Memoria de actividades 2013 MARCO

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013

PADROADO FUNDACIÓN MARCO Concello de Vigo Xunta de Galicia Ministerio de Educación, Cultura y Deporte

MARCO Museo de Arte Contemporánea de Vigo Propietario Excmo. Concello de Vigo

Padroado Presidente de honra D. Alberto Núñez Feijóo

Proxecto financiado pola Unión Europea (FEDER) Programa INTERREG II ESPAÑAPORTUGAL

Presidente D. Abel Caballero Álvarez

Director Iñaki Martínez Antelo

Vicepresidente D. Cayetano Rodríguez Escudero

Xerente Martiño Nogueira Canle

Vogais D. Francisco Xabier Alonso Pérez Dª. Carlota Álvarez Basso Dª. María José Bravo Bosch Dª. Raquel Díaz Vázquez Dª. Mª. Carmen Martínez Ínsua D. Roberto Relova Quinteiro Dª. Begoña Torres González

Responsable de Exposicións Agar Ledo Arias

Secretario D.ª José Riesgo Boluda Director D. Iñaki Martínez Antelo

Técnico de Montaxe Paul Edward Guy Responsable de Comunicación Marta Viana Tomé Asistente Dpto. Comunicación Pilar Souto Soto Secretaría de Dirección Patricia Verdial Garay Administración Alberto Abal García Biblioteca-Centro de Documentación Iria Fernández Mouriz

Memoria anual 2013 Maquetación Antía Cea García Revisión textos Patricia Verdial Garay Fotografía Marta García Brea Manuel G. Vicente J. Landín Olaya Lojo Mercedes Moralejo Sara Priego Enrique Touriño Marcén Oscar Vázquez Janite Créditos © Da presente edición, a Fundación MARCO © Dos textos e das traducións, a Fundación MARCO © Das fotos, os autores

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

MEMORIA 2013

PRESENTACIÓN

Presidente 8 Director MARCO 10

PRESENTACIÓN

A Institución 13 Padroado da Fundación 15 Reunións do Padroado 15

EXPOSICIÓNS

Exposicións temporais 18 Convocatoria Premio Novos Comisarios 57 Selección de prensa 59

ACTIVIDADES

Programación didáctica 73 Cursos para adultos 82 Día Internacional do Museo 87 Noite branca 91 Festa 11º Aniversario 92 Concertos e festivais 98 Programación Audiovisual 106 Cesión e aluguer de espazos 108 Biblioteca-Centro de Documentación 110

AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO

Texto Presidenta AAM 116 Calendario de Actividades 118 Lista de Membros 126

OS DATOS

Informe económico-administrativo 132 Cifras visitantes 135 Colaboración con outras entidades 136 Persoal 140 Outros servizos 143

PRESENTACIÓN

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Non é un museo calquera. É un museo dende dentro, vocacional, participativo, colaboracionista, humano. Pensado por e para a cidadanía. Un museo para o mañá.

Malia as circunstancias, o MARCO reinvéntase día a día, capea o temporal dos recortes empregando todas as súas armas imaxinativas para sacar adiante unha programación que mantén os estándares de calidade que o fixeron xa referente da cultura contemporánea na nosa cidade, levando o nome de Vigo aos recantos máis afastados do planeta.

Este ano 2013 o MARCO volve a mirada sobre o seu ámbito máis próximo para traer aos espazos do museo o xermolo mesmo da creación, ese lugar tan íntimo que é o taller do artista. O bosquexo do mundo é esa pequena mira na porta a través da cal podérmonos asomar ao mundo da creación artística. Grazas ao esforzo e á profesionalidade dos comisarios, Ángel Cerviño e Alberto GonzálezAlegre, aos que vaia a miña felicitación máis sincera polo traballo de campo realizado.

Como vén sendo habitual dende a súa creación no ano 2002, o MARCO aposta por dar visibilidade a artistas novos dos cales, moitos deles, non tiveron ocasión de exhibir en grandes espazos de exposición. Veraneantes centra a súa mirada sobre a difusión do traballo de artistas emerxentes e toma o pulso ao contexto máis actual da creación mesma, nun momento no que se dan as condicións necesarias para que xurdan novas xeracións de creadores que empezan a desenvolver o seu traballo dende dentro e fóra de Galicia.

No terreo das producións internacionais temos que dar as grazas a institucións como a Fondazione Musica per Roma no caso da mostra Hum, de Massimo Bartolini, e moi especialmente ao Frac Lorraine de Metz, sen cuxo apoio sería moi difícil poder convocar por quinto ano consecutivo o Premio para Novos Comisarios, que este ano estivo a cargo da comisaria colombiana Catalina Lozano. Como latinoamericana tamén é a nova e talentosa artista Patricia Esquivias, cuxa mostra axudou a establecer un enriquecedor e fresco diálogo entre Galicia e Nueva Galicia, en México, dende o seu sutil humor e particular visión das realidades que visita.

Como ven, non é un museo calquera. Agradezámoslles o esforzo. Apoiémolos visitando os resultados do seu traballo.

080

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Abel Caballero Álvarez Alcalde de Vigo Presidente Fundación MARCO

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 009

Os Estatutos da Fundación MARCO, órgano reitor das actividades do Museo de Arte Contemporánea de Vigo, no seu Artigo 4 dispoñen que a Fundación estará dedicada á realización de actividades culturais de investigación, educación, formación, conservación, exhibición e difusión da arte e da cultura contemporánea, con particular atención á produción artística da Comunidade Galega, así como á estatal e internacional, mediante a adquisición, a conservación, o estudo, a exposición e interpretación educativa de obras de arte contemporánea, ao tempo que deberá impulsar a estimulación da sensibilidade da sociedade cara á cultura actual.

Máis dunha década despois da sinatura da Acta Fundacional, o MARCO pódese sentir orgulloso de ter cumprido en todo momento os obxectivos establecidos pola Fundación, que fan que o noso traballo se vexa avalado en todo momento pola calidade da nosa programación e actividades complementarias. Somos conscientes, non obstante, de que ante a nova realidade que vivimos hoxe, se fai patente a necesidade de atopar novas vías de financiamento para axudar a soster un proxecto de calidade e continuar co nivel de esixencia que nos levamos impoñendo dende o inicio da nosa actividade.

Sen perder de vista o noso obxectivo principal como centro de creación artística, centrado na programación de exposicións de arte contemporánea que ocupan a maior parte do noso espazo expositivo, as actividades de formación están adquirindo unha crecente relevancia e nos están situando como referente pola calidade das propostas, que cada vez atraen a un maior número de público, o que contribúe sen dúbida a unha mellor conexión coa cidadanía e a ampliar o recoñecemento da nosa oferta formativa.

Agardo que, a través das páxinas desta Memoria de Actividades 2013, saiban apreciar o entusiasmo que todo o equipo pon na organización das exposicións e actividades programadas por este Museo. Para nós, a formación de públicos críticos nos máis variados eidos da cultura contemporánea é o máis imporante. Se temos conseguido impulsar a estimulación da sensibilidade da sociedade cara á cultura actual, podemos estar máis ca orgullosos do noso traballo e congratulámonos por iso.

100

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Iñaki Martínez Antelo Director MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 011

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

A INSTITUCIÓN

MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO Propietario: Concello de Vigo Proxecto cofinanciado pola Unión Europea (FEDER) Programa: INTERREG II ESPAÑA-PORTUGAL Concello de Vigo Xunta de Galicia Ministerio de Educación, Cultura y Deporte

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 013

PADROADO DA FUNDACIÓN

MEMBROS DO PADROADO Presidente de honra D. Alberto Núñez Feijóo Presidente D. Abel Caballero Álvarez Vicepresidente Dª. Isaura Abelairas Rodríguez (ata o 27/06/2013) D. Cayetano Rodríguez Escudero (dende o 27/06/2013) Secretario D. José Riesgo Boluda Vogais Polo Concello de Vigo Dª. Raquel Díaz Vázquez D. Francisco Xabier Alonso Pérez D. Roberto Relova Quinteiro Pola Xunta de Galicia D. José Manuel Rey Pichel (ata o 20/05/2013) Dª. Mª. Carmen Martínez Ínsua (dende o 27/06/2013) Dª. María José Bravo Bosch Polo Ministerio de Cultura Dª. Begoña Torres González Padroa de honra Dª. Carlota Álvarez Basso Director MARCO D. Iñaki Martínez Antelo REUNIÓNS DO PADROADO LUGAR:

Sala de Padroado, 2º andar MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

Reunión XXXIII Data: 27 de xuño de 2013 Reunión XXXIV Data: 18 de decembro de 2013

EXPOSICIÓNS

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

O BOSQUEXO DO MUNDO DATAS 19 abril – 15 setembro 2013 LUGAR Salas de exposicións da planta baixa COMISARIOS Ángel Cerviño e Alberto González-Alegre PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo,

Auditorio de Galicia (Santiago de Compostela), e Fundación Luis Seoane (A Coruña)

O título desta exposición sérvese da ambigüidade e riqueza do termo ‘bosquexo’, como proxecto ou apuntamento previo á execución dunha obra, e tamén como imaxe mental, como idea latente na mente do artista e no seu ámbito de traballo. Nun labor conxunto de investigación e diálogo cos artistas, os comisarios achegáronse a cada un dos talleres e lugares de produción, para seleccionar ou rescatar toda unha serie de materiais que son parte esencial da estrutura das obras, e que aportan novas lecturas e tamén novos interrogantes sobre a súa orixe e significados.

‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ ofrece a posibilidade dunha visita a ese crisol de formas que é o taller do artista, e trae ao museo un ensarillado conxunto de útiles e documentos que, como pezas dun crebacabezas en perpetuo movemento, proporciona sustento e alimenta as súas creacións: bosquexos e cadernos de apuntamentos, notas ao paso que agardan o seu momento e ocasión, obxectos de todo rango que se acumulan semi-esquecidos polos cantos do estudio, carpetas con recortes de prensa, imaxes e libros doutros artistas, dende unha colección de postais con imaxes artísticas a un bucle de vídeos de youtube. No aspecto visual e de montaxe expositiva, investiga os intersticios que se abren entre o puro documentalismo e o environment ou a instalación. Unha montaxe que pon en escena, por enriba de calquera outra consideración, o estatuto ambiguo do bosquexo: ese ente que camiña cara á obra pero que non é obra aínda... ou se cadra xa si.

180

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALAS DE EXPOSICIÓNS DA PLANTA BAIXA

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 019

ARTISTAS

Marta Bran (Melide, A Coruña, 1986) Berta Cáccamo (Vigo, 1963) Bosco Caride (Vigo, 1963) Rosendo Cid (Ourense, 1974) Tamara Feijoo (Ourense, 1982) Beatriz Lobo (Vigo, 1985) Juan Loeck (Santander, 1959) Rut Massó (Vigo, 1970) Din Matamoro (Vigo, 1958) Chelo Matesanz (Reinosa, Cantabria, 1964) Santiago Mayo (Tal, A Coruña, 1965) Tatiana Medal (A Coruña, 1971) Miguel Mosquera (Ourense, 1953) Doa Ocampo (Sober, Lugo, 1986) Kiko Pérez (Vigo, 1982) Ignacio Pérez-Jofre (Madrid, 1965) Isaac Pérez Vicente (O Rosal, Pontevedra, 1955) Juan Carlos Román (Bilbao, 1961) Teo Soriano (Mérida, Badaxoz, 1963) Tayone (Vigo, 1980) Mauro Trastoy (Ferrol, 1971)

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 021

ACTIVIDADES PARALELAS

‘MICROMUNDOS’ Visitas e obradoiros para escolares Datas: do 23 de abril ao 12 de xuño de 2013 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: martes, mércores, xoves e venres de 11.00 a 13.30 DÍA INTERNACIONAL DO MUSEO 2013 “Museos (memoria+creatividade)=progreso social” Datas: venres 17, sábado 18 e domingo 19 de maio A NOITE BRANCA Noite de portas abertas e programación de actividades especiais Data: venres 9 agosto Organiza: Concellería de Cultura e Festas, Concello de Vigo OBRADOIRO DE DEBUXO NA RÚA, POR IGNACIO PÉREZ-JOFRE Obradoiro de artista Datas: do martes 11 ao venres 14 de xuño ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ EXPOSICIÓN BIBLIOGRÁFICA E DIXITAL Datas: do 19 de abril ao 15 de setembro de 2013 Lugar: Biblioteca-Centro de documentación (1º andar) Horario: martes a venres, de 11.00 a 14.00 e de 17.00 a 21.00

260

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

VERANEANTES DATAS 11 outubro 2013 – 30 marzo 2014 LUGAR Salas de exposicións da planta baixa COMISARIOS Iñaki Martínez Antelo e Agar Ledo Arias PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

VERANEANTES é unha mostra de produción propia cuxo título alude a esa condición de reencontro que supón un proxecto circunscrito ao noso contexto máis próximo. Na súa acepción literaria, remítenos á peza teatral Veraneantes, que Maximo Gorki estreou en 1904, na que se transmitía a necesidade de cambio na sociedade rusa pre-revolucionaria nun mundo en transformación, onde os personaxes, reunidos en torno a unha discusión, mostran como o ser humano adquire conciencia da súa capacidade para transformar o mundo que o rodea.

A exposición artéllase dende unha perspectiva orgánica, onde uns conceptos levan a outros, propiciando a liberdade de asociación. Dende o punto de vista curatorial, enténdese VERANEANTES como un exercicio de pensamento expandido, que pon o acento no aquí e agora, e no que as pezas serven para formular preguntas. Por outra banda, a relación cun territorio concreto —Galicia— fai xurdir cuestións sobre o que significa a pertenza a un lugar, especialmente nun momento como o actual, no que a mobilidade e os fluxos de información reconfiguran constantemente o concepto de identidade, e cando a análise cultural excede calquera delimitación xeográfica.

VERANEANTES traza un dos moitos e subxectivos mapas da produción cultural dunha época e dun territorio, onde as obras reflicten unha forte relación natural cara a súa orixe, a súa especificidade, a memoria familiar, a paisaxe, os recursos, os acontecementos filtrados pola historia, e unha dimensión máis social da arte.

300

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALAS DE EXPOSICIÓNS DA PLANTA BAIXA

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 031

ARTISTAS ARTISTAS Carlos Álvarez Gil (Vigo, 1985) Carla Andrade (Vigo, 1983) Carlos Álvarez Gil (Vigo, 1985) Arrieta/Vázquez Carla Andrade (Vigo, 1983) Usue Arrieta (Arrasate, Gipúscoa, 1979) / Vicente Vázquez Usue Arrieta (Arrasate, Gipúscoa, 1979) (Tarragona, 1976) Vicente Vázquez (Tarragona, 1976) Pablo Barreiro (Meaño, Pontevedra, 1982) Pablo Barreiro (Meaño, Pontevedra, 1982) Misha Bies Golas (Lalín, Pontevedra, 1977) Misha Bies Golas (Lalín, Pontevedra, 1977) Olmo Blanco (Boiro, A Coruña, 1982) Olmo Blanco (Boiro, A Coruña, 1982) Olmo Cuña (Vigo, 1983) Olmo Cuña (Vigo, 1983) Manuel Eirís (Santiago de Compostela, 1977) Manuel Eirís (Santiago de Compostela, 1977) David Ferrando Giraut (Negreira, A Coruña, 1978) David Ferrando Giraut (Negreira, A Coruña, 1978) Pablo Fidalgo Lareo (Vigo, 1984) Pablo Fidalgo Lareo (Vigo, 1984) Amaya González Reyes (Sanxenxo, Pontevedra, 1979) Amaya González Reyes (Sanxenxo, Pontevedra, 1979) Rubén Grilo (Lugo, 1981) Rubén Grilo (Lugo, 1981) Enrique Lista (Malpica de Bergantiños, A Coruña, 1977) Enrique Lista (Malpica de Bergantiños, A Coruña, 1977) Loreto Martínez Troncoso (Vigo, 1978) Loreto Martínez Troncoso (Vigo, 1978) Joan Morera (Vigo, 1984) Joan Morera (Vigo, 1984) Doa Ocampo (Areas, Lugo, 1986) Doa Ocampo (Areas, Lugo, 1986) montenoso (www.montenoso.net) montenoso (www.montenoso.net) Gemma Pardo (Viveiro, Lugo, 1976) Gemma Pardo (Viveiro, Lugo, 1976) Lois Patiño (Vigo, 1983) Lois Patiño (Vigo, 1983) Marta Peleteiro (Vigo, 1988) Marta Peleteiro (Vigo, 1988) Kiko Pérez (Vigo, 1982) Kiko Pérez (Vigo, 1982) Miguel Prado (A Coruña, 1985) Miguel Prado (A Coruña, 1985) Federico Vladimir Strate Pezdirc (Buenos Aires, 1983) Federico Vladimir Strate Pezdirc (Buenos Aires, 1983) Ismael Teira (Boiro, A Coruña, 1987) Ismael Teira (Boiro, A Coruña, 1987) Mar Vicente (O Valadouro, Lugo, 1979) Mar Vicente (O Valadouro, Lugo, 1979) Diego Vites (O Grove, Pontevedra, 1986) Diego Vites (O Grove, Pontevedra, 1986)

ACTIVIDADES PARALELAS

‘AQUÍ E AGORA’ Visitas e obradoiros para escolares Datas: do 22 outubro 2013 ao 30 maio 2014 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: de martes a venres de 11.00 a 13.30 ‘AQUÍ E AGORA’ Actividades e obradoiros para familias Datas: do 26 outubro 2013 ao 1 xuño 2014 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: sábados e domingos de 12.00 a 14.00 FESTA 11º ANIVERSARIO Eventos especiais e celebración da Festa Aniversario durante a fin de semana, con actividades para públicos de todas as idades Datas: do 15 ao 17 de novembro Organiza: Concellería de Cultura e Festas, Concello de Vigo VERANEANTES EXPOSICIÓN BIBLIOGRÁFICA E DIXITAL Datas: do 11 de outubro de 2013 ao 30 de marzo de 2014 Lugar: Biblioteca-Centro de documentación (1º andar) Horario: martes a venres, de 11.00 a 14.00 e de 17.00 a 21.00

340

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

MATERIAL MEMORIA DATAS 11 outubro 2013 – 30 marzo 2014 LUGAR Patio 1 (planta baixa) COMISARIO Pablo Fidalgo Lareo PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo

A exposición VERANEANTES incluíu, como parte integrante da mostra, un programa de artes escénicas e cine comisariado por Pablo Fidalgo Lareo, que tiña lugar cada fin de semana no Patio 1. O ciclo comezou o sábado 12 de outubro, ao día seguinte da inauguración, e prolongouse ata o fin da mostra.

12 outubro 2013 [Escénicas]

29 novembro 2013 [Escénicas]

15 e 16 novembro 2013

Rui Catalão

Pablo Fidalgo Lareo

Dentro das palavras

O estado salvaxe. Espanha 1939

30 novembro 2013 [Escénicas]

18 e 19 outubro 2013 [Escénicas]

Rui Catalão

El Conde de Torrefiel

Avenida dos bons amigos

Observen cómo el cansancio derrota al

13 decembro 2013 [Escénicas]

pensamiento

Patricia Caballero

25 e 26 outubro 2013 [Cine]

Aquí gloria y después paz

Andrés Duque

14 decembro 2013 [Escénicas]

Ensayo final para utopía

Patricia Caballero

8 e 9 novembro 2013 [Cine]

Lo raro es que estemos vivos

Gastón Solnicki

20 e 21 decembro 2013 [Cine]

Papirosen

Xurxo Chirro

22 e 23 novembro 2013 [Cine]

Vikingland

Eloy Enciso Arraianos

380

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PATIO 1 NA PLANTA BAIXA

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 039

MASSIMO BARTOLINI HUM DATAS 1 de marzo - 19 maio 2013 LUGAR Salas de exposicións do primeiro andar COMISARIA Anna Cestelli Guidi PRODUCIÓN

En HUM, Massimo Bartolini fai uso dun dos elementos máis presentes no seu traballo: o son. A exposición rende homenaxe a unha das personalidades máis xeniais e visionarias do século XX, Glenn Gould (1932-1982). As dúas instalacións sonoras de Bartolini —HUM, e Singing North— están construídas en torno a dúas obras de Gould: as vogalizacións ou cantarexos [humming] do músico canadense na súa segunda gravación das Variacións Goldberg de Bach (1981); e o texto radiofónico The Idea of North (1967), un programa de entrevistas producido por Gould sobre o concepto xeográfico —e filosófico— do norte.

400

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALAS DE EXPOSICIÓNS DO PRIMEIRO ANDAR

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 041

O famoso cantarexo de Gould na súa gravación ao piano das Variacións Goldberg de 1981, transfórmase aquí nunha partitura vogal autónoma interpretada polo barítono Nicholas Isherwood. A través desta peza sonora, adaptada ás salas do primeiro andar do MARCO —cuxos muros foron pintados de cores para a ocasión, en sintonía coas tonalidades de Sol maior, tema dominante nas Variacións Goldberg— Bartolini transforma o espazo expositivo de forma sorprendente e inesperada, creando unha atmosfera de íntima beleza animada soamente pola presenza incorpórea da voz: unha voz sen corpo que, desprotexida do ego da presenza do artista, atopa agora o seu último significado na interpretación da audiencia. No caso do texto radiofónico, a colaboración entre Bartolini e Isherwood deu como resultado a peza titulada Singing North, na que varios fragmentos do texto orixinal de Gould —descricións de tono filosófico e poético sobre a vida dos canadenses que viven illados no norte do seu país— son recreados e utilizados como libretto.

A performance titulada Lettura, creada especificamente para a exposición no MARCO, rende homenaxe a Gould mediante a lectura gravada da famosa novela El malogrado, que Thomas Bernhard lle dedicou tras a súa morte. O conxunto completouse, durante a inauguración, con Phonology of noise: the voice as sound object, retransmisión en vivo dende a web de Radical Matters - Editions/ Label series, dunha selección de obras de artistas que experimentaron coa voz dende finais dos anos setenta. A partir de entón, esta gravación estivo dispoñible para os visitantes na Biblioteca-Centro de documentación do MARCO.

420

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PATRICIA ESQUIVIAS TODAS AS TRADICIÓNS SON INVENTADAS DATAS 24 maio – 1 setembro 2013 LUGAR Salas de exposicións do primeiro andar COMISARIA Agar Ledo Arias PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo COLABORA

A exposición de PATRICIA ESQUIVIAS leva por título unha frase derivada dun dos máis influentes ensaios do historiador marxista Eric Hobsbawm, no que describe a orixe recente de moitas tradicións que permanecen na sociedade e que, non obstante, son produto da invención. A súa orixe pode ser máis ou menos rastrexable, pero todas teñen en común a súa relación co pasado e coa Historia, o elemento lexitimador.

As obras de Esquivias adquiren, nas súas sucesivas formalizacións, novas lecturas.

Todas elas parten do encontro entre elementos que a artista vincula entre si, concatenando aspectos biográficos, recordos, invencións e material de arquivo nun proceso performativo e procesual, derivado das intervencións da propia artista como narradora nos seus vídeos, que se agrupan en series e expande a outros formatos coa intención de revisar, unha e outra vez, os aspectos ocultos ou silenciados dos relatos e as contradicións ou a pluralidade de significados que xeran.

440

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALAS DE EXPOSICIÓNS DO PRIMEIRO ANDAR

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 045

Patricia Esquivias (Caracas, Venezuela, 1979) traballa fundamentalmente co texto, material que lle serve de base para construír os seus relatos. Estas narracións, presentadas en formatos como o vídeo ou a instalación, abordan aspectos da historia ou da vida cotiá dende unha perspectiva persoal. Os seus traballos teñen un compoñente performativo e procesual moi marcado polas intervencións da propia artista como narradora ou relatora.

Na súa proposta para o MARCO, Esquivias presenta unha selección de obras que utilizan a Historia como ferramenta interpretativa, para deslexitimar ou para ficcionar o pasado, sen vontade de veracidade. Son pezas que abordan o tránsito do pasado ao presente, ou que articulan narracións a partir de experiencias persoais e acontecementos históricos ou culturais, cuestionando os argumentos oficiais e as canles hexemónicas da transmisión do coñecemento.

A mostra reúne unha selección de obras en vídeo xunto a pezas noutros soportes e material documental. En 111-119 Generalísimo/Castellana (2013) e The Future Was When? (2009), a narración fílmica acompáñase de documentación fotográfica e mosaicos producidos pola artista, respectivamente. A serie Folklore, iniciada en 2006, inclúe os vídeos Folklore I, Folklore II, Folklore IV, e a videoinstalación Folklore III, onde establece unha relación entre Galicia e o territorio colonial mexicano rebautizado como Nueva Galicia no século XVI. O mural de cerámica situado á entrada, coa lenda Hai tanto desexo na espera como espera no desexo, é unha peza producida especificamente para a exposición, grazas á colaboración da ceramista Susana González Amado (Taller Terralume), co apoio da Fundación Centro Galego da Artesanía e do Deseño.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 047

UNHA MÁQUINA DESEXA INSTRUCIÓNS COMO UN XARDÍN DESEXA DISCIPLINA Proxecto gañador Premio MARCO/FRAC Lorraine para novos comisarios

DATAS 13 setembro 2013 – 2 febreiro 2014 LUGAR Salas de exposicións do primeiro andar COMISARIA Catalina Lozano PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo FRAC Lorraine, Metz, Francia

Unha máquina desexa instrucións como un xardín desexa disciplina foi o proxecto gañador da máis recente edición do Premio MARCO/FRAC Lorraine para novos comisarios. A proposta de Catalina Lozano reúne traballos artísticos e de investigación de dez autores (vídeos, instalacións, obra gráfica, documentación), con características específicas para cada sede.

480

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALAS DE EXPOSICIÓNS DO PRIMEIRO ANDAR

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 049

A exposición —cuxo título está tomado dunha obra de Jimmie Durham— toma como punto de partida a idea de que a historia do colonialismo e a da modernidade están inextricablemente unidas, e a partir de aquí, explora as orixes do colonialismo europeo no seu proceso de colonización interna, e o que supuxo a construción da Europa moderna respecto a renuncias, liberdades, e á construción da súa propia mitoloxía. O proxecto alude a procesos de colonización interna en Europa que coinciden historicamente coa transición cara ao capitalismo e a formación do pensamento e a política modernos, e co establecemento paulatino de estados-nación que se correspondeu con procesos de homoxeneización imposta sobre diferentes pobos.

500

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

As liñas de pensamento que se intentan describir, resumidas en tres enunciados —redución da diversidade, negación da simultaneidade, e o mito do observador desinteresado— non acontecen illadamente, senón que se trenzan nun tecido complexo, pero inacabado e cambiante. Os traballos reunidos neste proxecto tentan disolver a dualidade platónica entre mundo material e mundo abstracto, da que se apropia o cristianismo (corpo e alma), secularizada despois no pensamento moderno (corpo e razón), e redistribuída amplamente en clasificacións sociais.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 051

ARTISTAS

Maria Thereza Alves (São Paulo, Brasil, 1961) Jimmie Durham (Arkansas, EUA, 1940) Harun Farocki (Nový Jičín, Checoslovaquia, 1944) Patrick Keiller (Blackpool, Reino Unido, 1950) Anja Kirschner e David Panos (Múnic, Alemaña, 1977 / Atenas, Grecia, 1971) Rogelio López Cuenca (Nerja, Málaga, 1959) Carme Nogueira (Vigo, 1970) Olivia Plender (Londres, Reino Unido, 1977) Jorge Satorre (México DF, 1979) Klaus Weber (Sigmaringen, Alemaña, 1967)

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 053

PROJECT MOSCOW DATAS 4 xullo - 8 setembro 2013 LUGAR Salón de actos COMISARIO Alberto Carton

PROJECT MOSCOW foi unha exposición concibida como unha obra única, formada por catro videocreacións que mostran as experiencias na capital rusa de catro artistas: Marta Alvim (O Porto, 1979), Christian García Bello (A Coruña, 1986), Jacobo Bugarín (Santiago de Compostela, 1983) e Federico Vladimir Strate Pezdirc (Bos Aires, 1983). Durante varios meses percorreron, gravaron, fotografaron e viviron a cidade de Moscova a través das súas rúas e habitantes.

O resultado foi a creación dunha obra en vídeo por cada un dos artistas participantes, producidas por 9THE13LAB (Dánada Libertas, A Coruña), e un documental sobre o proxecto realizado polo cineasta Rogelio Fernández e o compositor Ismael Berdei. PROJECT MOSCOW presentouse ao público por primeira vez en decembro de 2012 no Museo de Arte Contemporánea Gas Natural Fenosa (MAC). No caso do MARCO, o proxecto exhibiuse en formato vídeo monocanle, no espazo do salón de actos.

PROJECT MOSCOW funciona como vértice no que converxen as sensibilidades de catro artistas, dende a inquietude suscitada por un ámbito urbano descoñecido para todos eles. Neste proceso, interiorizan e expoñen elementos non só creativos, senón tamén de reflexión individual sobre a pegada psicolóxica da percepción e o seu reflexo na plástica e na videoarte. A idea do desprazamento a un espazo xeográfico descoñecido ábrese a factores nos que o individuo se converte en protagonista actoral da súa propia existencia.

540

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

SALÓN DE ACTOS

ARTISTAS Marta Alvim (O Porto, 1979) Christian García Bello (A Coruña, 1986) Jacobo Bugarín (Santiago de Compostela, 1983) Federico Vladimir Strate Pezdirc (Bos Aires, 1983)

OBRAS EN EXPOSICIÓN Marta Alvim, The Death of an Owl, 2012, vídeo HD, cor, son, 9’45’’ Christian García Bello, Los Tres Estanques, 2012, vídeo HD, b/n, son, 8’25’’ Jacobo Bugarín, Carta a las generaciones futuras, 2012, vídeo HD, b/n, son, 10’46’’ Federico Vladimir Strate Pezdirc, Vladimir x3 el Grande, 2012, vídeo HD, cor, son, 24’

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 020

VIRXILIO VIEITEZ

No Espacio Fundación Telefónica, Madrid ITINERANCIA

DATAS 7 febreiro 2012 – 19 maio 2013 LUGAR Espacio Fundación Telefónica, Madrid PRODUCIÓN MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Fundación Telefónica

A maior retrospectiva dedicada ao fotógrafo galego VIRXILIO VIEITEZ, coproducida por Fundación Telefónica e o MARCO de Vigo, e que ocupou as salas da planta baixa do MARCO entre os meses de outubro de 2010 e abril de 2011, foi inaugurada o 7 de febreiro no Espacio Fundación Telefónica (Madrid), onde se exhibiu ata o 19 de maio.

A mostra, comisariada por Enrica Viganò, reúne máis de 300 imaxes, materiais orixinais do estudio do fotógrafo, vintages da época, cámaras, películas e obxectos persoais. Unha parte está dedicada ás fotografías dos documentos de identidade, realizadas sempre sobre fondo branco, que ofrecen unha representación etnográfica de gran valor. A exposición conclúe coas primeiras fotografías en cor, que marcan o avance dunha época na que a innovación tecnolóxica coincide con cambios políticos e sociais que afectan á linguaxe fotográfica.

560

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PREMIO MARCO/FRAC LORRAINE/SFKM PARA NOVOS COMISARIOS 2014 CONVOCATORIA

A finais de 2013 foi convocada a sexta edición do premio para novos comisarios, destinado a candidatos nados a partir de 1974. Nesta ocasión, o premio é convocado conxuntamente por tres entidades: o MARCO de Vigo, o FRAC Lorraine (Fonds régional d’art contemporain de Lorraine) de Metz, Francia, e o SFKM (Sogn og Fjordane Kunstmuseum) de Førde, Noruega, que por primeira vez se suma a este proxecto.

Con esta convocatoria, MARCO, FRAC Lorraine e SFKM apostan novamente pola formación de novos profesionais no ámbito do comisariado e xestión de exposicións.

O premio ofrece aos participantes a oportunidade de propor un proxecto centrado nun tema de reflexión persoal, así como a súa realización nos espazos dos tres museos.

A proposta haberá de se inscribir dentro do campo do pensamento contemporáneo e queda aberta a todas as formas de creación.

O proxecto gañador levarase a cabo en 2015: ben como un único proxecto que se presentará no FRAC Lorraine, a continuación no MARCO, e despois no SFKM; ou ben como un triple proxecto presentado simultaneamente nas tres sedes.

www.marcovigo.com www.fraclorraine.org www.sfk.museum.no

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 057

SELECCIÓN DE PRENSA

Artforum 10.2013

ABC Cultural 1.6.2013

Exit Express 2.1.2013

El Cultural.El Mundo

Faro de Vigo 9.2.2013

14.8.2013

ABC Cultural

La Voz de Galicia 7.2.2013

Atlรกntico Diario 10.3.2013

ArteContexto Digital 2.2013

Rejseliv 23.3.2013

ArtesanĂ­a de Galicia 2013

A*Desk 11.4.2013

Dardo 27.5.2013

PlĂŠtora 30.1.1

ArteContexto 22.4.2013 La Voz de Galicia 20.4.2013

Faro de Vigo 20.4.2013

FronteraD 29.4.2013

El PaĂ­s. Babelia 27.4.2013

Vigo Cultura 27.5.2013

La Voz de Galicia 25.5.2013

Atlรกntico Diario 2.3.2013

Atlรกntico Diario 26.5.2013

El Cultural 29.11.2013

Bonart 27.5.2013

Croa 30.5.2013

CulturaGalega 30.5.2013

Zona de Obras 27.5.2013

Tempos Novos 5.2013

Atlántico. Vida 2.1.2013

El País. Babelia 13.7.2013

InfoEnPunto 22.4.2013

Diario de Pontevedra ReviSta! 14.7.2013

Diario de Pontevedra ReviSta! 30.6.2013

Arte y Parte 08.2013

El Siglo 21-27.10.2013

Nuevo Estilo 6.2013 Atlรกntico 12.12.2013

ACTIVIDADES

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

PROGRAMAS PARA ESCOLARES Número total de centros: 153 Número total de escolares: 6.263

Ao longo de 2013, o departamento educativo do MARCO seguiu ofrecendo a súa programación habitual para escolares —visitas e talleres en torno ás exposicións temporais—, ademais das actividades para público familiar nas fins de semana, talleres de artista, e unha renovada oferta de cursos para adultos.

Durante o primeiro trimestre de 2013 continuou en marcha o programa ‘MISIÓN BALEA (acción!)’, en paralelo á exposición ‘A BALEA NEGRA’, que sacaba partido das múltiples posibilidades didácticas que ofrecía esta mostra. A partir de abril, baixo o nome de ‘MICROMUNDOS’, as actividades para escolares tomaron como base a exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’. Durante o percorrido por salas, especialmente adaptado ás idades e características de cada grupo, falábase sobre a idea de bosquexo, sobre os talleres dos artistas, sobre os procesos materiais e intelectuais na creación das obras de arte. Coñecimos moitas cousas sobre os mundos propios de cada un dos creadores presentes na exposición, sobre os seus intereses, puntos de atención, lugares e modos de traballo. Os contidos íanse introducindo a través de xogos de pistas, de percepción e identificación, exercicios de sinestesia, experimentos, e varias sorpresas. Despois, no noso particular ‘Laboratorio das Artes’, cada participante creaba o seu propio libro-bosquexo, inspirado nunha obra de Din Matamoro, a partir de diversos materiais dispoñibles elixidos segundo as súas preferencias.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 073

A partir de outubro, co inicio do novo curso escolar chegaron as novidades e a inauguración dunha nova exposición, ‘VERANEANTES’, e o departamento educativo traballou con novas propostas diferenciadas para o alumnado dos centros escolares. Un sinxelo bloque de escuma, a modo de mapa ou compás, guiaba aos grupos de Infantil no seu itinerario por salas, axudándolles a pensar e falar das obras expostas, para trasladarse despois ao taller e participar nunha actividade colectiva que consistía en transformar un espazo baleiro nun bosque cheo de volvoretas de cores. O título da exposición, que fai alusión a unha peza teatral na que un grupo de persoas se reunía en torno a un lugar para falar do mundo no que viven e da súa capacidade para transformalo, foi a base nas visitas de Primaria, formulando preguntas en torno aos pensamentos e ideas dos artistas participantes. O traballo coa obra de Enrique Lista Proxecto Teresa de Villar para a transmisión do coñecemento culinario continuaba no Laboratorio das Artes, onde os participantes “cociñaban” o seu prato favorito.

No caso de Secundaria, o percorrido intentaba fomentar a reflexión sobre conceptos como a presenza da obra de arte nun espazo; a memoria das formas, os obxectos e os lugares; as relacións entre tradición e modernidade; ou, no caso da instalación de Montenoso, os conceptos de mancomún, procomún, e traballo colectivo. A visita remataba, neste caso, cun exercicio individual de percepción a través dun xogo de luces e sombras, creando formas a través dunha proxección.

740

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

DIDÁCTICA XANEIRO - MAIO 2013

‘MISIÓN BALEA (acción!)’

Visitas e obradoiros para escolares Actividade complementaria da exposición A BALEA NEGRA Para grupos de infantil, primaria, secundaria e bacharelato Datas: do 16 de outubro de 2012 ao 22 de marzo de 2013 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: martes, mércores, xoves e venres de 11.00 a 13.30 ‘MICROMUNDOS’ Visitas e obradoiros para escolares Actividade complementaria da exposición O BOSQUEXO DO MUNDO Para grupos de infantil, primaria, secundaria e bacharelato Datas: do 23 de abril ao 12 de xuño de 2013 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: martes, mércores, xoves e venres de 11.00 a 13.30

Resultados cuantitativos CENTROS

ESCOLARES

xaneiro (dende o día 15)

23

870

febreiro

24

1.139

marzo

28

1.142

abril (dende o día 23)

13

490

maio

22

848

6

254

116

4.743

MES

xuño (ata o día 12)

Nº total

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 075

DIDÁCTICA

OUTUBRO-DECEMBRO 2013

‘AQUÍ E AGORA’ Visitas e obradoiros para escolares Actividade complementaria da exposición VERANEANTES Para grupos de infantil, primaria, secundaria e bacharelato Datas: do 22 outubro 2013 ao 30 maio 2014 Lugar: salas de exposición e Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: de martes a venres de 11.00 a 13.30

Resultados cuantitativos MES outubro (dende o día 22) novembro decembro (ata o día 12)

Nº total

760

CENTROS

ESCOLARES

7

242

22

979

8

299

37

1.520

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 020

DIDÁCTICA OBRADOIROS INFANTÍS E ACTIVIDADES PARA FAMILIAS Número de participantes nas actividades de fin de semana: 1.449 A atención ao público familiar —nenos a partir de 3 anos e adultos acompañantes— é unha das principais liñas de actuación do departamento educativo do MARCO. Durante o primeiro trimestre de 2013, o programa ‘MISIÓN BALEA (acción!)’ continuou sendo posible grazas á especial colaboración de DKV Seguros Médicos como entidade patrocinadora. A partir de outubro, o programa discurriu en paralelo á exposición ‘VERANEANTES’, tomando como base cada fin de semana a obra dun dos artistas participantes: o pensamento creativo, as diversas formas de observar e interpretar a realidade, as habilidades de comunicación, a importancia do traballo individual e en grupo, experimentando a un tempo con diversas técnicas e materiais, foron elementos clave no caso destes obradoiros infantís.

ACTIVIDADES DE FIN DE SEMANA XANEIRO - MAIO 2013

‘MISIÓN BALEA (ACCIÓN!)’ Actividades para familias Para nenos/as a partir de 3 anos, sós ou acompañados de persoas adultas Actividade complementaria da exposición A BALEA NEGRA Datas: do 13 outubro 2012 ao 31 marzo 2013 Horario: sábados e domingos de 12.00 a 14.00 Patrocinado por

Resultados cuantitativos MES

PARTICIPANTES

xaneiro (dende o día 12)

255

febreiro

279

marzo

324

Nº total de participantes

858

ACTIVIDADES DE FIN DE SEMANA OUTUBRO - DECEMBRO 2013

‘AQUÍ E AGORA’ Actividades e obradoiros para familias Para nenos/as a partir de 3 anos, sós ou acompañados de persoas adultas Datas: do 26 outubro 2013 ao 1 xuño 2014 Horario: sábados e domingos de 12.00 a 14.00

Resultados cuantitativos MES outubro (dende o día 25)

PARTICIPANTES 55

novembro

187

decembro (ata o día 22)

349

Nº total de participantes

591

DIDÁCTICA OBRADOIROS DE NADAL Coincidindo coas vacacións de Nadal, e por iniciativa da Concellería de Normalización Lingüística do Concello de Vigo, organizáronse no MARCO varias actividades dirixidas a público infantil, baseadas en relatos e cantigas populares, baixo o nome xenérico ‘NO NADAL, UN CONTO’.

‘NO NADAL, UN CONTO’ Para nenos/as a partir de 3 anos, sós ou acompañados de persoas adultas Datas: xoves 26 e venres 27 de decembro de 2013; xoves 2 e venres 3 de xaneiro de 2014 Lugar: Laboratorio das Artes (1º andar) Horario: de 11.30 a 13.30 Organiza: Concellería de Normalización Lingüística, Concello de Vigo / Centro de Interpretación da Oralidade

PROGRAMA NO MARCO XOVES 26 DECEMBRO ‘Ríos que falan’ / Marta Álvarez e Beatriz Varandas

VENRES 27 DECEMBRO ‘Buscando unha estrela’ / María Soliño

XOVES 2 XANEIRO ‘Contos afundidos no mar’ / Trini Puentes

VENRES 3 XANEIRO ‘O teatriño’ / María Soliño

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 081

DIDÁCTICA CURSOS PARA ADULTOS Durante o primeiro semestre de 2013 continuaron en marcha o curso sobre historia da arte en Galicia, impartido por Ana Pereira, e o de historia do cine no seu tránsito do clasicismo á modernidade, dirixido por José Manuel López.

CURSOS PARA ADULTOS XANEIRO - MAIO 2013

‘ARTE NA GALICIA DO SÉCULO XX’ 124 participantes Datas: do 24 de outubro de 2012 ao 22 de maio de 2013 Lugar: salón de actos Horario: mércores, de 19.30 a 21.00 Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: Ana Pereira Molares, coa participación de relatores externos nalgunhas sesións

‘DERIVAS DA MODERNIDADE. DO CINE CLÁSICO AO CINE MODERNO (1950-1980)’ 90 participantes Datas: do 25 de outubro de 2012 ao 9 de maio de 2013 Lugar: salón de actos Horario: xoves, de 19.30 a 21.00 Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: José Manuel López, coa participación de relatores externos nalgunhas sesións

820

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

CURSOS PARA ADULTOS

OUTUBRO - DECEMBRO 2013 ‘ARTISTAS, MECENAS E INSTITUCIÓNS. DO CLASICISMO Á CONTEMPORANEIDADE’ 114 participantes Datas: do 22 outubro 2013 ao 20 maio 2014 Lugar: salón de actos Horario: martes, de 19.30 a 21.00 Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: Ana Pereira Molares, coa participación de relatores invitados nalgunhas das sesións

‘AGUZAR O OÍDO. 23 CLAVES PARA ESCOITAR A MODERNIDADE’ 60 participantes Datas: do 16 outubro 2013 ao 30 abril 2014 Lugar: salón de actos Horario: mércores, de 20.00 a 21.00 Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo, en colaboración con Vertixe Sonora Docente: Emilio Lede Abal, integrantes de Vertixe Sonora Ensemble, e relatores invitados

‘A ORIXE DO SÉCULO XXI. TRANSFORMACIÓNS DA IMAXE E O CINE CONTEMPORÁNEOS (1990-2010)’ 98 participantes Organiza: MARCO, Museo de Arte Contemporánea de Vigo Docente: José Manuel López, coa participación de relatores invitados nalgunhas das sesións Datas: do 24 outubro 2013 ao 8 maio 2014 Lugar: salón de actos Horario: xoves, de 19.30 a 21.00

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 083

DIDÁCTICA OBRADOIROS DE ARTISTA

OBRADOIRO DE DEBUXO NA RÚA Ignacio Pérez-Jofre Actividade paralela da exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ Datas: do martes 11 ao venres 14 de xuño

Dirixido polo artista Ignacio Pérez-Jofre, o OBRADOIRO DE DEBUXO NA RÚA formulouse como unha serie de experiencias de captación do espazo urbano por medio do debuxo do natural. A proposta xurdiu como actividade paralela da exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’, na que este artista está presente con traballos realizados na súa maioría no espazo urbano.

O obxectivo fundamental era estimular nos participantes a observación da vida na cidade, como lugar de confluencia de persoas, construcións, estruturas, actividade económica, relación social, vías de tránsito, sistemas de comunicación, símbolos, canalizacións, redes de enerxía, etc. O debuxo formúlase como unha ferramenta idónea pola súa inmediatez e portabilidade; concretamente, o uso dun debuxo figurativo realizado in situ tende ao desenvolvemento das capacidades de comprensión visual e configuración cognitiva da escena.

O obradoiro organizouse en catro sesións nas que se propoñían exercicios específicos baseados en diferentes motivos —transeúntes, arquitecturas, vehículos, etc.— ou en condicións de realización da obra (restricións temporais e/ou espaciais, indicacións respecto aos útiles, interacción coa contorna, etc.). Estes exercicios estaban baseados na propia práctica de Ignacio Pérez-Jofre de pintar e debuxar no espazo urbano, e nutríanse tamén das súas experiencias e observacións como profesor de pintura na Facultade de Belas Artes de Pontevedra. Cada sesión de traballo práctico na rúa estivo precedida dunha breve introdución e seguida dunha posta en común do realizado.

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

FESTA DIM

DÍA INTERNACIONAL DO MUSEO 2013 “MUSEOS (MEMORIA+CREATIVIDADE)=PROGRESO SOCIAL” Datas: venres 17, sábado 18 e domingo 19 de maio Un ano máis, o MARCO sumouse á celebración do Día Internacional do Museo, ofrecendo unha programación especial o venres 17 (Día das Letras Galegas), sábado 18 e domingo 19, con actividades para públicos de todas as idades, que se sumaban ás exposicións en salas. Nesta edición 2013 o DIM tivo como lema “Museos (memoria+creatividade)=progreso social”. Unha ecuación que fala de conceptos esenciais para definir o Museo de hoxe en día, como a necesidade de conciliar a súa misión tradicional de conservación da memoria, coa creatividade necesaria para a súa renovación e para o desenvolvemento cultural.

Xunto ás visitas guiadas ás exposicións, a programación do DIM 2013 no MARCO incluíu obradoiros infantís para público familiar, concertos de música de cámara en colaboración co Conservatorio Profesional de Música de Vigo, e a presentación da performance ‘Lampíricos’, do creador galego Antón Lopo. Ademais, a tenda-librería Rescrómica ofreceu no vestíbulo principal libros e catálogos a prezos especiais.

PROGRAMACIÓN E ACTIVIDADES ANTÓN LOPO. ‘LAMPÍRICOS’ Unha performance de Antón Lopo, alcume co que se coñece a unha das voces máis radicais da poesía galega actual. En Lampíricos conflúen varias liñas de traballo que Lopo despregou nos últimos anos; desde a oralidade e a poesía textual, á videocreación e a poesía conceptual, pasando pola performance ou a lírica salvaxe.

Horario: venres e sábado, ás 19.00 Lugar: salón de actos

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 087

‘MICROMUNDOS’ Obradoiros infantís Contacontos, xogos e experimentos creativos en torno a varias das obras presentes na exposición ‘O bosquexo do mundo’, como as de Marta Bran, Din Matamoro, Tamara Feijoo, Bosco Caride ou Ignacio Pérez-Jofre.

Horario: venres, sábado e domingo, de 12.00 a 14.00 Lugar: Laboratorio das Artes

‘BOSQUEXOS E SONS’ Visitas guiadas ás exposicións Percorridos guiados polas instalacións sonoras de Massimo Bartolini, e polos espazos da planta baixa, na compaña dos monitores de sala.

Horario: venres, sábado e domingo, ás 13.00, ás 17.00 e ás 20.00

TENDA-LIBRERÍA RESCROMICA Libros e catálogos a prezos especiais

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 020

CONCERTOS DO ALUMNADO DO CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA DE VIGO Concertos de música de cámara a cargo de alumnado do Conservatorio Profesional de Música de Vigo, en lugares non habituais e zonas de tránsito de visitantes.

Horario: venres ás 18.00; sábado ás 12.00 e ás 18.00 Lugar: rotonda central (panóptico)

VENRES 17 MAIO, ÁS 18.00

Concerto gaita A miña burriña. Tradicional. Arranxo: Lois Prado Lois Prado (gaita), Xurxo Gándara (gaita) Dúo de gaitas para primeiro concerto fin de carreira. David Bellas Lois Prado (gaita), Xurxo Gándara (gaita), Marina Fernández (tamboril) Olhos de auga. Paulo González Xurxo Gándara (gaita)

SÁBADO 18 MAIO, ÁS 12.00

Dúo frauta e clarinete Dúo. Kummer Choros nº 2. H. Villalobos Elegía. I. Stravinsky Andrés Montenegro (frauta), Paula Lago (clarinete) Dúo clarinete e fagot Dúo WoO27. L. V. Beethoven Sofie-Vals. A. Dich Elia Veloso (clarinete), Sabina Portela (fagot)

Postludio Indigestat. Pablo Torneiro. Arranxo: Lois Prado SÁBADO 18 MAIO, ÁS 18.00 Lois Prado (gaita) Quinteto de vento Suite Le bourgeois gentilhomme. F. Bartos Cançón nona do mimo morto, olhai-olhai. Paulo Allegro. E.Sienicke González Opus Number ZOO. L. Berio [1. Danza campestre / Lois Prado (gaita), Xurxo Gándara (gaita), Xosé 2. El Caballo / 3. El ratón / 4. El Gatito] Miguélez (gaita) Canto de Pena. Milo Romero. Arranxo: Lois Prado Lois Prado (gaita en Sol), Xurxo Gándara (gaita), Xosé Miguélez (gaita)

Pablo Rouco (frauta), Paula Davila (oboe), Ignacio Da Vila (clarinete), Isis Figueiras (fagot), Ángela Freiría (trompa)

Bretogal. Xurxo Fernández Lois Prado (gaita), Xurxo Gándara (gaita), Marina Fernández (tamboril)

900

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

A NOITE BRANCA

‘A NOITE BRANCA’ Noite de portas abertas e programación de actividades especiais Data: venres 9 agosto Organiza: Concellería de Cultura e Festas, Concello de Vigo

No verán 2013, a Concellería de Cultura e Festas do Concello de Vigo promoveu un novo programa baixo o nome A NOITE BRANCA, encadrado na oferta ‘Vigo en Festas 2013’. que tivo lugar o venres 9 de agosto. Unha iniciativa cuxo obxectivo foi salientar o patrimonio e actividades dos centros que forman parte da Rede Museística e Expositiva do Concello de Vigo (Museo Quiñones de León, Verbum-Casa das Palabras, Pinacoteca Francisco Fernández del Riego, Casa Galega da Cultura, Casa das Artes, Fundación Laxeiro, Museo Liste-Etnográfico de Vigo, CAT-Centro de Artesanía Tradicional, e MARCO), dende unha perspectiva novidosa, nun horario amplo e singular, procurando maiores atractivos para a cidadanía viguesa e para as persoas que visitan a cidade nestas datas.

Ademais da ampliación do horario de apertura dos centros ata as dúas da madrugada do sábado, e a oferta dun bus turístico, o programa incluíu unha serie de actividades paralelas como visitas guiadas, visitas teatralizadas, inauguración da exposición ‘NOWHERE. Propostas fóra de lugar’ na Casa das Artes, concertos, e varias actividades na rúa Príncipe e na contorna do edificio do MARCO. As asociacións de comerciantes do Casco Vello e da zona Progreso sumáronse tamén a esta iniciativa coa apertura dos seus establecementos en horario de madrugada, o que contribuíu ao gran éxito de público desta iniciativa cultural.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 091

FESTA 11º ANIVERSARIO

FESTA ANIVERSARIO ‘11XMARCO’ Eventos especiais e celebración da Festa Aniversario durante a fin de semana, con actividades para públicos de todas as idades Datas: do 15 ao 17 de novembro

O 13 de novembro de 2013, o MARCO cumpriu once anos dende a súa apertura ao público en 2002. Con motivo desta celebración, o venres 15, sábado 16 e domingo 17 de novembro tivo lugar a Festa do 11º Aniversario, cun programa de actividades para públicos de todas as idades. Para esta ocasión, o Museo permaneceu aberto ao público nun horario máis amplo do habitual: o sábado ata as dúas da madrugada; e o domingo ata as 21.00. Ademais, este ano a Agrupación de Amigos do MARCO —creada en 2003— tivo un protagonismo especial, coa celebración do seu 10º Aniversario.

920

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PROGRAMACIÓN E ACTIVIDADES REGION 0 The Latino Video Art Festival of New York NYU New York University Selección de vídeos monocanle, representativa das tendencias actuais no ámbito da creación audiovisual.

Horario: en continuidade, venres de 11.00 a 14.30 e de 17.00 a 19.00; sábado de 11.00 a 14.30; domingo de 11.00 a 14.30 e de 17.00 a 21.00 Lugar: salón de actos Organiza: Laura Turégano Comisariado e selección: Eva Mendoza Chandas Xurado mencións especiais: Chus Martínez, Octavio Zaya

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 093

ARTISTAS 3º Proxecto de visibilización das obras das alumnas da Facultade de Belas Artes da Universidade de Vigo Exhibición de postais, a disposición do público, das obras participantes neste proxecto promovido pola Unidade de Igualdade da Universidade de Vigo Comisariado: Almudena Fernández Fariña e Mar Caldas Lugar: vestíbulo principal Datas: a partir do mércores 13 de novembro Organiza: Unidade de Igualdade da Universidade de Vigo

PRESENTACIÓN DO PROXECTO ARTISTAS Coa participación de Anabel G. Penín (directora da Unidade de Igualdade da Universidade de Vigo), Almudena Fernández Fariña e Mar Caldas (comisarias do proxecto) Horario: venres ás 20.00 Lugar: salón de actos

940

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

ASOLAGADOS Proxección documental Coloquio coa participación do director David Vázquez e Afonso Eiré Galicia / 2013 / 60 min.

Horario: sábado ás 17.00 Lugar: salón de actos Equipo ‘Coa auga ó pescozo’: David Vázquez (dirección e montaxe), Luis A. García (son), Humberto Novoa (cámara), Cristina López (produción e promoción)

‘1+1 = 11?’

Obradoiros infantís para público familiar Para nenos/as a partir de 3 anos sós ou acompañados de persoas adultas Horario: sábado e domingo de 12.00 a 14.00 e de 18.00 a 20.00 Lugar: Laboratorio das Artes (1º andar)

‘11 ANOS DO MARCO’ Visitas guiadas por salas Horario: venres, sábado e domingo ás 12.30, 17.30 e 19.00 Lugar: salas de exposición da planta baixa e do 1º andar

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 095

O ESTADO SALVAXE. ESPANHA 1939 Performance Pablo Fidalgo Lareo Ciclo ‘Material Memoria’ de artes escénicas e cine [Exposición VERANEANTES] Horario: venres e sábado, ás 19.30 Lugar: Patio 1 (planta baixa)

AAM. CELEBRANDO UNHA DÉCADA Brinde dos Amigos do MARCO acompañado de presentacións, con motivo do 10º Aniversario da Agrupación Horario: venres ás 21.00 Lugar: Rotonda central / panóptico (planta baixa) Coa colaboración de:

FESTIVAL VERTIXE VIGO’13 A CAIXA ACÚSTICA Concerto Open End Vertixe Sonora Ensemble: Diego Ventoso (percusión), Celia Adrián (acordeón) Horario: sábado ás 23.00 Lugar: MARCO restaurante&café

960

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PECHA KUCHA NIGHT VIGO. VOL. 3 Presentación de proxectos e iniciativas en formato 20x20 Horario: sábado ás 21.00 Lugar: salón de actos Organiza: CastroFerro e Indigo arquitectura Pilar Alonso (pintura) Shooter Magazine (photomobile magazine) AnsedeQuintáns (arquitectura) Miguel Oliveira (cociña) A&Y (edición vídeo) Jandro Villa (deseño moda) Maya Kapouski (fotografía) Silvia&Guy (estilismo) Enrique Lista (arte) Amil López (nutrición)

ESPECIAL ANIVERSARIO NA TENDA-LIBRERÍA RESCRÓMICA Horario: sábado de 11.00 a 14.30 e de 17.00 a 02.00; venres e domingo de 11.00 a 14.30 e de 17.00 a 21.00 Lugar: Tenda-librería RESCRÓMICA (vestíbulo principal)

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 97

CONCERTOS E FESTIVAIS

ALT’13. FESTIVAL ALTERNATIVO DAS ARTES ESCÉNICAS DE VIGO

CONCERTOS E FESTIVAIS

ALT’13. FESTIVAL ALTERNATIVO DAS ARTES ESCÉNICAS DE VIGO Datas: venres 8 e sábado 9 de marzo Lugar: salón de actos Horario: ás 20.00 Organiza: Concellería de Cultura e Festas, Concello de Vigo / Noescafé Teatro Asociación Cultural

Do 7 ao 10 de marzo tivo lugar en Vigo a nova edición do ALT, Festival Alternativo das Artes Escénicas. As obras programadas no MARCO desenvolvéronse no espazo de salón de actos na fin de semana.

PROGRAMA NO MARCO VENRES 8 MARZO Amaranta Velarde (Cataluña-Holanda) Lo natural_Danza [III Ciclo de Mulleres Creadoras] SÁBADO 9 MARZO Roberto Gª de Mesa. Soluciones Dramáticas (Illas Canarias) Hamlet Post-Scriptum_Teatro de creación

98 0 0 MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

IMAXINA SONS 2013 9º Festival de Jazz de Vigo CONCERTOS E FESTIVAIS

IMAXINA SONS 2013. 9º FESTIVAL DE JAZZ DE VIGO Datas: do luns 1 ao venres 5 de xullo Lugar: salón de actos (concertos) e Laboratorio das Artes (Academia de sons) Organiza: Concellería de Cultura e Festas, Concello de Vigo

Na súa novena edición, o Festival de Jazz Imaxina Sons combinou o seu programa de concertos cunha nova liña de actuación. Baixo o nome ‘Academia de sons’, inaugurouse unha serie de concertos didácticos e obradoiros; un lugar onde experimentar, aprender e divertirse, dirixido a públicos de todas as idades.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 0 99

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PROGRAMA NO MARCO CONCERTOS LUNS 1 XULLO Hyperpotamus O xogo vogal do home-orquesta, Jorge Ramírez Escudero MARTES 2 XULLO Molimo Chefa Alonso (saxo soprano), Barbara Meyer (violonchelo), Cova Villegas (voz) MÉRCORES 3 XULLO SSS-Q Susana Santos Silva (trompeta), Jorge Queijo (batería)

‘ACADEMIA DE SONS’ OBRADOIROS E CONCERTOS DIDÁCTICOS MARTES 2 XULLO ‘Achegamento á improvisación e ao jazz’ Chefa Alonso Para público a partir de 12 anos MÉRCORES 3 XULLO ‘Cacharrófono’ Taller Sonoro Premusical Para público de 6 a 12 anos XOVES 4 XULLO ‘Dalle á manivela!’

Germán Díaz Para público a partir de 9 anos VENRES 5 XULLO ‘Cabaré & Jazz’ Iria Pinheiro Para público a partir de 18 anos

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 101

CHÁMALLE X

CONCERTOS E FESTIVAIS

CHÁMALLE X X Xornadas de Arte de Acción Félix Fernández. EL GUARDIÁN Data: 27 de setembro Lugar: salón de actos Organiza: Facultade de Belas Artes da Universidade de Vigo, en colaboración co MARCO

O Festival Chámalle X chegou este ano á súa décima edición, cunha selección dos artistas galegos que pasaron polo Festival nestes dez años de traxectoria ininterrompida. A xornada de clausura tivo lugar no salón de actos do MARCO, coa performance titulada ‘EL GUARDIÁN’, de Félix Fernández.

102

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

VERTIXE VIGO’13 CONCERTOS E FESTIVAIS VERTIXE VIGO’13 Concertos e obradoiros no MARCO VERTIXE VIGO’13 é unha nova proposta de concertos e actividades que ofrece unha panorámica ampla da creación sonora internacional. Organizada por Vertixe Sonora — un dos colectivos máis destacados na súa aposta pola música contemporánea e polo diálogo e a confluencia entre música e outras artes— en cooperación con Musicadhoy, conta coa colaboración do MARCO, onde tivo lugar unha parte dos concertos e obradoiros. Agrupada en diferentes bloques, a programación desenvólvese en varios puntos da cidade e abrangue concertos de música contemporánea, música electrónica, música improvisada, intervencións en espazos públicos, instalacións sonoras, obradoiros especializados, cursos de divulgación e actividades de dinamización para os máis novos.

18 OUTUBRO

1 NOVEMBRO

Concerto

Concerto

Carlos Suárez + Miguel Negrão

Ulobit + kanukananina (Miguel

Salón de actos

Pipa) Salón de actos

19 E 20 DE OUTUBRO

2 E 3 DE NOVEMBRO

Obradoiro

Obradoiro

Miguel Negrão

Miguel Pipa

‘Introdución ao ámbito de audio

‘Circuit Bending’

dixital SuperCollider’

Salón de actos

Salón de actos

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 0103

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

FESTIVAL SINSAL 2013

CONCERTOS E FESTIVAIS

Un ano máis, o MARCO colaborou con SINSALAUDIO acollendo nas súas instalacións unha parte dos concertos deste Festival de referencia da música e o son dos nosos días.

AMATORSKI Venres 29 novembro Lugar: salón de actos Organiza: SINSALaudio, en colaboración co MARCO

ANNA CALVI Sábado 14 decembro Lugar: salón de actos

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 0105

PROGRAMACIÓN AUDIOVISUAL

REGION 0 THE LATINO VIDEO ART FESTIVAL OF NEW YORK NYU New York University Datas: 15, 16 e 17 de novembro de 2013 Lugar: salón de actos Organización: Laura Turégano Comisariado e selección: Eva Mendoza Chandas Xurado mencións especiais: Chus Martínez, Octavio Zaya

106

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Durante a fin de semana do 15, 16 e 17 de novembro, no salón de actos do MARCO presentouse a segunda edición do Festival de Videoarte Latino REGION 0. Unha selección de vídeos monocanle, representativa das tendencias actuais no ámbito da creación audiovisual, e que é resultado de múltiples enfoques conceptuais e procesais dos seus creadores, dentro dunha mostra na que teñen cabida diversas formas de expresión dentro da videoarte.

Enrique Piñuel, Enric Socias, Verónica Ruth Frías, Lois Patiño, Marcia Beatriz Granero, Albert Merino, Quintín Rivera-Toro, Tamara Kuselman, Azahara Cerezo, Claudia de la Torre e Takako Oishi, Luis Bezeta, Jaime de la Jara, Beatriz Albuquerque, Antonio Ortuño, Inés García Gómez, Pablo Fernández Pujol, Ximena Labra e Lucas Caraba, Cristina Ghetti, Antonio Savinelli, C. L. Salvaro, Ilich Castillo, Santiago Parres (EZO), Viviana Díaz, Casilda Sánchez, Fernando Baena e Marianela León, Julia Martos Ramírez, Rosalía Banet, David Catá, Freddy Clavijo, Marcello Mercado, Jose Soto, Ralph Kistler, Santi González, Fernando José Pereira, Manuel Saiz, Javier Marisco, Eli Cortiñas, Ninfa Sánchez e Karen Vilchis, Luis Gárciga, Celeste Rodríguez, Félix Fernández, Diego Arias, Magdalena Cernadas, Bárbara Fluxá en colaboración con Fernando Martín e Jose Bernal, Rubén Blanco Alderete, Elvira Palazuelos e Emilio Lizcano, Katherinne Fiedler, Emilio Chapela, Glendalys Medina, Manuela Viera Gallo, Arantxa Boyero, Mario Sarramián (mao sian), pekin es (Ainara LeGardon, Rubén Gutiérrez del Castillo & Mario Sarramián), Lucía Pizzani, Zoé T. Vizcaíno, Javier Velázquez Cabrero, Amparo Garrido, Agustín Puente, Rita Rodríguez, Daniel Duda, Iván Cortázar, Yaima Carrazana, Fernando Rubio Ahumada, Simón Pacheco, Xavier José Cunilleras, Ana Esteve Reig, Guillermo Daldovo, Sergio Ojeda, Iván Pérez Vidal, Alejandra Pombo Suárez, María Cañas, Carlos Rodríguez-Méndez, Luciano Piazza, Sebastián Cabrera, Jorge Varela e Andrea Vázquez, DETEXT en colaboración con Mendetz, Juan López, Romy Pocztaruk

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 107

CESIÓN E ALUGUER DE ESPAZOS

CONFERENCIA ‘A EUROPA DAS NACIÓNS’ Organiza: Grupo Alianza Libre Europea, Parlamento Europeo Data: 27 febreiro 2013 Lugar: salón de actos LECTURAS DE TEXTOS E POEMAS DE ROSALÍA DE CASTRO Organiza: AELG, Asociación de Escritores en Lingua Galega Data: 23 febreiro 2013 Lugar: vestíbulo principal ACTO HOMENAXE 40º ANIVERSARIO DA FOLGA XERAL DO 72 EN VIGO Organiza: Sindicato Nacional CCOO de Galicia, Unión Comarcal CCOO de Vigo Data: 15 marzo 2013 Lugar: salón de actos ENTREGA PREMIOS 11ª EDICIÓN CONCURSO INTERNACIONAL DE DEBUXO INFANTIL AQUALIA Organiza: AQUALIA S.A., en colaboración co Concello de Vigo Data: 22 marzo 2013 Lugar: salón de actos PRESENTACIÓN FEIRA DO VIÑO DO RIBEIRO Organiza: Concello de Ribadavia, en colaboración co Concello de Vigo Data: 18 abril 2013 Lugar: salón de actos CHARLA-COLOQUIO: ‘MEMORIAS DE ÁFRICA: KENIA E A GRAN MIGRACIÓN’, POR JOSÉ LUIS RIVERA Organiza: Axencia de Viaxes Bives Tour Data: 7 maio 2013 Lugar: salón de actos ACTO DE DESPEDIDA ALUMNADO 4º ESO Organiza: Colegio Estudio S. L. Data: 10 maio 2013 Lugar: salón de actos PROXECCIÓN DOCUMENTAL: ‘RECUPERANDO A ROBERTO VIDAL BOLAÑO’, DE GONZALO ENRÍQUEZ VELOSO Con motivo do Día das Letras Galegas Organiza: Asociación Cultural Albatros Data: 28 maio 2013 Lugar: salón de actos CHARLA-COLOQUIO: ‘ROSALÍA DE CASTRO E VIDAL BOLAÑO: UNHA VISIÓN NOS ESPELLOS DO CALEXÓN DO GATO’, POR UXÍA BLANCO E XAVIER CASTRO Con motivo do Día das Letras Galegas Organiza: Concello de Vigo, Concellería de Normalización Lingüística Data: 29 maio 2013 Lugar: salón de actos II FESTIVAL PRIMAVERA DO CINE. VIGO Programa B: curtametraxes Organiza: Concello de Vigo, Concellería de Cultura, Festas e Museos / Festival Primavera do Cine Data: 30 maio 2013 Lugar: salón de actos

108 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PRESENTACIÓN TURISMO DO PORTO: ‘FESTAS DE SÃO JOÃO E CIRCUITO DE BOAVISTA’ Organiza: Câmara Municipal do Porto / Turismo Porto e Norte de Portugal, en colaboración co Concello de Vigo, Área de Turismo Data: 13 xuño 2013 Lugar: salón de actos HOMENAXE A LUISA FERNÁNDEZ Organiza: Colectivo Violeta, Marcha Mundial das Mulleres e asociacións cidadás, en colaboración coa Concellería de Igualdade, Concello de Vigo Data: 19 xuño 2013 Lugar: salón de actos CHARLA-COLOQUIO: ‘O LEGADO CELTA E OS MISTERIOS DA BRETAÑA FRANCESA’, POR VÉRONIQUE CALVEZ, DIRECTORA ALLIANCE FRANÇAISE, VIGO Organiza: Axencia de Viaxes Bives Tour Data: 25 xuño 2013 Lugar: salón de actos CONFERENCIA ÁNGELES ÁLVAREZ. ‘A CRISE E OS VALORES’ Organiza: Concellería de Igualdade, Concello de Vigo, no contexto das actividades programadas na Semana do Orgullo Data: 27 xuño 2013 Lugar: salón de actos GRAVACIÓN ENTREVISTAS DOCUMENTAL AELG Organiza: AELG, Asociación de Escritores en Lingua Galega Data: 30 agosto 2013 Lugar: biblioteca-centro de documentación ENTREGA DE PREMIOS FESTIVAL DE XADREZ Organiza: Fundación VCB, Vigo Convention Bureau, Turismo de Vigo Data: 16 setembro 2013 Lugar: salón de actos ‘CONCIERTO DISLOCADO’. Emisión en streaming Organiza: Asociación Cultural-Xuvenil Plastic Crowds Data: 20 setembro 2013 Lugar: salón de actos PRESENTACIÓN DO TRABALLO DISCOGRÁFICO ‘VILLA-LOBOS A NEW WAY’ Organiza: Alberto Conde e Karonte records, coa colaboración da Secretaría Xeral de Cultura, Educación e O.U., Xunta de Galicia Data: 3 outubro 2013 Lugar: salón de actos PRESENTACIÓN DO LIBRO ‘MIS PADRES: ROMEO Y JULIETA’, DE PABLO FIDALGO LAREO Interveñen: Xosé Mª Álvarez Cáccamo e Pablo Fidalgo Lareo Organiza: Editorial Pre-textos Data: 4 outubro 2013 Lugar: salón de actos PRESENTACIÓN DO LIBRO ‘ÉVAME’, DE CARLOS OROZA Organiza: Editorial Elvira /Café ‘Detrás do Marco’ Data: 5 outubro 2013 Lugar: salón de actos CHARLA-COLOQUIO: ‘ARGENTINA: NATURALEZA Y TANGO’, POR ALFONSO POLVORINOS Organiza: Axencia de Viaxes Bives Tour Data: 8 outubro 2013 Lugar: salón de actos XORNADA PRESENTACIÓN BANCA PRIVADA Organiza: Bankinter S.A. Data: 14 novembro 2013 Lugar: salón de actos VIKUL. ENCONTRO DE DANZA URBANA Organiza: CoreoMagazine S.L. Data: 6, 7 e 8 de decembro 2013 Lugar: salón de actos XORNADA PRESENTACIÓN PRODUCTOS E SERVIZOS Organiza: Barclays Bank S.A. / Garrigues Abogados y Asesores Tributarios Data: 16 decembro 2013 Lugar: salón de actos

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 109

BIBLIOTECA - CENTRO DE DOCUMENTACIÓN

Durante 2013, a Biblioteca-Centro de Documentación do MARCO continuou a súa actividade como servizo gratuíto cuxo obxectivo é proporcionar información bibliográfica, hemerográfica e audiovisual sobre a arte e a cultura contemporánea —cara aos seus socios e usuarios e tamén aportando documentación para o traballo interno dos departamentos—, ademais dos servizos de consulta en sala, acceso a Internet, actividades de difusión e envío de boletíns electrónicos.

O ano 2013 marcou un período de continuidade en canto aos traballos realizados na Biblioteca-Centro de Documentación, xa que se afianzou a elaboración de dossiers dixitais das exposicións e o mantemento da base de datos de medios que se iniciara en 2012.

Así mesmo, continuouse coa publicación do boletín de convocatorias e coa edición da páxina web do museo, ademais dos traballos propios de xestión interna e de atención ao público, control de fondos e subscricións.

VISITANTES E USUARIOS

Ao longo de 2013 a Biblioteca-Centro de Documentación tivo un total de 2.533 usuarios durante os 164 días que estivo aberta ao público. Estanse a observar certos cambios en canto ao perfil de visitantes ou usuarios, que cada vez son máis especializados; persoas que traballan cos seus portátiles en salas, combinando o uso da rede WIFI coa consulta de fondos para completar información.

xa

n

e fe iro br ei ro m ar zo ab ri l m ai o xu ñ o xu ll ag o os se to te m b ou ro tu n ov bro em de b ce ro m br o

350 300 250 200 150 100 50 0

110 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

INTERCAMBIO DE PUBLICACIÓNS E FONDO DOCUMENTAL

O intercambio automático, é dicir, o acordo polo que se envían e reciben todas as publicacións entre os centros asinantes do devandito acordo, realizouse con 44 entidades de ámbito autonómico, estatal e internacional. Por este medio recibiuse en 2013 un total de 70 publicacións. En canto ao intercambio selectivo —petición e doazón libro por libro—, mantívose tamén aberta esta opción con 123 centros, recibíronse 8 e enviáronse 3 catálogos.

A doazón, tanto por parte do MARCO como doutros centros, é a terceira vía de ingreso de fondos bibliográficos, ademais das adquisicións, que en 2013 só se realizaron de forma puntual para catálogos relacionados coas exposicións temporais. En canto a doazóns, mantívose o acordo con 171 centros e recibíronse 33 publicacións.

Respecto ao fondo documental, este ano incrementouse unicamente en 11 títulos, debido en boa parte a cuestións de espazo e capacidade. A pesar diso, o fondo bibliográfico ofrece ao termo do ano 2013 un reconto de 6.734 volumes. Por último, os datos relativos á hemeroteca mostran un total de 100 publicacións periódicas de ámbito autonómico, estatal e internacional, recibidas por medio de subscricións e doazóns.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 111

BOLETINS ELECTRÓNICOS Un ano máis, continuaron editándose os boletíns electrónicos onde se recollen as convocatorias máis interesantes relativas a subvencións, cursos e premios relacionados coa arte. En total, en 2013 enviáronse 9 boletíns aos socios subscritores, que foron publicados tamén na sección correspondente da web do MARCO.

ACTIVIDADES Exposición bibliográfica e dixital ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’

Do 19 de abril ao 15 de setembro de 2013 Selección de catálogos individuais e colectivos dos artistas participantes na exposición. En formato dixital, referencias web coas entrevistas, artigos, reportaxes e vídeos máis relevantes.

Exposición bibliográfica e dixital ‘VERANEANTES’

Do 11 de outubro de 2013 ao 8 de xuño de 2014 Selección de catálogos individuais e colectivos, e documentación exhaustiva en formato dixital sobre os artistas presentes na exposición, coas entrevistas, artigos, reportaxes e vídeos máis relevantes.

112

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

LIBROS LIBRES! Bookcrossing 2013

O 23 de abril, coincidindo co Día Internacional do Libro, o MARCO uniuse unha vez máis á experiencia de Bookcrossing na que participaron 61 museos e centros de arte de todo o mundo. Unha campaña de liberación de libros na que encheron as cidades con volumes de diferentes disciplinas, procedentes da bolsa de duplicados das súas bibliotecas.

Os museos e centros participantes puxeron en circulación máis de 3.000 “libros libres” coa intención de que os que os recollan, gocen da súa lectura e volvan liberalos noutro punto distinto do mundo. No caso do MARCO liberáronse use un total de 40 catálogos en distintos puntos da cidade de Vigo, nunha iniciativa promovida pola Biblioteca-Centro de Documentación do Museo.

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0113

AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Neste ano 2013, a Agrupación de Amigos do MARCO cumpriu os seus primeiros dez anos dende a súa fundación no mes de setembro de 2013.

Resulta ilusionante volver a vista atrás para comprobar cantas cousas pasaron dende entón, cantas persoas se animaron a participar neste proxecto colectivo, e quizais sexa tamén a mellor ocasión para recordar, cun agradecemento emocionado, a aquelas que xa non están entre nós.

Dez anos non son moitos pero si suficientes para un primeiro balance do que a nosa Agrupación representa, e síntome orgullosa de poder compartir con todos vós tan grata experiencia. É certo que as dificultades non remataron, que os nosos recursos seguen sendo limitados, e aínda así cada ano temos ocasión de reflectir nestas páxinas un resumo de todas as actividades levadas a cabo pola Agrupación, o que demostra que seguimos activos e con plena confianza no futuro.

O pasado mes de novembro tivemos oportunidade de celebrar o noso décimo aniversario coincidindo co undécimo do Museo. Nunha ocasión tan especial, abrimos o espazo do panóptico para un brinde conxunto dos membros da Agrupación. Varios dos asistentes animáronse a lembrar e compartir as súas experiencias máis significativas e entrañables e, como fondo, mostrábase unha proxección das imaxes máis representativas das actividades da Agrupación ao longo destes anos. Tamén, nesa mesma data, contamos coa xenerosa colaboración de Faro de Vigo, que se sumou á celebración publicando unha páxina con todos os nomes dos membros da Agrupación.

Neste ano 2013, gustaríame transmitir un agradecemento moi especial á Axencia de Viaxes Bives Tour, que no mes de maio se incorporou á nosa Agrupación como Entidade Amiga, iniciando así unha liña de colaboración cun programa que xunta a paixón por viaxar co interese polas iniciativas culturais e artísticas.

Precisamente, entre os contidos desta Memoria de Actividades destacaría a marabillosa viaxe a Istambul e Capadocia con ocasión da Bienal de Arte Contemporánea, a viaxe a Pompeia organizada pola FEAM, o éxito das excursións a lugares como O Porto, A Coruña, e a Bienal de Vilanova de Cerveira, así como as visitas aos talleres de Ignacio Pérez-Jofre, Berta Cáccamo e Din Matamoro, que nos permitiron coñecer de primeira man o traballo destes artistas, participantes na exposición ‘O bosquexo do mundo’.

Un ano máis, os encontros literario-gastronómicos do ‘Café Voltaire. O sabor das Letras’, organizados en estreita colaboración coa Fundación Carlos Casares, suscitaron grande interese entre os asistentes, grazas ao labor de Gustavo Adolfo Garrido, de Miguel Valverde, e do MARCO restaurante&café, que unidos á profesionalidade dos relatores invitados, os converten nun referente cultural na nosa cidade.

Realmente, foi un 2013 moi especial. Grazas Amigos.

116

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

Daniela Sarraino Presidenta Agrupaci贸n de Amigos do MARCO

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013

117

ACTIVIDADES AAM 2013

VISITAS GUIADAS AAM: VISITAS GUIADAS Visitas guiadas ás exposicións temporais do MARCO ‘Massimo Bartolini. HUM’ 1 marzo Visita á exposición, guiada polo artista e pola comisaria, Anna Cestelli Guidi ‘A BALEA NEGRA’ 1 febreiro Encontros ‘A BALEA NEGRA’ ‘A BALEA NEGRA’. Encontro no MARCO (I) 15 marzo Charla-visita á exposición ‘A BALEA NEGRA’, con Pedro de Llano, Alberte Pagán, Paco García e Manuel Méndez ‘A BALEA NEGRA’. Encontro no MARCO (II) Charla sobre a exposición ‘A BALEA NEGRA’, con Pedro de Llano, Manuel Sendón e Xan Cancelas ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ 19 abril Visita á exposición, guiada polos comisarios, Ángel Cerviño e Alberto González-Alegre ‘PATRICIA ESQUIVIAS. Todas as tradicións son inventadas’ 24 maio Visita á exposición, guiada pola artista e pola comisaria, Agar Ledo Arias ‘UNHA MÁQUINA DESEXA INSTRUCIÓNS COMO UN XARDÍN DESEXA DISCIPLINA’ 13 setembro, ás 19.00 Visita á exposición guiada pola comisaria, Catalina Lozano 13 setembro, ás 18.00 Charla do artista Jorge Satorre, participante na exposición ‘VERANEANTES’ 11 outubro Visita á exposición, guiada polos comisarios Iñaki Martínez Antelo e Agar Ledo Arias

118

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

‘MARCO EXTRAMUROS’ AAM: VISITAS GUIADAS Programa de visitas a exposicións en galerías e centros de arte, guiadas por Begoña Ante Álvarez 12 xaneiro Después de esa montaña hay un lugar, de Radiolópez_Galería Bacelos, Vigo Colectiva de Navidad_Galería Lilliput, Vigo 2 febreiro Afluentes 80_Centro Cultural Novagalicia Banco, Vigo 2 marzo Excursión a O Porto, Portugal: Noites brancas, de Julião Sarmento_Fundação Serralves Veículo, de Pedro Casqueiro_ Galería Fernando Santos I don’t bother you don’t bother me, de Pedro Quintas_ Galería Fernando Santos Civic Pride, de Dan Rees_ Galería Nuno Centeno Diário de Viagem - No caminho de Santa Fé, de Júlio de Matos_Galería Serpente

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 119

6 abril Excursión á Coruña: Quadratura, de Daniel Canogar_MACUF True Colors, de José Andrés Santiago_Galería 9the13 Ritmo mareiro, de Vari Caramés_Kiosco Alfonso 100 anos de arquitectura e deseño en Alemaña. Deutscher Werkbund_Museo de Belas Artes 11 maio We are All Alone, de João Marçal_Galería adhoc, Vigo (the)everyday [colectiva]_Galería PM8, Vigo 1 xuño La Unió dels Oceans, de Fina Miralles _Galería PM8, Vigo Reflexarte [colectiva]_Centro Cultural Novacaixagalicia, Vigo 5 outubro Doble vertiente, de Arrieta/Vázquez _Galería adhoc, Vigo Cacharritos, de Chelo Matesanz_Galería Lilliput, Vigo

‘COÑECES A TÚA CIDADE, COÑECES O TEU CONTORNO?’ AAM: VISITAS GUIADAS Percorridos pola cidade de Vigo e outros lugares de Galicia 19 xaneiro Visita á exposición de Manuel Colmeiro na Pinacoteca Municipal, guiada por Carlos L. Bernárdez, comisario da exposición 25 maio Visita á arquitectura do CUVI (Campus Universitario de Vigo), guiada por Héctor Álvarez, director do Departamento Técnico de Obras da Universidade de Vigo 19 setembro Visita á arquitectura do CUVI (Campus Universitario de Vigo), guiada por Héctor Álvarez, director do Departamento Técnico de Obras da Universidade de Vigo Outras visitas guiadas 25 xaneiro Visita guiada á exposición ‘Jessica Stockholder’, na Fundación Barrié, Vigo

120

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

‘CAFÉ VOLTAIRE. O SABOR DAS LETRAS’ AAM: ENCONTROS E TALLERES ‘CAFÉ VOLTAIRE. O sabor das letras’ Ciclo de encontros literario-gastronómicos no MARCO restaurante&café Organiza: Amigos da Fundación Carlos Casares e Agrupación de Amigos do MARCO 21 marzo

Manuel Gago. ‘Da materia vexetal. Homenaxe a Frei Martín Sarmiento’

25 abril

María Camiño Noia. ‘Comida e literatura na época medieval. O contado e o escrito’

23 maio

Eva Crespo Vázquez. ‘Cociñando con algas’

20 xuño

Yashmina Shawki. ‘Os mil e un sabores de Bagdad’

23 outubro

Xosé Antonio López Silva. ‘Ideas e práctica culinaria da norteamericana Alice B. Toklas no París de Picasso, Gertrude Stein, Matisse, Hemingway e Scott Fitzgerald’

VISITAS TALLERES ARTISTAS AAM: ENCONTROS E TALLERES 15 xuño Visita ao taller de Ignacio Pérez-Jofre (Vigo), participante na exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ 12 setembro Visita ao taller de Berta Cáccamo (Coruxo, Vigo), participante na exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’ 29 outubro Visita ao taller de Din Matamoro (Vigo), participante na exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’

VIAXES E EXCURSIÓNS AAM XXI Congreso Nacional de Amigos de los Museos. ‘Sociedad civil para el cambio’ Toledo, do 17 ao 19 de maio Excursión a Vilanova de Cerveira, Portugal Visita á 17ª Bienal de Vilanova de Cerveira 7 setembro Viaxe a Turquía e Capadocia Visita á 13ª Bienal de Istambul, con percorridos guiados por museos e outros lugares de interese Do 20 ao 29 de setembro FEAM. Viaxe aos Palacios Napolitanos Viaxe organizada pola Federación Española de Amigos de los Museos, guiada por Mª Carmen Alonso Do 24 ao 27 de outubro Excursión á Coruña Visita guiada á exposición ‘Anselm Kiefer. Un mestre da pintura’ no MAC (Museo de Arte Contemporáneo Gas Natural Fenosa) e á retrospectiva ‘Rafael Moneo. Una Reflexión Teórica desde la profesión. Materiales de archivo, 1961-2013’, na Fundación Barrié 26 outubro Excursión a Santiago de Compostela Visitas guiadas ás exposicións do CGAC e Auditorio de Galicia 14 decembro

122

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 020

OUTRAS ACTIVIDADES AAM 10º Aniversario da AAM e 11º Aniversario do MARCO 15, 16 e 17 de novembro

PARTICIPACIÓN DA PRESIDENTA EN ACTIVIDADES DE DIFUSIÓN AAM 10º Aniversario da AAM e 11º Aniversario do MARCO Reunión Xunta directiva FEAM. Madrid, 20 de novembro ‘Voluntariado cultural: experiencia de 10 anos en Amigos do MARCO’ Charla de Daniela Sarraíno dirixida a membros da OMV, Oficina Municipal de Voluntariado de Vigo 25 novembro MARCO, salón de actos

124

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

A AXENCIA DE VIAXES BIVES TOUR, ENTIDADE AMIGA DO MARCO AAM

A partir do mes de maio de 2013, a axencia de viaxes BIVES TOUR incorporouse á Agrupación de Amigos do MARCO como Entidade Amiga, formando así parte da Agrupación como membro corporativo. En liña con esta colaboración, Bives Tour iniciou un novo programa de marcado carácter cultural, co obxectivo de aunar a paixón por viaxar cos contidos artísticos, organizando viaxes e excursións para os membros da AAM, entre moitas outras actividades.

A devandita colaboración iniciouse cun ciclo de charlas-coloquio sobre destinos turísticos no salón de actos do MARCO, que permiten aos asistentes participar dos contidos de cada charla e tamén visitar as exposicións nas salas do Museo.

Con temas de gran interese para o público, están seguidas de coloquios nos que os relatores —persoas con amplo coñecemento de cada destino— intentan trasladar aos asistentes as experiencias que viviron en primeira persoa, como nunha viaxe virtual.

Bives Tour é unha axencia de viaxes creada en Galicia en 1994 por un grupo de profesionais expertos na organización de viaxes e eventos. O seu obxectivo é ofrecer un servizo personalizado, áxil e de calidade, utilizando a experiencia profesional e os últimos avances tecnolóxicos. Bives Tour é membro das seguintes asociacións: AVASA (Asociación de Agencias de Viajes, dende 1980); FEAAV (Federación Española de Agencias de Viajes); e IATA (Internacional Air Transport Asociation).

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 125

LISTA DE MEMBROS

LISTA DE MEMBROS Número total de membros a 31/12/2012: 358 2 Entidades Amigas, 1 Amigo Protector, 14 Familias Amigas (47 miembros), 8 Parellas Amigas (14 membros), 52 Artistas /Estudantes Amigos/as, 77 Amigos maiores de 65, 133 Amigos/as

2 ENTIDADES AMIGAS Bives Tour Fernández Puentes, Carmen 1 AMIGO PROTECTOR Sarraino, Daniela 14 FAMILIAS AMIGAS Botí Llanes, Liliam Cordero Santamaría, Óscar Javier Domínguez Fernández, Paqui González Sanjurjo, Santiago Hilario Camo, Pilar Iglesias Rodríguez, Begoña Ilarri Junquera, Fernando López Bernárdez, Xosé Carlos Matamoro Irago, Din Montesinos Castro, Faustino Pinal Otero, Benito Rodríguez de Legísima Pérez, Belén Taylor, Elizabeth Traba Díaz, Amada

8 PARELLAS AMIGAS Álvarez Calvo, Margarita Costas Hermida, Mara Domarco Álvarez, Eligio Antonio Mariño Pérez, Marga Navas Novas, María Salgueiro Armada, Antonio Soneira Veiga, Alberto Vázquez López, Marisol 52 ARTISTAS/ ESTUDANTES Albés Otero, Julia Alonso Rial, Juan Álvarez Cáccamo, Berta Ante Álvarez, Begoña Arias Melón, Ismael Barreiro Curras, Andrea Blanco Granado, Jaime Castro Quinteiro, Cristina Costas Figueroa, Manuela De la Cuesta Marina, Cristina Domínguez, Jaime Fernández Covelo, Concepción Fernández González, Patricia Fernández Núñez, Cristina Fernández Rodríguez, Emilia

Fumega Domínguez, Xiana Gómez Gómez, Olga González García, Luis Iglesias Álvarez- Novoa, Vera Lafuente Leston, Fernando Lago Díaz, Marcos Longo García-Peñuela, Carmen López Cid, María Luisa López de la Osa González, León López Escalante, Gonzalo López Lence, Mercedes López Meixide, Tareixa López Sánchez, Adela Isabel López Tarrío, Eva Losada Fernández, José Antonio Llorca Carasa, Eva Martínez Vázquez, Modesto Miguélez Diéguez, Estrella Muiños Paz, Susana Navarrete Álvarez, Laura Nieto Servia, Encarnación Oubiña Nogueira, Mª Carmen Pena Fernández, Francisco Javier Pequeño Rodríguez, María Elena Pinedo Villagarcía, Patricia Ponce Ríos, María Redondo Villa, María de los Ángeles Rodríguez Bernárdez, Juan Carlos Rodríguez Ces, Yellice Rodríguez Rodríguez, Guillermo Rodríguez Salgado, Francisco Javier Teixeira Rodríguez, Mingos Tejo, Carlos Terroso Hernández, Asunción Vega López, Santiago Vieito Fuentes, Xan Villanueva Rodríguez, Montserrat Villar Paiceira, Dolores 94 AMIGOS MAIORES Abal Soaje, Josefa Alvarado Rodríguez, José Manuel Álvarez Conde, María Luz Barreiro Álvarez, Enrique Barxa Álvarez, Nemesio Ben Suárez, Ana María Blanco Cardalda, María Dolores Blanco, Alicia Cabeza González, Marina Cabeza Mauricio, Ana Mª Carreira del Real, María del Pilar Castro Martínez, Francisca

Centrón Montero, Sara Cid Álvarez, Isabel Cividanes Barreras, Rosa María Clarke, Brian Comesaña Costas, Concepción Comesaña Pampillón, Telmo Córdoba Seijo, Mª Teresa Cunqueiro González-Seco, César Cribeiro Gómez, Priscilia Devesa Muñiz, María Teresa Domeque Bailo, Fermín Estévez López, María Elisa Estévez, Juana Fernández Armada, Sira Fernández Cabaleiro, Mercedes Fernández Fernández, Mª Concepción Fernández Fernández, Raquel Fernández López, María del Consuelo Fernández Menéndez, María José Fernández Ríos, Aida Fernández San Miguel, María Carmen Fernández Vázquez, Amalia Mª Fernández Zunzunegui, Marina Fokker De Baer, Helen-Joan Frade Castro, Mª Carmen García, Elías Luís García González, Dolores Garrido Fenés, Alicia Gerassi, Patrick Gómez de los Infantes, Javier González Boullosa, María Rosario González Fernández, María Teresa González Martínez, María Jesús Grajal Visal, María Amparo Graña Molares, Antonio Graña Rodríguez, Avelino Hach Popp, Dagmar Hermida Núñez, Guadalupe Irago García, Carmen Landín Aguirre, Elvira Linares Cuerpo, Mª Inés López Barrallo, Mª Rosario López Fernández, María Ángeles López Ruiz, Macamen López Silva, Elisa Lores Silva, María Eugenia Losada Seijo, Mª Dolores Maceira Casal, Mª Teresa Martínez González, Emilia Mazoy, Mari Carmen McCabe Quinn, Anne Méndez Amoedo, Mercedes Míguez Carballido, Mª del Carmen

Molares Carrete, Elisa Mora Morandeira, José Miguel Mora Morandeira, José Miguel Núñez Alonso, Orencio Páez López, Jerónimo Parada López, María del Carmen Pérez García, José Domingo Pérez Suppo, Eugenio Quintanilla Buceta, Mª Victoria Rodil Coedo, Inés Rodríguez Blanco, Concepción Rodríguez De Robles, Pilar Rodríguez Eiras, Ana María Rodríguez Merino, Victoria Romero Vello, Regina Salgueiro Castro, Mª Carmen Salvadó Alonso, Pilar Sanisidro Vilasó, Amelia Sanmartín Fernández, Jaime Silva Diniz, Noé Silva Taboada, Trinidad Sostre López de Medina, Eugenia Taboada Araújo, Mª Luisa Troncoso Durán, Celia Uriz Fontenla, María Jesús Varela Paz, Mª Victoria Vázquez Baltar, Mª Ángeles Vázquez Freire, Adela Veiga Castro, Perfecto Yáñez González, Soledad Yurrita Albizu, Paloma 146 AMIGOS Abalde García, Julio César Abalde Mariño, Moira Adrio Corbal, Carmela Aguín García, Ana María Rosa Albo López, Carmen Almuíña Díaz, Laura Alonso Castro, Inés Alonso Ocaña, Rosa Alonso Rivas, Celso Alonso Vila, María Jesús Álvarez Carrera, Margarita Álvarez Martín, María Jesús Arias Estévez, María Nieves Ávila Terzi, Isabel Barreras García-Reboredo, María Barrio de la Fuente, Cristina Bastos Molares, Cristina Bermúdez Graiño, Teresa Bouso Cedrón, María Jesús

Bouza Álvarez, María Isabel Bueno Díaz, José Luis Bujanda Arizmendi, María Aranzazu Buján Pérez, Luisa María Calvo Rivas, Concepción Campins Traspuesto, Bartolomé Carballo Fidalgo, Olalla Carmueja Groba, Mercedes Carrera Gómez, Alicia Cartea López, Joaquín Casal Rey, Mª Carmen Casas Molares, Anna Castro Álvarez, Eva María Castro Gordejuela, Daniel Comesaña García, Teresa Couselo Freire, María Dolores Crespo Soto, Enrique Chico Castro, Josefa Dahlgren Thorsell, Marta Díaz Almeida, Ángeles Díaz Fernández, María Emilia Díaz González, Mª Rosa Díaz Torres, Pedro Faustino Dobarro Barbosa, Antía Estévez Caride, Manuel Fariña Busto, María Jesús Fernández Ibáñez, María Jesús Fernández Cermeño, María Teresa Fernández Díaz, Pilar Fernández Molares, María Isabel Fernández Sanromán, Jacinto Fontaíña Pérez, Amalia Fontaíña Pérez, Secundina Fraga Rivas, María Luisa Gago Santín, Mª Carmen Gallastegui Otero, Cruz García Doval, Diego García García, Susana García López, Elisabeth Gesteiro Conde, Adoración Giráldez Casal, Paula Gómez Montaña, Alicia González-Babé Ozores, Dolores González Bahíllo, Inmaculada González Estévez, Mª Dolores González Lamas, María Berta González Mourín, Mª del Pilar González Pereda, Blanca González Sanjurjo, Pía Graña Gómez, Mª Jesús Grimberghs Rial, Cristina Grobas Montenegro, Jose Gulias Pérez, María Rosa

Hernández Piñuela, Guadalupe Iglesias Herrero, Luz Landín Sánchez, Mª Amparo López, Adela López Durán, Ana López Fernández, María Agustina López Ribera, María Pilar López-Quecuty Puig, Amalia Lorenzo Suárez, Óscar Martínez Diz, Mª Pilar Martínez Martín, Iris Martínez Nieto, Rubén Martínez Randulfe Landín, Amaya Martínez Rodríguez, Rosario Meijide Gayoso, Rosa Millara Turienzo, Julio Molares Álvarez, Aurora Mª Montes Graña, Carmen Mourelo Gallardo, Mª Carmen Muñiz Rodríguez, Beatriz Navarro García, Laura Olmedo Herrero, Ignacio M. Otero Estévez, Esther Otero Soengas, Josefa Pena Roces, Ana Peña Fernández, Marina Pereira Molares, Ana Pérez González, Marité Pérez-Izaguirre y Urquiz, Ane Lore Pérez Martín, María Blanca Pintado García, Carmen Piñeiro Prieto, Ana Portela Fernández-Jardón, César Posada Vila, Ofelia Prego Pereiro, María Amelia Prelchi Gallego, María Consuelo Prol Pérez, Esperanza Rajó Campos, Salvador Requeijo Costoyas, Conchita Ríos Calvo, Luis Rodríguez Alonso, Carmen Rodríguez García, María José Rodríguez Márquez, Jesús Rodríguez Ortiz de Eribe, María Begoña Rodríguez Parada, Ana Isabel Rodríguez Parada, Sonia Rodríguez Piñeiro, Andrés Romaní Creo, María Asunción Ruiz Castro, Mª Carmen Saenz Castro, Rosa Salas, Francisco Salgado Fernández, Alicia Salgueiro Benito, Ángel

Sánchez del Cueto Losada, Carlos Sánchez Otaegui, Tirso Sanders, Gill Santacreu Martínez, María José Sirvent López, Luis Suárez Saá, Joanna Taboada Costas, Francisco Javier Tilve Gómez, Olga Tomé Rey, Pilar Torreiro Sio, Benito Trincado González, Mª Nieves Ulloa Sousa, María del Carmen Vázquez Baanante, Mª Rosa Vázquez Fouce, Pilar Vázquez Rodríguez, Anxos Veiga Rodríguez, Begoña Viana Tomé, Beatriz Vicente Aguayo, Mª Jesús Viéitez Rodríguez, Ramón Vilas Otero, María Elena Zorrilla Rivero, María José

OS DATOS

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

INFORME ECONÓMICO - ADMINISTRATIVO 2013

Para a realización das súas actividades e a consecución dos seus fins fundacionais, a Fundación MARCO dispuxo no exercicio 2013 dun total de ingresos ordinarios de 939.364€, o que supón unha redución de 203.652€ respecto ao ano 2012. O incremento dos ingresos das actividades propias e da Agrupación de Amigos do MARCO non compensou a redución nas achegas do Padroado.

132

MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

O detalle é o seguinte:

Concello de Vigo!

Xunta de Galicia!

Ministerio de Educación, Cultura y Deporte!

Amigos do MARCO! Ingresos actividades propias!

INGRESOS:

Achegas do Padroado:

Concello de Vigo

Xunta de Galicia

Ministerio de Cultura

Outros ingresos:

605.000,00 140.000,00 50.000,00 795.000,00

85% dos ingresos orzamentarios

Amigos MARCO

Ingresos actividades propias e extraordinarios

TOTAL

17.744,00 126.620,00 144.364,00

15% dos ingresos orzamentarios

939.364,00 €

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013

133

A aplicación dos mesmos para o exercicio 2013 distribuiuse nas seguintes partidas:

Persoal!

Actividades!

Gastos Xerais Mantemento!

Gastos financeiros e asimilados!

Extraordinarios Canon !

Amortizacións!

GASTOS:

Persoal 294357 32% Actividades 268597 29% Gastos Xerais Mantemento 306073 34%

Gastos financeiros e asimilados 286 0% Extraordinarios Canon 17467 2% Amortizacións 26501 3%

TOTAL GASTOS: 913.281€

*Peche provisional pendente Auditoría anual

134

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

CIFRAS DE VISITANTES

XANEIRO - DECEMBRO 2013

Visitantes do 1 de xaneiro ao 31 de decembro de 2013: 82.139

Nº visitantes Xaneiro

5.036

Febreiro

5.067

Marzo

8.794

Abril

6.750

Maio

9.839

Xuño

4.055

Xullo

6.251

Agosto

7.596

Setembro

4.678

Outubro

9.463

Novembro

9.146

Decembro

5.464

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 135

COLABORACIÓN CON OUTRAS ENTIDADES

A implicación de institucións e empresas nas exposicións e actividades é un labor que a Fundación MARCO desenvolve mediante a coprodución, ou a través do asinamento de convenios que poidan mellorar a dinámica de traballo, a dispoñibilidade de recursos, e a calidade das súas propostas. Durante o ano 2013 as principais colaboracións foron as seguintes: COPRODUCIÓN DE EXPOSICIÓNS CON OUTRAS ENTIDADES Auditorio de Galicia, Santiago de Compostela Coprodución da exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’.

Fundación Luis Seoane, A Coruña Coprodución da exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’.

Fondazione Musica per Roma Produción da exposición ‘MASSIMO BARTOLINI. HUM’.

FRAC 49 Nord 6 Est. Fonds régional d’art contemporain de Lorraine Coprodución da exposición ‘UNHA MÁQUINA DESEXA INSTRUCIÓNS COMO UN XARDÍN DESEXA DISCIPLINA’, e convocatoria da edición 2014 do Premio para Novos Comisarios.

SFKM. Sogn og Fjordane Kunstmuseum, Førde, Noruega Convocatoria da edición 2014 do Premio para Novos Comisarios.

9THE13LAB, Galería Dánada Libertas, A Coruña Produción da exposición ‘PROJECT MOSCOW’.

136 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PATROCINIOS E COLABORACIÓNS EN EXPOSICIÓNS E OUTRAS ACTIVIDADES NYU New York University Itinerancia do II Festival de Videoarte Latino REGION 0.

Adegas Galegas Convenio de colaboración para organización do servizo de catering nas inauguracións do MARCO. Radical Matters - Editions/Label Colaboración na produción da exposición ‘MASSIMO BARTOLINI. HUM’.

Fundación Centro Galego da Artesanía e do Deseño, Xunta de Galicia Colaboración na produción da exposición ‘PATRICIA ESQUIVIAS. Todas as tradicións son inventadas’.

Taller Terralume Colaboración na produción da exposición ‘PATRICIA ESQUIVIAS. Todas as tradicións son inventadas’.

Galería Bacelos Cesión de equipos para produción da exposición ‘VERANEANTES’.

Aguas de Mondariz Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’. [Auga mineral] illycaffè Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’. [Máquina espresso, café e cuncas de colección] SIRVENT Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’. [Sistema de descanso] Martínez Otero Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’ [Mobiliario] I.C.O.N. - O.P.I Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’ [Produtos cosméticos] Weber Empresa colaboradora de ‘HOTEL MARCO. Un proxecto de Michael Lin e rvr arquitectos’ [Morteiros industriais]

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 137

OUTROS CONVENIOS DE COLABORACIÓN

SINSALaudio Convenio de colaboración para organización dos concertos do Festival Sinsal e outros eventos relacionados coa arte sonora e a música contemporánea.

Vertixe Sonora Convenio de colaboración para organización dos concertos do Festival Vertixe Vigo e outros eventos relacionados coa arte sonora e a música contemporánea.

Fundación Carlos Casares Convenio de colaboración coa Agrupación de Amigos do MARCO para organización dos encontros ‘Café Voltaire. O sabor das letras’ e outras actividades da Agrupación.

Universidade de Vigo Convenio de colaboración para realización de prácticas de alumnos da Facultade de Belas Artes no departamento de exposicións, en tareas de montaxe e apoio á produción da exposición ‘O BOSQUEXO DO MUNDO’.

Universidade de Santiago de Compostela Convenio de colaboración co Consello Social para realización de prácticas de alumnos de Historia da Arte no departamento de Exposicións e no departamento de Comunicación.

Universidade de Vigo Convenio de colaboración para realización de prácticas de alumnos de Ciencias Sociais e da Comunicación no departamento de Comunicación.

UNED, Vigo Convenio de colaboración para realización de prácticas de alumnos de Belas Artes na Agrupación de Amigos do MARCO. Universidade de Vigo Convenio de colaboración para obtención de créditos de libre elección e créditos ETCS nos cursos de adultos impartidos no MARCO.

138 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PERSOAL

Director Iñaki Martínez Antelo Xerente Martiño Nogueira Canle Responsable de exposicións Agar Ledo Arias Técnico de montaxe Paul Edward Guy Responsable de comunicación e didáctica Marta Viana Tomé Asistente Dpto. comunicación e didáctica Pilar Souto Soto Secretaría de dirección Patricia Verdial Garay Administración Alberto Abal García Biblioteca-Centro de documentación Iria Fernández Mouriz

140 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

PERSOAL AUXILIAR DURANTE O ANO 2013 DEPARTAMENTO DE EXPOSICIÓNS Persoal de montaxe DAEXGA Servicios Integrales de Galicia S. L. ITEM montaje A/V Decoraciones Torres Juan Vázquez Figueroa Froq Eventos PXC Produción e Xestión Cultural S. L. ARTECOM S. L. VITEL S. A. Programas de prácticas Carlota Rey Crespo, bolseira en prácticas, Universidade de Santiago de Compostela José Manuel Vidal Vidal, bolseiro en prácticas, Universidade de Vigo Eric Leffler, bolseiro en prácticas, Universidade de Vigo DEPARTAMENTO DE COMUNICACIÓN E DIDÁCTICA Programas de prácticas Elena Segovia Rodríguez, bolseira en prácticas, Universidade de Vigo Alejandra Manzano Pérez, voluntaria en prácticas, Universidade de Santiago de Compostela María Donapetry Gómez, bolseira en prácticas, Universidade de Vigo AGRUPACIÓN DE AMIGOS DO MARCO Programas de prácticas Andrés Rodríguez Piñeiro, bolseiro en prácticas, Universidade de Vigo Antía Dobarro Barbosa, bolseira en prácticas, Universidade de Vigo Elisabeth Alonso Fernández, bolseira en prácticas, UNED

PERSOAL SUBCONTRATADO EMPRESAS DE SERVIZO EULEN S. A. Mantemento Víctor Fontán Cernadas Alberto Jiménez Alvariño Miguel Ángel Zamora Romero EULEN S. A. Taquilla e atención ao público Coordinadora Amaya Martínez-Randulfe Landín Educadoras María Xosé Martínez Pérez Berta Moldes Cancelas Taquilla e atención telefónica Beatriz Dacal Blanco Amaya Martínez-Randulfe Landín Monitores de sala Sonia Barciela San Cecilio José Antonio Carrera González Limpiezas LEI Centro Especial de Empleo Xerencia Adela López Nóvoa Supervisión Deborah Galasso Vilas Persoal Mª Carmen Domínguez Campos Yolanda Iglesias Muñiz Emiliano Pergorado Ilson Ribeiro Fonseca Mª Dolores Sánchez Rodríguez Mercedes da Silva Lorenzo Obdulia Sotelo Rial Fermín Vázquez Lorenzo

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 141

190

0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

OUTROS SERVIZOS

MARCO RESTAURANTE&CAFÉ Durante o ano 2013, o MARCO restaurante&café continuou o seu proxecto baixo a xerencia de Ángeles Botas. Todo o equipo do restaurante foi parte activa na programación e servizos do Museo, especialmente con ocasión de eventos especiais como as sesións do Café Voltaire da Agrupación de Amigos, o Día Internacional do Museo, ou a Festa Aniversario do MARCO. Horario: de luns a venres de 08.00 a 21.00; sábados de 10.00 a 21.00 Tel. +34 886 116 712 www.marcorestauranteycafe.com

TENDA-LIBRERÍA RESCRÓMICA Publicacións, catálogos e obxectos de agasallo Publicacións especializadas, catálogos, libros de deseño, obxectos de autor e artigos de agasallo, a disposición dos visitantes do Museo e do público en xeral.

Horario: de martes a sábados de 11.00 a 14.00 e de 17.00 a 20.00; domingos de 11.00 a 14.00 Teléfono: +34 986 113 941 Facebook: http://www.facebook.com/tiendalibreriarescromica.museomarco

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 143

HOTEL MARCO Un proxecto de MICHAEL LIN & rvr arquitectos

144 0MARCO MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO

ESPAZO ANEXO

O HOTEL MARCO, situado no Espazo Anexo, é un proxecto do artista Michael Lin e rvr arquitectos, que transformou o lugar nun cuarto de hotel cuxo uso continúa na actualidade, sexa dentro do programa de residencias ou para reservas de particulares.

+ info en www.marcovigo.com

MEMORIA DE ACTIVIDADES 2013 0 145

MUSEO DE ARTE CONTEMPORÁNEA DE VIGO