20
bir mesafe bulunabilmektedir. Buna en güzel örnek olarak da, Tarsus kenti ile Tarsus İskelesi verilebilir. Mersin kentinin oluşumu ile Mersin İskelesi arasında da belli bir mesafe olup olmadığı, bir problem olarak karşımıza çıkabilir. Çünkü kayıtlarda, ilk dönem için ismin bazen “Mersin”, bazen de “Mersin İskelesi” olarak geçmesi, bize Mersin için de böyle bir problemin geçerli olup olmadığı hakkında soru işaretleri ortaya çıkarmaktadır. Fakat kayıtlarda “Mersin İskelesi sakinlerinden…” diye başlayan bir yazının, “…karye-i mezkûr…” olarak devam etmesi15, aynı durumun başka yerlerde de karşımıza çıkması16, Mersin için böyle bir durumun söz konusu olmadığını kesin olarak göstermektedir. Düşüncemiz, Mersin Köyü’nün iskelenin olduğu yerde kurulup büyüdüğü yolundadır. Osmanlı idari yapısında köyden sonra gelen idari birim, nahiyedir. Fakat nahiye ile merkez köy arasında nasıl bir ilişki olduğu ve bunların idari yapı olarak arasındaki mesafe gibi sorunlar, Osmanlı idari yapısındaki bir başka problemi oluşturur. 1864 tarihindeki idari düzenlemelere kadar, nahiye denildiği zaman neyin kastedildiği pek açık değildir ve bu zamana kadar ki nahiyelerin de köyle arasında, idari olarak bir fark yok gibi görünmektedir. Mersin’in bir nahiye haline gelişinde de, köy halini almasındaki gibi bazı belirsizliklere rastlanmaktadır. 1870 tarihli Adana Vilayet Salnamesi’ne göre Mersin, 1852 yılında Tarsus Kazası’nın bir nahiyesi halini almıştır17. Mersin’in nahiye oluşu ile ilgili, genelde üzerinde birleşilen tarih 1852’dir. Tarsus Şer’iyye Sicilleri’ne bakıldığında ise, Mersin’in nahiye olarak adının geçtiği ilk tarihin 1860 olduğu dikkat çeker18. Ama bundan yaklaşık bir yıl sonraki, 1861 yılı başlarına ait olması gereken bir sicil kaydında,
15
TŞS., No: 295, s. 73, h.no: 111, 1271 (M. 1855). TŞS., No: 295, s. 52, h.no: 69-70, 17 Şevval 1271 (M. 3 Temmuz 1855). 17 Bozkurt, agt., s. 15. 18 TŞS., No: 297, s. 228, h.no: 365, 1276 (M. 1860). 16