Lokali
09.03.2014
03
“PERIKLU REALI LI DAN IR-RIÛORS JINTILEF” MANUEL SAPIANO, IL-KAP TAL-WATER POLICY UNIT Il-problema tal-ilma f’Malta tista’ ti©i deskritta b’mod sempliçi ˙afna: il-bΩonn g˙all-ilma ta’ pajjiΩna huwa madwar iddoppju ta’ dak li nistg˙u nie˙du b’mod sostenibbli mirriΩorsi naturali b˙al ma huma ilma tax-xita u tal-pjan. Biex jindirizza din ilkwistjoni, minn g˙ada l-Gvern ˙a jniedi l-proçess ta’ konsultazzjoni sabiex jin˙oloq Pjan Nazzjonali g˙allKonservazzjoni tal-Ilma. Tkellimna ma’ MANUEL SAPIANO, il-Kap tal-Water Policy Unit fi ˙dan il-Ministeru g˙all-Ener©ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, biex inkunu nafu iktar dwar din listrate©ija. Sapiano spjega li l-karatteristiçi speçifiçi ta’ pajjiΩna, b˙allklima Mediterranja tag˙na, li xi ftit jew wisq hija wa˙da niexfa, u wkoll id-densità ta’ popolazzjoni li ti©©enera domanda g˙olja g˙all-ilma ˙olqot diversi sfidi fejn tid˙ol il-konservazzjoni tal-ilma. Sapiano qal li f’pajjiΩna nsibu li matul is-snin, ©ew Ωviluppati diversi riΩorsi alternattivi ta’ ilma, b˙all-impjanti taddesalinizzazzjoni u dawk tattrattament tad-drena©©, sabiex jindirizzaw dan l-iΩbilanç bejn id-domanda u l-provvista talilma. Però, il-produzzjoni talilma minn dawn ir-riΩorsi alternattivi m’humiex biΩΩejjed sabiex tindirizza din il-problema.
©ejjin mit-tibdil fil-klima. Konsultazzjoni wiesg˙a
ViΩjoni integrata tas-settur tal-ilma f’pajjiΩna B˙alissa d-domanda g˙all-ilma xorta qeg˙da tintla˙aq, iΩda dan qieg˙ed isir billi jittella’ ferm aktar ilma minn ta˙t l-art milli suppost. Fil-fatt, waqt li studji juru li kull sena nistg˙u intellg˙u 25 miljun metru kubu ta’ ilma minn ta˙t l-art b’mod sostenibbli, illum il-©urnata listimi li g˙andna juru li qed jittellg˙u mal-35 miljun metru kubu. “Dan qieg˙ed ikollu impatt qawwi fuq dan ir-riΩors naturali importanti g˙all-pajjiΩna, li
qed jipperikola l-eΩistenza stess ta’ dan ir-riΩors. Importanti li nifhmu li jekk ma jitti˙dux il-passi li hemm bΩonn, hemm il-periklu reali li dan ir-riΩors jintilef b’detriment qawwi g˙al pajjiΩna.” Huwa g˙alhekk li qieg˙ed jitnieda dan il-proçess li g˙andu jwassal sabiex ji©i formulat Pjan Nazzjonali g˙allImmani©©jar tal-Ilma. “Dan ilpjan irid ikun ibbaΩat fuq viΩjoni integrata tas-settur talilma f’pajjiΩna. Huwa ferm importanti li kull inizjattiva li tittie˙ed fis-settur tkun integrata fi ‘framework’ nazzjonali,”
sostna Sapiano. Permezz ta’ dan il-pjan ilGvern ser ikun qieg˙ed jara kif l-ilma f’pajjiΩna jista’ ji©i uΩat bl-a˙jar mod: kif jistg˙u jin˙olqu riΩorsi ©odda tal-ilma; kif nistg˙u nΩidu l-effiçjenza fluΩu tal-ilma u allura kif nuΩawh a˙jar; kif nipprote©u il-kwalità ta’ dawn ir-riΩorsi; kif nistg˙u intejjbu s-servizzi li joffru l-operaturi fis-settur u nassiguraw l-g˙ola livell ta’ protezzjoni lill-konsumaturi; li nassiguraw li l-bΩonn tal-ilma g˙all-ekosistemi naturali tag˙na jkun assigurat u wkoll kif is-settur se jiffaççja l-isfidi li
L-iΩvilupp ta’ dan il-Pjan Nazzjonali se jkun ibbaΩat fuq proçess wiesg˙a ta’ konsultazzjoni pubblika. Il-miΩuri li ser ikunu inkluzi f’dan il-pjan iridu ji©u Ωviluppati flimkien mal-istakeholders prinçipali fis-settur u wkoll dawk is-setturi ekonomiçi li juΩaw l-ilma. Dan g˙aliex il-Pjan irid i˙ares lejn il-protezzjoni tar-riΩorsi tal-ilma filwaqt li jo˙loq lambjent neçessarju sabiex jiggarantixxi l-iΩvilupp ta’ dawk is-setturi ekonomiçi f’pajjiΩna li l-operat tag˙hom, direttament jew indirettament, jiddependi fuq dan ir-riΩors. Il-proçess ta’ Ωvilupp ta’ dan il-pjan ser jitnieda f’Konferenza Nazzjonali li ser tinΩamm nhar it-Tnejn, 10 ta’ Marzu; u huwa ppjanat li jie˙u madwar sena. Matul din issena, il-Ministeru g˙allEner©ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma ser ikun qed jiltaqa’ mal-istakeholders kollha sabiex jiddiskuti d-dettalji ta’ dan il-pjan. Sapiano ˙e©©e© lil kull min i˙oss li jista’ jikkontribwixxi fid-diskussjoni dwar l-iΩvilupp ta’ dan il-pjan huwa m˙e©©e© li jikkuntattja lit-tim fi ˙dan ilMinisteru g˙all-Ener©ija u lKonservazzjoni tal-Ilma li qieg˙ed jikkordina dan il-pjan fuq: water.mecw@gov.mt
IL-PM: “IN-NOMINA TA’ PRESIDENT MARA SER ISSERVI TA’ ROLE-MODEL” Waqt it-tnedija tal-organizazzjoni Nisa Laburisti lbiera˙, il-Prim Ministru Joseph Muscat stqarr li din l-g˙aqda ser tkun wa˙da li titkellem dwar il-kwistjonijiet li jolqtu lin-nisa, kemm dawk li huma tal-familja kif ukoll nisa tal-karriera, però mhux biss, g˙ax din l-istruttura g˙andha ti©bor fi ˙danha anke l-ir©iel. Il-Prim Ministru tkellem ukoll dwar in-nomina tal-Ministru Marie-Louise Coleiro Preca b˙ala President tar-Repubblika, fejn stqarr li n-nomina tag˙ha tibg˙at messa©© b’sa˙˙tu lil hinn millistatistika. In-Nomina ta’ President mara ser iservi ta’ role-model lil ˙afna tfajliet u nisa li l-irwol tal-mara se jkun fuq quddiem, stqarr il-Prim Ministru. Intant, l-EΩekuttiv tan-Nisa Laburisti ser ikun kompost minn Claudette Abela Baldacchino b˙ala President, filwaqt li Monica Farrugia, Carmen Ciantar, Nikita Zammit Alamango, Josianne Cutajar, Rosianne Cutajar, Grace Mallia, Marisa Ciappara u Veronique Dalli ser ikunu qeg˙din jiffurmaw il-kumplament talEΩekuttiv.