Sen o współuczestnictwie i kolektywnym działaniu j e s t z a r a ź l i w y i przesycony naiwnością. a le jest niezbędny.
t ekst: s e b a stian c ichocki
WARSZ A W A . S ITE U N D E R CONSTRUCTION
P
o co nam w Warszawie festiwal projektowania i dlaczego muzeum sztuki zajmuje się organizowaniem wycieczek do Świątyni Opatrzności Bożej albo do ogrodu zoologicznego? Dlaczego narodowa instytucja sztuki wchodzi na pole (potencjalnie) opanowane przez grupy aktywistyczne czy też organizacje pozarządowe? O co w ogóle chodzi z tym prze-projektowaniem Warszawy - o architekturę, o komunikację miejską, o pracę mieszkających tu grafików? Oraz pytanie fundamentalne: kto na tym tak naprawdę zyska? Zacznę od samego początku. Festiwal Warszawa w Budowie powstał jako swego rodzaju instytucjonalna wolta, ale i próba określenia pozycji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie na kulturowo-politycznej mapie miasta. Chcecie mieć nowy festiwal? Proszę bardzo, ale bez powielania starych, sprawdzonych modeli (tak, przemyśleliśmy to dokładnie - nie interesuje nas eksponowanie sof i krzeseł, choć tak bardzo lubimy dobrze zaprojektowane meble). Nie obiecujemy też, że ta festiwalowa operacja na pewno się nam uda,
co więcej - sami chcemy przekonać się w praktyce, czy w ogóle ma ona sens... Reasumując, ryzyko porażki jest spore, a korzyści niepewne i trudne do zweryfikowania. Taki był punkt wyjścia, udramatyzowany nieco może na potrzeby przyszłych referencji (jeżeli takowe będą, a festiwal przetrwa) - ale jak każda instytucja potrzebujemy swoich legend. Co zaskakujące, określone przez nas warunki zostały zaakceptowane, muzeum dostało carte blanche na swój okołoprojektowy eksperymentalny program, a miasto zainwestowało kilkaset tysięcy złotych w nowe cykliczne wydarzenie kulturalne. Koniec końców maszyna festiwalowa o dość ironicznym tytule Warszawa w Budowie (pewien znany artysta zapytał nas: „Czy to, co robicie, będzie miało coś wspólnego z nostalgią za PRL-em?”) ruszyła pełną parą w październiku 2009 roku. Zagadka permisywnej i dość odważnej postawy władz miejskich jest oczywiście łatwa do rozwikłania. Festiwal jest nieodrodnym dzieckiem polityki, jaką starano się wdrożyć podczas gorączkowych
SzTuKA
27