Nicole Volbeda (28) alias Red: “Ik

leidingscentrum en 11 medewerkers. “Ik

voor lief.

doe precies waar mijn passie ligt.”

Wat zijn de verleidingen van het vrije ondernemerschap? “Zelf je keuzes maken! Je denkt na over wat je wilt ontwikkelen en hoe je het wilt ontwikkelen. Alles draait om de eigen creativiteit. Ik ben als webdeveloper mede-oprichter en eigenaar van Bluelist, een digitaal platform en app met alle events en festivals van elektronische dancemuziek binnen handbereik. Dat mijn drie zakenpartners en ik lange dagen maken, schrikt anderen misschien af, maar ik doe wél wat ik leuk vind. De tijd vliegt vaak voorbij.”

Wat doet Red en wat doet Brunette? “Mijn collega en zakenpartner Eefje (inderdaad: Brunette) ontwerpt kleding van vintage stoffen. Ik heb mijn master gehaald aan de Edinburgh College of Art en maak grafische kunstobjecten, denk aan zeefdrukken, kaarten, maar bijvoorbeeld ook ontwerpen voor T-shirts. Mooie spullen met een verhaal voor mensen die dat echt weten te waarderen. Klinkt abstract? Sinds een maand hebben we een winkel op een geweldige locatie aan de Oudegracht in Utrecht. Ik noem het weleens ons eigen rariteitenkabinet. Ook verzamelaars hebben ons al gevonden. Daar zie je in één oogopslag wie we zijn en wat we bieden.”

heb nooit een saaie week.” Groot worden met wimperextensions, hoe verzin je het? “Ik ontdekte ze bij toeval. Een vriendin van me had ze tijdens een vakantie laten zetten. Je kunt er een heel eigen look mee creëren: een diva-look, een glamour-look, noem maar op. Dat wilde ik ook! Maar in Nederland waren wimperextensions toen nog een vrij onbekend fenomeen. Ik heb geleerd hoe je ze moet aanbrengen en ik ben ze gaan importeren uit de Verenigde Staten. Thuis verfraaide ik vrienden en kennissen ermee. Het was een hobby naast mijn studie bio-farmaceutische wetenschappen. Door de mond-totmondreclame ging het steeds lekkerder lopen. In 2011 kon ik het qua tijd eigenlijk niet meer combineren met mijn studie en ben ik fulltime beauty-ondernemer geworden.” Zit het ondernemersbloed in de familie? “Mijn opa was eigen baas, net als mijn vader. Die stemde erin toe dat ik stopte met de universiteit. Maar hij wilde wél dat ik de zaken meteen serieus ging aanpakken, dus niet meer werken vanuit huis. Ik huurde een ruimte en begon mijn eigen beautysalon. Na een half jaar nam ik mijn eerste medewerker in dienst. Nu heb 11 vaste medewerkers, twee salons, een groothandel en een opleidingscentrum. Het is snel gegaan, maar niet té snel. Ik houd steeds heel duidelijk mijn doel voor ogen: Beauty by Lisa moet hét bedrijf zijn op het gebied van wimperextensions.”

‘HET IS SNEL GEGAAN, MAAR NIET TÈ SNEL’ Hoe blijf je gemotiveerd? “Daar hoef ik niet veel voor te doen. Elke dag is weer anders. Ik heb mijn medewerkers zorgvuldig geselecteerd. Ze moeten net als ik een passie voor het vak en hart voor de zaak hebben. Met dat hechte team heb ik nooit een saaie week.”

‘ZELF JE KEUZES MAKEN, DIE VRIJHEID WIL IK NIET MISSEN’ Is het altijd leuk? “Bluelist zit nog in de opbouwfase, het bedrijf genereert nog geen inkomsten. Maar er moet natuurlijk wel brood op de plank komen. Dat betekent dat we onze aandacht nog moeten verdelen. Werken aan een succesvolle lancering van Bluelist en tegelijkertijd elders klussen binnenhalen die geld opleveren. Dat is wel eens lastig. Grootste ambitie is om van Bluelist een gezond bedrijf te maken waaraan ik me fulltime kan wijden, een onderneming die voldoende omzet draait om mezelf te kunnen onderhouden.” En dan voor veel geld verkopen? “Als dat zou kunnen… Maar dan vooral om weer een nieuw project te financieren. Ik wil wel een beroep blijven doen op mijn creativiteit. Maar eigenlijk heb ik nog niet zover vooruit gekeken. Misschien vind ik het wel hartstikke leuk om een volwassen bedrijf te leiden, nieuwe medewerkers aan te nemen en die dan aan te sturen in de ontwikkeling van nieuwe producten.”

Hoe lopen de zaken? “Het gaat snel. We werkten vanuit een atelier en droomden van een eigen winkel, over vijf jaar. Die hebben we dus nú al. Als je onderneemt, moet je flexibel zijn en originele oplossingen bedenken. Die winkel konden we huren omdat we de ruimte delen met een ander bedrijf: antiekwinkel White Whale. Dat heeft als extra voordeel dat we nu dus met zijn drieën zijn en elk van ons maar twee dagen per week achter de toonbank hoeft te staan.”

‘ALS JE ONDERNEEMT, MOET JE ORIGINELE OPLOSSINGEN BEDENKEN’ Verlang je nog wel eens naar een vaste baan? “Daar ben ik helemaal niet voor weggelegd! Ik heb in een speelgoedwinkel gewerkt, macarons verkocht, de hele dag cupcakes gebakken… Maar ik wilde altijd al iets voor mezelf: eigen baas zijn, geen baantje van negen tot vijf. Nu maak ik véél langere dagen, heb ik bij wijze van spreken nooit meer vakantie, maar het voelt juist alsof ik altijd vakantie heb. Omdat ik precies doe waar mijn passie ligt.”

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Een goede franchiseformule valt of staat bij naamsbekendheid en goede producten. foto: René Snoeks

FORMULES IN NIEUW JASJE MAARTEN STEINKAMP FRANCHISE-ONDERNEMER Onder leiding van Maarten Steinkamp en zijn compagnons Kees en Thijs Hermans zijn de winkelformules MultiVlaai en Jamin weer helemaal

franchiseformule als MultiVlaai moet je veel meer een ondernemer zijn.” Steinkamp en de Hermansen bezitten samen vijf verschillende franchiseformules: Jamin, MultiVlaai, CrêpeAffaire, Choco Kebab en (binnenkort) Damn Good Tosti’s. De centrale gedachte achter alle projecten is ‘food that makes you smile’. “We snacken meer en bestellen eten to go. In plaats van drie hebben we vier à vijf eetmomenten per dag. We eten kleinere porties, maar bewuster en we verwennen onszelf meer. Allemaal concepten waar je vrolijk van wordt.”

opgebloeid. In Haarlem opende onlangs een vernieuwende restaurantformule, CrêpeAffaire en in Almere staat Damn Good Tosti’s in de startblokken. De verbindende factor van alle vijf de franchiseconcepten is ‘fun food’. Ondernemen is een werkwoord, benadrukt Steinkamp. “Als een ‘afrekenfranchiser’, die winkeltje gaat spelen, red je het niet.” Zeker acht van de tien mensen die zich bij hem melden voor een formule vallen af. “We zijn op zoek naar mensen die een klik hebben met het concept. Voor een softere

Onderscheidend De kracht van een franchiseformule hangt af van twee elementen: goede producten en naamsbekendheid. “Je wil een onderscheidende, duidelijke plek in de markt hebben.” Steinkamp trekt een vergelijking met de muziekindustrie, waaruit hij vandaan komt. “De kans op succes is groter als je een goed nummer hebt en een bekende artiest bent.” De oudste twee formules – Jamin en MultiVlaai – hebben een make-over gehad. Jamin is getransformeerd tot een ‘fun’winkel met 2300 artikelen in het assortiment en richt zich op jonge mensen. “We verkopen de hits van over de grens. American Candy, met bijvoorbeeld

Bean Boozled, waarbij een draaischijf je snoepje kiest of Sugoi Japan, met een scheikundedoos waarbij je je eigen snoep kunt maken.” Binnenkort wordt een nieuw product gelanceerd, Ice Kitchen uit New York, waterijsjes met natuurlijke producten en funky smaken. De formule van MultiVlaai heeft het moeilijk gehad, vertelt Steinkamp. “In elke consumententest komt MultiVlaai naar boven als de lekkerste. Maar met vlaai alleen red je het niet.” Het assortiment is vernieuwd met kleingebak, zoals maccarons, glucosearme, glutenvrije of halalvarianten en Leonidas bonbons. De formule heeft haar terrein uitgebreid naar de zakelijke markt. “Als je voor je verjaardag moet trakteren, bestel je online en komen wij ’t bezorgen.” Vol trots vertelt Steinkamp over CrêpeAffaire, een Brits horecaconcept met bediening, dat enkele weken geleden in Haarlem is gelanceerd. “We zijn één jaar bezig geweest met het vervolmaken van de formule. Nederland is een pannenkoekenmarkt, maar verder dan plastic kleedjes en jengelende kinderen komen we niet.” CrêpeAffaire richt zich op vrouwen en gezond eten. “Goede koffie, verse smoothies en verrassende crêpes met namen als Spicy Mexican chicken. Écht een concept van nu.”

GELD VERDIENEN IS BIJZAAK Martijn Driessen is auteur van het boek ‘De ondernemende ondernemer’. Wat is het verschil tussen wel of niet ondernemend zijn? “Een ondernemende ondernemer, een ‘entrepreneur’, is altijd bezig met zijn klant en met het creëren van meerwaarde. Hij is zoekt steeds nieuwe mogelijkheden. Geld verdienen is bijzaak, de meeste entrepreneurs zouden hetzelfde doen als ze financieel onafhankelijk zouden zijn. Nederland kent steeds meer ondernemers, maar die zijn niet allemaal ondernemend. Inkomen is hun belangrijkste drijfveer. Binnen vijf jaar stopt 51% en dat heeft vooral met henzelf te maken. De ambitie ontbreekt of ze zijn te afwachtend. Ze missen een aantal belangrijke ondernemersvaardigheden en -kwaliteiten.”

creativiteit, zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen belangrijk. Netwerk- tot acquisitievaardigheden horen ook in het pakket.” Het is vooral belangrijk dat je weet wat je sterke en zwakke punten zijn, benadrukt hij: “Vaak ligt daar al een probleem, want iemand die voor zichzelf werkt, kijkt niet zo vaak in de spiegel. Uit onderzoek blijkt dat 75 procent een gebrek aan zelfkennis heeft. Dan lukt het ook niet om je kwaliteiten verder te ontwikkelen en wat je minder ligt op te vangen. Bijvoor-

Eigenschappen van een ‘echte’ ondernemer zijn? “Het begint ermee dat je een visie hebt waar je heen wilt met je bedrijf. Daarnaast zijn zaken als

Martijn Driessen promoveerde in 2005 op succesvol ondernemerschap en is oprichter van Entrepreneur Scan. Ga voor meer informatie naar: www.ondernemerstest.nl

Wanneer is een ondernemer echt ondernemend? “Als je meer bezig bent met je klant verder te helpen dan met je inkomen”, zegt ondernemerschapsexpert Martijn Driessen. Het begint met inzicht in je sterke en zwakke kanten. Daar zit vaak ook het probleem, vervolgt hij: “Iemand die voor zichzelf werkt, kijkt niet zo vaak in de spiegel.”

beeld door taken uit te besteden of expertise in te huren.” Wat is het grootste misverstand over ondernemerschap? “Dat het alleen over geld verdienen gaat. Dan denk je dat de klant er voor jou is in plaats van andersom en dat gaat uiteindelijk mis. Verder is ondernemerschap iets anders dan vakmanschap. Als je daarin vlucht terwijl de wereld verandert, mis je op een gegeven moment de boot. Neem de accountant van wie steeds meer taken door digitale toepassingen worden overgenomen. Hoe blijft hij zijn klanten meerwaarde bieden? Gaat hij slimmer en efficiënter werken of wordt hij een soort financiële coach voor de ondernemer?”

Is een entrepreneur altijd succesvoller? “Nee, dat hoeft niet. Een entrepreneur heeft eigenschappen die het hem makkelijker maken om verder te komen. Zo durft hij eerder te investeren en meer risico’s te nemen, maar dat kunnen ook valkuilen zijn, zoals voor Victor Muller bij Spyker (met de overname van Saab in 2009, red.). Daarnaast bepaalt iedere ondernemer zelf wat ‘succesvol’ is en dat hoeft niet om groei of innovatie te gaan. Iedereen die bewust zijn keuzes maakt, klant en markt goed in de gaten houdt en flexibel omgaat met veranderingen kan daarom een succesvol ondernemer zijn.”

‘KEN JE STERKE EN ZWAKKE PUNTEN’

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

HET GEHEIM VAN FRANCHISE Voordat je ondernemer wordt – of dat nu als franchisenemer is of niet – moet je goed naar je eigen kwaliteiten kijken, adviseert Guido van der Horst van het vakblad Franchise+. “Daar hoort ook bij dat je kritisch kijkt naar de facetten waarin je minder sterk bent.” Als franchisenemer moet je wel degelijk een echte ondernemer zijn. “Met opmerkingen dat een echte ondernemer niet gaat franchisen ben ik het niet eens”, aldus Van der Horst. “Je hebt zeer succesvolle ondernemers die als franchisenemer zakendoen. Gerard van den Tweel heeft 3000 mensen in dienst als franchisenemer van Albert Heijn, Gall & Gall en Etos. Dan kun je toch niet zeggen dat hij geen echte ondernemer is.’’ Hij voegt daar aan toe dat sommige formules zo ‘hard’ zijn, dat er maar heel weinig vrijheid van ondernemerschap is, maar zo vervolgt hij: “Nog steeds onderneem je 100% voor eigen rekening en risico. De zaak en financiering staan op jouw naam. Als het niet goed gaat, heb jij als franchisenemer financieel een probleem.” Transparantie In het voortraject moet je heel goed kijken hoe de verantwoordelijkheden en de verdeling liggen. “Ga niet alleen af op de blauwe

ogen van de franchisegever. Als je ondernemer wilt worden bij een franchiseorganisatie, moet je binnenlopen bij bestaande franchisenemers. Vertel hen dat je overweegt je bij dezelfde keten aan te sluiten en vraag of de toezeggingen worden nagekomen. Je wilt een eerlijk verhaal horen. Vraag waarom hij is ingestapt en of de verwachtingen zijn waargemaakt.” Er is nu een discussie gaande over een nieuwe franchisecode, die de plichten en rechten van franchisenemer en franchisegever ten opzichte van elkaar beschrijft. Heel veel van de informatie die daarin staat gaat over de precontractuele fase, vertelt hij. “Welke informatie deel je met elkaar? Het toverwoord in de franchisewereld is transparantie. Eerlijk tegenover elkaar zijn en successen delen, maar ook de minder goede cijfers met elkaar delen.” In de afgelopen jaren zijn er franchisenemers in de problemen gekomen. Volgens Van der Horst vaak door te optimistische prognoses: “Te veel kandida-

Guido van der Horst:“Ook als franchisenemer moet je écht ondernemen.”

ten zijn gestart met een roze wolk boven hun hoofd met het idee ‘het is allemaal prachtig’. Zonder marktonderzoek of wat dan ook.” Prognose Als het fout gaat kan het aan drie dingen liggen, weet hij: de formule, de locatie of de ondernemer zelf. “Als andere franchisenemers

wél goed draaien, blijven de laatste twee opties over. Je moet zelf de prognose voor de vestigingsplaats beoordelen. Over het algemeen oordeelt de rechter dat je een eigen onderzoekplicht hebt,” vertelt Van der Horst. “Het kan ook een combinatie zijn. Bijvoorbeeld dat de gemeente op een andere plek in de stad een nieuw winkelcentrum bouwt, waardoor er verloop komt. Dan heb je een probleem.” In sommige branches kun je niet meer ondernemen zonder je aan te sluiten bij een bestaande formule, constateert Guido van der Horst. “Bij supermarkten of de modesector is het ontzettend moeilijk om zelfstandig een winkel op te zetten.” Hij verwacht dat er steeds meer formulematig zal worden samengewerkt. In de retail kun je al bijna niet meer zonder een vorm van samenwerking.”

OMDAT JE HET WAARD BENT! Drie op de vijf zzp’ers rekent een te laag tarief, blijkt uit onderzoek van zzptarief.nl. Verkoop je huid tegen de juiste prijs. Omdat je het waard bent.

De eerste vraag die je jezelf moet stellen als je gaat ondernemen luidt: hoeveel geld heb ik nodig om aan mijn maandelijkse verplichtingen, zoals het betalen van de huur en zorgverzekering, te voldoen? Handel daar ook naar. Als startend ondernemer is het niet gek als je de eerste jaren nog een laag inkomen hebt. Maar na een jaar of vijf moet je inkomen toch echt net zo hoog zijn als dat van een leeftijdgenoot met dezelfde opleiding en werkervaring. Je investeert en gaat verplichtingen aan, waardoor de kosten oplopen, en je moet nog een kklantenkring opbouwen. De overheid steunt je die eerst jaren – wanneer je aan de on-

dernemerscriteria voldoet – onder meer door middel van een extra startersaftrek. Als je te weinig werk hebt, is het verleidelijk om opdrachten onder de prijs aan te nemen. Uiteindelijk schiet je in je eigen voet. Bij de betreffende opdrachtgever kom je nooit meer binnen voor een normaal tarief.

Maak een lijst met A t/m D-kl k anten. Akl k anten zijn trouw, gaan voor kwaliteit en betalen op tijd. D-kl k anten zijn opportunistisch, kosten de meeste tijd, maar leveren het minste op. Afscheid van nemen zo gauw het kan! DAT KA K N BETER! - Vrouwelijke zzp’ers verdienen gemiddeld liefst veertig procent minder dan mannen (bron: CBS). Het verschil is deels toe te schrijven aan het aantal gewerkte uren. STARTERSGELD - Als starter is de ﬁnanciering van je plannen vaak de grootste bottleneck. Bij Qredits kun je ook als je zelf geen geld hebt terecht voor een microkrediet tot maximaal 250.000 euro. Informatie: qredits.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

RISICO’S IN KAART SJAK VAN NIEUWKUIJK SCHADE-EXPERT

Interpolis een dienst ontwikkeld, die valt binnen het preventieprogramma, waarbij je kunt laten checken of jouw algemene voorwaarden aansluiten bij de activiteiten die je verricht.

Sjak van Nieuwkuijk is voor Interpolis al 25 jaar actief als schade-expert. In die jaren heeft hij veel ondernemers met schade gezien. “Verzekeringsgeld alleen lost vaak niet alles op. Niet altijd alles is gedekt. En de gevolgen van schade blijven vaak jaren merkbaar. Vooral de laatste jaren had ik daarom het gevoel: wat een rare business is verzekeren toch. Kunnen we het ook anders aanpakken?

Schade-expert Sjak van Nieuwkuijk:“Een preventiecheck is een goed idee.”

En ondernemers helpen met het voorkomen van schade, door ons meer te richten op preventie?” Zonder zorgen ondernemen door risico-inzicht “Je moet zonder zorgen kunnen ondernemen”, is de filosofie van Sjak van Nieuwkuijk. “Dat begint met inzicht in de risico’s die je loopt.” Hij noemt een inbraak als voorbeeld. “Veel mensen verzekeren dit risico, maar denken er verder niet over na hoe ze inbraak kunnen voorkomen. Terwijl er 70.000 inbraken per jaar plaatsvinden. Wat heb je aan het kunnen kopen van een nieuwe computer als al je bestanden gestolen zijn? Die bestanden heb je met een verzekering niet terug.” Interpolis bood Sjak de ruimte een preventieprogramma op te zetten, met als idee dat minder schade beter is voor iedereen. Van Nieuwkuijk: “Het

Preventiecheck voor ondernemeners Voor ondernemers heeft Interpolis op de site verschillende preventiechecks waarmee je kunt zien welke risico’s je loopt, zoals brand, inbraak en cybercrime. Schades zijn vaak branche- of beroepsspecifiek, weet Van Nieuwkuijk. Hij noemt als voorbeeld de ‘bouw’. “We zien regelmatig een diefstal van of uit een ‘klusbusje’ voorbijkomen. Ben je de klos, dan ben je meteen een paar dagen uit de running.” Met simpele maatregelen zijn de risico’s en schade in te perken. “Bijvoorbeeld door, wanneer je met vakantie gaat, je klusbus ergens te stallen en je waardevolle gereedschap op een andere veilige plek op te bergen.”

gaat erom dat je inzichtelijk maakt welke risico’s je loopt en hoe je deze risico’s kunt verkleinen door preventie. Soms ontkom je er niet aan dit af te dekken met een verzekering.”

Verzekeren? Alleen als je het risico zelf niet kan dekken ‘‘Risicoanalyses en preventie zijn vooral een kwestie van logisch nadenken over de consequenties, is Van Nieuwkuijks overtuiging. Als een man van de prakAansprakelijkheid, een belangrijk risico tijk geeft hij direct een voorbeeld: “Als je een back-up voor starters maakt, moet je die op een andere locatie bewaren Van Nieuwkuijk heeft een belangrijke tip voor stardan waar je computer staat. Anders ben je bij een ters, “Kijk naar je aansprakelijkheid.” Realiseer je dat brand of inbraak alsnog al je bestanden kwijt.” Om de particuliere WA-verzekering niet geldt voor zakete besluiten: “De filosofie van Interpolis luidt: kijk lijke activiteiten. De zakelijke aansprakelijkheid kan eerst eens naar de risico’s die je loopt en welke predeels geregeld worden in de algemene voorwaarden. Maar dan moet het wél goed gebeuren. Zo is het geen ventiemaatregelen je kunt nemen. Voor de risico’s die je door preventie niet volledig kunt afdekken, zoals goed idee om deze rechtstreeks te kopiëren van het bijvoorbeeld de gevolgen van brandstichting of een internet. Ik ben wel eens algemene voorwaarden tegengekomen waarbij Amerikaans recht van toepassing ongeluk, sluit je een verzekering af. Zo onderneem je zonder zorgen.” werd verklaard.” Om ondernemers te helpen, heeft

De lekkerste manier van ondernemen.

Tel (0800) 025 0025

Mail info@takeshare.nl

Web takeshare.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Jack Meijer:“Je hebt gelijkgestemden aan de andere kant van de tafel die weten hoe het werkt.”

VERDER GROEIEN DOOR KREDIETUNIE JACK MEIJER (ARTOFIL) SPINT GAREN BIJ COÖPERATIE Jack Meijer is de derde generatie die leiding geeft aan het door zijn grootvader opgerichte familiebedrijf. “We leveren echte nichetoepassingen. Daarin willen we leidend zijn.” Al de producten zijn klantspecifiek, vertelt Meijer. Het bedrijf maakt maatwerk garens. “We verdiepen ons in het productieproces van de klant. De prijs van de garens is ondergeschikt aan de kwaliteit. Ons onderscheidend vermogen zit in de knowhow van onze mensen. We moeten contact met de klant houden, meedenken. Dat vertaalt zich in lagere productiekosten voor de klant.” Na een studie bedrijfseconomie in Groningen en een aantal jaren kennis en ervaring opdoen bij slimme bedrijven, keerde Meijer in 2003 terug naar het zuiden. “Na tien jaar weet je waar je sterke en zwakke punten liggen. Je moet blijven nadenken en innoveren. Ons afzetgebied is met name Europa en het Midden-Oosten, maar we zien kansen in de VS en

Het Deurnese familiebedrijf Artofil produceert innovatieve garens voor onder meer de kabel-, vliegtuig- en automotive-industrie. Dankzij een lening van de Kredietunie Brabant konden nieuwe machines worden aangeschaft en zijn de eerste stappen gezet om de Amerikaanse en Aziatische markt te veroveren. “Van de omzet wordt 99 procent buiten Nederland behaald”, vertelt directeur Jack Meijer.

Azië.” Om de stap te maken is geld nodig. Onder andere voor nieuwe machines en het aanleggen van extra voorraden. “Vanwege beleidsverandering wilde de bank niks extra’s financieren.” Via een lokale werkgeversvereniging kwam Meijer bij de Kredietunie Brabant terecht. Samen met het bestuur van de Kredietunie is hij de financieringsbehoefte gaan invullen. “Ik kreeg veel steun bij de aanvraag.” Via de website konden collega-ondernemers investeren in Artofil en geld beschikbaar

stellen voor de lening. Binnen vier weken was het benodigde bedrag van 200.000 euro binnen. Betrokkenheid “De betrokkenheid van de ondernemers die in ons bedrijf investeren is heel bijzonder”, vertelt Meijer. De kredietunies zijn een verrijking van het financieringslandschap. “De meeste zijn langs geweest om kennis te maken en het bedrijf te zien. Je hebt gelijkgestemden aan de andere kant van de tafel. Ze komen zelf met ideeën

aanzetten en zijn scherp: ‘Waarom doe je het niet zo?’ De samenwerking met de ondernemers van de Kredietunie is een natuurlijk proces. Je hebt te maken met een groep van 10, 15 ervaren ondernemers. Ze weten hoe het werkt, maar dringen zich niet op. Het biedt meerwaarde om met ze te sparren. Ze stellen vragen die mij aan het denken zetten.” Alternatief Meijer is erg blij met de steun. “Je betaalt acht procent rente, maar het alternatief is niet investeren.” Zonder de hulp van de Kredietunie had hij zijn plannen niet zo snel kunnen waarmaken, stelt hij: “Het is een lang project voordat je binnen bent op zo’n nieuwe markt. De toetredingsdrempel is hoog. Onze garens moeten in het productieproces van nieuwe klanten worden ingepast. Maar zodra we eenmaal binnen zijn, gaan we er lang plezier van hebben. Verschillende bedrijven zijn al meer dan 20 jaar klant.”

De Vereniging Samenwerkende Kredietunies De Vereniging Samenwerkende Kredietunies (VSK) is opgericht om kredietunies in Nederland op te zetten en te helpen groeien. De VSK ondersteunt nieuwe en bestaande initiatieven. De vereniging heeft alle tools en instrumenten beschikbaar om een kredietunie op te richten en operationeel te ondersteunen. Denk hierbij aan het ter beschikking stellen van handboeken en juridische documentatie, het sluiten van groepscontracten en het bieden van maatwerk software en IT support. Daarnaast vertegenwoordigt de VSK alle leden bij de overheid en andere stakeholders. De VSK heeft dertien leden, waarvan er zes operationeel zijn en kredieten verstrekken. De overige zeven leden bevinden zich in de opbouwfase en zijn binnenkort operationeel. Alle kredietunies die zijn aangesloten bij de VSK zijn non-proﬁt organisaties die voldoen aan alle kwaliteitscriteria. De VSK wordt ondersteund door het ministerie van Economische Zaken.

Belangstelling voor het oprichten van een kredietunie voor uw branche of regio? Neem dan via de website

www.samenwerkendekredietunies.nl contact op met de VSK.

FINANCIERING NODIG? DENK EENS AAN DE KREDIETUNIE! Ondernemers die op zoek zijn naar financiering voor het uitbreiden van hun productiecapaciteit, de financiering van groeiplannen of de lancering van een nieuw product kunnen voor financiering terecht bij kredietunies, een financieringsplatform ‘voor ondernemers, door ondernemers’.

Een kredietunie is een coöperatie waarbinnen ondernemers collega-ondernemers uit de eigen regio of de eigen branche financieren, zonder tussenkomst van een bank. Naast krediet krijgt de ondernemer ook een coach toegewezen, die hem als sparringpartner ondersteunt. Dit is meestal een ervaren ondernemer die lid is van dezelfde kredietunie. Kredietunies verschaffen kredieten tot 500.000 euro, tegen een marktconform rentepercentage. Het is mogelijk om het krediet te stapelen met bijvoorbeeld een bankkrediet. Bij welke kredietunie kunnen ondernemers terecht? Kredietunies zijn georganiseerd per regio of per branche. Onder-

nemers kunnen zich aansluiten bij de best passende kredietunie. Zo is er bijvoorbeeld de kredietunie Bakkerij die kredieten verstrekt aan brood en banketbakkersondernemingen in heel Nederland, of de kredietunie Brabant die kredieten verstrekt aan ondernemers uit alle branches in Noord Brabant. Op de website: www.samenwerkendekredietunies.nl staan in de zoekfunctie alle kredietunies die al actief krediet verstrekken. Door het invullen van de gegevens van een aanvraag volgt een overzicht van de kredietunies waar een krediet aanvraag kan worden ingediend. Investeren in kansrijke bedrijven in de eigen branche of regio Binnen een kredietunie kunnen geslaagde ondernemers kennis en financiële middelen inzetten om ondernemers met ambitie te ondersteunen. Investeerders worden lid van een interessant ondernemersnetwerk, ontvangen een aantrekkelijk rendement en kunnen als coach gefinancierde ondernemers bijstaan. Kredietunies hebben geen winstoogmerk. Zowel de kredietnemers als kredietgevers delen in de resultaten van de kredietunie.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

as ch pe Tg “ nieuw aa ie m e z r m o e et d e , ro i o t.

FRISSE INVALSHOEK

NIEUWE ISO-NORM: FOCUS OP RISICO’S EN KANSEN Van bewaker van een kwaliteitshandboek naar coach en motivator: kwaliteitsmanagement in de organisatie krijgt met de nieuwe ISO-norm (ISO 9001: 2015) een heel nieuw gezicht. “Het gaat er niet zozeer meer om hoe je iets doet, maar waarom je iets doet.” ISO-normering, is dat niet iets met dikke handboeken die onderin een kast verdwijnen? “Ach ja,” knikt schrijver en gedragswetenschapper Ben Tiggelaar: “Hoe werd daarover gedacht? We hebben stelsels, regels, procedures en checklists om de kwaliteit te waarborgen van wat we doen op allerlei terreinen, dat schrijven we op in een handboek en als het handboek klopt en de mensen kijken er af en toe in dan krijgen we een certificaat en dan wordt er bij ons gekocht.” Zwart-wit gezegd ging dat vroeger inderdaad zo, beaamt Ton Dijkzeul, directeur Organisatieontwikkeling & Training bij GITP. “Toen certificeerden organisaties zich vaak omdat ze min of meer gedwongen werden door klanten, of door bijvoorbeeld brancheorganisaties. Dan was het echt een ‘moetje’ waaraan men voldeed om er vervolgens niet veel meer mee te doen. De nieuwe norm, waaraan ook risicomanagement is toegevoegd, laat je juist veel meer vrij in je keuzes, zit wat minder op de regeltjes. Het gaat

er niet zozeer meer om hoe je iets, maar waarom je iets doet.” Tiggelaar juicht dat toe: “Belangrijker dan de randvoorwaarden voor de normering van het kwaliteitsmanagementsysteem is of het ook echt lééft binnen een organisatie. Heeft het topmanagement zich erachter geschaard, doen de mensen het ook echt?”

organisatie op een zodanige manier in te richten dat de focus niet op steeds scherpere targets ligt, maar op bijvoorbeeld klantvriendelijkheid en kwalitatief goede dienstverlening?”

Ondernemers moeten méér oog hebben voor de tijdgeest? Dijkzeul: “De ISO-normering voor je managementsysteem laat je daar in elk geval over nadenken. Wat gebeurt er allemaal om me heen, wat zijn de maatschappelijke ontwikkelingen? Wat betekenen die voor mijn organisatie en hoe vertaal ik ze naar alle lagen van We ondernemen uiteindelijk de organisatie? ISO vraagt van je als ondernemer om daar op toch om winst te maken? een gestructureerde manier mee Dijkzeul: “En daarin zijn we om te gaan. Dat is een belangeen aantal jaar geleden enorm rijke toegevoegde waarde. Goed doorgeslagen. Toen draaide alles om winstmaximalisatie. Dan is in kijken, analyseren, nadenken wezen de balans uit je organisatie. en vervolgens vertalen naar alle managementlagen.” Waarna De nieuwe ISO 9001 vraagt van het voor gedragswetenschapper je om vanuit je leiderschap na te Tiggelaar echt interessant wordt: denken over waar je mee bezig bent: waarom doe je de dingen die “Een kwaliteitssysteem is in wezen niets meer of minder dan een hele je doet, welk bestaansrecht heeft je organisatie, wat is de zin ervan? hoge stapel goede voornemens. De uitdaging is: Hoe kom je van ‘Zinvolle zakelijkheid’ noem ik dat. Je kunt het vuur uit je sloffen intentie naar gedrag? Hoe boor je de motivatie aan bij de mensen lopen om met zijn allen aan de in je organisatie om ermee aan de laatste targets te voldoen. Maar werkt het niet motiverender, voor slag te gaan?” jou én voor je medewerkers, om je Hoe krijg je je medewerkers mee? “Dat was in het verleden best lastig”, zegt Ton Dijkzeul. “Mensen zagen zo’n normering als een onwelkome controle: Doe ik mijn werk wel goed? Er was angst om de zogenoemde gele kaart te krijgen. Dat ís ook vervelend, Ton Dijkzeul:“Denk maar het zegt niet zozeer iets goed na over je stijl van over de inzet van de mensen, leidinggeven. Inspireren en consulteren zijn maar over de manier waarop iets georganiseerd is. Maar wat je óók kernbegrippen.”

Direct aan de slag met de nieuwe normen Op 6 oktober overhandigt Piet-Hein Daverveldt, algemeen directeur NEN, tijdens het congres ‘De impact van de nieuwe ISO’s’de eerste exemplaren van de nieuwe ISO 9001 en ISO 14001 aan Michaël van Straalen, voorzitter van MKB-Nederland. Op deze dag krijgen deelnemers praktische handvatten om direct met de nieuwe normen voor kwaliteits- en milieumanagementsystemen aan de slag te gaan. Een breed scala aan managementinstrumenten komt aan bod: leiderschap, risicomanagement, compliance- en stakeholdermanagement, proces- en verbetermanagement en management van mensen en middelen. Meer weten? Kijk dan op www.nen.nl/denieuweiso

ziet: trots als aan een onderdeel van de ISO-norm is voldaan. Om dat te bereiken, moet je goed nadenken over je stijl van leidinggeven. Inspireren en consulteren, dat zijn kernbegrippen. Je moet in elk geval niet je beleid doorduwen vanuit legitimatie en macht.” Tiggelaar wijst nog op een andere valkuil: “Veronachtzamen wat je al hebt binnen je organisatie. Vaak hebben je mensen op de werkvloer zich al jarenlang ingespannen om tot een bepaald kwaliteitsniveau te komen. Het gebeurt dat een directie dat negeert – geen zin heeft in discussies met medewerkers – en er een extern consultancybureau bijhaalt dat vanaf nul een kwaliteitssysteem gaat ontwikkelen. Dan zit je aan het eind van de rit met een papieren of digitale tijger. Veel beter is om te kijken: wat hebben we al en hoe kunnen we dat in een gezamenlijke inspanning nog een stap verbeteren? En hoe kunnen we dat op een gestructureerde manier koppelen zodat ook de buitenwereld snapt dat we kwalitatief bezig zijn?” Dat vraagt discipline. Dijkzeul vult aan: “Tegelijkertijd is het eigenlijk zó logisch dat je je moet afvragen waarom je het niet zou doen.”

NIEUWE ISO-NORMERING LAAT JE NADENKEN OVER BESTAANSRECHT VAN JE ORGANISATIE