Avrupa Düşüncesinin Serüveni - Jacqueline Russ

Page 311

Demokratik ülkelerdeki bireyciliğin niteliklerini sergileyen XIX. yüz­ yılın ilk yarısındaki politik düşünceler bizi doğrudan doğruya bugün­ kü kültürel ve felsefi manzaraya ulaştırır. Modernite ve post-modernite aslında çok sayıdaki bireycilik biçimleriyle kendini gösterir. Ben­ cil bireyden kitleler içindeki bireye kadar -bu sonuncusu bizim dö­ nemimize özgüdür ve Nietzsche tarafından çok iyi öngörülmüştürsayısız bireycilik biçimleriyle karşı karşıya kalırız. Topluluk teması üzerinde yoğunlaşan toplumsal düşüncelerin de belli bir gidişatı olacak ve gelecek için çalışacaklardır: Bunlar Marx' ın düşüncesine kaynaklık edeceklerdir; Marx ^Alman politik roman­ tizminden fazlasıyla etkilenecektir; bu anlayış Ulusu Devlet’e tercih eder ve hukuk karşısında sistematik bir kuşku duyar. Bunun bir so­ nucu olarak Devlet hukukuna yabancı bir kolektivizm, Parti-Devlet ve despot Devlet ortaya çıkacaktır (bkz. B. Barret-Kriegel, Devlet ve Köle/el). Böylelikle, XIX. yüzyıldaki politik düşünceler üzerinden XX. yüz­ yılın politik düşünceleri ortaya çıkar. Hiç kuşkusuz, politik roman­ tizm anlayışı ve Marx tarafından reddedilen Hukuk Devleti, bireyci­ likle birlikte post-modern zamanların evrimini tamamlayan şey ola­ caktır. E s te tik v e S a n a ts a l D ü ş ü n c e le r Romantik Sanat ve

Bunahını

Bu dönemde, romantizmle birlikte her yerde dönüşüm mantığını hâ^m kılan bir tür barok düşünce kendini gösterir ^(XVlI. yüzyıldaki barok anlayışından oldukça farklı bir barok anlayış). Düş ile gerçek birleştiğinde, tedirgin bir tuhaflık belirdiğinde, geçmiş, şimdi ve gele­ cek insanın kalbinde birleştiğinde, bir “barok akıl” şeylere egemen olur ve anın verilerini bir araya getirir. ^Akılcı ve akılaştırıcı bir akıl olması itibariyle reddedilen romantik ratio dönüşümlerin izi altında yolculuklar organize eden bir ilke olarak kendini gösterir. Tuhaf bir “dejaw" duygusu (Nerval, Heine) düşlerin biçim değiştirdiğini, geç­ miş, şimdi ve geleceğin iç içe geçtiği bir anda farklı görünümlere ve tuhaf gerçekliklere açılan bir evren olarak barok düşüncenin ortaya çıktığını gösterir. Böylelikle her şey sonsuz bir biçimde alabildiğine


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.