www.maltarightnow.com
Ia-Sibt, 5 ta’ April, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Perikli ;odda asso/jati mal-kan/er L-ISKOZJA Studju ;did ]vela li n-nuqqas tal-i;jene tal-[alq u nuqqas ta’ regolarità fl-e]amijiet tas-snien jistg[u j]idu l-potenzjal tal-kan/er orali. Ir-rapport tal-International Agency for Research on Cancer sab ukoll li l-u]u e//essiv ta’ mouthwash (aktar minn tliet darbiet kuljum) ukoll jista’ j]id l-element ta’ sogru. L-istudju jibba]a fuq elfejn pazjent li huma morda bil-kan/er u 1,993 persuna li huma ‘su;;etti g[al kontrolli relatati’ f’disa’ pajji]i tal-Ewropa. L-istudju tmexxa mill-Istitut ta’ Leibniz g[ar-Ri/erka dwar ilPrevenzjoni u l-Epidemjolo;ija fil-belt :ermani]a ta’ Bremen, filwaqt li qed jappo;;jawh ir-ri/erkaturi mal-Glasgow
University Dental School. It-tipjip, il-konsum esa;erat talalko[ol u livell baxx ta’ status so/jo-ekonomiku huma stabbiliti b[ala risk indicators tal-kan/er li jeffettwa l-[alq u l-gri]mejn. Intant, Wolfgang Ahrens, li hu l-Vi/i Direttur tal-Istitut ta’ Leibniz, fisser ir-ri]ultati talistudju b[ala ferm importanti u qal li hemm konnessjoni bejn [afna mill-fatturi ta’ sogru. Id-definizzjoni ta’ nuqqas ta’ i;jene tal-[alq tinkorpora wkoll lin-nies li jo[or;ilhom id-demm mill-[anek regolarment. It-tabib, David Conway, tal-Glasgow University Dental School, i[e;;e; biex anki persuni li g[andhom iddentatura jmorru g[and id-dentist g[al check-ups regolari.
Erdogan jikkritika l-mandat tal-qorti dwar Twitter IT-TURKIJA Il-Prim Ministru Tork, Recep Tayyip Erdogan, ikkritika l-mandat tal-Qorti Kostituzzjonali li jne[[i l-projbizzjoni g[al Twitter waqt li sostna li hu ‘ma jirrispettahx’. Dan meta Erdogan innifsu kien insista g[all-projbizzjoni wara li recordings dwar allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni li jorbtu lilu u lil qrabatu bdew ji//irkolaw online. Filwaqt li l-Qorti [e;;et biex lawtoritajiet tat-telekomunikazzjonijiet fit-Turkija jne[[u l-projbizzjoni li tillimita l-espressjoni [ielsa, Erdogan qal li ma ja[sibx li din hi de/i]joni xierqa, minkejja li l-Gvern tieg[u hu impenjat li jimxi skont id-direttiva. Erdogan, li jiem ilu ddikjara ‘gwerra’ fuq il-media so/jali (Twitter), qal ukoll li filwaqt li l-Qorti qed tipprote;i
lill-kumpanija Amerikana, il-valuri morali u nazzjonali tat-Turkija qeg[din ikunu injorati. L-istampa Torka, intant, irrappurtat li mandat tal-qorti qed jinsisti wkoll g[at-tne[[ija ta’ projbizzjoni simili g[al YouTube, g[alkemm hu mifhum li numru ta’ filmati g[andhom jibqg[u ‘blukkati’.
Recep Tayyip Erdogan (ritratt> EPA)
Uffi/jali tas-sigurtà Afgani jwaqqfu l-vetturi fl-in[awi ta’ Jalalabad fost it-tensjoni ta’ qabel l-elezzjoni g[all-Presidenza. Fir-ritratt i]-]g[ir (isfel, fuq il-lemin) tidher il-foto;urnalista tal-Associated Press, Anja Niedringhaus, li tilfet [ajjitha fl-isparatura tal-biera[ (ritratt> EPA)
:urnalisti tal-AP vittmi ta’ sparatura lejlet l-elezzjoni L-AFGANISTAN }ew; ;urnalisti nisa malAssociated Press spi//aw vittmi tal-vjolenza fil-belt ta’ Khost wara li pulizija feta[ in-nar direttament g[al fuqhom. L-in/ident se[[ meta l-poplu Afgan qed i[ejji biex jivvota flelezzjoni tal-lum g[all-Presidenza u meta l-militanti tat-Taliban ilhom jheddu li se jag[mlu minn kollox biex itellfu dan il-pro/ess hekk li mhumiex i]ommu lura mill-vjolenza. Intant, il-foto;urnalista Anja Niedringhaus, inqatlet flisparatura tal-biera[ f’Khost (qrib il-fruntiera mal-Pakistan) u r-rapporti qed jg[idu li l-kollega tag[ha, Kathy Gannon, tinsab stabbli wara li spi//at midruba flistess in/ident. Il-qawwiet tas-sigurtà Afgani qeg[din jag[mlu li jistg[u biex jintensifikaw is-sigurtà madwar il-pajji], meta l-poplu qed jag[]el
President ;did minflok Hamid Karzai, li ilu fil-poter mill-2001, u li hu pprojbit mill-Kostituzzjoni milli jikkontesta g[al tielet mandat. Il-kampanja elettorali kienet fost l-aktar imdemmija fl-istorja tal-pajji] u l-osservaturi di;a qed jesprimu l-inkwiet dwar il-frodi waqt din l-elezzjoni. Sadanittant, hu mifhum li Niedringhaus u Gannon kienu qed jivvja;;aw mal-[addiema li qed jg[inu fl-organizzazzjoni tal-elezzjoni u li kienu qed iwasslu ddokumenti tal-vot lejn l-in[awi ta’ Tanay, li hu distrett ta’ Khost. In-nies li nzertaw fl-in[awi qalu li uffi/jal li kien qed jikkmanda taqsima tal-pulizija feta[ in-nar fuq il-;urnalisti li dak il-[in kienu qed jistennew sakemm il-konvoj tag[hom jid[ol ;o kumpless tas-sigurtà. L-istess uffi/jal tal-pulizija
mbag[ad /eda lill-awtoritajiet u hu mifhum li qed jin]amm arrestat, filwaqt li l-in/ident qed ikun investigat. Fl-istess [in, mhux qed ji;i esklu] li l-isparatura setg[et se[[et b’ri]ultat ta’ identità ]baljata jew min[abba li l-pulizija li kienu responsabbli mis-sigurtà fiz-zona ma kinux konxji millmovimenti tal-;urnalisti flin[awi. Id-distrett ta’ Khost jaqsam fruntiera mar-re;jun ta’ Waziristan, fil-Pakistan, u hu mag[ruf li l-militanti tal-grupp Haqqani (ibba]at fil-Pakistan) hu b’sa[[tu [afna hemm. Intant, l-elezzjoni attwali g[allPresidenza Afgana hi kkaratterizzata wkoll mill-akbar impenn militari mindu tke//a t-Taliban millpoter fl-2001 hekk kif hemm madwar 200,000 suldat stazzjonati madwar l-Afganistan biex jevitaw l-attakki fuq il-poplu.