Xuncos 1718

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

XUNCOS Revista tetralingüe do I.E.S. A Xunqueira I Número 30 Ano XXXV Curso 2017-2018 Dep. Legal .– PO 505-2010

I.E.S. A XUNQUEIRA I Rua Alexandre Bóveda 36005 Pontevedra Teléfono: 886159721 Fax: 886159732 http://www.iesxunqueira1.com ies.xunqueira.1@edu.xunta.es Composición: José M. Ramos González Colaboracións: Alumnado e profesorado do IES A Xunqueira I. Revisión textos en galego: María Valcarcel Revisión textos en castela: J.M. Ramos Revisión textos en nglés: Carmina Aguado Revisión textos en francés: Elana Pazos.

Portada e contraportada: Elva Alján Alves, María Paz Paz. Imprime: Teucrograf

A finais da década dos 70, e por mor dun forte crecemento demográfico en Galicia, os Institutos de Pontevedra, Valle Inclán, Sánchez Cantón e Frei Martin Sarmiento, non eran dabondo a satisfacer a demanda de alumnado, tanto da cidade como dos concellos da comarca. Foi deste xeito que se construíu o noso Instituto, chamado Xunqueira porque os seus cimentos afundíanse nos húmidos terreos da Xunqueira do Cobo, ao carón do río Lérez e as súas marismas.

Comezou a súa andaina oficial no curso 1978-1979. O primeiro ano foi receptor de alumnado que rexeitaban os outros centros, polo que naceu con fama de ser un Instituto marxinal. Ademais, como quedaba na outra beira do río, e aínda non existían outros centros xa que foi o primeiro da zona en construírse, atopábase bastante desanxelado e o seu acceso era difícil, sobre todo nos días de duro inverno.

Superado este estigma co tempo, na actualidade podemos considerarnos un centro máis da cidade, dispoñendo duns accesos adecuados e formando parte do Campus Universitario de Pontevedra.

Nestos corenta anos, pasaron polo centro multitude de rapaces e rapazas que hoxe son pais e nais do alumnado que hoxe temos.

Tamén moitos profesores impartiron os seus coñecementos nas aulas. Este editorial é unha felicitación para todos aqueles que formaron parte do I.E.S. A Xunqueira I durante esas catro décadas.

Editorial: Feliz aniversario! ........................................................................................ 2 Portadas de Xuncos.................................................................................................. 3 O Pergamiño Vindel .................................................................................................. 4 Conferencias do Equipo de Normalización Lingüística ............................................. 5 Actividades do Equipo de Normalización Lingüística ................................................ 6 ...que viva o teatro. Obradoiro de regueifas .............................................................. 7 Aves na cidade de Pontevdra. Visita á fundación Manolo Paz ................................. 8 14 de marzo: Día de pi.............................................................................................. 9 Invadindo espazos con ilusión ................................................................................ 10 Tutoría entre iguales ............................................................................................... 11 Estudiaron no IES A Xunqueira I ........................................................................... 12 Homes de mar ........................................................................................................ 13 El sentido del 8 de marzo ...................................................................................... 14 The purple ribbons your wear ................................................................................. 15 Viaje al pasado (relato) ........................................................................................... 16 A Química detrás dos efectos especiais ................................................................. 17 Orla Ciclo Medio Laboratorio. Angeles Jiménez. Olimpiada Matemática................ 18 O mito de Apolo e Dafne visto por 1º ESO. Un trabajo brillante ............................. 19 Artículo de opinión. Mutatis Mutandis ..................................................................... 20 Elisa (comic) ........................................................................................................... 21 Elisa (continuación). Premios “Ben veñas maio” .................................................... 22 Exposicións............................................................................................................. 23 Visita ao museo de Ciencias Naturais. Visita a escola de Kiko da Silva ................. 24 Blah (comic) ............................................................................................................ 25 Blah (continuación). Crecer cantando…#educaconmusica .................................... 26 Fago música, logo existo ........................................................................................ 27 Mulleres de conto: As malvadas. Esforzo, talento e ilusión truncados por…? ........ 28 Episodio del león en el Cantar del Mío Cid ............................................................. 29 Texts about Frankenstein ....................................................................................... 30 More texts about Frankenstein ............................................................................... 31 Inerview avec Saskia. Échange avec L’Italie .......................................................... 32 Concurso de carteis de Entroido ............................................................................. 33 Excursión á Coruña. Excursións programadas en xuño ......................................... 34 Pasatempos. Concurso........................................................................................... 35

2

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

A revista Xuncos é unha testemuña da vida cotiá do Instituto dende os últimos corenta anos. Nela deixaron a súa achega moitos alumnos e alumnas que pasaron polo Centro.

Por outra banda tamén é un documento inestimable para escribir a historia do I.E.S. A Xunqueira I. Para conmemorar estos anos, aquí deixamos unha mostra das dezaoito portadas dos últimos números.

3

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

ste curso, no mes de febreiro, levamos a cabo unha excursión, organizada polo Equipo de Normalización Lingüística, ao Museo do Mar situado en Vigo para coñecer a historia do Pergamiño Vindel. A chegada a Vigo deste manuscrito no ano 2017, procedente da Morgan Library & Museum de Nova York, é un dos fitos culturais máis importantes e transcendentais dos acontecidos en Galicia nos últimos tempos.

Datado probablemente na segunda metade do século XIII, o Pergamiño Vindel contén sete cantigas de amigo de Martín Códax. É un manuscrito único non só para a lírica galego-portuguesa, senón para a lírica medieval en xeral. Desde a súa descuberta hai máis de cen anos, eruditos de diferentes países veñen poñendo en valor a súa singularidade. Entre os aspectos que o fan excepcional destaca o feito de ser o único exemplo da nosa tradición trobadoresca que transmite cantigas de amigo acompañadas - seis das sete composicións- da súa notación musical.

As pezas que recolle o Vindel pertencen ao xénero de cantigas de amigo, un tipo de composición lírica que se desenvolveu no noroeste peninsular e que forma parte da tradición lírica galego-portuguesa medieval. Se ben as cantigas de Martín Códax xa eran coñecidas a través do Cancioneiro da Biblioteca Nacional de Lisboa e do Cancioneiro da Vaticana, estes dous códices son posteriores ao período histórico no que se desenvolveu a actividade trobadoresca. Pola contra, o Pergamiño Vindel é contemporáneo desa época, o que o converte no vestixio máis antigo que se conserva das cantigas de amigo.

Deste manuscrito nada se sabía ata que o libreiro e anticuario Pedro Vindel -que lle dá nome- fala do seu achado en 1914, na revista Arte Español. En 1918 Vindel vendeullo ao diplomático e musicólogo español Rafael Mitjana y Gordón, que o depositou na súa biblioteca de Uppsala (Suecia), coa intención de estudar a súa música. Tras a morte do diplomático, en 1921, a biblioteca quedou nas mans da viúva e posteriormente foi vendida polos seus herdeiros. Logo de varias vicisitudes,o Pergamiño Vindel foi finalmente adquirido pola Morgan Library de Nova York, onde se conserva desde o ano 1977.

A descuberta do pergamiño foi un achado azaroso, motivado probablemente pola curiosidade ou pola intuición de Pedro Vindel. O libreiro atopouno na encadernación dun códice que mercara do século XIV e que contiña a copia manuscrita da obra ciceroniana De Officiis. Canda este libreiro curioso cómpre recordar tamén o papel desenvolvido polo erudito pontevedrés Víctor Said Armesto, ao que Vindel acudiu para corroborar e precisar a importancia daquel tesouro poético-musical que acababa de atopar: un fito literario imprescindible para comprender o esplendor da lírica medieval galego-portuguesa.

Pergamiño Vindel é unha xoia da literatura galaico-portuguesa que recolle sete cantigas de Martín Códax, un dos máis coñecidos trobadores galegos. Pero non só é especial por ser un cancioneiro de cantigas medievais senón que o que o fai realmente especial é que é o único atopado e conservado que contén pezas musicais. Afortunadamente o manuscrito atópase en Vigo exhibido dende outubro de 2017 ata marzo deste ano.

Hai uns dous meses o profesor de historia, Manuel Reboredo, propúxonos a idea de ir ver a grande obra, e a pesar da elevada demanda de visitas que ten conseguiu que puidésemos ir. Así é que o día 6 de febreiro ás 9 da mañá estabamos camiño a Vigo. Collemos o bus diante do instituto e chegamos ao Museo do Mar, que é onde se atopa o Pergamiño, as 9,45 aproximadamente aínda que non nos abriron ata as 10.

Fomos os primeiros en chegar e, nada máis abrir o museo, dividíronnos en dous grupos e pasáronnos a cada clase a unha sala cunha monitora distinta.

Concretamente a nós tocounos primeiro atender á explicación de como se facían os pergamiños. A guía explicounos as técnicas que debían de seguir os distintos trobadores da época á hora de escribir e debuxar, no caso dos iluminadores, neste tipo de obras. Amosounos os distintos instrumentos utilizados: a pluma, o propio pergamiño que era o "papel" onde escribían, unha especie de taboleiro pequeniño que utilizaban para a escritura antes da invención do papel...

Despois da nosa quenda no taller tocounos cambiar co outro grupo e pasamos a ver a sala do museo onde se atopa o pergamiño orixinal, pero antes de chegarmos a el contáronnos multitude de cousas máis. Puidemos ver fragmentos doutros pergamiños, tumbas, os instrumentos musicais que utilizaban tallados en madeira e dunha soa peza... e por suposto o máis importante, finalmente vimos o Vindel.

Cando acabaron as dúas explicacións que tiñamos programadas deixáronnos dar unha volta polo museo xa que non só tiña pezas literarias senón que, como ben di o nome, é específico de cousas do mar.

Tras un tempo contemplando as pezas expostas, dirixímonos ao acuario situado nese mesmo recinto, pero por problemas coas entradas ao final non puidemos visitalo e a cambio déronnos unha explicación do castro que alí se atopa.

Para rematar a mañá fomos camiñando a un bar situado na praia de Samil e despois dun tempo alí tomando algo, o bus recolleunos nese mesmo sitio para volver a Pontevedra.

Cando chegamos ao instituto eran aínda as 14,00h da tarde e tivemos que ir a clase a última hora.

Andrea Ramírez Campos, 1º Bach. C

Laura Vázquez Quintía, 1º Bach. C

4

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

En relación á nosa lingua, Marcos Maceira, presidente da MESA pola Normalización Lingüística, disertou sobre “Desmontando prexuízos e mentiras sobre a lingua galega”. Logo, o escritor Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro, veu falarnos da obra da devandita autora de Follas novas. Outra conferencia en relación á nosa lingua foi sobre “O galego na xustiza”, impartida polo maxistrado da Audiencia Provincial de Pontevedra, Xosé Xoán Barreiro Prado.

Un vello amigo do centro que xa leva asistindo os últimos cursos a impartir algunha conferencia é o profesor e escritor Miguel Anxo Fernández, que este ano visitounos en dúas ocasións. Na primeira delas, en colaboración co club de lectura explicou a súa primeira novela policiaca do detective Frank Soutelo Un nicho para Marilyn, que leu o alumnado de 1º de bacharelato. Na segunda, orientada ao alumnado do bacharelato de artes, tratou “A visión do/as galego/as no cine español: o Xanbolismo”.

O escritor Miguel Anxo Fernández

O profesor Marcos Maceira, Pte. da Mesa pola Normalización Lingüística.

Outra conferencia foi “O maio do 68. “O caso galego”, pronunciada polo profesor de filosofía Domingos A. García Fernández. A profesora da Universidade de Vigo na facultade de Ciencias da Educación no campus de Pontevedra, Ana Acuña, disertou sobre “Brais Pinto: anos de formación do afiador revolucionario”.

Tamén nos fixo partícipe do seu saber o ornitólogo Cosme Damián Romay Cousido, que abordou o tema das “Aves na cidade de Pontevedra”, sobre o cal é coautor dun libro.

O profesor Domingos A. García Fernández

Outras conferencias celebradas foron “Embarcacións tradicionais de Galicia”, a cargo de Xosé Vilas e Antón Pousada, directivos da Asociación Cultural Ronsel de Seixo (Marín). A escritora Fina Casalderrey tratou sobre a “Vida e obra de María Victoria Moreno”, autora homenaxeada este ano nas Letras Galegas.

Fina Casalderrey disertou sobre María Victoria Moreno, autora a que se lle dedica este ano o Día das Letras Galegas.

5

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O escritor Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro, veu falarnos da obra da devandita autora, Follas novas. Outra conferencia en relación á nosa lingua foi sobre “O galego na xustiza”, impartida polo maxistrado da Audiencia Provincial de Pontevedra, Xosé Xoán Barreiro Prado.

No Ben Veñas Maio, participou o noso grupo de teatro Teatrum, dirixido pola profesora Rocío Gómez, con alumnado de 1º de ESO. Representaron no Teatro Principal a obra Kafka e a boneca viaxeira de Jordi Sierra i Fabra. Tamén participou o grupo Limbo no certame musical, composto por catro alumno/as do centro. No certame de banda deseñada, na categoría B, o primeiro premio foi para Anaís Cerezal Pacho, o segundo para Thomas Argibay Walker e no certame de fotografía, na categoría B, levou o segundo premio Iria Ramos Vidal.

Anxo Angueira faloulle da obra Follas Novas ao alumnado de 1º de bacharelato.

A emisora Onda Cero gravou e emitiu dez cortos para o programa “Dálle á lingua”, que se emitiron entre o 19 de febreiro e o 2 de marzo. Alén disto, este ano Afundación cedeunos unha exposición de fotos sobre a emigración galega e celebrouse un coloquio con emigrantes retornados, “Fálame da emigración”, con alumnado de 2º de ESO. Tamén tivemos unha exposición de carteis co gallo do Día das Letras Galegas adicado a María Victoria Moreno. Finalmente, un grupo de alumnado de 2º de ESO asistiu ao Correlingua.

“Dálle á lingua” de Onda Cero: dez alumno/as gravaron cadanseu curto duns 3 minutos para emitir no programa desta emisora durante o mes de febreiro e marzo.

Este ano as persoas que conformamos o Equipo de Normalización Lingüística fomos as seguintes: Manuel ReboredoTajes (coordinador); María Valcárcel Gómez, LaureanoAragunde Oubiña, Carlos CaamañoRivas, Lucía Novas Garrido, InácioMartínezAlmeida e Lidia Garrido Gómez (profesorado); María del Mar Abelleira Gómez (persoal non docente); Mariña ReyNoya, Andrea Zas Cespón, ArantxaMirásMartínez, Tania Fontenla Caramés, Andrea Ramírez Campos, Helena CasalderreyCorredera, Maica Senra Viña, Pedro Bastos Recarey, Lucía Ucha Vidal, Samuel Guerra Malvido, Xacobe Peleteiro Antelo e Cristian Fandiño Salgueiro (alumnado).

6

Maria Valcarcel e Manuel Reboredo

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O grupo de teatro, Teatrum, formado por quince alumnos de 1º ESO, paricipou na XXII Semana Teatral do “Ben Veñas Maio”, o día 10 de maio de 2018, coa obra Kafka e a boneca viaxeira. Foi unha experiencia enriquecedora para todo a alumnado. Todo xurdiu a partires do Clube de Lectura que se xestou durante o segundo trimestre na materia de LinguaCastelá. O profesor Manuel Reboredo suxeriunos a idea de participar no certame “Ben Veñas Maio” cunha obra de teatro, así que adaptamos a novela de Kafka e a boneca viaxeira e puxémonos mans a obra.

A principal dificultade foi adpatar o número de persoas que participaban no Clube ao número de personaxes que había na obra (seis), polo que decidimos que traballaríamos como unha compañía “profesional” e cada un tería unha responsabilidade. Deste xeito tivemos un director, un axudante de dirección, escenógrafos, maquilladores, e por suposto seis actores. Os comezos foron difíciles, xa que únicamente ensaiabamos nalgun recreo, pero grazas á boa actitude e interese que tiveron en todo momento, a montaxe saiu adiante.

Os rapaces mostraron unha grande responsabilidade e compromiso, tanto nos ensaios coma na representación final que tivo lugar no Teatro Principal.

Fíxose un bonito cartel que podedes ollar na páxina anterior.

Queremos mostrar o noso agradecemento ao equipo directivo, aos departamentos de Lingua galega e castelá, ao departamento de Orientación, e, especialmente, aos profesores Manuel Reboredo e María Valcarcel polo seu ánimo e implicación. E… que viva o teatro!

María del Rocío Gómez Arias

O pasado mes de decembro o regueifeiro Séchu Sende fíxonos unha visita ao Instituto. Xa falaramos un pouco na clase sobre as regueifas, pero el afondou no tema. Na charla estabamos alumnos de 2º e 3º da ESO e algún que outro de 1º de Bacharelato.

Na charla, explicounos que era profesor de Lingua Galega e Literatura no instituto de Vila de Cruces e que ademais escribira un libro chamado Made in Galiza.

Tamén nos explicou en que consistía o fenóme-

O regueifero Séchu Sende no IES A Xunqueira I no das regueifas, que eran improvisacións de rimas entre dúas ou máis persoas, semellantes ás famosas batallas de rap. Deunos a coñecer a varios regueifeiros e rapeiros galegos mediante vídeos, por exemplo, ao grupo de rap Dios ke te crew. Fíxonos ver que facer regueifas non era nada difícil e ensinounos como rimar as regueifas. El mesmo regueifou e invitounos a intentalo, aínda que por máis que insistiu ninguén se atreveu. Ensinounos un vídeo da súa filla regueifando cunhas nenas máis e explicounos o machismo tradicional nas regueifas e a minorización das mulleres.

Logo, contounos a historia de que nos seus inicios foise de viaxe ao Tíbet para un retiro espiritual. Segundo o que nos dixo, aí aprendeu a ler a mente e a ver as cousas coma nas radiografías. Para continuar o xogo díxolles a seis rapaces que escribiran unha palabra nunha nota e que el as adiviñaría. Logo de elixilos e de que escribiran as palabras, el recolleunas e adiviñounas. Todos os presentes quedamos abraiados. A verdade é que a actividade foi moi interesante e bastante entretida, ademais, é unha moi boa maneira de fomentar a nosa cultura popular.

Os compoñentes do grupo de teatro, logo da representación de Kafka e a boneca viaxeira

Iago García Ruiz 2ºB ESO

7

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

A finalidade da visita á fundación Manolo Paz é aproximar os alumnos de primeiro de bacharelato de arte o arte galego de vangarda. Tendo ademais a posibilidade e o privilexio de que o propio autor nos faga de guía e vaia introducíndonos no seu mundo e na meneira na que el concibe a súa obra explicando como aborda o seu traballo. Non existe mellor maneira de introducirse na arte que a través da experiencia propia doutros autores, nesta caso xa consagrados.

día 22 de marzo de 2018, o alumnado de 1º da ESO desfrutou dunha charla sobre as aves, ofrecida por un ornitólogo chamado Cosme Romay Damián Cousido. A charla foi moi interesante dado que eu non tiña nin idea sobre moitas cousas das aves e agora xa sei un pouco máis. Ensinounos que as aves viven en todo o mundo e hai máis de 10.000 especies. En Pontevedra había 175 especies no ano 2010, pero agora aínda hai máis; actualmente Pontevedra ten máis de 180 especies, que viven en cidades, parques, xardíns, xunqueiras…

Nos parques habitan especies como a pega, o xílgaro, etc. O lagarteiro é común nos prados e xunqueiras; nas sebes é común ver a carriza, a rula, a papuxa cabecinera, a azulenta; nos bosques de ribeira podemos atopar o cardeal, o picafollas, ibérico, o úbalo, a estreliña riscada; nas carballeiras encóntranse o peto verde, o pombo, o pimpín, o cuco; o corvo pequeno e o ferrediño negro son comúns na zona de eucaliptos e piñeiros.

O alumnado diante dunha obra de Manolo Paz O museo Manolo Paz centra o seu discurso temático na arte contemporánea e na obra do escultor galego, tendo como fío conductor a figura e a obra do artista. A súa obra é unha das máis trascendentes e representativas no desenvolvemento da arte contemporánea galega. A riqueza artística que alberga a obra de Manolo constitúe un rico legado do Patrimonio Histórico Artístico de Galicia.

O museo atópase ubicado na desembocadura do río Umia nun espazo natural de gran beleza paisaxística, nun lugar onde percibimos a forza, a desnudez

Unha parella de patos na charca do Instituto Algúns exemplos de aves acuáticas son a garza real, a lavandeira real, a gaivota…; as aves sobrevoadoras son o miñato común, o falcón pequeno e grande; as aves nocturnas máis comúns son a curuxa, o moucho; algunhas aves son introducidas doutros territorios por beleza, ou apareamento como son a pomba, a perdiz, o bico de corral... Entre as aves raras destacan a cerceta aliazul, a garza de noite...

Algunhas aves por desgraza posúen algúns problemas como é o caso da rula, da folosa acuática ou da andoriña de cú branco. Hai certas clases de aves que non se poden ver a simple vista, para iso utilizamos prismáticos ou telescopio; outros utensilios axeitados para o avistamento de aves son a cámara, libretas de campo ou unha guía de campo.

da materia e a esencia da paisaxe. (Carlos Caamaño)

Nerea Rodríguez Ruibal, 1ºC ESO

Manolo Paz sentado nunha das súas obras 8

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

a vén sendo unha tradición, nos últimos anos, a celebración do día de pi o 14 de marzo. Nesta edición, o cartel conmemorativo foi realizado polo alumno de 1º de bacharelato Isaac Gulías, e como podedes comprobar na imaxe é realmente magnífico. Para festexar este día tan especial, proxectáronse no centro una colección de imáxenes que evocaban o número pi, léronse e compuxéronse esopías, como a que figura neste artigo, nalgunhas clases de Matemáticas, e no recreo degustáronse os saborosos boliños de pan en forma de letra pi, da panadería Abilleira, así como doces feitos pola profesora María Luisa Vilanova.

Esopía

Carteis anunciado o “Día de pi” no Instituto Sol (3) y (1) nube (4) o (1) nieve (5) caminaban (9) al (2) compás (6) junto (5) con (3) María, (5) cantando (8) canciones (9) alegres. (7) Sonriendo (9) con (3) la (2) tez (3) rosadita (8) como (4) dulces (6) de (2) fresas, (6) iban (4) con (3) Eva (3) bailando. (8) Victoria Adán Rúa 2º C (ESO)

Cartel de Isaac Gulías Esopía.– Composición literaria onde o número de letras que forman as palabras ten que seguir a serie dos díxitos do número pi: 3,141592653589793238462643… Como mínimo esíxense vintecinco palabras. (Non se contan os sinais de puntuación).

Esopía por JMRG

Veu (3) a (1) vaca (4) a (1) pacer (5) indolente (9) na (2) varcia (6), talos (5) dos (3) toxos (5), verduras (8), tenrísima (9) leituga (7), cogumelos. (9) Veu (3) da (2) mar (3) espumosa (8) unha (4) sirena (6) de (2) máxico, (6) doce (4) son. (3)

Doces da celebración do Día de pi

Formando os díxitos do número pi

9

Comendo os boliños en forma de pi

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O alumnado de 2º Bacharelato coa profesora Ana Fuertes, diante das portas decoradas.

A mariquiña a punto de caer

Ano tras ano, os alumnos e alumnas do Bacharelato Artístico veñen facendo uns murais nas instalacións do Centro para agradar a vista de todos.

Este ano, a cafetería volveu ser intervida e a creación duntrampantoxo ou engano visual fíxenos crer que había un burato no chan.

O alumnado de 2º Bacharelato diante das portas decoradas de acceso á Cafetería

A idea de pintar as portas de acceso á cafetería foi de Raquel Rivera.

A técnica utilizada foi o acrílico, técnica de secado rápido que permite variados efectos.

As portas dos baños taménforon pintadas, unhas segundo idea de Elba Alján

Cristian, Marián e Javi no seu burato.

10

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Basándonos en los fundamentos del TEI programa en el que nuestro IES esta incluido estos últimos cursos. El TEI (Tutoría Entre Iguales) es un programa de convivencia institucional que implica a toda la comunidad educativa, se orienta a mejorar la integración escolar y trabajar por una escuela inclusiva y no violenta, fomentando que las relaciones entre iguales sean más satisfactorias, dirigido a la mejora o modificación del clima y la cultura del centro respecto a la convivencia, conflicto y violencia (física, emocional o psicológica) En el programa de actividades del primer trimestre, y con la iniciativa de realizar un trabajo conjunto entre los alumnos de primero y tercero, aprovechamos la convocatoria del 25 de noviembre - dia internacional contra la violencia de genero - fecha señalada en la que el centro acostumbra a realizar alguna actividad de visivilidad del peligro de no educar en pro de un amor verdadero y no romantico.

En secundaria: Los alumnos de 3º son tutores emocionales de los de 1º , y en la actividad trabajaron en equipo para responder a la pregunta “¿Tú qué tienes que decir? “ Durante 3 sesiones conjuntas realizaron: 1º la tormenta de ideas; 2º el boceto; 3º confeccion de unos bocadillos de comic que permitieran empapar el centro de mesajes claros y cercanos a lo alumnos sobre la importancia de una sociedad libre de violencia machista.

Dado que el TEI se basa en la tutorización emocional entre iguales, donde el respeto, la empatía y el compromiso son los pilares básicos de su desarrollo, en los centros educativos intentamos amplificar una voz de amor sin violencia entre los jovenes y en una nueva sociedad mas tolerante.

(Inés Barros)

Ai Saída. Non a violencia de xénero

Amor tóxico que peta na túa porta, pecha con chave

Nós tamén somos persoas. STOP Non te deixes amordazar 11

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

XABIER FORTES LÓPEZ (Xornalista)

PABLO PAZOS LÓPEZ (Médico Cardiólogo)

Naceu en Pontevedra en 1966. Seu pai, Xosé Fortes Bouzán foi un dos primeiros directores do Instituto, e os seus irmáns, Susana e Alberto, son dous coñecidos escritores. Alberto tamén estudiou no Centro e adicámoslle un capítulo nesta sección, nun número anterior de Xuncos.

Xabier Fortes ingresou no Instituto no curso 1980 para cursar 1º de bacharelato (1º BUP) e rematou o C.O.U no ano 1984.

Estudou periodismo en Madrid e, en 1990 foi chamado para traballar na Televisión Española Xabier con 15 anos en Galicia, onde todavía continúa coa súa tarefa profesional.

No ano 2011 foi nomeado director do programa informativo de TVE, La noche en 24 horas, do que dimitiu un ano despois por solidariedade coa súa compañeira Ana Pastor que dirixía o programa “Los desayunos de TVE”, e que foi cesada.

No ano 2017, por mor de seguimento informativo que fixo da onda dos pavorosos incendios xurdidos no sur da provincia de Pontevedra, recibiu un premio Ondas, o galardón máis importante no eido do periodismo, ao mellor presentador “polo seu entusiasmo no micrófono e o seu valor en defender a verdade na redacción de informativos de TVG Galicia”.

Naceu en Pontevedra o 6 de marzo de 1978. Comezou no curso 1992-1993 os estudos de 1º de Bacharelato (antigo 1º BUP) e rematou COU no ano 1996 cun expediente brillante e obtendo Matrícula de Honra.

Estudou Medicina na Universidade de Santiago, rematando no 2002.

Hoxe é membro do serPablo con 12 anos vizo de Cardioloxía do Complexo Hospitalario Universitario de Vigo (CHUVI), concretamente das Unidades de Imaxe Cardíaca e Cardiopatía Isquémica. A súa formación realizouse no Complexo Hospitalario Universitario A Coruña como residente (onde exerceu ademais como Xefe de Residentes e médico adxunto) e no Hospital Mount Sinai (New York) no eido da imaxe cardiovascular. Ten unha amplia experiencia docente participando e dirixindo dende o ano 2011 cursos específicos para atención primaria (electrocardiografía, Pablo na actualidade arritmias, reanimación cardiopulmonar e manexo do risco cardiovascular, entre outros), na plataforma de formación médica formacioncardio.es.

Tamén é autor de artigos en varias revistas científicas médicas.

(J.M. Ramos)

(J.M. Ramos)

Hospital Monte Sinai (NY) onde se formou Pablo

Na gala da 64ª edición dos Premios Ondas (2017)

12

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O pirata Benito Soto

PIRATAS

O 26 de xaneiro de 1926, uns rapaces que xogaban preto do río Lérez, foron contar aos veciños que uns obreiros que estaban a facer unha obra, atoparan un cofre cando escavaban na terra.

Acudiron os máis curiosos e poideron comprobar como xa estaban retirando uns obxectos nun carro tirado por dous bois.

–¡É o tesouro de Benito Soto! – correu a voz por todos os recunchos da Moureira ata chegar ás autoridades de Pontevedra que confirmaron que alí se atopara algo, pero que os responsables da obra o fixeran desaparecer con moita présa.

Así pois, a lenda convertiuse en realidade porque Benito Soto foi un personaxe real de Pontevedra, e tristemente célebre por ser tamén o último pirata de Occidente.

Rodeado dun aura romántica por parte dalgún historiador local, o certo é que Benito Soto foi un criminal dos máis crueis entre os piratas que asolaron o Oceáno Atlántico durante o primeiro terzo do século XIX. Naceu na Moureira, arrabalde de Pontevedra, no ano 1805. Xa de moi rapaz foi ao mar. Traballando nun barco que transportaba escravos dende África a Brasil, liderou un motín, asasinou o capitán do navío e fíxose co mando, convertindo o Defensor de Pedro, que así se chamaba o bergantín negreiro, nun barco pirata ao que bautizou co nome de La Burla Negra. Neste barco protagonizou varios abordaxes a navíos ingleses, sendo o máis coñecido o realizado ao Morning Star, onde asasinou a moitos dos seus tripulantes e violou as mulleres. Afortunadamente o Morning Star puido chegar a Inglaterra, case á deriva porque os piratas de Soto intentaron afundilo. O testemuño dos superviventes foi decisivo para condenar a este asasino, cando foi capturado polas autoridades inglesas en Gibraltar.

Benito Soto, despois dun xuízo foi condenado á forca e morreu no patíbulo o 25 de xaneiro de 1830.

Do seu tesouro nunca se soubo máis, pero cóntase que foi o contratista da obra quen se apropiou del.

J.M. Ramos 13

¡Marineros… a la mar!

Soltad las amarras.

Empieza una aventura que no acabará mañana. ¡Marineros… a la mar!

Izad todas las velas.

Dejad que el viento os lleve y descubramos nuevas tierras. ¡Marineros… a la mar!

Busquemos un tesoro; así colmpraremos ron con todo nuestro oro. ¡Marineros… a la mar!

Que sepan que somos piratas, no por nuestro nombre, sino por nuestras hazañas.

Lara Alvite Costa 4º ESO A

PIRATA VIKINGO Debuxo de M ª Ángeles Vecino Iglesias 2º E Bach

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

En segundo lugar, encontramos el verdadero sentido de la huelga que promulgaba el feminismo: poner fin al menosprecio de la mujer. Solamente se pide la igualdad de condiciones en todos los sectores, tanto en el laboral, como en el deportivo, como en la vida misma. Es inaceptable que se cobre mucho menos por haber nacido mujer sin siquiera haberlo escogido. No importa que el aumentar el sueldo de la mujer no contribuya a un mayor rendimiento de producción, lo que importa es alcanzar, de una vez, la igualdad. Hay que dejar de lado cualquier tipo de interés económico y capitalista, y centrarse, de una vez, en que hay un 50 % de la población que vive en unas condiciones inmerecidas.

En definitiva, las protestas a favor de los derechos de las mujeres son completamente necesarias, ya que procuran la justicia. Las mujeres no quieren ser felices, ellas no buscan la felicidad, solamente quieren y deben tener una vida de dignidad plena.

Sin faltas de respeto, ni abusos, ni menosprecios de ningún tipo. El cada vez mayor apoyo al feminismo implica el tener un ápice de esperanza en la humanidad que, a pesar de haber excepciones, parece que se va modernizando paulatinamente.

oy en día, la situación de la mujer en cualquier aspecto de la vida aparece ligada a un gran menosprecio y desigualdad. Muchas mujeres son asesinadas, agredidas, cobran menos que el género masculino, ocupan menos puestos administrativos… Todo por el simple hecho de ser mujer. De esta forma, cada vez son más los apoyos al feminismo, que reclama la igualdad, y las manifestaciones que reivindican los derechos de la mujer. El pasado 8 de marzo, tuvo lugar una movilización masiva en España, en la que miles de personas salieron a pronunciarse a favor de la equidad. Esto recibió un gran apoyo, pero también muchas críticas de personas que se preguntaban el porqué de la manifestación.

Antía Vázquez Corredoira 2º BACH A

DECÁLOGO DEL BUEN ENAMORADO

En primer lugar, hay muchas personas que conciben las protestas como un simple intento de llamar la atención. Piensan que no se reclama la igualdad, sino la supremacía de la mujer sobre el hombre, y no es así. Consideran a las protestantes unas feminazis, término que está de moda, que proclaman el ideal feminista. Quizá el fallo esté ahí, en lo ambiguo que puede resultar el término “feminismo”, que sólo reclama la equidad, la justicia. De todas formas, pensar que la movilización llevada a cabo por las mujeres fue un simple acto de rebeldía con el que se pretendía alcanzar la felicidad tras proclamar la superioridad femenina, es de tener una mente completamente retrógrada. Es necesario que la sociedad tome conciencia de la gran desigualdad que existe entre los géneros y luchar por erradicarla. Quien no lo quiera ver, tiene un verdadero problema.

Fátima Sineiro Gómez 1º BACH E.

14

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

On March 8, 2018, powerful women across Spain made the decision to strike and to voice their concerns and qualms about a system that continues to enforce patriarchal culture. I was so encouraged by the absence of my female students in class and by the pictures they were posting at the protests. These women, some as young as 13, were actively choosing to use their voice and say “no more” to a system that punishes them for their gender identity. I walked out of school to young girls walking with their mothers holding purple balloons and carrying signs with various feminist slogans. I smiled thinking about the legacy that these mothers were handing off to their daughters— the idea that their voices were valid and were necessary for change to occur. I saw the future in the hands of these young women as they demanded that they would no longer be second-class citizens.

Theoretically, I was invigorated with the spirit of change in the air, but the day still didn’t feel quite right. After work, I went to the protest and stood among women and men alike who were embodied with the idea of revolution. I greeted one of my students, I watched as women younger than me led the group in chants, and I felt hopeful for change. The magnitude of the movement that these women had created was absolutely enchanting.

Leaving the march, I sat down at a table with a friend where we began to discuss the beauty and importance of movements and what it means for us to support our fellow woman in this fight. Soon, we realized that we were sitting at this communal table with only men. My friend got up to go to the restroom and I immediately felt threatened by the eyes of the men and made myself look busy on my phone. We could hear pieces of their conversations and picked up quickly that we were being talked about. One of the men moved his chair to make it easier to stare at us and proceeded to do so for the entirety of our meal. The spirit of excitement and change was being slowly sucked from the both of us as we expended our energy trying to avoid the glances of the men who surrounded us. One of the men tried to take a picture of us without us knowing it, which caused us to have to hide our faces from them whenever their phones were raised. In an attempt to avoid our objectification living on forever through photos, we spent what should have been a celebratory dinner of our womanhood hiding our faces and trying to avoid eye contact.

While what these men did last night was revolting and made us feel unsafe, I want to talk about the men who watched and said nothing. About halfway through our dinner, a group of men wearing purple ribbons walked in and sat down next to us. I smiled at them because I saw their purple ribbons, a sign of solidarity with the women’s movement, as a sign that perhaps they were some of the men who actively denounced the kind of behavior that was happening at the table. While the men across from us continued to talk about us in Spanish they thought we didn’t understand, I went through the cycle of thought every woman does when she is in a situation like this:

Do I say something? If I say something, am I engaging in this harassment? If I ignore it, am I condoning this behavior? Should I tell the waiter I feel uncomfortable?

Why is it always my responsibility to explain why it’s not okay to make me feel unsafe? Am I making myself unsafe by saying something?

If you identify as a woman, you know this thought process oh too well. Last night, as it was International Women’s Day, I thought I owed it to myself to not engage. I did not want to use my own personal energy to try to explain to two men the culture of violence and harassment that they were playing into. So, I looked to the ribbons. I looked to the group of the men next to me and tried to get their attention. I waited for them to just tap the guys on the shoulders and tell them “hey, man chill out”.

That was all we needed in that situation was for someone to be an ally and offset the power dynamics that were happening at the table. But instead our eyes and our womanhood were again interpreted as an invitation. The ribbons that were supposed to be a sign of solidarity were simply a piece of fabric attached to a product of the patriarchy. As a result, neither of us went to the bathroom until the men were gone, we tried to look as in depth in conversation as possible, and we performed every other self preservation method that had been handed down from generation to generation. What should have been a celebration of women, turned into yet another night of fighting this exhausting fight that you feel like you start every time you enter a room and a man’s eyes tell you that you are here for his enjoyment.

This may seem anecdotal to many of you, but instead I argue that it’s a concrete example of the culture of masculinity that women are victims to every day. The purple ribbons you wear are each time you denounce the idea of sexual assault, but watch as your friend grabs a woman without her consent. The purple ribbons you wear are the feminist literature on your bookshelf, but the fact that you don’t know the stories of the women you are closest to. The purple ribbons you wear are you denouncing sexism with your speech, but still allowing the speech of your male friends to strip a woman of her humanity. Your silence is making our chaos all the more deafening. Your inaction is making our action all the more stagnant.

Men, please put down your ribbons, whatever form they may take, and ask the woman sitting next to you at the table what you can do to be better.

Ann Varnedoe My name is Ann Varnedoe and I am from the United States. I graduated from university last year and am here in Pontevedra teaching English with a Fulbright scholarship.

15

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Me desperté en el laboratorio. Otra noche que me quedaba hasta las tantas trabajando en mi proyecto. La verdad, a veces me planteo si merece la pena... Veinte años dedicándoselos únicamente a esto, pero supongo que es la ilusión del infante que, a pesar de los años, reside en mi interior... Además, ¡ya casi está hecho! Esto marcará un antes y un después en la historia, ¡la primera persona que viaja en el tiempo!

Tenía pensado viajar justo hoy al siglo XII a. C, en plena Edad Antigua. La máquina que llevo construyendo durante más de 20 años, es, ni más ni menos que una nevera. Sí, una nevera, por muy raro que suene. A ver, obviamente no es una nevera normal, le tuve que hacer unos cuantos “cambios”. En primer lugar la pinté, esto simplemente porque no me gustan las neveras blancas. Si voy a hacer una máquina del tiempo, que sea bonita, ¿no? Luego, la vacié por completo y le instalé los circuitos. Utilicé el termostato que venía incorporado como regulador para el tiempo. Unos cuantos cambios más y... voilà.

Justo cuando acabé de preparar mis cosas, me metí en la nevera. Estaba bastante nervioso, la verdad, ¿y si no lo conseguía y perdía la vida?

Decidí que lo mejor sería no pensar en eso, como decía mi difunto abuelo, “lo que tenga que ser, será”.

Ajusté el “termostato” y marqué como destino el siglo XII antes de Cristo. Si todo iba bien, y las coordenadas no fallaban, tendría que aparecer en el barco donde viaja Ulises u Odiseo, y sus tripulantes.

De repente, justo en el momento en el que pulsé el botón de “viajar”, se me nubló la vista y me desmayé.

-¿Dónde estoy? -Pregunté inconscientemente en alto.

No conseguía ver nada a más de un metro de mí.

Intenté investigar dónde me podría encontrar, pero parecía que el sitio en el que estaba era muy pequeño.

-Maldita sea, ¿dónde he ido a parar?-Empecé a golpear frenéticamente lo que tenía delante, ya fuera una pared o una puerta.

Escuché a gente hablar en un idioma distinto al mío y deduje que era griego antiguo.

-Poioseínaiekeí?- era una voz bastante grave, como de un hombre de 30 años.

Recordé mis años de griego en el instituto y deduje que estaba preguntando “quién andaba aquí”. Para que me entendieran, intenté gritarle una de las pocas palabras que sabía en griego, “auxilio”: -Voítheia!- exclamé.

- ¿Quién anda ahí?- preguntó el mismo señor de antes. De repente se abrió la puerta que, al parecer, estuve golpeando previamente. La luz del exterior me golpeó de sopetón en los ojos. No veía nada. Tardé unos pocos segundos en acostumbrarme a la luz directa, y, cuando lo hice, les dije lo más tajantemente posible: -Debo hablar con ustedes.

Sentí como dos brazos bastante fuertes me agarraban y, a continuación, me arrastraban hacia la superficie ¿de un barco?, ¿era posible que hubiera ido a parar justo al barco de Ulises?

-¿Quién sois?- me preguntó un señor muy viejo, de unos setenta años. Se le marcaban unas prominentes ojeras, seguramente debidas al cansancio. Vestía unos ropajes dignos de la época, una especie de túnica sujeta a la cintura con una especie de cinturón con una hebilla de un metal brillante, oro, diría yo.

- Mi nombre es Suez y preciso hablar con el héroe Ulises de Ítaca- dije directamente, a pesar de que en mis adentros estaba muy nervioso.

-Si andas buscando a Ulises de Ítaca, lo tienes justo enfrente de ti. Nunca me hubiera imaginado a Ulises de esa manera, la verdad. Era un hombre bastante fornido, velludo, pero no en exceso. Aparentaba unos 30 años, y se le notaban varios signos de trabajo, ojeras por el cansancio, callos en las manos, cortes y heridas por todo el cuerpo...

-Bueno, saliera de donde saliera este muchacho, propongo que, como el dios Helios ya está dejando que Selene se encargue de que reine la noche oscura, vayamos a cenar.

Me sorprendió mucho, y gratamente la hospitalidad que tuvieron conmigo. La verdad fue un auténtico festín.

Ya al final de la cena, cuando todos le habían otorgado sus ofrendas a los dioses del Olimpo, me exigieron respuestas.

“Ahora, que el muchacho hable”, dijo Ulises mirándome fijamente.

“Aunque sea difícil de comprender, tripulantes, mi nombre es Suez, y vengo de una época muy lejana. Unos cuatro mil años en el futuro. Conseguí, tras muchos esfuerzos, viajar hasta vosotros para que, si mis datos no son erróneos, y, sálvenme los dioses si lo son, advertiros de que, en la isla a la que os dirigís, habita el más famoso cíclope, Polifemo, hijo de Poseidón. Este cíclope tiene una fuerza extraordinaria, incomparable con ninguno de sus hermanos. Además, mide unos diecisiete pies. Debéis andar con cuidado, héroes.” Le respondí exactamente como lo había leído una y otra vez en La Odisea, de Homero. “¡Milagro!” se escuchaba como decían algunos. “¡Embustero!” se escuchaba como decían otros. “¡Callaos!” gritó Ulises, y como por acción divina, todo se quedó en un absoluto silencio. Él tenía una expresión inescrutable, ni el Oráculo de Delfos podría llegar a adivinar lo que podría decir el héroe.

Y dijo, para asombro de todos: “No sé el porqué, pero creo a este hombre, no sé ni quién es ni de dónde viene, pero mi intuición me dice que no miente, y si dice que corremos cualquier tipo de peligro, lo prevendremos, que el destino es muy incierto, y cualquiera puede de repente ir al Hades.”

-¿Qué más deberíamos saber sobre ese tal cíclope Polifemo, joven?-Añadió.

- En esa isla se alberga uno de los objetos más preciados, el llamado Vellocino de Oro. Esto le otorga a los rebaños que habitan ahí y de los que cuida el cíclope un aspecto divino, por lo que debéis evitar a las ovejas. Sed discretos, y muy sigilosos u os descubrirá.

-Ya sabéis muchachos, preparaos para lo peor. En cuanto a ti, ahora que ya has cumplido con tu propósito, ¿qué vas a hacer?- me preguntó solo a mí.

-Supongo que retornaré a mi época. Esta no me corresponde.

-Que los dioses te protejan, joven Suez, y me honraría que llevaras contigo un trozo de nosotros, para que nunca te olvides de que gracias a ti, conseguiremos esto. - La verdad es que esto no era del todo cierto, ya que se las hubieran arreglado igual sin mí, pero opté por no decirle nada. Justo cuando terminó de hablar, me entregó una moneda de oro con el signo del rayo de Zeus. Y, hecho esto, volví por donde había venido. Avancé hacia el siglo XXI, sabiendo que el sueño de toda mi vida se había cumplido.

Iago García Ruíz, 2º ESO B

16

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Experimento 3:Sangue artificial Esta reacción séguese no cine para simular a formación de sangue por cortadoras ficticias e incluso suxeriuse que puido empregarse na rodaxe dunha escea emblemática da película Los diez mandamientos, na que a auga do Nilo transfórmase en sangue ao tocala.

Para a realización deste experimento deposítase cun algodón unha disolución de tiocianato de potasio, ao pasar por riba un coitelo de plástico, mollado en disolución de cloruro de ferro (III), fórmase o ión complexo [Fe(SCN)(H 2 O) 5 ]2+ de cor vermella con aspecto de sangue.

A industria cinematográfica evolucionou a pasos axigantados.

Os efectos especias son tódolos recursos artificiais da natureza científica, empregados para dar apariencia de realidade a certas esceas que, na súa forma máis simple, baséanse na creación inmediata de recursos físicos como explosións, disparos, neve, sangue…mediante a enxeñosa aplicación da química.

Co obxectivo de promover a ciencia recreativa como fonte de coñecemento, diversión, e para explicar os fundamentos químicos dos efectos especiais no cine e na televisión, realizáronse no laboratorio réplicas a escala de algúns efectos especiais clásicos.

Experimento 1: Tintas invisibles Un exemplo típico de películas de espías é o emprego de tintas que se fan invisibles ou non,ao rociarse cun líquido determinado.

Un exemplo ilustrativo consiste en escribir cun bastonciño mollado con zume de limón no que se engaden unhas gotas de fenolftaleína (indicador ácidobase incoloro en medio ácido e neutro e rosa fusia en medio básico).

Ao engadir, cun algodón unha disolución de NaOH diluído óllase o escrito. Se de seguido rociamos co zume de limón, a mensaxe volve desaparecer.

Experimento 4:A vinganza de Sheldon (Big BangTheory) Esta reacción é realizada nun capítulo da serie Big BangTheory polo actor que dá vida a Sheldon.

Para a realización do experimento engadimos nunha probeta 10 mL dunha disolución de auga oxixenada do 30% e uns 10 mL de deterxente, polo outro lado nun vaso de precipitados disolvemos unha pequena cantidade de ioduro de potasio na menor cantidade de auga posible. A continuación engádese a disolución de ioduro de potasio sobre a auga oxixenada, o que produce a descomposición da mesma, que xunto co deterxente forman unha espuma amarela, debido á formación de iodo.

Experimento 2: Neve artificial Aínda que se prepara tamén doutros xeitos, unha forma de obter neve artificial na rodaxe de películas é mediante un polímero superabsorbente de auga, como o poliacrilato de sodio.

O poliacrilato de sodio é un composto que se emprega na fabricación de pañais, polo que é fácil de obter.

Para ver o efecto da formación da neve artificial simplemente engadimos unha pequena cantidade de auga a dúas culleradas do polímero e despois de homoxeneizar a mesturaremos a nosa neve artificial.

17

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Ángeles Jiménez en el centro, en el Encuentro estatal de estudiantes gitanos y gitanas en Madrid.

Cuando supe que iba a ir a Madrid no me lo podía creer. Estaba super nerviosa por el viaje en avión, pero a la vez muy contenta. A llegar a Madrid todo era muy diferente a Pontevedra. Es una ciudad muy bonita; las calles son muy anchas y preciosos los sitios que visitamos.

Me lo pasé genial con mis compañeras, me reí mucho. Lo que más me gustó fue cuando nos reencontramos con todos, pues había mucha gente; luego fuimos visitando los sitios más importantes. Lo que resultó más triste fue la despedida porque no me quería ir. Hice muchas amigas, eran muy majas. Os recomiendo mucho visitar Madrid. Ojalá vuelva en otra ocasión. Ángeles Jiménez 2º A ESO.

18

Participantes na fase local da Olimpiada Matemática celebrada no centro O 26 de abril celebrouse no Instituto a fase local da Olimpiada matemática organizada pola asociación AGAPEMA. Participaron 70 alumnos e alumnas, das cales 7 eran do noso centro, representando a 18 institutos e 9 concellos. A proba consistiu na resolución de varios problemas. Os 6 mellores se clasifican para a fase provincial. Ó día seguinte tivo lugar o “Rebumbio matemático” para alumnado de 6º de Primaria. Nesta ocasión participaron 9 equipos e a proba consiste en resolver unha serie de exercicios en grupos de tres.

Antono Couso Gómez

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O mito de Apolo e Dafne, visto polo alumnado de 1º ESO Os alumnos de 1º de ESO fixeron uns traballos sobre o mito de Apolo e Dafne para a materia de Lingua Castelá.

Neste trimestre traballamos, entre outras cousas, os mitos e as lendas da antigüidade. O mito de Apolo e Dafne ten moito que ver coas consecuencias das nosas accións, os nosos desexos e o poder de saber decidir sobre o que un quere e o que non. Dafne rexeita a Apolo, ela quere gozar dos bosques e desfrutar da vida, e este non pode aceptalo.

Recordemos que non se trata de virtude contra luxuria, senón de coñecer e asumir que un NON é un NON dende o principio dos tempos. Poñámolo en práctica cada día. Aquí tendes unha mostra representativa da exposición realizada no “Parnasillo” do Centro.

A raíz de la semana cultural de la biblioteca del Instituto dedicada al cine,tres alumnas de 1º de la ESO C decidieron hacer la imagen de Frankenstein o el moderno Prometeo de Mary Shelley; ya que los dos primeros trimestres estuvieron trabajando el dibujo técnico, el color y la técnica de la acuarela.Este proyecto fue creado y desarrollado por tres niñas, Nerea, Ángela y Carolina. El día 4 de abril empezaron el trabajo; lo proyectaron y lo dibujaron, a la vez que marcaron los diferentes tonos y partes de la estructura de la cara. A las tres niñas mencionadas anteriormente les encanta tanto dibujar como pintar y por eso se ofrecieron voluntarias para realizar el proyecto.

Cada día han pintado unas partes distintas del proyecto y fueron creando los colores más semejantes al original que pudieron. Este se llevó a cabo durante cinco semanas, con dos horas semanales más un recreo. En este trabajo han aprendido mucho, como la tonalidad, la mezcla de colores y la precisión. El resultado quedó mejor de lo que esperaban y están muy contentas con el resultado final.

Inés Barros 19

Nerea Rodríguez, Ángela Otero y Carolina Pesqueira

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

¿Qué diferencia hay entre una mujer y un hombre, dejando de lado la fisiología humana, que tantas repercusiones e injusticias generan? Han sido años, décadas y siglos de constancia probada de que la mujer no está al mismo nivel que el hombre y, aun siendo un asunto delicado y gravísimo que debemos cambiar ya, aún existen personas que se preguntan qué necesidad hay de dedicar un día a la mujer, en el que reivindicamos nuestros derechos y exigimos igualdad, lo cual es un claro ejemplo de desconocimiento e ignorancia, considerando además que frases como “a las mujeres no se les pega” o “las damas primero” no son un claro ejemplo de la gravedad de este tema.

No hace falta hacer estudios ni estadísticas a nivel nacional para darse cuenta de que las

Por fin cambios na biblioteca, xa era hora.

Fixemos un lavado da imaxe da nosa biblioteca e distribuímos os libros en distintas dependencias: Biblioteca, aquí se quedaron os libros que teñen máis demanda, as novidades e a colección de DVD. Nesta sala tratamos de crear diferentes espazos: Espazo informal de lectura, onde colocamos uns pequenos sillóns e unha mesiña para que o alumnado poida ler de maneira informal ou follear o periódico ou revistas que están nesta sala.

Punto de lectura, onde hai un atril desde o que se fan lecturas nos recreos dos venres.

Videoteca, pequeno recuncho onde se pode visualizar algún tipo de película ou documental Zona de ordenadores con 13 ordenadores para que se poidan realizar traballos ou buscar información.

Zona de estudo ou traballo con mesas distribuidas para poder traballar en grupo ou de maneira individual.

Bibliotecas de aula, aulas materia para as que o profesorado que imparte clase nelas levou unha serie de libros que lle son útiles para a súa docencia.

Curruncho informal de lectura, con idea de cambiarlle o nome, un espazo pensado para que o alumnado traballe ou desfrute dun espazo de lecer. Neste espazo colocáronse unha selección de libros para poder consultar ou ler nun momento de lecer.

Departamentos, onde están ubicados os libros e materiais que axudan ao profesorado e alumnado a recibir e impartir unha ensinanza de calidade.

Despensa do saber, aquí están os libros que xa son moi antigos ou que xa non se utilizan con moita frecuencia. Tamén levamos para esta dependencia as biografías e os libros de filosofía porque non atopamos, de momento, un espazo axeitado para situalos.

Parnasillo, espazo onde se atopan a meirande parte dos libros, especialmente de lectura. É un espazo aínda con moitos posibles cambios onde están colocados os libros repetidos ou que non teñen moita demanda. Tamén é un espazo pensado para as exposición dos traballos do noso alumnado.

Durante este curso empezamos a mudanza pero aínda nos quedan moitas outras cousas por facer, espero que ao equipo non lle falten ganas, ideas ou o que faga falta.

ujeres somos tratadas aún con desprecio e inferioridad. Encender la televisión un día de diario es suficiente para escuchar nuevos casos de violencia de género, para escuchar cómo otra mujer ha sido despedida del trabajo a causa de que se ha quedado embarazada, para ver como otra mujer ha sido violada por un hombre, como si todo esto fuera “el pan de cada día”.

Todavía siendo estos mínimos ejemplos causas espantosas de la situación que vivimos desde que nos alcanza la memoria, parece que la sociedad no está satisfecha con sus repercusiones y busca nuevos objetivos: una mujer que diga ser feminista será tratada y valorada como una revolucionaria por sus creencias e ideas, no por su género; un hombre que asista a una manifestación feminista será tratado de influenciable y sumiso.

Pero que en pleno siglo XXI nos encontremos en esta situación no solo es culpa del hombre que maltrató a su mujer, ni es culpa del jefe que despidió a su empleada por quedarse embarazada, ni es culpa del hombre que violó a una mujer, sino de la permisividad, la ignorancia, la pasividad y sobre todo de la cultura. No es culpa del sentimiento de superioridad, es culpa de que nos creamos capaces de compararnos a los demás y decidir quién es mejor o peor y actuar conforme a nuestros prejuicios.

Debemos acabar con ese sentimiento de superioridad y el egocentrismo que nos hace mirar más por nosotros que por los otros, y así ver la situación que nosotros mismos desencadenamos, cuando somos nosotros quienes la sufrimos y nos quejamos de ella. Y debemos dejar claro que a las mujeres no nos llena existencialmente manifestarnos en contra de nuestra situación, ni nos hace felices que nos oigan gritar en medio de una plaza a coro nuestras rimas ni cántico: queremos que la gente escuche a través de nuestras palabras, que entiendan que estamos hartas de esta situación y que queremos un cambio YA.

(Dolores Cruz García)

Nieves Sánchez Ron 2º BACH A A despensa do saber

20

Nova disposición da biblioteca

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nยบ 30

21

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

2º Premio do Certame de Fotografía.

Autora: Iria Ramos Vidal Nostalxia. É case unha ofensa, un castelanismo que non pode expresar todo o que expresa morriña. Non se di nostalxia. Non se di porque non é o mesmo. Porque a morriña non é calquera evocación, é a rememoración dun pobo. Única e exclusiva daqueles galegos que emigraron, e só entendida por eles e polos que viaxamos algunha vez.

Se o fixeches, contádeme: que sentistes ante aquela terrachá e longa onde non había máis que pequenos matos secos e ninunha soa árbore? Onde non había vexetación algunha onde o home non pisara? A min pareceume o fin do mundo, un lugar triste e baleiro sen persoas, plantas ou animais. Morriña. É unha palabra que só entendemos nós, os galegos. E non quero que se substitúa por ninguna outra.

Iria Ramos Vidal (1º D Bach.)

O grupo do centro, Limbo, na súa actuación O programa "Ben veñas, maio!", que cumpre 25 anos traballando a prol da lingua, entregou onte no Pazo da Cultura de Pontevedra os seus premios aos traballos en galego dos estudantes de secundaria da cidade. No certame musical o primeiro premio foi para Limbo (IES A Xunqueira I). María Cores, guitarra; Mariña Rey, voz e piano; Nolan Peño, saxofón e Thomas Paco, batería.

22

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

O 20 de decembro fomos ver dúas exposicións no Museo de Pontevedra: unha de Jorge Castillo e outra de Castelao. A mostra de Castillo contiña pinturas surrealistas, xunto con oubras íntimas do autor, paisaxes urbanos e tamén cadros dos obxectos máis cotiáns.

Ao rematar esta exposición dirixímonos á de Castelao, onde puidemos desfrutar de toda clase de obras deste artista, dende cadros con abundancia de temáticas ata caricaturas, que é unha parte da obra moi representativa deste pintor. Tamén ollamos obxectos personais, como por exemplo as súas características gafas ou a súa pipa.

Foi unha experienza xenial poder ollar tantos tipos de arte xuntos e de tal importancia para a nosa cultura.

A exposición “Da Vinci” foi todo un asombroso viaxe no tempo a través das obras do gran visionario que foi Leonardo. Non faltou “A última cena” e a “Gioconda”. E tamén os inventos tecnolóxicos que dan unha idea do xenio sen par deste artista ro Renacemento.

Atendendo a explicación sobre o cadro de Leonardo “A última cea” “Areas de sal” é unha exposición de Xan Xiadas que estivo no Pazo da Cultura onde o alumnado de 1º D e E de Bacharelato puidemos achegarnos xunto co noso mestre Hernán.

Xan Xiadas é un fotógrafo e xornalista da cidade. Na recopilación de imaxes o autor resalta a beleza dunha Ría de Pontevedra desolada pola contaminación de Celulosa, dándolle unha visión máis intimista e próxima a nós.

O 25 de outubro, o alumnado de 1º de Bacharelato artístico visitou a exposición “Na beira do río”, no Pazo da Cultura, e unha exposición de Falcón e Poussen, que levan vivindo en Pontevedra case todo a súa vida.

Os cadros de Falcón son de paisaxes con elementos da nosa cultura; gaiteiros, a Santa Compaña, Romarías…

Falcón pretende crear un universo propio. Aparte disto ten cadros relacionados co Entroido.

Por outra banda, Poussen pretende humanizar as árbores intentando representar eneles accións humanas.

Diante dun cadro de Jorge Castillo O alumnado de bacharelato asistiu a exposición sobre a vida e obra do arquitecto pontevedrés Alejandro de la Sota (1913-1996), autor do Pavillón de deportes, entre outros. Nesta exposición poidéronse ollar maquetas, deseños e planos baseados na obra deste singular científico e ao mesmo tempo artista.

O alumnado foi vestido elegantemente para a ocasión.

Alumnado de bacharelato posando na exposición de Alejandro de la Sota

Un cadro de Xaime Falcón sobre o Entroido

23

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Os alumnos e alumnas de 1º ESO no Museo de Ciencias Naturais da Universidade de Santiago de Compostela O día 28 de febrero fixemos unha excursión co alumnado de 1º ESO a Santiago para visitar o Museo de Ciencias Naturais Luís Iglesias e o Museo do Pobo Galego. Pola mañá participamos en varias actividades no museo de Ciencias e descubrimos as diferentes clases de seres vivos. Pola tarde, no museo do Pobo Galego, ensináronos pezas únicas de traxes tradicionais e os costumes da nosa comunidade.

Ao rematar o día, e guiados polo profesor Alfonso, fixemos unha ruta a pé pola zona vella de Santiago. Non tivemos moita sorte co tempo, choveunos dabondo, pero aínda así os alumnos e alumnas aproveitaron a excursión e disfrutaron dela.

Despois, gardou un chisco de tempo para darnos consellos en canto a creación dunha banda deseñada e ilustración. Por exemplo, un dos consellos que nos dou, aínda que pareza obvio e durmir e organizarse ben, xa que así as ideas vense claras e un traballa moito mellor, ademais de que o noso corpo e a nosa maior ferramenta de creación, polo que claramente, hai que coidalo.

Outro que nos dou foi en canto aos materiais. Moitos pensamos que por ter o material máis caro da tenda imos a debuxar mellor, cousa que non é así, o único que hai que coidarr é a calidade do papel e da pintura. Iso de ter 24 pincéis de 4 euros cada un ou unha paleta de porcelana especial para á acuarela realmente non é importante.

Para remtar, despois de dúas horas cheas de información útil para cualquera estudante de artístico, Kiko resaltounos que a clave para ser un gran artista, deseñador e creador está na PRÁCTICA, eso que quita tanto tempo pero que ao final e o que nos axuda a mellorar.

O día 22 de marzo, os de 1º de Bacharelato artísitco fomos visitar O Garaxe Hermético, a escola de ilustración e banda deseñada que hai en Pontevedra, levado polo seu fundador, Kiko da Silva, un artista moi recoñecido en Galiza, para amosarnos un chisco como funciona a súa escola e como é o seu traballo coma creador.

Alí puidemos ver coma era o centro, e Kiko explicounos o porqué do nacemento de Garaxe, dese baleiro formativo que hai nas universidades artísticas que non consideran a BD unha arte, de coma se imparten as clases, o sistema que existe na escola e da organización dos estudantes, coma tamén do seu horario, xa que coma ben se sabe, deseñar non é cousa de facer en dúas horas, se non que leva moito máis tempo e dedicación, e ter que compaxinalo coas clases e coa vida persoal non é fácil.

Además contounos coma era o proceso do seu novo traballo, “Bajo la sombra de las piedras flotantes”, da súa colaboración cun compositor para crear a banda sonora deste futura obra, e deixounos os dentes longos narrando coma era o comezo daquela historia que aínda está crecendo no papel.

Sandra Rozadas Sola, 1º D Bach.

24

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nยบ 30

25

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Comenzamos el resumen de este curso sabiendo que nos dejamos en el tintero lo mejor, que siempre llega a finales en junio, época de muchos conciertos, convivencias y despedidas.

Nuestras andanzas empezaron en octubre con una experiencia nueva: trabajar como CORO PILOTO en el curso de Dirección Coral que organizó el CFR de Ourense.

Fueron tres días de intenso trabajo que sirvieron de antesala para OURENCANTO y donde aprendimos un montón de cosas sobre técnica vocal, técnica de ensayos y de dirección. Mucho trabajo y poco descanso, pues el barrio de San Lázaro, donde nos alojábamos, ¡estaba en fiestas!

Fue una tarea difícil conciliar el sueño.

Con la llegada de la Navidad la cita obligada fue nuestro concierto de música sacra en San Bartolomé, donde el coro demostró su buen hacer con un repertorio ambicioso defendido de forma magnífica. En contraste, y en un ambiente más festivo, un año más el Liceo Casino de Pontevedra nos acogió maravillosamente para nuestro concierto de Año Nuevo, acompañados del coro de peques del CEIP A Xunqueira I. Cada vez lo hacen mejor, son un orgullo de cantera.

Llegó abril, ¡y llegó OURENCANTO! Este año éramos más de 400 chicos y chicas en el escenario del auditorio de Ourense, acompañados por orquesta y con el genial Josu Elberdin en la dirección. El resultado fue magnífico.

Los maravillosos vídeos con las supercamisetas amarillas inundan las redes sociales y no podemos estar más orgullosos de haber participado.

El Liceo Casino nos abrió nuevamente sus puertas para grabar la maqueta del V CONCURSO NACIONAL DE COROS ESCOLARES, nuestro proyecto más ambicioso hasta el momento. Fue una intensa mañana de sábado que nos dejó con más ganas de cantar… ¡Y hasta Meis nos fuimos! a rematar el día en su festival coral, compartiendo escenario con el Coro Xuntanza Xoven.

Y como cierre reivindicativo del mes de abril acudimos al llamamiento de COAEM (Confederación de Asociaciones de Educación Musical) participando en su MUSIQUEANDO 2018, realizado en el auditorio Mar de Vigo. Somos firmes defensores de su campaña #educaconmusica. La música debe formar parte de la educación y vertebrar la adquisición de conocimientos y habilidades.

Este ha sido un curso intenso para este coro, pero sin duda, uno de los mejores. Es un orgullo y un placer trabajar con nuestro alumnado, con mis coralistas, grandes como artistas y maravillosos como personas. Espero que recordéis vuestros años en el coro con cariño y con la satisfacción que da el trabajo bien hecho.

Aquí seguiremos, siempre creciendo… ¡Mucha música!

Luisa Sánchez González 26

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Por Miguel Angel Rodríguez

Nenos No Jazz cumpre 20 anos. A Orquestra do IES A Xunqueira I quere seguir sendo a banda sonora do noso centro. E para iso necesitamos a vosa axuda. Todos os músicos de IES poden e deben participar nos nosos ensaios e actuacións. A música é para compartir. De que vale estudar música se despois non a mostras aos teus compañeiros e amigos?

Sen a colaboración dos alumnos que practican música en conservatorio, banda, escola, etc...nada ten sentido.

Para que quede na memoria colectiva deste curso 2017-2018 recordamos a masterclass con José Rubio, virtuoso da guitarra metal.

Na seguinte foto podemos ollar a Orquestra nunha das actuacións celebradas no Instituto.

Actuación na Sala de Usos múltiples do centro A Orquestra Nenos no jazz está composta de tres trompetas, unha frauta, cinco saxofóns, un bombardino, unha tuba, dous clarinetes, piano, guitarra, batería e contrabaixo.

Os alumnos de 2º ESO colaboraron coa orquestra convirtíndose en mecenas da mesma. Grazas a eles conseguimos comprar un saxofón tenor para a nosa orquestra. Tamén colaboraron a Asociación Galega de Música Jazz AGAMUJAZZ, aportando diñeiro para a compra do saxofón. E para rematar, Musical Pontevedra cedeunos dous instrumentos: unha trompeta e un clarinete.

Por todo iso, damos as grazas aos nosos mecenas deste ano: alumnos de 2º de ESO, AGAMUJAZZ e MUSICAL PONTEVEDRA.

Masterclass de guitarra metal a cargo de José Rubio Tamén realizamos varios concertos no noso centro e participamos na Semana Cultural do IES A Xunqueira II, os nosos veciños.

A Orquestra do centro, tocando na Semana Cultural do I.E.S. A Xunqueira II.

O alumnado posando co novo saxofón da aula de música 27

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Este proxecto é o traballo que realizamos o alumnado de Volumen de 1º de Bacharelato artístico para o segundo trimestre. Fíxose para presentar nunha exposición coa temática “Mulleres de conto”.

Partindo de aí decidimos representar algunhas “malvadas” de conto con figuras en relevo. Estas dispondríanse en catro paneis de dous metros de altura.

Foron realizadas a partir de moldes de barro que logo foron cubertos con papel e cola. Finalmente pintáronse e colocáronse no panel. Rematámolo cun fondo cuberto de textos obtidos dos contos correspondentes e algo de cor.

A idea deste fondo era dar a impresión de que os personaxes saíran dos libros.

Este traballo levou moito esforzo e moitas horas, incluídos uns cantos recreos, pero foi moi divertido.

Lorena Novoa

Coma cada ano, os alumnos de Arte do noso instituto fixeron a súa contribución ó "Salón do Libro Infantil e Xuvenil" de Pontevedra. Normalmente trátase duns traballos de Volume – unhas esculturas de cartón modeladas e pintadas, que representan personaxes ou fan referencia a obras literarias relacionadas co tema dese ano.

Este ano o tema era "Mulleres de Conto", polo que os nosos alumnos realizaron uns traballos que representaban catro personaxes femininos de "Alicia en el País de las Maravillas", Hansel y Gretel", "Baba Yaga" e "La Sirenita" -así figuraban na escultura-. Segundo a organización, as bases do salón establecen que os materiais teñen que estar en galego. Ademais, as esculturas erguíanse dunha enorme páxina de libro, cuxo fondo estaba formado por múltiples páxinas de libros, escritos en castelán tamén. E iso foi o problema.

As obras non foron aceptadas pola organización, porque non estaban en galego. En realidade, o único que podía ter unha certa relevancia eran dous títulos - Alicia e La Sirenita, que se podían cambiar ou cubrir con outro en galego- porque realmente o fondo é iso, unha base para a figura, que estaba en castelán como podería estar en árabe, si na biblioteca tivésemos libros nese idioma. Representa unha páxina dun libro e non está para que ninguén o lea; está coma parte da escultura. Por certo, a edición do salón deste ano estaba dedicada á literatura mexicana, en español por suposto, xa que non me consta que houbese libros en algún idioma azteca.

Exposto o caso, xórdeme unha pregunta: ¿Rexeitarían as esculturas se o fondo e os títulos estivesen en calquera idioma que non fose o español?

O caso é que unha colaboración de moitos anos, e o traballo e as ilusións duns rapaces que dedicaron moito tempo e o mellor do seu talento para contribuír a un acontecemento cultural importante na cidade, veuse truncado por unha decisión que me parece moi cuestionable -sinceramente, inaceptable, inxusta e carente da máis mínima empatía cos autores-.

E logo penso nas verdadeiras razóns da decisión, que na miña modesta –ata pode que equivocada- opinión, pode ter que ver con actitudes intransixentes e mesmo excluíntes que non parecen estar creando ambientes moi positivos noutras partes do país. Ogallá me equivocase.

Arturo Neira Rodríguez

Lucía Pereira e Isela Rodríguez

Sandra, Iria, Antia, Diego

Jessica, Fátima, Lorena, Irene

28

O traballo no obradoiro de Volume

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Dibujo de Raquel Saburido Tresandi 3ºA ESO

En Valencia con los suyos vivía el Campeador;

-¿Qué pasa aquí, mis mesnadas?¿Qué aconteció?

con él estaban sus yernos, Infantes de Carrión.

-Es que, mi señor honrado,un susto nos dio el león.

Un día que el Cid dormía en su escaño, sin temor,

Apoyándose en el codo, en pie el Cid se levantó:

un mal sobresalto entonces, sabed, les aconteció:

El manto se pone al cuello y encaminóse al león.

Escapóse de una jaula, saliendo fuera, un león.

La fiera, cuando vio al Cid al punto se avergonzó;

Los que estaban en la Corte sintieron un gran temor;

allí bajó la cabeza, y ante él su faz humilló.

recogiéronse sus mantos los del buen Campeador,

Nuestro Cid Rodrigo Díaz por el cuello lo tomó,

y rodean el escaño en guarda de su señor.

y lo lleva de su diestra y en la jaula lo metió.

Allí Fernando González,Infante de Carrión,

A maravilla lo tiene todo el que lo contempló.

ni en las salas ni en la torre donde esconderse encontró;

Volviéronse hacia la sala donde tienen la reunión.

metióse bajo el escaño, tan grande fije su pavor.

Por sus dos yernos Rodrigo preguntó, y no los halló;

Diego González, el otro, por la puerta se salió

aunque a gritos los llamaban, ni uno ni otro respondió,

diciendo con grandes gritos: -¡Ay, que no veré Carrión!

y cuando los encontraron, los hallaron sin color.

Tras la viga de un lagar metióse con gran temor;

No vieseis allí qué burlas hubo en aquella ocasión;

todo el manto y el brial sucios de allí los sacó.

mandó que tal no se hiciese nuestro Cid Campeador.

En esto que se despierta el que en buen hora nació;

Sintiéronse avergonzados Infantes de Carrión;

de sus mejores guerreros cercado el escaño vio:

fiera deshonra les pesa de lo que les ocurrió.

Anónimo

29

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

ary Shelley was born on August 30,1797,in London, England . She married poet Percy Bysshe Shelley in 1816,and two years later, she published her most famous novvel, Frankenstein . She wrote several other books,including Valperga (1823), The Last Man (1826), the autobiographical Lodore (1835) and Mathilde (Published after her death).

Shelley died of brain cancer on February 1,1851, in London, England.

She was the daughter of philosopher and political writer William Godwin and feminist Mary Wollstonecraft (the author of The Vindication of the Rights of Woman, in 1792). Sadly for Shelley, she never really knew her mother because she died after her birth. Her father William Godwin had to take care of Shelley and her older half-sister Fanny Imlay.

During the summer of 1812, Shelley went to Scotland to stay with friend of her father William Baxter and his family . There she experienced a peace she had never known . Shelley returned to the Baxters' home the next year.

In 1814, Mary began a relationship with poet Percy Bysshe Shelley.

Percy Shelley was a devoted student of his father,but he soon focused his attentions on Mary.

He was still married to his first wife when he met Mary and went to England together that Retrato de Mary Shelley, autora same year, with the da novela Frankenstein (1818) company of Mary's sister, Jane. Mary's actions took her away from her father who did not speak to her for some time.

Mary and Percy Shelley traveled Europe for a time. They fought financial issues and faced the loss of their first child in 1815. Mary had a baby girl who only lived for a new days. The following summer, the Shelleys were in Switzerland with Jane Clairmont, Lord Byron suggest that they all should try and create their own horror story, and it was at this time that Mary Shelley began work on what would become her most become her most famous novel, Frankenstein, or The Modern Prometheus.

rankenstein, also called The Modern Prometheus, is a novel written by Mary Shelley and published in 1818. This year, 2018, is the bicentenary of the novel and, to commemorate it, we have read the book in our English class.

The book tells the story of Victor Frankenstein, a man interested in science who decided to try to avoid the death. That leads him to start a project that involved corpses. After a lot of investigation and work, he was able to create life from death, but he was disappointed with the final creature. He felt scared about the monster and decided to escape. The creature started a life without knowledge, friends or love. In the book, Mary Shelley explainshow the monster was rejected by society, and how that made him a miserable, angry and sad being, who only wanted to destroy his creator and humanity. All the story is narrated through letters Boris Karloff interpretando o written by Henry Clermonstruo de Frankenstein val, who was writing (1931) Frankenstein’s story.

In my opinion, Frankenstein is an incredible book, who shows us some of the prolems that maybe we have to confront in the future. The first and important one is the limits of science, presented through a scientist that decided to create life. Another important problem is the idea of the creation of artificial beings with feelings, presented through a monster who was rejected by society. These two problems presented in a novel written 200 years ago, will probably be the most important problems that modern science will have during the next century. Just for this reason, I think that this book should be considered a “must read” for everyone. Also, the story is interesting and easy to read, two things that made the book even better.

These reasons are more than enough to think that Frankenstein is a masterpiece of literature, and you should read it if you haven’t yet!

Diego García López 1º Bach A

Pablo Moliner Fernández 1ºBach C 30

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

ince time began,the legends have referenced,different ways,to monsters.But only since the writer Mary Shelley, in the nineteenth century,have the monsters taken human form with her masterpiece, Frankenstein or the modern Prometheus.

Mary Shelley,the pioneer of the science-fiction genre, was the creator of the modern monster that was born at the dawn of the Industrial Revolution and introduced him to the world of literature and the minds of generations of readers.

Shelley became independent from an early age of her parents' social model.She devoted herself to literature.So she and her partner,Percy Shelley gathered at the house of the poet Lord Byron in Switzerland , in 1816, to spend a season of rest.In a talk they decided,as a game, to write a horror story.

As a result that bet the two monsters were born Cimeros of the fantastic or Gothic literature.

Shelley was a woman who dabbled in the littletraveled genre of science fiction with the Modern Prometheus and The Last Man, who present situations related to human; how cruel it can become the irresponsible acts of certain creators. I think she was a woman of extreme intelligence and a head of time.

She ended up being seen as the author of a single novel, when in fact she wrote many more of the most diverse subjects. She was a professional writer whose work was silenced. Most of these works have begun to be edited in the last thirty years.

She said of herself:

hen Mary Shelley is mentioned, the figure of Frankenstein comes to mind, but the real name of the novel is not Frankenstein but Frankenstein or The Modern Prometheus.

It was published on 11 March 1818 and conceived during the summer of 1816, while Mary Shelley and her husband Percy Bysshe Shelley visited their friend Lord Byron who then resided in Villa Diodati, Switzerland. The volcanic eruption of Tambora forced them to stay locked up at home and it was then when Byron challenged the Shelleys and their personal physician John Polidori to each compose a horror story, and here the novel was written.

The novel as we have said previously is subtitled The Modern Prometheus,this denomination is due to its relationship with the classical myth of Prometheus, a Titan that would explain this legend, created man from clay, in the novel

by Mary Shelley, Vic- Poster to the film Frankenstein in Pazo da Cultura tor Frankenstein also creates a monster.

The novel is not a simple rewrite of the classical myth, because, unlike the titan, The Modern Prometheus is not punished by the gods, but by his own creation.

Frankenstein or The Modern Prometheus could be understood in the tradition of the Gothic novel, since the text speaks of moral issues such as the scientific limits, the creation and destruction of life and the audacity of humanity's relationship with God. In his time, this literary work turned out to be a revolution, since it dealt with new topics that never before were treated that way.

This aroused interest in producers, who inspired by her, created various films of great success.

"I think I can keep myself, and there's something inspiring about the idea."

Today's historians consider her as one of the main figures of Romanticism, for her role as a professional writer and for her political importance as a woman and liberal militant.

Tamara Reguera Camiña 1ºBach C

Fátima Míguez Cespón 1ºBach-A

31

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

ÉCHANGE AVEC L´ITALIE : UN PAYS À VISITER, UNE LANGUE À DÉCOUVRIR

INTERVIEW avec SASKIA

En avril, nous avons fait un échange avec le lycée Giacomo Leopardi de Recanati (Italie), une petite ville à trois heures de Bologne. Nous en avons profité pour visiter Sirolo, Ancône, Bologne…

Cette année, une fois par semaine, les élèves de français ont cours avec une lectrice. Les élèves de 4ºESO ayant choisi le français comme première langue étrangère l’ont interviewée sur son expérience en Espagne.

In aprile, abbiamofatto uno scambio con il liceo Giacomo Leopardi di Recanati (Italia), un paesino a tre ore da Bologna. Abbiamoapprofittato per visitare Sirolo, Ancona, Bologna…

L'objectif de ce voyage, organisé par Carmina, notre prof d´anglais, était de faire une pièce de théâtre en anglais sur Frankenstein, pièce de théâtre que nous avons jouée dans l´amphithéâtre du lycée italien. L´expérience a été très positive et la pièce de théâtre, un vrai succès.

Bonjour ! Comment vous appelez-vous et quel âge avezvous ?

Bonjour ! Je m’appelle Saskia et j’ai 22 ans.

Avez-vous des frères et sœurs ?

J’ai un grand frère qui s’appelle Joël et qui a 24 ans. On s’entend très bien.

D’où venez-vous ?

Je suis née à Cascais, au Portugal, mais j’ai grandi dans plusieurs pays francophones en Afrique. Avant de venir ici, j’ai passé quatre ans à La Rochelle, une jolie petite ville sur la côte Ouest de la France. Je considère la France comme mon pays d’adoption.

Quelles études avez-vous faites ?

J’ai fait une Licence (l’équivalent d’un « grado » en Espagne) en Langues Étrangères Appliquées, spécialité Anglais, Espagnol et Portugais.

Qu’est-ce que vous aimez le plus à Pontevedra ?

J’aime beaucoup la zone piétonne dans le centre historique et la promenade le long de la rivière. Pontevedra est une petite ville tranquille, un peu comme La Rochelle en fait !

Quelle a été votre plus belle expérience ici ?

La veille de mon 22ème anniversaire, une dame galicienne très gentille m’a invitée chez elle, elle m’a préparé de la nourriture typique d’ici, et m’a emmenée visiter la zone de Sanxenxo et la Playa de la Lanzada, où on a assisté à un magnifique coucher du soleil !

Que pensez-vous des gens dans ce lycée, et à Pontevedra en général ?

Honnêtement, j’aime bien les pontevedreses, je vous trouve spontanés, rieurs et accueillants. La seule chose que je trouve un peu intimidante, c’est que vous avez parlez très fort ! Au lycée, c’est pareil, les professeurs et les élèves sont vraiment très gentils… Par contre, quand vous bavardez, je n’arrive presque pas à m’entendre parler !

Qu’avez-vous pensé de votre expérience au lycée ?

Mon expérience ici a surpassé toutes mes attentes. Je suis venue pour voir si je voulais devenir professeur plus tard, et sincèrement, avec chaque jour qui passe vous me donnez de plus en plus envie de faire carrière dans l’enseignement.

Que ferez-vous quand vous aurez fini les cours ici?

Je vais peut-être rester une deuxième année ! Dans tous les cas, après mon expérience en tant que lectrice, je veux rentrer en France pour faire un Master Français Langue Étrangère et devenir professeur de français.

Que pensent vos parents du fait que vous soyez venue en Espagne ?

Dans ma famille, nous avons toujours été un peu « nomades », donc mes parents n’ont pas été surpris de ce que je vienne en Espagne. Ils sont contents que je profite de ma jeunesse et que je continue à découvrir de nouvelles cultures.

Est-ce que la France vous manque ?

Un peu… Ce sont surtout mes amis en France qui me manquent, mais je m’adapte vite à de nouveaux endroits. Je me sens déjà chez moi à Pontevedra.

Merci Saskia !

Lo scopodi questo viaggio, organizzato da Carmina, la nostra insegnante d´inglese, era di fare una rappresentazione teatrale in inglese di Frankenstein, rappresentazione che abbiamo fatto nel Aula Magna del liceo italiano. La sperienza è stata molto positiva e lo spettacolo, un vero successo.

Nous avons découvert d'innombrables choses sur l´Italie : coutumes, histoires, plats typiques etc...La cuisine italienne est délicieuse máis c'est évident car l´Italie est le pays des pâtes, de la pizza et des glaces.

Abbiamo scoperto numerose cose sull´Italia: abitudini, storie, piatti tipici ecc... La cucina italiana è deliziosa ma questo è evidente perché l´Italia è il paese della pasta, della pizza e dei gelati.

Nous avons également beaucoup apprécié la langue italienne ; c´est une langue magnifique et intéressante. Les élèves italiens nous ont seulement appris à dire des gros mots, máis c'était très drôle.

Abbiamo anche apprezzato tantissimo la lingua italiana; è una lingua magnifica e interessante. Gli allievi italiani ci hanno insegnato a dire soltanto parolacce ma è stato molto divertente.

En conclusion, nous croyons tous que ce voyage a été génial et nous sommes tous devenus de très bons amis. Nous espérons tous retourner en Italie pour voir nos amis italiens.

In conclusione, crediamo che questo viaggio sia stato meraviglioso e siamo diventati buoni amici. Speriamo tutti ritornare in Italia per ritrovare i nostri amici italiani.

Les élèves de 4ºESO, LVE1 Français

32

Helena Casalderrey et Maica Senra 1ºC Bach

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

Por mor do seu colorido e a súa calidade, expoñemos unha serie de carteis presentados ao Concurso de Carteis de Entroido convocado polo Equipo de Normalización do Centro.

Cartel gañador. Mariña Rey Noya

33

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

EXCURSIÓNS PROGRAMADAS EN XUÑO O 17 de xaneiro o alumnado de 3º ESO fomos á Coruña a visitar o Muncyt e a Casa das Ciencias.

Cando chegamos dimos unha volta polo paseo de Riazor e contemplamos a oleaxe.

A primeira visita foi ao Muncyt onde fixemos actividades e entramos na cabina do avión jumbo Boeing 747, vimos un dos primeiros aceleradores lineaís de partículas, o primeiro ordenador. Comemos alí e despois visitamos o museo da Casa das Ciencias no que observamos experimentos e vimos un pitiño nacer.

Por último fomos ao planetario e vimos unha proxección no teito.

Programa excursión 4º ESO Pontevedra - Barcelona Saída o 21 de xuño 22 de xuño: Acuarium e Museo Ciencias Naturais.

23 de xuño: Parque Güel, Sagrada Familia.

24 de xuño: Portaventura.

25 de xuño: Parque Acuático, visita pola cidade.

26 de xuño: regreso.

Programa excursión CERN Pontevedra – Ginebra Saída o 29 de xuño: Chegada a Toulouse, visita pola cidade.

30 de Xuño: chegada a Ambilly 1 de xullo: Visita fábrica de chocolate Cailler y Berna 2 de xullo: Visita a Annecy e Chamonix 3 de xullo: Visita ao CERN, para ver o acelerador de partículas, Ginebra 4 de xullo: Visita a Zaragoza 5 de xullo: regreso

Magnífica vista do edificio do Muncyt na Coruña

Relacionado coa visita ao CERN, os exalumnos do Centro, José e Salvador Ferradas, deron unha conferencia, o 20 de decembro, sobre o CERN. Están traballando na sección SM18 do CERN, onde se deseñan e testean os imáns que logo se utilizan no acelerador.

Solucións aos pasatempos do anterior número de Xuncos O POEMA PROBLEMA 650 litros XEROGLÍFICOS Relixión (Re - Lix-i-on) Carmina Aguado (Carmin-a-Agua-Do)

Primeiro acelerador de partículas. Cabina dun Boeing 34

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nº 30

por Ramos por Ramos 1

Mariquiña ten un can que ouvea cada tres horas, e tal parece que chora cuns sons que arrepío dan.

3

4

5

6

2

3

Dixéronme no Instituto que a cadela de Teresa ouvea como unha posesa cada trescentos minutos.

4

5

Hoxe, ás catro en punto ouvean xuntos os cans, e tales ouvidos dan que despertan aos defuntos.

Pregúntoche eu moi curioso: Cando volverán ouvear, ao mesmo tempo e a par, esos cans tan ruidosos ?

2

6

HORIZONTAIS: 1. Nome dun conserxe do Instituto. 2.

Reptil tropical cunha cresta dentada polo lombo. 3. United States (ao revés). En Matemáticas, abreviatura de tanxente. 4. Pasta comestible. Vocal. 5. O primeiro home sen N. Símbolo químico do cloro. 6. Papeis que interpreta un actor de teatro.

VERTICAIS: 1. Desigual, diferente. 2. Apelido da profesora de inglés, Carmina. 3. En francés, “visto”. Referencia a algo xa expresado. 4. Embarcación de recreo que pode ir a vela ou a motor. Segunda vogal. 5. ADN expresado nos países de fala inglesa. Símbolo químico do Cesio. 6 Aro que se pon no dedo a xeito de xoia.

por Ramos

por Ramos

FA FE FO FU

Dende o luns ata o venres, son a última en chegar, o sábado son a primeira e o domingo a descansar.

k

O ceo e a terra vanse rexuntar; A onda e a nube vanse mesturar.

Vaias onde vaias sempre ti o verás, Por moito que andes xamáis chegarás.

Qué exame aínda che queda por facer?

O

CONCURSO.– Todo o alumnado que presente as solucións aos pasatempos desta páxina, antes do día 25 de xuño de 2018 na Secretaría do centro, entrará nun sorteo dun lote de material escolar por importe de 20 euros.

Que tocou o fauno para atraer á ninfa?

35

Xuncos. Revista escolar do I.E.S. A Xunqueira I. nยบ 30

36