862
W. Lejman, W. Drożdż
kała się nie tylko powszechnej, ale i nawet szerszej akceptacji, i były one rzadko wykonywane. Ze skrupulatnego zestawienia Leisrinka, który: „zebrał wszystkie przypadki doszczętnéj operacyi wykonane w okresie panowania metody przeciwgnilnéj, aż do końca 1882 roku” wynika, że było ich zaledwie nieco ponad dwieście43 . Znaczniejszą, aczkolwiek krótkotrwałą popularność, zdobyła sobie dopiero operacja zaproponowana przez angielskiego chirurga Mac Ewena (Annals of Surgery 1886, Vol VI, p. 89119), którą polskim chirurgom wyłuszczył szczegółowo pracujący w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie dr W.H. Krajewski. Technika ta polegała na wypreparowaniu worka przepuklinowego i sfałdowaniu go podłużnie założonym szwem, tak by utworzył on swego rodzaju „tampon”, który następnie należało wszyć w wewnętrzny pierścień pachwinowy. Operację kończyło założenie szwu zbliżającego przednią i tylną ścianę kanału pachwinowego44. W Szpitalu pod wezwaniem św. Łazarza w Krakowie (od 1893 r. tzw. „Czerwona Chirurgia”), w którym w 1928 r. powołano II Klinikę Chirurgiczną UJ, i tradycji którego jesteśmy spadkobiercami, do 1885 r. nie wykonywano żadnych, planowych operacji przepuklin pachwinowych45. W latach 1885-1887 przeprowadzono tu zaledwie kilka tych operacji, stosując technikę Czernego i Socina. Z końcem 1888 r. wprowadzono metodę Mac Ewena i odnotowano „większy napływ chorych z przepuklinami wolnemi”46. Posługując się tą techniką operowano łącznie 40 chorych, w tym w 20 przypadkach dotyczyło to zabiegów planowych47. Ówczesny prymariusz oddziału chirurgicznego Szpitala
43 44
45
46
47
Ibidem, s. 613 W.H. Krajewski: O doszczętném leczeniu przepuklin niezaciśniętych metodą Mac Ewen’a. Przegl. Lek., 1888, XXVII, s. 313-315, 325-327, 339-342. Sir William Macewen (1848-1924) był profesorem chirurgii na uniwersytecie w Glasgow, objął katedrę jako następca Listera i uznany jest za prekursora brytyjskiej neurochirurgii. Cyt. za: Charles Singer, E. Ashworth Undrewood: A Short History of Medicine, second edition, Oxford University Press, 1962, s. 366-368 A. Obaliński: Szkice herniologiczne. Medycyna, 1885, Tom XIII, s. 273-277, 297-302, 313-318, 329-337 C. Podgórski, M. Rutkowski: Pogląd statystyczny na przepukliny. Pamiętnik oddziału chirurgicznego Szpitala Św. Łazarza w Krakowie. Kraków, czcionkami drukarni A. Słomskiego i sp. Nakładem Wydziału Krajowego król. Galicyi i Lodomeryi, 1893, s. 122-142 Ibidem, s. 132
Surgery 1886, Vol VI, p. 89-119). It was exposed in detail to the Polish surgeons by Dr W.H. Krajewski, who was working at the Hospital of the Infant Jesus in Warsaw. The technique consisted in preparation of the hernial sac and folding it with a longitudinal suture to form a sort of „tampon”, which should be next sewn into the internal inguinal ring. The operation ended by putting a suture bringing the front and rear walls of the inguinal canal close to each other 44. At the Hospital under the invocation of St. Lasarus in Cracow (since 1893 known as a „Red Surgery”), where in year 1928 the Clinic II of Surgery of the Jagellonian University was established, whose long-standing tradition is the heritage which we have the honour to share at present, until year 1885 no elective operations had been made on inguinal hernias45. In years 1885-1887, a few of those operations were made only, applying the technique developed by Czerny and Socin. At the close of 1888, Mac Ewen’s method was introduced bringing, as put in the contemporary records, „much greater affluence of patients suffering from non-incarcerated hernias”46. Using this technique, altogether 40 patients were operated, including 20 cases of planned operations47. The contemporary Head Physician of the Surgical Department in St Lasarus Hospital, an eminent representative of the, so called, „second trend in Cracow surgery”, prof. Alfred Obaliński, try-
44
45
46
47
W.H. Krajewski: O doszczętném leczeniu przepuklin niezaciśniętych metodą Mac Ewen’a. Przegląd Lekarski, 1888, XXVII, s. 313-315, 325-327, 339-342. Sir William Macewen (1848-1924) was professor of surgery at the University in Glasgow, he headed the Chair as a successor to Lister and is considered to be a precursor of the British neurosurgery. Quote from: Charles Singer, E. Ashworth Undrewood: A Short History of Medicine, second edition, Oxford University Press, 1962, p. 366-368 A. Obaliński: Szkice herniologiczne. Medycyna, 1885, Tom XIII, s. 273-277, 297-302, 313-318, 329-337 C. Podgórski, M. Rutkowski: Pogląd statystyczny na przepukliny.Pamiętnik oddziału chirurgicznego Szpitala Św. Łazarza w Krakowie. Kraków, czcionkami drukarni A. Słomskiego i sp. Nakładem Wydziału król. Galicyi i Lodomeryi, 1893, s. 122-142 Ibidem, s. 132