STRUČNO – NAUČNI ČASOPIS REPUBLIČKE AGENCIJE ZA ELEKTRONSKE KOMUNIKACIJE | 06 |
tako da operatori moraju sami da donesu odluku, a na raspolaganju im je izbor između dva osnovna koncepta: tačka – tačka, koji se skraćeno označava i kao P2P koncept, ili tačka – više tačaka, koji se generalno označava kao PON rešenje (Passive Optical Network – pasivna optička mreža).
Korišćenjem pasivnih optičkih delitelja ukupan propusni opseg jednog vlakna, sa jednog OLT-a, deli se na najviše 64 vlakna, odnosno korisnika, pri čemu je maksimalna premostiva dužina 20 km. U poređenju sa arhitekturom tačka – tačka, odnosno P2P arhitekturom, PON arhitektura omogućava:
1.3.1. P2P koncept Svakom korisniku se dodeljuje sopstveno optičko vlakno i pun bidirekcioni propusni opseg sa OLT-a/switch-a (OLT - Optical Line Terminal unit - uobičajeno je da se smešta u komutacioni čvor (objekat operatora, centrala), Slika 6.). Dugoročno posmatrano, ovo se može smatrati najfleksibilnijom arhitekturom. U ovom rešenju, alternativni operatori mogu dobiti pristup pretplatničkoj optičkoj petlji na ODF-u (na primer na komutacionom čvoru i/ili prvom ODF-u), gde je priključen dodeljen kabl sa optičkim vlaknima.
1.3.2. fTTH PON arhitektura Osnovna arhitektura u pasivnim optičkim mrežama je tačka – više tačaka, kod koje OLT (koji se, recimo, može smestiti u komutacionom čvoru mreže) služi kao kontrolna tačka za celu optičku mrežu. Jedno optičko vlakno povezuje OLT sa optičkim deliteljima, koji se mogu smestiti u male ulične kabinete, ili u podzemna kućišta, sa kojih se odvajaju optička vlakna manjih dužina dužina do svakog korisnika, Slika 7.
Slika 7. PON koncept optičke mreže
34
TELEKOMUNIKACIJE | NOvEMBAR 2010
-
redukovanje potrebnog kapaciteta optičkog kabla i prostora; potencijalnu redukciju operativnih troškova; potencijalno niže kapitalne troškove pri implementaciji optičke mreže.
U okviru PON koncepta, postoje različiti tipovi arhitektura, kao što su APON (ATM PON – prvi PON standard.), BPON (Broadband PON - pojavio se kasnije, uglavnom zamenjujući APON u PON implementacijama zahvaljujući svojim superiornim karakteristikama, kao što su otpornost, WDM podrška za video overlay, veći propusni opsezi, dinamička alokacija propusnih opsega i mogućnost rada na 622 Mbit/s ili 1,2 Gbit/s.), EPON (Ethernet PON, IEEE standard iz 2004. godine. koji obezbeđuje simetrični protok od 1,25 Gbit/s i koristi Ethernet umesto ATM enkapsulacije. Ethernet i PON tehnologije u okviru EPON-a obrazuju najpovoljnu tehnologiju u pogledu troškova, kombinujući istovremeno tehnologiju tačka – više tačaka sa originalnom ethernet
tehnologijom.) i GPON (GPON je tehnologija bazirana na IP-u i predstavlja pravi izbor za velike FTTP mreže, kombinujući atribute BPON i EPON tehnologije. Ne zahteva aktivne tačke za napajanje i predstavlja platformu za sve FTTP implementacije) kojima se ova analiza neće dublje baviti. U ovom rešenju, pristup do optičke pretplatničke petlje je tehnički izvodljiv na optičkom nivou delitelja, na kome su priključena optička vlakna dodeljena pojedinačnim korisnicima.
1.4. Talasno multipleksiranje u mrežama za pristup i mogućnost raščlanjenog pristupa WDM (Wave Division Multiplexing), tehnologija talasnog multipleksiranja, može se takođe primeniti u obezbeđivanju raščlanjenog pristupa u optičkim rešenjima NGA mreža, što je od posebnog značaja za operatore koji se kao konkurenti vlasnicima infrastrukture pojavljuju na tržištu. Talasno multipleksiranje se može realizovati u formi CWDM (Coarse Wave Division Multiplexing) ili DWDM (Dense Wave Division Multiplexing), pri čemu oznake Coarse, odnosno Dense ukazuju na razlike u gustini rastera talasnih dužina (manju i veću, respektivno). Danas se u DWDM varijanti može obezbediti i do 160 talasnih dužina po jednom vlaknu, od kojih svaka može da se posmatra kao poseban nosilac u realizaciji optičkog prenosa. Bez korišćenja tehnologije talasnog multipleksiranja, danas ne bi bilo moguće ostvariti raščlanjen pristup signalu u optičkom vlaknu. Tehnologija talasnog multipleksiranja se danas intenzivno koristi u okosnicama mreža velikih operatora, kako bi se do maksimuma iskoristio kapacitet ugrađenog optičkog kabla. Obe tehnologije, CWDM i DWDM, koriste se, u nešto ma-