RECENZJE
Mariusz Kalandyk, Kim jest Kopciuszek?
Idzie gender, by nas zwi(zj)eść…
Na stronie 84. książki Karoliny Kwak pt. Czy Kopciuszek musi być dziewczyną? możemy przeczytać następujący fragment: „Gdy patrzymy na fotografię małego Franklina Delano Roosevelta, przyszłego prezydenta Stanów Zjednoczonych, zobaczymy chłopca z włosami sięgającymi do ramion, siedzącego prosto na pniu, ubranego w białą, sięgającą do kolan sukienkę i trzymającego w rękach kapelusz z piórem. Dzisiaj podobne ubranie chłopca uznalibyśmy za kon94
Kwartalnik Edukacyjny 4 (99) zima 2019
trowersyjne […]”1. Dodajmy, że obok umieszcza autorka bardzo podobne zdjęcie małego Czesława Miłosza… Oczywiście, nie robi tego przypadkowo. Ów zabieg jest fragmentem większej całości: bogato udokumentowanego materiału na temat natury zmian zachodzących w kulturze ostatnich dziesięcioleci, a dotyczących – najogólniej rzecz ujmując – rozumienia płci oraz seksualności człowieka. Wydaje się, że od dłuższego już czasu żyjemy w obszarze rzadko spotykanego splotu nieporozumień lub – co gorsza – świadomie aranżowanego zakłamywania znaczeń oraz intencji. Słowo „gender” stało się bowiem sposobem nie tyle namysłu nad szybko postępującymi zmianami, lecz sposobem ideologicznego różnicowania rozmówców, a w przypadkach skrajnych – ich piętnowania. Brzmi to nie tyle niepoważnie, ile groźnie. Z punktu widzenia nauczycieli, zwłaszcza polonistów, problem płci przestaje być bowiem jednym z ważnych tematów literackich, które warto analizować z racji ich oczywistych, istotnych dla 1
K. Kwak, Czy Kopciuszek musi być dziewczyną? Edukacja polonistyczna bez schematów rodzajowych, Kraków 2019, s. 84.