9 juni 2011 34ste Jaargang • nr. 31
Erfenis van een bloggend genie Pagina 9
Rugbyers zijn bang om hun veld te verliezen en komen in opstand
Wiskundeheld Roger Penrose neemt het op tegen de Big Bang
Menselijke kanonskogels, kleine genitaliën en maffe missionarissen
Pagina 3
Pagina 7
Pagina 11
De vuist der verdeeldheid Hoe opereert de universitaire belangenvereniging VSNU? De Vereniging van Universiteiten moet de belangen van 14 universiteiten vertegenwoordigen. Lukt dat ook? Mare vroeg het bestuurders en politici.
niet altijd eens. Wat als de kikkers uit de kruiwagen willen springen? Dan wordt het moeilijk, geeft Plasterk toe. ‘Je merkt wel dat het een coalitie is, er spelen wel eens tegenstrijdige belangen. Een technische universiteit is iets anders dan een klassieke en
er zijn ook regionale verschillen.’ Dit speelt vooral op als het over geld gaat. ‘Bij de invoering van het BaMa-stelsel hoorde een nieuwe verdeelsleutel van overheidsgeld. Het bleek dat van de 10 miljard euro er 100 miljoen bij andere universiteiten terechtkwam
in vergelijking met voorheen. De universiteiten die meer kregen, gaven dat natuurlijk niet meer weg, de anderen schreeuwden alsof er iemand vermoord werd. Dan is het lastig om zaken met de VSNU te doen.’ Die verdeeldheid maakt het soms
DOOR VINCENT BONGERS EN DIRK-JAN ZOM
Hoe hou je veertien kikkers in één kruiwagen? Dat is simpel gezegd de taak waar de Vereniging van Universiteiten (VSNU) zich voor ziet gesteld. Zeker in tijden van bezuiniging moet de lobbyclub, die in Den Haag de belangen van de Nederlandse universiteiten vertegenwoordigd, alle zeilen bijzetten. Huidige hete hangijzers: de cao’s van universiteitsmedewerkers, het verbeteren van het studierendement, de implementatie van de adviezen van de commissie Veerman. Elke universiteit is door een rector magnificus of collegevoorzitter vertegenwoordigd in het algemeen bestuur, met als voorzitter Sijbolt Noorda. Douwe Breimer, van 2001 tot 2007 rector magnificus van de Universiteit Leiden, was op die manier betrokken bij de vereniging. Een belangrijk voordeel van de VSNU, zegt Breimer, is simpel: samen sta je sterker. ‘Je hebt meer invloed dan als individuele universiteit. Dan heb je moeilijker toegang tot de minister en staatssecretaris. Den Haag kan dan eenvoudiger een verdeel- en heerstactiek volgen.’ Oud-minister van Onderwijs Ronald Plasterk (PvdA) noemt dit ook als belangrijk voordeel: ‘Voor de universiteiten is het goed dat ze zich organiseren en afspraken maken over beleid. Anders ben je overgeleverd aan het ministerie en dan weet je nooit wat er gaat gebeuren. En het is als minister of staatssecretaris ook niet prettig om van de ene duiventil naar de andere te fladderen.’ Maar: universiteiten zijn het lang
Protestbijeenkomst van Nederlandse hoogleraren in het Haagse Anton Phillipszaal, op 21 januari van dit jaar. ‘Universiteiten moeten het eens zijn voor ze om de tafel gaan zitten met andere partijen.’ Foto Marc de Haan
Volgende week laatste Mare
Mare zoekt een stagiair (m/v)
Berger boos over Kamervragen
nieuw wachtwoord
Op 16 juni verschijnt de laatse Mare van dit collegejaar. Ingezonden mededelingen voor dat nummer moeten uiterlijk op 13 juni ter redactie zijn.
Bij Mare is in september plaats voor een stagiair(e). Studenten met journalistieke ambities kunnen solliciteren. Mail naar frank.provoost@mare.leidenuniv.nl
De PVV heeft verkeerde Kamervragen gesteld over een islamcongres aan de Universiteit Leiden, zegt hoogleraar. ‘Wij zijn dagen bezig om dit recht te zetten.’
Een plotselinge oproep om binnen enkele uren van wachtwoord te veranderen heeft tot veel ongemak geleid bij studenten en medewerkers.
Pagina 4
lastig om een vuist te maken, zegt Douwe Breimer. ‘Het is juist belangrijk dat alle universiteiten het eens zijn over de belangrijke onderwerpen, voor ze om de tafel gaan zitten met andere partijen. Anders lukt het niet om effectief te onderhandelen met bijvoorbeeld het ministerie. We kregen het bijvoorbeeld niet voor elkaar om het eens te worden over kwesties als het bsa, de harde knip en selectie aan de poort.’ Voor de voorzitter is het dan lastig om beleid uit te dragen, zegt Breimer: ‘Hij kan niet aan alle wensen tegemoet komen. Soms wordt er door bestuurders gemord.’ Linda Klumpers, voorzitter van het Promovendi Netwerk Nederland, noemt een ander voorbeeld van verdeeldheid. De VSNU nam een standpunt in voor invoering van een bursalenstelsel, waarin promovendi niet langer een werknemersstatus hebben. ‘Noorda heeft heel stellig gezegd dat de universiteiten een bursalensysteem willen’, zegt Klumpers, ‘terwijl Twente en Nijmegen tegen zijn’. ‘Universiteiten hebben soms een andere invalshoek’, reageert Noorda, ‘maar verschillen zijn eerder uitzondering dan regel. En de vrijheid die het bursalensysteem biedt, daar staan alle universiteiten achter.’ Kamerlid Anne-Wil Lucas (VVD) heeft geen positief gevoel over de slagkracht van de vereniging. ‘Ik heb niet echt het idee dat de VSNU de rol van samenwerking bevordert’, zegt Lucas. ‘Ze verkondigen alleen wat ze niet willen, er is geen overeenstemming hoe het wel zou moeten. Als dat ontbreekt, dan mis je een constructieve rol in de politiek.’ Lucas vindt ook dat de VSNU moet durven onafhankelijk beleid te maken: ‘Als je invloed wilt, moet je ook standpunten innemen waar niet je gehele achterban het mee eens is.’ > Lees verder op pagina 5
Met spoed geëist:
Pagina 5
Bandirah Pagina 12