รายงานพิเศษ
•14
สถาปัตยกรรมฟื้นฟูโกธิค
Gothic Revival Architecture
ศิลปะที่มีคุณค่าในตนเองอีกลักษณะรูปแบบหนึ่งของโลก ส่งผลต่อกระแสการหวน กลับไปสู่การชื่นชมและสร้างงานศิลปกรรมโกธิคอีกครั้งใน ศตวรรษที่ 18 ทั้งในยุโรปและ อเมริกา จนกลายเป็นยุคที่เรียกว่า Gothic Revival ซึ่งหมายถึงการกลับมาฟื้นฟูศิลปะ แบบโกธิคอีกครั้งหนึ่ง พอถึงต้นคริสตศตวรรษที่ 19 ก็แพร่หลายไปยังประเทศอื่นๆ และมี ลักษณะตามภูมิภาคนั้นๆ ที่เรียกกันว่าโกธิคนานาชาติ (International Gothic) รวมทั้ง ประเทศไทยด้วย
สถาปัตยกรรมฟื้นฟูโกธิค ในประเทศไทย ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 เป็นต้นมา ได้เริ่มมีการติดต่อกับชาติตะวันตกจึงมีการน�ำเอาสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกเข้า มาในเมืองไทยด้วย ซึ่งในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการสร้างสถาปัตยกรรมฟื้นฟูโกธิค กันอย่างแพร่หลาย ซึ่งส่วนใหญ่นิยมสร้าง เป็นคริสต์ศาสนสถาน และยังมีวัดพุทธศาสนาอีกด้วย อาทิเช่น วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม เป็นพระอารามหลวงที่ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นวัดประจ�ำรัชกาล เมื่อ พ.ศ. 2412 ที่มีลักษณะ ภายนอกเป็นสถาปัตยกรรมไทย ส่วนภายในออกแบบตกแต่งแบบตะวันตกในสไตล์โกธิค โบสถ์วัดแม่พระปฏิสนธินิรมล จ.จันทบุรี ตั้งอยู่ริมแม่น�้ำจันทบูร เป็นโบสถ์ Neo Gothic ที่สวยและใหญ่ที่สุดในประเทศไทย วัดปัจจุบันสร้างขึ้นเป็นหลังที่ 5 พ.ศ. 2448 มีอายุมากกว่า 105 ปี เนื่องจากในปี พ.ศ.2443 มีคริสตชนเพิ่มเป็นจ�ำนวนมากขึ้น จึงสร้างใหม่ ที่มีความกว้าง 20 เมตร ยาว 60 เมตร เริ่มใช้ประกอบพิธีมิสซาในปี พ.ศ.2450 เป็นสถาปัตยกรรมฟื้นฟูโกธิค ซึ่งเดิมมียอด แหลมแต่ได้รื้อออกเมื่อคราวสงครามโลกครั้ง ที่ 2 ใน พ.ศ. 2483 เพื่อไม่ให้เป็นที่หมายตา ในการโจมตี