GA
EDERLY
UL 02.05.2017, 16.00
PL
W tytułowym miasteczku nie działają reguły kalendarza. Lato i zima następują po sobie w ciągu ledwie doby. Ale to akurat nikogo nie dziwi. Sensacją jest natomiast pojawienie się w nim konserwatora rzeźb, który utrzymuje, że przybył w celach zarobkowych. Mieszkańcy widzą w nim zaginionego przed 20 laty miejscowego. Przypisują mu określone cechy i kolejne tożsamości. Mężczyzna w jednej chwili staje się synem, bratem, narzeczonym i kochankiem. Dumała obnaża umowność tych pojęć i wydobywa grozę przedstawionej sytuacji. Bo w Ederly nazywanie działa jak zaklinanie. Jest groźne. Atmosferę niepokoju pomagają wytworzyć czarno-białe zdjęcia Adama Sikory, chłodna scenografia, groteskowa charakteryzacja mieszkańców miasteczka, a także ich osobliwe zachowania. Nic dziwnego, że Ederly, którego scenariusz powstał na podstawie powieści Dumały publikowanej w odcinkach na łamach miesięcznika „Kino”, porównuje się do filmów Friedricha Wilhelma Murnaua i Carla Theodora Dreyera. Tak jak one ma wyrazisty styl, oryginalną estetykę i jest w pełni autorski.
Tytuł oryginalny / Původní název: Ederly Reżyseria / Režie: Piotr Dumała Scenariusz / Scénář: Piotr Dumała Zdjęcia / Kamera: Adam Sikora Muzyka / Hudba: Selma Mutal Obsada / Hrají: Bogusław Mariusz Bonaszewski, Gabriela Muskała, Helena Norowicz, Piotr Bajor, Aleksandra Popławska Nagrody / Ocenění: Festiwal Filmowy w Gdyni – Nagroda konkursu „Inne Spojrzenie” / Filmový festival v Gdyni – cena
CZ
V městečku Ederly neplatí pravidla kalendáře. Léto a zima po sobě následují v průběhu 24 hodin. Tahle zvláštnost však nikoho nepřekvapuje. Rozruch vzbudí naopak příchod restaurátora, který tvrdí, že do města přijel za prací. Místní obyvatelé v něm však vidí jednoho ze svých sousedů, který se před dvaceti lety ztratil. Připisují mu určité vlastnosti a stále další nové identity. Muž se najednou stává synem, bratrem, snoubencem i milencem. Piotr Dumała tak odhaluje relativitu těchto pojmů i hrůzu zachycené situace. Protože v Ederly platí, že nazvat něco jménem je jako pronést kletbu. Je to nebezpečné. Neklidnou atmosféru filmu dotváří černobílá kamera Adama Sikory, chladná výprava a groteskní masky obyvatel městečka, ale i jejich podivné chování. Není divu, že Ederly, natočené podle Dumałowa románu, který vycházel na pokračování v měsíčníku „Film“, je srovnáváno s díly Friedricha Wilhelma Murnaua a Carla Theodora Dreyera, s nimiž ho pojí výrazný styl, originální estetika a také fakt, že jde o autorský film.
Artur Zaborski (MFF T-Mobile Nowe Horyzonty)
v soutěži „Jiný pohled“ Kraj / Země: Polska / Polsko 2015 Czas trwania / Stopáž: 87 min
118