Uitgebreide samenvatting daarmee sprake van massale of grootschalige kleinschaligheid. Zeker wanneer in ogenschouw wordt genomen dat Amsterdam ook grotere creatieve bedrijven binnen haar grenzen heeft en die ook in toenemende mate aantrekt. Binnen de regio Haarlem bestaat nauwelijks verschil tussen Haarlem stad als centrum en de omliggende gemeenten in termen van schaal van bedrijvigheid binnen cross media. De schaal in de randgemeenten is kleiner dan in de stad. In de periode de periode 2001 tot en met 20092 zijn er in de regio Haarlem 459 nieuwe bedrijven in cross media gestart. Daarmee zijn 722 nieuwe banen gecreëerd, elf procent van het totaal door startende ondernemingen gecreëerde banen. De meesten starters werden genoteerd in software gevolgd door professionele communicatie
s2
en informatie en facilitaire ICT diensten. Opvallend is naast de vierde positie voor vormgeving en ontwerp, de vijfde positie voor persmedia.
Economie van stad en streek als context voor cross media ontwikkeling In de Haarlemse economie zijn zakelijke dienstverlening, handel en reparatie (inclusief detailhandel) en zorg en overheid belangrijke werkgevers. De stad kent een specialisatie in media, kunst en vormgeving, zo blijkt uit de recente economische verkenningen van de Metropool Regio Amsterdam. Van alle werknemers die werken voor Haarlemse bedrijven en instellingen komt de helft uit de eigen stad. Een kwart wordt ingevuld door werknemers uit de gemeenten in Zuid-Kennemerland, Amsterdam en Haarlemmermeer. De rest komt uit andere delen van de Metropool Regio Amsterdam of de overige delen van Nederland. Een belangrijk deel van de Haarlemse economie stoelt op het uitbaten van de sterke punten van de voorzieningen in stad op het terrein van toerisme en cultuur. In het bijzonder het grote aanbod aan winkels en allerlei vormen van cultuur vervult hierin een belangrijke functie. Winkels in non-food en daarbinnen mode en lifestyle zijn van bijzonder belang. Voor wat betreft cultuur is de stad in het bijzonder sterk in het aanbod van musea en podiumkunsten en speelt ook de historische binnenstad als onderdeel van het brede cultureel erfgoed aanbod een belangrijke rol. Het rijke aanbod aan boekwinkels en antiquariaten bevindt zich op het breukvlak van cultuur- en winkelaanbod. De theaters- en concertpodia hebben een heel duidelijke regionale functie. De specifieke geografische en economische context waarin Haarlem en de regio zich ontwikkelen is behalve in de gehele economie ook duidelijk voelbaar in de cross media industrie. De bescheiden economische groei van de regio Haarlem, vertaalt zich in een beperkte groei in cross media. Die relatief trage economische ontwikkeling is terug te voeren op de lage bevolkingsgroei, het gebrek aan ruimte om grootschalig nieuwe bedrijven te accommoderen en nieuwe wijken te bouwen en het aanbod van grote aantallen banen buiten de regio, binnen een acceptabele reistijd van Haarlem en de regio. Nieuwe bewoners en nieuwe bedrijven moeten worden ingepast in de bestaande ruimtelijke structuur van stad en regio, terwijl het aantal beschikbare banen in onder meer Amsterdam en Haarlemmermeer fors groeit. Veel inwoners van Haarlem vinden daar werk. Dat verklaart ook de relatief lage werkloosheid in de stad en ook in de regio, al ligt die daar hoger. De nabijheid van werkgelegenheid in stad en streek, maar ook in de naburige regio’s is een onderdeel van de aantrekkelijkheid van Haarlem en omgeving voor bewoners. De kracht van Haarlem ligt ook in het aantrekkelijke woonklimaat met een hoogwaardig voorzieningenniveau en een groot aanbod aan cultuur en erfgoed. Dat is mede een verklaring van het relatief grote aandeel creatieve en hoogopgeleide mensen in de stad. Mede op basis hiervan en een aantrekkelijk woningaanbod functioneert de stad Haarlem als overloopgebied voor Amsterdam.
Strategie: focus op kleinschaligheid, netwerken en synergie Haarlem heeft de kans om in het bijzonder de creatieve industrie als onderdeel van de crossmediasector verder te ontwikkelen en daarbij de mogelijke synergieën met onderdelen van de ICT industrie en ook de rest van de economie van de stad en de regio te zoeken. Daarbinnen ligt de keuze voor de hand om voor een belangrijk deel de focus te richten op de kleinschalige creatieve sector. De trend naar kleinschaligheid is duidelijk herkenbaar,
2 Hier wordt een afwijkende periode gebruikt vanwege de beschikbaarheid van statistische data.
11